Mỹ, Anh bí mật cứu Tổng thống Assad?

- Mỹ và Anh đang mở lối thoát an toàn cho Tổng thống Bashar al-Assad bằng cách đưa ra lời đề nghị “miễn truy tố” cho Nhà lãnh đạo Syria nếu ông này chịu từ bỏ quyền lực. Đây là thông tin vừa được tiết lộ trên tờ Daily Mail của Anh số ra ngày 21/6.



Mỹ và phương Tây liên tục đổ lỗi cho chính quyền của Tổng thống Assad về cái chết của hơn 14.000 người trong cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài hơn 15 tháng qua ở Syria. Lực lượng trung thành với ông Assad bị cáo buộc đã thực hiện nhiều vụ thảm sát gây cái chết cho hàng trăm người dân, trong đó có phụ nữ và trẻ em, trong vài tuần gần đây. Tổ chức Ân xá Quốc tế cho rằng, ông Assad là người phải chịu trách nhiệm về “những tội ác chống lại loài người nói trên”.

Vợ chồng Tổng thống Assad

Tuy nhiên, mới đây, Mỹ và Anh lại tuyên bố sẵn sàng miễn truy tố cho Tổng thống Assad nếu ông này chịu từ chức. Hành động mở lối thoát cho ông Assad của Washington và London khiến nhiều người ngạc nhiên. Giải thích cho điều này, các nhà ngoại giao của Mỹ và Anh cho biết, việc bảo vệ ông Assad khỏi bị truy tố bởi Tòa án Hình sự Quốc tế có thể là cách duy nhất để chấm dứt cuộc xung đột đẫm máu ở Syria hiện nay.

Theo đề xuất của Anh và Mỹ, Tổng thống Assad sẽ không phải ra hầu tòa vì các tội ác chiến tranh và ông này có thể cùng gia đình sang sống lưu vong ở nước khác, có thể là Nga hoặc Iran.

Các quan chức của Anh và Mỹ cho biết, họ muốn đưa ra đề nghị mở lối thoát an toàn nói trên cho vợ chồng Tổng thống Syria trong hội nghị ở Thụy Sỹ sắp tới. Dự kiến, hội nghị này sẽ được tổ chức sớm nhất vào tuần tới. Lãnh đạo của cả chính phủ Syria lẫn phe đối lập cùng với đại diện của các thành viên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và các cường quốc khu vực như Thổ Nhĩ Kỳ, Ả-rập Xê-út sẽ được mời tham gia hội nghị về Syria này.

Hội nghị ở Thụy Sỹ được cho là sẽ tập trung vào kế hoạch hòa bình 6 điểm do ông Kofi Annan - đặc phái viên Liên Hợp Quốc và Liên đoàn Ả-rập, đề xuất lên. Kế hoạch này kêu gọi một tiến trình hòa bình cho đất nước Syria. Các nước tham gia hội nghị sẽ bàn cụ thể về việc làm thế nào sắp xếp được một sự ra đi êm ả cho Tổng thống Assad giống như của Tổng thống Yemen Ali Abdullah Saleh hồi tháng 2.

Theo kịch bản từng xảy ra với Tổng thống Yemen Abdullah, Tổng thống Assad sẽ từ bỏ quyền lực và Syria sẽ có từ 18 đến 24 tháng để thiết lập một chính phủ mới.

Kịch bản về sự ra đi của ông Assad được đưa ra sau khi Tổng thống Barack Obama và Thủ tướng David Cameron có các cuộc gặp riêng rẽ với Tổng thống Vladimir Putin bên lề hội nghị thượng đỉnh G-20 ở Mexico hồi giữa tuần. Sau các cuộc gặp này, các quan chức Anh tung tin rằng, Nga đã đồng ý bàn về một kịch bản thời hậu Assad. Liệu có phải Moscow đã bị Mỹ và Anh thuyết phục để quay lưng lại với đồng minh Syria hay không?

Lật đổ Assad là việc làm “vô nghĩa”

Trên thực tế, cả Anh và Mỹ đều đã bất lực trong việc thuyết phục vị Tổng thống đầy cứng rắn của Nga về việc gây sức ép buộc ông Assad phải ra đi. Mới đây, hôm 21/6, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã thẳng thắn phát biểu, hành động ép Tổng thống Assad từ bỏ quyền lực là việc làm vô nghĩa.

"Kế hoạch đó ngay từ đầu đã không có hiệu quả. Điều đó là không thể bởi ông ấy sẽ không ra đi”, ông Lavrov đã cho báo giới địa phương biết như vậy.

Nhà ngoại giao hàng đầu của Nga cho biết, ít nhất một nửa người dân Syria bỏ phiếu ủng hộ cho Tổng thống Assad trong cuộc bầu cử mới nhất. Điều đó chứng tỏ người dân Syria coi ông ấy là người bảo đảm cho an ninh và tương lai của họ. Tương lai của Nhà lãnh đạo Assad phải do chính người dân Syria quyết định, Ngoại trưởng Nga nhấn mạnh.

Ông Lavrov cũng khẳng định, Nga sẽ tiếp tục thực hiện các hợp đồng cung cấp vũ khí đã ký với Damascus từ cách đây vài năm. "Chúng tôi chẳng vi phạm điều gì và chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện các nghĩa vụ trong những hợp đồng đã ký kết. Điều đó không vượt quá những giới hạn mà Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đưa ra", Ngoại trưởng Lavrov nói thêm.

Cũng trong ngày hôm qua, ông Lavrov đã có cuộc điện đàm với đặc phái viên Annan. Hai ông này đã thảo luận các cách thức để tăng cường sự hợp tác quốc tế nhằm tìm kiếm một giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng ở Syria.

Khi các cường quốc tiếp tục bất đồng về cách thức xử lý cuộc khủng hoảng ở Syria thì tình hình bạo lực ở đất nước này cũng leo thang từng ngày. Làn sóng bạo lực đẫm máu leo thang không dứt đã khiến tình hình ở Syria hiện tại không khác gì một cuộc nội chiến. Tình hình đáng lo ngại đến mức nhóm quan sát viên của Liên Hợp Quốc được cử đến giám sát việc thực thi lệnh ngừng bắn ở Syria buộc phải chấm dứt hoạt động của họ hồi cuối tuần trước.

Theo đánh giá của người đứng đầu nhóm giám sát viên của Liên Hợp Quốc ở Syria – Thiếu tướng Robert Mood, cả phe nổi dậy và lực lượng trung thành với Tổng thống Bashar al-Assad đều đang đẩy mạnh các hoạt động bạo lực ở Syria và đang tìm cách giành giật những chiến thắng về quân sự thay vì là quan tâm đến vấn đề chuyển tiếp hòa bình. Quân chính phủ tăng cường các cuộc oanh kích nhằm vào những căn cứ của phe nổi dậy. Trong khi đó, lực lượng nổi dậy với sức mạnh gia tăng cũng không ngần ngại đẩy mạnh các cuộc tấn công và phản công nhằm vào quân chính phủ. Kết quả là tình hình bạo lực ở Syria ngày càng trở nên đẫm máu.

Ít nhất 2.000 người đã thiệt mạng kể từ khi Syria thực hiện theo thoả thuận ngừng bắn từ hôm 12/4. Rõ ràng, thoả thuận ngừng bắn này đã bị phá vỡ. Cả quân chính phủ và phe nổi dậy đều đỗ lỗi cho nhau về việc đã vi phạm lệnh ngừng bắn.

Kiệt Linh - (theo DM, THX, AP)