USA Vì sao Việt Cộng lại ủng hộ Iran

[Gibbs]

Muốn biết Bò đỏ như thế nào, Xin đăng toàn bộ buổi phóng vấn của “Lều báo” với Bò đỏ.
Hỏi:
-Tại sao bạn ủng hộ Nga và tên cuồng bạo Putin?
Trả lời:
- Vì Liên Xô trước đây (Nước Nga ngày nay) ủng hộ, cung cấp vũ khí, hậu cần cho Việt Nam đánh Mỹ, nuôi dưỡng đào tạo chúng tớ thành các nhà khoa học, và hầu hết chúng tớ trở thành các quan chức to, nhỏ… nhờ thế bây giờ chúng tớ trở nên giàu có, những hạt nhân của giới tinh hoa đất nước.
Nước Nga là tất cả trong tâm trí của chúng tớ, từ tâm hồn đến thể xác, nếu không có nước Nga chúng tớ đã trở thành nô lệ cho bọn tư bản đế quốc.
Chúng tớ biết ơn Liên Xô đơn giản thế thôi.
Hỏi:
-Nước Nga bây giờ có phải Liên Xô trước đây? Putin có phải là tên độc tài, có ủng hộ Việt Nam về việc Trung Quốc chiếm đóng Hoàng Sa, Trường Sa không?
Trả lời:
-Nước Nga bây giờ mạnh hơn thời Liên Xô vì Putin một mình chống bọn đế quốc, Putin đánh Ukraine vì Ukraine theo Mỹ và phương Tây để làm suy yếu Nga.
Còn Putin có ủng hộ Việt Nam về việc Trung Quốc chiếm đóng Hoàng Sa, Trường Sa không thấy truyền thông nhà nước đưa tin thì không có giá trị.
Hỏi:
- Nga có thể giành chiến thắng, Ukraine và phương Tây có chấp nhận những điều kiện Putin đưa ra?
Trả lời:
-Người Nga sẽ chiến đấu đến cùng để đạt được mục đích mà Putin đặt ra và nước Nga sẽ chiến thắng.
Hỏi:
-Israel tấn công Iran có phải vi phạm chủ quyền và luật pháp quốc tế?
Trả lời:
-Đó là vi phạm luật pháp quốc tế. Mục đích của Israel là ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân, nhưng bản thân Israel cũng vi phạm công ước quốc tế về cấm phát triển vũ khí hạt nhân, không thể có tiêu chuẩn kép trong việc lên án Iran.
Hỏi:
-Tại sao bạn ủng hộ Iran?
Trả lời:
-Vì Iran là nước Cộng hòa Hồi giáo theo đường lối Xã Hội Chủ Nghĩa.
Người Iran được miễn phí điện, nước, y tế, giáo dục, nhà ở cho người nghèo, thực phẩm, xăng dầu được nhà nước trợ giá.
Hỏi:
- Có nghĩa người dân Iran được hưởng các chế độ an sinh xã hội như ở Triều Tiên, Cu Ba và thời bao cấp như ở Việt Nam và các nước Xã hội Chủ nghĩa trước đây?
Trả lời:
- Đúng như vậy.
Hỏi:
- Tại sao các quốc gia này sụp đổ hoặc tồn tại trong đói nghèo, và mất nhân quyền.
Trả lời:
-Vì lệnh cấm vận, và trừng phạt vô lý của Mỹ và phương Tây.
Hỏi:
- Chẳng nhẽ người dân ở các quốc gia này mãi mãi chấp nhận sự đói nghèo và mất nhân quyền?
Trả lời:
- Dĩ nhiên phải hội nhập với Mỹ và phương Tây, giống như Việt Nam đã làm.
Hỏi:
- Việt Nam thực sự hội nhập với Mỹ và phương Tây?
Trả lời:
- Ngoại giao Cây tre Việt Nam đang đi theo hướng đó.
Hỏi:
- Và sẽ thành công?
Trả lời:
- Điều này còn phụ thuộc vào quan hệ với nước anh em Trung Quốc xã hội chủ nghĩa.
Hỏi:
- Iran có phải là quốc gia độc tài giống như Nga, Trung Quốc, Triều Tiên, Cu Ba không? Và Iran sẽ chiến thắng trước Israel?
Trả lời:
- Mỗi một quốc gia có quyền lựa chọn thể chế nhà nước của riêng mình và các quốc gia trên đều là thành viên của Liên Hợp Quốc và Iran sẽ đứng vững trước các cuộc tấn công của Israel, họ sẽ chiến thắng.

📰 Iran đang nhắn các thông điệp hòa hoãn đến Mỹ và Israel qua trung gian Ả Rập.
- Tehran sẵn sàng nối lại đàm phán nếu Mỹ không tham chiến trực tiếp.
🦉 Thị trường chứng khoán Mỹ vừa thở phào nhẹ nhõm sau tin Iran muốn nối lại đàm phán hạt nhân.
- Chiến tranh chưa lan rộng → nhà đầu tư yên tâm mua lại hàng vừa bán tháo
📈 Chỉ số S&P 500 tăng hơn 1% sau cú rớt hôm thứ Sáu.
- Giá dầu WTI quay đầu giảm 3,5%, xoá sạch đợt tăng 6% trước đó.
- Giá vàng cũng dịu lại.
- Trái phiếu Mỹ bật lên nhẹ khi kỳ vọng lạm phát hạ nhiệt trước cuộc họp Fed sắp tới.
📉 Trước đó, giới đầu tư lo vụ Israel – Iran sẽ kéo thêm Mỹ, làm giá dầu tăng mạnh, gây lạm phát → Fed giữ lãi suất cao lâu hơn.
- Nhưng hiện tại, thị trường tin xung đột sẽ không lan rộng.
- RBC Capital cảnh báo: nếu giá dầu tăng trở lại, S&P 500 có thể rớt tới 20%. Trong kịch bản nhẹ hơn thì cũng giảm khoảng 13%.
- JPMorgan thì cho rằng: nếu thị trường có điều chỉnh thì là cơ hội mua lúc giảm giá. Dài hạn vẫn lạc quan, chỉ nên cẩn thận ngắn hạn.
📱 Bên lề chiến sự, nhà Trump tuyên bố ra mắt dịch vụ di động Made in America, dùng hạ tầng sẵn có.
🦉 Tóm lại:
- Nhà đầu tư sợ chiến tranh nhưng lại yêu hòa bình đúng lúc. Chỉ cần Iran nói muốn đàm phán là chứng lại bay như chưa từng rơi!
- Thị trường bây giờ giống hệt tình yêu online: vừa chia tay đêm qua, sáng nay đã like ảnh nhau lại. Yêu thì được, nhưng phải có biện pháp an toàn.

🦉 Tổng thống Trump đăng bài yêu cầu sơ tán Tehran ngay lập tức và đột ngột rời khỏi hội nghị G-7 ở Canada
📞 Trump nói Iran nên ký cái thỏa thuận tôi bảo họ ký từ đầu, nhấn mạnh: IRAN KHÔNG ĐƯỢC CÓ VŨ KHÍ HẠT NHÂN. Tôi đã nói đi nói lại rồi!
- Nhà Trắng thông báo ông Trump rời hội nghị vì nhiều việc quan trọng ở Trung Đông.
🚗 Cùng lúc đó, Israel cảnh báo sơ tán một quận ở Tehran.
- Hình ảnh tắc đường khủng khiếp lan khắp mạng xã hội.
- Iran xác nhận đã có nhiều vụ nổ ở phía đông thủ đô.
- Israel cho biết họ đã nắm phần lớn không phận Iran, phá huỷ nhiều cơ sở tên lửa và hạt nhân.
🇮🇱 Thủ tướng Netanyahu tuyên bố: “Nếu có cách nào khác để phá vũ khí hủy diệt của Iran thì mời – nhưng chúng tôi đã chờ 60 ngày rồi.”
🇮🇷 Iran thì đáp trả: “Chúng tôi không muốn leo thang, nhưng sẽ phản công đủ để đối phương phải hối hận.” – Tổng thống Pezeshkian nói sau cuộc gọi với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ.
🔁 Trong 24h qua, Iran liên tục phóng drone và tên lửa. Israel cũng tiếp tục không kích Tehran, phá hủy cả đài truyền hình đang phát sóng.
📉 Thị trường tài chính toàn cầu cũng phản ứng mạnh:
- Dầu Brent giảm 4% sau tin Iran muốn đàm phán (trước đó tăng hơn 10%)
- Chứng khoán tương lai Mỹ giảm nhẹ
- Trái phiếu Mỹ và châu Âu hồi phục do kỳ vọng lạm phát hạ nhiệt
🕊️ Macron hy vọng việc Trump về sớm là dấu hiệu đàm phán Israel và Iran tiến triển. - Trump thì úp mở rằng Iran muốn thỏa thuận và về Mỹ sẽ có chuyện lớn diễn ra
- Trump còn tuyên bố sẵn sàng để Putin làm trung gian hoà giải.
- Hai ông vừa gọi điện dài hơi hôm thứ Bảy. Trump nói: Putin sẵn sàng. Chính ông ấy gọi cho tôi!
🦉 Tóm lại:
- G-7 đang họp, Trump rút sớm, Israel đánh tiếp, Iran đáp trả. Nghe như… tập mới của Game of Drones.
- Chuyện chính trị nghe vui tai, nhưng ảnh hưởng cực lớn tới túi tiền nhà đầu tư, vừa xem vừa hóng, vừa tỉnh táo mà Long - Short

TEHRAN GIỜ THỨ 25.
Tehran rực cháy cán bộ cấp cao Iran tháo chạy sang Nga. Tổng thống Trump kêu gọi người dân rời khỏi thủ đô Iran. Kịch bản thay đổi chế độ đang thành hiện thực.
Ngày 16/6/2025, sau bốn ngày giao tranh dữ dội, Trung Đông đang chứng kiến bước leo thang chưa từng có trong nhiều thập kỷ. Israel đã tiến hành hàng trăm đợt không kích tàn khốc nhắm vào cơ sở hạt nhân, quân sự và cơ quan an ninh nội bộ Iran. Theo giới chức tình báo phương Tây, ít nhất 25 tướng lĩnh cấp cao của Iran và 8 chuyên gia nguyên tử đã bị tiêu diệt, gây tê liệt hệ thống chỉ huy chiến lược của Tehran.
Tình báo Israel cho biết nhiều cán bộ cao cấp của lực lượng Vệ binh Cách mạng (IRGC), Bộ Tình báo Iran và các kỹ sư hạt nhân đang bí mật rút chạy sang Nga qua ngả Armenia và biển Caspian.
Phát biểu trước quốc hội, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu xác nhận: “Chúng tôi biết rõ nơi họ đang chạy. Một số đã lên máy bay rời Tehran. Điều đó cho thấy chế độ này đang mục ruỗng từ bên trong.”
Từ đêm 13/6, hàng loạt chiến đấu cơ F-35I Adir và drone Heron của Israel đồng loạt tấn công các mục tiêu trên khắp lãnh thổ Iran. Trong vòng 96 giờ, các cơ sở bị đánh trúng bao gồm trụ sở Bộ Chỉ huy IRGC miền Nam tại Shiraz; sân bay quân sự và các kho tên lửa ở Isfahan, Tabriz và Mashhad; hai căn cứ ngầm ở vùng núi Zagros nơi cất giữ tên lửa đạn đạo tầm xa.
Một số mục tiêu được Israel lựa chọn kỹ lưỡng thông qua mạng lưới tình báo do Mossad cài cắm bên trong Iran, kết hợp với các drone cảm tử cận địa bàn.
Trong khi quân đội Israel không công khai tuyên bố mục tiêu “lật đổ chế độ”, nhưng các diễn biến trên thực địa cho thấy Tel Aviv đang phá vỡ toàn bộ cấu trúc kiểm soát và an ninh của nhà nước Iran.
Truyền thông Israel đưa tin, tổng cộng 11 tỉnh thành lớn tại Iran đang mất kiểm soát cục bộ, nhiều nơi dân chúng xuống đường biểu tình phản đối chính quyền, đặc biệt là sau khi nhiều khu dân cư bị liên lụy trong các đòn không kích qua đêm.
Trong một bài phát biểu bằng tiếng Farsi phát trên đài vệ tinh, Thủ tướng Netanyahu tuyên bố:
“Người dân Iran xứng đáng với một tương lai không bị ám ảnh bởi hạt nhân, không còn bị đàn áp bởi giáo quyền. Hãy đứng lên, lịch sử đang gọi tên quý vị!”
Tổng thống Trump, đang tham dự hội nghị G7 tại Canada, đã bất ngờ rời hội nghị giữa chừng và quay về Washington.
Trên mạng xã hội Truth Social, ông đăng dòng trạng thái gây chấn động: “TẤT CẢ CÔNG DÂN MỸ VÀ ĐỒNG MINH PHẢI RỜI THỦ ĐÔ TEHRAN NGAY LẬP TỨC. KHÔNG CÒN AN TOÀN.”
Trong một diễn biến song song, quân đội Mỹ đã đưa thêm lực lượng áp sát vùng Vịnh. Hàng không mẫu hạm USS Carlson hiện diện từ trước, nay được tăng cường bởi USS Nimitz cùng nhiều khu trục hạm và tàu hộ tống.
Khoảng 25 máy bay tiếp dầu và vận tải chiến lược đang trên đường bay sang Trung Đông, phối hợp từ châu Âu và Ấn Độ Dương.
Các căn cứ không quân Mỹ tại Qatar, UAE, Kuwait và Bahrain đã được đặt trong tình trạng báo động đỏ cấp chiến tranh, sẵn sàng cho mọi tình huống leo thang.
Không quân Anh cũng đã có mặt tại Trung Đông, với phi đội máy bay Typhoon và vận tải C-17 được triển khai xuống căn cứ Akrotiri tại Cyprus và Al Udeid tại Qatar.
Các lực lượng biệt kích dù của Israel đã chính thức được triển khai tới các phi trường quân sự trọng yếu, dấu hiệu rõ ràng cho thấy Tel Aviv đang chuẩn bị cho giai đoạn kế tiếp của chiến dịch quân sự sâu vào lãnh thổ Iran.
Theo thông tin từ các nguồn quân sự, các đơn vị tinh nhuệ thuộc lữ đoàn Sayeret Matkal, Egoz và Shaldag chuyên trách các nhiệm vụ đột kích, phá hoại, trinh sát sâu và giải cứu con tin đã hiện diện tại các căn cứ không quân vùng Be’er Sheva và Negev.
Các vận tải cơ C-130 Hercules và máy bay trực thăng hạng nặng CH-53 Yas'ur được lệnh sẵn sàng 24/24, với đầy đủ vũ khí cá nhân, thiết bị liên lạc mã hóa và thiết bị chuyên dụng cho tác chiến đô thị. Nhiều xe bọc thép nhẹ được nhìn thấy đang được chất lên khoang hàng của máy bay.
Bên trong các phi trường quân sự, hoạt động đang diễn ra với cường độ cao chưa từng thấy kể từ chiến tranh Liban.
Nếu có tín hiệu, các đội đổ bộ sẽ được thả xuống đúng vị trí để hoàn tất những gì không quân chưa làm xong.”
Theo các chuyên gia phân tích, việc tập trung lực lượng biệt kích dù không chỉ phục vụ mục tiêu phá hủy các trung tâm chỉ huy, kho tên lửa hoặc cơ sở hạt nhân còn sót lại, mà còn có thể nhắm đến các chiến dịch đặc biệt như bắt giữ các thủ lĩnh cấp cao Iran, vô hiệu hóa hệ thống kiểm soát hoặc giải cứu công dân bị giữ làm con tin trong tình huống khẩn cấp.
Không loại trừ khả năng đây là bước chuẩn bị cho một cuộc đổ bộ chiến lược giới hạn bước đi có thể làm thay đổi cục diện cuộc chiến nếu Israel quyết tâm phá vỡ hoàn toàn cấu trúc quyền lực hiện hành tại Tehran.

Anh chị đừng vội nghĩ rằng Tổng thống Donald Trump là người mềm yếu vì ông lúc nào cũng lên tiếng bênh vực cho Tổng thống Nga Vladimir Putin và ngay tại diễn đàn G7, khi phát biểu rằng “mọi người không nên hắt hủi Putin.”
Đằng sau những lời lẽ tưởng chừng mềm mỏng đó là một chiến lược sâu xa mà ít người hiểu thấu, một nỗ lực để ngăn chặn một cuộc Thế chiến thứ ba đang manh nha hình thành.
Trong suốt ba tháng qua, theo tin tình báo từ Mỹ và Israel, Iran đã âm thầm chuyển các lõi nguyên tử già, loại đủ điều kiện chế tạo vũ khí sang Nga. Tại đó, chuyên gia nguyên tử của Nga đã giúp Iran tích hợp các lõi này vào đầu đạn hạt nhân.
Sau khi hoàn tất, số đầu đạn này sẽ được chuyển giao trở lại Iran. Theo đánh giá, Iran có thể sẽ sở hữu tới 9 đầu đạn hạt nhân chiến lược, và đó chính là bản án tử hình dành cho Israel, nếu không ngăn chặn kịp thời.
Cả tình báo Mỹ lẫn Israel đều biết rõ kế hoạch này. Chính vì thế, trong bốn ngày qua, Israel không tập trung tấn công vào các cơ sở hạt nhân vì phần nguy hiểm nhất đã được dời khỏi Iran nên họ tập trung vào hệ thống chính quyền, quân sự, và các tướng lĩnh cấp cao.
Mục tiêu chính là lật đổ chế độ Hồi giáo cực đoan hiện nay, bởi nếu chế độ ấy còn tồn tại, việc Nga chuyển giao các đầu đạn nguyên tử về Iran chỉ còn là vấn đề thời gian.
Tổng thống Trump hiểu rõ điều này hơn ai hết. Bề ngoài, ông vẫn luôn chống lại chiến tranh giữa Israel và Iran luôn cho rằng Mỹ đứng ngoài cuộc và sự kiện nguyên tử tại Iran cần đối thoại để giải quyết.
Tổng thống Trump luôn tỏ ra “thông cảm” với Putin để tránh kích động căng thẳng. Nhưng phía sau, ông đã ra lệnh triển khai thêm hàng không mẫu hạm USS Nimitz cùng hàng chục chiến hạm khác đang tiến về vùng vịnh, và hằng chục máy bay tiếp dầu không vận đã khởi hành sang Trung Đông, sẵn sàng thực hiện một chiến dịch thay đổi chế độ khi cần thiết.
Trump không “bênh vực” Putin theo kiểu mềm yếu, ông đang đánh lạc hướng dư luận thế giới, tạo thế ổn định để phá vỡ trục liên minh Iran và Nga cùng hạt nhân. Nếu không có sự khôn khéo của tổng thống Trump, có thể hôm nay thế giới đã tiến gần hơn bao giờ hết đến ngưỡng cửa của chiến tranh hủy diệt.
Đừng xem thường Tổng thống Trump chỉ qua lời nói. Ông là người nắm rõ bàn cờ, biết đối phương nghĩ gì, và hơn hết ông biết lúc nào cần đánh, lúc nào cần nhịn. Lịch sử có thể sẽ ghi lại rằng chính sự mềm mỏng tưởng chừng ấy lại là nước cờ then chốt cứu cả thế giới khỏi bóng ma chiến tranh hạt nhân.

DO THÁI KHÔNG KHẢ NĂNG PHÁ ĐƯỢC TRUNG TÂM HẠT NHÂN CHÍNH NẰM SÂU DƯỚI LÒNG ĐẤT.
Cơ sở Fordow nằm trong một hang núi, nơi hàng trăm máy ly tâm, có thể được giấu sâu khoảng 90-100 mét dưới lòng đất, đang làm giàu uranium đến mức 60%.
Lực lượng Israel đã tấn công nhiều cơ sở hạt nhân của Iran, nhưng có thể sẽ cần sự hỗ trợ từ Hoa Kỳ để phá hủy cơ sở kiên cố nhất của Iran.
Cơ sở làm giàu nhiên liệu Fordow, nằm trong lòng núi Kūh-e Dāgh Ghū’ī ở phía đông bắc thành phố Qom và cách Tehran khoảng 160 km về phía nam, là một trong hai cơ sở làm giàu hạt nhân ngầm của Iran.
Israel không sở hữu loại bom xuyên phá boong-ke được cho là cần thiết để phá hủy một cơ sở nằm sâu dưới lòng đất như vậy, nhưng Hoa Kỳ thì có.
Ông Doron Spielman, phát ngôn viên quân đội Israel, cho biết trong chương trình của Brian Kilmeade trên kênh Fox News hôm thứ Hai:
"Chúng tôi biết Fordow là cơ sở nằm sâu một cây số, hoặc nửa cây số dưới lòng đất, nơi họ thực hiện phần lớn hoạt động làm giàu uranium. Đó là yếu tố then chốt quyết định giữa việc hạ gục kỹ thuật và hạ gục toàn diện. Nhưng quyết định này thuộc về Tổng thống Trump."
Vũ khí mà Mỹ có còn Israel thì không là Bom xuyên boong-ke hạng nặng (Massive Ordnance Penetrator), nặng 30.000 pound với đầu đạn nặng 6.000 pound, được thiết kế đặc biệt để phá hủy các cơ sở được gia cố và chôn sâu.
Loại bom này lớn đến mức chỉ có thể được mang theo bởi máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit hoặc B-21 Raider khi đi vào hoạt động.
Thiếu tướng về hưu Giora Eiland, cựu lãnh đạo Hội đồng An ninh Quốc gia Israel, phát biểu tại một buổi họp báo của Hiệp hội Báo chí Trung Đông Mỹ hôm thứ Hai rằng:
"Khả năng của Mỹ vượt trội hơn rất nhiều so với của Israel, và người duy nhất có thể phá hủy cơ sở Fordow là người Mỹ."
Dù Israel đã tấn công các cơ sở khác, các nhà khoa học hạt nhân, lãnh đạo quân sự và kho vũ khí của Iran, nhưng chiến dịch chống Iran sẽ chưa thể xem là hoàn chỉnh nếu chưa phá hủy Fordow.
Nếu Israel không thể phá hủy được cơ sở này, điều đó có thể thúc đẩy Iran "tiếp tục theo đuổi chương trình này hoặc thậm chí lao vào sử dụng những gì họ đang có để chế tạo vũ khí," theo lời Tướng về hưu Joseph Votel, cựu chỉ huy Bộ Tư lệnh Trung tâm Hoa Kỳ, phát biểu trên chương trình This Week của ABC.

TỔNG THỐNG TRUMP: KHÔNG NÊN LÀM TỔN THƯƠNG PUTIN.
Trump nói với các lãnh đạo G7 rằng họ đã làm Putin tổn thương sâu sắc.
Tác giả: Jennifer Bowers Bahney
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã sử dụng buổi họp báo với Thủ tướng Canada Mark Carney, Chủ tịch G7, để nêu lên những bức xúc của Nga về việc bị loại khỏi G8 sau vụ sáp nhập Crimea.
Ngay sau khi Carney chào đón Trump đến hội nghị thượng đỉnh, Tổng thống Mỹ lập tức tuyên bố rằng sẽ không bao giờ xảy ra cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine nếu ông là Tổng thống lúc đó.
“G7 trước đây từng là G8,” Trump bắt đầu, rồi chuyển sang chỉ trích cựu Thủ tướng Canada Justin Trudeau trong một bài phát biểu lộn xộn.
“Barack Obama và một người tên là Trudeau không muốn Nga tham gia. Và tôi cho rằng đó là một sai lầm, vì nếu Nga còn trong G8, thì đã không có chiến tranh, và nếu tôi là Tổng thống bốn năm trước, cũng sẽ không có chiến tranh.
“Nhưng mọi chuyện không diễn ra như vậy. Ngày xưa là G8, giờ là… tôi đoán là đã chín hay tám năm rồi, họ đã loại Nga ra khỏi nhóm. Tôi cho rằng đó là một sai lầm lớn, dù lúc đó tôi chưa làm chính trị. Nhưng tôi đã lên tiếng mạnh mẽ.
“Sai lầm là vì các nước dành quá nhiều thời gian để nói về Nga, trong khi ông ấy (Putin) không còn ngồi vào bàn nữa, khiến mọi việc trở nên phức tạp hơn. Nhưng nếu Nga còn ở đó, đã không có chiến tranh. Ngoài ra thì tôi nghĩ hội nghị lần này sẽ đạt được nhiều điều.”
Sau khi được hỏi về thương mại với Canada và khả năng Mỹ can thiệp vào xung đột giữa Israel và Iran, một phóng viên quay lại chủ đề Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Trump nói rằng ông không yêu cầu đưa Nga trở lại nhóm G8 vì "mọi chuyện đã quá xa rồi, có lẽ quá muộn."
Trump lại mỉa mai Trudeau, nói rằng: “Lãnh đạo của các bạn, người đứng đầu đáng tự hào của đất nước các bạn, đã không muốn Putin tham gia.”
Khi tiếp tục nhận được câu hỏi về Israel, Trump khẳng định rằng hiện nay chỉ có ông mới được Putin nói chuyện.
“Putin nói chuyện với tôi; ông ấy không nói chuyện với ai khác cả. Ông ấy không muốn nói chuyện vì cảm thấy rất bị xúc phạm khi bị loại khỏi G8 giống như tôi cũng sẽ bị xúc phạm, bạn cũng sẽ vậy, bất kỳ ai cũng sẽ thế thôi. Ông ấy rất tổn thương.
“Và ông ấy bị loại khỏi đó bởi Trudeau, người đã thuyết phục một vài người khác cùng với Obama. Họ đã loại ông ấy. Và tôi có thể nói với bạn rằng ông ấy không vui chút nào về chuyện đó. Về cơ bản, ông ấy không còn nói chuyện với những người đã loại ông ấy. Và tôi hoàn toàn đồng tình với ông ấy.”

TIN NÓNG: TRUNG QUỐC BỊ TỐ HỖ TRỢ IRAN VỀ THIẾT BỊ ĐIỆN TỬ TÊN LỬA VÀ CHỞ HÀNG TRĂM NHÂN VẬT CAO CẤP IRAN TRỐN CHẠY.
Theo các nguồn tin tình báo ẩn danh, Trung Quốc đã bí mật chuyển giao một lô thiết bị điện tử quân sự, được cho là phục vụ cho hệ thống tên lửa của Iran. Một chuyến bay cargo đặc biệt đã thực hiện hành trình từ Thâm Quyến (Trung Quốc) đáp xuống sân bay tại thủ đô Tehran.
Điều đặc biệt là trong suốt hành trình bay, chiếc máy bay vận tải này hoàn toàn tắt hệ thống phát tín hiệu nhận dạng (transponder), khiến cho các hệ thống giám sát hàng không quốc tế gần như không thể theo dõi hành trình thực tế của nó. Đây là một dấu hiệu cho thấy mức độ bí mật và nhạy cảm của chuyến hàng.
Nguồn tin từ tình báo Israel cho biết, sau khi dỡ toàn bộ lô hàng điện tử chuyên dụng cho hệ thống tên lửa tại sân bay Tehran, chiếc máy bay này đã nhanh chóng tiếp tục hành trình mới.
Lần này, nó chở theo hàng trăm hành khách rời khỏi Tehran, bay thẳng sang Moscow (Nga). Danh tính các hành khách hiện vẫn hoàn toàn được giữ kín.
Tuy nhiên, theo nhiều nhà phân tích quốc tế, rất có thể trong số đó là thân nhân, gia đình của các quan chức cấp cao trong chính quyền và quân đội Iran trốn chạy khỏi nước. Diễn biến này làm dấy lên nghi vấn rằng nhiều nhân vật quyền lực tại Tehran đang chuẩn bị các kế hoạch rút lui trong bối cảnh căng thẳng khu vực leo thang, và các đợt không kích liên tục từ Israel đang đẩy Iran vào thế nguy hiểm hơn bao giờ hết.

Tổng thống Trump rất khôn khéo trong vấn đề Israel-Iran
Trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Israel và Iran, Tổng thống Trump một lần nữa thể hiện sự khôn ngoan ngoại giao của mình.
Hôm nay, ông tiếp tục tuyên bố rõ ràng rằng Hoa Kỳ không ủng hộ việc mở rộng chiến tranh giữa Israel và Iran, và luôn nhấn mạnh rằng nước Mỹ mong muốn các bên ngồi vào bàn đàm phán hòa bình, tránh đổ máu không cần thiết.
Quan trọng hơn, hôm qua, Tổng thống Trump còn lên tiếng phản đối kế hoạch ám sát Lãnh tụ tối cao Iran là Giáo chủ Ali Khamenei. Tổng thống Trump lập luận rằng hiện nay chưa có công dân Mỹ nào thiệt mạng trong cuộc xung đột này, vì vậy Hoa Kỳ không có lý do chính đáng để tham gia vào các hành động ám sát có thể làm bùng phát chiến tranh trên diện rộng.
Tổng thống Trump khẳng định rằng, chừng nào người Mỹ vẫn an toàn, nước Mỹ sẽ đứng ngoài cuộc, tránh bị kéo vào một cuộc chiến tranh khu vực mới.
Chiến lược của Tổng thống Trump thực tế rất khôn ngoan. Dù phía sau hậu trường, Washington vẫn âm thầm hỗ trợ kỹ thuật, vũ khí và bom đạn cho Israel trong các đòn không kích nhằm vào Iran, nhưng trên mặt trận ngoại giao, ông luôn duy trì lập trường trung lập để bảo vệ tối đa lợi ích và sinh mạng của công dân Mỹ.
Trump cũng ngầm gửi tín hiệu rõ ràng tới Iran là nếu có bất kỳ người Mỹ nào bị giết hại, tình hình sẽ hoàn toàn thay đổi và Mỹ sẽ không ngần ngại ủng hộ Israel nhắm vào các lãnh đạo tối cao của Iran.
Rõ ràng, đây không phải là sự yếu đuối, mà là sự tỉnh táo, tính toán thận trọng để bảo vệ đất nước và nhân dân Mỹ. Tổng thống Trump hiểu rằng một cuộc chiến tổng lực với Iran chỉ đem lại tổn thất vô cùng lớn cho nước Mỹ, và ông đang làm tất cả để tránh kịch bản đó xảy ra, đồng thời vẫn giữ thế thượng phong trên bàn cờ địa chính trị.
Trong khi đó Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm thứ Hai nói với đài ABC News rằng việc nhắm mục tiêu ám sát Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei sẽ chấm dứt, chứ không phải làm leo thang cuộc xung đột đang diễn ra giữa Israel và Iran vốn bùng phát từ cuối tuần trước.
Khi được phóng viên trưởng của ABC News tại Washington, ông Jonathan Karl, hỏi về các báo cáo từ ABC News và các hãng khác rằng Tổng thống Donald Trump đã từ chối một kế hoạch của Israel nhằm ám sát Lãnh tụ tối cao Iran vì lo ngại điều đó sẽ làm leo thang xung đột, ông Netanyahu trả lời: “Điều đó sẽ không làm leo thang xung đột, mà sẽ chấm dứt cuộc xung đột.”
“Chúng ta đã có nửa thế kỷ xung đột do chế độ này gây ra, chế độ đã khủng bố toàn bộ khu vực Trung Đông; từng đánh bom các mỏ dầu Aramco ở Ả Rập Saudi; đang lan rộng khủng bố, lật đổ và phá hoại khắp nơi,” ông Netanyahu nói.
“Cuộc chiến tranh vĩnh viễn là thứ mà Iran mong muốn, và họ đang đẩy chúng ta đến bờ vực của chiến tranh hạt nhân. Thực tế, những gì Israel đang làm là ngăn chặn điều đó, chấm dứt sự xâm lược này, và chúng tôi chỉ có thể làm vậy bằng cách đối đầu trực tiếp với các thế lực tà ác.”
Khi được hỏi liệu Israel có thực sự nhắm vào Lãnh tụ tối cao hay không, ông Netanyahu đáp:
“Chúng tôi đang làm những gì cần phải làm.”
Có nghĩa là tổng thống ủng hộ Do Thái quấy ông thầy Ba Cầu Bông, nhưng vì muốn bảo vệ công dân Mỹ bị Iran trả thù nên bên ngoài phủ quyết sát hại Thầy Ba Cầu Bông.

Các tên lửa đạn đạo của Iran được biết là được chôn sâu trong các hầm phóng ngầm trải dài khắp cả nước.
Jeremy Binnie, chuyên gia Trung Đông của cơ quan tình báo quốc phòng Janes, cho biết ngoài việc nhắm vào các kho chứa và bệ phóng tên lửa, “các tòa nhà bị tấn công có thể bao gồm cả doanh trại”, điều này cho thấy “mục tiêu nhằm giảm số lượng binh lính có thể vận hành bệ phóng tên lửa cho các cuộc tấn công trả đũa”.
Fabian Hinz, nhà phân tích quân sự tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), nói rằng "Kermanshah là một trong những căn cứ tên lửa đạn đạo lâu đời nhất của Iran", vốn được thành lập từ thời chiến tranh Iran-Iraq những năm 1980. Gần đây, căn cứ này đóng vai trò then chốt trong nhiều cuộc tấn công bằng tên lửa của Iran, bao gồm cả các cuộc tấn công nhằm vào các nhóm vũ trang và Israel.
Hình ảnh vệ tinh từ Planet Labs cho thấy nhiều khu vực bị hư hại nặng tại sân bay quốc tế ở Tabriz, thủ phủ tỉnh Đông Azerbaijan của Iran.
Hình ảnh chụp ngày 14 tháng 6 cho thấy một vùng đen lớn nổi bật giữa đường băng chính.
Stu Ray, nhà phân tích cấp cao tại McKenzie Intelligence Services, mô tả đây là cách điển hình để vô hiệu hóa đường băng, "có lẽ được thực hiện bằng vũ khí chính xác."
Các đường lăn máy bay (taxiway) cũng bị đánh theo cách tương tự, ông nói, vì gần đó có vẻ có các nhà chứa máy bay quân sự.
Hiện chưa rõ sân bay có còn hoạt động hay không, nhưng theo trang theo dõi Flightradar24, không có chuyến bay thương mại nào đến hoặc rời kể từ sáng sớm thứ Sáu, khi Israel bắt đầu cuộc tấn công vào Iran. Các trang theo dõi bay thông thường cũng không ghi nhận chuyển động của máy bay quân sự.
Tại một cơ sở cách Tehran khoảng 30km về phía tây, dường như nhiều tòa nhà đã bị hư hại. Trong hình ảnh của Maxar chụp ngày 15 tháng 6, có thể thấy phần mái của một công trình lớn bị xuyên thủng, cùng thiệt hại tại một tòa nhà bên cạnh.
"Trông như họ đã nhắm vào các tòa nhà có khả năng chứa bệ phóng tên lửa đạn đạo đặt trên xe tải" ông Ray nhận xét.
Hình ảnh cho thấy không có nhiều mảnh vỡ từ vụ nổ, ông nói, điều này cho thấy không có tên lửa nào bên trong tại thời điểm bị tấn công.
“Nếu có tên lửa bên trong, sẽ có vụ nổ thứ cấp, có thể đã san phẳng các công trình này.”
Đây không phải lần đầu tiên cơ sở ở Bid Kaneh bị hư hại nghiêm trọng. Năm 2011, một vụ nổ lớn được cho là đã giết chết nhiều nhân viên đang làm việc cho chương trình tên lửa của Iran. Khi đó, chính quyền Iran cho rằng đây là một tai nạn, mặc dù cũng có đồn đoán rằng đó là một vụ phá hoại.
Hình ảnh từ vệ tinh Sentinel-2 của EU chụp ngày 15 tháng 6 cho thấy những cột khói lớn bốc lên từ hai cơ sở năng lượng tại thủ đô Tehran của Iran.
Shahr Rey được cho là một trong những nhà máy lọc dầu lớn nhất cả nước, có khả năng lọc 225.000 thùng dầu mỗi ngày.
Cơ sở thứ hai, kho dầu khí Shahran, là trung tâm phân phối nhiên liệu quan trọng ở phía bắc thủ đô. Có dấu hiệu hư hại tại một số công trình trong khu vực này.
Các quan chức Iran đã thừa nhận các cuộc tấn công, nhưng cố gắng giảm nhẹ mức độ nghiêm trọng của chúng.
Hãng tin Shana của Bộ Dầu mỏ Iran đưa tin tình hình đã “nằm trong tầm kiểm soát”, các bồn chứa tại Shahran chưa đầy khi bị tấn công, và nhà máy lọc dầu vẫn tiếp tục hoạt động.

MỸ ÂM THẦM DI CHUYỂN LỰC LƯỢNG SANG TRUNG ĐÔNG - PUTIN LẬT LỘNG.
Dù chính quyền Mỹ chính thức tuyên bố "không liên quan trực tiếp" đến cuộc chiến đang leo thang giữa Israel và Iran, nhưng các dấu hiệu quân sự trên thực địa lại cho thấy điều ngược lại đang diễn ra âm thầm.
Theo dữ liệu từ hệ thống radar dân sự ADS-B Exchange, hàng loạt máy bay quân sự Mỹ bao gồm nhiều chiếc KC-135R Stratotanker (máy bay tiếp dầu trên không chiến lược) đã rời khỏi các căn cứ tại Mỹ, di chuyển theo tuyến xuyên Đại Tây Dương, hướng thẳng về Trung Đông.
Một số chiếc đã xuất hiện tại khu vực Đông Địa Trung Hải, rất gần với Israel, Lebanon, Syria và thậm chí đủ tầm để hỗ trợ các chiến dịch xa hơn về phía Iran.
Sự xuất hiện dồn dập của các phi cơ tiếp vận dầu cho thấy Ngũ Giác Đài đang chuẩn bị một tư thế sẵn sàng can thiệp quân sự nếu cần thiết.
Với đội hình tiếp vận này, các máy bay chiến đấu như F-15, F-16, F-35 của Mỹ có thể kéo dài phạm vi tác chiến, yểm trợ đồng minh hoặc tham gia tấn công phủ đầu nếu chiến sự vượt ra ngoài vòng kiểm soát.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là Tổng thống Donald Trump trong ngày hôm qua liên tục nhấn mạnh ông không muốn cuộc chiến Israel-Iran bùng phát thành chiến tranh khu vực toàn diện, mà hy vọng mọi bên sớm ngồi lại đàm phán hoà bình.
Song song với đó, trong một diễn biến ngoại giao bất ngờ, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gọi điện chúc mừng sinh nhật Tổng thống Trump và đề nghị Nga có thể đứng ra làm trung gian hoà giải cho cuộc khủng hoảng Trung Đông. Tổng thống Trump tỏ ý đồng thuận trên nguyên tắc, cho rằng nếu Nga có thể dàn xếp hòa bình thì đây sẽ là tín hiệu tích cực cho ổn định toàn khu vực.
Tuy nhiên, đề nghị này lập tức vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Tổng thống Pháp. Trong chuyến thăm Greenland, lãnh đạo Pháp lên tiếng chỉ trích rằng Putin hoàn toàn không đủ uy tín để làm trung gian, bởi ông ta luôn lật lọng các cam kết trước đó.
Để minh chứng cho lập luận, Tổng thống Pháp nhắc lại chính sự kiện vào ngày 14 tháng 6 năm 2025, trong cuộc điện đàm giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin, Trump đã đề nghị hai bên (Nga và Ukraine) không nên nhắm vào các cơ sở năng lượng của nhau nhằm tránh leo thang cuộc chiến Đông Âu.
Phía Ukraine đã đồng ý và lập tức ngưng các cuộc tấn công vào hạ tầng dầu khí và năng lượng của Nga. Nhưng ngay trong đêm 14 tháng 6, bất chấp cam kết ngầm với Trump, Putin lại bất ngờ ra lệnh cho lực lượng tên lửa Nga tập kích hàng loạt các khu vực năng lượng trọng yếu của Ukraine.
Sau sự kiện đau thương này, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã lên mạng xã hội Twitter X, đăng tải một đoạn video đầy xúc động, bày tỏ sự thất vọng:
"Ngày 14 tháng 6 năm 2025, chúng tôi đã tuân thủ lời kêu gọi của Tổng thống Trump, quyết định ngưng tấn công các cơ sở năng lượng Nga để giữ cửa sổ đàm phán. Nhưng ngay tối hôm đó, tên lửa Nga đã bắn phá hàng loạt khu năng lượng tại Ukraine, khiến hàng triệu người dân chìm trong bóng tối giữa mùa hè nóng bức…"
Sự lật lọng của Nga trong trường hợp Ukraine đã khiến các đồng minh châu Âu hoài nghi sâu sắc về bất kỳ vai trò trung gian nào mà Putin muốn tự phong cho mình tại Trung Đông.
Trong bối cảnh đó, Mỹ tiếp tục giữ thái độ vừa cứng rắn trên thực địa với các hoạt động hậu cần quân sự gia tăng nhưng mặt khác Tổng thống Trump vẫn đang nỗ lực vận động các bên tìm kiếm cơ hội đàm phán, tuy nhiên thủ tướng Israel nói:
"Đây là sự sống còn của Israel vì Iran đã lên kế hoạch cho 10,000 tên lửa đạn đạo tầm xa cộng thêm vào đầu đạn nguyên tử thì không có nước nào chịu nỗi hỏa lực nầy, và Israel sẽ là quốc gia bị diệt vong đầu tiên. Chúng tôi muốn sống, chúng tôi buộc phải phải tự vệ."
Trong khi đó phía Iran, tổng thống Iran Masoud Pezeshkian hôm nay cảnh báo rằng Tehran có thể buộc phải thực hiện những hành động “đau đớn khủng” nhằm đáp trả các cuộc tấn công của Israel, nếu Hoa Kỳ không kiềm chế được hành động của cái mà ông gọi là "chế độ Zionist" (ám chỉ chính quyền Israel).

Theo các nguồn tin an ninh khu vực và Reuters, một chiến dịch bí mật chưa từng có của tình báo Israel (Mossad) đã được triển khai từ nhiều tháng qua bên trong lãnh thổ Iran.
Các nguồn tin cho biết, Israel đã âm thầm đưa vào Iran nhiều máy bay không người lái (drones) loại cỡ nhỏ, có thể hoạt động bí mật trong nội địa, tránh được hệ thống phòng không và radar của Tehran.
Những thiết bị này đã được kích hoạt đồng loạt trong hôm qua, thực hiện hàng loạt cuộc ám sát chính xác nhắm vào các mục tiêu cấp cao của quân đội Iran.
Kết quả ghi nhận là 15 lãnh đạo quân sự Iran đã bị loại bỏ bởi các cuộc tấn công bằng drones trong nội địa.
Cộng thêm với các đợt không kích trước đó của Israel từ bên ngoài, đã có thêm 5 lãnh đạo cấp cao khác bị tiêu diệt.
Tổng cộng theo tin từ Reuters, đã có khoảng 20 tướng lĩnh và lãnh đạo quân sự Iran bị tiêu diệt chỉ trong vòng chưa đầy một ngày.
Sự kiện này được đánh giá là một đòn giáng cực mạnh vào bộ máy chỉ huy quân sự của Iran, làm tê liệt nhiều trung tâm đầu não chỉ huy của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC).
MỸ ĐƯA QUÂN SANG ISRAEL BẢO VỆ CÔNG DÂN
Trong một diễn biến khác, theo các quan chức quốc phòng Hoa Kỳ, Washington điều động lực lượng quân sự sang Israel nhằm đảm bảo an toàn cho công dân Mỹ sinh sống tại khu vực này, trong bối cảnh căng thẳng Trung Đông có nguy cơ bùng nổ thành xung đột khu vực.
Tuy số lượng binh sĩ được triển khai chưa được công bố chính thức, nhưng các nhà phân tích quốc phòng tiết lộ rằng, lực lượng Mỹ tại Trung Đông, đặc biệt tại Jordan, quốc gia láng giềng sát cạnh Israe đã gia tăng mạnh mẽ. Trước đây, Mỹ duy trì khoảng 2.800 quân tại Jordan.
Hiện nay, lực lượng này đã tăng lên hơn 4.000 binh sĩ, chủ yếu tập trung tại căn cứ không quân Muwaffaq Salti và các điểm phòng thủ chiến lược sát biên giới Israel và Syria. Tổng thống còn triển khai 4 đại đội Patriots từ Á Châu tới Jordan và một ụ phòng không thế hệ mới.
Song song với Mỹ, chính phủ Anh do Thủ tướng Keir Starmer dẫn đầu đã quyết định triển khai thêm máy bay chiến đấu (fast jets) và máy bay tiếp dầu đến khu vực Trung Đông. Một số nguồn còn cho biết đây là các máy bay Eurofighter Typhoon thuộc RAF, xuất phát từ Operation Shader/Kipion, vốn đã đóng tại vốn tại Cyprus và Qatar.
Giới quan sát đánh giá, việc Mỹ và Anh tăng cường quân số và tiêm kích tại Jordan vừa là bước chuẩn bị phòng thủ, tín hiệu cho thấy một cuộc chiến có thể mở rộng giữa Israel và Iran.

Trương Nhân Tuấn

16-6-2025

Trong chiến tranh có thuật ngữ “binh bất yếm trá”. Tức là người ta sẽ không ngại chuyện lừa dối để thắng đối thủ.


Vấn đề là Israel khai hỏa tấn công các mục tiêu trên lãnh thổ Iran trong lúc hai bên Mỹ và Iran còn đang ngồi trên bàn đàm phán. Báo chí Mỹ, như tờ Wall Street Journal, cho rằng các cuộc đàm phán giữa Mỹ-Iran đã tạo cơ hội cho Israel giáng những đòn quân sự nặng nề lên Iran.

Báo chí Tây phương đa số chịu sự kiểm soát của tài phiệt Do Thái, cũng có lúc cho rằng Netanyahu đã “dồn TT Trump vào chân tường”. Theo tôi thì Netanyahu đã cướp quyền tổng thống Mỹ và thay thế Trump trong quyết định tấn công Iran. Tức là Netanyahu đặt TT Trump trong vị thế “chầu rìa”.

Trong quá khứ đã từng có một hiệp ước đa phương, năm 2015, giữa năm nước ngũ đại cường thuộc Hội đồng Bảo an Liên Hiệp quốc (Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh và Pháp) với Iran, có thêm sự tham dự của Đức và EU, về việc Iran chịu đặt các chương trình hạt nhân của mình dưới sự kiểm soát của Tổ chức quốc tế về năng lượng hạt nhân (AIEA), đổi lấy việc bãi bỏ lần hồi các lịnh trừng phạt của Liên Hiệp quốc lên Iran. Đến năm 2018, thời kỳ Trump 1.0, Mỹ đơn phương rút khỏi hiệp ước.

Hiệp ước hết hiệu lực, Iran tiếp tục chương trình nghiên cứu hạt nhân. Mỹ và thế giới tiếp tục áp đặt các trừng phạt lên Iran.

Đến thời Trump 2.0, Mỹ bắt đầu nối lại đàm phán với Iran về các chương trình nghiên cứu năng lượng hạt nhân của nước này. Dẫn đầu các cuộc đàm phán là ông Steve Witkoff. Hai bên đã đạt được năm vòng đàm phán. Lần thứ 6, dự trù vào chủ nhật ngày 15-6.

Như vậy ta có thể nói: Hoặc là ngoại giao Mỹ là tấm bình phong giúp che mắt Iran để Israel có được yếu tố “bất ngờ” trong “binh bất yếm trá”. Hoặc là Netanyahu đã “phá hoại” cuộc đàm phán hòa bình giữa Mỹ và Iran.

Tổng thống Trump nhiều lần nhắc đi nhắc lại rằng, nếu ông làm tổng thống thì sẽ không có chiến tranh Ukraine. TT Trump luôn tự hào rằng mình có bản chất là thù ghét chiến tranh. Nếu vậy thì rõ ràng Netanyahou đã lừa gạt nước Mỹ! Netanyahu đã “lôi đầu” TT Trump vào cuộc ném bom Iran.

Chuyện Israel ném bom Iran lại trở thành chuyện “làm áp lực” giúp Mỹ trên bàn đàm phán.

Vấn đề là Iran, sau khi bị ném bom, liền tuyên bố chiến tranh với Israel. Chuyện này chắc không làm rụng cọng lông của Netanyahu. Nhưng lời tuyên bố này cho thấy Iran có thể mở rộng mục tiêu tấn công, như nhắm vào các căn cứ của Mỹ trong khu vực.

Pakistan, một cường quốc hạt nhân thân Trung Quốc, vừa mới lên tiếng ủng hộ Iran đồng thời kêu gọi thế giới Hồi giáo ủng hộ Iran chống Do thái.

Như đã nói hôm qua, theo tôi chiến tranh có thể bùng nổ tại Trung Đông. Lãnh tụ các quốc gia Hồi giáo, Ả rập, dầu hỏa sẽ bị áp lực nặng nề từ dân chúng.

Chắc chắn giá dầu sẽ tăng mà điều này có lợi cho Nga. Chiến tranh Ukraine sẽ càng kéo dài mà phần thiệt sẽ nghiên về phía EU và Ukraine.

Uy tín của Tổng thống Trump và nước Mỹ sẽ không còn. Netanyahu mới thực sự là tổng thống Mỹ. Nước Mỹ, với nội bộ xào xáo và chia rẽ, là một “nước Mỹ đang suy tàn”, như nội dung một bài báo trên South China Morning Post sáng nay (*).

Nguyễn Văn Thọ

15-6-2025

Ngày 13 tháng 6 năm 2025, Israel mở cuộc tấn công vào Iran với lý do “triệt hạ các cơ sở hạt nhân đe dọa an ninh khu vực”. Nhiều người nhớ lại lời của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump từng tuyên bố rằng ông “sẽ không bao giờ để Iran có được vũ khí hạt nhân”.

Điều cần đặt câu hỏi là: Vì sao Israel – một quốc gia nhỏ – có thể sở hữu bom nguyên tử, còn Iran lại bị cấm đoán đến mức bị đe dọa chiến tranh? Hơn nữa, nhiều nước khác như Bắc Triều Tiên, Ấn Độ, Pakistan cũng đã có vũ khí hạt nhân từ lâu, mà thế giới dường như chấp nhận một cách im lặng.

Phải chăng các nước mạnh sau khi thủ đắc được loại vũ khí này đã ngấm ngầm lập ra một “Câu lạc bộ hạt nhân” và tuyên bố rằng chỉ có họ mới có quyền sở hữu, còn những quốc gia khác – đặc biệt là những nước yếu – thì không được phép? Họ lấy tư cách gì để ban hành một thứ “quyền thiêng liêng” như vậy?

Nếu muốn phi hạt nhân hóa toàn cầu, thì hợp lý nhất là: Mọi quốc gia – không phân biệt lớn nhỏ – phải cùng nhau giải trừ vũ khí hạt nhân. Không thể vừa tuyên bố giữ gìn hòa bình, vừa giữ trong tay hàng nghìn đầu đạn hạt nhân, rồi ngăn chặn nước khác vươn lên vì sợ bị mất thế thượng phong.

Vì sao Israel có thể có vũ khí hạt nhân, còn Iran thì không?

Israel không chính thức công nhận mình có vũ khí hạt nhân, nhưng ai cũng biết nước này đã sở hữu chúng từ cuối thập niên 1960, chủ yếu nhờ sự hỗ trợ kỹ thuật từ Pháp và Mỹ. Israel không ký Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT), nên về mặt pháp lý, họ không bị ràng buộc bởi các quy định quốc tế về hạt nhân.

Ngược lại, Iran có ký NPT, và do đó cam kết không chế tạo vũ khí hạt nhân. Khi Iran thực hiện các bước làm giàu uranium vượt ngưỡng, dù nói là để phát điện, cộng đồng quốc tế – đứng đầu là Mỹ và Israel – cáo buộc Iran vi phạm cam kết và tìm cách can thiệp.

Ở đây, vấn đề không chỉ là “có bom hay không”, mà là ai ký cái gì, và ai đang giữ lời hứa.

Vấn đề răn đe hay bá quyền?

Israel lập luận rằng họ cần vũ khí hạt nhân để răn đe các nước Ả Rập thù địch chung quanh. Nhưng trong ba cuộc chiến lớn với khối Ả Rập (1948, 1967, 1973), Israel đều giành chiến thắng bằng vũ khí thông thường, hoàn toàn không cần đến bom hạt nhân.

Điều đó chứng tỏ, bom hạt nhân không nhất thiết để đánh thắng, mà để ngăn chặn chiến tranh bằng cách tạo ra nỗi sợ – một chiến lược được gọi là “răn đe hạt nhân” (deterrence).

Bắc Triều Tiên – vì sao không ai dám động đến?

Bắc Triều Tiên là ví dụ sống động nhất cho sức mạnh của vũ khí hạt nhân. Sau khi sở hữu bom nguyên tử, nước này trở nên “khó đụng đến”. Donald Trump từng quỵ lụy đến gặp Kim Jong-un ba lần, nhưng không đạt được kết quả cụ thể nào về giải trừ hạt nhân ngoài những lời tuyên bố đao to búa lớn. Vì sao?

– Bắc Triều Tiên thật sự đã có vũ khí hạt nhân vận hành được.

– Trung Quốc là hậu thuẫn chiến lược, không muốn Mỹ thay đổi chế độ tại Bình Nhưỡng.

– Mọi hành động quân sự đều tiềm ẩn nguy cơ lớn đối với Nhật Bản và Hàn Quốc, là hai đồng minh then chốt của Mỹ.

Vũ khí hạt nhân, một khi đã có, trở thành lá chắn tuyệt đối, khiến ngay cả siêu cường cũng phải dè chừng.

Ấn Độ – Pakistan: Cùng có bom nhưng vẫn tránh chiến tranh lớn

Cả hai nước đều sở hữu bom nguyên tử từ cuối thập niên 1990. Tuy có xung đột tại Kashmir và nhiều vụ đấu pháo, họ đều rất thận trọng, không để leo thang thành chiến tranh toàn diện, vì sợ bị đáp trả bằng hạt nhân. Thực tế cho thấy: Vũ khí hạt nhân đôi khi tạo ra trạng thái “hòa bình sợ hãi”, chứ không phải hòa bình thật sự.

Câu lạc bộ hạt nhân – sự thật cay đắng của bất công toàn cầu

Năm nước chiến thắng sau Thế chiến II (Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp) là những nước được phép chính thức sở hữu vũ khí hạt nhân theo NPT. Sau này, các nước khác như Israel, Ấn Độ, Pakistan, Bắc Triều Tiên cũng có vũ khí nhưng không được công nhận – tức là nằm ngoài luật nhưng vẫn tồn tại như một thực tế.

Hệ thống hiện nay là một thỏa hiệp mang tính quyền lực chính trị, không phải công lý. Các cường quốc không muốn nước khác có bom, vì lo sợ thế cân bằng sẽ bị phá vỡ. Nhưng họ lại tự cho mình quyền giữ vũ khí để “duy trì hòa bình” – một lý lẽ đầy mâu thuẫn và ngạo mạn.

Giả định: Nếu mỗi nước trong khu vực đều có lý do chính đáng để thủ đắc bom nguyên tử?

– Việt Nam có thể viện dẫn lý do để răn đe Trung Quốc – một nước đã chiếm đảo, đe dọa biển đảo suốt nhiều thập niên qua.

– Campuchia có thể đòi bom nguyên tử để “răn đe Việt Nam”, dựa trên tâm lý lịch sử và căng thẳng cũ.

– Thái Lan có thể muốn vũ khí hạt nhân để đối phó với Campuchia, vì tranh chấp biên giới quanh đền Preah Vihear.

Nếu tất cả những lý do ấy đều được chấp nhận, thì đông Nam Á sẽ sớm trở thành một thùng thuốc súng hạt nhân. Điều này không những đẩy khu vực vào nguy cơ chiến tranh, mà còn phá vỡ toàn bộ trật tự kiểm soát vũ khí toàn cầu.

Lời kết

Câu hỏi đặt ra là: Chúng ta muốn một thế giới mà mỗi quốc gia đều giữ trong tay một quả bom nguyên tử chĩa vào nhau?

Hay một thế giới mà mọi nước – dù mạnh hay yếu – đều từ bỏ vũ khí hủy diệt hàng loạt, cùng sống theo luật công bằng?

Hiện nay, đó vẫn là một giấc mơ xa vời. Nhưng chính những câu hỏi thẳng thắn như thế này – những phản biện đầy suy tư – là điều cần thiết để buộc loài người phải nhìn lại chính mình.

CHÍNH PHỦ TỰ DO IRAN BỊ LẬT ĐỔ NHƯ THẾ NÀO?
Lịch sử lật đổ chính phủ tự do Iran và sự ra đời của chế độ Hồi giáo Iran
Vào thập niên 1970, Iran dưới sự cai trị của Quốc vương Mohammad Reza Shah Pahlavi là một quốc gia tương đối hiện đại hoá, cởi mở về kinh tế và ngoại giao, có quan hệ gần gũi với phương Tây, đặc biệt là Hoa Kỳ.
Chính phủ của Shah dù bị chỉ trích về đàn áp chính trị, nhưng vẫn duy trì mô hình tự do kinh tế, giáo dục, quyền phụ nữ tương đối cao so với các nước Trung Đông thời đó.
Tuy nhiên, mâu thuẫn bắt đầu chồng chất khi nhiều tầng lớp trong xã hội, nhất là giới Hồi giáo bảo thủ do Ayatollah Ruhollah Khomeini lãnh đạo, phản đối chính sách thế tục hoá và phương Tây hoá của Shah. Họ cho rằng chính quyền đã đi ngược lại giáo lý Hồi giáo và phục vụ quyền lợi nước ngoài.
Đến cuối thập niên 1970, các cuộc biểu tình nổ ra trên khắp Iran, với sự kết hợp giữa nhiều lực lượng: Hồi giáo cực đoan, cánh tả, sinh viên và những người dân bất mãn.
Trước áp lực ngày càng lớn, Shah rời khỏi Iran vào tháng 1/1979 để điều trị y tế, thực chất là lưu vong.
Sau đó một chính phủ tự do dân sự ngắn ngủi được thành lập dưới quyền Thủ tướng Mehdi Bazargan nhằm giữ ổn định đất nước.
Tuy nhiên, chế độ mới còn rất yếu thế. Trong lúc đất nước đang tổ chức các buổi diễn binh, các lực lượng thân Hồi giáo âm thầm chuẩn bị kế hoạch đảo chính.
Lực lượng Vệ binh Cách mạng (IRGC) lúc đó mới thành lập, dưới sự chỉ huy của các giáo sĩ trung thành với Ayatollah Khomeini, đã dần kiểm soát quân đội, cảnh sát và các cơ quan an ninh.
Trong một cuộc duyệt binh lớn tại thủ đô Tehran, giữa tiếng nhạc và những tiếng hô khẩu hiệu đoàn kết, các phần tử cực đoan đã cho kích hoạt vụ ám sát nhắm vào tổng thống đương nhiệm của Iran khi đó. Tổng thống Abolhassan Banisadr, người được xem là đại diện của cánh tự do.
Dù sống sót sau vụ mưu sát ban đầu, nhưng Banisadr sau đó bị cô lập, bị buộc phải chạy trốn và sống lưu vong tại Pháp. Nhiều nhân vật khác trong chính quyền tự do cũng lần lượt bị thanh trừng, ám sát hoặc buộc phải rời bỏ đất nước.
Từ thời điểm đó, quyền lực rơi hoàn toàn vào tay các giáo sĩ dòng Shiite dưới quyền lãnh đạo tối cao của Ayatollah Khomeini.
Họ nhanh chóng thiết lập chế độ Cộng hòa Hồi giáo Iran thành một nhà nước thần quyền, kết hợp giữa hệ thống pháp luật Hồi giáo nghiêm ngặt và quyền lực tối thượng của các giáo chủ.
Cuộc lật đổ đầy bạo lực này đã thay đổi toàn bộ cục diện Iran. Từ một quốc gia thế tục, cởi mở, Iran trở thành trung tâm của phong trào Hồi giáo cực đoan tại Trung Đông, với chính sách thù địch phương Tây kéo dài suốt hàng chục năm sau đó.