Sau hơn hai năm kể từ khi xe tăng chiến đấu chủ lực phương Tây chính thức tham chiến tại Ukraine, những h́nh ảnh về các xe tăng M1A1 Abrams cháy đen, những chiếc Leopard 2 bị kéo khỏi trận địa và cả xác Challenger 2 vỡ vụn trên mặt trận Kursk đă không c̣n xa lạ.
Nhưng tuyên bố mới nhất từ Tổng giám đốc Rostec, ông Sergey Chemezov, về việc Nga đă “nghiên cứu kỹ lưỡng” các ḍng tăng phương Tây và rút ra kết luận rằng: “Chúng tôi không học được ǵ”. Đây có thể là cú đ̣n mạnh nhất giáng vào danh tiếng công nghệ tăng thiết giáp của Mỹ, Đức và Anh trong thời hiện đại.

Leopard 1A5 của Ukraine. (Ảnh: Getty Images)
Tuyên bố từ Rostec
Tuyên bố được đưa ra sau khi chính Nga xác nhận có ít nhất một xe tăng Leopard 2A6 bị bắt giữ và chuyển thẳng về nhà máy Uralvagonzavod - cái nôi sản xuất xe tăng hàng đầu của Nga, để đánh giá toàn diện các hệ thống tác chiến. Tháng 12/2024, nhiều nguồn tin tại Moskva cũng xác nhận một chiếc Abrams đă có mặt tại cùng cơ sở để phân tích sâu hơn về năng lực tác chiến thực tế.
Với số lượng lớn xe tăng phương Tây bị phá huỷ, bắt giữ và đem về "mổ xẻ", kết hợp với các báo cáo thực chiến ở tiền tuyến, tuyên bố của người đứng đầu Rostec không chỉ là cái nh́n kỹ thuật mà c̣n phản ánh quan điểm chiến lược của Nga trước các khí tài mà NATO từng coi là niềm tự hào.
Về chiếc Leopard 2, Chemezov thừa nhận đây là mẫu xe tăng có cấu trúc tốt, sở hữu hệ thống điều khiển hoả lực hiện đại, động cơ mạnh mẽ, nhưng lại có điểm yếu bất ngờ về giới hạn nhiệt độ khi hoạt động. Dù vậy, ông thẳng thắn nhận định: “Không có một đột phá kỹ thuật nào. Chúng tôi không t́m được điều ǵ có thể áp dụng vào xe tăng của Nga”.
Đối với M1A1 Abrams - biểu tượng sức mạnh của lục quân Mỹ, từng được quảng bá là bất khả xâm phạm, Chemezov cũng không hề dành lời khen : “Chúng tôi đă xem xét kỹ càng, đó là một phương tiện thú vị, nhưng vẫn không có ǵ đáng để học hỏi ”. Thực tế cho thấy, chỉ sau 16 tháng kể từ khi được triển khai ở Ukraine vào tháng 2/2024, 87% số xe Abrams được chuyển giao đă bị tiêu diệt hoặc rơi vào tay Nga - một tỷ lệ thiệt hại kinh hoàng với một vũ khí từng được xem là “bất khả chiến bại”.
Sức mạnh T-90M
Ngược lại, Chemezov nhấn mạnh ưu thế vượt trội của T-90M "Proryv" - mẫu tăng hiện đại nhất của Nga hiện nay, với khả năng hoả lực mạnh, cơ động tốt và được trang bị giáp phản ứng nổ đa hướng. Không chỉ vậy, loại tăng này c̣n có thể bắn đạn điều khiển dẫn đường, cho phép tấn công mục tiêu từ khoảng cách xa. “ Có những t́nh huống hàng chục drone Ukraine lao vào chiếc T-90M, nhưng nó vẫn tiếp tục chiến đấu ”, ông nói.
Dù vậy, T-90M không phải là vũ khí phổ biến rộng răi trong quân đội Nga do quá tŕnh sản xuất ban đầu bị chậm trễ từ năm 2020 và sự tŕ hoăn trong triển khai mẫu tăng T-14 Armata hiện đại hơn, khiến T-90M trở thành xương sống trong lực lượng tăng thiết giáp Nga thời điểm hiện tại, dù một số khía cạnh về cơ động vẫn c̣n thua kém ḍng T-80.
Trong số ba ḍng xe tăng phương Tây được Chemezov nhắc đến, mẫu Challenger 2 của Anh nhận phải những lời chỉ trích gay gắt nhất. “ Chúng tôi muốn xem thử, chỉ v́ ṭ ṃ. Rơ ràng đó là một cái nồi, không phù hợp với chiến tranh hiện đại ”, ông nói thẳng. Tuy chỉ có 14 chiếc Challenger 2 được chuyển giao cho Ukraine và số lượng thiệt hại chưa nhiều do ít tham chiến, nhưng kể từ khi được đưa ra mặt trận vào tháng 9/2023, các tổn thất đă bắt đầu xuất hiện nhanh chóng.
Dù được đánh giá có giáp bảo vệ tốt hơn so với Leopard 2A6 và Abrams, nhưng hệ thống điều khiển hoả lực của Challenger 2 lại lỗi thời, pháo chính dùng ṇng xoắn thiếu sức xuyên phá so với pháo ṇng trơn hiện đại và khả năng cơ động cũng bị hạn chế.
Trong bối cảnh quan hệ Nga - Anh đặc biệt căng thẳng, giới quan sát cho rằng nhận định của Rostec cũng phần nào mang sắc thái chính trị, nhưng hiệu quả chiến trường th́ vẫn là thước đo cuối cùng.
Thống kê đến cuối năm 2023 cho thấy đa phần các xe Leopard 2 của Đức và Abrams của Mỹ tại Ukraine đă bị loại khỏi ṿng chiến. Các video Nga công bố cho thấy nhiều xe tăng phương Tây bị bỏ lại gần nguyên vẹn, bị lính Nga kéo đi như chiến lợi phẩm.
Cuối cùng, lời kết luận của Chemezov phản ánh niềm tin vững chắc của Moskva vào năng lực công nghiệp quốc pḥng nội địa: "So với xe tăng phương Tây, T-90M của chúng tôi vượt trội cả về hoả lực, bảo vệ và tính cơ động. Không có ǵ trong những chiếc Abrams hay Leopard mà chúng tôi cần sao chép".
Với chiến trường Ukraine làm phép thử lớn nhất cho mọi khí tài hiện đại, có lẽ Nga không chỉ đang chiến đấu để giữ lănh thổ, mà c̣n chứng minh một điều: ngay cả những cỗ máy chiến tranh tối tân của phương Tây cũng không thể phá vỡ được “pháo đài thép” mang tên T-90M.
VietBF@ Sưu tập