Bầu cử tổng thống Mỹ 2012 sự kỳ khôi của đảng Cộng hòa

Trong khi đảng Dân chủ gần như chắc chắn sẽ đề cử đương kim Tổng thống Barack Obama tái tranh cử vào cuối năm nay, thì đảng Cộng hoà vẫn loay hoay với việc chọn ra 1 ứng viên thích hợp, bởi dường như không có nhân vật nào thực sự nổi bật.


Châu Phi là một quốc gia. Ở Libya, lực lượng Taliban đang nắm quyền. Tất cả các tín đồ Hồi giáo đều là khủng bố; hầu hết dân nhập cư là tội phạm; toàn bộ phong trào Đánh chiếm là lũ bẩn thỉu. Và còn những phụ nữ bị quấy rối tình dục... Hừm, họ không nên coi đó là chuyện lớn. Chào mừng các bạn đến với thế giới tuyệt vời của đảng Cộng hoà ở Mỹ. Hay đúng hơn, chiến dịch tranh cử tổng thống 2012 của các ứng viên đảng này.

Trong khi đảng Dân chủ gần như chắc chắn sẽ đề cử đương kim Tổng thống Barack Obama tái tranh cử vào cuối năm nay, thì đảng Cộng hoà vẫn loay hoay với việc chọn ra 1 ứng viên thích hợp, bởi dường như không có nhân vật nào thực sự nổi bật. Từ nhiều tháng qua, các ứng viên đảng Cộng hoà đã đi lại khắp nước Mỹ như một gánh xiếc rong, với đầy đủ những hỉ, nộ, ái, ố. Dù rằng trên con đường tới Nhà Trắng, mọi chuyện đều có thể xảy ra, cho dù có ngớ ngẩn đến đầu đi chăng nữa. Song, ở mùa tranh cử năm nay, mọi chuyện không còn chỉ dừng ở mức “vui vẻ”. Bởi thực tế cả 8 ứng viên tổng thống của đảng Cộng hoà đang không chỉ hăm hở phá nát danh tiếng của chính mình và của đảng mình. Tồi tệ hơn, họ đang phá hỏng danh tiếng của cả nước Mỹ.

Lố bịch

Chiến dịch tranh cử năm nay của đảng Cộng hoà giống như nguồn cung cấp trò cười cho truyền thông Mỹ. Chẳng hạn như doanh nhân Herman Cain, ông này đã tạo ra bê bối đầu tiên khi đã tìm cách hạ thấp những tuyên bố quấy rối tình dục nhằm vào mình với một lập luận kì khôi: Hầu hết những quý bà, quý cô mà ông gặp trong đời, theo ông, chưa từng phàn nàn gì hết về chuyện này (?!). Và mới đây nhất, khi một phụ nữ đã cáo buộc Cain có cuộc ngoại tình 13 năm với cô, Cain cũng tìm cách phủi tay, cho đến hôm 3-12, ông tuyên bố từ bỏ chiến dịch tranh cử của mình vì không chịu nổi áp lực. Chắc chắn mùa tranh cử tổng thống Mỹ năm nay chắc chắn sẽ kém “vui” vì thiếu Cain.

Là CEO của chuỗi cửa hàng pizza Godfather's, Cain từng sa thải rất nhiều nhân viên khi khủng hoảng kinh tế xảy ra, song nay lại muốn coi mình như người tạo ra việc làm ở cấp vĩ mô. Ngoài ra, doanh nhân da màu này dường như cũng thiếu hụt những kiến thức kinh tế cơ bản, thậm chí là sơ đẳng về chính trị hay địa lí. Bình luận về tình hình Libya của Cain đã khiến tất cả mọi người phải há hốc miệng khi ông khẳng định Taliban đang giật dây cuộc chiến tại đây. Ngoài ra, Cain còn không tin Trung Quốc đã là một cường quốc hạt nhân. Còn những câu hỏi khác, phức tạp hơn, thường chỉ nhận được một câu trả lời sẵn có: "Chín-chín-chín!". Đó là kế hoạch giảm thuế của Cain mà thực chất sẽ tăng thuế đối với 84% người dân Mỹ.

Trơ trẽn

Tiếp đến là Newt Gingrich, ứng viên “sáng giá” hiện tại. Có lẽ bởi cựu Chủ tịch Hạ viện Mỹ này từng nghiên cứu về lịch sử và có khả năng đưa ra những câu nói có cấu trúc phức tạp hơn các đối thủ, nên truyền thống Mỹ đang tung hô ông này là “Người của những ý tưởng” (chữ của Washington Post), dù cho hầu hết những ý tưởng đó là rất tồi tệ, chẳng hạn như đề xuất sa thải những nhân viên trường học không tham gia công đoàn, và để trẻ em nghèo thay thế.

Gingrich luôn tuyên bố mình luôn có trách nhiệm đạo đức trong nhiều vấn đề như “tính thiêng liêng của hôn nhân”, dù cho ông đã li dị tới hai lần. Ông ta nộp đơn li dị người vợ đầu khi bà mắc ung thư (lí do biện hộ của những người ủng hộ Gingrich: đó là chuyện xảy ra cách đây 31 năm và đến nay bà này vẫn còn sống). Tuy nhiên, vụ li dị thứ hai mới thực sự mang tính hài hước cao độ khi Gingrich lừa dối vợ trong lúc đang thúc đẩy ở Hạ viện việc trừng phạt Tổng thống Bill Clinton trong vụ bê bối ngoại tình với cô sinh viên Monica Lewinsky. Đó là một trong những trợ lí của Gingrich ở Hạ viện và kém ông tới 23 tuổi, và nay đã trở thành người vợ thứ ba của chính khách này.

Người Mỹ vốn có trí nhớ khá ngắn hạn. Họ cũng hay quên nữa, khi không nhớ được rằng Gingrich đã phải rời Hạ viện Mỹ trong tủi nhục, khi trở thành Chủ tịch Hạ viện đầu tiên bị kỉ luật vì vi phạm đạo đức. Hay chuyện ông liên tục có lời lẽ phân biệt chủng tộc khi nói về Barack Obama. Hay chuyện ông chi 500 nghìn USD tiêu pha ở cửa hiệu kim cương Tiffany's, trong khi ngân sách cho chiến dịch tranh cử của ông là khá “hẻo” và ông luôn miệng nói về mức nợ quốc gia. Tuy nhiên, truyền thông Mỹ dường như mộ ứng viên này. Và cả đảng Cộng hoà nữa, khi tên tuổi của Gingrich đứng đầu danh sách ứng viên tổng thống của đảng này theo kết quả thăm dò dư luận mới đây.

…và còn gì khác nữa?

Trong số những ứng viên còn lại, sự lắp bắp của Rick Perry giờ đây đã trở thành huyền thoại. Các bài phát biểu thường xuyên của ông luôn như thể đang say. Ông tuyên bố với tư cách thống đốc bang Texas, ông đã tạo ra hơn 1 triệu việc làm, trong khi con số thực tế chỉ là 100 nghìn. Vậy một con số 0 nữa đi đâu? Ở những nơi khác, Perry chắc chắn đã bị loại từ lâu. Song ở Mỹ thì khác.

Trong khi đó, nữ nghị sĩ Michele Bachmann dường như đã rời bỏ cuộc chơi, dù vẫn cố thể hiện như mình là một ứng viên nghiêm túc. Còn với nghị sĩ Ron Paul, khi sự phấn khích của người hâm mộ ông này càng trở nên cuồng nhiệt thì những phát biểu của ông lại càng trở nên rối rắm. Và Jon Huntsman, người duy nhất có thể đưa ra những quan điểm có ý nghĩa, đã tụt ngay xuống những vị trí danh sách ứng viên sau khi ông thể hiện sự đồng cảm với những người biểu tình thuộc phong trào Chiếm Wall Street.

Ứng viên nặng kí nhất của đảng Cộng hoà trên thực tế là Mitt Romney, người đã để thua ứng viên John McCain sát nút hồi năm 2008. Và cũng giống như Herman Cain, doanh nhân Romney đã sa thải rất nhiều nhân công trong khủng hoảng song giờ đây lại tự phong mình là người cứu rỗi nền kinh tế Mỹ. Để chứng minh điều đó, ông đưa ra một kế hoạch kinh tế mà một tạp chí kinh tế có quan điểm tương đối bảo thủ như Forbes cũng còn phải gọi là “nguy hiểm”.

Song cuộc “vui” dường như mới chỉ bắt đầu, đặc biệt sau những tin đồn liên quan đến một ứng viên “biến mất” từ lâu. Giờ đây ứng viên này có thể trở lại, hoặc ít nhất tin đồn là thế, để làm rối tung mọi chuyện. Đó không phải ai khác mà chính là Sarah Palin - cựu ứng viên Phó Tổng thống cách đây 4 năm.

Đào Diệu