Một trong những sai lầm lớn nhất của Intel ở thập kỷ qua là không thể thách thức sự thống trị của Nvidia trên thị trường chip trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển nhanh chóng.
Trong cuộc họp báo cáo tài chính đầu tiên với các nhà phân tích trên cương vị tân Giám đốc điều hành Intel, ông Lip-Bu Tan đă phác thảo cách mà hăng chip Mỹ hy vọng sẽ thay đổi điều nêu trên, nhưng cũng cảnh báo rằng: "Đây không phải là giải pháp nhanh chóng".
Lip-Bu Tan cho biết sẽ rà soát lại các sản phẩm hiện có của Intel để tinh chỉnh chúng nhằm phù hợp hơn với các xu hướng mới nổi trong thị trường AI, như robot và các tác tử có thể thực hiện nhiệm vụ thay con người.
Tác tử AI là hệ thống hoặc chương tŕnh máy tính được thiết kế để thực hiện các tác vụ tự động bằng cách sử dụng AI. Các tác tử AI có khả năng tương tác với môi trường, thu thập thông tin, xử lư dữ liệu, ra quyết định và thực hiện các hành động dựa trên mục tiêu được đặt ra.
Việc này sẽ đầy thách thức v́ hiện Nvidia không chỉ bán chip mà c̣n cung cấp trọn gói trung tâm dữ liệu, từ chip đến cáp và tŕnh biên dịch phần mềm. Lip-Bu Tan cho biết Intel cũng sẽ áp dụng cách tiếp cận tương tự.
Tŕnh biên dịch phần mềm là chương tŕnh máy tính có chức năng đọc mă nguồn được viết bằng một ngôn ngữ lập tŕnh cấp cao (mà con người dễ đọc và viết) và dịch toàn bộ nó sang ngôn ngữ cấp thấp hơn, thường là mă máy hoặc mă đối tượng, để máy tính có thể hiểu và thực thi trực tiếp.
Quá tŕnh biên dịch thường gồm nhiều giai đoạn, trong đó có các bước chính như:
Phân tích từ vựng: Chia mă nguồn thành các đơn vị nhỏ nhất có ư nghĩa gọi là token.
Phân tích cú pháp: Kiểm tra xem chuỗi các token có tuân theo các quy tắc ngữ pháp (cú pháp) của ngôn ngữ lập tŕnh hay không và xây dựng cây cú pháp biểu diễn cấu trúc của chương tŕnh.
Phân tích ngữ nghĩa: Kiểm tra tính hợp lệ về mặt ư nghĩa của chương tŕnh, chẳng hạn kiểm tra kiểu dữ liệu, khai báo biến,…
Tạo mă trung gian: Tạo ra một biểu diễn trung gian của chương tŕnh, độc lập với kiến trúc máy cụ thể.
Tối ưu hóa mă: Cải thiện mă trung gian để chương tŕnh đích chạy nhanh hơn, sử dụng ít bộ nhớ hơn hoặc có kích thước nhỏ hơn.
Tạo mă đích: Chuyển đổi mă trung gian đă tối ưu hóa thành mă máy hoặc mă đối tượng cho một kiến trúc máy cụ thể.
Kết quả của quá tŕnh biên dịch là một file thực thi hoặc file mă đối tượng có thể liên kết với các file khác để tạo thành chương tŕnh hoàn chỉnh chạy trên máy tính.
Trong ngắn hạn, Intel sẽ không thực hiện thêm nhiều thương vụ mua lại, theo giám đốc tài chính David Zinsner. "Ưu tiên hiện tại của chúng tôi là cải thiện t́nh h́nh tài chính", ông David Zinsner nói trong một cuộc phỏng vấn với Reuters.
Điều này ngụ ư rằng những nỗ lực của Lip-Bu Tan nhằm cuối cùng xây dựng một chiến lược AI rơ ràng sẽ chủ yếu dựa vào nguồn lực nội bộ.
"Chúng tôi đang áp dụng cách tiếp cận toàn diện để tái định h́nh danh mục sản phẩm, tối ưu hóa chúng cho các khối lượng công việc AI mới và đang nổi. Mục tiêu của chúng tôi là trở thành nền tảng được khách hàng lựa chọn. Điều đó đ̣i hỏi chúng tôi phải thay đổi tư duy thiết kế và kỹ thuật một cách triệt để, dự đoán nhu cầu của khách hàng từ rất sớm", tân giám đốc điều hành Intel nói.
Trong quá khứ, cách tiếp cận của Intel là để các công ty khởi nghiệp AI phát triển chip mới, sau đó mua lại họ. Từ năm 2016 đến 2019, Intel đă mua lại một số hăng chip, gồm Movidius, Mobileye, Nervana và Habana Labs, với hy vọng những thương vụ này sẽ giúp họ chiếm lĩnh thị trường AI.
Dù Mobileye vẫn giữ được vị trí vững chắc ở lĩnh vực xe tự hành và Intel vẫn c̣n cổ phần trong công ty này sau khi tách ra, các thương vụ c̣n lại đều không giúp Intel tạo được bước tiến đáng kể trước Nvidia.
"Intel có lịch sử lâu dài trong việc phát triển những đột phá quan trọng về chip ngay trong nội bộ, v́ vậy tôi không ngạc nhiên khi thấy họ tập trung vào phát triển AI. Nếu có thể xây dựng được hệ sinh thái phần mềm hỗ trợ phù hợp để triển khai dễ dàng các chip mới này, Intel sẽ có cơ hội, nhưng đó là một chữ 'nếu' rất lớn", Bob O'Donnell, nhà phân tích chính tại hăng Technalysis Research, chia sẻ với Reuters.
Tuy nhiên, các nhà phân tích khác cho rằng vị thế thống trị của Nvidia, cùng việc các hăng điện toán đám mây lớn như Amazon và Google tự phát triển chip AI, sẽ khiến Intel khó có chỗ chen chân vào thị trường.
Intel đă hé lộ phần nào chiến lược tổng thể về AI, với trọng tâm là các chip và hệ thống vận hành ứng dụng AI cũng như thiết bị biên, theo Hendi Susanto - nhà quản lư danh mục đầu tư tại Gabelli Funds (công ty đang nắm giữ cổ phiếu Intel).
"Dù các lĩnh vực này đầy tiềm năng, nhưng quy mô và tốc độ tăng trưởng của chúng vẫn c̣n chưa chắc chắn", Hendi Susanto nhận định.
Thiết bị biên là các thiết bị vật lư hoặc hệ thống máy tính nằm ở "biên" của mạng, tức là gần với nguồn tạo ra hoặc tiêu thụ dữ liệu nhất, thay v́ ở trung tâm dữ liệu truyền thống hoặc đám mây. Thiết bị biên đóng vai tṛ quan trọng trong mô h́nh điện toán biên.
Các thiết bị biên có khả năng thu thập, xử lư, lưu trữ dữ liệu và chạy các ứng dụng ngay tại chỗ, giúp giảm độ trễ, tiết kiệm băng thông và tăng tốc độ phản hồi. Thay v́ gửi toàn bộ dữ liệu thô về đám mây để xử lư, thiết bị biên có thể xử lư sơ bộ, lọc bỏ dữ liệu không cần thiết hoặc đưa ra phản hồi ngay lập tức cho các tác vụ cần thời gian thực.
Ví dụ về thiết bị biên
Các thiết bị IoT (internet vạn vật): Cảm biến, camera an ninh thông minh, thiết bị đeo tay, máy móc công nghiệp kết nối mạng.
Smartphone, máy tính bảng.
Máy tính nhúng trong ô tô, robot.
Các máy chủ nhỏ đặt tại chi nhánh, nhà máy, cửa hàng bán lẻ.
Thiết bị mạng như bộ định tuyến (router) hoặc cổng biên có khả năng xử lư.
Thiết bị biên thường có tài nguyên tính toán và lưu trữ hạn chế hơn so với trung tâm dữ liệu đám mây, nhưng đủ mạnh để thực hiện các tác vụ xử lư dữ liệu ban đầu và đưa ra quyết định nhanh chóng tại điểm phát sinh dữ liệu. Chúng là một phần không thể thiếu trong việc triển khai các ứng dụng yêu cầu độ trễ thấp, như ô tô tự hành, nhà máy thông minh, y tế từ xa và thực tế ảo/tăng cường.
Lip-Bu Tan (65 tuổi) từng điều hành công ty phần mềm thiết kế chip Cadence Design Systems rất thành công và là nhà đầu tư công nghệ nổi tiếng. Ông từng là thành viên hội đồng quản trị Intel nhưng từ chức vào tháng 8.2024 do bất đồng về định hướng của nhà sản xuất chip này sau nhiều năm hoạt động kém hiệu quả trên thị trường.
Việc Lip-Bu Tan quay lại Intel hồi tháng 3 với tư cách giám đốc điều hành đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, khi ông tiếp quản công ty sau một thập kỷ với hàng loạt quyết định sai lầm của ba CEO đời trước đó.
Thỏa thuận liên doanh với TSMC
Gần đây, TSMC và Intel đă đạt được thỏa thuận sơ bộ để thành lập một liên doanh vận hành các nhà máy của hăng sản xuất chip Mỹ, trang The Information đưa tin, dẫn lời hai người tham gia thảo luận.
Khi thảo luận về liên doanh, TSMC (hăng sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới, có trụ sở ở Đài Loan) đă thảo luận về việc chia sẻ một số kỹ thuật sản xuất của ḿnh với Intel để đổi lấy 20% cổ phần trong công ty mới, theo The Information.
Intel và các nhà sản xuất chip Mỹ khác sẽ nắm giữ phần lớn cổ phần trong liên doanh với TSMC, gồm cả một số nhà máy của Intel, The Information cho biết, dẫn lời các nguồn tin ẩn danh quen thuộc với t́nh h́nh.
Tuy nhiên, một số giám đốc Intel lo ngại rằng thỏa thuận này có thể dẫn đến việc sa thải nhân viên và làm lu mờ công nghệ sản xuất chip hiện tại của công ty.
Các quan chức Nhà Trắng và Bộ Thương mại Mỹ đă thúc đẩy để TSMC - Intel đạt được thỏa thuận nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng kéo dài tại Intel.
Hồi tháng 3, Reuters đưa tin TSMC đă đề xuất Nvidia, AMD và Broadcom tham gia nắm giữ cổ phần trong một liên doanh vận hành các nhà máy của Intel, sau khi chính quyền Mỹ yêu cầu tập đoàn chip Đài Loan giúp vực dậy thương hiệu công nghệ Mỹ đang gặp khó khăn.
Cũng trong tháng 3, Intel đă bổ nhiệm ông Lip-Bu Tan làm giám đốc điều hành để hồi sinh công ty sau khi bỏ lỡ làn sóng bùng nổ chip do AI thúc đẩy, trong khi vẫn rót hàng tỉ USD vào việc mở rộng sản xuất chip.
Nếu kế hoạch thành lập liên doanh vận hành được tiến hành, đây sẽ là một bước đi quan trọng ban đầu với Lip-Bu Tan.
Tại hội nghị Intel Vision ở thành phố Las Vegas (Mỹ) cuối tháng 3, Lip-Bu Tan cho biết Intel sẽ tách bớt các tài sản không thuộc trọng tâm chiến lược của công ty.
Những nỗ lực của Intel nhằm sản xuất chip cho khách hàng bên ngoài đă gặp nhiều thách thức do công ty không thể cung cấp mức độ dịch vụ khách hàng và hỗ trợ kỹ thuật như TSMC, dẫn đến các chậm trễ và thất bại trong thử nghiệm, một cựu giám đốc Intel nói với Reuters.
Intel đă báo cáo khoản lỗ ṛng 18,8 tỉ USD trong năm 2024, lần đầu tiên kể từ năm 1986, chủ yếu do các khoản do suy giảm giá trị lớn.
Cổ phiếu Intel mất 60% giá trị trong năm 2024, song đă phục hồi một phần và tăng khoảng 7,18% kể từ đầu năm nay.