Như vậy là pháp luật VN đă chứng minh được ǵ cho mọi người đặt niềm tin vào?Có những chuyện mà rất lâu rồi mới được phá án. Cùng vietbf.com khám phá ai tin vào pháp luật VN?
Người đàn bà đốt đuốc kêu oan
Một ngày đầu năm 1990, chị t́m đến với chúng tôi trong bộ dạng thất thần. Đó là chị Phạm Thị Tốt, cư ngụ ấp Tân Phú, xă Tân Thới, huyện G̣ Công Tây, tỉnh Tiền Giang, kêu oan cho chồng là anh Bùi Văn Mănh bị Toà án tỉnh Tiền Giang kết án 16 năm tù giam về hai tội Giết người và Cướp tài sản công dân. Và bản thân chị cũng đang có lệnh truy nă về tội Không tố giác tội phạm .
Chị kể, tại ṭa, chồng chị không nhận tội, cậu con trai 13 tuổi của chị quỳ lạy trước ṭa la lớn: “Nếu chứng minh được cha tôi giết người th́ Ṭa cứ xử cả gia đ́nh tôi đi...”. Năm 1987, ai ở trong ấp, xă cũng biết vụ án bà Phạm Thị Ngà (mẹ kế của anh Bùi Văn Mănh ) bị giết và cướp của. Cơ quan điều tra đă về khám nghiệm, dựng lại hiện trường và bắt Trần Văn Chính, người cùng xă, tạm giam cả tám tháng trời. Nhưng bỗng nhiên sau đó Chính được thả về và công an bắt anh Mănh vào lúc nửa đêm.
Trong quá tŕnh điều tra, anh Mănh đă nhận tội giết mẹ kế nhưng khi ra Toà lại một mực kêu oan v́ bị nhục h́nh, bức cung mà phải nhận tội. Là phụ nữ miệt vườn, ngoài chăm sóc ruộng vườn ra, chị Tốt chẳng đi đến đâu và chẳng biết ǵ đến pháp luật, nhưng trước nỗi oan của chồng, chị đem 5 đứa con nhỏ gửi họ hàng rồi quyết đội đơn đi kêu oan. Vào một đêm trời tối đen như mực, chị rời làng với đứa con út ba tuổi trên tay và một bó đuốc chỉ dám huơ huơ dưới đất soi đường...
Niềm tin để chúng tôi đồng hành cùng chị chính là lá đơn kêu oan cho anh Mănh có 32 chữ kư của người dân trong ấp. Về Tiền Giang, t́m gặp Luật sư Phan Văn Thảo, người đă nhận bào chữa miễn phí cho anh Mănh tại phiên ṭa sơ thẩm, chúng tôi đă có thêm tài liệu. Và niềm tin được nhân lên khi Luật sư Phan Trung Hoài, người mà chúng tôi nhờ bào chữa miễn phí cho anh Mănh ở phiên toà phúc thẩm, đă vui mừng phát hiện khi thấy bàn chân của anh Mănh không bị tơe ra như dấu chân thu được tại hiện trường... Bài báo đầu tiên đăng trên Báo Pháp luật có tên “Đường rẽ ngang trong một hồ sơ h́nh sự”, phân tích về việc buộc tội không có căn cứ đối với bị cáo Bùi Văn Mănh.
Trong thời gian chờ phiên ṭa phúc thẩm, để giúp chị Tốt “bám trụ” kêu oan cho chồng, chúng tôi đă giúp chị có gánh hàng rau quả bán rong và giúp con chị tiền mua máy may để kiếm sống. Sau hơn hai năm và bảy lần hoăn xử, phiên ṭa phúc thẩm năm 1991 đă tuyên anh Bùi Văn Mănh không phạm tội và trả tự do ngay tại phiên ṭa. Niềm vui vỡ ̣a không phải chỉ với gia đ́nh anh Mănh, chị Tốt mà c̣n là của cả những người làm báo chúng tôi.
Những tưởng mọi việc đă xong, thế nhưng năm 1992, Ṭa án Tối cao ra kháng nghị theo hướng tuyên hủy cả hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm để điều tra lại. Ngay sau đó Báo Pháp luật Việt Nam có bài viết “C̣n cánh cửa công lư nào khác nữa ?”. Bám sát vụ việc, khi đă hết hạn điều tra, chúng tôi lại tiếp tục lên tiếng về “Thân phận pháp lư của Bùi Văn Mănh". Cuối cùng, năm 2003 Cơ quan điều tra tỉnh Tiền Giang mới ra quyết định đ́nh chỉ vụ án. Ṭa án tỉnh Tiền Giang tiến hành xin lỗi và bồi thường oan sai.
Sau khi được trả tự do, cả gia đ́nh anh Mănh dắt díu nhau trở về quê, nhưng đất vườn đă bị lấn chiếm, căn nhà xưa đă thành hoang phế. Để trang trải nợ nần và có tiền chữa bệnh, vợ chồng anh đă bán 8 công vườn để mua mảnh đất śnh lầy ở cù lao Lợi Quan, gây dựng lại từ đầu, đồng thời làm đơn đ̣i bồi thường oan sai về 4 năm 3 tháng 20 ngày bị tù oan và những thiệt hại mà gia đ́nh anh phải gánh chịu. Việc thoả thuận với Toà án mấy lần không thành, chị Tốt lại t́m chúng tôi để nhờ giúp đỡ. Báo đă mời Luật sư Trần Công Ly Tao làm luật sư bảo vệ quyền lợi miễn phí cho anh Mănh. Sau vài lần đi lại của luật sư, Ṭa án tỉnh mới chốt con số bồi thường cho anh Bùi Văn Mănh trên một trăm triệu đồng.
Tới nay, cuộc sống của gia đ́nh anh Mănh đă b́nh yên trở lại. Trong những lần điện thoại hỏi thăm, chị Tốt lại nhắc: “Nếu không có chỗ dựa là Báo PLVN th́ tôi khó có thể kiên tŕ đeo đuổi việc kêu oan cho chồng tôi đến như vậy...”.
Niềm tin trở lại
Nỗi đau chưa nguôi ngoai khi anh Lê Kim Long, con trai trưởng bị giết một cách dă man th́ bà Hoàng Thị Hường, trú tại Chùa Láng, Hà Nội lại bị sốc khi nhận được tin kẻ giết con bà là Đồng Đăng Phúc được Cơ quan Cảnh sát điều tra TP.HCM ra quyết định đ́nh chỉ điều tra với lư do Phúc bị bệnh tâm thần phân liệt, không có khả năng chịu trách nhiệm h́nh sự.
Phúc là tài xế của vợ chồng anh Long, do vi phạm hợp đồng nên bị cho nghỉ việc. Để trả thù, Phúc đă mang theo dao nhọn, thanh sắt chữ V, sợi dây dù giả làm thợ điện, trèo tường vào nhà, sát hại anh Long. Ngay sau đó, Công an Thành phố đă khởi tố Phúc về tội giết người, thế nhưng quá tŕnh điều tra đang tiến triển th́ Phúc lại được thả về nhà chữa bệnh, mà dư luận cho rằng Phúc được đ́nh chỉ điều tra bằng “vàng cây”. Không đồng ư với quyết định này, gia đ́nh anh Long khiếu nại.
Trong một lần vào TP.HCM, bà Hường đă đến Cơ quan đại diện của Báo để cung cấp tài liệu. Báo lập tức cử phóng viên đến công an phường, tổ dân phố nơi xảy ra án mạng và vào tận Bệnh viện Tâm thần Biên Hoà để t́m hiểu xem Phúc có biểu hiện tâm thần như giám định không.
Loạt bài điều tra đầu tiên được đăng với tiêu đề "Thoát tội nhờ giám định pháp y?". Ngày 22/5/2001, Hội đồng Giám định pháp y tâm thần Trung ương giám định lại đă kết luận Đồng Đăng Phúc đủ năng lực chịu trách nhiệm h́nh sự. VKSND TC yêu cầu phục hồi điều tra vụ án. Báo PLVN đă mời Luật sư Bùi Quang Nghiêm và Luật sư Nguyễn Thị Hằng Nga bảo vệ quyền lợi cho gia đ́nh người bị hại. Sau bốn năm chờ đợi và hai lần bị hoăn, ngày 29/5/2003 phiên toà sơ thẩm đầu tiên đă được mở.
Dựa trên bản giám định pháp y lần thứ 3, Toà tuyên bị cáo Phúc tù chung thân, “phạm tội do hạn chế một phần khả năng nhận thức do rượu”. Không đồng ư với kết quả này, gia đ́nh bà Hường kháng cáo. Toà Phúc thẩm TAND TC tại TP.HCM tuyên huỷ bản án sơ thẩm, đưa về điều tra xét xử lại từ đầu.
Báo PLVN lại tiếp tục có những bài phân tích về tính xác thực của các bản giám định pháp y trong vụ án. Năm 2004, Công an đă tiến hành thực nghiệm lại hiện trường và trưng cầu giám định pháp y lần thứ 4 với Hội đồng giám định là các chuyên gia hàng đầu về giám định tâm thần của Việt Nam.
Kết quả giám định kết luận: Trước, trong và sau khi gây án, Đồng Đăng Phúc không bị bệnh tâm thần. Phiên toà sơ thẩm lần 2 và phúc thẩm lần 2 đă tuyên Phúc h́nh phạt tử h́nh về tội giết người và bồi thường cho gia đ́nh bị hại.
Như vậy, sau 8 năm khiếu nại ṛng ră của gia đ́nh người bị hại và 19 bài báo đă đăng tải trên Báo PLVN, kẻ giết người tưởng thoát chết đă phải đền tội.
Với số tiền bồi thường nhân mạng của con ḿnh (mới được nhận chưa đến một nửa), bà Hoàng Thị Hường đă nhờ chúng tôi chuyển cho Trường trẻ em khuyết tật tỉnh Quảng Trị, bởi đồng tiền ấy quá đau xót với gia đ́nh bà. Bà bảo, nếu không có Báo PLVN theo đuổi th́ chưa chắc vụ án đă được đưa ra xét xử công minh.
Trong một bức thư cám ơn bà viết: "Tôi gửi ḷng biết ơn chân thành nhất đến Báo Pháp luật Việt Nam, nơi thắp sáng măi niềm tin vào công lư, công bằng xă hội cho những người dân b́nh thường, và niềm tin đó đă trở lại trong tôi".
Đây chỉ là 2 vụ án ấn tượng trong rất nhiều vụ án mà chúng tôi cùng đồng nghiệp Báo PLVN theo đuổi t́m công lư. Ngoài những linh cảm nghề nghiệp mách bảo những oan sai th́ chính những kiến thức pháp luật mà phóng viên làm báo pháp luật phải có đă giúp chúng tôi tiếp cận với sự thật tốt hơn. Thật đáng mừng là tập thể phóng viên tâm huyết, lănh đạo Báo “có tâm, có tầm” không dễ bị chi phối bởi đồng tiền hay quyền lực th́ mới có kết quả tốt đẹp.
Một nhân tố không thể thiếu là niềm tin của độc giả đối với người làm báo, chính họ đă tiếp thêm sức mạnh để người cầm bút phanh phui sự thật. Đồng hành không chỉ đồng nghiệp mà c̣n là bạn đọc, dư luận xă hội ủng hộ. Những cái đó làm nên một tờ báo có chỗ đứng vững vàng trong ḷng độc giả!
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
