'Energy drink' ăn khách, nhưng có thể có hại

WESTMINSTER (NV) - Trong suốt ba tháng liền, mỗi ngày Dan Nguyễn, 28 tuổi, một cư dân thành phố Anaheim, uống ba lon Rockstar, một loại nước tăng lực (energy drink), với mục đích “cho tỉnh táo.”

Tuy nhiên, ít lâu sau, Dan thấy người mình cứ “hay mệt và yếu đi.”

Ðến một ngày, cùng với những triệu chứng trên, Dan lại thấy “tim đập mạnh hơn một cách bất thường.”
Gia đình phải đưa Dan vào bệnh viện cấp cứu. Bác sĩ nghi chất caffeine chứa trong Rockstar có thể là nguyên nhân đưa đến tình trạng sức khỏe suy yếu của Dan.

Dan Nguyễn là một trường hợp tiêu biểu cho việc lạm dụng nước tăng lực quá mức mà giới y bác sĩ đang lên tiếng báo động, nhắc nhở trẻ con không nên uống thứ sản phẩm được thịnh hành này

Lên cơn động kinh vì energy drink

Theo lời khuyến cáo của giới y sĩ, nước tăng lực hiện bị lạm dụng quá mức, có thể gây nguy hại cho trẻ con và giới thanh thiếu niên.

Công trình nghiên cứu được đăng trong tập san y khoa nhi đồng Pediatrics viết rằng, sự nguy hại phần lớn do trong thức uống này có quá nhiều chất caffeine hoặc các thành tố tương tự, khiến tim đập nhanh, lên cơn kinh phong, trụy tim và ngay cả bị đột tử nữa.

Năm ngoái, Dakota Sailor, 18 tuổi, học năm cuối trung học ở Carl Junction, Missouri, bị động kinh, phải nằm bệnh viện đến năm ngày, sau khi uống hai lon nước lớn mà nhãn hiệu thức uống này Sailor chưa hề thử qua lần nào. Bác sĩ cũng nghi chất caffeine có thể là nguyên nhân.

Ngoài caffeine, trong thức uống này có nhiều thành tố được kết hợp theo những công thức khác nhau, đó là các chất kích thích trích từ thảo mộc như guarana, ginkgo và nhân sâm, đường, acid amino, trong đó có taurine cũng như vitamin các loại. Tuy nhiên thành phần chính vẫn là caffeine.

Ảnh minh hoạ - Google

Lượng caffeine có trong các loại nước tăng lực nhiều gấp bốn năm lần so với nước soda thông thường.
Nếu một lon Coca Cola hoặc Pepsi chứa 34 đến 38 mg caffeine, thì trong lon nước tăng lực hiệu Amp chứa đến 107 mg caffeine. Lượng caffeine có trong một lon Monster là 120 mg. Một lon RedBull (ở Việt Nam gọi là “Bò húc”), có 116 mg caffeine. Trong khi Spike Shooter chứa đến 428 mg, và Wired X344 có 258. Cao nhất là nhãn hiệu 5 Hour Energy chứa đến 1,352 mg caffeine trong một lít.

Uống cho 'tỉnh táo'

Không uống nhiều nước tăng lực như Dan Nguyễn hay Dakota Sailor, nhưng Joe Châu, 27 tuổi, làm công việc của một người thiết kế, cũng chọn uống Red Bull hay Monster mỗi khi buồn ngủ, mệt hay “những lúc lái xe đi xa, cần có sự tỉnh táo.”

Trả lời câu hỏi của Người Việt: “Vì sao không uống cà phê cho tỉnh mà lại chọn những loại nước tăng lực?” Joe cho rằng: “Uống những lon nước như thế tiện hơn là uống cà phê, vì cà phê phải uống nóng mới ngon.”
Ðây cũng chính là điều đáng quan ngại cho các nhà nghiên cứu, bởi thức uống này được uống lạnh, nên dễ được uống vào cơ thể với số lượng lớn và nhanh hơn so với khi uống cà phê, vốn uống nóng nên chỉ nhắp từ từ.

Có điều bản thân Joe cũng biết rằng không nên uống thường xuyên những loại “energy drinks” đó vì “cái gì không phải là 'natural' thì uống nhiều đều không tốt.”

Hay như Dan Nguyễn, người được nhắc đến ở đầu bài, dù được nghi ngờ các triệu chứng mệt, tim đập nhanh là do chất caffeine từ nước tăng lực mà Dan uống thường xuyên mang lại, nhưng sau khi xuất viện, Dan Nguyễn vẫn còn tiếp tục uống Rockstar thêm cả tháng nữa “vì nó ngon,” nhưng chỉ một lon mỗi ngày.
Chỉ đến khi vì sức khỏe của Dan, theo lời khuyên của gia đình, Dan mới từ bỏ hẳn chuyện uống nước tăng lực. “Hiện giờ, thức uống duy nhất của tôi là nước lọc,” Dan nói với Người Việt.

Theo phân tích, trong nước tăng lực có chứa những thành tố làm tăng hiệu ứng kích thích của caffeine hoặc gây nôn mửa và tiêu chảy.

Cha uống, cho con uống theo

Tuy nhiên, trong khi có những nghiên cứu báo cáo về tác hại của các thức uống tăng lực thì lại cũng có những người thường xuyên sử dụng thức uống này như một cách tăng cường sức khỏe mà không hề cảm thấy bất cứ triệu chứng gì có hại cho sức khỏe, như trường hợp của Nguyên Nguyễn, 38 tuổi, ở Davis, California.

Nguyên nói với Người Việt rằng: “Vì chơi thể thao nhiều mỗi ngày nên cần có thêm sức khỏe, do đó phải uống 'energy drink', thay vì uống các loại vitamin,” và Nguyên đã uống nước tăng lực mỗi ngày suốt mười mấy năm qua.

Theo lời người đàn ông này, đứa con trai 12 tuổi của ông hiện nay cũng uống mỗi ngày một lon nước tăng lực hiệu Monster “để nó có đủ sức chơi thể thao hay đi bơi mỗi ngày.”

Nói chuyện với Người Việt, Bác Sĩ Lộc Nguyễn, từng hành nghề nhiều năm ở Việt Nam nay định cư ở Mỹ, nêu suy nghĩ: “Nước tăng lực cũng chỉ là một loại thực phẩm, nó không phải là thuốc. Vì là thực phẩm nên tác hại của nó là vô thưởng vô phạt, tức có người ăn vào chịu được, có người bị phản ứng, ngộ độc. Cũng như các loại dược thảo, thuốc bắc, hay những loại nước uống như soda, sức ảnh hưởng của nó là từ quảng cáo mà ra. Quảng cáo càng hay thì càng được người ta chú ý, và càng khiến người ta nghĩ là nó tốt thật.”
Lợi hại tùy theo sự thích ứng của sức khỏe cơ thể người sử dụng, nhưng Bác Sĩ Steven Lipshultz, người cùng một số cộng sự viên thuộc khoa Y của trường Ðại Học Miami lập bản báo cáo khuyên: “Chúng ta cần phải làm sao để các em tránh quen dùng thứ nước này.”

Họ cũng đề nghị chất nước này cần được kiểm soát chặt chẽ tương tự như rượu bia, thuốc lá và dược phẩm cần biên toa.

Ngọc Lan và Triệu Phong/Người Việt