Litva ‘bé như hạt gạo’ trên bản đồ, nhưng lại trở thành tấm gương cho cả thế giới

Litva ‘bé như hạt gạo’ trên bản đồ, nhưng lại trở thành tấm gương cho cả thế giới đứng lên chống lại hành vi bắt nạt của Bắc Kinh

Thời gian gần đây Litva nổi bật trong việc bác bỏ sự bắt nạt của ĐCSTQ ở Châu Âu, đặc biệt là về vấn đề Đài Loan, Litva và Đài Loan đã thành lập các văn phòng đại diện lẫn nhau. Động thái này đã khiến Trung Quốc tức giận, ngày 10/8, Bắc Kinh đã triệu hồi đại sứ tại Litva để phản đối, đồng thời yêu cầu Litva triệu hồi đại sứ của họ ở Bắc Kinh.

Trước đó, vào tháng 5, chính phủ Litva đã tuyên bố rút khỏi cơ chế hợp tác “17+1” của Trung Quốc. Đây là một sáng kiến của chế độ Bắc Kinh mà Litva đã ký kết tham gia từ năm 2012.

Sáng kiến này ban đầu gọi là cơ chế hợp tác “16+1” – được Bắc Kinh khởi xướng nhằm tăng cường hợp tác với 11 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) và 5 quốc gia khu vực Balkan. Hy Lạp đã ký kết tham gia vào cơ chế hợp tác này vào tháng 4/2019 và nó chính thức được đổi tên thành “17+1”.

Sáng kiến hợp tác “17+1” kêu gọi các quốc gia tham gia hợp tác với Trung Quốc trên nhiều lĩnh vực, trong đó có tài chính, y tế, thương mại và công nghệ. Dựa theo mô hình này, Bắc Kinh đã cho ra mắt một dự án khác vào năm 2013, được gọi là “Sáng kiến Vành đai và Con đường” (BRI, cũng thường được gọi là “Một Vành đai, Một con đường”). Sáng kiến này là nỗ lực của chế độ Bắc Kinh nhằm xây dựng dần các con đường thương mại trên bộ và trên biển kết nối Trung Quốc với các khu vực khác trên thế giới.

Vào ngày 22/5, Chính phủ Litva đã phát đi tuyên bố rút khỏi cơ chế “17+1” vì cho rằng các thành viên EU có quan điểm “chia rẽ” về cơ chế do Trung Quốc khởi xướng. Nước này đã kêu gọi các quốc gia thành viên EU hãy theo đuổi “cách tiếp cận và thông tin với Trung Quốc theo cơ chế 27+1 hiệu quả hơn nhiều”.

Trong số các nước châu Âu, bước đột phá đầu tiên về vấn đề Đài Loan là Cộng hòa Séc, nhưng ở Cộng hòa Séc là hành động của Praha và Thượng viện.

Hành động của Chính phủ Litva mang ý nghĩa lớn hơn nhiều. Ở một mức độ nhất định, vấn đề Đài Loan đã phá vỡ thế độc quyền diễn ngôn của ĐCSTQ về chính sách ‘Một Trung Quốc’. Thứ hai Litva đã làm gương cho các nước khác đứng lên chống lại các hành vi bắt nạt của ĐCSTQ.

Ngoài ra, nó còn minh họa cho một vấn đề khác, khi Litva rút khỏi cơ chế 17 + 1, nước này nói rằng họ không được hưởng lợi từ nó, điều này cho thấy rằng ĐCSTQ sẽ không bao giờ có thể mua được cả thế giới.

Litva tên chính thức là Cộng hòa Litva, là một quốc gia ở khu vực Baltic của Châu Âu có dân số khoảng 2,8 triệu người (ít hơn dân số tỉnh Đồng Nai của Việt Nam, Đồng Nai có dân số khoảng 3 triệu người). Trong Thế chiến thứ hai, Litva bị Liên Xô chiếm đóng đầu tiên và sau đó là Đức Quốc xã. Vào cuối cuộc chiến năm 1944, khi quân Đức đang rút lui, Liên Xô tái chiếm Lítva . Cuộc kháng chiến vũ trang của Litva đối với sự chiếm đóng của Liên Xô kéo dài cho đến đầu những năm 1950. Vào ngày 11/3/1990, một năm trước khi Liên Xô chính thức giải thể, Litva đã thông qua Đạo luật Tái lập Nhà nước Litva, trở thành nước cộng hòa Xô viết đầu tiên tuyên bố độc lập.