Điều TT Biden hứa không xảy ra đã xảy ra: Tất cả dự báo của Mỹ về Afghanistan "trật lất" ê chề

[vuitoichat]

Tổng thống Mỹ Joe Biden nói hôm 11/8, khi những thành phố lớn của Afghanistan rơi vào tay Taliban, khiến ông Joe Biden: "Tôi không hối hận về quyết định của mình", sau khi vào ngày 15/8 Taliban và chính phủ Afghanistan đàm phán về điều kiện "đầu hàng vô điều kiện" đối với phe chính phủ trước khi Mỹ rút binh lính.

TALIBAN SẼ CHIẾM KABUL TRONG 90 NGÀY

Vào hồi tháng 6/2021, tình báo Mỹ đã đưa ra đánh giá rằng chính phủ Afghanistan có thể sụp đổ trong vòng 6 tháng sau khi quân đội Mỹ rời khỏi nước này.

Hôm 8/7, Tổng thống Mỹ Joe Biden nhận định rằng "khả năng Taliban kiểm soát mọi thứ và chiếm được toàn bộ lãnh thổ là rất khó xảy ra. Sẽ không có cảnh người được bốc lên từ nóc nhà Đại sứ quán Mỹ ở Afghanistan".

Trực thăng Boeing CH-47 Chinook hạ cánh xuống Đại sứ quán Mỹ ở Kabul. Ảnh: AP

6 THÁNG XUỐNG CÒN 90 NGÀY

Nguồn tin quan chức quốc phòng Mỹ trích dẫn thông tin tình báo Mỹ nói với Reuters rằng Taliban có thể cô lập thủ đô của Afghanistan trong 30 ngày và có thể chiếm thủ đô trong vòng 90 ngày.

"Nhưng đây không phải là kết luận," quan chức cho biết rằng lực lượng an ninh của Afghanistan có thể đảo ngược tình thế bằng cách chiến đấu tốt hơn.

Tới 13/8, NPR ghi nhận một bản ghi nhớ cho thấy các quan chức ngoại giao Mỹ tại Đại sứ quán Mỹ ở Kabul đang khẩn trương chuẩn bị cho việc sơ tán khỏi Afghanistan. Họ được yêu cầu tiêu hủy các tài liệu và máy tính chứa thông tin nhạy cảm trước khi rời đi.

Mỹ đã điều động 5.000 quân lính tới Kabul để sơ tán người ở Đại sứ quán.

"TÔI KHÔNG HỐI HẬN"

"Tôi không hối hận về quyết định của mình," Tổng thống Mỹ Joe Biden nói hôm 11/8, khi những thành phố lớn của Afghanistan rơi vào tay Taliban.

"Các nhà lãnh đạo Afghanistan phải giải quyết với nhau. Chúng tôi đã mất, đã để thiệt mạng, bị thương hàng ngàn quân nhân Mỹ ở đây. Họ phải chiến đấu vì chính họ, vì quốc gia của họ," ông Biden phát biểu hôm 10/8, thể hiện sự rõ ràng và quyết tâm rằng ông sẽ không xem xét lại quyết định rút quân của mình. Mỹ cuối cùng đã hoàn tất cuộc chiến ở Afghanistan sau hai thập kỷ.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki từ chối bình luận về các đánh giá của tình báo cho rằng Taliban có thể chiếm được Kabul trong vòng 90 ngày, cho biết rằng kế hoạch rút quân vào ngày 31/8 đã đang diễn ra.

Bà Jen Psaki

THỰC ĐỊA AFGHANISTAN

Chỉ vài tuần trước khi Mỹ hoàn tất quá trình rút quân khỏi quốc gia Nam Á này, Taliban đã nhanh chóng chiếm được 2/3 lãnh thổ. Lực lượng này liên tục chiếm được các thành phố lớn mà ít gặp phải sự chống cự của lực lượng an ninh, đồng thời, các trang thiết bị, vũ khí mà quân lính Mỹ để lại cũng nhanh chóng rơi vào tay Taliban.

Đám đông cầm cờ Taliban tụ tập gần khu vực biên giới Pakistan-Afghanistan hôm 14/7. Ảnh: Reuters

Vào hồi tháng 7, Taliban đã chiếm một loạt các cửa khẩu lớn của Afghanistan, bao gồm cả với Iran, Uzbekistan và Tajikistan. Tới 23/7, lực lượng tuyên bố đã kiểm soát khoảng 90% đường biên giới giữa Afghanistan với các quốc gia láng giềng.

Ngày 30/7, Bộ Các vấn đề Hòa bình của Afghanistan báo cáo, Taliban đã tổ chức 22.000 cuộc tấn công nhằm vào các Lực lượng Quân đội và An ninh Afghanistan trong khoảng thời gian này, buộc hàng trăm nghìn dân thường phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn.

Hôm 12/8, bất chấp các chiến dịch đáp trả của quân chính phủ, các tay súng nổi dậy Taliban tại Afghanistan ngày 12/8 tuyên bố chiếm được thành phố chiến lược Ghazni, chỉ cách thủ đô Kabul khoảng 130km.

Ngày 13/8, lực lượng Taliban chiếm được Kandahar và Herat – thành phố lớn thứ 2 và thứ 3 của Afghanistan, chỉ vài giờ sau khi Mỹ điều động quân đội trợ giúp việc sơ tán các nhân viên Đại sứ quán ở thủ đô Kabul. Việc chiếm được Kandahar được xem như chiến thắng biểu tượng đối với Taliban vì đây chính là nơi lực lượng này hình thành vào những năm 1990.

Lính Taliban tuần tra trên đường phố Herat, Afghanistan, ngày 14/8 - Ảnh: Reuters

Hôm 15/8, hãng thông tấn Reuters (Anh) đưa tin, sau khi thành phố Mazar-i-Sharif - thành phố lớn thứ tư của và là thành trì phía Bắc cuối cùng của chính phủ Afganistan - rơi vào tay Taliban, hai lãnh đạo có tầm ảnh hưởng trong việc chống lại Taliban là Abdul Rashid Dostum và Atta Mohammad Noor đã tháo chạy.

Ngay sau khi chiếm được Mazar-i-Sharif, Taliban đã chiếm được quyền kiểm soát Jalalabad mà không cần phải đụng độ.

Cùng ngày, Mỹ đã đưa các chuyến bay trực thăng tới Afghanistan để gấp rút sơ tán nhân viên Đại sứ quán nước mình. Hình ảnh cho thấy, có những đám khói gần nóc tòa nhà Đại sứ quán Mỹ bốc lên, có thể do các nhân viên ngoại giao Mỹ đã nhận lệnh tiêu hủy các tài liệu mật trước khi rời đi.