Bút tích 'độc nhất vô nhị' 10 đời vua triều Nguyễn

Các văn thư hành chính cổ bằng giấy dó có bút tích các đời vua triều Nguyễn trưng bày tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia I (Hà Nội) vừa được giới thiệu tới người xem.

Sau kho tài liệu Mộc bản triều Nguyễn quý giá đã được UNESCO công nhận Di sản tư liệu thế giới thuộc Chương trình Ký ức thế giới của UNESCO, Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, Cục Văn thư lưu trữ nhà nước đang tiến hành các thủ tục cần thiết để có thể trình UNESCO công nhận Châu bản triều Nguyễn là Di sản tư liệu thuộc Chương trình Ký ức thế giới.

Những tài liệu này mang đến cho người xem cái nhìn sâu hơn về nhiều lĩnh vực trong đời sống xã hội dưới thời nhà Nguyễn.

Theo ông Hà Văn Huề, Giám đốc Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, ở các nước vốn được khẳng định là có bề dày lịch sử, văn hóa như Nhật Bản, Hàn Quốc… không có Châu bản. Đời nhà Thanh (Trung Quốc) chỉ lác đác có một số bản, không xuyên suốt chiều dài qua 10 đời Vua như ở Việt Nam. Nên có thể khẳng định, Châu bản triều Nguyễn của Việt Nam gần như độc nhất vô nhị trên thế giới.

Triển lãm trưng bày 128 phiên bản tài liệu của 10 vị Vua thuộc khối Châu bản triều Nguyễn, có niên đại từ Gia Long đến Bảo Đại (1802-1945), giới thiệu tới công chúng các hình thức ngự phê của vua triều Nguyễn, cung cấp thêm những thông tin về tư tưởng chỉ đạo của nhà vua trên văn bản cũng như cách thức phê duyệt trong chế độ văn thư triều Nguyễn.

Triển lãm trưng bày 128 phiên bản tài liệu của 10 vị Vua thuộc khối Châu bản triều Nguyễn.

Tài liệu triển lãm được chia làm 10 phần, gồm ngự phê của các vua: Gia Long, Minh Mệnh, Thiệu Trị, Tự Đức, Kiến Phúc, Đồng Khánh, Thành Thái, Duy Tân, Khải Định, Bảo Đại. Theo các chuyên gia, bộ tư liệu quý này có nhiều triển vọng để xin được công nhận danh hiệu Di sản tư liệu thế giới của UNESCO.

Châu bản là các văn bản hành chính của triều Nguyễn do các cơ quan hành chính triều Nguyễn từ Trung ương đến địa phương soạn thảo thông qua nhà Vua “ngự lãm” hay “ngự phê” bằng mực màu son để truyền đạt ý chỉ hoặc giải quyết các vấn đề chính trị, quân sự, ngoại giao, kinh tế, văn hóa, xã hội… dưới thời nhà Nguyễn. Châu bản thường có các hình thức châu điểm, châu phê, châu khuyên, châu mạt, châu sổ, châu cải.

Bản tấu của Viện Cơ mật về việc xin thưởng tiền vàng cho Bố Chính tỉnh Bình Thuận, ngày 3/12 năm Khải Định (1917).

Những tài liệu này mang đến cho người xem cái nhìn sâu hơn về nhiều lĩnh vực trong đời sống xã hội dưới thời nhà Nguyễn. Đây gần như là báu vật độc nhất vô nhị trong khu vực. Nhật Bản, Hàn Quốc không có Châu bản. Đời nhà Thanh (Trung Quốc) chỉ lác đác, không xuyên suốt chiều dài qua 10 đời như ở Việt Nam. Nên có thể khẳng định, Châu bản triều Nguyễn của Việt Nam gần như độc nhất vô nhị trên thế giới.

Nổi bật trong đó là nội dung ngự phê của Vua Gia Long (thời gian ngự trị 1802 - 1820) trong Châu bản chú trọng đến việc học hành thi cử tuyển chọn nhân tài. Ông cho thành lập Quốc Tử Giám ở Phú Xuân để dạy con quan, tổ chức thi Hương, lấy đạo Nho làm quốc giáo làm nền tảng cho chế độ Trung ương tập quyền. Đất nước dần yên ổn, dân chúng được hưởng cảnh sống thanh bình.

Theo Infornet

QUA DEP