WASHINGTON — Trong bài diễn văn về t́nh trạng liên bang vào tối Thứ ba, Tổng thống Barack Obama dự trù sẽ tập trung vào nhiều đề nghị mới có liên quan đến an ninh mạng và quyền riêng tư vừa được Toà Bạch Ốc loan báo. Các biện pháp đề nghị chia sẻ thông tin nhiều hơn giữa chính phủ liên bang và các công ty tư nhân, và các chương tŕnh mới về an ninh để ngăn chặn những vụ tin tặc quan trọng. Thông tín viên VOA Doug Bernard tường thuật từ Washington.

Tổng thống Obama nói chuyện tại một cuộc họp báo
Tại một cuộc họp tại Toà Bạch Ốc mới đây với các nhà lănh đạo Quốc Hội, Tổng thống Obama nói cả hai đảng có thể đồng ư tăng cường an ninh mạng. Ông nói vụ tấn công mới đây vào hăng phim Sony và vụ trang twitter của Ngũ Giác Đài bị xâm nhập bởi những người ủng hộ nhóm Nhà nước Hồi giáo nêu bật sự cần thiết phải hành động:
“Điều đó càng chứng tỏ chúng ta có nhiều công tác phải làm hơn cả trong khu vực công lẫn tư, để củng cố an ninh mạng của chúng ta, để bảo đảm các tài khoản ngân hàng của gia đ́nh ta được an toàn, để bảo đảm cơ sở hạ tầng công cộng của chúng ta được an toàn.”
Trong khi các hệ thống máy điện toán của chính phủ Hoa Kỳ thường được bảo vệ tốt, ta không thể nói như thế về nhiều mạng lưới điện toán của tư nhân và các công ty. Đó là nhận định của thông tín viên kỳ cựu Shane Harris của báo Daily Beast. Sự kiện đó gây nguy cơ cho mọi h́nh thức dữ liệu – từ sổ sách ngân hàng và tín dụng cho đến thông tin điện thư để kiểm soát mạng điện quốc gia. Ông nói:
“Chúng ta không điều hành an ninh Internet theo cách như các nhà máy hoá chất hay các cơ sở sản xuất thực phẩm. Chúng ta không làm thế, chúng ta có thể, nhưng không phải là ngay lúc này.”
Tổng cộng, Toà Bạch Ốc đă đề xuất 3 dự luật riêng rẽ để chống tội ác trên mạng và củng cố quyền riêng tư. Dự luật đầu tiên là Bộ luật Bảo vệ và Thông báo Dữ liệu Cá nhân, đ̣i hỏi tất cả các công ty xử lư dữ liệu phải báo động trong ṿng 30 ngày cho khách hàng biết nếu thông tin riêng tư của họ có nguy cơ hay bị các tay hacker đánh cắp.
Dự luật này đă được hậu thuẫn mạnh của nhiều công ty bán lẻ và các công ty dữ liệu khác .
Bà Denise Zheng, giảng viên kỳ cựu tại Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Sách lược, nói lư do là bởi v́ các công ty vốn đă đối phó với một khối luật lệ tương tự rất rắc rối và tốn kém ở nhiều tiểu bang khác nhau.
“Hiện có 47 tiểu bang đă ban hành những luật lệ về thông báo có sự vi phạm dữ liệu. Điều dự luật này sẽ làm là thực sự thiết lập thêm sự vững chắc về luật lệ và một tiêu chuẩn cho cả nước.”
Một đề nghị khác sẽ khích lệ các công ty tư nhân tự nguyện chia sẻ một số loại thông tin với nhau và với Bộ An ninh Nội địa của chính phủ liên bang.
Nhưng ông Harley Geiger, một uỷ viên kỳ cựu tại Trung tâm Dân chủ và Kỹ thuật nói dự luật này thực sự có thể làm sói ṃn một số biện pháp bảo vệ quyền riêng tư của người tiêu dùng trong khi tước bỏ sự tiếp cận toà án của các cá nhân.
"Nơi đề nghị của chính phủ có những sơ hở là trong các chính sách về quyền riêng tư. Nó thức sự dựa khá nhiều vào các thủ tục về quyền riêng tư chưa được viết rơ ra. Dự luật đ̣i hỏi những điều này phải được ghi ra, nhưng bởi lẽ chúng chưa được thiết lập, cho nên không thể đo lường được liệu chúng có hữu hiệu hay không.”
Cho đến nay, các nhà lănh đạo quốc hội chủ yếu vẫn giữ im lặng về việc liệu họ ủng hộ hay chống đối các sáng kiến của Tổng thống. Một đề nghị trước đó nhằm bảo vệ người tiêu dùng khỏi bị gian lận và về sự can thiệp của chính phủ đă không được Quốc hội thông qua năm ngoái.
Kư giả mạng Harris nói việc ông Obama đề cập đến chuyện bảo vệ các tài khoản ngân hàng của các gia đ́nh, thực ra, có thể là điểm quảng bá tốt nhất cho các đề nghị.
“Ta nói rất nhiều về thông tin thẻ tín dụng bị đánh cắp và rất dễ xin đổi thẻ tín dụng, nhưng điều sẽ xảy ra là nếu có ai hack tài khoản ngân hàng của chính ta và khi thức dậy buổi sáng ta phát hiện rằng không c̣n đồng nào trong tài khoản của chúng ta? Nếu một sự việc như thế bắt đầu xảy ra, và đó là điều xảy ra cho các công ty ở nước này, th́ ta sẽ thấy một mức độ quan tâm lớn nơi công chúng và sự báo động về việc này có thể rất dễ gây ra t́nh trạng bất ổn định.”
Tuy nhiên, vẫn chưa rơ các nhà lập pháp Hoa Kỳ sẽ cảm thấy mức độ áp lực như thế nào từ phía công chúng đ̣i thông qua các dự luật này.
Doug Bernard, VOA