Do dân số tăng lên, nhưng ngân sách lại eo hẹp, giới cảnh sát ở California muốn giảm bớt phải ra tòa để làm chứng

[trungthuc]

SACRAMENTO, California

Ủy Ban An Toàn Công Cộng ở Thượng Viện California vừa thông qua đề nghị lần thứ hai của Thượng nghị sĩ Brian Dahle (CH-Redding) về một dự luật cho phép cán sự xã hội được làm chứng trong các phiên điều trần sơ bộ tại tòa thay cho cảnh sát viên tuyên thệ, theo báo mạng CalMatters ngày 12/1/24.

Dự Luật SB 804 của ông Dahle sẽ cho sửa đổi luật Đạo luật Prop 115 là đạo luật nhằm cải cách hệ thống tư pháp cho nạn nhân/tội phạm, được cử tri thông qua vào năm 1990. Đề xuất này có một điều khoản cho phép được thay đổi nếu có 2/3 phiếu bầu của lưỡng viện, theo Văn Phòng Phân Tích Lập Pháp.

Dự Luật SB 804 sẽ giúp cho cảnh sát viên không phải thường xuyên ra tòa. (Hình minh họa: Patrick T. Fallon/AFP via Getty Images)
Trong số những điều khoản khác, đề xuất này sẽ cho phép cảnh sát viên hữu thệ làm chứng về lời khai của nhân chứng trong các phiên điều trần sơ bộ ở tòa.

Trước đó, nhân chứng phải có mặt tại tòa do sự tường thuật của cảnh sát về lời khai của nhân chứng được coi là "tin đồn" (hearsay) không được chấp nhận.

Các phiên điều trần sơ bộ là những phiên tòa nhỏ trong các vụ án đại hình mà công tố viên trình bày các bằng chứng buộc tội cho một chánh án, người sẽ quyết định có nên tiến hành một phiên tòa chính thức hay không.

Các nhân chứng hoặc nạn nhân vẫn được yêu cầu có mặt trong phiên tòa.

Những người ủng hộ dự luật SB 804 này muốn đẩy nhanh giai đoạn chờ đợi trước khi xét xử và giúp cho nạn nhân và nhân chứng không cần có mặt nhiều lần tại phiên tòa.

Những người ủng hộ dự luật này, gồm cả Hiệp Hội Cảnh Sát Trưởng California, hi vọng các cảnh sát viên của họ, những người hữu thệ, bớt phải có mặt ra làm chứng ở tòa.

Vào năm 1990, khi đề nghị ​​này được thông qua, việc một cảnh sát viên phải gác công việc dang dở để ra làm chứng tại một phiên điều trần sơ bộ không phải là vấn đề lớn.

Nhưng sau đó, do dân số của tiểu bang nay đã tăng lên thêm gần 10 triệu người, trong lúc số lượng các cảnh sát viên hữu thệ của California lại bị giảm, theo một báo cáo gần đây của Viện Chính Sách Công Cộng California.

Tình trạng thiếu hụt các cảnh sát viên hữu thệ đặc biệt phổ biến ở các khu vực nông thôn, như ở địa hạt rộng lớn của ông Dahle phía Đông Bắc California. Ở đó, giới cảnh sát ở thành phố và quận hạt nói rằng họ không có ngân quỹ để thu nhận thêm nhân viên như các thành phố lớn. Thậm chí, nhiều nơi còn không đủ nhân số cảnh sát viên trực ca cả ngày mà chỉ có mặt rải rác trong vài giờ mà thôi.

Đồng thời, sau các vụ án nổi tiếng về các hành vi bạo lực của cảnh sát đối với người da màu, trong đó có vụ sát hại ông George Floyd tại Minnesota hồi năm 2020, những người ủng hộ vấn đề công bằng xã hội kêu gọi giới lập pháp California và chính quyền địa phương giảm bớt số lượng các cảnh sát viên đi tuần tra trong cộng đồng người da màu.

Theo dự luật SB 804, các cán sự xã hội thay cho cảnh sát khi ra tòa phải được đào tạo kỹ lưỡng. (Hình minh họa: Justin Sullivan/Getty Images)

Thay vào đó, một số cộng đồng dân cư đang đào tạo những nhân viên y tế tâm thần hoặc xã hội không vũ trang để làm xoa dịu các cuộc đối đầu trong các tình huống mà giới cảnh sát thường phải trực tiếp đứng ra giải quyết.

Hai phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu của ủy ban
Thượng nghị sĩ Dahle đã phát biểu hôm thứ Ba, 9 Tháng Giêng, rằng dự luật của ông sẽ giúp giảm bớt gánh nặng cho các sở cảnh sát đang thiếu nhân lực và bảo đảm rằng các nhân viên phục vụ cộng đồng và "nhân viên dân sự" của sở cảnh sát (gọi chung là cán sự xã hội) khi lấy lời khai nhân chứng phải tuân theo các tiêu chuẩn giống như giới cảnh sát. Dự luật của ông quy định rằng, các cán sự xã hội nếu không tuyên thệ để làm chứng tại các phiên điều trần sơ bộ phải trải qua khóa đào tạo về lời khai giống như một cảnh sát viên hữu thệ hoặc có ít nhất là năm năm kinh nghiệm.

Dự luật này bị Liên Đoàn Tự Do Dân Sự Hoa Kỳ (ACLU) phản đối, bày tỏ lo ngại rằng điều đó sẽ tạo ra các lời khai kém trung thực được sử dụng để giam giữ những người vô tội.

Để giải quyết những sự lo ngại về lời khai kém trung thực, ông Dahle cho biết ông đã cho sửa đổi dự luật để liệt kê thêm những cán sự xã hội bị bắt quả tang đã nói dối vào "Danh sách Brady" (danh sách của những cảnh sát viên hữu thệ bị phát hiện nói dối hoặc có vấn đề về liêm chính) khi ra làm chứng tại tòa.

Ông Dahle nói: “Sự thay đổi này giúp các nhân chứng phải chịu trách nhiệm và bảo đảm rằng chỉ có lời khai tốt nhất, đáng tin cậy nhất mới được phép báo cáo tại tòa".

Dự luật được Ủy ban An Toàn Công Cộng Thượng viện gồm năm thành viên thông qua mà không có một phiếu chống nào, mặc dù có hơn 20 luật sư bào chữa và giới hoạt động cải cách cảnh sát và công bằng xã hội, những nhóm có ảnh hưởng trong đại đa số trong đảng Dân Chủ, lên tiếng phản đối.

Tuy nhiên, Thượng nghị sĩ Nancy Skinner (Dân Chủ-Oakland), chủ tịch ủy ban, và Thượng nghị sĩ Aisha Wahab (Dân Chủ-Fremont) đã bỏ phiếu trắng.

Sau khi phản đối dự luật hồi năm ngoái, họ cho biết họ bắt đầu thấy được lợi ích của việc nên để cho các cán sự xã hội lấy lời khai nhân chứng, thay vì giới cảnh sát.

"Tôi có thể nhận thấy vai trò thật sự bổ ích của những người này", bà Skinner nói. "Và điều làm cho tôi thấy yên tâm hơn là họ phải đảm nhiệm vai trò này ít nhất là năm năm hoặc phải được đào tạo tương đương. Vẫn còn khó khăn, nhưng tôi không phản đối như trước".

Dự luật của ông Dahle sẽ được đem ra bỏ phiếu tại phiên khoáng đại Thượng Viện và nếu được thông qua, sẽ được chuyển xuống Hạ Viện.

Bất cứ dự luật nào do đảng Cộng Hòa soạn thảo đều phải đối mặt với nhiều khó khăn trong cơ quan lập pháp do đa số thuộc đảng Dân Chủ kiểm soát.

Trong phiên họp lập pháp đông đủ gần nhất, chỉ có 23% dự luật do đảng Cộng Hòa soạn thảo được ký thành luật. Ngược lại, các dự luật do đảng Dân Chủ soạn thảo có tỷ lệ thành công là 43%, theo sự phân tích của CalMatters.