Hồ Gươm xuất hiện ga tàu điện ngầm: ‘Rất tốt’

’Trái với lo ngại ga tàu điện ngầm phá vỡ cảnh quan văn hóa, lịch sử của Hà Nội, có ý kiến cho rằng ga tàu điện ngầm cạnh Hồ Gươm lại “rất tốt”.

“Động chạm đến khu vực Hồ Gươm là không thể cho phép được!”

Như đã nêu về sự “lo ngại” dự án đường sắt đô thị không chỉ ảnh hưởng đến mặt văn hóa và tâm linh mà còn có những tác động lớn về mặt khoa học kĩ thuật nơi dự án đi qua của PGS.TS Hà Đình Đức, một số KTS khác cũng đồng tình với quan điểm này.

KTS Lê Hồng Kế cho rằng, đất Hà Nội nói chung và đất Hồ Gươm rất mềm, theo đó, khi xây dựng dự án ga ngầm qua Hồ Gươm, nếu dùng công nghệ ép đất dồn lại rồi mới xây, chỗ đất mềm chắc chắn sẽ bị trồi lên. Nếu bị ép ở hai bên đường Đinh Tiên Hoàng và Lê Thái Tổ thì chắc chắn đáy Hồ Gươm sẽ bị đội lên vì phía bên ngoài hai con đường này.

Còn theo KTS Nguyễn Quang Huy (Phòng tư vấn kiến trúc, xây dựng Hà Nội), công nghệ ép đất là một công nghệ hiện đại của thế giới, khi sử dụng công nghệ này, chắc chắn không thể không có ảnh hưởng dây chuyền đến lòng đất, đặc biệt là khu vực Hồ Gươm.
Theo đó, lực ép quá lớn có thể khiến cho Hồ Gươm bị nghiêng so với bề mặt.

“Chúng ta chưa thể dám đảm bảo bất cứ một điều gì sẽ không xảy đến với Hồ Gươm, với độ sâu trên 1,60 m như hiện nay” – theo KTS Huy.

Còn nhìn nhận ở góc độ văn hóa lịch sử, KTS Lê Hồng Kế cũng cho rằng, việc đưa một công trình hiện đại vào một mảnh đất cổ kính có thể làm mất đi cảnh quan của khu vực Hồ Gươm.

“Hồ Gươm là mảnh đất linh thiêng đã được thừa nhận từ ngàn đời nay. Việc động chạm đến khu vực này là không thể cho phép được. Các vị có thể đánh đổi cái cũ để có được cái mới hiện đại hơn rất nhiều. Nhưng, cái mà chính các vị đánh mất ấy, không thể lấy lại được. Cũng như, chúng ta không thể bảo toàn nguyên vẹn khu vực Hồ Gươm nếu cho đường tàu điện ngầm đi qua khu vực này!" – lời KTS Lê Hồng Kế.

KTS Đào Ngọc Nghiêm, Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Hà Nội cũng bày tỏ quan điểm, đây là không gian tâm linh, không gian lễ hội, không gian xanh và là trung tâm hành chính, chính trị của thành phố do vậy cần tìm địa điểm thích hợp hơn để đặt ga C9.

Xuất hiện ga tàu điện ngầm cạnh Hồ Gươm: “Rất tốt!”

Suy nghĩ khác với PGS Hà Đình Đức và 2 KTS Lê Hồng Kế, Nguyễn Quang Huy - TS Nguyễn Xuân Thủy (nguyên Giám đốc Nhà Xuất bản Giao thông) cho rằng, đặt ga tàu điện ngầm ở địa điểm như dự kiến hiện nay (cạnh Hồ Gươm), xét về mặt không gian văn hóa thì không ảnh hưởng gì cả, thậm chí khi xuất hiện một ga tàu điện ngầm lại… rất tốt!

Theo đó, nhà ga chỉ có một phần nhô lên, còn lại đều đặt ngầm dưới đất, do đó, theo ông Thủy, một phần công trình nhô lên ấy chắc chắn sẽ được thiết kế hợp lý, phù hợp với cảnh quan của khu vực Hồ Gươm. TS Thủy phân tích, một trong những nguyên tắc để xây dựng lộ trình của tuyến tàu điện ngầm là phải hướng tới khu vực có lưu lượng khách lớn nhất, những nơi giao lưu nhiều nhất, những nơi thương mại mạnh nhất, những nơi văn hóa sôi động nhất… và bờ Hồ chính là một trong những địa điểm như vậy.

“Khi có một ga tàu điện ngầm gần Hồ Gươm sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho cả người dân Việt Nam và du khách quốc tế đi lại tham quan nhiều địa danh, và tất nhiên trong đó có một điểm mà ai cũng muốn đến, đó chính là Hồ Gươm”.

TS Thủy cũng nhấn mạnh, nếu chỉ chú ý tới mỗi một vấn đề là sợ phá vỡ cảnh quan, vậy thì “giao thông để làm gì? Giao thông phải giải quyết được nhu cầu ở những nơi đông người nhất, nó không chỉ tạo điều kiện đi lại thuận lợi, mà còn hỗ trợ phát triển rất tốt cho du lịch, ngành kinh doanh đang đóng góp cho ngân sách TP hàng trăm tỷ đồng mỗi năm”.

Phản bác lại ý kiến cho rằng việc xây một số cầu vượt sẽ làm ảnh hưởng không gian của TP, ông Thủy cho rằng “không phải như vậy, khi các cây cầu này hoàn thành đã giải quyết được vấn đề lưu lượng xe cộ lớn, chống ùn tắc hiệu quả mà vẫn không gây tác động xấu tới không gian của TP”.

Với loại đô thị từ 10 triệu dân trở lên, theo ông Thủy, cần tận dụng hết các tầng không gian, dưới lòng đất, trên mặt đất và trên cao, do đó “buộc phải phá vỡ không gian cũ ở một mức hợp lý”.

“Chúng ta không thể đòi hỏi Hà Nội và TPHCM cứ giữ nguyên vẻ cổ kính mà vẫn chứa được 10 – 12 triệu dân, thậm chí trong tương lai dân số còn tăng lên nhiều hơn nữa” – ông Thủy nói.

Một ý kiến khác, PGS. Nguyễn Văn Hùng (nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Xây dựng Hà Nội) lại gợi ý, nên tìm một vị trí khác cách xa đường Đinh Tiên Hoàng vài trăm mét để xây ga tầu điện ngầm thì tốt hơn.

Ông Hùng đưa ví dụ tại đường Nguyễn Hữu Huân, vì tuyến đường này cách xa khu vực trung tâm và di tích lịch sử, đỡ ảnh hưởng đến quần thể kiến trúc của khu vực này cũng như UBND Hà Nội, tháp rùa Hồ Gươm, vườn hoa…

Làm rõ hơn về lí do chọn vị trí ga tàu điện ngầm đang còn gây nhiều ý kiến trái chiều, Phó Giám đốcSở Quy hoạch Kiến trúc Hà Nội Dương Đức Tuấn nêu rõ, từ năm 2008, báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án chọn vị trí ga C9 (ga tàu điện ngầm) tại vườn hoa trước đền Ngọc Sơn, gần khu vực đền Bà Kiệu.

Thời điểm năm 2010, các nghiên cứu mới lại đưa ra 3 phương án địa điểm quy hoạch ga C9. Cụ thể, phương án A vẫn là vườn hoa trước đền Ngọc Sơn, gần khu vực đền Bà Kiệu; phương án B cách vị trí phương án A 60m về phía nam, nằm trên đường Đinh Tiên Hoàng, phía trước EVN Hà Nội; phương án C cách vị trí A 185m, nằm dưới khu phố cổ, bao gồm cả Nhà hát múa rối Thăng Long.

Theo ông Tuấn, so sánh các phương án trên, các chuyên gia cho rằng, phương án B là hợp lý nhất bởi giảm thiểu tác động và bảo tồn khu vực di tích của hồ Gươm (tháp Bút, đền Bà Kiệu), lại có khả năng tiếp cận thuận tiện tới vườn hoa Lý Thái Tổ, Bưu điện TP và khu phố thương mại Tràng Tiền. Phương án B cũng đã được Bộ VH-TT&DL thống nhất. Trong khi đó, phương án C được cho là “kém khả thi” và “phải di dời rất nhiều hộ dân trong khu phố cổ”.

Do còn ý kiến chưa thực sự đồng thuận về vị trí đặt ga tàu điện ngầm, Sở QH-KT đã tổ chức họp liên ngành TP, các địa phương và cơ quan liên quan, kết quả, “các ý kiến cơ bản thống nhất giữ nguyên vị trí nằm trên đường Đinh Tiên Hoàng, phía trước Tổng Công ty Điện lực Hà Nội” – ông Tuấn cho biết.

Phương án này được đánh giá là “phù hợp định hướng đồ án Quy hoạch chung xây dựng thủ đô Hà Nội đến năm 2030 - tầm nhìn 2050, đảm bảo các vấn đề pháp lý và khả thi. Nếu không bố trí ga C9 tại vị trí đã nêu hoặc điều chỉnh vị trí khác, sẽ làm thay đổi hướng tuyến của tuyến đường sắt số 2 cũng như phải nghiên cứu trình duyệt lại dự án đầu tư” – ông Tuấn nhận xét.

Theo Trần Vũ
VTCNews