Các lời tuyên bố công khai của cựu Tổng thống Trump về vụ Mar-a-Lago mâu thuẫn với thái độ của ông ở phía sau hậu trường. Và có vẻ như ông đă chịu ảnh hưởng lớn từ một người hoạt động bảo thủ có tên: Tom Fitton.
Không lâu sau khi
Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Mỹ (NARA) tuyên bố đă thu hồi 15 thùng hồ sơ Tổng thống từ dinh thự Mar-a-Lago vào tháng 2/2022, cựu Tổng thống Donald Trump đă nhận được cuộc gọi từ Tom Fitton, một người hoạt động bảo thủ nổi tiếng và là người đứng đầu tổ chức
Judicial Watch chuyên theo dơi các hoạt động của chính phủ.
Ông Fitton gửi đến ông Trump một thông điệp đơn giản:
Quyết định giao nộp hồ sơ cho cơ quan lưu trữ là một sai lầm, và đội ngũ của ông lẽ ra không nên để ông làm điều đó, theo 3 nguồn thạo tin cho biết.
Ông Fitton lập luận rằng,
"những hồ sơ đó thuộc về cựu tổng thống"(?).
Judicial Watch cũng khuyên ông Trump không nên giao nộp thêm bất cứ hồ sơ nào khác, nếu cơ quan lưu trữ tiếp tục
NARA nhắm vào ông.
Trong khi công khai tuyên bố hợp tác với Cơ quan Lưu trữ Quốc gia, cựu tổng thống âm thầm bắt đầu bị
"ám ảnh" với lời khuyên của ông Fitton. Ông ngày càng bị thuyết phục rằng, ḿnh
phải có toàn quyền kiểm soát tài liệu ở Mar-a-Lago.
"Thời điểm những lời của ông Fitton lọt vào tai sếp (ông Trump), mọi chuyện đă tụt dốc từ đó", một người thân cận với cựu tổng thống nói và yêu cầu được giấu tên.
Phản ứng mâu thuẫn
Trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại với CNN, ông Fitton không xác nhận hay phủ nhận các cuộc tṛ chuyện với ông Trump. Nhưng ông chỉ ra rằng, ḿnh
đă công khai nhận định cựu tổng thống có quyền giữ các tài liệu mà ông đă mang theo khi kết thúc nhiệm kỳ, v́ đó là tài liệu cá nhân.(?)
Cuộc trao đổi giữa ông Trump và ông Fitton đă làm sáng tỏ sự mâu thuẫn trong cách phản ứng của cựu tổng thống về việc thu giữ tài liệu mật.
Trong khi liên lạc riêng với ông Fitton, cựu Tổng thống Trump ngoài mặt vẫn tiếp tục tuyên bố là ông đang hợp tác với các giới chức chính phủ.

Tom Fitton (Ảnh: Flickr}
Ông Trump không hoàn toàn ngăn cản yêu câu thu hồi các tài liệu cúa chính phủ như ông Fitton đă khuyên. Bằng chứng là cựu tổng thống đă chuyển giao thêm một số tài liệu vào tháng 6/2022, sau cuộc họp giữa các luật sư của ông và các nhân viện đặc vụ liên bang FBI tại Mar-a-Lago.
Một luật sư của ông Trump tuyên bố rằng, tất cả tài liệu tuyệt mật đă được giao nộp. Tuy nhiên, FBI đă phát hiện đó không phải sự thật, và tiến hành cuộc khám xét vào ngày 8/8.
Phản ứng ở hậu trường và phản ứng công khai của ông Trump trước việc FBI khám xét khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago cũng cho thấy có sự mâu thuẫn tương tự.
Ông Trump cùng các đồng minh ca ngợi sự ủng hộ từ đảng viên Cộng ḥa, khi cựu tổng thống tự nhận ḿnh là nạn nhân của "một chính phủ ngầm", nơi mà chính phủ bí mật chi phối các hoạt động v́ mục đích chính trị riêng.
Một số người thân tín của ông Trump thậm chí cho rằng việc bị cáo buộc có thể mang lại lợi thế chính trị cho cựu tổng thống, khi ông chuẩn bị tham gia cuộc tranh cử mới vào năm 2024.
Song ở phía sau hậu trường, cựu tổng thống và các đồng minh ngày càng thấy lo ngại. Một nguồn tin thân cận nói với
CNN rằng, ông Trump từng hỏi những người thân tín về khả năng bị khởi tố.
Một cố vấn khác thừa nhận dù ông Trump từng đối mặt nhiều mối đe dọa về mặt pháp lư trước đây, sự kiện lần này có vẻ nguy hiểm hơn, đặc biệt khi cựu tổng thống không c̣n được quyền đặc miển như lúc c̣n tại chức. Phát ngôn viên của ông Trump không trả lời các yêu cầu b́nh luận.
Sai lầm từ đội ngũ luật sư
Trong khi đó, hành động đáp trả từ đội ngũ luật sư của ông Trump, bao gồm việc đề nghị ṭa án chỉ định chuyên gia đặc biệt giám sát việc kiểm tra tài liệu mật, chỉ khiến cho t́nh h́nh càng thêm tồi tệ.
Và dù cho ông Trump kêu gọi công bố bản khai hửu thệ làm căn cứ cho vụ khám xét Mar-a-Lago, các luật sư của ông vẫn chưa thực hiện bất cứ hành động pháp lư nào để thúc đẩy sự yêu cầu này.
Ngược lại,
Judicial Watch, tổ chức thường xuyên kiện tụng để phơi bày các hoạt động và tài liệu lỏng lẻo của chính phủ, đă đệ tŕnh đơn yêu cầu ṭa án công bố bản khai hửu thệ này.
Hôm 26/8, Bộ Tư pháp Mỹ đă chủ động công bố phiên bản đă qua kiểm duyệt của bản khai nói trên.
Ông Fitton ngày càng có tiếng nói trong nhóm thân tín của cựu tổng thống. Ông đang t́m cách thuyết phục ông Trump rằng, án lệ từ vụ kiện giữa
Judical Watch và cựu Tổng thống Bill Clinton sẽ mang lại lợi thế cho vị cựu tổng thống.
Cụ thể hơn, vào năm 2012,
Judical Watch đă yêu cầu Cơ quan Lưu trữ chỉ định các bản ghi âm giữa cựu Tổng thống Clinton và người sử gia Taylor Branch là hồ sơ Tổng thống, nhằm áp dụng Đạo luật Tự do Thông tin.
Vụ kiện cuối cùng bị một vị thẩm phán bác bỏ, v́
NARA "không có thẩm quyền chỉ định tài liệu làm 'hồ sơ tổng thống'" và "thiếu quyền, trách nhiệm hoặc phương tiện để kiểm soát chúng".
Mặc dù trường hợp của cựu Tổng thống Clinton không có liên quan ǵ đến tài liệu mật, ông
Fitton vẫn tin rằng đó là cơ sở chứng minh cho ông Trump có quyền giữ tài liệu.
"Rơ ràng cựu Tổng thống Trump đang bị ngược đăi và Bộ Tư Pháp đă thay đổi lập trường từ vụ Clinton", ông Fitton nói với CNN sau khi 15 thùng hồ sơ đă được giao trả lại.
"Hành động này mâu thuẫn với quan điểm của Bộ Tư pháp trong vụ Clinton - Taylor".
Ngay cả những người thân cận với cựu tổng thống cũng bắt đầu đặt dấu hỏi về năng lực của đội ngũ luật sư quanh ông, đặc biệt là Christina Bobb, một trong những gương mặt đại diện cho nhóm luật sư của ông Trump sau vụ khám xét Mar-a-Lago.
Trong những lần xuất hiện gần đây trên các phương tiện truyền thông bảo thủ, bà Bobb đă tuyên truyền về nhiều lư thuyết âm mưu về cuộc khám xét Mar-a-Lago, bao gồm cả cáo buộc vô căn cứ rằng FBI đă ngụy tạo ra các bằng chứng.
Tuần trước, người dẫn chương tŕnh Fox News Laura Ingraham chỉ trích bà Bobb về quyết định không thực hiện bất cứ hành động nào nhằm yêu cầu công khai bản khai.
"Bà không lo ngại rằng nếu không thúc đẩy công bố đầy đủ bản khai, bà cũng đang đánh mất cơ hội phản đối hoạt động của Bộ Tư pháp sau này?", bà Ingraham hỏi bà Bobb.
Đại diện nhóm luật sưcủa ông Trump trả lời rằng, đội ngũ đang chờ thêm các thông tin.
Phải mất đến 2 tuần, các luật sư của ông Trump mới chính thức bước vào cuộc chiến pháp lư về lệnh khám xét. Và kể cả khi ấy, đơn nộp yêu cầu ṭa án của họ chứa đựng nhiều sai sót về mặt pháp lư.
Cuộc chiến chính trị làm lu mờ xung đột pháp lư
Các cố vấn của ông Trump đă thể hiện rơ họ muốn cuộc chiến này là một cuộc chiến chính trị chứ không phải là về mặt pháp lư.
Vào tối 22/8, John Solomon, một nhà văn bảo thủ và là một trong những người được ông Trump bổ nhiệm vào Cơ quan Lưu trữ Quốc gia, đă công bố bức thư do cơ quan này gửi đến nhóm luật sư của ông Trump vào tháng 5/2022.
Bức thư này nêu rơ, Cơ quan Lưu trữ đă thu hồi hơn 100 tài liệu mật với tổng số hơn 700 trang, trong đó một số tài liệu có mức độ mật cao nhất.
"Diều đó cho thấy ông Donald Trump cùng đội ngũ biết họ đang có nắm giử trái phép một số lượng lớn các thông tin tuyệt mật", Elie Honig, cựu công tố viên và là phân tích gia về pháp lư của
CNN, cho biết.
"Bức thư này nói rơ (nhóm của ông Trump) đang cố t́nh muốn tŕ hoăn sự giao nộp".
Trong khi nhiều chuyên gia về pháp lư có chung quan điểm cho rằng bức thư này bất lợi cho ông Trump, cựu tổng thống dường như lại tin rằng nó thể hiện một chiến thắng chính trị v́ giúp chứng minh ông là nạn nhân của
"cuộc săn phù thủy".
Ông Trump chỉ ra lá thư đề cập đến sự liên hệ giữa Cơ quan Lưu trữ và Ṭa Bạch Ốc. Cụ thể hơn , văn pḥng cố vấn ở Ṭa Bạch Ốc đă được hỏi ư kiến về việc cấp quyền cho FBI được thu giữ các tài liệu từ Mar-a-Lago.
Dù điều đó không có liên quan đến lệnh khám xét, nhưng các đồng minh của ông Trump vẫn phản ứng và tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông bảo thủ.
Trong khi đó, một số người tin rằng cựu tổng thống đang an toàn hơn bao giờ hết, ít nhất là về mặt chính trị. Trong những ngày sau cuộc khám xét của FBI, ông Trump đă huy động được hàng triệu USD và sự ủng hộ rộng răi.
"Các cử tri đảng Cộng ḥa nh́n vào (cuộc khám xét) này và nói nếu (FBI) làm điều này với ông Trump, bất cứ ai cũng có thể rơi vào hoàn cảnh tương tự", một nguồn tin thân cận với ông Trump cho biết.
"Đó chính xác là những ǵ chúng tôi muốn họ nghĩ".