Trận "Trân Châu Cảng" của Nga - cách một chuyên gia quân sự mô tả về cuộc tấn công bằng máy bay không người lái gây sốc của Ukraine vào các căn cứ không quân Nga, tiêu diệt hàng chục máy bay của đối phương - được cho là sẽ giúp Kiev phá hỏng chiến lược ném bom các thành phố Ukraine của Moscow, thậm chí viết lại luật chơi, làm thay đổi cục diện chiến tranh.
Sự bất khả xâm phạm của Nga bị đánh tan
Các cuộc chiến luôn là động lực cho sự đổi mới chiến thuật. Những bước đột phá chiến thuật có thể giúp đă xé toang sự tự măn của đối phương và thậm chí, thay đổi cục diện chiến tranh măi măi.
Và hôm Chủ nhật 1/6, cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine nhằm vào lực lượng oanh tạc cơ chiến lược của Nga (mật danh là Mạng nhện - SpiderWeb) – có thể xem là một trong những cuộc không kích quan trọng nhất trong lịch sử chiến tranh hiện đại – được cho là đang tạo ra hiệu ứng tương tự, theo The Telegraph. Luật chơi có thể được viết lại, và hậu quả của nó sẽ lan rộng toàn cầu.
Tác động tức thời nhất của chiến dịch Mạng nhện là cú sốc tâm lư tại Nga, nơi từng cho rằng đội oanh tạc cơ tầm xa của họ là bất khả xâm phạm. Giờ đây, Kiev tin rằng họ đă phá hủy hoặc làm hư hại tới 1/3 lực lượng không quân tinh nhuệ nhất của Moscow – những chiếc máy bay vốn là lực lượng ṇng cốt tiến hành các cuộc không kích vào Ukraine trong suốt thời gian dài.
Đ̣n giáng vào chiến lược oanh tạc từ xa của Nga
Trong khi đó, về mặt chiến lược, theo Telegraph, chiến dịch Mạng nhện có thể làm gián đoạn nghiêm trọng khả năng không kích quy mô lớn của Nga. Moscow đă phụ thuộc nặng nề vào các oanh tạc cơ Tupolev – có khả năng bay hàng ngàn km và mang cả đầu đạn hạt nhân hoặc thông thường – để phóng tên lửa hành tŕnh vào các thành phố Ukraine.
Chuyên gia công nghệ tên lửa Fabian Hoffman, thuộc Trung tâm Phân tích Chính sách châu Âu (CEPA, trụ sở tại Washington), nhận định: “Muốn tạo ra sức mạnh răn đe kiểu đó, Nga cần những oanh tạc cơ lớn có thể mang nhiều tên lửa hành tŕnh. Nếu loại bỏ được những máy bay này, th́ Nga sẽ bị hạn chế nghiêm trọng trong khả năng tiến hành các cuộc tấn công quy mô lớn".
Trong các chiến dịch không kích lớn, nhiều máy bay sẽ cất cánh cùng lúc, phóng tên lửa từ nhiều hướng để vượt qua hệ thống pḥng không của Ukraine. Để duy tŕ khả năng đó, Nga buộc phải thực hiện cơ chế luân phiên: một máy bay hoạt động, một chiếc bảo tŕ ngắn hạn, một chiếc đang đại tu dài hạn.
Các nhà phân tích quân sự cho rằng Nga chỉ có khoảng 90 oanh tạc cơ chiến lược trong biên chế, một con số không lớn. Theo các quan chức Ukraine, trong chiến dịch Mạng nhện, 13 máy bay Nga đă bị phá hủy, trong đó 12 chiếc là oanh tạc cơ chiến lược, chưa kể hai chục chiếc khác bị hư hại mức độ chưa rơ.
Các b́nh luận viên thân quân đội Nga gọi đây là “ngày đen tối của không quân tầm xa Nga”, ví von cuộc tấn công của Ukraine là “Trân Châu Cảng của Nga”.
UAV Ukraine đă tấn công các căn cứ quân sự tại các tỉnh Murmansk, Ryazan, Irkutsk và Ivanovo – cách biên giới Ukraine tới hơn 4.000 km.
Dù Nga vẫn c̣n khả năng phóng tên lửa hành tŕnh vào Ukraine, song tần suất và quy mô nhiều khả năng sẽ giảm, đồng thời Moscow sẽ buộc phải phân bổ thêm lực lượng để bảo vệ các cơ sở hậu phương, làm tăng áp lực lên cỗ máy chiến tranh vốn đă căng thẳng của họ.
Tác động tâm lư
Suốt hơn một tuần qua, Ukraine đă chịu làn mưa bom dữ dội nhất kể từ đầu chiến tranh. Các thành phố tiền tuyến tan hoang, trong khi lực lượng Nga – dù chậm – vẫn tiếp tục tiến lên.
Trong bối cảnh đó, chiến dịch “Mạng Nhện” thành công đă giúp nâng cao tinh thần của Ukraine, tương tự như khi họ đánh ch́m soái hạm Moskva (năm 2022), hay tấn công bằng thiết bị không người lái hải quân buộc hạm đội Nga rút khỏi Sevastopol.
Nhưng “Mạng Nhện” có thể c̣n vượt trên tất cả, khi các “viên ngọc quư” của không quân Nga nổ tung thành cầu lửa cách biên giới Ukraine tới hơn 4.180 km.
Cảnh báo cho cả phương Tây
Trong khi đó, các thủ đô phương Tây cũng không thể ngủ yên. Chiến dịch này cho thấy ngay cả những căn cứ không quân sâu trong lănh thổ – không có hầm bảo vệ – cũng dễ dàng trở thành mục tiêu của các UAV cảm tử giá rẻ.
Nhiều quốc gia NATO từ lâu đă tập trung máy bay tại các căn cứ lớn để tiết kiệm chi phí, nhưng điều này khiến họ trở nên dễ tổn thương hơn bao giờ hết.
Kết quả là các chính phủ phương Tây giờ đây đối mặt với lựa chọn đắt đỏ và mất thời gian: đầu tư lớn vào xây dựng nhà chứa máy bay kiên cố và hệ thống pḥng chống UAV – nếu không muốn ḿnh trở thành “nạn nhân tiếp theo” của chiến tranh không đối xứng.
VietBF@ Sưu tập