Nhìn lại 'thập niên thất bát' của Nga

Năm 2010 khép lại, đánh dấu thập kỷ “thất bát” của Moscow với vị thế về chính trị, kinh tế và xã hội đều giảm sút. Thậm chí, giới phân tích Trung Quốc đánh giá, Nga là cường quốc đang hấp hối trầm trọng nhất thế giới.

Theo tờ Moscow Times, đánh giá trên của các chuyên gia Trung Quốc không phải không có cơ sở. Thực tế có nhiều biểu hiện cho thấy, 2010 là năm đánh dấu sự xuống cấp trầm trọng của Nga.

Trước tiên, Moscow trượt dài từ thứ hạng 57 xuống 65 trên bảng đánh giá chỉ số phát triển con người của Liên Hiệp Quốc. Nguyên nhân của sự rớt hạng này là do khoảng cách giàu nghèo gia tăng, số người thuộc tầng lớp trung lưu chỉ chiếm 10 – 20% tổng dân số trong suốt 10 năm qua.

Thêm vào đó, chỉ số phát triển giáo dục của Nga cũng giảm 9 bậc xuống vị trí thứ 41 trên tổng số 60 quốc gia trong bối cảnh Moscow dự định cắt giảm chi phí đầu tư cho giáo dục cũng như khoa học và y tế, trong khi “dốc tiền” cho quân sự, an ninh và các hoạt động tình báo.

Khoảng cách giàu nghèo của Nga đang gia tăng.

Ngoài ra, tình trạng tham nhũng và phạm tội tại quốc gia này cũng ngày càng trầm trọng hơn. Điển hình là vụ thảm sát Kushchyovskaya hồi đầu tháng 11 vừa qua, lật tẩy mạng lưới câu kết giữa một nhóm tội phạm với chính quyền địa phương, trong đó có các cơ quan thi hành pháp luật và hệ thống tòa án.

Vì vậy, không ngạc nhiên khi người dân Nga phải chứng kiến bước thụt lùi của Moscow trong Bản báo cáo cạnh tranh toàn cầu của Diễn đàn kinh tế thế giới khi rơi từ vị trí 51 xuống 63 trên tổng số 134 quốc gia.

Bên cạnh đó, bất chấp những khẩu hiệu “hiện đại hóa” hay “sự tiến bộ trong công nghệ nano” của Chính phủ Nga, nước này vẫn bị rớt xuống thứ hạng 80 trong bảng xếp hạng các quốc gia có tốc độ đổi mới công nghệ cao, xếp vị trí 126 trên lĩnh vực bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và thứ hạng 125 trong danh sách các thị trường tài chính phát triển. Hậu quả là Nga tiếp tục “đội sổ” trong bảng xếp hạng năm 2010 của nhóm các nước có nền kinh tế lớn mới nổi (BRIC).

Dù tập trung phát triển công nghệ nhưng Nga vẫn tụt hạng trong danh sách các quốc gia có tốc độ đổi mới công nghệ cao.

Không chỉ vậy, kinh tế Nga còn hoạt động không hiệu quả. Mọi nguồn thu đều lệ thuộc quá nhiều vào nguyên liệu thô, chủ yếu là dầu thô và khí đốt. Ngoài ra, các công ty quốc doanh chiếm tỷ lệ quá lớn, với hơn 50%, làm giảm khả năng cạnh tranh của nền kinh tế. Điều đó có nghĩa là năng suất suy giảm và giá cả hàng hóa tuy cao nhưng chất lượng lại không tương xứng.

Một nhân tố khác cho thấy sự xuống dốc của nước Nga trong một thập niên qua là tâm lý thất vọng của người dân đối với chất lượng cuộc sống, đặc biệt trong bối cảnh bạo lực gia tăng, điển hình là vụ bạo loạn của những người theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan tại quảng trường Manezh hồi đầu tháng 12 vừa qua.

Nhìn chung, Moscow Times nhận định, nếu tiếp tục lao dốc trên tất cả các lĩnh vực như hiện nay, Nga sẽ còn phải chật vật hơn nhiều trong thập kỷ tới.

Trà My (theo Moscow Times)