Phẩm chất số 8 là công minh. Không cần nói ra, ai cũng biết công minh là đối xử với mọi người một cách công bằng và minh bạch, trước sau như một. Phẩm chất công minh đ̣i hỏi người lănh đạo phải tôn trọng pháp luật, sống và làm việc theo pháp quy chứ không phải theo những mối liên hệ cá nhân và bè phái. Chế độ cộng sản không xem công minh là quan trọng. Chính v́ thế mà khi Liên Xô đổi mới, Gorbachev giương cao ngọn cờ “Glasnost” mà thực chất là công minh hóa.
Nhưng ở nước ta trong thể chế hiện tại, tất cả các mối liên hệ chịu sự chi phối của thân thế, quyền lực và Đảng. Dân gian vẫn nói “Nhất thân, nh́ thế, tam quyền, tứ chế”. Quan ṭa xét xử dựa vào cái gọi là “nhân thân” hơn là lư luận tội trạng. Người ngoài Đảng lúc nào cũng bị thiệt tḥi hơn Đảng viên. Đó là chưa kể đến nạn địa phương chủ nghĩa. Một người vào trung ương liền kéo theo đàn em, đàn anh địa phương theo để kết bè kết cánh. Hệ quả là tất cả những hành xử đều dựa vào thân thế, bè phái. Hễ cứ đến kỳ đại hội Đảng là có những tṛ đánh đấm nội bộ và họ sử dụng báo chí cho mục tiêu đó. Nh́n bề ngoài người ta sẽ nghĩ báo chí có tự do nêu lên những cá nhân “tiêu cực”, nhưng dần dần người dân biết quá rơ rằng đó là những tṛ đánh đấm để tranh quyền tranh chức. Lănh đạo mà không công minh, hành xử trước sau bất nhất th́ làm sao huy động được quần chúng. Không ngạc nhiên khi thấy người dân xem lănh đạo như là những người đóng kịch. Mà họ đóng kịch rất kém. Họ đóng kịch để làm như tuân theo pháp luật nhưng trong thực tế là họ đứng trên pháp luật. Lănh đạo Việt Nam ngày nay là những người thiếu tầm nh́n xa, thiếu tính liêm chính, không chịu dấn thân, vô trách nhiệm, thiếu tính quyết đoán, không cởi mở, dốt và thiếu công minh.
Phẩm chất số 9 là văn minh. Trong thế giới hiện đại người lănh đạo không chỉ là một công dân Việt Nam mà c̣n là một công dân toàn cầu. Điều này đ̣i hỏi người lănh đạo phải xuất hiện một cách lịch thiệp, phải biết hành xử một cách có văn hóa và văn minh với đồng nghiệp ngoại quốc. Nếu người ta biết chơi golf, lănh đạo cũng nên biết tham dự. Nếu người ta nói được t́nh h́nh quốc tế, lănh đạo cũng phải biết tham gia câu chuyện và có chính kiến. Lănh đạo nên ăn nói lưu loát. Tuy không cần nhưng sẽ rất tốt nếu lănh đạo biết một ngoại ngữ. Chúng ta thấy h́nh ảnh của nữ thủ tướng Thái Lan, một người có học hành nghiêm chỉnh, ăn mặc đơn giản nhưng lịch thiệp, nói tiếng Anh lưu loát, rất gần dân nhưng khi gặp lănh đạo nước ngoài bà cũng có khả năng trao đổi một cách tự nhiên.
C̣n lănh đạo nước ta? Chỉ nh́n qua cách ăn mặc và đi đứng chúng ta cũng dễ dàng thấy lănh đạo nước ta chưa … văn minh và thiếu những nét văn hóa tối thiểu. Chúng ta biết rằng lănh đạo ta thường xuất thân miền quê, ít ra nước ngoài, nên họ chưa quen với những cách ứng đối văn minh. Thử nh́n ông Nguyễn Chí Vịnh, ông Đinh La Thăng, hay rất nhiều lănh đạo khác chúng ta thấy họ ăn mặc rất xuề x̣a, quần áo chẳng chẳng đâu vào đâu, caravat th́ hờ hững hoặc sai kiểu cách, tóc tai bù xù, tất cả tạo nên những con người trông rất phản cảm. Có người mà tôi nghĩ trong đời họ chưa bao giờ dùng đến cái lượt chải đầu! Họ thể hiện rất rơ cái tính kém văn minh và kém văn hóa. Chúng ta biết rằng lănh đạo nước ta không có học nhiều nhưng lại có bằng cấp rất cao. Chúng ta biết rằng phần lớn những cái bằng đó chỉ là mua bán chứ không phải do miệt mài học tập mà có. Do đó, khi gặp người cùng tŕnh độ, họ ứng xử một cách thấp kém hơn, lép vế hơn. Họ cũng rất kém tiếng Anh. Nh́n ông Phạm Gia Khiêm bên cạnh bà Clinton th́ chúng ta xấu hổ cho ngài ngoại trưởng Việt Nam biết dường nào. Do đó, lănh đạo Việt Nam ngày nay là những người thiếu tầm nh́n xa, thiếu tính liêm chính, không chịu dấn thân, vô trách nhiệm, thiếu tính quyết đoán, không cởi mở, thiếu tŕnh độ, thiếu công minh và có phần kém văn hóa.
Phẩm chất số 10 là biết thương người. Làm lănh đạo phải biết khổ nỗi khổ của người dân, phải biết chia sẻ vui buồn với người dân. Điều kỵ nhất là lănh đạo vô cảm, quan liêu. Một lănh đạo vô cảm là lănh đạo thiếu nhân tính. Thương dân theo cái nh́n cá nhân của tôi là gần dân khi dân gặp hoạn nạn hoặc thiên tai. Lănh đạo Mỹ sẵn sàng tŕ hoăn một chuyến công du để đi thăm dân trong lúc hoạn nạn. Chúng ta đă thấy các chính khách Thái Lan và Singapore tiếp cận dân như thế nào trong lúc họ gặp nạn. Họ không màu mè, không đi cứu trợ hay thăm dân chỉ để chụp được một tấm ảnh đẹp, họ tỏ ra là những người biết khổ cái khổ của dân.
C̣n các lănh đạo nước ta th́ hoàn toàn không có dấu hiệu nào để gọi là thương dân. Tuần vừa qua, chúng ta thấy trong khi dân nước lũ tràn về làm ảnh hưởng nghiêm trọnng đến mùa màn của nông dân ở một số tỉnh ở miền Tây, nhưng có lănh đạo nào ghé thăm đâu. Ông tổng bí thư th́ bận chuẩn bị cho chuyến đi thăm thiên triều. C̣n các vị khác th́ im hơi lặng tiếng, chẳng ai có lời hỏi han, chẳng ai thân hành xuống xem t́nh h́nh ra sao. Nhưng họ có ra chỉ thị! Trước đó, ngay cả một trận lũ lụt lịch sử ở miền trung, có lănh đạo ghé thăm ăn mặc chỉnh chu, có người che dù, đứng trên g̣ đất cao chỉ trỏ, giống y như h́nh thực dân ngày xưa đi thị sát t́nh h́nh. Một h́nh ảnh rất phản cảm mà giới blogger đă nói nhiều. Việc lănh đạo xa dân chẳng có ǵ là bí mật. Ông Phan Minh Tánh là cựu ủy viên trung ương Đảng cũng nói “giữa dân và lănh đạo có một số khoảng cách trong vấn đề này, gây ra ít nhiều bức xúc trong xă hội”. Bức xúc? Tôi nghĩ nói thế là c̣n lịch sự. Phải nói là khinh. Dân rất khinh lănh đạo. Dân khinh lănh đạo v́ họ là những người thiếu tầm nh́n xa, thiếu tính liêm chính, không chịu dấn thân, vô trách nhiệm, thiếu tính quyết đoán, không cởi mở, thiếu tŕnh độ, thiếu công minh, kém văn hóa và không hề biết thương dân.
Lănh đạo Việt Nam ngày nay làm ngược lại hoàn toàn những ǵ cụ Hồ căn dặn. Chẳng những không làm theo lời dạy của cụ Hồ, nhưng họ lại rất thích lấy h́nh tượng và những lời giáo huấn của cụ Hồ ra để giảng dạy người khác. Đó là h́nh ảnh của một thế hệ lănh đạo đạo đức giả và dối trá.
Nhưng tại sao lănh đạo Việt Nam ngày nay bất tài và dối trá như thế? Tôi nghĩ cần phải nh́n vào sự xuất thân và quá tŕnh trưởng thành của họ th́ sẽ thấy được nguồn gốc của vấn đề và có câu trả lời. Những người lănh đạo Việt Nam ngày nay đều là đảng viên Đảng CSVN. Họ được dạy một cách khá thuần thục về chủ nghĩa cộng sản. Chủ nghĩa cộng sản thực chất là một tôn giáo, nhất là Thiên chúa giáo La Mă. Đảng Cộng sản thực chất là một giáo hội. Đặc tính giáo hội của Đảng có thể nh́n thấy từ cơ cấu tổ chức đến hoạt động. Thiên chúa giáo có đức giáo hoàng, Đảng CS có tổng bí thư. Thiên chúa giáo có hội đồng giám mục, Đảng CS có ban bí thư. Thiên chúa giáo có hội giám mục, Đảng CS có bí thư tỉnh ủy. Thiên chúa giáo có cha, Đảng CS có bí thư chi bộ. Thiên chúa giáo có tín đồ, Đảng CS có đảng viên. Thiên chúa giáo xem người ngoại đạo là “người lương”, Đảng CS xem người ngoài Đảng là … quần chúng. Quần chúng không đáng tin cậy v́ quần chúng nói chung là có tội hay có tiềm năng có tội. Trong cái tôn giáo đó, tín đồ (đảng viên) phải tuyệt đối tin vào giáo huấn của Đảng, không được chất vấn. Họ được dạy về đấu tranh giai cấp. Họ được dạy về đấu tranh bằng vũ lực. Chính v́ thế mà ngôn ngữ của họ là “cướp”, “dành”, “giựt”. Họ nói huỵch tẹt rằng “cướp chính quyền”. Suy bụng ta ra bụng người, họ từng cướp chính quyền bằng vũ lực, nên họ nghi ngờ cái quần chúng ngoài Đảng cũng có ư đồ tương tự. Đó là lư do họ đàn áp người dân khi người dân biểu t́nh phản đối Tàu Cộng (chữ của GS Vũ Cao Đàm mà tôi nghĩ là chính xác) và áp đặt một chế độ công an trị. Đó là mô h́nh tổ chức và hoạt động của Mao Trạch Đông và Stalin.
Được tôi luyện và trưởng thành trong cái môi trường tôn giáo Mao – Stalin như thế, chúng ta không ngạc nhiên khi thấy giới lănh đạo Việt Nam:
Thiếu tầm nh́n – V́ họ quan tâm đến sự sống c̣n của Đảng chứ không phải của dân tộc hay đất nước.
Thiếu tính liêm chính – V́ họ sống trong môi trường dối trá, dựa vào quan hệ cá nhân. Tổng bí thư đảng cộng sản Liên Xô Gorbachev nói: “Tôi đă bỏ một nửa cuộc đời cho lư tưởng cộng sản. Ngày hôm nay tôi phải đau buồn mà nói rằng: Đảng cộng sản chỉ biết tuyên truyền và dối trá”.
Không chịu dấn thân cho đất nước – Họ chỉ biết dấn thân cho Đảng, cho cá nhân v́ lư tưởng của họ là sự tồn vong của Đảng.
Vô trách nhiệm – Tôn giáo c̣n có trách nhiệm, nhưng lănh đạo ngày nay không có trách nhiệm v́ hệ thống tổ chức chồng chéo giữa Đảng và nhà nước. Đảng ra lệnh nhà nước làm nhưng Đảng không chịu trách nhiệm!
Thiếu tính quyết đoán – Lớn lên trong môi trường của Đảng và tổ chức họ không hề có ư tưởng độc lập và quyết đoán.
Không cởi mở – V́ giáo điều của Đảng là phải nghi ngờ người ngoài Đảng nên họ lúc nào cũng có thái độ nghi ngờ quần chúng, nghi ngờ trí thức.
Thiếu tŕnh độ – Họ không có tự do học hỏi những ǵ ngoài giáo điều của Đảng nên khó có thể có tŕnh độ cao và rộng.
Thiếu công minh – Sống và làm việc trong môi trường Đảng như là một hội kín th́ không thể nào có sự minh bạch được.
Kém văn hóa – Văn hóa của họ là văn hóa Đảng, văn hóa làng xă, mà trong đó mọi người xuề x̣a với nhau, bênh vực nhau. Nên khi ra ngoài họ không thoát được cách hành xử của văn hóa ao làng.
Không hề biết thương dân – Đảng xem dân là những người có tiềm năng phản trắc, nên họ lúc nào cũng nh́n dân bằng cặp mắt nghi ngờ. Không thể nào đ̣i hỏi họ thương dân. Tổng thống Nga Vladimir Putin nói thẳng hơn “Những ai c̣n tin vào những ǵ cộng sản nói là không có cái đầu. Những ai làm theo lời của cộng sản là không có trái tim”.
Ở nước ta có những khẩu hiệu vô lư nhưng chẳng ai đặt câu hỏi. Một trong những khẩu hiệu thuộc loại vô lư đó là “Đảng lănh đạo, nhân dân làm chủ, nhà nước quản lư”. Người dân diễu cợt hỏi trong một đất nước chẳng có ai làm công cả th́ thử hỏi làm sao khá nổi! Nhưng suy nghĩ kỹ câu khẩu hiệu đó chúng ta thấy một sự giả dối. Đảng lănh đạo, nhưng Đảng không hề chịu trách nhiệm trước dân. Bao nhiêu oan khiên từ thời Cải cách ruộng đất, Cải tạo công viên chức VNCH, đánh tư sản mại bản … Đảng vẫn không đứng ra chịu trách nhiệm. Nhà nước thực chất là từ Đảng, xuất thân từ Đảng. Nói “nhà nước quản lư” chính là Đảng quản lư. Nhân dân làm chủ cái ǵ trong khi Đảng quản lư tất cả? Trong thực tế chế độ nước ta là chế thực dân kiểu Đảng trị. Chế độ này rất khác với chế độ thực dân kiểu cũ hay kiểu mới mà người cộng sản thích phê phán và kêu gọi đánh phá. Trong chế thực dân kiểu Đảng trị, người dân không có quyền ǵ cả. Tất cả, từ lập pháp đến hành pháp đều do Đảng độc quyền. Người dân chỉ là người nô lệ kiểu mới mà thôi. Người dân lao động ngày đêm không đủ ăn nhưng chỉ để làm giàu thêm cho mấy ông quan tham có thẻ Đảng.
Trong chế thực dân kiểu Đảng trị và môi trường bán tôn giáo bán chính trị, không có chỗ đứng cho người có thực tài. Người có tài là người ưa thích tự do, thích chất vấn, thích t́m cái mới. Họ sẽ không thể nào và không bao giờ chịu sự trói buộc bởi một ư thức hệ nào vĩnh viễn, càng không chịu sự chi phối của các giáo lư đoội lốt nội quy của Đảng. Họ càng không thể chấp nhận chủ nghĩa cộng sản theo kiểu Mao – Stalin, bởi trong thực tế chủ nghĩa đó chống lại tinh thần khai sáng tri thức. Nhưng ở nước ta, muốn lănh đạo th́ phải có thẻ đảng. Thế là những người có thực tài và yêu chuộng tự do không có vai tṛ trong việc lănh đạo. Ngược lại, những người tham gia Đảng để gọi là lănh đạo là những người bất tài, cơ hội, những người chỉ muốn vâng lệnh chứ không có khả năng suy nghĩ độc lập. Thế là cái chính sách có thể nói là quái đản đó là một cách loại bỏ những nhân tài ưu tú của đất nước. Đó chính là lư do tại sao nước ta dù lúc nào cũng có người tài, nhưng trong cái cái cơ chế hội kín của Mao – Stalin pha màu tư bản đỏ như hiện nay th́ người tài hoàn toàn bất lực.
Vài người hy vọng một cách huyền bí rằng trong thời đất nước suy đồi sẽ có một “minh quân”, một “nhân tài xuất chúng” sẽ xuất hiện. Trong bối cảnh và cơ chế Mao – Stalin hiện nay đó chỉ là một giấc mơ lăng mạn. Chúng ta không ngạc nhiên khi thấy giới trí thức đang quay lưng với những lời kêu gọi của Đảng và nhà nước. Chúng ta cũng không ngạc nhiên tại sao đất nước đă thống nhất 36 năm nhưng ḷng người th́ chưa thống nhất.
Do đó, tuy câu trả lời tại sao Việt Nam nghèo hèn là do thiếu lănh đạo có tài, nhưng căn cơ sâu xa của câu trả lời chính là … Đảng. Đảng CSVN và chủ nghĩa cộng sản chính là nguyên nhân dẫn đến lănh đạo bất tài. Lănh đạo bất tài làm cho đất nước đi chệch hướng, tổn thất về con người trong thời chiến, kinh tế lụn bại, đạo đức xă hội suy đồi. Vấn đề là VN không có một đảng chính trị khác ngoài Đảng CSVN. Đó cũng là một bất hạnh cho dân tộc. Bởi vậy tôi nghĩ Đảng CSVN phải tự ḿnh cải cách, phải tuyệt đối từ bỏ mô h́nh Mao – Stalin. Chỉ khi nào thoát khỏi mô h́nh Mao – Stalin và thiết lập dân chủ th́ may ra nước ta mới có cơ hội thoát nghèo. Và thoát hèn.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Tại sao Việt Nam nghèo hèn?
