Địa bàn tỉnh Ḥa B́nh thời gian qua liên tiếp xảy ra các vụ án giết người đặc biệt nghiêm trọng mà thủ phạm là những người bị tâm thần phân liệt, bị hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi. Thực tế trên một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về t́nh trạng người tâm thần gây án và cần có biện pháp quản lư, chăm sóc và giám sát chặt chẽ đối với người tâm thần.
Chồng tâm thần bỗng dưng sát hại vợ
Đến bây giờ, người dân xóm Đồi Bưng 2, Đông Lai, Tân Lạc, Ḥa B́nh vẫn c̣n kinh hoàng v́ vụ án chị Bùi Thị D bị chồng là Bùi Thế Ch́u (SN 1981, trú tại địa chỉ trên) vô cớ sát hại dă man trong đêm. Chị D và Ch́u cưới nhau được vài năm, đă có một con trai đầu ḷng, cuộc sống nh́n chung có vẻ yên ả và hạnh phúc.

Khoảng 20h ngày 13/3/2011, khi đang ngủ, vợ Ch́u kêu khát nước và nhờ chồng dậy lấy hộ cốc nước để uống. Chẳng nói chẳng rằng, Ch́u đi ra bếp lấy nước rồi đưa cho vợ uống, trong lúc chị D đang nhổm người dậy th́ Ch́u đi ra nhặt một khúc gỗ bổ thẳng vào đầu vợ. Bất ngờ với hành động của chồng, chị D ôm đầu kêu cứu.
Ch́u cầm cây gỗ đập liên tiếp vào vợ cho đến khi nạn nhân gục xuống không kêu cứu được nữa. Con trai thấy bố đánh mẹ th́ sợ quá chạy xuống sân đứng khóc. Gây án xong, Ch́u thản nhiên sang nhà hàng xóm kể chuyện vừa đánh chết vợ rồi nằm ngủ nhờ. Chị D được mọi người đưa đi cấp cứu nhưng do bị chấn thương hộp sọ, chấn thương năo kín nên tử vong.
Cũng tại địa bàn huyện Tân Lạc xảy ra vụ án Bùi Văn Tiến (SN 1979) hại chết người vợ đang mang thai chỉ v́ mâu thuẫn trong giải quyết ly hôn. Tiến và chị H cưới nhau được hơn một năm, chị H đang mang thai đứa con đầu ḷng của hai người. Nhưng do Tiến “chập cheng” nên chị H không thể sống chung được với hắn và buộc phải đệ đơn ly hôn.
Ngày 9/6/2010, Tiến trở về ngôi nhà cũ của hai vợ chồng tại xóm Ổ Gà ngủ. Một lúc sau, chị H cũng đến để nói chuyện về việc sắp tới hai người sẽ ly hôn. Trong lúc nói chuyện, hai vợ chồng xảy ra xô xát, Tiến đứng dậy túm vai vợ và đẩy mạnh làm chị H ngă nằm ngửa ra sàn nhà. Sau đó, Tiến lấy dao đâm khiến chị H thiệt mạng cùng đứa con chưa kịp chào đời.
Con trai vô cớ sát hại cha già
Bị cáo Quách Văn Hợp (SN 1979) là con trai của ông Quách Văn Phơ (SN 1944) trú tại xă B́nh Hẻm, huyện Lạc Sơn, Ḥa B́nh. Hợp từng có vợ nhưng do thấy hắn dở dở ương ương nên cô vợ bỏ đi khi chưa kịp có con. Từ đó Hợp về sống cùng bố mẹ.
Ngày 21/8/2011, Hợp đang ở nhà một ḿnh th́ thấy bố đẻ là ông Phơ đi chơi về. Ông Phơ hỏi Hợp có cơm không, Hợp bảo chỉ có cháo để trên chạn bếp. Ông Phơ nói không ăn và luôn miệng kêu khổ v́ Hợp tính t́nh ẩm ương, khó bảo. Sau đó ông Phơ nói Hợp đi rước thầy về cúng theo phong tục địa phương để chữa bệnh.
Hợp nói với bố để hôm sau nhưng ông Phơ không chịu nên hai bố con căi nhau. Ông Phơ bảo con trai “Mày rồ à?”. Cho rằng bố xúc phạm ḿnh, Hợp đi vào góc nhà lấy một chiếc búa bổ vào ông Phơ, khiến ông tử vong.
Cũng tại huyện Lạc Sơn, trước đó xảy ra vụ án Bùi Văn Tuyền (SN 1982) dùng dao truy sát anh Quách Văn Dửng cùng xóm. Khi anh Dửng bốc tre lên xe ô tô đi qua đường liên xóm, qua nhà Tuyền mà không chịu nộp 10.000 đồng tiền lệ phí qua đường (do Tuyền yêu cầu), Tuyền vác dao truy sát khiến anh Dửng gục xuống.
Chém anh Dửng xong, Tuyền tiếp tục vác dao sang chém anh Thạnh hàng xóm v́ trước đây có mâu thuẫn với hắn trong việc vay tiền. Hậu quả là anh Thạnh tử vong, anh Dửng bị tổn hại 42% sức khỏe.
Được khoan hồng do có nhược điểm về tâm thần
Trong các vụ án trên, kẻ gây án đều là người có nhược điểm về tâm thần. Vậy nên sau khi có quyết định bắt buộc chữa bệnh của cơ quan chức năng và xác định thấy không c̣n dấu hiệu tâm thần hoặc t́nh trạng tâm thần hiện tại đă ổn định, TAND tỉnh Ḥa B́nh mới đưa các vụ án ra xét xử.
Các bị cáo đều có điểm chung là bị tâm thần phân liệt, hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi nhưng vẫn có năng lực trách nhiệm h́nh sự. Chỉ v́ mâu thuẫn nhỏ không kiềm chế được ḿnh, các bị cáo đă tước đi mạng sống trái pháp luật của người thân trong gia đ́nh, của bạn bè, hàng xóm; cần có bản án và h́nh phạt nghiêm khắc tương xứng tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi mà các bị cáo đă thực hiện.
Chính nhờ t́nh tiết có hạn chế về mặt tâm thần nên tùy theo mức độ của hành vi mà ít nhiều mức án phạt mà các bị cáo phải nhận cũng được giảm nhẹ. Trong đó, người bị tuyên phạt nặng nhất là bị cáo Bùi Văn Tuyền bị tuyên phạt 20 năm tù, bị cáo được hưởng mức án nhẹ nhất là Quách Văn Hợp bị tuyên phạt 5 năm tù cùng về tội “Giết người”.
Trầm Hương