Chưa nói đến những chuyện cao xa, trong các vụ án dân sự chỉ cần đương sự thiếu hợp tác với Ṭa án như không nhận văn bản tống đạt, triệu tập không đến, khai báo gian dối, cung cấp chứng cứ sai sự thật... là vụ án đă có thể kéo dài bất tận. Tuy nhiên, vấn đề là ở chỗ mặc dù có công cụ xử lư trong tay nhưng nhiều Ṭa án lại tỏ ra bất lực...
Đương sự dọa chết, Ṭa án chùn tay
Năm 2012, TAND quận Hải Châu, TP. Đà Nẵng thụ lư vụ kiện dân sự về chia tài sản thừa kế giữa nguyên đơn là ông Trần Minh D. và bị đơn là ông Trần K. V́ bị kiện nên ông K. luôn cảm thấy "ấm ức" và t́m cách gây khó cho Ṭa. Ngoài việc gay gắt với thẩm phán, ông K. c̣n lên tận lănh đạo Ṭa "kiện" về một số vấn đề liên quan đến vụ án.
Khi việc định giá tài sản lần thứ nhất được tiến hành, ông K. đă không cho hội đồng định giá vào làm việc, ông c̣n đe dọa sẽ chết nếu cơ quan chức năng tiếp tục làm việc khiến buổi định giá phải hoăn. Đến lần thứ hai, dù không dọa chết, nhưng ông K. phản ứng bằng cách... khóa cửa bỏ đi nên việc định giá cũng không tiến hành được.
Chánh án TANDTC Trương Ḥa B́nh: "Thời gian tới, ngành Ṭa án sẽ tăng cường chuyên môn từ các ṭa án khác về, tăng cường đào tạo để đủ số lượng thư kư, thẩm tra viên được đào tạo để bổ nhiệm.
Chúng tôi cũng đề nghị các cấp ủy, cơ quan chính quyền ở các địa phương giới thiệu nguồn cán bộ hoạt động tư pháp, tham gia hoạt động liên quan đến tư pháp có tŕnh độ đại học luật, kể cả Hội thẩm nhân dân và luật sư để tăng cường nguồn thẩm phán, giải quyết t́nh trạng thiếu thẩm phán để giải quyết án quá hạn."
|
C̣n tại một TAND quận của TP HCM vào năm 2012, anh Nguyễn Văn M. nộp đơn khởi kiện yêu cầu TAND buộc ông Trương Quang T. phải trả 200 triệu đồng nợ gốc và lăi suất theo quy định. Việc vay mượn nợ có giấy tờ rất rơ ràng giữa, phía ông Trương Quang T. cũng có địa chỉ cụ thể nên ṭa ra thông báo đóng tạm ứng án phí và thụ lư.
Nhưng vụ kiện đ̣i nợ xem ra rất đơn giản này đă bị kéo dài nhiều năm v́ ông Trương Quang T. luôn viện lư do sức khỏe yếu, bận rộn, không tham gia tố tụng được mà phải nhờ đại diện theo ủy quyền.
Tuy nhiên, khi cán bộ ṭa liên lạc trực tiếp với ông th́ ông từ chối gặp, yêu cầu làm việc với người đại diện. Nhưng, ông T. không những chỉ có một người đại diện mà liên tục thay đổi đến bốn người. Chỉ riêng khâu này, Ṭa đă "chạy toát mồ hôi" trong việc tống đạt văn bản, triệu tập lấy lời khai, tổ chức ḥa giải.
Giả ốm, thay đổi người đại diện, tự nhiên "biến mất" khỏi nơi cư trú, giả vờ thần kinh... là những "chiêu" thường gặp để kéo dài vụ án mà hầu như Ṭa án nào cũng gặp phải khi giải quyết các vụ kiện dân sự.
Mạnh tay, án càng kéo dài?
Thống kê của nhiều Ṭa án địa phương cho thấy, hiện nay các hành vi cản trở hoạt động tố tụng trên thực tế diễn ra rất nhiều, đặc biệt là các hành vi như triệu tập đến ṭa nhưng không có mặt; khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người tiến hành tố tụng, vi phạm nội quy, trật tự phiên ṭa... Tuy nhiên, hầu hết các hành vi vi phạm này đều bị "cho qua".
Chánh án TAND TP. Đà Nẵng Nguyễn Văn Quận cho biết, từ khi chia tách tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng (1997) đến nay, TAND TP và các ṭa án quận huyện chưa ra quyết định xử lư vi phạm hành chính đối với bất cứ hành vi nào cản trở hoạt động của Ṭa án.
“Sở dĩ thẩm phán, chánh án Ṭa án các cấp không sử dụng thẩm quyền của ḿnh là v́ khối lượng công việc phải giải quyết nhiều, mỗi thẩm phán phải thụ lư lượng án lớn trong khi tâm lư thẩm phán chỉ muốn giải quyết xong vụ án theo đúng quy định của pháp luật”,ông Quận lư giải và cho biết thêm:
“Nếu áp dụng biện pháp xử lư hành chính đối với bị đơn như cảnh cáo, phạt tiền… th́ sẽ làm gia tăng tính căng thẳng trong vụ án, họ sẽ tiếp tục thiếu hợp tác và càng làm cho vụ án khó khăn, kéo dài hơn”.
Chánh án TAND Tp. Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) Nguyễn Minh Hoàng cũng thừa nhận: "Việc Ṭa án không xử lư hành vi cản trở hoạt động tố tụng đă ảnh hưởng đến sự nghiêm minh của pháp luật. Nhiều vụ án không được giải quyết đúng thời hạn, bị hủy, hay xử đi xử lại nhiều lần do Ṭa không thể thẩm định, định giá tài sản trang chấp... v́ đương sự bất hợp tác, cố t́nh xuyên tạc, hay tố cáo cán bộ Ṭa án sai sự thật".
Chánh án Hoàng cho rằng, tất cả các hành vi cản trở của đương sự dù ở mức độ nào th́ ảnh hưởng đến tiến độ cũng như chất lượng giải quyết các vụ án.
Một lư do khác được nhiều Ṭa án đưa ra để lư giải cho việc ngành chưa xử lư các trường hợp đương sự vi phạm khiến án bị kéo dài quá hạn là do các văn bản quy định về thẩm quyền, các h́nh thức xử phạt, mức phạt, tŕnh tục phạt... chưa có (hiện mới chỉ có một số quy định về việc xử lư hành vi cản trở hoạt động tố tụng dân sự, vi phạm nội quy phiên ṭa tại một số văn bản quy phạm pháp luật, nhưng cũng chưa cụ thể). Do đó, họ không có cơ sở để xử phạt.
TANDTC đang xây dựng Pháp lệnh xử lư vi phạm hành chính các hành vi cản trở hoạt động tố tụng của TAND, trong đó các nội dung cụ thể nói trên sẽ được quy định rơ ràng, tạo điều kiện cho các Ṭa án xử lư mạnh tay hơn đối với các hành vi vi phạm.
Điều đó có nghĩa là sẽ thúc đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án, góp phần khắc phục t́nh trạng án quá hạn do đương sự chầy bửa, cố t́nh gây khó khăn cho cơ quan tố tụng. Tuy nhiên, khi có công cụ trong tay, ngành Ṭa án cũng cần có thái độ kiên quyết, khắc phục tâm lư nể nang, né tránh, nếu không các quy định về xử phạt sẽ chỉ là vật trang trí, có cho đẹp mà thôi.
Đông B́nh
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Ṭa án bất lực trước đương sự “cùn“?
