Đằng sau vụ tập kích bằng drone vào thủ đô Matxcơva của Nga

[vuitoichat]

Theo như mới đây có cuộc tập kích bằng drone vào các thủ đô của Nga đã gây ra sự ồn ào dư luận và có thể nói lên nhiều điều trong bối cảnh chiến tranh Ukraina hiện nay trong một cuộc tập kích chưa từng có bằng drone vào thủ đô Matxcơva của Nga sáng hôm 30/05, tuy không gây thiệt hại về người.

Ảnh minh họa: Binh sĩ Ukraina đang chuẩn bị gắn đầu đạn vào drone để tấn công các quân đội Nga trên mặt trận ở Donestk, Ukraina, ngày 26/03/2023. AP - Efrem Lukatsky

Matxcơva đang trong tầm ngắm của Kiev ? Hôm 30/05/2023, bộ Quốc Phòng Nga tố cáo Ukraina tiến hành một « cuộc tấn công khủng bố » bằng drone nhằm vào thủ đô Nga, đồng thời khẳng định rằng hệ thống phòng không của Nga đã hoạt động hoàn hảo.

Chính quyền Nga thông báo chi tiết, năm drone đã bị bắn chặn, ba chiếc khác bị vô hiệu hóa trong khi bay nhờ các biện pháp gây nhiễu điện tử. Tuy nhiên, theo Huseyn Aliev, chuyên gia về xung đột Ukraina thuộc đại học Glasgow thì nhiều cơ quan truyền thông tại Nga đã « đưa tin có khoảng ba chục chiếc drone đã nhắm vào Matxcơva ».

Drone tầm xa

Hiện khó có thể biết được về quy mô của đợt tấn công. Nhiều hình ảnh video lan truyền trên các mạng xã hội suốt buổi sáng sau đó cho thấy những đám khói bốc lên trong vùng Matxcơva và một số tòa nhà bị các drone này gây hư hại một phần. Dân biểu Nga, Alexander Khinshtein đã đưa lên mạng danh sách 5 địa điểm mà các drone bị bắn hạ ở trong và ngoài thủ đô Mátxcơva.

Ông Gustav Gressel, chuyên gia về các vấn đề quân sự Nga tại Hội Đồng Châu Âu về quan hệ quốc tế có trụ sở tại Berlin, cho biết thêm là « dường như các drone nhằm về hướng tây nam Matxcơva, nơi có các khu dân cư cao cấp nhất thủ đô »

Kiev tỏ ra vui mừng nhưng luôn phủ nhận mọi can dự vào cuộc tấn công này. Mykhailo Podoliak, một trong những cố vấn gần gũi nhất với tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky khẳng định : « Tất nhiên chúng tôi vui mừng được thấy các cuộc tấn công đó và chúng tôi dự đoán số lượng các đợt tấn công như vậy sẽ còn tăng. Nhưng tất nhiên, chúng tôi không có bất kỳ liên quan trực tiếp nào đến việc đó ».

Theo chuyên gia Huseyn Aliev, không ít « hình ảnh và video có được cho thấy các thiết bị bay rất giống những loại drone trinh sát chế tạo tại Ukraina ». Trong khi đó, chuyên gia về chiến lược quân sự quốc tế thuộc cơ quan tư vấn l'International Team for the Study of Security (ITSS) Verona, ông Danilo delle Fave thì nói rõ : « Mọi chi tiết cho thấy đây là loại UKRJET UJ-22, drone dân sự của Ukraina dùng để trinh sát nhưng có thể cài một lượng thuốc nổ nhỏ ».

Ưu thế của các loại thiết bị này là gì ? Đó chính là drone tầm xa. « Chúng có thể bay được 800km, thậm chí 1000 km nếu được điều chỉnh ».

Ăn miến trả miếng giữa 2 thủ đô ?

Đợt tấn công lần này dường như nằm trong chiến dịch đột nhập rộng hơn của Ukraina vào bên trong lãnh thổ Nga.

Gần đây đã xảy ra liên tiếp các vụ tấn công như vậy. Đó là các vụ đột kích của đội quân « Tự do nước Nga » vào trong vùng Belgorod của Nga nằm cách không xa thành phố Kharkov của Ukraina về phía bắc hay một vụ đột kích khác ở gần Briansk, cách không xa biên giới với Belarus, rồi còn cả vụ dùng drone trên biển để tấn công gây thiệt hại cho hạm đội Nga đang đóng xung quanh bán đảo Crimée.

Chuyên gia Huseyn Aliev nhận định các cuộc tấn công Nga như vậy là một nỗ lực nhằm « buộc Matxcơva phải huy động các đơn vị để bảo vệ lãnh thổ Nga, trong khi mà đội quân đó có thể sẽ rất cần thiết ở chiến trường miền nam Ukraina và trong vùng Donbass, nơi cuộc phản công của Ukraina có lẽ đang được chuẩn bị ».

Nhưng lần này chính Matxcơva là mục tiêu. Cũng không phải lần đầu thủ đô Nga bị drone nhắm tới. Đầu tháng 5, Nga thông báo đã chặn được cuộc tấn công bằng drone ngay trên điện Kremlin. Thậm chí chính quyền Nga khi đó còn khẳng định vụ đó là âm mưu ám sát tổng thống Vladimir Putin.

Vụ tấn công drone sáng ngày 30/05 tuy nhiên lại khác, có tầm mức quan trọng hơn. Ông Huseyn Aliev khẳng định, « đây là sự leo thang, bởi không chỉ có một chiếc drone như hồi đầu tháng 5, mà là nhiều chiếc, chúng cũng đã được cải tiến và mang lượng thuốc nổ lớn hơn ».

Quy mô và mục tiêu của cuộc tấn công gợi cho các chuyên gia được kênh truyền hình Pháp France 24 phỏng vấn thấy đó không chỉ là cuộc đột nhập nhằm cản trở kế hoạch tổ chức quân đội của Matxcơva chuẩn bị đối phó với cuộc phản công của Ukraina.

Ông Gustave Gressel khẳng định: “ Nếu Ukraina muốn chứng minh những kẽ hở của hệ thống phòng không Nga, thì họ đã không chọn nhằm vào Matxcơva, một thành phố được bảo vệ tốt nhất cả nước ». Chuyên gia quân sự này giải thích thêm : « đánh vào các mục tiêu như kho đạn dược hay sân bay trên lãnh thổ Nga có lẽ mới càng đẩy quân đội Nga tăng cường phòng thủ lãnh thổ hơn ».

Chuyên gia Danilo delle Fave cho rằng các vụ xâm nhập tấn công lãnh thổ Nga « là sự đáp trả của Ukraina sau các vụ oanh tạc nhằm vào thủ đô Kiev từ nhiều ngày qua », theo kiểu ăn miếng trả miếng.

Hiển nhiên cường độ của tấn công bằng drone không đáng gì với các vụ bắn phá dữ dội bằng tên lửa Nga vào Kiev. Nhưng đó là thông điệp rõ ràng lúc này để « nói với người Nga rằng thủ đô của họ cũng nằm trong tầm của các vũ khí Ukraina », chuyên gia Huseyn Aliev nhận xét.

Khiến người giàu sợ hãi ?

Nhưng đó không phải là những người Nga bình thường. Những hình ảnh cột khói bốc lên từ khu dân cư cao cấp có thể khiến người ta nghĩ rằng Kiev có khả năng « nhằm vào những điểm nghỉ ngơi của giới thượng lưu ở Matxcơva, tại đó thậm chí được cho cho là có tư dinh của tổng thống Vladimir Putin », chuyên gia Gustave Gressel nói thêm.

Cũng có thể đó là bước thử nghiệm. Ông Huseyn Aliev giải thích: « Trong suốt mùa đông, công nghiệp quốc phòng Ukraina đã hoạt động hết công suất để chế tạo hàng nghìn drone. Giờ là thời điểm sử dụng và cuộc tấn công sáng thứ Ba chứng minh rằng Matxcơva sẽ có thể là một trong những mục tiêu chính ».

Trong bối cảnh đó, Kiev có thể nhận trách nhiệm công khai về vụ tấn công của họ. Hẳn nhiên là Kiev cần phải thăm dò các đồng minh phương Tây. « Ukraina khó có thể chính thức thừa nhận họ tác chiến trên đất Nga, bởi vì sự hỗ trợ hậu cần của phương Tây được đặt dưới điều kiện Kiev chỉ được phép dùng để phòng thủ », chuyên gia Danilo delle Fave lưu ý.

Nhưng Ukraina cũng có lý do khác để duy trì mập mờ. Đó là cách khiến cho bộ chỉ huy quân đội Nga luôn trong tình trạng hoang tưởng đa nghi. Kremlin không hề loại trừ giả thuyết kẻ thù nằm ở bên trong nước, phối hợp hành động với Kiev để làm mất ổn định chính quyền Nga. Như thế Matxcơva cảm thấy quân đội của mình cùng lúc đang phải chiến đấu trên nhiều mặt trận, chống lại nhiều kẻ thù.