Các nhà lănh đạo trên thế giới đều đă hoan nghênh động thái lịch sử của Mỹ nhằm chấm dứt hơn 50 năm đối đầu với Cuba và khôi phục các quan hệ ngoại giao giữa hai nước.
Động thái lịch sử
Theo VOA, ngày 17/12, phát biểu cùng lúc ở Washington và Havana, Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro cho biết hai bên đă trao đổi những tù binh người Mỹ và Cuba bị giam giữ nhiều năm qua. Trong số những nhân viên t́nh báo người Mỹ quan trọng nhất đă được Cuba thả ra có Alan Gross - nhân viên hợp đồng với Cơ quan Phát triển Quốc tế của Mỹ - được trả tự do trong ngày 17/12 sau 5 năm ngồi tù v́ nhập khẩu công nghệ cấm vào Cuba. Đổi lại, Mỹ cũng thả 3 điệp viên người Cuba bị giam hơn 10 năm qua trong các nhà tù của Mỹ.
Phát biểu tại Mỹ, ông Obama nói rằng, 50 năm qua, việc Mỹ cô lập quốc đảo nằm cách bờ biển Mỹ 145km về phía Nam “đă không có tác dụng” và “đến lúc phải có cách tiếp cận mới”. Ông này cũng cho hay cho biết quan hệ kinh doanh và du lịch sẽ được khởi động, nhưng ông sẽ phải thương thuyết với Quốc hội Mỹ về việc chấm dứt phong tỏa kinh tế của Mỹ đối với Cuba.
Về phần ḿnh, Chủ tịch Cuba Castro nói rằng ông Obama là người “đáng được người dân chúng tôi tôn trọng và ghi nhận”. Sự tan băng ngoại giao này diễn ra sau hơn một năm đàm phán bí mật giữa hai nước. Ngày 16/12, hai nhà lănh đạo này cũng đă điện đàm với nhau hơn 45 phút. Đây được cho là sự liên lạc thực chất đầu tiên giữa hai nhà lănh đạo của Mỹ và Cuba kể từ năm 1961 cho đến nay. Theo dự kiến, Mỹ và Cuba trong tuần tới sẽ đàm phán một thỏa thuận đưa tới việc mở đại sứ quán tại thủ đô của hai nước.
Các nước hoan nghênh
Theo AFP, Giáo hoàng Francis đă trở thành người đầu tiên chúc mừng đột phát trong quan hệ giữa Mỹ và Cuba, gọi đây là một sự kiện lịch sử tại châu u và Nam Mỹ. Ṭa thánh Vatican cho biết, chính Giáo hoàng đă kêu gọi Tổng thống Mỹ Barack Obama và người đồng cấp Cuba Raul Castro chấm dứt tranh căi, đề nghị hai bên thực hiện các cuộc đàm phán hồi tháng 10 vừa qua, mở đường cho những giải pháp có thể chấp nhận được đối với cả hai bên.
Bà Hillary Clinton - cựu Ngoại trưởng Mỹ và hiện được xem là một ứng viên tiềm năng sẽ trở thành đại diện của đảng Dân chủ tại cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 – cũng đă tán thành động thái của ông Obama. Thủ tướng Canada Stephen Harper cho biết Ottawa cũng đóng vai tṛ quan trọng khi tổ chức các cuộc đàm phán bí mật giữa Mỹ và Cuba trong năm 2013 và hoan nghênh diễn biến chậm chạp vừa được thông báo.
Liên minh châu u, vốn cũng đang tiến tới việc b́nh thường hóa quan hệ với Cuba, cho rằng tuyên bố vừa được đưa ra của Mỹ và Cuba là một bước ngoặt lịch sử. “Hôm nay, một bức tường khác đă bắt đầu sụp đổ” – người đứng đầu các vấn đề đối ngoại của EU Federica Mogherini tuyên bố và nói thêm rằng khối gồm 28 nước thành viên này hy vọng cuối cùng sẽ có thể mở rộng quan hệ tới tất cả các lĩnh vực của xă hội Cuba. Tại châu u, Ngoại trưởng Tây Ban Nha, Đức đều có những phát biểu tán thành việc b́nh thường hóa quan hệ giữa Mỹ và Cuba.
Tại Nam Mỹ, các nhà lănh đạo của khối Mercosur cũng đă hoan nghênh tin tức trên. “Chúng ta đang sống trong một ngày lịch sử” – Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro bày tỏ. Ông Maduro nhận định tuyên bố tan băng là một thắng lợi tinh thần và là một thắng lợi của cựu Chủ tịch Cuba Fidel Castro. Tại Bogota, Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos hoan nghênh sự táo bạo và can đảm của các nhà lănh đạo Mỹ và Cuba trong việc giúp đẩy mạnh thực hiện giấc mơ về một lục địa hoàn toàn ḥa b́nh giữa các nước. C̣n Ngoại trưởng Chile Heraldo Munoz tuyên bố đây là sự khởi đầu của việc kết thúc Chiến tranh lạnh ở châu Mỹ.
Ngay sau khi thông tin trên được công bố, nhiều người Cuba đă đổ xuống đường để ăn mừng với hy vọng bước đột phá này sẽ giúp thúc đẩy nền kinh tế của họ. Song, động thái này cũng vấp phải sự phản đối từ chính nội bộ nước Mỹ cũng như cộng đồng người Cuba đang sống lưu vong tại Mỹ.
VietSN © Sưu Tập