Ông Gorbachev đối mặt cáo buộc giết người ở Lithuania

[Romano]

Một gia đình Lithuania có sáu người thiệt mạng khi Hồng quân Liên Xô đưa quân vào năm 1991 đã đệ đơn kiện nhà lãnh đạo cuối cùng của Liên bang Xô viết - ông Mikhail Gorbachev vì tội giết người.
Đài RT ngày 16-1 đưa tin một gia đình Lithuania có sáu người mất mạng khi Hồng quân Liên Xô đưa quân vào thủ đô Vilnius năm 1991 đã đệ đơn kiện nhà lãnh đạo cuối cùng của Liên bang Xô viết - ông Mikhail Gorbachev vì tội giết người.

Theo RT, vụ kiện, được khởi xướng vào ngày 13-1 nhân kỷ niệm 31 năm vụ việc, nhằm làm sáng tỏ những thiệt hại đằng sau sự thất bại của vị cựu lãnh đạo Liên bang Xô viết 90 tuổi trong việc chấm dứt chiến dịch đưa quân vào Lithuania do Hồng quân Liên Xô tiến hành.

"Chúng tôi đã đưa ra bằng chứng cho thấy tổng thống, khi đó nắm quyền kiểm soát quân đội, đã không hành động để ngăn chặn các hành vi phạm tội được lên kế hoạch trước và không ngăn chặn những tội ác ấy khi sự việc diễn ra" - đại diện gia đình trên cho hay.

Một thành viên trong gia đình cho biết họ nộp đơn kiện là để “buộc ông Gorbachev phải chịu trách nhiệm về vụ thảm sát ngày 13-1-1991”.Những năm qua chính quyền Vilnius đã cố gắng bắt giữ những người có liên quan đến sự kiện tháng 1-1991.
Vào năm 2019, một tòa án ở Lithuania đã tuyên bố cựu Bộ trưởng Quốc phòng Liên Xô Dmitry Yazov phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người. Ông sau đó bị kết án vắng mặt 10 năm tù vì đã "thực hiện hành vi xâm lược của Liên Xô”.

Chính quyền Lithuania cũng đã từng nhiều lần triệu tập ông Gorbachev ra tòa vì cuộc đàn áp năm 1991, song không thành công, theo RT.

Vào năm 2016, một toà án Vilnius đã ra phán quyết cho rằng cựu tổng thống Liên xô nên bị xét xử trước tòa. Chủ tọa phiên tòa Ainora Kornelija Maceviciene tuyên bố rằng bất kỳ người nào có thông tin quan trọng về vụ việc đều có thể được gọi làm nhân chứng.Tháng 1-1991, những người dân nói tiếng Nga ở Lithuania đã tổ chức biểu tình đòi ban lãnh đạo nước cộng hòa, tất cả đều là người Lithuania, phải từ chức. Trong nhóm biểu tình có cả các công nhân Nga đến từ vùng khác và các đảng viên cộng sản Liên Xô.

Đêm 12 sáng 13-1, quân đội Liên Xô đã tấn công tháp truyền hình Vilnius, làm chết 14 người và khiến hàng trăm người bị thương. Người Lithuania sau đó gọi đây là “Chủ Nhật Đẫm Máu” và kêu gọi thế giới ủng hộ họ.

Vụ việc diễn ra sau khi Lithuania tuyên bố độc lập khỏi Liên bang Xô viết vào năm 1990, và thông qua Đạo luật Tái thiết lập Nhà nước Lithuania (Đạo luật 11-3), vốn bị chính quyền Liên Xô tố cáo là vi phạm Hiến pháp.

Estonia, Latvia và Lithuania là những quốc gia cuối cùng được hợp nhất vào Liên bang Xô viết. Sau đó, Lithuania trở thành quốc gia cộng hòa đầu tiên tuyên bố độc lập khỏi Liên xô.

Mối quan hệ giữa Nga và Lithuania đã trở nên căng thẳng kể từ khi Liên Xô sụp đổ cùng với việc quốc gia này gia nhập vào khối quân sự NATO (Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương) do Mỹ dẫn đầu vào năm 2004.