Tòa Bạch Ốc: Chánh án - không phải Trump gây ‘khủng hoảng Hiến Pháp’

[nguoiduatinabc]

Trong vài tuần lễ kể từ khi Tổng Thống Donald Trump nhậm chức, phía Dân Chủ và chuyên gia pháp lý cảnh báo ông đang gây khủng hoảng Hiến Pháp bằng cách cố mở rộng thẩm quyền tổng thống và phớt lờ luật lệ cản đường ông.

Hôm Thứ Tư, 12 Tháng Hai, đáp trả lời cảnh báo đó, Tòa Bạch Ốc tuyên bố Tổng Thống Trump không phải là người gây ra vấn đề này mà chính là những chánh án đang chặn một số chính sách của ông, nêu lý do là bất hợp pháp.

“Chúng tôi tin rằng những chánh án này đang làm việc giống như nhà hoạt động tư pháp chứ không phải quan tòa trung thực,” bà Karoline Leavitt, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc, cho hay trong buổi họp báo hôm Thứ Tư. Bà khẳng định “cuộc khủng hoảng Hiến Pháp thực sự đang xảy ra bên trong nhánh tư pháp của chúng ta.”

Lời lên án của bà Leavitt là ví dụ mới nhất cho thấy Tổng Thống Trump và đồng minh gia tăng công kích hệ thống tòa án Mỹ. Mấy ngày qua, ủng hộ viên của ông Trump tung hình ảnh các chánh án lên mạng xã hội, cáo buộc gia đình họ, và đề nghị ông cứ phớt lờ lệnh của họ.

Thượng Nghị Sĩ Mike Lee (Cộng Hòa-Utah) cho biết ông đang soạn luật giới hạn thẩm quyền của chánh án cấp thấp trong việc chặn sắc lệnh của tổng thống trên cả nước.

Tỷ phú Elon Musk, cố vấn Tổng Thống Trump, dùng mạng xã hội X của ông để ồ ạt công kích chánh án.

“Ông chánh án tội lỗi này phải bị sa thải,” ông Musk viết trên X về ông John Bates, chánh án liên bang ở Washington ra lệnh khôi phục trang web và cơ sở dữ liệu sức khỏe bị chính quyền ông Trump loại khỏi trang web chính phủ.

Lời công kích của ông Musk gây báo động cho chuyên gia pháp lý vì theo họ, nhiệm vụ căn bản của tòa án – giải thích luật và kiểm soát hai nhánh khác của chính phủ – đang bị đe dọa.

“Theo hệ thống của chúng ta, tới nay, người ta luôn hiểu rằng chính tòa án là nơi quyết định thẩm quyền hành pháp có hợp pháp hay không,” ông Jeremy Paul, giáo sư luật đại học Northeastern University, lưu ý.

Vì Quốc Hội do đảng Cộng Hòa kiểm soát hiện nay hầu như không hề phản kháng với Tổng Thống Trump, tòa án trở thành rào cản rõ ràng duy nhất đối với Tòa Bạch Ốc.

Thời gian qua, một loạt chánh án ra lệnh chặn, ít nhất tạm thời, sắc lệnh của ông Trump về hạn chế quyền lấy quốc tịch theo nơi sinh, sa thải nhân viên liên bang, và cho phép Cơ Quan Cải Tổ Chính Phủ (DOGE) của ông Musk vào hệ thống trả tiền của Bộ Tài Chính.