Bất đồng về hành lang nhân đạo trong ngày thứ 10 chiến sự Ukraine

[sunshine1104]

Nga thông báo ngừng bắn để người dân sơ tán khỏi Mariupol và Volnovakha, nhưng Moskva và Kiev sau đó đổ lỗi cho nhau khi kế hoạch không thành công.

Bộ Quốc phòng Nga sáng 5/3 thông báo ngừng bắn ở hai thành phố Mariupol ở phía đông nam và Volnovakha thuộc tỉnh Donetsk, miền đông Ukraine, để mở hành lang sơ tán dân thường.

Đây là kết quả của cuộc đàm phán lần hai giữa phái đoàn Nga và Ukraine ở Belarus hôm 3/3. Hai bên nhất trí lập hành lang nhân đạo sơ tán dân thường tại các khu vực bị bao vây, nhưng không đạt được thỏa thuận ngừng bắn. Chính phủ Ukraine trước đó cho biết dự kiến sơ tán 200.000 người khỏi Mariupol và 15.000 người từ Volnovakha.

Người dân sơ tán khỏi thành phố Irpin, tây bắc thủ đô Kiev của Ukraine, hôm 5/3. Ảnh: AFP.

Tuy nhiên, kế hoạch không thành công khi Nga và Ukraine đổ lỗi cho nhau trong quá trình bảo đảm hành lang an toàn. Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế (ICRC), bên bảo đảm ngừng bắn, cho biết hoạt động sơ tán người dân tại Mariupol và Volnovakha ở đông nam Ukraine không diễn ra trong ngày 5/3.

Bộ Quốc phòng Nga nói rằng không ai sử dụng hai hành lang nhân đạo triển khai gần Mariupol và Volnovakha, cáo buộc "những người theo chủ nghĩa dân tộc" Ukraine ngăn cản người dân rời thành phố và lực lượng Nga bị tấn công khi đang chuẩn bị tuyến đường cho người di tản.

Trong khi đó, giới chức Mariupol cho rằng phía Nga không tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn, tiếp tục pháo kích vào cả Mariupol và khu vực xung quanh, buộc họ hoãn sơ tán dân thường vì "lý do an ninh".

Quân đội Nga cho biết chiến dịch tiến công quy mô lớn sẽ tiếp tục ở Ukraine, trong khi lực lượng triển khai từ tỉnh ly khai Donetsk tiếp tục siết chặt vòng vây quanh Mariupol.

"Do phía Ukraine không muốn tác động đến các phần tử dân tộc chủ nghĩa hay kéo dài lệnh ngừng bắn, chiến dịch tấn công sẽ tiếp tục từ 18h giờ Moscow (22h giờ Hà Nội) ngày 5/3", tướng Igor Konashenkov, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga, cho hay.

Văn phòng Cao ủy Liên Hợp Quốc về Nhân quyền (OHCHR) cho biết ít nhất 351 dân thường đã thiệt mạng và 707 người bị thương kể từ khi chiến sự bùng phát tại Ukraine. Phần lớn thương vong bắt nguồn từ các vụ nổ do pháo kích, cũng như tấn công bằng tên lửa và pháo kích.

"Chúng tôi tin rằng con số thực tế có thể cao hơn đáng kể, đặc biệt là khi thông tin bị đình trệ ở những nơi xảy ra giao tranh lớn và nhiều báo cáo vẫn chờ xác nhận", OHCHR cho hay.

Cơ quan về người tị nạn của Liên Hợp Quốc thông báo số người sơ tán khỏi Ukraine hiện là 1,3 triệu và có thể tăng đến 1,5 triệu vào tối 6/3.

Bộ Quốc phòng Anh ra báo cáo cho biết cường độ pháo kích và không kích của Nga tại Ukraine hôm 5/3 thấp hơn những ngày trước. "Ukraine vẫn kiểm soát những thành phố then chốt như Kharkov, Chernihiv và Mariupol, trong khi đã có thông tin về giao tranh tại thành phố đông bắc Sumy. Nhiều khả năng cả 4 thành phố đang bị bao vây", báo cáo có đoạn viết.

Quân đội Anh nhận định lực lượng Nga vẫn duy trì đà tấn công ở phía nam Ukraine, hướng tới thành phố cảng phía nam Mykolaiv. "Có khả năng một số đơn vị sẽ bỏ qua thành phố này để ưu tiên mũi tiến quân hướng đến Odessa", cáo cáo có đoạn.

Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo các nước không thực thi vùng cấm bay ở Ukraine.

"Bất kỳ nước nào áp đặt vùng cấm bay ở Ukraine sẽ bị coi là tham gia xung đột vũ trang. Các biện pháp trừng phạt đang được áp dụng giống như lời tuyên chiến nhưng tạ ơn Chúa, mọi chuyện chưa đến mức đó", ông nói trong cuộc gặp trực tuyến với các nhân viên hãng hàng không Aeroflot.

Tổng thống Putin khẳng định Moskva phải hành động để bảo vệ cộng đồng nói tiếng Nga ở miền đông Ukraine và lợi ích của chính mình. Ông bác bỏ khả năng ban bố tình trạng thiết quân luật trong nước, nói rằng nó chỉ được áp dụng khi "có hành động hung hăng từ nước ngoài".

Ông chủ Điện Kremlin cho rằng "mọi thứ vẫn diễn ra theo kế hoạch" tại Ukraine và quân đội Nga sẽ hoàn thành mục tiêu trong chiến dịch quân sự đặc biệt, đó là "phi vũ trang và phi phát xít hóa Ukraine, cũng như bảo đảm trạng thái trung lập của nước này".

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đến thăm cửa khẩu Korczowa-Krakovets ở biên giới Ba Lan - Ukraine, nơi tiếp nhận hàng trăm nghìn người sơ tán do chiến sự.

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov nói rằng 66.224 người Ukraine ở nước ngoài đã trở về tham chiến, cho biết lực lượng nước này đang mở một số cuộc phản công và gây gián đoạn liên lạc của đối phương.

Quân đội Ukraine tuyên bố bắn rơi 39 máy bay và 40 trực thăng Nga, trong khi Moskva thông báo phá hủy 82 máy bay, 708 xe thiết giáp, 74 hệ thống pháo phản lực phóng loạt và 56 phi cơ không người lái của Kiev. Những thống kê này chưa được kiểm chứng độc lập.