Israel đă loan báo cho tấn công các cơ sở nguyên tử và các khoa học gia tại Iran với hàng chục cuộc không kích phủ đầu sáng sớm ngày thứ Sáu, 13 tháng Sáu, và có thể sẽ kéo dài trong nhiều ngày, khiến cho Iran phóng hơn 100 drone nhắm vào Israel để cho trả đũa lại, theo
CBS News.
Các drone tầm xa này của Iran có thể mất đến 9 tiếng đồng hồ mới bay đến không phận của Israel. Lực Lượng Pḥng Vệ Israel (IDF) cho biết hệ thống pḥng không đă sẵn sàng can thiệp đánh chặn các drone này.
Một ṭa nhà bị hư hại nặng do trúng bom của Israel ở Tehran, Iran, ngày 13 tháng Sáu. (Ảnh: Meghdad Madadi/Tasnim News/AFP/Getty Images)
Ông Benjamin Netanyahu, Thủ tướng Israel, tuyên bố trong một đoạn video cho biết, kế hoạch không kích có tên
"Operation Rising Lion" (Chiến Dịch Sư Tử Trỗi Dậy), là
"một chiến dịch quân sự có mục tiêu nhằm pḥng bị trước hiểm họa mà Iran gây ra cho sự tồn vong của quốc gia Israel".
Đài truyền h́nh của Iran cho biết ông Hossein Salami, tướng lănh đứng đầu Lực Lượng Vệ Binh Cách Mạng Hồi Giáo (IRGC), đă bị giết chết trong đợt không kích này.
Chiến dịch không kích
"sẽ c̣n tiếp diễn trong nhiều ngày cho đến chừng nào diệt được mối hiểm họa", ông Netanyahu cho biết thêm.
Giới chức Iran cho biết kế hoạch trả đũa Israel đă được chuẩn bị rất chu đáo trong nhiều năm qua với sự góp sức của cơ quan an ninh quân đội
Mossad. Đại Giáo Chủ Ali Khamenei, lănh tụ tối cao Iran, cho biết,
"Hăy chờ đó, Israel sẽ lănh một đ̣n trời giáng" trong một thông điệp được giới truyền thông chính phủ Iran đưa tin.
Hoa Kỳ không dính líu ǵ đến chiến dịch tấn công phủ đầu và không tham gia vào việc chia sẻ tin tức t́nh báo, nhiều nguồn tin ở Hoa Kỳ nói với
CBS News, và ông Marco Rubio, Ngoại trưởng Mỹ, cũng lên tiếng xác nhận điều này trong một tuyên bố báo chí.
"Israel đă đơn phương hành động chống lại Iran", ông Rubio nói.
"Chúng tôi không có dính dáng đếnchiến dịch không kích chống lại Iran và ưu tiên hàng đầu của chúng tôi là bảo vệ lực lượng Hoa Kỳ trong khu vực. Israel cho Hoa Kỳ biết rằng họ tin rằng đây là một hành động cần thiết để tự vệ".
"Iran không nên nhắm vào lợi ích hoặc các nhân sự Hoa Kỳ", Ngoại trưởng Mỹ có nói thêm.
Ông Donald Trump, Tổng thống Mỹ, có nói với xướng ngôn viên Bret Baier đài
Fox News vào tối thứ Năm rằng, ông đă hay tin trước về các cuộc tấn công này, nhưng Hoa Kỳ không có hỗ trợ quân sự cho Israel.
Ṭa Bạch Ốc cho biết Tổng thống sẽ chủ tŕ một phiên họp Hội Đồng An Ninh Quốc Gia vào thứ Sáu 13/6.
Ṭa Đại Sứ Hoa Kỳ tại Israel yêu cầu toàn bộ các tùy viên và gia đ́nh nên t́m nơi trú ẩn tại chỗ cho đến chừng nào có tin tức mới" v́ lo ngại Iran đe dọa sẽ cho trả đũa.
Ở thủ đô Teheran, Iran đă ghi nhận hàng loạt vụ nổ to lớn và con số hơn 80 người bị thương vong tại đây. Sau đó đài truyền h́nh chính phủ có đưa tin về một đợt tấn công khác ở Natanz, một thành phố thuộc miền Nam Tehran có một trong những nhà máy tôi luyện uranium tinh khiết tại Iran.
"Dựa trên tin tức t́nh báo kỹ lưỡng, quân đội Israel đă phối hợp với nhau phát động một chiến dịch oanh kích phủ đầu, và chính xác nhằm tấn công chương tŕnh nguyên tử tại Iran cũng như đáp trả hành động xâm lược không ngừng nghỉ do chế độ Iran gây ra cho Israel", Chuẩn tướng Effie Defrin, phát ngôn viên của IDF, cho biết.
"Hàng trăm chiến đấu cơ thuộc Không quân Israel đă tiến hành oanh kích hàng chục cứ điểm quân sự, gồm có các mục tiêu nguyên tử ở nhiều khu vực khác nhau tại Iran", ông Defrin cho biết, đồng thời có nói thêm rằng,
"đây mới chỉ là “bước đầu".
Ông Defrin cho biết thêm trong một đoạn phim vào sáng thứ Sáu rằng có đến 200 chiến đấu cơ đă không kích và thả hơn 330 quả bom nhắm vào hơn 100 cứ điểm tại Iran, mở màn cho
Chiến Dịch Rising Lion.
Chuẩn tướng cho hay
IDF xác nhận rằng các thành viên cao cấp thuộc giới lănh đạo an ninh của chế độ Iran đă bị tiêu diệt, trong đó có cả tham mưu trưởng quân đội Iran và Salami thuộc lực lượng IRGC.
Phát ngôn viên IDF cũng cho biết Israel phát động chiến dịch quân sự
"vào thời điểm thích hợp nhất v́ mối hiểm họa hiện hữu và t́nh h́nh thực tế, cũng như t́nh trạng pḥng bị quân sự nghiêm ngặt nhất", đồng thời tuyên bố rằng tin tức t́nh báo cho thấy
"chế độ giáo quyền Iran đă đạt tiến bộ không ngừng trong việc chế tạo ra bom nguyên tử và năng lực quân sự chống lại Israel" và gọi đó là
"mối hiểm họa vừa trỗi dậy và canh cánh đe dọa Israel ngày đêm".
Chiến dịch oanh kích này xảy ra khi chính quyền Trump t́m cách đạt được một thỏa thuận với chính phủ Iran nhằm ḱm hăm chương tŕnh nguyên tử tại quốc gia này. Ông Trump từng tuyên bố rằng Iran không được phép tinh chế luyện uranium tinh khiết, nhưng Iran không muốn chấp nhận các yêu sách đó.
Hoa Kỳ và Iran vẫn có thể tổ chức các cuộc đàm phán vào Chủ nhật này, các viên chức Hoa Kỳ nói với
CBS News. Ông Steve Witkoff, đặc sứ đại diện cho Tổng thống tại Trung Đông, đang lập kế hoạch cho ṿng đàm phán thứ 6 tại Oman vào cuối tuần này.
Israel vẫn luôn luôn hoài nghi về việc đạt được thỏa thuận với Iran, một kẻ thù hàng đầu trên toàn cầu. Israel cũng thừa nhận họ đă cho thực hiện nhiều hoạt động bí mật và công khai suốt mấy năm qua nhằm ngăn chặn tham vọng về nguyên tử lực của Iran.
Iran nung nấu chương tŕnh nguyên tử suốt nhiều thập niên qua, mặc dù phủ nhận rằng họ không nhắm tới chế tạo ra bom nguyên tử. Các cơ quan giám sát về nguyên tử quốc tế cho biết Iran ngày càng tích trữ nhiều uranium tinh khiết trong những năm gần đây, sau khi ông Trump đă rút khỏi thỏa thuận về nguyên tử năm 2015 thời Tổng thống Barack Obama mà ông coi là kém cỏi.
Hôm thứ Tư,
CBS News có đưa tin nói rằng Israel đang sẵn sàng cho phát động một chiến dịch quân sự chống lại Iran. Hoa Kỳ dự đoán Iran có thể sẽ cho trả đũa các căn cứ Hoa Kỳ tại Iraq, khiến cho chính quyền Trump phải yêu cầu các tùy viên Hoa Kỳ không có nhiệm vụ quan trọng và gia đ́nh các quân nhân nên nhanh chóng rời khỏi toàn bộ khu vực Trung Đông.
Khi được hỏi về các biện pháp pḥng bị dành cho công dân Hoa Kỳ ở Trung Đông, ông Trump chỉ nói rằng
"Khu vực này có thể là một nơi nguy hiểm, và chúng ta sẽ chờ xem điều ǵ sẽ xảy ra".
Nếu Hoa Kỳ vẫn không nhúng tay vào chiến dịch không kích của Israel, điều này có nghĩa là sẽ không có các oanh tạc cơ B-2 của Hoa Kỳ trong các hoạt động quân sự của Israel. Đây là loại phi cơ chở bom tối tân có thể phá hủy các nhà máy kiên cố có nhiệm vụ tôi luyện uranium tinh khiết nằm sâu dưới ḷng đất tại Iran. Do đó, việc Hoa Kỳ cho biết, không có nhúng tay có thể làm giảm nguồn năng lực của Israel trong việc diệt trừ hoàn toàn chương tŕnh nguyên tử năng của Iran.