Tranh giành ghế lãnh đạo Haiti sau vụ ám sát Tổng thống

[june04]

Thượng viện Haiti đề cử thượng nghị sĩ Joseph Lambert làm tổng thống lâm thời, thách thức quyền Thủ tướng Claude Joseph đang tuyên bố nắm quyền lực.

"Joseph Lambert, được nhân dân bầu làm thượng nghị sĩ, được các đồng nghiệp tin tưởng lựa chọn có đủ khả năng đảm nhiệm chức vụ tổng thống lâm thời của Cộng hòa Haiti cho đến khi diễn ra cuộc bầu cử mới vào tháng 2/2022", các thượng nghị sĩ Haiti ra tuyên bố hôm 9/7.

Quyết định của Thượng viện Haiti nhận được 8 phiếu thuận và 2 phiếu trắng. Thượng viện Haiti có 30 ghế, nhưng hiện chỉ còn 10 nghị sĩ chưa hết nhiệm kỳ, số còn lại đã mãn nhiệm từ năm ngoái mà không có người thay thế, do Haiti chưa tổ chức bầu cử quốc hội.

Đây được coi là động thái thách thức quyền lực của Thượng viện Haiti đối với Thủ tướng lâm thời Claude Joseph, người được Liên Hợp Quốc coi là lãnh đạo hợp pháp của đất nước cho tới khi diễn ra cuộc bầu cử mới.

"Tôi không quan tâm tới tranh giành quyền lực. Chỉ có một cách để có thể làm tổng thống Haiti, đó là thông qua bầu cử", quyền Thủ tướng Joseph lên tiếng sau tuyên bố của các thượng nghị sĩ.

Mâu thuẫn về lãnh đạo lâm thời của đất nước sau khi Tổng thống Jovenel Moise bị ám sát có thể đẩy Haiti lún sâu vào khủng hoảng chính trị. Hiến pháp Haiti quy định người thay thế Tổng thống Moise sẽ là Chánh án Tòa án Tối cao, song ông này đã qua đời vì Covid-19.

Trước tình thế đó, quyền Thủ tướng Joseph tuyên bố mình là lãnh đạo lâm thời của đất nước, ban bố "tình trạng bị bao vây", đồng nghĩa với việc đóng cửa biên giới và áp đặt thiết quân luật, cho phép quân đội và Cảnh sát Quốc gia Haiti (HNP) nắm quyền thực thi pháp luật.

Để đối phó với tình trạng bất ổn, Haiti cũng yêu cầu Mỹ và Liên Hợp Quốc hỗ trợ an ninh. Tuy nhiên, một quan chức cấp cao Mỹ cho biết nước này chưa có ý định đưa quân hỗ trợ Haiti "vào lúc này".

Haiti xác định nhóm sát thủ bắn chết Tổng thống Moise gồm 26 lính đánh thuê người Colombia và 2 người Mỹ gốc Haiti. Các thành viên chủ chốt được cho là đã nằm vùng Haiti suốt ba tháng để lên kế hoạch ám sát.