An ninh sẽ 'dậy sóng' trên bán đảo Triều Tiên?

Dù nhiều kịch bản xấu được vạch ra cho tương lai an ninh trên bán đảo Triều Tiên nhưng thời gian tới hòa bình tiếp tục được duy trì trên bán đảo này, nếu có đó chỉ có thể là những “cơn sóng nhỏ” không đủ nhấn chìm “con tàu hòa bình” vốn hiện hữu rất mong manh ở nơi đây.

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-il qua đời để lại “khoảng trống quyền lực” rất lớn trên bán đảo này bởi Kim Jong-un- người sẽ kế vị “ngai vàng” còn khá non trẻ và ít kinh nghiệm chính trường.

Hiện có nhiều luồng dư luận cho rằng, sự ra đi của Chủ tịch Kim sẽ khiến cán cân quân sự trên bán đảo Triều Tiên có thay đổi lớn, tình hình an ninh trên bán đảo này nói chung và khu vực Đông Bắc Á nói riêng diễn biến theo chiều hướng ngày càng xấu. Tuy nhiên, căn cứ vào tình hình nội tạo bán đảo Triều Tiên và các nước liên quan, nhiều chuyên gia khác lại phản bác quan điểm đó, cho rằng, về cơ bản, an ninh tiếp tục được duy trì, bởi thời điểm tới sẽ rất nhạy cảm cho tất cả các bên liên quan.

Lịch sử có lặp lại?

Hòa bình trên bán đảo Triều Tiên là vấn đề hết sức mong manh (hai miền Nam Bắc hiện vẫn duy trì hiệp định đình chiến), do đó cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Bộ tứ Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và Nga không nên có các hành động can dự vội vàng, thô bạo. Điều cần thiết tại thời điểm hiện nay là bốn nước này cần kiềm chế khi chứng kiến diễn biến mới đang mở ra trên bán đảo Triều Tiên và cần hợp tác chặt chẽ hơn để ngăn cản bất kỳ cuộc khủng hoảng nào nổ ra trong bối cảnh Bình Nhưỡng đang tiến hành chuyển giao quyền lực.

Cho tới thời điểm hiện nay, việc chuyển giao quyền lực cho Kim Jong-un - con trai thứ 3 của Chủ tịch Kim Jong-il- dường như đang diễn ra “êm thấm”. Tuy nhiên, theo giới phân tích, đằng sau những diễn biến êm thấm đó có thể là những “cơn sóng ngầm”.

Ông Kim Jong-un (giữa) cùng các tướng lĩnh Triều Tiên ở lễ tang cha. Ảnh: Reuters.

Nhiều chuyên gia đưa ra những kịch bản đáng quan ngại trên bán đảo này, chẳng hạn Triều Tiên thực hiện các hành động khiêu khích, hay một số sự kiện nhỏ có thể leo thang thành một cuộc chiến tranh tổng lực. Các chuyên gia này đặt ra một số câu hỏi như sau.

Thứ nhất, liệu một điều tương tự sẽ xảy ra tại Triều Tiên giống như đã từng xảy ra tại Trung Quốc sau khi Mao Trạch Đông qua đời ngày 9/9/1976? Ngay sau khi Mao qua đời, “nhóm 4” (gồm vợ Mao - Giang Thanh, Trương Xuân Kiều, Vương Hồng Văn và Diêu Văn Nguyên) đã bị bắt giữ. Thứ 2, liệu Mùa xuân Arab có lan tới Triều Tiên hay không?

Không “dậy sóng”

Dù đây là các kịch bản có thể xảy ra, nhưng phần đa các nhà phân tích cho rằng, trong thời gian tới, an ninh trên bán đảo Triều Tiên nói chung và khu vực Đông Bắc Á nói riêng về cơ bản sẽ có ít biến động. Dưới chính quyền mới, quân đội sẽ tiếp tục giữ vai trò quan trọng, là ưu tiên hàng đầu hiện nay của Bình Nhưỡng.

Sau thời gian “tang gia bối rối”, Kim Jong-un được nhận định sẽ lên kế vị "ngai vàng" theo đúng kế hoạch được vạch ra. Vì còn thiếu kinh nghiệm chính trường nên Kim Jong-un được dự báo chỉ có thể tiến hành một số hành đông khiêu khích nhằm tăng cường sự hậu thuẫn của người dân trong nước và khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế mà thôi.

Hơn nữa, Trung Quốc – đồng minh thân cận nhất của Triều Tiên cũng muốn hòa bình tiếp tục được duy trì trên bán đảo này. Trong trường hợp xấu nhất, tức chiến tranh xảy ra, Bắc Kinh cũng không thu được lợi, bởi khi đó Bắc Kinh vừa phải hậu thuẫn cho Bình Nhưỡng vừa phải đối phó với dòng người Bắc Triều Tiên di cư sang từ khu vực biên giới. Nếu Hàn Quốc giành chiến thắng, điều đó sẽ hết sức bất lợi, bởi Bắc Kinh sẽ “ăn không ngon, ngủ không yên” khi Hàn Quốc – tức đồng minh của Mỹ - “kè kè’ sát nách mình.

Về phía bên kia chiến tuyến, Mỹ và Hàn Quốc chắn chắn sẽ không muốn có những xáo trộn lớn thời gian tới, bởi đây là những thời điểm hết sức nhạy cảm. Cụ thể, tháng 11 và 12 tới, Mỹ và Hàn Quốc sẽ lần lượt tiến hành các cuộc bầu cử Tổng thống. Chính vì vậy, ưu tiên hàng đầu của giới lãnh đạo Washington và Seoul hiện nay là duy trì hòa bình và để cho quá trình chuyển giao quyền lực ở Bình Nhưỡng diễn ra suôn sẻ.

Chẳng thế mà, ngày 4/1, Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc cho biết Tổng thống nước này sẽ thăm Trung Quốc từ ngày 9-11/1 tới để hội đàm với Chủ tịch nước chủ nhà Hồ Cẩm Đào trong bối cảnh hai nước cùng quan tâm đến việc chuyển giao ban lãnh đạo của Triều Tiên. Ngoài ra, cũng trong ngày 4/1, Mỹ và Trung Quốc cũng nhất trí đảm bảo ổn định trên bán đảo Triều Tiên.

Phát biểu trước báo giới sau cuộc gặp các quan chức cấp cao Trung Quốc ở Bắc Kinh, Trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, ông Kurt Campbell nói: “Mỹ và Trung Quốc cùng chung quyết tâm nhằm duy trì hòa bình và ổn địn” trên bán đảo này.

Trường hợp xấu nhất xảy ra cũng chỉ có thể là việc Bình Nhưỡng thực hiện một số hành động khiêu khích nhằm nhận được sự hậu thuẫn của người dân trong nước và khẳng định quyền lực của Kim Jong-un. Hai vụ tấn công hồi tháng 3 và 10 năm 2010 giết chết 50 người Hàn Quốc bị nghi ngờ là một động thái của Kim Jong-un nhằm khẳng định vị thế của mình trước thềm chuyển giao quyền lực.

Hạt nhân: con át chủ bài

Đối với vấn đề hạt nhân, đây tiếp tục là “con át chủ bài” để chế độ mới ở Bình Nhưỡng sử dụng trong các ván bài mặc cả. Ngoài lực lượng quân sự thông thường hùng hậu, nhiều chuyên gia tin rằng Bình Nhưỡng cũng sở hữu đủ lượng plutonium cần thiết cho 10 vũ khí hạt nhân; hàng nghìn tấn nguyên liệu chế tạo vũ khí hóa học và một chương trình vũ khí sinh học đang được thực hiện.

Theo báo cáo Cán cân quân sự năm 2011 do Viện nghiên cứu Chiến lược quốc tế đưa ra, Triều Tiên có 1,2 triệu quân thường trực, 189.000 quân bán quân sự và hơn 600.000 quân dự bị. Vấn đề thực sự đáng lo ngại là ai sẽ đứng “đằng sau” Kim Jong-un để “chi phối” các chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng, đặc biệt là vấn đề sử dụng các loại vũ khí đó. Kho vũ khí hạt nhân sẽ là công cụ chủ yếu để chế độ mới ở Bình Nhưỡng củng cố sự hậu thuẫn trong nước và “đánh bóng” mình trên trường quốc tế. Tuy nhiên, Triều Tiên sẽ chỉ sử dụng “nước bài” này trong phạm vi cho phép, chứ không dám “túng quá làm liều” bởi điều đó sẽ không mang lại lợi ích cho bất cứ bên nào.

Thủy Tiên/DVO