Một cuộc chiến tranh mới cho người Nga: các bà mẹ và vợ lính như ngồi trên đống lửa

[trungthuc]

Theo CNN đưa tin, kể từ Thế chiến thứ II thì cuộc tổng động viên cho chiến tranh xâm lược đầu tiên của quân Nga, xem ra đã và đang đi đến hồi kết. Hiện tại việc huy động hàng ngàn binh lính ra chiến trường, đang thực sự tạo ra những sự căm phẫn và phản đối kịch liệt từ phía tiền tuyến đến hậu phương.

Mới đây chính phủ Nga tuyên bố rằng, hiện tại quân số duy trì ở Ukraine là ít nhất 50.000 người, kèm theo là một danh sách với nhiều vấn đề bất cập. Điển hình như, thiếu chỉ huy cấp tiểu đoàn, chiến thuật tác chiến yếu kém, gây ra thương vong lớn. Tân binh mới không được huấn luyện đầy đủ, các khoản lương bổng hứa hẹn cam kết vẫn chưa được thực hiện.

Theo các blogger quân sự Nga, và chính các binh lính hay người thân của họ cho biết: quân phục không đầy đủ, thực phẩm nghèo nàn, thiều thiết bị vật tư y tế tối thiểu, v.v.. Tiếp liệu hậu cần đang đặc biệt gặp khó khăn do thời tiết. Bên cạnh đó, còn nảy sinh ra những bất cập trong cách kỷ luật quân đội và xử lý vi phạm kỷ luật. Nhiều gia đình Nga đang than phiền về việc, chồng hoặc con trai của họ đang bị giam giữ trong các tầng hầm, ngay trên lãnh thổ Ukraine, vì bị buộc tội đào ngũ.*

Theo kênh Astra Telegram có tiết lộ, có khoảng 300 lính Nga đang bị bỏ tù trong các boong-ke tại Zaitsevo – Luhansk, vì chống lệnh quay trở lại tiền tuyến.

Một người phụ nữ cho hay, chồng cô đã kể rằng, "Những người lính mới liên tục được áp giải đến một tầng hầm dưới Nhà Văn Hoá ở Zaitsevo. Và mỗi ngày, họ chỉ được ăn một bữa. Cứ 5, 6 người chia nhau một xuất cơm, hơn nữa liên tục bị chỉ huy hăm doạ".

Astra Telegram còn cho hay, họ có danh sách của 42 người đang bị giam giữ tại đây, báo cáo này cũng xác nhận sự tồn tại của các nơi giam giữ. Rằng đó là một công trình có 7 tầng hầm được xây dựng ở Luhansk và Donetsk.

Một phụ nữ Nga cho biết: "Chồng tôi và 80 người khác đang ở đó, dưới hầm; họ bị lột trần, và tịch thu điện thoại. Nhưng may mắn thay, một người trong số họ đã giấu được điện thoại". Những người lính này đã bị bắt giam, khi không tuân lệnh quay trở lại chiến tuyến mà họ vừa bỏ tháo chạy khỏi đó.

Khi các bà mẹ & vợ lính lên tiếng

Khi những binh lính chia sẻ với người thân về những khó khăn nơi chiến trận, ngay lập tức những bà mẹ và những người vợ đã lên tiếng thông qua các phương tiện truyền thông và phản ánh một cách trực tiếp lên chính quyền địa phương.*

Stepanenko cho biết, "Những vấn đề nổi cộm phổ biến là các thông tin không rõ ràng từ phía Bộ Quốc phòng về nơi người thân của họ đang đóng quân, rồi các khoản thanh toán bị chậm và thiếu thốn vật tư".

Hồi tuần trước, TV Rain, một hãng truyền thông Nga hiện đang hoạt động lưu vong, đã đăng tải một đoạn video về các thân nhân của các binh lính tập trung tại một căn cứ quân sự ở thành phố Boguchar thuộc vùng Voronezh; nhiều người trong số này rất bất bình vì họ đã không nhận được bất cứ tin tức gì từ chồng hoặc con trai từ đầu tháng Mười.

Trong một video khác được đăng trên mạng xã hội vk.com hôm thứ Hai, một nhóm phụ nữ ở Voronezh cho biết chồng và con trai của họ đang ở tiền tuyến mà không có ai chỉ huy, không có nước, quần áo cũng như các loại vũ khí cần thiết.

Cô Lyudmila Agarkova ngậm ngùi, con trai của cô đã nói rằng rất ít người trong tiểu đoàn của nó còn sống sót. "Những người còn sống phải bò và trườn qua rất nhiều xác chết".

Nhóm người phụ nữ này lý luận rằng, con trai hoặc chồng của họ đã không được huấn luyện kỹ càng, chỉ được đưa đến trường tập bắn có một lần, và chưa có kinh nghiệm thực chiến rồi yêu cầu Thống đốc Voronezh phải có trách nhiệm.*

Họ thực sự thất vọng vì không được chính quyền địa phương giải quyết thỏa đáng, một người nói thêm, "Chúng tôi ở rất gần uỷ ban quân sự địa phương, thế mà không một viên chức nào đến hỏi thăm, họ hoàn toàn không thèm đoái hoài đến chúng tôi".

Một đoạn video trên YouTube cho thấy có đến hàng chục phụ nữ đã đến từ vùng Sverdlovsk, một số đi cùng con nhỏ, đang kêu gọi sự giúp đỡ cho các tân binh thuộc lữ đoàn 55, hiện đang ẩn náu gần Svatove ở Luhansk. Những người thân này nói rằng chồng và con của họ đã bị đe dọa kiện ra tòa án quân sự; song cũng rất thẳng thắn là không muốn chồng của họ ra tiền tuyến.

Một người cho biết con trai đã gọi điện, kể rằng họ "bị bỏ rơi và không có bất cứ mệnh lệnh nào, không có đạn dược, đói và lạnh, tất cả đều bị ốm".

Một phụ nữ khác có chồng 41 tuổi được điều động chia sẻ: "Họ đến đó mà không được tập luyện quân sự, không được trả lương, không được bàn giao cho bất cứ đơn vị quân đội nào. Tôi không biết hỏi ai để tìm được chồng mình".

Thỉnh thoảng, chính quyền địa phương cũng hồi đáp. Uỷ ban quân đội của vùng Vladimir, Yuri Gusarov, đã trả lời, "Các đơn vị quân đội của chúng tôi có vũ khí, áo giáp, quần áo, nước, thức ăn nóng. Việc chuyển hàng viện trợ từ vùng Vladimir diễn ra thường xuyên, liên lạc với các chỉ huy được duy trì tốt".

Nhà báo Anastasia Kashevarova, hiện nắm quyền sở hữu kênh Telegram có hơn 200,000 người theo dõi, cho biết cô đã nhận được hàng trăm tin nhắn từ người thân của các binh lính: "Các nhóm binh lính bị bỏ rơi mà không có thông tin liên lạc, không có vũ khí cần thiết, không có thuốc men, đương nhiên là không có pháo binh. Không biết ai ở bên phải, ai ở bên trái, ai ở phía sau. Chỉ huy các cấp không giải quyết vấn đề nào hết, và họ còn bị đe dọa kiện ra tòa án, hiện họ đã bị đưa trở lại tiền tuyến với 4 băng đạn và một khẩu súng phóng lựu cũ".

CNN đã liên lạc với một số người thân của binh lính thuộc lữ đoàn 55 và xác nhận rằng những thân nhân này đã gặp uỷ ban quân đội địa phương. Nhưng một ngày sau, một trong số họ đã nhắn tin lại: "Xin lỗi, chúng tôi không được phép tiếp tục trả lời phỏng vấn".


Một quản trị viên của kênh Telegram dành cho các gia đình quân nhân nói với CNN rằng người thân của họ không dám lên tiếng vì sợ chồng và con mình bị đàn áp ở chiến trường. Ở các địa phương, một số chính quyền đã gọi họ là "lính đào ngũ" mà không tìm hiểu lý do tại sao mà họ được gửi đến Ukraine mà không được đào tạo, trang bị hoặc không được giao nhiệm vụ gì ở tiền tuyến.

Lên tiếng sẽ phải trả giá.
Một người dân vùng Arkhangelsk, Olga Kuznetsova đã bị kết tội làm mất uy tín của lực lượng vũ trang Nga sau khi thu thập chữ ký phản đối cuộc huy động. Kết quả là cô bị phạt 15.000 rúp (= 250 USD).

Tập huấn kiểu "cưỡi ngựa xem hoa"
Ở nhiều khu vực, binh lính Nga thừa nhận là không có cấp chỉ huy, nếu có thì rất thiếu năng lực.*

Các blogger quân sự Nga, một số có hàng trăm ngàn người theo dõi mổi ngày, đã công khai chỉ trích các sĩ quan chỉ huy.

Vladen hỏi Tatarskiy, một tài khoản có hơn nửa triệu người theo dõi: "Liệu có những chỉ huy nào có khả năng thay thế những người đã bị buộc phải từ chức không nhỉ? Có ai biết người nào không? Tôi thì không rồi!. Một thằng đần thay cho một thằng ngốc; cái này hỏng, cái kia cũng hỏng, thằng thứ ba chắc còn tệ hơn".

Các binh sĩ của Lữ đoàn 155 thuộc Hạm đội Thái Bình Dương của Nga đã "đánh điện" cho chỉ huy khu vực và gay gắt lên tiếng rằng họ đã bị ném vào một "trận chiến với chiến thuật điên rồ khó hiểu" ở khu vực Donetsk.

Một phần nội dung của bức điện như sau "Kết quả của cuộc tấn công đã được lên kế hoạch 'cẩn thận' bởi các 'chỉ huy vĩ đại' của chúng ta, chúng ta đã mất khoảng 300 người, chết và bị thương, và một số người khác bị mất tích trong bốn ngày qua". Và bức điện này đã được một blogger quân sự Nga chia sẻ và hiện đang được lưu hành rộng rãi trên mạng.*

Một blogger quân sự nổi tiếng khác tiết lộ, đơn vị 155 và một đơn vị khác "có số binh lính thiệt mạng, ở vùng Donetsk, nhiều gấp đôi so với hai cuộc giao tranh ở Chechnya gộp lại".

Đứng trước những phản ứng dữ dội từ xã hội trong nước, Bộ Quốc phòng Nga đã không còn cách nào, đành phải lên tiếng rằng, tổn thất "không vượt quá 1% lực lượng chiến đấu và 7% số người bị thương, trong đó một phần đã quay trở lại làm nhiệm vụ".

Trái lại, thực tế thì những thất bại tương tự như ở vùng Pavlivka là hết sức phổ biến.*

Kateryna Stepanenko, một thành viên của Viện Nghiên cứu Chiến tranh có trụ sở tại Washington, luôn theo sát tình hình của quân Nga đã cho biết: "Có rất nhiều sự bất bình về chuyện nhiều tân binh chưa được đào tạo bị đẩy ra tiền tuyến, khu Svatove-Kreminna [ở Luhansk], hiện là một điểm chiến lược tối quan trọng của quân Nga".

Các giới chức phương Tây cho biết hệ thống quân Nga đang phải vật lộn để thu nạp hàng chục ngàn tân binh, và phần lớn lại có rất ít kinh nghiệm.

Tuần trước, Bộ Quốc phòng Anh cho biết, "Nga có lẽ đang gặp khó khăn trong việc tổ chức tập huấn quân sự cho đợt tổng động viên hiện tại và đợt nhập ngũ mùa thu hàng năm. Lính mới hầu như chỉ được đào tạo một cách rất hạn chế hoặc không được đào tạo. Các sĩ quan và chuyên gia giàu kinh nghiệm đã được triển khai để chiến đấu ở Ukraine và một số có thể đã thiệt mạng trong cuộc chiến".

Tình báo Ukraine đã khẳng định rằng quân đội Nga đang đẩy nhanh việc đào tạo các tân binh nhưng Stepanenko nói rằng "mặc dù những học viên này có thể quen hơn với các nhiệm vụ quân sự, nhưng thật khó để nói hiệu quả thực sự sẽ ra sao?".

Các giới chức Ukraine thừa nhận rằng, việc huy động quân Nga đã đưa thêm binh lính vào trận chiến, khiến quân đội Ukraine có những điều hướng khác nhau. Nhưng họ cũng nói thêm rằng những tân binh đang bị ném vào trận chiến mà hầu như không được chuẩn bị gì cả.

Serhii Hayday, người đứng đầu Cơ quan quản lý quân sự khu vực của Ukraine tại Luhansk, cho biết tuần trước có nhiều đợt tân binh Nga đã đến nhập ngũ.
"Họ ngã xuống, và loạt tiếp theo lại tiến lên. Mỗi cuộc tấn công mới đều đi kèm với việc người Nga đang giẫm đạp lên xác chết của đồng đội mình".

Khi mùa đông đến, nhu cầu về chỗ ở và đồ tiếp tế cho quân đội ở xa căn cứ sẽ trở nên cấp thiết hơn.

Natalia Ivanova đã đăng trên trang VKcontact (một trang web địa phương) rằng, "đơn vị của chồng cô đã phải chờ đợi nhiều giờ bên ngoài dưới trời lạnh và cuối cùng lệnh triển khai bị huỷ bỏ; giờ mọi người đều ốm và sốt".**

Theo Stepanenko thì có nhiều tân binh tỏ ra bất bình, mặc dù đã được huy động song vẫn chưa chịu ra tiến tuyến là vì họ chưa được trả lương, hai ví dụ điển hình là vùng Chuvashia và Ulyansk.

Đầu tháng Mười Một, một video tiết lộ hàng chục người đàn ông ở Chuvashia, một nước Cộng hòa ở miền Trung nước Nga, phẫn nộ vì họ đã không nhận được 195,000 rúp như đã cam kết trong sắc lệnh do Tổng thống Vladimir Putin ký.

Các kênh Telegram không chính thức cho biết toàn bộ đơn vị này sau đó đã bị quản thúc tại gia.

Trên khắp nước Nga, người thân của các tân binh cũng đang đòi bồi thường các khoản chưa thanh toán, chẳng hạn như việc mua đồng phục khi chưa được cấp, CNN đã tìm thấy nhiều bài đăng như vậy trên các trang mạng xã hội địa phương.*

Hàng chục người đàn ông được huy động ở vùng Kazan đã rất không hài lòng vì điều kiện tồi tệ của các sân tập huấn quân sự, thiếu nước, thức ăn và củi để sưởi ấm. Trong một video, người ta nghe thấy một tân binh yêu cầu lắp đặt máy giặt; sau đó anh ta bóng gió rằng họ "sẽ rất vui khi ở trong đống bẩn thỉu từ sáng đến tối".

Quả như một cuộc chiến mới đối với người Nga, nhưng nó lại xảy ra ở hậu phương.*

Mặt khác, còn quá sớm để đưa ra đánh giá đầy đủ về tác động của việc Nga huy động hơn 300,000 binh lính. Con số này gấp đôi số lượng binh lính tham gia vào thời điểm bắt đầu cuộc xâm lược Ukraine và sẽ giúp lấp đầy các đơn vị bộ đội đã bị thiệt hại nghiêm trọng sau 9 tháng xung đột.

Tuy nhiên, nhìn nhận các yếu tố như tiếp liệu hậu cần, khả năng lãnh đạo quân sự, thì với số lượng quân đội như được huy động lần này chưa hẳn đã là một điềm lành cho quân đội Nga.*

Stepanenko cho rằng, việc có nhiều lính Nga bị thiệt mạng và những bất cập trong thanh toán các khoản tài chính sẽ tạo ra một làn sóng căm phẫn ngay trong nội bộ những người ủng hộ cuộc chiến, cũng như những tân binh được huy động.

Hiện tại, thực tế là việc tổng động viên của Nga chưa đưa hoạt động quân sự đặc biệt của Putin đến gần hơn các mục tiêu đã đề ra.

Quả vậy, tại các khu vực được Nga sáp nhập một cách phô trương từ tháng Chín vừa rồi, thì giờ đây quốc kỳ Ukraine đang được kéo lên trở lại.