Người Mỹ đầu tiên làm Đại diện chính thức của Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ tại Việt Nam

(Tamnhin.net) - Đó là Jacob Elon Conner, nguyên là giáo sư kinh tế của Đại học Iowa. Trước đó, từ năm 1889, Hãng Denis Frères của Pháp được uỷ nhiệm đại diện cho quyền lợi của Mỹ trong các hoạt dộng kinh tế ở thuộc địa Đông Dương. Hãng này cũng là người cung cấp những sản phẩm của Công ty Dàu hoả Standard Oil Company of New York (SOCONY).

Tổng lãnh sự Mỹ Quincy F. Roberts (bìa trái) cùng những người bạn Mỹ

J.Conner đã lập cơ quan lãnh sự Mỹ ngay tại trụ sở của Hãng Denis Frères địa chỉ 4 Rue de Catinat, Sài Gòn (nay là Đồng khởi) sau đó chuyển sang số 3 Boulevard Norodom (Nay là Dường Lê Duẩn)... tăng cường quan hệ thương mại với việc tiếp tục xuất dầu và nhập về Mỹ một số nông sản trong đó có mía đường, duy trì mỗi tháng có 2 chuyến tàu đến và đi cảng từ Sài Gòn.

Trước khi bổ nhiệm J.Conner, Bộ Ngoại giao Mỹ đã ký hợp đồng với Công ty Denis Frères, một công ty bảo hiểm và thương mại hàng đầu của Pháp ở Đông Dương, để giám sát các quyền lợi về lãnh sự và thương mại của Mỹ ở Đông Nam Á.

Các tài liệu lưu trữ sau đó cho thấy J.Conner đã gặp không ít khó khăn khi tìm cách tăng số lượng và phạm vi các sản phẩm của Mỹ tới VN. Chính quyền Pháp khi đó đánh thuế cao đối với mọi sản phẩm nhập khẩu nên mỗi tháng chỉ có một hoặc hai chuyến tàu Mỹ cập cảng Sài Gòn. Nhiều chuyến chỉ ghé qua trên đường chở gạo tới Philippines.

Thông tin về Sài Gòn lúc đó cũng còn rất hạn chế. Washington đã đặt rất nhiều câu hỏi cho J.Conner, chẳng hạn như “Văn phòng của ông được sưởi ấm thế nào?”, J.Conner trả lời ngắn ngủn: “Không cần. Nóng gắt quanh năm”.

Connner kết thúc nhiệm kỳ vào năm 1909. Nhiều đại diện khác của Mỹ lần lượt sang thay thế và di chuyển trụ sở qua nhiều địa điểm.

Cơ quan lãnh sự Mỹ ở Sài Gòn.

Cơ quan lãnh sự của Mỹ tiếp tục được duy trì cho đến năm 1952 thì thiết lập cơ quan đại sứ với Chính phủ của Bảo Đại và Việt Nam Cộng Hoà cho đến năm 1975 thì cắt đứt quan hệ ngoại giao với Việt Nam.

Năm 1995 Mỹ lập lại quan hệ ngoại giao với Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và đặt cơ quan đại sứ tại Hà Nội. Đến năm 1997 thì lập cơ quan đại diện rồi thiết lập Tòa Tổng Lãnh sự (1999) tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Tổng hợp