Bà mẹ Mỹ không cho con tới trường. Jessica không tất bật chuẩn bị cho ngày khai giảng sắp tới, bà tin rằng các con vẫn đang chủ động học tập mỗi ngày với phương pháp “unschooling” (học tập không trường lớp).
Giữa tháng 8 hàng năm là thời điểm diễn ra một nghi thức đặc biệt cuối hè: Phụ huynh đưa con đi mua đồng phục và dụng cụ học tập cho năm học mới. Sau đó, những bức ảnh trẻ con mặc đồng phục xinh xắn trong ngày đầu đến trường được đăng tải khắp mạng xă hội.
Dù thích ngắm nghi thức này, Jessica Williams chưa bao giờ có trải nghiệm tương tự. Bà mẹ Mỹ chưa bao giờ phải vội vàng đưa con đến bến xe buưt, lo lắng con không kịp nộp bài tập hay phải xử lư email từ nhà trường. Hai con của cô, 6 và 9 tuổi, chưa bao giờ đến trường và tham dự buổi khai giảng nào.
"Unschooling" là phương pháp trái ngược với mô h́nh giáo dục bắt buộc và hoàn toàn dựa trên mong muốn của trẻ. Ảnh: Business Insider.
Trong khi người khác bận rộn vào cuối hè, gia đ́nh Jessica thong thả đến cửa hàng kem, dạo chơi công viên nước và đọc sách trong thư viện. Các bé cũng suy nghĩ về những ǵ muốn làm trong tháng 9, khi thế giới bỗng rộng mở trở lại, không c̣n đông đúc như những đợt nghỉ hè hay nghỉ xuân.
Các con của Jessica có thể tranh thủ khoảng thời gian thoải mái này để khám phá mọi thứ. Chẳng hạn, nếu ai đó quan tâm đến địa chất, cả nhà sẽ cùng nhau ghé thăm bảo tàng lịch sử tự nhiên vào một buổi sáng bất kỳ trong tuần. Tuy đă cắm trại đôi lần trong hè, nhưng gia đ́nh có thể đi dă ngoại dài ngày hơn để thỏa thích tận hưởng tiết trời mùa thu. Thủ thư vốn dành nhiều thời gian trong mùa hè để điều hành các chương tŕnh và sự kiện cho trẻ em, giờ đă sẵn sàng để tṛ chuyện lâu hơn với từng em nhỏ tới thư viện.
Không cần phải chờ đến mùa thu, hai bé nhà Jessica mới quay trở lại với các bài học. Phong cách giáo dục tại nhà mà Jessica đang áp dụng cho con là "unschooling" - không đến trường và học hành không có giáo tŕnh cụ thể. Jessica tin rằng trẻ em luôn háo hức học hỏi những điều mới, do đó các bài học sẽ dựa trên nguồn cảm hứng mỗi ngày của con, hoàn toàn tự nhiên và xoay quanh cả bốn mùa.
Vào mùa thu, bọn trẻ muốn đến vườn cây ăn quả hoặc một trang trại để t́m hiểu quá tŕnh thu hoạch. Đứa trẻ 6 tuổi có thể ấn tượng với cây táo và đàn lợn ḿnh vừa gặp, sau đó đưa vào truyện tranh. Sáng tác truyện tranh là phương thức thể hiện bản thân mà cậu bé rất yêu thích. Đây cũng là cách tuyệt vời để học chính tả, cấu trúc câu chuyện, cách sắp xếp ư tứ hay phát huy khiếu hài hước của ḿnh.
Trong khi đó, con trai lớn của Jessica có thể sẽ quan tâm đến tṛ chơi điện tử nào đó theo chủ đề trang trại, thu hoạch và buôn bán. Những tṛ chơi này thường dẫn đến các cuộc thảo luận ngẫu hứng trong bữa tối về kinh tế, chính trị và sinh thái học.
Gần đây, cậu cả 9 tuổi đă bắt đầu quan tâm đến căn bậc hai sau khi say sưa đọc các số báo khoa học cũ suốt mùa hè. Cậu đă được bố giải thích kiến thức cơ bản, cùng xem video Toán học trên YouTube và mượn sách Toán từ thư viện để t́m hiểu kỹ hơn. Theo Jessica, điều này là quá đủ để đáp ứng sự quan tâm của con, đồng thời trao cho con cơ hội để suy ngẫm kỹ hơn về kiến thức ḿnh muốn học. Mô h́nh học tập này sẽ lặp lại trong suốt cả năm: Khơi gợi hứng thú, tự học một chút và tiếp tục.
Việc học không chỉ diễn ra trong lớp học, vào giờ học, với các môn học và đề bài được giao. Nó có thể diễn ra trên ghế sofa khi trẻ đang nằm lộn ngược đọc truyện tranh. Jessica đă chứng kiến điều đó đủ nhiều lần để thực sự tin tưởng vào quá tŕnh học tập "unschooling".
Unschooling là phương pháp giáo dục dựa trên nguyên tắc trẻ tự quyết định những ǵ chúng sẽ học. Không có chương tŕnh giảng dạy, không cưỡng chế học tập, không kiểm tra. Trẻ thiết lập các hoạt động và tốc độ thực hiện, mục đích là học tập thông qua sinh hoạt. Dù khá phổ biến ở nhiều nước phương Tây nhưng đến nay phương pháp giáo dục này vẫn gây nhiều tranh căi trái chiều.
Theo một nghiên cứu năm 2013 của giáo sư Peter Gray tại Đại học Boston (Mỹ) trên 75 người trưởng thành áp dụng phương pháp giáo dục tự điều khiển tại nhà khi c̣n bé, phương pháp này thúc đẩy tinh thần trách nhiệm cá nhân, tạo động lực và mong muốn học hỏi, giúp họ t́m được các công việc tốt hơn. Tuy nhiên, có 3 trong số những người tham gia nghiên cứu không hài ḷng với phương pháp này, họ bị rối loạn chức năng và cô lập với xă hội.
Mặc dù trách nhiệm pháp luật trong việc giáo dục trẻ em thuộc về phụ huynh, chính quyền địa phương ở hầu hết các quốc gia đều khẳng định họ có bổn phận đảm bảo tất cả trẻ em có nền giáo dục thích hợp. Hiệp hội chính quyền địa phương tại Mỹ nhiều năm qua đă nỗ lực buộc phụ huynh phải đăng kư giáo dục tại nhà và có quyền yêu cầu kiểm tra sự phù hợp trong phương pháp giáo dục. Nhưng một số người phản ánh chính quyền địa phương lạm quyền.
VietBF@ sưu tập
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
