Người tố cáo tiêu cực... bị khởi tố?

Theo tìm hiểu của PV, năm 2003, Luật HTX ra đời, từ đây các HTX nông nghiệp trở thành các HTX dịch vụ. HTX dịch vụ đương nhiên không có thẩm quyền giao đất.


Chuyên mục Qua đường dây nóng báo PL&XH đã có loạt bài phản ánh những "lình xình" quanh việc phân mốc giới Khu di tích chùa Tư Khánh (còn lại là chùa Vẽ, thuộc xã Đông Ngạc, huyện Từ Liêm, Hà Nội). Tuy nhiên, khi sự việc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm thì mới đây, các cơ quan tố tụng huyện Từ Liêm lại khởi tố ông Trương Công Nghênh - người tố cáo tiêu cực liên quan đến mốc giới chùa Tư Khánh…

Các bài báo "UBND huyện không có thẩm quyền thu hồi đất" (số ra ngày 11-5-2011), "Lập lờ đánh lận" (số ra ngày 30-4-2011), "Đất đang ở bỗng dưng… của chùa" (số ra ngày 25-4-2011) đã trích đăng ý kiến của nhiều cụ cao niên ở xã Đông Ngạc nắm rõ lịch sử địa phương, bày tỏ sự bức xúc đối với việc một số cán bộ đã khai khống về diện tích, mốc giới khu di tích chùa Tư Khánh, gây bất bình trong dư luận địa phương.

Ông Nghênh bị khởi tố vì sử dụng đất do HTX giao hợp pháp

Những khuất tất chưa được làm rõ

Tại "Biên bản đề nghị xếp hạng di tích" chùa Tư Khánh ngày 5-12-1992, ghi rõ chùa Tư Khánh "không có khu vực II", "không có khu vực III", tức là chùa chỉ có khu vực I vốn đã được xây tường bao, trước kia được đánh dấu mốc bằng những lũy tre.

Ở biên bản này, thửa đất số 278 và 279 người dân đang sinh sống ổn định bị đưa vào khu di tích. Sau khi người dân phản ứng, những thửa đất này mới "thoát nạn". Ông Nguyễn Tất Tuấn, Chủ tịch MTTQ huyện Từ Liêm ra Văn bản số 41/MTTQ ngày 24-8-2007, chỉ rõ: "Nhà bà Nguyễn Thị Ba tại thửa đất số 279 nằm ngoài phạm vi bảo vệ di tích đang xây dựng công trình nhà ở được UBND huyện Từ Liêm cấp giấy phép".

"Biên bản đề nghị xếp hạng di tích" cũng ghi rõ: phía Tây khu di tích giáp với một ao cá, chính là ao chợ Vẽ cũ. Như vậy, ao chợ Vẽ cũ không thuộc "khu di tích". Nhưng ông Nguyễn Văn Chiến, Chủ tịch UBND xã Đông Ngạc, dựa vào Công văn số 2015 QĐ/BT ngày 16-12-1993 của Bộ Văn hóa Thông tin (cũ) công nhận chùa Tư Khánh là di tích kiến trúc nghệ thuật. Kèm theo đó là sơ đồ được lập năm 1993 khoanh vùng khu di tích cần bảo vệ gồm: chợ Vẽ mới, dãy nhà dân sinh liền kề đường vào và một cái ao (theo sơ đồ là ao 4C, còn gọi là ao chợ Vẽ cũ) ở phía sau chùa.

Ông Nguyễn Châu Tiệp, nguyên Trưởng Tiểu ban quản lý di tích xã Đông Ngạc, khẳng định: "Ao này (ao chợ Vẽ cũ - PV) không phải của chùa Tư Khánh". Người dân địa phương không hiểu vì sao ao chợ Vẽ cũ bị đưa vào khu di tích. Ông Đỗ Thế Tỵ, SN 1940, trú tại thôn Đông Ngạc, nguyên trưởng thôn Đông Ngạc, xã Đông Ngạc cũng khẳng định: "Ao chợ Vẽ cũ là ao làng, không thuộc đất chùa. Ao này không liền với đất nhà chùa, trước kia còn có một con đường ở giữa. Người dân vẫn thường đi qua con đường này để sang thôn khác. Nói ao này của chùa là vô lý, không đúng với lịch sử".

Còn chợ Vẽ mới (hiện người dân gọi là chợ Đông Ngạc) và một dãy nhà dân sinh liền kề với đường vào chùa bỗng nhiên trở thành di tích cần được bảo vệ. Theo người dân, nhiều hộ gia đình ở khu vực này đã được cấp "sổ đỏ".

Tại "Sơ đồ mặt bằng tổng thể hiện trạng chùa Vẽ" do Trung tâm thiết kế và tu bổ di tích (Bộ Văn hóa Thông tin) và Ban quản lý dự án (UBND huyện Từ Liêm) lập (không rõ ngày tháng) cũng thể hiện đất chùa không bao gồm chợ Vẽ mới và ao chợ Vẽ cũ.

Dư luận địa phương cho rằng một số cán bộ địa phương đã cố tình khai khống về diện tích, mốc giới chùa Tư Khánh nhằm qua mắt UBND TP Hà Nội cũng như Bộ Văn hóa Thông tin (cũ) trong quá trình đề nghị cơ quan chức năng công nhận chùa Tư Khánh là di tích kiến trúc nghệ thuật.

Khu ao 4C

Tranh luận về… giao ao?

Ông Nguyễn Văn Chiến, Chủ tịch UBND xã Đông Ngạc, khẳng định: "Ao 4C là ao công, do UBND xã quản lý về mặt Nhà nước". Nhưng ông Nguyễn Xuân Trường, chủ nhiệm HTX Đông Ngạc, nay là HTX Đông Thắng, khẳng định bằng văn bản ngày 22-4-2004: "Diện tích ao thuộc đất nông nghiệp, trong đó có ao 4C là ao của xã viên đưa vào HTX. HTX giao cho anh Trương Công Nghênh quản lý để thả cá và cấy rau phát triển sản xuất. Trong thời gian sử dụng phải có trách nhiệm quản lý không được để dân lấn chiếm".

Năm 2000, thực hiện Nghị định 64-CP ngày 27-9-1993 của Chính phủ, trong đó điều I ghi rõ: Toàn bộ đất nông nghiệp đang được sử dụng thì giao hết cho hộ gia đình, cá nhân sản xuất nông nghiệp, Hợp tác xã (HTX) Đông Ngạc với chức năng, quyền hạn của mình đã giao ao 4C cho hộ ông Trương Công Nghênh quản lý.

Ông Nguyễn Văn Chiến bác bỏ tính hợp pháp của việc giao ao và lý giải rằng theo Luật HTX thì ông chủ nhiệm HTX không có thẩm quyền giao đất, HTX chỉ làm dịch vụ thôi.

Theo tìm hiểu của PV, năm 2003, Luật HTX ra đời, từ đây các HTX nông nghiệp trở thành các HTX dịch vụ. HTX dịch vụ đương nhiên không có thẩm quyền giao đất. Nhưng HTX nông nghiệp thì có thẩm quyền giao đất do HTX quản lý cho xã viên của mình sản xuất. Thời điểm giao ao 4C là năm 2000, trước khi Luật HTX ra đời nên HTX Đông Ngạc có đủ thẩm quyền giao đất cho xã viên của mình. Hộ dân được giao đất cũng đã nộp thuế đầy đủ cho HTX từ năm 2000, được HTX xác nhận bằng văn bản. Thời điểm giao đất, ông Nguyễn Xuân Trường là chủ nhiệm HTX nông nghiệp Đông Ngạc, đủ thẩm quyền giao ao cho ông Nghênh. Nếu ông Trường giao ao trái thẩm quyền, UBND xã Đông Ngạc đã có hình thức kỷ luật hoặc buộc ông Trường khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, đến thời điểm này không có hình thức kỷ luật nào được áp dụng với ông Trường.

Ông Lê Văn Thông, nguyên Phó chủ nhiệm kiêm Kế toán trưởng HTX Đông Ngạc (thời kì 1959 - 1983), nguyên Phó ban kiểm soát HTX, cho hay: "Từ xưa, hàng năm, HTX nộp thuế cho Nhà nước 1 mẫu đất và 7 ao do HTX quản lý, trong đó có ao 4C". Trên thực tế, UBND xã Đông Ngạc chỉ quản lý về mặt kinh tế, còn ao 4C là tài sản do HTX quản lý. Ông Thông khẳng định: "Ao 4C là tài sản công của HTX từ năm 1964 vì HTX là đơn vị bỏ vốn ra mua, gồm cả ao 4A, 4B. Nói đây là ao công thuộc quản lý của UBND xã là không đúng. Năm 1998, khi ông Quý là Chủ tịch UBND xã Đông Ngạc, HTX đã họp đại hội xã viên, HTX được toàn quyền giao đất cho xã viên theo NĐ 64-CP".

Ông Thông: "Ao 4C là tài sản công của HTX". Ảnh: Khởi Chiến

Vụ việc bị hình sự hóa?

Sau khi báo PL&XH phản ánh vụ việc, ngày 10-5-2011, UBND TP Hà Nội có Công văn số 1584/VP-VHKG chỉ đạo UBND huyện Từ Liêm: Kiểm tra, xử lý giải quyết vấn đề Báo PL&XH đã nêu theo quy định; Có văn bản hồi âm trả lời Báo PL&XH để thông tin tới bạn đọc; Báo cáo kết quả thực hiện với UBND TP. Tuy nhiên đến nay, sau gần 1 năm, UBND huyện Từ Liêm vẫn không thực hiện chỉ đạo của UBND TP Hà Nội, không có văn bản hồi âm trả lời báo để thông tin đến bạn đọc.

Trong khi mốc giới chùa Tư Khánh chưa được cơ quan chức năng làm rõ, việc chủ nhiệm HTX Đông Thắng (trước là HTX Đông Ngạc) giao đất có đúng thẩm quyền? ông Nghênh quản lý, sử dụng ao theo yêu cầu của HTX là đúng hay sai vẫn chưa có kết luận chính thức bằng văn bản, thì cơ quan CSĐT CA huyện Từ Liêm khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với ông Trương Công Nghênh về hành vi "Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai". Ông Nghênh cũng là một trong những người tố cáo những khuất tất liên quan đến mốc giới chùa Tư Khánh. Bản KLĐT số 25/KLĐT ngày 8-12-2011 của CAH Từ Liêm cho rằng ao 4C nói trên "thuộc quy hoạch khu vực I, vùng bảo vệ di tích lịch sử chùa Tư Khánh theo QĐ số 2015" và kết luận ông Nghênh "lấn chiếm diện tích ao công". "Cơ quan CA huyện Từ Liêm đã phủ nhận thực tế khách quan, phủ nhận lịch sử địa phương, bao che sai phạm. Chúng tôi sẽ gửi đơn kiến nghị đến các cấp cao hơn, đề nghị thanh tra làm rõ ao 4C có thuộc chùa Tư Khánh hay không, cũng như xác định rõ ranh giới của chùa", một cụ cao niên ở địa phương bức xúc cho biết.

Khởi Chiến