Ông Vươn đã nhận được Quyết định tái thẩm vụ kiện hành chính

Theo dự kiến, chiều nay - 15/2 hoặc sáng 16/2, Tòa Hành chính TANDTC sẽ mở phiên tòa xét xử theo thủ tục tái thẩm đối với vụ kiện hành chính của ông Đoàn Văn Vươn (xã Bắc Hưng, huyện Tiên Lãng, Hải Phòng) đối với Quyết định thu hồi đất nuôi trồng thủy sản tại xã Quang Vinh. Phiên xử do Thẩm phán Nguyễn Châu Hoan làm chủ toạ… Trước đó, ngày 10/2, Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Sơn đã ký Quyết định kháng nghị tái thẩm, đề nghị Tòa Hành chính TANDTC xét xử hủy Quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm số 02/2010/ HCPT- QĐ ngày 22/4/2010 của TAND TP.Hải Phòng và Bản án hành chính sơ thẩm số 01/2010/HCST ngày 27/01/2010 của TAND huyện Tiên Lãng để giải quyết lại theo đúng quy định của pháp luật.

Toà sơ thẩm: Không tham khảo các cơ quan chuyên môn
Như PLVN đã từng thông tin thì sau khi bị UBND huyện Tiên Lãng bác đơn khiếu nại Quyết định số 416/QĐ- UBND (7/4/2009) về việc thu hồi 19,3 ha đất nuôi trồng thủy sản, ông Vươn đã khởi kiện vụ án hành chính tại TAND huyện Tiên Lãng, yêu cầu hủy Quyết định giao đất. Tuy nhiên, HĐXX sơ thẩm TAND huyện Tiên Lãng đã ra phán quyết với 2 nội dung chính là: “Bác yêu cầu khởi kiện của ông Đoàn Văn Vươn; giữ nguyên Quyết định số 461”.

Quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm của TAND TP.Hải Phòng đã bị Chánh án TAND kháng nghị tái thẩm.

Theo Quyết định kháng nghị thì trong quá trình xét xử trên đây, Tòa cấp sơ thẩm chưa xem xét đầy đủ các quy định của pháp luật và tham khảo ý kiến của các cơ quan chuyên môn về lĩnh vực quản lý đất đai để kết luận về tính hợp pháp của quyết định hành chính bị khiếu kiện. Do đó, để làm rõ việc UBND huyện Tiên Lãng, TP.Hải Phòng ban hành Quyết định hành chính số 416 (đang bị kiện) có đúng hay không thì phải xem xét việc giao đất theo Quyết định số 220/QĐ - UB ngày 9/4/1997 của UBND huyện Tiên Lãng có đúng các quy định của pháp luật về đất đai hay không.


Tòa cấp sơ thẩm chưa xem xét đầy đủ các vấn đề này nhưng đã bác đơn khởi kiện của ông Vươn là không đúng. Mặt khác, “Toà án cấp sơ thẩm chưa xem xét đến việc bồi thường thiệt hại khi Nhà nước thu hồi đất, kể cả trong trường hợp thu hồi đất đúng pháp luật là chưa xem xét toàn diện vụ án”. Ngoài ra, “Toà án cấp sơ thẩm còn quyết định giữ nguyên Quyết định số 416 là chưa có đầy đủ căn cứ, không đúng với thẩm quyền của Tòa án, không đúng với quy định của pháp luật tố tụng hành chính và hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán TANDTC”.

Lùm xùm quanh việc người khởi kiện “rút đơn kháng cáo”
Bị thua kiện ở cấp sơ thẩm, ông Vươn đã kháng cáo lên TAND TP.Hải Phòng. Tại phiên tòa phúc thẩm ngày 22/4/2010, ông Vươn vắng mặt và trước đó 3 ngày đã có “đơn xin rút đơn kháng cáo để UBND huyện tiếp tục giao đất”. Sau khi xem xét đơn này, HĐXX phúc thẩm TAND TP.Hải Phòng ra Quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm, Bản án hành chính sơ thẩm của TAND huyện Tiên Lãng có hiệu lực pháp luật.

Nhà và công trình do gia đình ông Vươn đầu tư tại đầm nuôi tôm, nay đã bị phá.

Theo kháng nghị thì Quyết định trên bị cho là “vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của ông Vươn” vì khi ông Vươn vắng mặt, TAND TP.Hải Phòng đã không làm rõ việc rút đơn của ông Vươn là tự nguyện và có thỏa thuận giữa các bên hay không, các bên đương sự có tự nguyện thực hiện các thỏa thuận như nội dung trong đơn không. Thế nhưng, TAND TP.Hải Phòng không hoãn phiên tòa để triệu tập các đương sự không có mặt làm rõ những nội dung rút đơn kháng cáo, giải thích cho người khởi kiện biết về hậu quả của việc rút đơn kháng cáo…


Nguồn cơn ông Vươn rút đơn kháng cáo, Quyết định tái thẩm cho hay, ngày 9/4/2010, TAND TP.Hải Phòng tạo điều kiện cho ông Vũ Văn Luân (là người khởi kiện trong một vụ kiện khác, có nội dung tương tự như vụ ông Vươn) và UBND huyện Tiên Lãng thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án. Tại buổi làm việc này (có ông Vươn đi cùng ông Luân), đại diện UBND huyện Tiên Lãng có ý kiến: “Nếu ông Luân rút đơn và có nhu cầu tiếp tục sử dụng đất thì UBND huyện Tiên Lãng sẽ cho ông Luân tiếp tục thuê đất theo quy định của pháp luật”. Vì tham dự cuộc họp này, biết quan điểm của UBND huyện Tiên Lãng như trên nên ông Vươn cũng làm đơn rút kháng cáo.
Như vậy, thực chất thì TAND TP.Hải Phòng chưa tạo điều kiện cho ông Vươn và UBND huyện Tiên Lãng thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án theo đúng quy định của pháp luật tố tụng. TAND TP.Hải Phòng lấy kết quả thỏa thuận giữa ông Luân và UBND huyện Tiên Lãng để làm căn cứ cho việc giải quyết vụ kiện của ông Vươn là sai lầm.


Ông Vươn đã lường trước việc bị “lật kèo”
Thấy “hàng xóm” là ông Luân rút đơn kháng cáo để được cho thuê đất, ông Vươn cũng làm theo. Tuy nhiên, trong đơn ông Vươn đã nêu rõ, TAND TP.Hải Phòng đã tạo điều kiện cho các bên đương sự thỏa thuận với nhau giải quyết vụ án. Sau khi nghe TAND TP Hải Phòng phân tích, đại diện UBND huyện Tiên Lãng nhất trí cho người dân đang sử dụng đất dược thuê lại để sử dụng vào việc nuôi trồng thuỷ sản, trong đó có ông Vươn, nên ông cũng nhất trí xin rút đơn kháng cáo. Ông Vươn làm đơn này xin rút đơn kháng cáo để xin thuê lại đất tại địa điểm cũ. Nếu UBND huyện Tiên Lãng không cho thuê đất thì đơn này không có giá trị chứng minh rằng ông Vươn tự nguyện rút đơn kháng cáo.


Tuy nhiên, trong quá trình xét xử phúc thẩm, TAND TP.Hải Phòng chưa làm việc để biết ý kiến của UBND huyện Tiên Lãng về điều kiện ông Vươn nêu trong đơn rút đơn kháng cáo là không đúng với quy định của pháp luật tố tụng..
Sau khi bị UBND huyện Tiên Lãng “lật kèo”, ông Vươn đã có đơn gửi TAND TP.Hải Phòng hỏi với nội dung “trân trọng đề nghị TAND TP.Hải Phòng cho tôi biết phải tiếp tục làm gì để được thuê đất tại đầm nuôi trồng thủy sản của tôi?” . Sau đó, TAND TP.Hải Phòng đã có công văn trả lời: “Để được tiếp tục thuê đất, ông cần làm đơn (và hồ sơ xin thuê đẩt) gửi tới UBND huyện Tiên Lãng để giải quyết theo thẩm quyền”.


Lẽ ra, khi nhận được đơn của ông Vươn hỏi như trên thì TAND TP.Hải Phòng phải xác định UBND huyện Tiên Lãng không thực hiện cam kết đã thỏa thuận như đơn của ông Vươn trình bày, Tòa chưa tiến hành các thủ tục cho các bên thỏa thuận là sai lầm thì phải hướng dẫn đương sự có đơn đề nghị người có thẩm quyền kháng nghị Quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm không đúng hoặc Tòa án đã đình chỉ xét xử phúc thẩm không đúng phải báo cáo ngưòi có thẩm quyền để kháng nghị Quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm không đúng đó.
Rất tiếc, TAND TP.Hải Phòng đã không thực hiện các việc trên. Gần 2 năm sau khi có Quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm, TAND mới biết vụ kiện này qua phản ánh của cơ quan báo chí nên đã rút hồ sơ vụ án để nghiên cứu và xem xét ra Quyết định kháng nghị theo quy định.

Ông Nguyễn Châu Hoan- Thẩm phán Toà Hành chính TANDTC cho hay, chiều 13/2/2012, tại trại tạm giam của Công an TP Hải Phòng, ông Đoàn Văn Vươn đã được tống đạt Quyết định tái thẩm của Chánh án TANDTC. Việc tống đạt này do TAND TP Hải Phòng thực hiện theo yêu cầu của TANDTC. Trong một diễn biến khác, lần đầu tiên, vào chiều qua -14/2, luật sư Nguyễn Việt Hùng (VPLS Kinh Đô, Hà Nội) đã được tham gia buổi hỏi cung bị can Vươn với Điều tra viên thuộc Cơ quan CSĐT, Công an Hải Phòng. Luật sư Hùng cho hay, “thân chủ của tôi vẫn khoẻ và có thái độ khai báo thành khẩn về những hành vi của mình. Tôi chưa biết buổi hỏi cung tiếp theo sẽ diễn ra vào ngày nào vì chưa được Cơ quan CSĐT thông báo. Nếu được thông báo, tôi cũng sẽ có mặt.”

Khoa Lâm