Nguyên Thứ trưởng Tài nguyên Môi trường Đặng Hùng Vơ khẳng định, quyết định thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lăng (Hải Pḥng) với gia đ́nh ông Vươn vừa trái luật vừa trái đạo lư, cố t́nh tước bỏ quyền lợi của người dân.
- Dưới góc độ pháp lư, ông nh́n nhận thế nào về quyết định giao đất và thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lăng (Hải Pḥng) đối với gia đ́nh ông Đoàn Văn Vươn?
- Việc giao đất của UBND huyện Tiên Lăng là không đúng pháp luật. Cụ thể, thời gian hạn chế giao đất 14 năm là không đúng, mà phải là 20 năm và sau 20 năm vẫn tiếp tục được sử dụng nếu Nhà nước không có quyết định thu hồi đất. Huyện Tiên Lăng có những quyết định giao tới 20 ha, trong khi theo khung giao đất băi bồi ven sông ven biển ở Quyết định 773 của Thủ tướng, diện tích tối đa là 10ha.
Việc ban hành Quyết định thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lăng cũng trái pháp luật. Khi giao băi bồi ven sông, ven biển cho hộ gia đ́nh cải tạo trở thành nơi nuôi trồng thủy sản th́ công sức, mồ hôi của người dân đă đổ xuống trong quá tŕnh lao động. Theo quy định của pháp luật hiện hành, khi hết thời hạn sử dụng đất (của gia đ́nh ông Vươn sớm nhất là 15/10/2013), đương nhiên được kéo dài sang thời hạn tiếp theo trừ những trường hợp bị Nhà nước thu hồi đất. Quốc hội sẽ xem xét quyết định vấn đề "hết thời hạn" này khi thông qua Luật đất đai mới trước năm 2013.
- Ông nghĩ sao trước khẳng định của Chánh văn pḥng UBND huyện Tiên Lăng rằng huyện không làm sai khi cưỡng chế thu hồi đất của dân?
- Nhiều cán bộ quản lư ở nhiều địa phương hay nói câu buông sơng: "Nhà nước th́ thu hồi đất nào cũng được". Đó là cái nhầm lẫn rất cơ bản. Nhà nước cũng phải thu hồi đất theo quy định của pháp luật. Chiểu theo pháp luật hiện hành về thời hạn sử dụng đất, chắc chắn là họ sai. Chiểu theo quy định về giải quyết thế nào khi đất nuôi trồng thủy sản hết thời hạn, chắc chắn họ cũng sai.
Giáo sư Đặng Hùng Vơ - nguyên thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường. Ảnh: Tiến Dũng.
- Với kinh nghiệm nhiều năm làm công tác đất đai, theo ông việc thu hồi đất của huyện Tiên Lăng là do thiếu kiến thức pháp luật hay nguyên nhân nào khác?
- Trong vụ việc này, ṭa yêu cầu hai bên thương thảo giải quyết, UBND huyện hứa sẽ tiếp tục giao đất nên người dân rút đơn. Các hộ dân thực hiện nhưng địa phương lại không giữ lời. Trong đơn gửi ṭa, người dân nói ông Chủ tịch huyện khăng khăng không thực hiện cam kết.
Người dân đang sử dụng đất có hiệu quả th́ không có lư do ǵ để thu hồi đất của người ta. Điều này thể hiện có cái ǵ lẩn khuất phía sau các quyết định thu hồi đất. UBND huyện Tiên Lăng cố t́nh tước bỏ quyền lợi của người dân trong khi hai bên đă thỏa thuận giải quyết thỏa đáng. Ở đây, nguy cơ là chính quyền có thể thấy vùng đất đó sau khi được cải tạo là quá màu mỡ và muốn chuyển đổi cho đối tượng khác.
C̣n nếu đất được dùng vào dự án khác th́ ngay trong quyết định thu hồi cũng phải nói đến chuyện bồi thường. Nhưng quyết định của UBND huyện Tiên Lăng không hề nói đến chuyện bồi thường mà thậm chí c̣n bắt người dân phải bàn giao toàn bộ mặt bằng kèm theo những công sức của dân cải tạo trước đây. Điều này không chỉ sai luật mà c̣n trái cả đạo lư.
- Để xảy ra vụ việc ngày 5/1, ngoài việc xử lư nghiêm những người nổ súng chống đối, theo ông, cần xem xét trách nhiệm của chính quyền địa phương thế nào?
- Hiện nay ít nhất 70% khiếu kiện của người dân liên quan đến đất đai. Người nông dân nghĩ rất giản đơn, nhiều khi không nghĩ hết nhẽ, hành động bột phát, thiếu kiềm chế. Do đó, chúng ta phải trân trọng công sức của người nông dân, không phải v́ thấy cái lợi của việc thu hồi mà lấy đi công sức của họ, đẩy họ vào bước đường cùng để trở thành tội phạm, phải chống trả bằng việc vi phạm pháp luật h́nh sự. Từ vụ việc này có rất nhiều điều để nói và UBND TP Hải Pḥng cũng không thể đứng ngoài cuộc.
[i
]
5/1 trở thành ngày tồi tệ nhất trong lịch sử cưỡng chế tại Hải Pḥng với 6 cảnh sát, bộ đội bị bắn trọng thương.
[/i]
- Theo ông, cần rút ra bài học ǵ trong công tác quản lư, thu hồi đất đai sau vụ việc ở Tiên Lăng?
- Trong vụ Tiên Lăng, bài học lớn nhất là cơ quan quản lư, nhất là ở địa phương cần phải nghĩ rằng ḿnh là đại diện cho quyền lợi chính đáng của người dân. Hăy đứng về cách nghĩ của dân chứ không phải cách nghĩ của một người làm lănh đạo.
Trong tất cả trường hợp thực thi pháp luật, lănh đạo phải hiểu rơ ngọn ngành về pháp luật, đừng hiểu sai cũng như cố t́nh hiểu sai. Áp dụng pháp luật không chỉ là lư mà c̣n là t́nh. Người ta đă bỏ công sức ra th́ phải xem xét công lao của họ với mảnh đất đó, cần đánh giá cho đúng. Việc người ta làm từng ấy năm rồi ḿnh thu lại, cứ cho là việc thu hồi có lư do chính đáng th́ cũng phải cân nhắc có nên không? Đấy là câu chuyện mà chính quyền địa phương phải có trách nhiệm tính đến.
Hiện nay, nhiều địa phương khi thực hiện cưỡng chế thu hồi đất thường hay sử dụng lực lượng vũ trang. Điều này theo tôi không nên làm. Với dân, đừng nghĩ tới việc sử dụng sức mạnh sẽ hiệu quả hơn. Người dân đang muốn chủ động trên cơ sở lẽ phải của sự đồng thuận.
-
Nếu đặt ḿnh ở vị trí lănh đạo huyện Tiên Lăng, ông sẽ xử lư thế nào với vấn đề đất đai của gia đ́nh ông Vươn?
- Nhiều địa phương đă đánh đồng giữa việc giao đất khai hoang và đất đă được cải tạo. Thế nên có t́nh trạng người dân đổ mồ hôi ra để khai hoang nhưng sau đó chính quyền lại coi đấy là đất ruộng b́nh thường, làm thiệt hại cho dân. Để động viên việc khai hoang, mở rộng diện tích, tôi cho rằng cần có chính sách đặc biệt hơn nữa để thừa nhận công sức của người dân, ít nhất chiếm 50% giá trị đất đai.
Vấn đề của ông Đoàn Văn Vươn theo tôi giải quyết đơn giản. Đất giao năm 1993 th́ đến 2013 hết hạn, đất giao năm 1997 th́ tới 2017 hết hạn. C̣n về hạn mức diện tích, nếu đất giao vượt hạn mức quy định của Chính phủ, chốt diện tích 10ha của dân không phải nộp nghĩa vụ tài chính, và diện tích c̣n lại về nguyên tắc phải chuyển sang thuê đất. Trong tương lai, nếu Luật Đất đai băi bỏ hạn điền th́ lại cho diện tích đó trở lại như đất được Nhà nước giao.
Tiến Dũng thực hiện
Theo vnexpress
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
'Quyết định thu hồi đất ở Hải Pḥng là trái luật'
