T́nh “năo” nhảy tưng tưng quanh đống “chiến lợi phẩm” tự tha về, thét lạc giọng: Vàng, đô của tao; Vàng, đô của tao... Đứa con gái tật nguyền khóc tu tu: Bố ơi, rác đấy!
“Ruộng vườn của tao, vàng đô của tao”
Trẻ con xóm 2 xă Giao Lạc, Giao Thủy, Nam Định gọi anh Đinh Văn T́nh (36 tuổi) là T́nh “năo”. Người đàn ông đầu tóc bù xù, mặc chiếc áo nhàu nát, cáu bẩn, quần ống cao ống thấp đứng ngơ ngáo trước cổng.
Chúng tôi hỏi: “Đây có phải nhà anh T́nh không?”, chỉ thấy anh ta vừa cười vừa lẩm bẩm, vừa quày quả đi vào trong sân: “Nhà tao đấy, ruộng vườn cũng của tao hết”, sau đó bất ngờ anh ta thét lên: “Vàng, đô của tao”.
Anh T́nh bị tâm thần đă nhiều năm nay
Căn nhà tuềnh toàng, nhếch nhác, rác rưởi vứt khắp nơi. Bên trong căn nhà không có lấy một tài sản có giá trị ngoài chiếc xe đạp đă han gỉ.
Chị Lành hàng xóm thấy có người lạ vội chạy sang: “Chú T́nh bị tâm thần, có hỏi chú ấy cũng không biết đâu, Cô Lụa vợ chú T́nh đang đi nhặt rác ngoài xóm 3, muốn hỏi ǵ các cô cứ ra đấy”.
Ngày bé, anh T́nh bị đi ngoài kinh niên, gia đ́nh có tới 8 người con, lại không biết cách chữa trị nên càng ngày bệnh càng nặng. Sau này, anh được người quen mai mối, giới thiệu cho chị Lụa, nhưng gia đ́nh chị nhất định phản đối.
Cuối cùng, thương anh, chị Lụa nói với bố mẹ: “Sau này có đau khổ, bất hạnh con sẽ tự ḿnh chịu, quyết không kêu ca hay oán trách ai”. Hai người dắt nhau về sống trên mảnh đất bố chồng chị Lụa cho để dựng tạm nhà ở.
Hai đứa con lần lượt ra đời. Anh T́nh ngày càng yếu đuối, tâm thần ngu ngơ, không làm được việc ǵ, tất cả mọi gánh nặng đè lên vai người vợ trẻ. Đứa con trai đầu được sinh ra b́nh thường, khỏe mạnh. Đến đứa con gái thứ hai th́ tay phải, chân phải con bé èo uột, càng lớn càng khoèo ra.
350 ngh́n đồng/3 người/tháng
Chị Lụa xưng cháu - cách xưng hô thay con - khi nói chuyện với chúng tôi: “Nhà cháu cám cảnh lắm cô ạ. Bố các cháu th́ tâm thần. Cháu trai vừa mới học hết lớp 9 phải cho nghỉ học. Hơn một tháng nay, nó theo người ta lên Hà Nội để học việc rồi. Em gái nó ốm yếu, sinh ra đă là người khuyết tật, đi lại khó khăn”.
Chúng tôi hỏi: “Sao không đưa anh T́nh đi bệnh viện”, chị Lụa lí nhí: “Cháu đi nhặt rác cho xă, một tháng cả nhà bốn người, giờ là ba người, chỉ có 350 ngh́n để sống. Ăn c̣n phải chạy từng bữa. Tháng nào cũng nơm nớp không biết tháng sau có c̣n được nhặt rác kiếm 350 ngh́n không?.
Tài sản quư giá nhất của nhà chị Lụa
Nhà cháu cũng đă vay mượn hết mọi nơi, được một chút tiền cho nhà cháu đi viện tâm thần, nhưng chỉ được vài tháng. Bệnh t́nh măi không khỏi, tiền vay cũng hết nên hai vợ chồng cháu đành phải đùm rúm nhau về, số tiền vay mượn đến bây giờ cũng chưa trả hết được”.
Chị Lụa vừa tiếp chúng tôi vừa lầm lũi nhặt rác, không ngừng tay lúc nào, cũng không kịp cả ngẩng mặt lên. Thỉnh thoảng, mặt chị như giăn ra khi nhặt được một vài chiếc chai nhựa. Chị bảo, nếu như hôm nào nhặt được nhiều chai lọ nhựa th́ hôm đấy chồng và con chị sẽ có thêm được một chút thức ăn.
“Cháu chỉ ước một đôi dép không rách”
Chị Phạm Thị Pha (chị dâu cả của anh T́nh) cho biết: “Chú T́nh lúc b́nh thường th́ yếu ớt lắm, chỉ lảm nhảm nhận hết mọi thứ ruộng vườn về ḿnh hay đi nhặt rác rưởi về góc sân rồi bảo đấy là tiền, vàng, đô la thôi. Nhưng những lúc hung lên, chú ấy khoẻ lắm, vác gậy đuổi cô Lụa khắp nơi. Vớ được ǵ là đánh túi bụi, cô ấy vùng ra được th́ chú ấy lại đuổi, chồng vừa đuổi vừa gào thét, vợ chỉ biết khóc và chạy, cứ thế ầm ĩ hết cả làng. Phải mấy người mới lôi được chú ấy ra, không th́ có khi đánh chết vợ”.
Hàng ngày chị Lụa chở Là, đứa con gái tật nguyền đi học bằng xe đạp, những lúc mẹ về muộn hoặc bận việc nhặt rác, cháu đành phải lê từng bước thật chậm mới về được đến nhà.
Cháu Là đi chân đất đến trường và dùng túi nilông thay cặp
Là chỉ lên chiếc áo khoác đă cũ, cáu bẩn đen ś treo trên tường nhà, hớn hở khoe: “Mẹ cháu mới xin cho cháu đấy, nhưng mẹ bảo hôm nào trời thật lạnh mới được mặc, không th́ nhanh hỏng, đến lúc rét đậm lại không có áo mà mặc. Cháu thích mặc áo trường (áo đồng phục - PV) lắm. Áo trường vừa ấm vừa đẹp, nhưng mẹ phải đóng tiền th́ mới có áo mặc cơ”.
Tôi nh́n đôi chân đen ś, sẹo dọc sẹo ngang của Là, bảo nó đi dép vào không dẫm phải mảnh thuỷ tinh. Nó mếu máo: “Cháu không có dép ạ”. Thực ra, chị Lụa cũng đă xin về cho con được một đôi dép, nhưng rách quai gần hết, lại rộng quá nên khi xỏ vào cứ tượt ra, nhất là bên cái chân khoèo.
Con bé Là bảo: “Cháu chỉ ước một đôi dép không rách thôi. Nếu dép lành, nó sẽ không tượt ra đâu cô ạ”. Rồi nó cười toe, cười toét khoe với chúng tôi: “Tối nay nhà cháu sẽ được ăn thịt, lại c̣n là thịt chó cơ, người ta mới vừa cho lúc trưa, đợi khi nào mẹ về, mẹ sẽ nấu cho cả nhà ăn”.
Bữa tối của gia đ́nh chị Lụa sẽ có món đùi chó thiu.
Chiếc đùi chó treo lủng lẳng trong gian buồng rách nát, mùi ôi thiu sặc sụa. Lúc đầu chúng tôi tưởng đó là mùi xú uế sau nhà bốc lên, ai ngờ đó là mùi từ cái đùi chó.
Trời đă nhá nhem tối, chị Lụa vẫn chưa về, trong căn nhà tuyềnh toàng, người cha điên dại lúc này cứ vừa đi lại vừa cười lẩm bẩm một ḿnh, đứa con gái khấp khởi chờ mẹ về chế biến món thịt chó thiu. Chờ măi không được, nó vùi đầu vào bài toán cô giáo giao về nhà. Nó đâu biết mẹ nó đang vật vă với suy nghĩ, rồi cũng phải cho nó nghỉ học sớm thôi, chứ 350 ngh́n/tháng...
Vân Anh/bee.net