Nhóm Hồi giáo cực đoan Taliban đă t́m cách hứa hẹn với hàng ngàn người Afghanistan đang tập trung tại phi trường Kabul, rằng họ hăy về nhà, và không có ǵ phải sợ hăi v́ chính quyền sẽ “bảo đảm an ninh cho họ”. Sau khi Hoa Kỳ và các nước phương Tây khó có thể hoàn thành nhiệm vụ di tản đúng thời hạn.

Lực lượng Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ và liên quân Na Uy hỗ trợ an ninh tại một Trạm kiểm soát di tản tại Phi trường Quốc tế Hamid Karzai, Kabul, Afghanistan, ngày 20 Tháng Tám – Ảnh: Victor Mancilla/Getty Images
Nhóm cầm quyền Taliban của Afghanistan cho biết hôm Thứ Ba, 24 Tháng Tám, họ muốn tất cả các cuộc di tản người nước ngoài khỏi đất nước họ phải được hoàn thành trước thời hạn 31 Tháng Tám và sẽ không có chuyện gia hạn thêm thời gian.
Nhóm Hồi giáo cực đoan này đă t́m cách hứa hẹn với hàng ngàn người Afghanistan đang tập trung tại phi trường Kabul, rằng họ hăy về nhà, và không có ǵ phải sợ hăi v́ chính quyền sẽ “bảo đảm an ninh cho họ”.
Trong những ngày này, lực lượng quân đội các nước phương Tây đang làm việc hối hả để đưa công dân của họ và người Afghanistan từng hợp tác liên quan di tản, rời khỏi đất nước này. Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng để đàm phán thêm thời gian cho cuộc không vận.
Càng gần đến cuối tháng, t́nh trạng hỗn loạn tại phi trường Kabul càng tăng.
Các nhà lănh đạo của Nhóm G7 – Anh, Canada, Pháp, Đức, Ư, Nhật Bản và Hoa Kỳ – sẽ gặp nhau vào cuối ngày Thứ Ba để thảo luận về cuộc khủng hoảng này.
Reuters nhận được hai nguồn tin độc lập cho biết, Giám đốc CIA William Burns đă gặp thủ lĩnh Taliban Abdul Ghani Baradar ở Kabul hôm Thứ Hai. Nội dung cuộc thảo luận không được tiết lộ.
Phát ngôn viên của Taliban Zabihullah Mujahid cho biết nhóm này không đồng ư gia hạn thời gian và họ muốn tất cả các cuộc di tản người nước ngoài phải hoàn thành trước ngày 31 Tháng Tám. Mujahid nói:
“Việc gia hạn là do phía Hoa Kỳ đơn phương. Đó là một sự vi phạm thỏa thuận. Chúng tôi muốn họ di tản tất cả các công dân nước ngoài trước ngày 31 Tháng Tám”. Mujahid cho biết: “Và chúng tôi không ủng hộ việc cho phép người Afghanistan rời đi.”
Mujahid nhắc lại rằng Taliban muốn có quan hệ ngoại giao tốt với các nước khác và muốn các đại sứ quán nước ngoài vẫn mở cửa tại đây.
Các quốc gia đă di tản gần 60,000 người trong mười ngày qua. Tuy rất cố gắng đáp ứng thời hạn đă thỏa thuận trước đó với Taliban về việc rút các lực lượng nước ngoài, một nhà ngoại giao NATO nói với Reuters rằng khó có thể hoàn thành như dự tính.
Adam Schiff, Chủ tịch Ủy ban T́nh báo Hạ viện, cũng không tin cuộc di tản có thể hoàn thành trong những ngày c̣n lại.
Bộ trưởng Quốc pḥng Anh Ben Wallace nói với Sky News rằng ông nghi ngờ việc gia hạn thời hạn. Nhưng Ngoại trưởng Đức Heiko Maas nói với tờ Bild: “Ngay cả khi thời hạn là ngày 31 Tháng Tám hoặc được gia hạn thêm vài ngày, sẽ không đủ để di tản những người mà chúng tôi muốn và những người mà Hoa Kỳ muốn đưa đi”.
Nhiều người Afghanistan lo sợ bị trả thù khi đất nước này quay trở lại chế độ khắc nghiệt của luật Hồi giáo mà Taliban đă thực thi khi nắm quyền từ năm 1996 đến 2001, đặc biệt là việc đàn áp phụ nữ. Đó là lư do khiến nhiều người sẵn sàng bỏ nước ra đi.
Để giảm bớt những lo sợ như vậy, phát ngôn viên của Taliban Mujahid cho biết họ đang cố gắng đưa ra một thủ tục để phụ nữ có thể trở lại làm việc.
Ông cũng cho biết không có danh sách những người bị nhắm mục tiêu để trả thù.
Tuy nhiên, quan chức nhân quyền hàng đầu của LHQ, Michelle Bachelet, cho biết bà đă nhận được các báo cáo đáng tin cậy về những vi phạm nghiêm trọng của Taliban, bao gồm cả việc xử tử thường dân, hành hạ và xúc phạm phụ nữ.
Bà nói trong phiên họp khẩn cấp của Hội đồng Nhân quyền ở Geneva: “Một lằn ranh đỏ căn bản sẽ là sự đối xử của Taliban đối với phụ nữ và trẻ em gái”.