Thấy gì qua bộ máy an ninh mới của TT Obama?

Với việc lựa chọn bộ máy an ninh mới, Tổng thốngObama xem ra vẫn tiếp tục học thuyết “cuộc chiến ngầm” sử dụng công nghệcao.”

Tổng thống Obama giới thiệu Chuck Hagel (trái) và John Brennan (phải)

Tổng thống Obama đang lắp ráp bộ máy an ninh mới, với việc đề cử các chức vụ Ngoại trưởng, Bộ trưởng Quốc phòng và Giám đốc CIA.

Sau khi chọn Thượng nghị sĩ John Kerry làm Ngoại trưởng, Tổng thống Obama đề cử cựu Thượng nghị sĩ Cộng hòa Chuck Hagel làm Bộ trưởng Quốc phòng và Cố vấn chống khủng bố John Brennan làm Giám đốc CIA. Ông Hagel có nhiệm vụ rút lính chiến Mỹ khỏi Afghanistan, còn ông John Brennan tiếp tục tiến hành cuộc chiến bằng máy bay không người lái. Đứng giữa hai ông Chuck Hagel và John Brennan, Tổng thống Obama tuyên bố đây là “các nhân vật chủ chốt trong bộ máy an ninh” của ông.

Một lần nữa, Tổng thống Obama lại chọn một nhân vật thuộc phe Cộng hòa làm Bộ trưởng Quốc phòng, như ông từng chọn Robert Gates cách đây 4 năm.

Tổng thống Obama chọn Thượng nghị sĩ John Kerry làm ngoại trưởng thay bà Hillary Clinton.

Với việc đề cử các nhân vật nói trên, Tổng thống Obama đã hoàn tất bộ máy an ninh bao gồm: Thượng nghị sĩ John Kerry làm Ngoại trưởng, cựu Thượng nghị sĩ Chuck Hagel làm Bộ trưởng Quốc phòng và John Brennan làm Giám đốc CIA.

Việc đề cử các ông Kerry, Hagel, Brennan cho thấy một sự thay đổi trong chính sách an ninh Mỹ: không còn các cuộc chiến lớn huy động hàng vạn lính Mỹ mà chuyển sang sử dụng các đơn vị đặc biệt, chiến tranh mạng và máy bay không người lái. Nói tóm lại, bộ máy an ninh mới của Tổng thống Obama sẽ tiến hành “chiến tranh ngầm”, đúng theo Học thuyết Obama.

Dùng “dao phẫu thuật” thay vì “dùng búa”

Cách đây một năm, Tổng thống Obama tuyên bố cung cách tiến hành chiến tranh theo kiểu Chiến tranh Lạnh là “lỗi thời”. Thay vào đó, ông sẽ sử dụng nhiều hơn nữa các lực lượng tình báo, máy bay không người lái và chiến tranh mạng. Về phần mình, Cố vấn chống khủng bố John Brennan nói chính quyền Obama sẽ sử dụng “dao phẫu thuật” thay vì “dùng búa”.

Cố vấn chống khủng bố John Brennan nói chính quyền Obama sẽ sử dụng “dao phẫu thuật” thay vì “dùng búa”.

Bộ máy an ninh mới của Tổng thống Obama sẽ chia tay với các cuộc “chiến tranh giải phóng” qui mô lớn thời Tổng thống tiền nhiệm George W. Bush. Tuy trên cương vị Thượng nghị sĩ Cộng hòa, Chuck Hagel ủng hộ cuộc chiến Iraq, nhưng hồi tháng 1/2007, ông lại phản đối cung cách tiến hành chiến tranh mà ông cho là “sai lầm chính sách đối ngoại lớn nhất kể từ Chiến tranh Việt Nam”. Một năm sau, ông lại chỉ trích chính sách đối ngoại của chính quyền Bush là “thảm họa”. Lúc đầu, Thượng nghị sĩ Dân chủ John Kerry cũng tán thành cuộc chiến Iraq, nhưng sau đó ông quay sang chỉ trích cuộc chiến “hao người, tốn của” này.

Cũng giống như John Kerry, Chuck Hagel từng tham chiến ở Việt Nam và cả hai đều bị thương trong cuộc chiến này. Hai ông này đều cho rằng chiến tranh là phương tiện cuối cùng, khi hoàn toàn hết hy vọng đạt được một giải pháp chính trị.

Trong chiến dịch vận động tranh cử năm 2004, ứng cử viên tổng thống John Kerry từng tuyên bố “nước Mỹ sẽ không bao giờ tiến hành chiến tranh, nếu không ở vào tình trạng bất khả kháng”. Về phần mình, Chuck Hagel cũng nói rằng tuy ông không phải là “bồ câu”, nhưng việc sử dụng vũ lực chỉ được tiến hành sau khi đã được cân nhắc “vô cùng kỹ lưỡng”.

Chuck Hagel rút quân, John Brennan dùng máy bay không người lái

Nếu được Thượng viện chấp thuận làm Bộ trưởng Quốc phòng, ngoài ngân sách quốc phòng bị cắt giảm, Chuck Hagel còn phải kết thúc cuộc chiến Afghanistan kéo dài hàng chục năm qua. Đến cuối năm 2014, NATO sẽ rút khỏi Afghanistan và Tổng thống Obama muốn đẩy nhanh tiến trình này.

Vậy có bao nhiêu trong số gần 70.000 lính Mỹ sẽ rút trước thời hạn chót này và người Mỹ sẽ ở lại Afghanistan bao nhiêu quân sau năm 2014? Đây là câu hỏi mà bộ máy an ninh mới của Tổng thống Obama phải đưa ra câu trả lời trong nhiệm kỳ tới.

Trong khi Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel rút quân khỏi Afghanistan, Giám đốc CIA sẽ tiếp tục tiến hành các chiến dịch oanh kích bằng máy bay không người lái ở Pakistan, Somalia, Yemen và ở nhiều nơi khác trên thế giới. John Brennan từng phục vụ CIA hơn một phần tư thế kỷ, trên nhiều cương vị khác nhau. Trên cương vị Cố vấn chống khủng bố, ông này đã lập danh sách “những kẻ khủng bố cần phải tiêu diệt” trình lên Tổng thống Obama. Sau đó, Tổng thống Obama làm cái công việc “vừa là quan tòa, vừa là đao phủ”.

Tổng thống Obama đã nhiều lần muốn cử John Brennan làm Giám đốc CIA. Khác với tướng David Petraeus, John Brennan là một cộng sự thân tín của ông.

Vướng mắc tại Thượng viện

Việc Thượng viện Mỹ phê chuẩn cựu Thượng nghị sĩ Cộng hòa làm Bộ trưởng Quốc phòng chắc sẽ không “thuận buồm, xuôi gió” như việc phê chuẩn John Kerry và John Brennan.

Cựu Thượng nghĩ sĩ Chuck Hagel chắc sẽ vấp phải sự phản đối của một số “đồng nghiệp cũ” trong phe Cộng hòa tại Thượng viện.

Cựu Thượng nghĩ sĩ Chuck Hagel chắc sẽ vấp phải sự phản đối của một số “đồng nghiệp cũ” trong phe Cộng hòa tại Thượng viện. Khi còn là Thượng nghị sĩ, Chuck Hagel đã bỏ phiếu phản đối các biện pháp đơn phương trừng phạt Iran. Không những thế, ông còn lên tiếng chỉ trích ảnh hưởng của “các nhóm vận động hành lang Do Thái” trên chính trường Mỹ. Mặc dù Chuck Hagel từng ủng hộ việc viện trợ quân sự cho Israel, nhưng đồng nghiệp cũ của ông là Thượng nghị sĩ Cộng hòa Lindsey Graham nhận xét Chuck Hagel sẽ là “Bộ trưởng Quốc phòng ghét Israel nhất trong lịch sử nước Mỹ”. Một số Thượng nghị sĩ Cộng hòa “thù lâu, nhớ dai” chắc cũng sẽ không sẽ bỏ qua việc “đồng nghiệp” Chuck Hagel cực lực chỉ trích cuộc chiến Iraq.

Nếu giành được 60 phiếu ủng hộ trên tổng số 100 lá phiếu, Chuck Hagel sẽ được Thượng viện Mỹ chấp thuận làm Bộ trưởng Quốc phòng. Điều này đòi hỏi sự ủng hộ của ít nhất 5 Thượng nghị sĩ Cộng hòa vì phe Dân chủ chỉ chiếm đa số 55 ghế ở Thượng viện. Nếu ông Chuck Hagel chỉ giành được đa số sít sao, phe thiếu số sẽ ngăn cản việc phê chuẩn ông với các cuộc tranh cãi bất tận.

Để hoàn thiện nội các mới, Tổng thống Obama còn cần phải đề cử một nhân vật nữa vào chức Bộ trưởng Tài chính vì vị bộ trưởng đương nhiệm Timothy Geithner sẽ từ chức vào cuối tháng 1/2013. Kế nhiệm ông Geithner có thể là Chánh văn phòng Nhà trắng Jack Lew hoặc Jamie Dimon, Chủ tịch Ngân hàng JPMorgan Chase. Việc bổ nhiệm này chắc sẽ không vấp phải sự chống đối tại Thượng viện Mỹ.


theo KT