Phiên ṭa xử cựu lănh đạo Trung Quốc Bạc Hy Lai bước qua ngày thứ ba vào hôm nay, 24/08/2013. Hôm qua, vợ của bị cáo – Cốc Khai Lai – đă khai trước ṭa về các tội tham nhũng và lạm quyền của chồng ḿnh. Bạc Hy Lai đă bác bỏ các lời chứng kể trên, gọi vợ ḿnh là một người vô trách nhiệm và điên rồ.
Phiên xử ông Bạc Hy Lai tại toà án Tế Nam - REUTERS /CCTV via Reuters TV |
Trả lời đặc phái viên RFI Stéphane Lagarde, Lư Đại Đồng (Li Datong), cựu Tổng biên tập viên tuần san Băng điểm (Bingdian) - bị cách chức v́ một bài viết bị coi là nhạy cảm – đă phân tích về hai ngày đầu tiên của phiên ṭa.
RFI: Lần đầu tiên, biên bản phiên ṭa được công bố trên mạng xă hội. Liệu điều đó có đủ để chứng tỏ tính minh bạch của vụ xử hay không?
Lư Đại Đồng: Dẫu sao th́ đây là cũng là một tiến bộ, v́ đây là lần đầu tiên mà h́nh thức thông tin này được áp dụng cho một phiên ṭa. Ṭa án đă làm đúng khi tôn trọng quyền của bị cáo. Thông qua mạng tiểu blog, ṭa án có thể công bố bản ghi chép các lập luận của cả hai bên bị cáo và bên công tố một cách khá đầy đủ vào nhanh hơn. Điều này cho phép chúng ta có được ư kiến riêng về vụ xử. Một lần nữa, đây là lần đầu tiên mà điều này được thực hiện ở Trung Quốc, do đó cần được hoan nghênh.
RFI: Bạc Hy Lai đă bác bỏ các cáo buộc nhắm vào ông ấy. Ông nghĩ ǵ về thái độ đó?
Lư Đại Đồng: Tôi cho rằng Bạc Hy Lai đă khiến chính quyền Trung Quốc bất ngờ khi ông phủ nhận những lời thú tội của ḿnh. Ngay ngày đầu tiên của phiên ṭa, chế độ đă bị lúng túng. Trong các bản tin buổi tối lúc 19g00 rất quan trọng ở Trung Quốc, chúng tôi đă không nghe thấy nói ǵ về phiên ṭa vừa diễn ra. Rơ ràng là chính quyền không biết phải đối phó như thế nào với t́nh huống đó.
RFI: Một số nhà phân tích nói rằng phiên ṭa là một phần trong một màn diễn để biện minh cho quyết định thanh trừng ...
Lư Đại Đồng: Chúng ta không thể nói rằng tất cả mọi thứ đă được an bài. Chính quyền rơ ràng là đă không lường trước được t́nh huống này. Bạc Hy Lai đă nhận tội trong quá tŕnh điều tra của cơ quan kỷ luật đảng, và không ai nghĩ rằng ông ấy sẽ phủ nhận lời thú của ḿnh.
Tôi cho rằng phiên ṭa sẽ kéo dài thêm hai ngày, và đó cũng là một yếu tố mới. Ai cũng tưởng rằng phiên ṭa lần này cũng sẽ được kết thúc nhanh chóng, tương tự như vụ xử bà Cốc Khai Lai, với tất cả mọi thứ đă được dự tính trước. Thế nhưng ông Bạc Hy Lai đă nhét một hạt cát vào trong guồng máy.
Phiên ṭa xử ông Lưu Chí Quân (Liu Zhijun) - nguyên Bộ trưởng Bộ Đường sắt bị kết án án tử h́nh treo v́ tội tham nhũng – chỉ kéo dài nửa ngày, cho dù ông ta đă nhận được hàng trăm triệu nhân dân tệ hối lộ. Tất cả mọi người lúc ấy đều coi phiên ṭa đó là tṛ hề, với mọi sự được sắp xếp trước. Thậm chí bị cáo c̣n thèm kháng án. Ai cũng tưởng lầm rằng trường hợp ông Bạc Hy Lai cũng sẽ như thế.
RFI: Làm thế nào để giải thích thái độ cứng cỏi của ông Bạc Hy Lai?
Lư Đại Đồng: Bạc Hy Lai là một nhân vật thuộc về lịch sử của Trung Quốc và ông ấy biết rơ điều đó. Ông ấy không giống như các nhà lănh đạo tham nhũng khác mà thuộc tầng lớp quư tộc đỏ và từng là Ủy viên Bộ Chính trị của đảng Cộng sản Trung Quốc.
Do vậy, ông muốn để lại một dấu ấn trong lịch sử. Chính quyền cáo buộc ông là sử dụng mưu mẹo, nhưng tôi không nghĩ như vậy. Ông ấy rất trầm tĩnh trong phiên xử, ông đă chỉ tự bảo vệ mà thôi.
RFI: Tại sao thỏa hiệp đạt được với chính quyền trong lúc ông Bạc Hy Lai bị giam giữ lại không thực hiện được?
Lư Đại Đồng: Trong thực tế, người ta nghĩ rằng thỏa hiệp đă dựa trên hai điều. Lẽ ra Bạc Hy Lai đă có thể dùng sự ăn năn của ḿnh để xin giảm án và yêu cầu cho con trai ông là Bạc Qua Qua được an toàn và được quyền trở về Trung Quốc. Thế nhưng chúng ta thấy rằng t́nh thế đă thay đổi. Bạc Hy Lai đă phủ nhận mọi cáo buộc, đẩy chính quyền vào t́nh trạng rất bối rối.
Bây giờ đến lượt cấp lănh đạo cao nhất của đảng phải quyết định. Phiên ṭa như vậy sẽ phải tiếp tục cho đến khi guồng máy lănh đạo của nhà nước đưa ra phán quyết.
RFI: Điều đó có thể thay đổi bản án cuối phiên ṭa hay không? Và bản án đó sẽ ra sao?
Lư Đại Đồng: Không. Sẽ không có ǵ có thể ảnh hưởng đến bản án v́ điều này đă được quyết định. Nhưng cách thức mới trong việc tiến hành một phiên ṭa chắc chắn sẽ có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của hệ thống tư pháp Trung Quốc.
Bạc Hy Lai không thể thoát khỏi cảnh tù tội. Lập luận « Rất tiếc, nhưng tôi không hay biết » của ông không đủ sức giúp ông thoát tội. Ông phải đối mặt với một bản án 20 năm tù. C̣n án tử h́nh sẽ khó mà áp dụng đối với với ông v́ ông ấy đă không giết bất cứ ai, trong lúc tiền hối lộ ông nhận không cao. So với các quan chức cao cấp khác, nó không phải là nhiều.
RFI: Về ngôi biệt thự ở Pháp, liệu con trai của ông Bạc Hy Lai có thể bị điều tra hay không?
Lư Đại Đồng: Điều chắc chắn là việc ông Bạc Hy Lai không biết về ngôi nhà này không có nghĩa là ông ấy vô tội. Có thể là Bạc Hy Lai không hay biết về sự tồn tại của ṭa biệt thự đó, nhưng ngay cả khi đó là sự thật, trong luật pháp Trung Quốc, nếu các thành viên gia đ́nh ông thủ lợi, th́ ông phải chịu trách nhiệm.
Nhưng kể cả trong trường hợp đó, tôi không nghĩ rằng vụ ngôi biệt thự sẽ ảnh hưởng đến bản án trong trường hợp của ông Bạc Hy Lai. Chính bà vợ và đứa con trai của ông mới là sở hữu chủ của ṭa biệt thự và do đó chính cậu con trai này mới phải giải thích về bất động sản đó.
Trọng Nghĩa, rfi
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Bạc Hy Lai cứng cỏi: Bắc Kinh lúng túng
