Tokyo đang ráo riết kêu gọi các nước thành viên G7 có một tiếng nói chung trong phán quyết PCA vào ngày mai.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe.
Vào ngày mai, 12/7, Ṭa án Trọng tài thường trực (PCA) sẽ chính thức đưa ra phán quyết về vụ kiện Biển Đông. Trước đó, Nhật Bản đang vận động các nước thành viên G7 để cùng có một tiếng nói chung trên hồ sơ này.
Ngày 11/07/2016, nhật báo Philippines Inquirer và Straitimes của Singapore cùng đưa tin : Nhật Bản trong cương vị chủ tịch luân phiên nhóm G7 sẽ kêu gọi 6 đối tác c̣n lại trong nhóm cácnước công nghiệp phát triển nhất thế giới nên có « chính sách ngoại giao chủ động » có phản ứng về phán quyết của Ṭa Án Trọng Tài La Haye về vụ kiện Biển Đông.
Nhiều nguồn tin tại chỗ cho rằng, nhóm G7 sẽ có một tuyên bố chung kêu gọi Bắc Kinh tôn trọng phán quyết của Ṭa và tuân thủ luật pháp, các chuẩn mực quốc tế trong việc giải quyết các tranh chấp chủ quyền trên biển.
Đến nay, Trung Quốc vẫn giữ nguyên lập trường : không công nhận thẩm quyền của Ṭa, không tham gia vụ kiện do Philippines đứng nguyên đơn. Bắc Kinh báo trước là sẽ không công nhận phán quyết của Ṭa.
Báo chí trong khu vực trích dẫn phân tích của các chuyên gia cho rằng, trong quá khứ nhiều nước Đông Nam Á từng tranh chấp chủ quyền biển đảo và đă đưa vấn đề ra trước ṭa án quốc tế.
Cụ thể là Singapore và Malaysia cùng tranh giành cụm đảo Pedra Branca, ngoài khơi Singapore khoảng 50 cây số. Hồ sơ này đă được giải quyết theo phán quyết của Ṭa Án Công Lư Quốc Tế năm 2008 và được cả Singapore lẫn Malaysia cùng tôn trọng. Nhờ vậy và hợp tác song phương vẫn tốt đẹp.
Chủ tịch Viện nghiên cứu An ninh và Ḥa b́nh của Nhật, ông Asashi Nishihara nhắc lại Tokyo đứng ngoài tranh chấp chủ quyền trong vùng Biển Đông nhưng kêu gọi các đối tác trong nhóm G7 ủng hộ các nước đồng minh trong khối ASEAN.
Ông nhấn mạnh là châu Âu, cụ thể là Pháp, ban đầu không mấy quan tâm đến khu vực này, nhưng ngày càng chú ư đến tranh chấp ở Biển Đông nhiều hơn, với mục đích bảo đảm quyền tự do lưu thông hàng hải.
Tuy nhiên, tiến sĩ Ryoko Nakao, giảng dậy tại đại học Kanazawa, được các tờ báo Á châu trích dẫn, lại tỏ ra thận trọng hơn khi cho rằng, có hai lư do khiến Tokyo nên phản ứng chừng mực trên hồ sơ Biển Đông.
Thứ nhất Nhật Bản c̣n phải xem xét về mức độ thân thiện trong quan hệ giữa Tokyo với Manila kể từ khi tân tổng thống Philippines Rodrigo Duterte lên cầm quyền.
Thứ hai là Nhật Bản cũng sẽ khó xử khi Tokyo vẫn tiếp tục chính sách săn bắt các voi bất chấp phán quyết của Ṭa Án Công Lư Quốc Tế.
Tựu chung, theo giáo sư Ryoko Nakano, có nhiều khả năng Nhật Bản sẽ lên tiếng nhưng chỉ nhắc lại những điều cơ bản như kêu gọi các bên giải quyết tranh chấp lănh thổ theo luật pháp quốc tế.
VietBF© Sưu tập