View Full Version : USA Nhật kư Chiến Tranh Nga-Ukraine 2022
Pages :
1
2
3
4
5
6
7
8
[
9]
10
11
12
13
14
15
Tổng thư kư Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres đến Thổ Nhĩ Kỳ ngày 25/04/2022 trước khi công du Nga và Ukraina. Trong cuộc hội đàm, lănh đạo Liên Hiệp Quốc và tổng thống Recep Tayyip Erdogan tập trung bàn về t́nh h́nh chiến tranh ở Ukraina.
Theo thông tín viên RFIAnne Andlauertại Istanbul, chuyến thăm Ankara của ông Guterres xác nhận vai tṛ trung gian của Thổ Nhĩ Kỳ trong các cuộc đàm phán giữa Kiev và Matxcơva :
"Là thành viên của NATO, là đồng minh của Ukraina nhưng cũng rất gần gũi với Nga, Thổ Nhĩ Kỳ đă hai lần đứng ra tổ chức các cuộc đàm phán giữa Kiev và Matxcơva mà lần gần đây nhất diễn ra ngày 29/03 tại Istanbul. Tổng thống Recep Tayyip Erdogan không che giấu những nỗ lực của ông để tiếp tục công việc mà ông gọi là « tiến tŕnh Istanbul » và để đạt được mục tiêu của ông : tổ chức cuộc họp thượng đỉnh giữa hai tổng thống Nga và Ukraina tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Dù các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ thừa nhận rằng một cuộc họp như vậy ít có khả năng diễn ra ở thời điểm hiện tại, th́ Ankara cho rằng dù sao cũng đă chứng minh được hiệu quả của ngành ngoại giao và lợi ích của nước này trong việc giữ cân bằng giữa Ukraina và Nga. Thổ Nhĩ Kỳ đă hỗ trợ Kiev, trong đó có việc gửi drone có vũ trang, nhưng cũng tránh trừng phạt Nga. Đối với các nhà lănh đạo Thổ Nhĩ Kỳ, chuyến công du Ankara của tổng thư kư Liên Hiệp Quốc c̣n xác nhận vị trí ưu tiên của nước này.
Cuối tuần vừa qua, ngoại trưởng Mevlüt Cavusoglu giải thích rằng Kiev và Matxcơva vẫn tiếp tục đàm phán « một văn bản toàn diện ». Ông nhắc đến một « dự thảo tuyên bố chung », các cuộc đàm phán « tập trung vào sự trung lập, an ninh và những cam kết », đồng thời trấn an là hoạt động ngoại giao vẫn tiếp tục « trong hậu trường."
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Type 003 will be launched on June 3rd. <a href="https://t.co/K85BWhdx5F">pic.twitter.com/K85BWhdx5F</a></p>— Ghost of Manchuria (@GhostManchu) <a href="https://twitter.com/GhostManchu/status/1518051144395894784? ref_src=twsrc%5Etfw">April 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Theo giới chuyên gia và truyền thông Trung Quốc, một video quảng bá quân sự mà nước này mới phát sóng cho thấy tàu sân bay thứ ba của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) có thể sớm được hạ thủy.
Một video dài sáu phút , do Cục Chính trị Hải quân PLA và truyền h́nh quân đội sản xuất và phát sóng vào thứ sáu tuần trước đă giới thiệu sơ lược về chương tŕnh tàu sân bay của Trung Quốc và cách thức hoạt động của các tàu sân bay và quân nhân PLA.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://t.co/f0jWy1RAuC">pic.twitter.com/f0jWy1RAuC</a><a href="https://twitter.com/hashtag/China?src=hash&ref_s rc=twsrc%5Etfw">#China</a>'s <a href="https://twitter.com/hashtag/PLA?src=hash&ref_src =twsrc%5Etfw">#PLA</a> third aircraft carrier Type 003 launch is imminent 😍<br><br> When will the new J-31 carrier-based fighter jet come? 😍</p>— Yin Sura 尹苏拉 (@yin_sura) <a href="https://twitter.com/yin_sura/status/1517409412411011072? ref_src=twsrc%5Etfw">April 22, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Trung Quốc hiện có hai tàu sân bay đang hoạt động là Liêu Ninh và Sơn Đông. Chiếc thứ ba đang được đóng và video nói trên dường như ngụ ư rằng thời điểm hạ thủy hàng không mẫu hạm này đang đến gần.
Video này được phát sóng nhân kỷ niệm Ngày Hải quân của Trung Quốc - rơi vào thứ bảy tuần trước. Phần cuối video có đoạn một sĩ quan nhận cuộc gọi từ mẹ đẻ - người dường như thúc giục anh ta có "đứa con thứ ba". Đáng chú ư vị sĩ quan này đă trả lời: "Việc đó đang được sắp xếp rồi.”
Sau đó, máy quay lướt đến hai h́nh ảnh boong tàu nơi máy bay cất cánh - một tham chiếu rơ ràng về hai tàu sân bay đầu tiên - trước khi chuyển sang một màn h́nh trống và phần giới thiệu những người tham gia làm phim.
Ngụ ư này đă khiến một số phương tiện truyền thông Trung Quốc phấn khích. Tờ Thời báo Hoàn cầu, một tờ báo lá cải của Chính phủ Trung Quốc viết: “Đây là một ngụ ư rất rơ ràng rằng hàng không mẫu hạm thứ ba của đất nước sắp ra mắt! ”
Tờ báo này dẫn lời ông Song Zhongping, một chuyên gia quân sự đồng thời là b́nh luận viên truyền h́nh của Trung Quốc nói rằng tàu sân bay thứ ba, được biết đến với tên gọi Type 003, có thể được hạ thủy “vào nửa cuối năm 2022”.
Tờ báo cho biết tàu sân bay có thể được đặt tên là Giang Tô (Jiangsu), theo tên một tỉnh ở miền đông Trung Quốc.
Đóng cửa v́ COVID
Sheu Jyh-Shyang, chuyên gia quân sự tại Viện Nghiên cứu Quốc pḥng và An ninh (INDSR) của Đài Loan cho biết: “Video này cho thấy có vẻ như tàu sân bay thứ ba của Trung Quốc sẽ được hạ thủy trong tương lai gần".
Trong một báo cáo vào tháng 11 năm ngoái, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế của Mỹ cho biết rằng lễ hạ thủy "có thể diễn ra sớm nhất là vào tháng 2 năm 2022". Tuy nhiên, sự kiện này đă bị tŕ hoăn nhiều lần do Trung Quốc đang phải vật lộn với đại dịch COVID.
Gần đây, các biện pháp chống dịch nghiêm ngặt đă được áp dụng tại Thượng Hải, quê hương của Nhà máy đóng tàu Giang Nam, nơi tàu Type 003 đang được đóng. T́nh h́nh COVID đă làm gián đoạn việc đóng tàu và có thể đă gây ra sự chậm trễ trong việc vận chuyển các bộ phận của con tàu.
So với hai tàu sân bay đầu tiên, Type 003 có vẻ lớn hơn và có một số cấu phần quan trọng mới, trong đó hệ thống phóng máy bay từ tàu.
Chuyên gia Sheu từ INDSR cho biết: “Đây là tàu sân bay có hệ thống hỗ trợ cất cánh, hạ cánh CATOBAR đầu tiên mà Trung Quốc có".
Ông nói thêm: “Với CATOBAR, các tàu sân bay có năng lực tốt hơn nhiều, nhưng họ [Trung Quốc] vẫn cần có đủ kinh nghiệm điều hành."
Báo cáo của CSIS hồi tháng 11 năm ngoái cũng cho biết sau khi hạ thủy, sẽ phải mất nhiều năm để tàu Type 003 được biên chế cho Hải quân PLA và đạt tới khả năng hoạt động ban đầu.
Theo Văn pḥng T́nh báo Hải quân Hoa Kỳ , Trung Quốc đă có hạm đội hải quân lớn nhất thế giới. Nhưng Mỹ có nhiều hàng không mẫu hạm hơn nhiều: 11 chiếc so với hai chiếc của Trung Quốc.
Dễ bị tổn thương như soái hạm 'Moskova'
Bộ Quốc pḥng Đài Loan, cơ quan đang theo dơi chặt chẽ các diễn biến quân sự của Trung Quốc, cho biết trong một báo cáo được công bố đầu năm nay rằng Type 003 sẽ cho phép Hải quân PLA có sức mạnh vượt qua “chuỗi đảo đầu tiên”.
Chuỗi đảo đầu tiên, khái niệm được h́nh thành trong Chiến tranh Lạnh, thường được dùng để chỉ các quần đảo lớn nằm ngoài khơi bờ biển lục địa Đông Á. Chuỗi này trải dài từ Bán đảo Kamchatka ở phía đông bắc đến Bán đảo Mă Lai ở phía tây nam, và bao gồm lănh thổ của hai đồng minh của Hoa Kỳ là Đài Loan và Philippines.
Các nhà quan sát Đài Loan cũng chú ư đến kế hoạch mua sắm máy bay chiến đấu mới cho tàu sân bay Type 003 của Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA).
“Hai hàng không mẫu hạm đầu tiên chỉ có máy bay chiến đấu J-15 và có thể một số trực thăng nhưng chiếc thứ ba có thể có một số máy bay KJ-600 có khả năng kiểm soát và cảnh báo sớm trên không (AEW&C) KJ-600” - nhà phân tích quân sự Sheu cho biết.
Xian KJ-600 được cho là có thể phát hiện và theo dơi chính xác các máy bay khác, do đó làm tăng đáng kể hiệu quả của các máy bay tác chiến trên tàu sân bay.
Trong khi đó, truyền thông Đài Loan cũng đang xem xét báo cáo cho rằng tên lửa Neptune của Ukraine đă đánh ch́m tàu chiến "Moskva" của Nga vào tuần trước.
Nga cho biết tàu chiến này đă bị hư hại trong một vụ cháy không rơ nguyên nhân.
Tàu tuần dương tên lửa Moskva được đóng tại Nhà máy đóng tàu Mykolaiv trên Biển Đen ở Ukraine - cũng là nơi chiếc tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc được đóng từ thời Liên Xô cũ. Bắc Kinh đă mua chiếc tàu này, sau đó gọi là Varyag và rồi đổi thành Liêu Ninh.
Tàu Liêu Ninh thường xuyên tuần tra eo biển Đài Loan và có thể được triển khai trong trường hợp xảy ra xung đột vũ trang với ḥn đảo tự trị này. Trung Quốc coi Đài Loan là một tỉnh ly khai sẽ được hợp nhất với đại lục.
Tờ Thời báo Tự do (Liberty Times) của Đài Loan dẫn lời một nhà phân tích nói rằng “Đài Loan có kho vũ khí tên lửa chống hạm lớn hơn và mạnh hơn Ukraine”.
Các tàu sân bay Trung Quốc có thể “bị tấn công và dễ bị tổn thương như 'Moskva' trước tên lửa chống hạm của Đài Loan” – tờ báo này nhận định.
# Đức Rheinmetall đă chính thức yêu cầu chính phủ chấp nhận cung cấp cho #Ukraine 88 xe tăng Leopard 1A5, Die Welt đưa tin.
Theo Die Welt, Đức có thể gửi 22 xe tăng đầu tiên trong ṿng vài tuần, và số c̣n lại - trước khi kết thúc năm.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/German?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#German</a> concern Rheinmetall has officially requested acceptance from the government to supply <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> with 88 Leopard 1A5 tanks, Die Welt reported.<br> <br>According to Die Welt, the concern can send the first 22 tanks within a few weeks, and the rest - before the end of the year. <a href="https://t.co/I4PmWye4ub">pic.twitter.com/I4PmWye4ub</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1518669877271318531? ref_src=twsrc%5Etfw">April 25, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Leopard 1A5 (Đức)
Sau chiến tranh thế giới lần 2, quân Đức được trang bị tăng M47 và M48 của Mỹ. Tuy nhiên đặc tính của 2 loại tăng không đáp ứng được yêu cầu nên vào năm 1956 Đức quyết định triển khai kế hoạch phát triển một cỗ xe tăng mới. Các kỹ sư Đức đă hợp tác với các chuyên gia đến từ Pháp và Ư, song ư tưởng về một chiếc xe tăng cho toàn "Châu Âu" đă không thể trở thành hiện thực do bất đồng trong quá tŕnh thực hiện.
Leopard 1, tăng Đức mới, được đưa vào phục vụ vào ngày 1/10/1963. 4.744 tăng chiến đấu và 1.741 xe dựa trên Leopard 1 đă được sản xuất.
Cỗ xe tăng này đă trải qua nhiều chỉnh sửa thay đổi. Chiếc cuối cùng được ra mắt vào tháng 10/1986 khi hơn 1.000 chiếc Leopard 1, vốn vẫn đang được Bundeswehr sử dụng, được nâng cấp lên Leopard 1A5. Thay đổi quan trọng nhất là việc gắn thêm hệ thống kiểm soát hỏa lực EMES 18.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">These are the indicative estimates of Russia’s combat losses as of April 25, according to the Armed Forces of Ukraine. <a href="https://t.co/eGqtAjxSR0">pic.twitter.com/eGqtAjxSR0</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1518499831542595586? ref_src=twsrc%5Etfw">April 25, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Hoa Kỳ sẽ mở lại đại sứ quán Ukraine, và nhà ngoại giao hàng đầu của Tổng thống Joe Biden và hiện là quan chức quốc pḥng cấp cao đă hứa sẽ có thêm viện trợ quân sự khi đến thăm Kyiv
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The United States will reopen its Ukraine embassy, and President Joe Biden's top diplomat and most senior defense official promised more military aid while visiting Kyiv <a href="https://t.co/4TIuZKNlWo">https://t.co/4TIuZKNlWo</a> <a href="https://t.co/QtXATk3Cye">pic.twitter.com/QtXATk3Cye</a></p>— Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1518749197150810112? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
"Cuộc xâm lược của Nga đang thất bại và Ukraine có thể giành chiến thắng trong cuộc chiến này." Ngoại trưởng Anthony Blinken và Bộ trưởng Quốc pḥng Lloyd Austin đă đến Kyiv giữa chiến tranh để gặp Tổng thống Zelenskyy.
CalNBC báo cáo từ Kyiv.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">“The Russian invasion is failing and Ukraine can win this fight.” Secretary of State Anthony Blinken and Defense Secretary Lloyd Austin traveled to Kyiv in the middle of the war to meet with President Zelenskyy. <a href="https://twitter.com/CalNBC?ref_src=twsrc %5Etfw">@CalNBC</a> reports from Kyiv. <a href="https://t.co/BesgXcTXem">pic.twitter.com/BesgXcTXem</a></p>— The News with Shepard Smith (@thenewsoncnbc) <a href="https://twitter.com/thenewsoncnbc/status/1518733904068464640? ref_src=twsrc%5Etfw">April 25, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Nhà vô địch Stanley Cup Tampa Bay Lightning đă đến thăm Tổng thống Joe Biden tại Nhà Trắng, cùng các cầu thủ Nga Andrei Vasilevskiy, Nikita Kucherov và Mikhail Sergachev trong số những người tham gia sự kiện vui vẻ này.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The back-to-back Stanley Cup champion Tampa Bay Lightning visited President Joe Biden at the White House, with Russian players Andrei Vasilevskiy, Nikita Kucherov and Mikhail Sergachev among those joining the lighthearted event.<br><br>Full story by <a href="https://twitter.com/SWhyno?ref_src=twsrc %5Etfw">@swhyno</a>: <a href="https://t.co/3NZoOXMNwC">https://t.co/3NZoOXMNwC</a> <a href="https://t.co/8ECQRRPfNh">pic.twitter.com/8ECQRRPfNh</a></p>— AP Sports (@AP_Sports) <a href="https://twitter.com/AP_Sports/status/1518705349150318593? ref_src=twsrc%5Etfw">April 25, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Secretary of State Antony Blinken and Secretary of Defense Lloyd Austin took a train from Poland into Ukraine to meet President Volodymyr Zelenskiy. Blinken and Austin pledged the return of U.S. diplomats along with $300 million in military aid to Kyiv <a href="https://t.co/U5zwpuCk7U">https://t.co/U5zwpuCk7U</a> <a href="https://t.co/2ffKqOLf26">pic.twitter.com/2ffKqOLf26</a></p>— Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1518720256742727680? ref_src=twsrc%5Etfw">April 25, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ cam kết khoản viện trợ quân sự mới trị giá hơn 700 triệu USD cho Ukraine, trong đó khoảng 300 triệu USD để giúp quốc gia Đông Âu này mua sắm các loại vũ khí.
Các quan chức Mỹ cho biết Ngoại trưởng nước này Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc pḥng Lloyd Austin đă đến thủ đô Kiev của Ukraine vào ngày 24/4.
Theo nguồn tin này, đây là chuyến thăm Ukraine đầu tiên của các quan chức cấp cao Mỹ kể từ khi xảy ra xung đột tại quốc gia Đông Âu này cuối tháng 2 vừa qua.
Một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết tại cuộc gặp ở Kiev, Ngoại trưởng Blinken và Bộ trưởng Quốc pḥng Austin đă tuyên bố hỗ trợ chính quyền của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và thông báo về việc các nhà ngoại giao Mỹ sẽ sớm trở lại nước này.
Hai quan chức cấp cao Mỹ cũng cam kết khoản viện trợ quân sự mới trị giá hơn 700 triệu USD thông qua các h́nh thức trực tiếp và gián tiếp cho Ukraine, trong đó khoảng 300 triệu USD để giúp quốc gia Đông Âu này mua sắm các loại vũ khí cần thiết.
Khoản viện trợ này cũng sẽ được sử dụng để hỗ trợ các nước đồng minh trong khu vực của Ukraine sau khi những quốc gia này đă gửi vũ khí cho quốc gia láng giềng. Cùng khoản viện trợ mới này, tổng số tiền Mỹ hỗ trợ an ninh cho Ukraine kể từ đầu cuộc xung đột đến nay là 3,7 tỷ USD.
Ngoại trưởng Blinken cũng cho biết trong ngày 25/4, Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ chính thức bổ nhiệm Đại sứ Mỹ hiện nay tại Slovakia, Bridget Brink, làm Đại sứ Mỹ tại Ukraine, một vị trí đă bị bỏ trống kể từ năm 2019.
Các nhà ngoại giao Mỹ đă rời khỏi Đại sứ quán ở Kiev gần hai tuần trước khi xảy ra xung đột ở Ukraine, đồng thời chuyển một số hoạt động đến thành phố miền Tây Lvov, trước khi chuyển đến Ba Lan.
Ngoại trưởng Blinken và Bộ trưởng Quốc pḥng Austin đă đến Ba Lan vào ngày 23/4 và sau đó đến Ukraine vào ngày 24/4. Chuyến đi của các quan chức cấp cao Mỹ này là nhằm thể hiện sự ủng hộ của phương Tây đối với Ukraine.
Trước đó, các quan chức châu Âu cũng đă có các chuyến thăm đến Ukraine, trong đó có Thủ tướng Anh Boris Johnson và Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen.
Dự kiến, Bộ trưởng Quốc pḥng Austin sẽ đến Đức để tiến hành một cuộc họp với những người đồng cấp của hơn 20 quốc gia cùng Tổng Thư kư Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg tại căn cứ không quân Mỹ ở Ramstein.
Theo một quan chức của Lầu Năm Góc, cuộc họp sẽ tập trung vào vấn đề nhu cầu quốc pḥng của Ukraine.
Hoa Kỳ tuyên bố hôm thứ Ba sẽ vận động hết sức để giúp Ukraine giành chiến thắng trong cuộc chiến chống lại sự xâm lược vô cớ của Nga, khi các đồng minh từ 40 quốc gia gặp nhau để củng cố khả năng pḥng thủ của Kyiv trước Moscow.
Tại cuộc hội đàm, Bộ trưởng Quốc pḥng Đức Christine Lambrecht cho biết Berlin đă đồng ư việc chuyển giao các xe tăng pḥng không Gepard đă qua sử dụng cho Ukraine.
Việc chuyển sang cung cấp vũ khí hạng nặng đă đánh dấu một bước ngoặt từ sự hậu thuẫn rụt rè của Đức đối với Kyiv, điều này đă khiến Thủ tướng Olaf Scholz bị chỉ trích ở trong và ngoài nước.
Lambrecht thừa nhận rằng kho vũ khí của Bundeswehr có hạn, nhưng cho biết họ sẽ chuyển sang các kho của các nhà sản xuất vũ khí của Đức.
“Ukraine đặt hàng và Đức trả tiền,” bà nói.
Kyiv đă yêu cầu trang bị pháo hạng nặng và xe tăng để đẩy lùi các lực lượng Nga đang cố gắng giành quyền kiểm soát hoàn toàn vùng đồng bằng rộng lớn phía nam và khu vực phía đông Donbas.
Pháp đang cung cấp pháo Caesar có tầm bắn 40 km và Anh cung cấp tên lửa pḥng không và xe tăng Starstreak.
Cuộc họp cũng nhằm đảm bảo an ninh của Ukraine trong dài hạn sau khi chiến tranh kết thúc.
Ngoài ra các quốc gia ở xa hơn như Nhật Bản hay Australia, vốn lo ngại rằng chiến thắng của Nga ở Ukraine có thể tạo tiền lệ và thúc đẩy tham vọng lănh thổ của Trung Quốc.
Quân đội Nga tấn công có chủ đích vào một số cơ sở đường sắt tại vùng Vinnytsia, miền tây-trung Ukraina, theo cáo buộc của chính quyền địa phương. Đây là một đầu mối đường sắt quốc tế của Ukraina.
AFP chiều hôm qua, 25/04/2022, dẫn nguồn tin từ cơ quan công tố vùng Vinnytsia, cho hay « ít nhất 5 người chết và 18 người bị thương » trong các cuộc oanh kích kéo dài một giờ đồng hồ sáng hôm qua « nhắm vào 5 ga đường sắt ». Trước đó trên mạng Telegram, lănh đạo ngành đường sắt Ukraina Oleksandre Kamychine tố cáo Nga « tiếp tục phá hủy các cơ sở hạ tầng đường sắt » của Ukraina.
Vinnytsia là một đầu mối đường sắt nội địa quan trọng của Ukraina, nhưng cũng là nơi đi qua của phần lớn các chuyến tàu quốc tế từ châu Âu. Nhiều lănh đạo châu Âu đă công du thủ đô Kiev bằng tàu hỏa.
Sau vụ oanh kích nói trên, theo báo Pháp, bộ Quốc Pḥng Nga ra thông báo cho biết đă phá hủy 6 cơ sở đường sắt của Ukraina, được sử dụng để cung cấp các vũ khí từ nước ngoài cho quân đội Ukraina. Cùng ngày, ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov, trong một cuộc trả lời phỏng vấn trên truyền h́nh nhà nước Nga, khẳng định các vũ khí phương Tây viện trợ cho Ukraina « là mục tiêu tấn công hợp pháp của quân đội Nga trong khuôn khổ chiến dịch quân sự đặc biệt ».
Mariupol : Không đạt thỏa thuận về hành lang nhân đạo
Theo chính quyền Kiev, tính đến trưa hôm qua, Ukraina và Nga vẫn không đạt thỏa thuận lập hành lang nhân đạo tại thành phố Mariupol. Phó thủ tướng Ukraina, bà Iryna Verechtchouk, bác bỏ thông tin trước đó về việc đă có một hành lang nhân đạo cho phép di tản thường dân khỏi khu vực nhà máy luyện kim Azovstal, vẫn do các lực lượng Ukraina kiểm soát, nhưng bị quân Nga vây chặt.
Phó thủ tướng Ukraina nhấn mạnh là hành lang mà Nga đơn phương lập ra, bắt đầu có hiệu lực từ 14 giờ, giờ địa phương « không bảo đảm an toàn, và không thể gọi là một hành lang nhân đạo ». Trả lời RFI, ông Martin Dieckmann, thuộc tổ chức phi chính phủ Đức « Signs of Hope », đang hoạt động hỗ trợ người di tản tại Ukraina, cũng khẳng định là nh́n chung không có « hành lang nhân đạo », trái ngược với tuyên bố của Nga :
« Điều này quả thật không dễ dàng. Không thực sự có một hành lang, trái ngược với những ǵ được tuyên bố. Hai lần người Nga tuyên bố rằng một ‘‘hành lang xanh’’ giúp cho việc sơ tán dân thường đă được mở ra. Tuy nhiên, các phương tiện di chuyển bọc thép của chúng tôi đă bị tấn công bằng súng. Hội Chữ thập đỏ đă thử đi hai lần, nhưng đều bị bắn.
Cách đây ba tuần, một số nhóm của chúng tôi đă lần đầu tiên tiếp cận được Mariupol để giao thực phẩm, nhưng kể từ đó, chúng tôi phải dựa vào người dân địa phương để nhờ chuyển hàng cứu trợ vào thành phố. Xe hơi nhỏ hoặc xe tải nhỏ kín đáo hơn là xe buưt 50 chỗ. Các xe chứa đầy thức ăn. Nếu vượt qua được th́ sẽ là may mắn. Nhưng nếu tài xế của chúng tôi bị bắt, th́ xe cũng bị giữ.
Tại đây, từ Zaporizhia, các t́nh nguyện viên tổ chức nhiều cuộc sơ tán dân thường. Sáu tài xế đă bị bắt giữ trong những tuần gần đây tại các khu vực bị chiếm đóng, v́ họ phải đi qua các trạm kiểm soát của Nga. Nhưng họ không có sự lựa chọn nào khác ».
Ukraine có quyền tấn công vào bất kể mục tiêu nào phục vụ cho cuộc xâm lược của Putin và đế quốc Nga
Trong 2 tháng xâm lược Ukraine, đế quốc Nga đă tấn công tất cả các mục quân sự cũng như dân sự của Ukraine, tàn phá các thành phố, làng mạc và sát hại thường dân của Ukraine.
Bởi vậy, Ukraine có quyền tấn công vào tất cả các mục tiêu nào mà đế quốc Nga sử dụng để phục vụ cho cuộc xâm lược Ukraine.
Tại sao Nga phải giật ḿnh phản ứng gay gắt khi một viên chức Ukraina đe dọa tấn công cầu Kerch nối Nga và Crimea?
UKRAINE sẽ tấn công cây cầu dài nhất CHÂU ÂU nối liền lănh thổ NGA với bán đảo CRIMEA là đường vận chuyển quân tiếp viện cho CRIMEA qua KHERSON, MELITOPOL và MARIUPOL.
Ông Oleksiy Danilov, chủ tịch Hội đồng Quốc pḥng và An ninh Quốc gia Ukraine cho biết, Nga đang sử dụng cây cầu dài 19km bắc qua Eo biển Kerch để đưa quân đội và vũ khí từ Nga tới Crimea và sau đó vào phía Nam Ukraine.
"Sẽ thật tốt nếu các đối tác có thể cung cấp cho chúng tôi phương tiện nào đó mà chúng tôi có thể sử dụng để tiếp cận cây cầu này. Điều đó sẽ giúp chúng tôi giải quyết nhiều vấn đề", ông Danilov nhận định trong cuộc trả lời phỏng vấn với Radio NV khi được hỏi liệu Ukraine có thể tấn công cầu Crimea hay không bởi nó đang được sử dụng để Nga tăng cường lực lượng.
Người phát ngôn điện Kremlin Dmirty Peskov đă gọi những b́nh luận của ông Danilov "không khác ǵ một thông báo về cuộc tấn công khủng bố tiếp theo".
---
NGA PH̉NG THỦ CÂY CẦU DÀI NHẤT CHÂU ÂU ...
Đây là cây cầu Kerch lịch sử nhất Châu Âu thời văn minh của Nga, cũng là một trong những báu vật của cả Nga nằm trên vùng Biển mà Ukraina không bao giờ bỏ quên.
Kerch dài 19,3 km, kinh phí xây dựng hơn 4 tỷ USD
Đoạn ṿm cao 35 m tàu tự do đi qua
Quân sự:
Cầu Kerch được bảo vệ nghiêm ngặt 24/24.
1 Lữ Đoàn PK S 300.
1 Lữ Đoàn PK Pantsir.
Phi Đội Shokhoi SU 25 Grach.
1 Lữ Đoàn TQLC Nga.
Một phần tàu của Hạm đội biển Đen.
18 ngàn Quân Nga bảo vệ chung cả bán đảo Crume
Đối với Ukraina th́ cầu Kerch vẫn thuộc trong tầm ngắm v́ hải quân Ukraina đă từng cố băng qua cây cầu (bị Nga đơn phương tuyên bố đóng hải phận với cây cầu làm tuyến chắn) để tiếp cận cảng Mariupol lần 2015, 2017 nhưng bất thành và bị Nga bắt giữ binh sĩ nước ḿnh.
Vùng Biển này đặc biệt sương mù quanh năm, việc giao thương rất khó khăn, năm 2016 Putin quyết định cho xây cầu Kerch hiện đại nhất thời nay của Nga, mục đích hiện nay có 70% đường vận chuyển cho chiến dịch tiếp vận, hậu cần, vũ khí quân đội Nga... cho chiến trường Miền Nam Ukraina.
Về chiến lược quân sự, nếu Nga để mất cầu Kerch th́ xem như thua trận, v́ hết đường tiếp viện. Vùng sóng , gió, sương mù… không kiểu ǵ đáp ứng được.
Tuy nhiên với tinh thần như Ukraina, chết họ không sợ, đất nước bị Nga đánh phá tan nát rồi th́ không ǵ là không thể một khi Uk đang có được hậu thuẩn về vũ khí đời mới của phương Tây.
Và, ngay lúc này, Ucraina đă đưa ra cảnh báo về sự phá hủy cây cầu và Nga đă bắt đầu run sợ !!
Nguyễn Văn Đài
Hoa Kỳ đă không có đại sứ chính thức tại Ukraine kể từ năm 2019, khi cựu Tổng thống Donald Trump sa thải bà Marie Yovanovitch khỏi vai tṛ đại sứ sau khi bà từ chối hợp tác việc điều tra vụ làm ăn tại Ukraine của con trai ứng cử viên Biden. Sau vài năm để trống vị trí này và cuộc xâm lăng toàn diện của Nga vào Ukraine, Tổng thống Biden nói rằng ông có kế hoạch thay đổi điều đó.
Hôm thứ Hai, ṭa Bạch Ốc thông báo ư định của Biden đề cử bà Bridget Brink vào vị trí này. Bà Brink hiện là đại sứ Hoa Kỳ tại Slovakia, và là nhà ngoại giao kỳ cựu đă dành hơn hai thập niên trong Bộ Ngoại giao tập trung vào châu Âu và Âu-Á. Brink, là cư dân Michigan, có bằng đại học từ Kenyon cũng như từ đại học London School of Economics and Political Sciencev và nói được nhiều thứ tiếng, bao gồm cả tiếng Nga.
Hoa Kỳ đă không có đại sứ chính thức tại Ukraine kể từ năm 2019, khi cựu Tổng thống Donald Trump sa thải bà Marie Yovanovitch khỏi vai tṛ đại sứ sau khi bà từ chối hợp tác việc điều tra vụ làm ăn tại Ukraine của con trai ứng cử viên Biden. Sau vài năm để trống vị trí này và cuộc xâm lăng toàn diện của Nga vào Ukraine, Tổng thống Biden nói rằng ông có kế hoạch thay đổi điều đó.
Hôm thứ Hai, ṭa Bạch Ốc thông báo ư định của Biden đề cử bà Bridget Brink vào vị trí này. Bà Brink hiện là đại sứ Hoa Kỳ tại Slovakia, và là nhà ngoại giao kỳ cựu đă dành hơn hai thập niên trong Bộ Ngoại giao tập trung vào châu Âu và Âu-Á. Brink, là cư dân Michigan, có bằng đại học từ Kenyon cũng như từ đại học London School of Economics and Political Sciencev và nói được nhiều thứ tiếng, bao gồm cả tiếng Nga.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">President Biden is expected to nominate Bridget Brink to serve as the next U.S. ambassador to Ukraine, a move intended to fill a position that has remained officially vacant for three years — and is now even more crucial during the Russian invasion.<a href="https://t.co/0kgRYvbu2E">https://t.co/0kgRYvbu2E</a></p>— The Washington Post (@washingtonpost) <a href="https://twitter.com/washingtonpost/status/1518566516668743682? ref_src=twsrc%5Etfw">April 25, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ: Ukraine có thể thắng
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin hôm 26/4 đă khởi động các cuộc thảo luận quốc pḥng với hơn 40 nước bằng cách bày tỏ tin tưởng rằng Ukraine có thể chiến thắng trước Nga trong cuộc xung đột đến nay đă kéo dài hai tháng.
“Sức kháng cự của các bạn đă mang lại nguồn cảm hứng cho thế giới tự do,” ông Austin nói, khi ông lên án cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine là ‘không thể bào chữa’.
“Ukraine rơ ràng tin rằng họ có thể chiến thắng, và tất cả mọi người ở đây cũng vậy,” ông Austin nói.
Ông Lloyd Austin cho biết tại viện trợ quân sự đang trên đường đến Ukraine. Cuộc họp tại căn cứ không quân Ramstein của Hoa Kỳ ở Đức nhằm cam kết cung cấp thêm vũ khí cho Kyiv.
“Cuộc họp này cho thấy thế giới được lên dây cót,” Austin nói trong phát biểu khai mạc. Ông nói thêm rằng ông muốn các quan chức quốc pḥng rời cuộc họp ‘với hiểu biết chung và minh bạch về các yêu cầu an ninh ngắn hạn của Ukraine bởi v́ chúng ta sẽ tiếp tục làm tất cả mọi thứ để có thể đáp ứng’.
Ông Austin cũng t́m cách trấn an Kyiv: “Chúng tôi biết, và các bạn cũng nên biết, rằng tất cả chúng tôi ở đây đều ủng hộ các bạn và đó là lư do tại sao chúng tôi có mặt ở đây ngày hôm nay – để tăng cường kho vũ khí cho nền dân chủ Ukraine.”
Liên đoàn khúc côn cầu quốc tế đă tước quyền đăng cai Giải vô địch thế giới năm 2023 của #Russia.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The International Ice Hockey Federation has stripped <a href="https://twitter.com/hashtag/Russia?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Russia</a> of the right to host the 2023 World Championship. <a href="https://t.co/Q0QgFdGA5O">pic.twitter.com/Q0QgFdGA5O</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1518958978289569793? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Tại #Kyiv, tháo dỡ tượng đài dưới ṿm "Hữu nghị các dân tộc"
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">In <a href="https://twitter.com/hashtag/Kyiv?src=hash&ref_sr c=twsrc%5Etfw">#Kyiv</a>, the dismantling of the monument under the arch of "Friendship of Nations" began. <a href="https://t.co/3OXk4PWucG">pic.twitter.com/3OXk4PWucG</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1518932781321138177? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Xe tăng T-72B3 của Nga bị Lữ đoàn tấn công núi 128 của Ukraine tiêu diệt ở phía Đông.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a>: A Russian T-72B3 tank was destroyed by the the 128th Mountain Assault Brigade of Ukraine in the East. As claimed, it was hit with a NLAW in top-attack mode, which penetrated the armor and caused an internal fire - shortly after the ammo onboard detonated. <a href="https://t.co/X4oIuZJ1Ma">pic.twitter.com/X4oIuZJ1Ma</a></p>— 🇺🇦 Ukraine Weapons Tracker (@UAWeapons) <a href="https://twitter.com/UAWeapons/status/1518976792559771650? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Bệnh viện tạm trong boongke của #Azovstal (https://www.vietbf.com/forum/usertag.php?do=list&action=hash&hash=Azovstal) , #Mariupol (https://www.vietbf.com/forum/usertag.php?do=list&action=hash&hash=Mariupol) .
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Makeshift hospital in the bunkers of <a href="https://twitter.com/hashtag/Azovstal?src=hash&re f_src=twsrc%5Etfw">#Azovstal (https://www.vietbf.com/forum/usertag.php?do=list&action=hash&hash=Azovstal) </a>, <a href="https://twitter.com/hashtag/Mariupol?src=hash&re f_src=twsrc%5Etfw">#Mariupol (https://www.vietbf.com/forum/usertag.php?do=list&action=hash&hash=Mariupol) </a>.<br><br>The horror. <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/Russia?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Russia</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/WarCrimes?src=hash&r ef_src=twsrc%5Etfw">#WarCrimes</a> <a href="https://t.co/sXBCRKqJaM">pic.twitter.com/sXBCRKqJaM</a></p>— Canadian Ukrainian Volunteer 🇺🇦🇨🇦✊🏻 (@CanadianUkrain1) <a href="https://twitter.com/CanadianUkrain1/status/1518981988308369410? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Các nhà chức trách ở #Kyiv hôm thứ Ba đă bắt đầu phá dỡ một tượng đài tượng trưng cho mối quan hệ lịch sử giữa #Ukraine và #Russia của Liên Xô cũ, các phóng viên AFP đưa tin, hơn hai tháng sau khi quân đội của Moscow xâm lược Ukraine.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Authorities in <a href="https://twitter.com/hashtag/Kyiv?src=hash&ref_sr c=twsrc%5Etfw">#Kyiv</a> on Tuesday began demolishing a monument symbolising historic ties between ex-Soviet <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> and <a href="https://twitter.com/hashtag/Russia?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Russia</a>, AFP correspondents reported, more than two months after Moscow’s troops invaded Ukraine.<a href="https://t.co/7O7WoTVbvs">https://t.co/7O7WoTVbvs</a></p>— KyivPost (@KyivPost) <a href="https://twitter.com/KyivPost/status/1518967873254920195? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Nga đă gửi thêm quân đến miền đông Ukraine, nơi họ đă tiến hành một cuộc tấn công lớn vào tuần trước nhằm chiếm các tỉnh được gọi là Donbas.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Russia has sent more troops in to eastern Ukraine, where it launched a massive assault last week in an attempt to capture provinces known as the Donbas. <a href="https://t.co/6LcvDOIY0R">pic.twitter.com/6LcvDOIY0R</a></p>— ANews (@anews) <a href="https://twitter.com/anews/status/1518983240790466560? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Ảnh chụp một nhóm binh lính t́nh nguyện nước ngoài Phần Lan chiến đấu ở Ukraine.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Photo of an all-Finnish group of foreign volunteer soldiers fighting in Ukraine.<br><br>The soldier who posted the picture, <a href="https://twitter.com/rsiren2?ref_src=twsr c%5Etfw">@rsiren2</a>, writes:<br><br>“What do humans live for? To accumulate as money as possible”?<br><br>Snipe away Finnish brothers. <br><br>🇫🇮🇺🇦 <a href="https://t.co/eh3oKyGIy9">pic.twitter.com/eh3oKyGIy9</a></p>— Visegrád 24 (@visegrad24) <a href="https://twitter.com/visegrad24/status/1518980376655446016? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Giá dầu ăn đă đạt mức cao kỷ lục trên toàn cầu do cuộc chiến của Nga ở Ukraine đă khiến chi phí tăng mạnh.
Điều đó khiến các doanh nghiệp nhỏ gặp khó khăn trong việc kiếm sống và làm dấy lên nhiều lo ngại hơn về nguồn cung cấp lương thực toàn cầu.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Cooking oil prices have hit record highs globally as Russia's war in Ukraine causes already steep costs to surge.<br><br>That's making it tough for small businesses to make ends meet and raising more concerns about global food supply. <a href="https://t.co/2eTzMxveMi">https://t.co/2eTzMxveMi</a> <a href="https://t.co/HMCwpapECD">pic.twitter.com/HMCwpapECD</a></p>— The Associated Press (@AP) <a href="https://twitter.com/AP/status/1518984201332314112? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Thiết giáp của Nga đă bị pháo kích của Ukraine ở mặt trận phía Đông - một xe chiến đấu bộ binh BMP-2 bị hư hại và hai xe khác không rơ loại bị phá hủy.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a>: Russian armor was heavily shelled by the Ukrainian artillery on the Eastern front - a BMP-2 infantry fighting vehicle was damaged and another two vehicles of unknown type were destroyed. <a href="https://t.co/D5BLZD8iEQ">pic.twitter.com/D5BLZD8iEQ</a></p>— 🇺🇦 Ukraine Weapons Tracker (@UAWeapons) <a href="https://twitter.com/UAWeapons/status/1518984729168596992? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">These are the indicative estimates of Russia’s combat losses as of April 26, according to the Armed Forces of Ukraine. <a href="https://t.co/ARNflEgoE8">pic.twitter.com/ARNflEgoE8</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1518858716749180928? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Quan chức an ninh Nga: ‘Ukraine sẽ bị phân ră thành nhiều nước’
Vị thư kư đầy quyền lực của Hội đồng An ninh Nga hôm 26/4 nói rằng chính sách của phương Tây và Ukraine ‘đang dẫn đến sự tan ră của Ukraine’.
Phát biểu của ông Nikolai Patrushev có thể được xem là cảnh báo cuộc chiến của Nga ở Ukraine có thể dẫn đến sự phân ră của đất nước này, điều mà Moscow sẽ t́m cách đổ lỗi cho các đối thủ.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ báo chính phủ Rossiyskaya Gazeta, ông Patrushev - một đồng minh quan trọng của Tổng thống Vladimir Putin - cho biết nước Mỹ trong nhiều năm đă t́m cách gieo rắc sự thù hận đối với mọi thứ về Nga ở Ukraine.
“Tuy nhiên, lịch sử dạy rằng hận thù không bao giờ có thể trở thành yếu tố đáng tin cậy trong sự đoàn kết quốc gia,” ông Patrushev nói.
“Nếu có bất cứ điều ǵ mà ngày nay đoàn kết các dân tộc sống ở Ukraine, đó chỉ là nỗi sợ về sự tàn bạo của các binh đoàn dân tộc chủ nghĩa,” ông Patrushev nói – ư nhắc đến các đơn vị lực lượng vũ trang Ukraine mà Moscow đă gọi là Quốc Xă.
Do đó, kết quả của các chính sách phương Tây và Kyiv chỉ có thể là sự tan ră của Ukraine thành nhiều nước, ông được Patrushev dẫn lời nói.
Những b́nh luận này của ông, gần 9 tuần sau cuộc chiến, đă đem đến đầu mối mới nhất cho thấy Moscow – mặc dù ngay từ đầu nói rằng họ không có ư định chiếm đóng Ukraine – muốn làm tan ră Ukraine.
Phần Lan và Thụy Điển rủ nhau gia nhập NATO. Như thường thấy ở các nước Bắc Âu, họ thường hay tham chiếu, học hỏi lẫn nhau để có những chính sách, bước đi đúng đắn về đối nội lẫn đối ngoại, cứ Đan Mạch, Thụy Điển làm ǵ hay là Na Uy, Phần Lan, Iceland bắt chước và ngược lại.
Nhiều chuyên gia, nhà b́nh luận chính trị quốc tế đă chỉ ra, nguyên nhân chính khiến các nước Bắc Âu thành công về nhiều mặt, trở thành những quốc gia giàu có, phát triển, xă hội văn minh, dân trí cao, có chỉ số phát triển con người cao nhất trên thế giới, thường xuyên thay nhau đứng đầu danh sách những quốc gia hạnh phúc nhất thế giới... mặc dù là những nước nhỏ về dân số, điều kiện khí hậu khá là khắc nghiệt với mùa đông quá dài, quá lạnh; đó là v́ họ biết lựa chọn mô h́nh thể chế chính trị phù hợp nhất với đất nước, dân tộc (mô h́nh dân chủ-xă hội với một nhà nước phúc lợi toàn diện (a comprehensive welfare state), từng trở thành mô h́nh được nhiều nước ngưỡng mộ (the Nordic model), biết học hỏi những cái hay của nhau và của thế giới để áp dụng, có một triết lư sống, văn hóa sống khá giống nhau trong đó đề cao yếu tố hạnh phúc của con người thông qua sự cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi, thưởng thức cuộc sống, ḥa ḿnh với thiên nhiên, chăm luyện tập sức khỏe, dành nhiều thời gian cho gia đ́nh v.v…Họ cũng biết chọn bạn tốt, đồng minh tốt, luôn đứng về phía lẽ phải và có trách nhiệm với thế giới từ việc tham gia các hoạt động nhân đạo quốc tế, biến đổi khí hậu, môi trường…Và uyển chuyển thay đổi đường lối chính sách đối ngoại để theo kịp với những biến đổi, xu hướng của thời đại. Bây giờ như chúng ta thấy, từ cuộc chiến Ukraine và bản chất xâm lược, bành trướng của Putin, họ đă từ bỏ con đưởng trung lập để gia nhập khối NATO.
Trái lại, đảng và nhà nước cộng sản VN th́ luôn luôn chọn con đường sai, mô h́nh thể chế chính trị sai, luôn học theo những quốc gia độc tài và trở thành bản copy tồi của các nước này, luôn kiên tŕ đứng về phía ác, đi theo trục ác Liên Xô-Trung Cộng trước đây và Nga-Trung Cộng bây giờ bất chấp mọi rủi ro, bất lợi, hiểm nguy cho đất nước, dân tộc, và không bao giờ thay đổi bất chấp thời thế đổi thay!
Các nước lên án Nga, ủng hộ Ukraine, gia nhập NATO th́ VN bỏ phiếu đứng về phía Nga, cách bỏ phiếu rập khuôn Trung Cộng và bây giờ th́ tập trận chung với Nga!
SONG CHI
Phát ngôn nhân Ngũ Giác Đài: ‘Quân đội Nga đă suy yếu và nước Nga sẽ suy yếu’
Quân đội Nga đă suy yếu và nước Nga sẽ suy yếu sau cuộc chiến ở Ukraine, ông John Kirby, thư kư báo chí Ngũ Giác Đài hôm 26/4cho biết trước cuộc họp của các đồng minh và đối tác NATO.
“Quân đội của họ đă suy yếu. Vào lúc này quốc gia họ đă yếu hơn và một lần nữa càng cô lập chính bản thân họ,” ông Kirby nói trong một cuộc phỏng vấn với CNN. “Chúng tôi muốn Nga không thể đe dọa các nước láng giềng một lần nữa trong tương lai.”
"Nền kinh tế của họ đang lao đao. Quân đội của họ đă bị vắt kiệt theo nhiều cách, không hoàn toàn, nhưng chắc chắn họ đă chịu thương vong và họ đă chịu tổn thất trong cuộc xâm lược Ukraine này,” ông Kirby nói nhưng không đưa thêm chi tiết.
Trong lúc này, một quan chức hàng đầu của chính phủ Anh cho biết Nga đang có những quyết định quân sự ‘không tốt’ v́ Tổng thống Nga Vladimir Putin muốn có được chiến thắng nào đó ở Ukraine cho đến ngày 9/5, khi Nga kỷ niệm ngày chiến thắng trong Đệ nhị Thế chiến.
Bộ trưởng Quân lực Anh James Heappey hôm 26/4 nói rằng các quân Nga đang ‘để mất bất kỳ lợi thế nào họ có thể đă có’ với việc phát động cuộc tiến công ở khu vực Donbass miền đông Ukraine trước khi tập hợp đủ quân.
Ông nói trên kênh Sky News rằng ‘mong muốn của ông Putin đứng trên các bậc thang Điện Kremlin vào ngày 9/5 như người anh hùng, có nghĩa là Nga sẽ mất đi hàng ngàn sinh mạng và người Nga sẽ đánh mất lợi thế về lực lượng mà lẽ ra họ đă có.’
Cuộc chiến Nga-Ukraina đă bước sang tháng thứ ba, và dường như hai bên vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt căng thẳng. Trang mạng đài truyền h́nh Mỹ CNN có bài phân tích về việc tổng thống Nga Vladimir Putin dường như đang t́m mọi cách để chiếm được vùng Donbass ở phía đông Ukraina trước ngày 09/05 tới.
Khi lực lượng Ukraina đẩy lùi quân Nga đang trong quá tŕnh tiến vào chiếm thủ đô Kiev, họ cho biết đă t́m thấy một số hành lư thú vị trong đống hoang tàn do quân đội Nga để lại sau khi rút lui, đạn dược, áo giáp và bên trong các xe quân sự là quân phục duyệt binh của Nga. Ông Oleksandr Hruzevych, phó tổng tham mưu trưởng lục quân Ukraina cho biết : « Nga đă dự kiến chiếm được Kiev trong hai ngày và sau đó sẽ tổ chức lễ duyệt binh ở đây. »
Tổng thống Nga Vladimir Putin không thể có một cuộc duyệt binh ở thủ đô Ukraina, nhưng một cuộc duyệt binh sắp diễn ra ở Matxcơva và cho dù t́nh h́nh trên chiến trường có thế nào đi chăng nữa th́ tổng thống Nga có thể sẽ tuyên bố chiến thắng tại ngày lễ đó sẽ diễn ra vào đầu tháng Năm tới.
09/05 là một trong những ngày lễ quan trọng nhất của Nga, ngày Chiến thắng - ngày Đức đầu hàng ở Thế chiến thứ 2. Điện Kremlin đă sử dụng ngày kỷ niệm này trong hơn 70 năm qua để tôn vinh chủ nghĩa anh hùng đă thành công chống lại Đức Quốc xă, nhưng quan trọng hơn cả là để tuyên bố với người dân Nga, với các quốc gia bằng hữu cũng như kẻ thù của đất nước rằng các nhà lănh đạo Nga đang cai trị một cường quốc vĩ đại và hùng mạnh.
Ngày Chiến thắng đi kèm với việc phô trương sức mạnh quân sự, và khi ngày này được kỷ niệm ở giữa một cuộc chiến, mặc dù ở Nga cuộc chiến này bị cấm gọi là « chiến tranh » và một cuộc chiến mà Matxcơva tuyên truyền một cách dối trá rằng đang diễn ra hoàn hảo đúng theo kế hoạch, dường như Nga không có phương án nào khác ngoài việc điện Kremlin sẽ phải sử dụng sự kiện 09/05 để tuyên bố trước công chúng rằng ḿnh đă chiến thắng.
Theo đánh giá của t́nh báo Mỹ, các nhà phân tích chính sách đối ngoại của Nga và nhận thức chung đều chỉ ra rằng Putin sẽ sử dụng ngày 09/05 như « thời hạn chót » của chiến dịch ở Ukraina. Đó không phải là thời hạn cuối cùng để giành chiến thắng bởi điều đó có thể sẽ không xảy ra trong những tuần tới, nhưng đây là cách để Nga làm như đă ít nhiều giành được một chiến thắng nào đó, và là một chiến thắng quan trọng.
Chiến dịch trong những ngày sắp tới sẽ tập trung mạnh vào phía đông Ukraina, khu vực Donbass cạnh biên giới Nga, nơi có sự tập trung đông đảo của người dân tộc Nga và những người nói tiếng Nga, và là nơi những người ly khai do Nga hậu thuẫn đă tiến hành cuộc chiến chống lại Nhà nước Ukraina trong 8 năm qua.
Đó là nơi mà Putin sẽ t́m kiếm một thành công nhằm cứu văn thể diện, một chiến thắng cụ thể mà ông có thể mang lại cho người dân Nga để nói với họ rằng ông vẫn là nhà lănh đạo vĩ đại với « chiến dịch quân sự đặc biệt », với tất cả những khó khăn mà cuộc chiến đang gây ra cho người dân Nga, và chưa kể đến những tai họa mà Ukraina đă và đang phải hứng chịu – rằng sau cùng th́ cuộc chiến này là một quyết định đứng đắn. Tuy nhiên, sự tuyệt vọng đối với việc giành chiến thắng của ông ta sẽ đồng nghĩa với việc trong những tuần tới cuộc chiến chắc chắn sẽ cướp đi rất nhiều sinh mạng và gây ra sự hủy diệt thậm chí c̣n tồi tệ hơn cho Ukraina.
Cho đến nay, cuộc chiến của Putin đă mang lại kết quả gần như hoàn toàn trái ngược với mong muốn của ông, cuộc chiến này đă củng cố ư thức quốc gia của Ukraina, củng cố và thống nhất Liên Minh Bắc Đại Tây Dương (NATO) và phương Tây, đă làm hoen ố h́nh ảnh của các lực lượng quân sự và chiến lược gia của Nga, v.v. Tuy nhiên, Putin hầu như đă thành công trong việc che giấu những sự thật đó với người dân Nga bằng cách đóng cửa các phương tiện truyền thông độc lập và khiến các nhà báo chân chính của Nga phải bỏ trốn khỏi đất nước. Điều đó đă khiến hầu hết người dân Nga chỉ sử dụng các phương tiện truyền thông do Nhà nước kiểm soát.
Nhưng ngay cả các nhà độc tài cũng phải lo lắng về vị thế trong nước của họ. Nếu người dân Nga coi cuộc phiêu lưu ở Ukraina của ông Putin là một thảm họa, th́ khả năng nắm giữ quyền lực của ông có thể sẽ bị suy yếu.
Mặc dù Nhà nước kiểm soát thông tin, nhưng có khả năng Matxcơva sẽ không thể che giấu được một số sự kiện. Những người lính sẽ trở về nhà và kể lại câu chuyện của họ cho bạn bè và người thân. Hàng ngàn người sẽ không trở lại. Và một bộ phận dân số nhỏ vẫn có thể nhận được tin tức từ nước ngoài. Trong khi đó, người dân Nga, đang phải chịu đựng những khó khăn nghiêm trọng do các lệnh trừng phạt của phương Tây và sự ra đi của nhiều công ty nước ngoài có thể sẽ sớm khiến nền kinh tế Nga sụp đổ. Dù thế nào đi cho nữa, sự thật sẽ dần dần lộ ra.
Đó là lư do tại sao ông Putin cần khẩn trương phô trương chiến dịch của ḿnh như một chiến thắng.
Vào ngày 09/05, tổng thống Putin gần như chắc chắn sẽ đứng ở Quảng trường Đỏ, trên một sân khấu được xây dựng trước lăng mộ, nơi quàn thi hài của nhà lănh đạo Liên Xô Vladimir Lenin từ hơn 90 năm qua, và nói rằng mọi thứ đều diễn ra suôn sẻ ở mặt trận phía Tây.
Chúng ta sẽ xem liệu bộ trưởng Quốc Pḥng Sergei Shoigu có xuất hiện hay không. Cho đến năm ngoái, ông ta đă đóng một vai tṛ quan trọng, ngực của ông gắn đầy huy chương rực rỡ sau những chiến thắng đẫm máu ở Syria và Chechnya. Nhưng giờ đây, ông ta đang dẫn đầu một quân đội bị sỉ nhục và ông phải đối mặt với những tin đồn dai dẳng về việc ông bị bệnh nặng.
Vào ngày 09/05, ông Putin có thể thông báo một tin nào đó về Donbass. Có thể ông ta sẽ tuyên bố rằng Donbass đă được « giải phóng » khỏi « Quốc xă », thế lực đang cai trị Ukraina theo ông Putin. Có thể Nga sẽ tổ chức một cuộc trưng cầu trá h́nh như đă từng làm sau khi Matxcơva chiếm bán đảo Crimée của Ukraina vào năm 2014. Nếu như Nga công bố một cuộc trưng cầu cho thấy hầu hết người dân ở Donbass háo hức muốn Nga sáp nhập khu vực này, hăy nhớ rằng kết quả một cuộc khảo sát độc lập gần đây đă không đi theo hướng ủng hộ đó.
Không lâu sau lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng năm 2021, ông Putin đă tung một bài báo cho rằng người Nga và người Ukraina là cùng một dân tộc. Đó là một dấu hiệu đáng ngại cho thấy tổng thống Putin sẽ cố gắng xóa bỏ bản sắc, quốc gia và chính biên giới của Ukraina ngay sau đó. Hầu hết mọi người ở Donbass, khu vực của Ukraina nơi đa phần người dân đồng cảm với phân tích lịch sử của ông Putin, cũng hoàn toàn bác bỏ quan điểm đó. Trong một cuộc thăm ḍ của riêng CNN, chưa đến 1/5 người đồng ư rằng người Nga và người Ukraina là « một dân tộc ». Tuy nhiên, đó vẫn là yếu tố hoặc lư do chính khiến ông Putin phát động chiến tranh.
Ông Putin có thể giành được một chiến thắng về mặt chiến lược nếu thành phố cảng Mariupol thất thủ, khi các lực lượng Nga cố gắng thiết lập một hành lang trên bộ giữa các vùng lănh thổ mà họ kiểm soát ở Donbass và Crimée. Điều đó sẽ củng cố quyền kiểm soát của Nga đối với một khu vực rộng lớn của Ukraina, và đó sẽ không đơn giản chỉ là một chiến thắng mang tính biểu tượng. Đó sẽ là một vố đau về tinh thần, chiến lược và kinh tế đối với chủ quyền của Ukraina.
Để giành được một chiến thắng như vậy từ giờ cho đến 09/05, tổng thống Putin gần như chắc chắn sẽ có những hành động tàn bạo hơn nữa đối với miền đông Ukraina. Điều đó sẽ gặp phải sự kháng cự dữ dội và không khoan nhượng từ phía Ukraina. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky nói với CNN rằng Ukraina sẽ không từ bỏ lănh thổ ở phía đông để ngăn chặn chiến tranh. Nguyên thủ Ukraina tin rằng nếu Donbass thất thủ, ông Putin sẽ tiếp tục nhắm vào Kiev.
Để chống lại cuộc tấn công mới đang được Nga thực hiện, Ukraina sẽ cần sự giúp đỡ nhiều hơn nữa từ phương Tây. Và Ukraina cần sự giúp đỡ này sớm nhất có thể. Mong muốn tuyên bố chiến thắng vào đầu tháng Năm của tổng thống Putin sẽ mang lại nhiều đau đớn. Nhưng việc này cũng khiến ông chủ điện Kremlin lâm vào thế nguy hiểm, bởi những điều mà ông ấy muốn tuyên bố trước công chúng vào 09/05 phải thực sự đáng tin cậy. Nếu không, ông Putin biết ḿnh sẽ mất uy tín một cách trầm trọng.
Suy cho cùng, cuộc duyệt binh ngày 09/05 sẽ diễn ra ở Matxcơva chứ không phải ở Kiev.
Cù Tuấn: Cập nhật chiến tranh ở Ukraina lúc 9h sáng, ngày 26-4-2022
Ngày 25-4, Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Mỹ Joe Biden đă đề cử bà Bridget Brink, hiện là Đại sứ Mỹ tại Slovakia, giữ chức tân Đại sứ Mỹ tại Ukraina, vị trí đă bị bỏ trống kể từ năm 2019. Tuyên bố của Nhà Trắng nêu rơ: "Hôm nay, Tổng thống Biden thông báo ư định đề cử nhà ngoại giao kỳ cựu của Mỹ Bridget A. Brink làm Đại sứ đặc mệnh toàn quyền tại Ukraina".
Trước khi làm Đại sứ Mỹ tại CH Slovakia, bà Brink là Cố vấn cấp cao, kiêm Phó Trợ lư Ngoại trưởng Mỹ, phụ trách khu vực Đông Âu và Caucasus. Bà Brink thành thạo tiếng Nga và đang học thêm tiếng Slovakia, Serbia, Gruzia và Pháp. Đề cử cho vị trí Đại sứ Mỹ tại Ukraina cần được Thượng viện Mỹ thông qua.
Bộ Quốc pḥng Nga cho biết, binh sĩ nước này sẽ đơn phương ngừng bắn để cho phép dân thường rời khỏi nhà máy thép Azovstal tại thành phố cảng Mariupol của Ukraina. Thông báo của Bộ Quốc pḥng Nga nêu rơ, từ 14h giờ địa phương (tức 18h chiều 25-4, giờ VN) cùng ngày, quân đội Nga sẽ rút các đơn vị đến một khoảng cách an toàn để bảo đảm sơ tán dân thường tại Azovstal, tất cả dân thường đang mắc kẹt tại nhà máy trên có thể rời đi theo bất cứ con đường nào họ chọn.
Các hăng thông tấn Nga đă dẫn lại những phát biểu của nhà lănh đạo ngoại giao Nga ngày 25-4, đề cập đến nhiều vấn đề liên quan cuộc chiến tại Ukraina, đặc biệt t́nh h́nh đàm phán hiện bị đ́nh trệ nhiều tuần lễ. "Ư định tốt cũng có giới hạn của nó. Nếu không có đi có lại th́ điều đó không góp phần vào tiến tŕnh đàm phán", ông Lavrov nhấn mạnh. Nhưng ông khẳng định, Matxcơva sẽ tiếp tục đàm phán t́m kiếm ḥa b́nh với Ukraina dù chính quyền Kiev hiện chỉ "giả bộ đàm phán. Chúng tôi vẫn đang tiếp tục đàm phán với đội ngũ đại diện của Zelensky và các cuộc tiếp xúc sẽ tiếp nối", ông Lavrov thông tin.
Nhưng nhà ngoại giao kỳ cựu của Nga cũng nói thẳng về thái độ của Tổng thống Ukraina trong đàm phán với cách b́nh luận liên quan quá khứ nghề nghiệp của ông Zelensky là một diễn viên. “Nếu nh́n kỹ và nghe kỹ những ǵ anh ta (Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky) nói, quư vị sẽ thấy cả ngàn điều mâu thuẫn”, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói với Đài truyền h́nh quốc gia Nga.
Ngày 25-4, Bộ Ngoại giao Nga thông báo trục xuất 40 nhân viên ngoại giao Đức, gọi họ là những 'người không được hoan nghênh' (persona non grata), trong động thái đáp trả tương xứng 'quyết định không thân thiện' trước đó của Đức.
Theo Hăng tin AFP, trong thông báo ngày 25-4, Bộ Ngoại giao Nga cho biết, Bộ đă triệu đại sứ Đức tại Matxcơva và trao cho đại sứ Đức công hàm "tuyên bố không hoan nghênh 40 nhân viên của các cơ quan ngoại giao Đức tại Nga". Bộ Ngoại giao Nga cho biết, họ đă "phản ứng mạnh mẽ với người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao của Đức tại Matxcơva, v́ quyết định không thân thiện của Chính phủ Đức". Phản ứng lại, Berlin cho biết, quyết định trục xuất 40 nhà ngoại giao Đức của Nga là "không chính đáng".
Theo Hăng tin Reuters, tính đến nay đă có hơn 300 nhà ngoại giao Nga bị các nước châu Âu trục xuất kể từ khi Nga tấn công Ukraina hôm 24-2. Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov từng cho rằng, làn sóng trục xuất các nhà ngoại giao gần đây của các nước phương Tây đang đe dọa đến việc duy tŕ các mối quan hệ ngoại giao giữa các nước này với Nga.
Theo AFP, các nước thành viên EU trục xuất các nhà ngoại giao và nhân viên sứ quán Nga với cáo buộc gián điệp, hay "các lư do an ninh quốc gia". Trong một diễn biến liên quan, theo hăng tin RIA, Bộ Quốc pḥng Nga cho biết, Matxcơva có thể tịch thu các tài sản tại Nga để đáp trả "các hành động không thân thiện" đối với nước này. Cũng trong ngày 25-4, theo Bộ Ngoại giao Nga, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov đă có cuộc gặp với John Sullivan, đại sứ Mỹ tại nước này để trao đổi về các vấn đề trong quan hệ song phương.
Ông Anatoly Antonov, Đại sứ Nga tại Mỹ, nói với Đài Rossiya 24 rằng, Mátxcơva đă cảnh báo Washington không nên gửi thêm vũ khí cho Ukraina. Đại sứ Nga đă gửi công hàm chính thức tới chính quyền Mỹ để bày tỏ quan ngại. “Chúng tôi yêu cầu chấm dứt hành vi này”, ông Antonov nói.
Hăng tin AFP dẫn lời ông Roman Starovoyt, tỉnh trưởng tỉnh Kursk (Nga) giáp biên giới với Ukraina, cho biết, lực lượng Nga đă bắn rơi hai máy bay không người lái của Ukraina trong đêm 24-4. "Không có thương vong, thương tích hay thiệt hại. T́nh h́nh hoàn toàn trong tầm kiểm soát", ông Starovoyt nói.
Theo hăng thông tấn TASS, ngày 25-4, chính quyền vùng Bryansk của Nga cho biết, đă xảy ra hỏa hoạn tại nhiều bồn chứa dầu ở một kho dầu ở Bryansk. Cơ quan T́nh trạng Khẩn cấp ở Bryansk cho biết, họ nhận được báo cáo hỏa hoạn vào lúc 2h sáng, giờ Nga. Các đội cứu hỏa và cứu hộ đă được cử đến hiện trường. Hiện chưa có thông tin về thương vong cũng như nguyên nhân của vụ hỏa hoạn. Tuy nhiên, trước đây, Nga từng cáo buộc lực lượng Ukraina đă gây ra nhiều vụ tấn công vào khu vực này.
Theo Hăng tin Reuters, khi trả lời phỏng vấn Đài truyền h́nh nhà nước Nga Channel One ngày 25-4, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết, rủi ro của chiến tranh hạt nhân là "nghiêm trọng và có thật". Theo Hăng tin Reuters, ông Lavrov khẳng định rủi ro này hiện nay là đáng xem xét nhưng quan điểm của Nga là không cho phép xảy ra cuộc chiến như vậy. Do đó, Nga muốn giảm các nguy cơ gây ra chiến tranh hạt nhân. Ông cũng cảnh báo, vũ khí được cung cấp cho Kiev, như tên lửa chống tăng vác vai Javelin, có thể rơi vào tay khủng bố.
Theo hăng thông tấn TASS, ngày 25-4, trả lời về khả năng tổ chức một cuộc gặp trực tiếp giữa các phái đoàn đàm phán ḥa b́nh Nga và Ukraina, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Andrey Rudenko cho biết, các điều kiện vẫn chưa đủ để tổ chức. Theo ông Rudenko, một khi phía Ukraina đưa ra các bước đi có ư nghĩa để các cuộc đàm phán trực tiếp có thể tiến hành, th́ khả năng đó sẽ được xem xét.
Chính quyền Kiev đă đe dọa rút khỏi các cuộc đàm phán ḥa b́nh hoàn toàn, và thề sẽ "ngay lập tức" chiếm lại bất kỳ lănh thổ nào dưới sự kiểm soát của Nga, với sự trợ giúp của vũ khí từ phương Tây. Lần cuối hai bên đàm phán trực tiếp là ngày 29-3 tại Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, theo Hăng thông tấn Sputnik của Nga, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov xác nhận t́nh h́nh trên thực địa sẽ quyết định các thỏa thuận ḥa b́nh với Kiev.
Ngày 25-4, Nhà Trắng cho biết, Mỹ nhiều khả năng sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế hơn nữa với Nga. Thư kư báo chí Nhà Trắng Jen Psaki khẳng định: "Không ai an toàn trước các lệnh trừng phạt của chúng tôi".
Theo Hăng thông tấn TASS, ngày 25-4, bộ trưởng công nghiệp và thương mại Nga cho biết, Nga đang quan tâm đến việc tăng các thỏa thuận bằng đồng tiền quốc gia với các nước thuộc khối BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi), SCO (Tổ chức hợp tác Thượng Hải) và EAEU (Liên minh kinh tế Á - Âu). Gộp lại, các khối này chiếm hơn 50% giá trị kinh tế toàn cầu. Năm ngoái, thương mại của Nga với các thành viên thuộc những khối này tăng đến 38%.
Ngày 26-4 (theo giờ Việt Nam), phóng viên Will Vernon của Đài BBC đăng tải trên Twitter cho biết, ông Vyacheslav Gladkov - thống đốc vùng Belgorod của Nga, địa phương giáp biên giới với Ukraina - khẳng định, một ngôi làng nữa (làng thứ 2) bị pháo kích và 2 người dân địa phương bị thương, nhiều nhà cửa bị phá hủy. Trước đó, cũng nguồn tin từ vị thống đốc này cho biết, có một ngôi làng bị pháo kích nhưng không có người bị thương.
Ngày 26-4 (theo giờ Việt Nam), Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đă đăng Twitter kể về chuyến thăm Ukraina của ḿnh cùng với Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin. "Bộ trưởng quốc pḥng và tôi bắt chuyến tàu đến Kiev từ Ba Lan. Chúng tôi đă thấy người dân trên đường phố và bằng chứng rơ ràng rằng (Ukraina) đă chiến thắng trận chiến ở Kiev. Nhưng chúng tôi biết rằng điều đó hoàn toàn trái ngược với các khu vực khác ở Ukraina, nơi quân đội Nga tiếp tục hiện diện".
Ảnh: Từ trái: Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken chụp ảnh chung trong cuộc gặp của họ ở Kyiv, Ukraine, ngày 25-4-2022. Nguồn: Văn pḥng Báo chí Tổng thống Ukraine qua AP
Ngày 25-4, Chính phủ Canada thông báo, Bộ trưởng Quốc pḥng Anita Anand sẽ công tác đến Đức và Mỹ trong tuần này để thảo luận về hỗ trợ cho Ukraina.
Theo Hăng tin Reuters, Chính phủ Anh sẽ cung cấp thêm cho Ukraina 22 xe cấp cứu, 40 xe cứu hỏa cùng thiết bị, cung cấp hỗ trợ về y tế trị giá 382.000 USD, gồm thuốc men cho các y, bác sĩ.
Trong bản tin thường kỳ ngày 25-4 của Bộ Quốc pḥng Anh, t́nh báo Anh nhận định, việc Nga tấn công Ukraina đă làm gián đoạn đáng kể hoạt động sản xuất nông nghiệp của Ukraina. "Thu hoạch ngũ cốc của Ukraina năm 2022 có thể thấp hơn khoảng 20% so với năm 2021 do diện tích gieo trồng giảm v́ chiến sự", bản tin viết. T́nh báo quân đội Anh cho biết, nguồn cung ngũ cốc giảm từ Ukraina sẽ tạo ra áp lực lạm phát, làm tăng giá ngũ cốc toàn cầu.
Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki hôm 25/4 xác nhận, Warsaw đă gửi xe tăng đến Ukraina, song ông không cho biết thêm chi tiết. “Ba Lan đă chuyển giao xe tăng cho Ukraina, nhưng v́ an toàn của chúng tôi và của người Ukraina, tôi không thể tiết lộ số lượng thiết bị được gửi đi vào lúc này", ông Morawiecki nói trong một cuộc phỏng vấn với Polsat News. Ba Lan trở thành quốc gia NATO thứ ba trang bị xe tăng cho Ukraina, sau Cộng ḥa Czech và Slovakia, RT đưa tin.
Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm 25/4 ca ngợi tinh thần người dân Ukraina “khi từ chối lực lượng Nga” trước thông tin cho rằng, Moscow có ư định tổ chức trưng cầu dân ư ở Kherson. “Người dân (trong các thị trấn bị kiểm soát) đă thể hiện thái độ phản đối. Họ cho thấy Ukraina chắc chắn sẽ giành chiến thắng”, CNN dẫn lời Tổng thống Zelensky nói trong video đăng tải vào đêm 25/4.
Theo CNN, lực lượng Nga được cho là tổ chức trưng cầu dân ư ở Kherson vào ngày 27/4 tới, khi người dân được yêu cầu chấp thuận "độc lập" của "Cộng ḥa Nhân dân Kherson". Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Andrei Rudenko cho biết, Moscow không rơ về thông tin chuẩn bị cho một cuộc trưng cầu dân ư ở Kherson. Lực lượng Nga đă kiểm soát thành phố cảng Kherson, nơi có khoảng 290.000 người, từ hôm 3/3, sau ba ngày bao vây. "Tôi chưa nghe thấy ǵ", Interfax dẫn lời ông Rudenko khi phóng viên yêu cầu trả lời về các thông tin Nga đang chuẩn bị cho một cuộc trưng cầu dân ư tại Kherson.
Tổng thống Vladimir Putin hôm 25/4 cáo buộc phương Tây đang cố gắng hủy hoại Nga và thúc giục các công tố viên hàng đầu phải cứng rắn trước âm mưu gây chia rẽ nước này. Phát biểu trước các công tố viên hàng đầu của Nga, ông Putin cáo buộc phương Tây xúi giục Ukraina lên kế hoạch tấn công các nhà báo Nga. Tuy nhiên, phía Kyiv lên tiếng phủ nhận cáo buộc.
Ông Putin cho biết Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB) hôm 25/4 ngăn chặn âm mưu sát hại nhà báo nổi tiếng Vladimir Solovyev của một "nhóm khủng bố", theo Reuters. "Họ đă chuyển sang các hành vi khủng bố để chuẩn bị cho vụ sát hại những nhà báo của chúng ta", ông Putin cho biết, ám chỉ phương Tây. Tuy nhiên, tổng thống Nga chưa đưa ra bằng chứng cho các tuyên bố của ḿnh. Reuters vẫn chưa thể xác minh các cáo buộc này.
Khoảng 8.000 chiếc xe, bao gồm một số mẫu Lexus, Cadillac và Mercedes mới nhất, được vận chuyển từ châu Á đă cập cảng Zeebrugge (Bỉ) vào đầu tháng 4. Những chiếc xe này vốn sẽ được chuyển sang Nga, nhưng bị mắc kẹt tại đây v́ lệnh cấm xuất khẩu phương tiện trị giá hơn 54.000 USD mà Liên minh châu Âu (EU) áp đặt với Moscow.
Đây là ví dụ điển h́nh về “sự lúng túng” của quan chức địa phương tại các cảng quan trọng ở châu Âu. Họ đang gặp khó khăn trong việc diễn giải và thực thi các biện pháp trừng phạt chống lại Nga. “Các phương tiện này bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm vận với hàng hóa xa xỉ. Nhưng ở đây cũng có hàng loạt loạt sản phẩm khác bị mắc kẹt do các biện pháp trừng phạt khác nhau”, Giám đốc cảng Zeebrugge, Marc Adrianens cho biết.
Nguồn tin chính phủ Thụy Điển cho biết, nước này và Phần Lan đă nhất trí sẽ nộp đơn gia nhập NATO trong khoảng thời gian từ ngày 16/5 đến ngày 22/5. Tờ Iltalehti (Phần Lan) ngày 25/4 cho biết, chính phủ Thụy Điển đă bày tỏ mong muốn cùng Phần Lan đệ đơn gia nhập NATO trong tuần 20, tức từ ngày 16/5 đến ngày 22/5. Cùng với đó, tờ Expressen (Thụy Điển) cũng xác nhận thông tin này.
Truyền thông hai nước cho biết, Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto sẽ đến Stockholm, Thụy Điển vào ngày 17/5 đến ngày 18/5. Sau đó, lănh đạo hai nước sẽ chính thức công bố kế hoạch gia nhập liên minh này. Trước đó, Phần Lan đă bày tỏ nguyện vọng với chính phủ Thụy Điển rằng, hai nước sẽ cùng nhau nộp đơn gia nhập NATO, Expressen cho hay. Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin, trong cuộc họp báo chung ở Stockholm với người đồng cấp Thụy Điển Magdalena Andersson, ngày 13/4, nói rằng "phải chuẩn bị cho mọi hành động từ Nga".
Tờ Hurriyet (Thổ Nhĩ Kỳ) dẫn lời Hulusi Akar, Bộ trưởng Quốc pḥng nước này nói rằng, Ankara sẽ không ủng hộ kế hoạch triển khai lực lượng đặc biệt của NATO ở biển Đen. Hurriyet cho biết, Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin năm 2021 đă đề xuất kế hoạch triển khai lực lượng đặc biệt ở biển Đen để kiềm chế Nga. Trong kế hoạch này, Thổ Nhĩ Kỳ, Romania và Bulgaria là những nhân tố quan trọng. “Chúng tôi đă nói với Romania và Bulgaria không hành động vội vàng”, ông Akar nói.
Ông cho biết, việc các đồng minh NATO ra vào biển Đen trong lúc này sẽ nhạy cảm, và đề nghị duy tŕ ổn định ở vùng biển này. "Hăy tôn trọng chủ quyền của Ukraina. Nhưng mặt khác, không nên gây hiểu lầm hoặc có hành động bị xem là khiêu khích. Bất kỳ hành động nào của một bên cũng có thể bị bên c̣n lại xem là khiêu khích", ông Hurriyet nói. Theo Hurriyet, Bộ trưởng Akar đề nghị các bên không tiến vào biển Đen và biến nơi đây thành khu vực tranh chấp. "Chúng tôi nói điều này mà không cần phải viện dẫn Công ước Montreux”.
Oleksandr Kamyshin, Chủ tịch công ty đường sắt quốc doanh Ukrzaliznytsia, ngày 25/4 nói rằng, quân đội Nga đă tấn công vào 5 nhà ga tại miền Trung và miền Tây Ukraina. "Lực lượng Nga tiếp tục phá hủy hạ tầng đường sắt. Sáng nay (25/4), chỉ trong một giờ, 5 ga tàu ở miền Trung và miền Tây Ukraina đă bị tấn công", ông Kamyshin cho biết trong tuyên bố. Ông nói, đă có thương vong, nhưng không đưa thêm chi tiết. 16 chuyến tàu chở hành khách đă bị hoăn lại.
Trước đó, ông Maksym Kozytskyy, người đứng đầu chính quyền quân sự tỉnh Lviv, cho biết, có một vụ nổ ở ga Krasne, Lviv lúc 8h30 ngày 25/4, được cho là do bị tập kích tên lửa. Cơ quan T́nh trạng Khẩn cấp Ukraina đă đến hiện trường và dập tắt đám cháy, ông thông tin. Kozytskyy nói, không có thông tin về thương vong ở thời điểm hiện tại. Ông cho rằng, lực lượng Nga đă dùng máy bay ném bom chiến lược bắn tên lửa từ phía đông nam, ông nói thêm, Bộ Tư lệnh Pḥng không của Không quân Ukraina đă đánh chặn một tên lửa.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov vừa khuyến cáo phương Tây không nên đánh giá thấp những nguy cơ xung đột nguyên tử v́ vấn đề Ukraine, và cho biết ông nh́n nhận rằng NATO “về bản chất” đang tham gia vào một cuộc chiến ủy nhiệm với Nga bằng cách cung cấp vũ khí cho Kiev.
Trong cuộc phỏng vấn được phát sóng trên truyền h́nh nhà nước, ông Lavrov cũng khẳng định cốt lơi của mọi thỏa thuận để chấm dứt cuộc xung đột ở Ukraine sẽ phụ thuộc phần lớn vào t́nh h́nh quân sự trên thực địa.
Mỹ và khoảng 40 nước đồng minh họp tại căn cứ Ramstein, Đức, để trang bị vũ khí cho Ukraina. Từ tấn công phủ đầu cảnh cáo Kiev xích lại gần với phương Tây, giờ đây chiến lược của tổng thống Vladimir Putin không mang lại những kết quả mong đợi, thậm chí nguyên thủ Nga đang trong t́nh cảnh « gậy ông đập lưng ông ».
Ukraine ngày 25/4 phủ nhận chuyện đạt được thỏa thuận với Nga về sơ tán thường dân khỏi một nhà máy thép ở thành phố Mariupol, miền nam nước này, và kêu gọi Liên hiệp quốc đứng ra khởi xướng và bảo đảm cho một thỏa thuận như thế.
Trước đó cùng ngày, Nga tuyên bố sẽ mở một hành lang nhân đạo cho thường dân rời khỏi nhà máy thép Azovstal khổng lồ, nơi họ đang cố thủ cùng với lính Ukraine và bị Nga tấn công.
“Điều quan trọng phải hiểu là một hành lang nhân đạo mở ra phải theo thỏa thuận của cả hai bên. Một hành lang được công bố đơn phương không mang lại an ninh và do đó không phải là hành lang nhân đạo”, Phó Thủ tướng Ukraine Iryna Vereshchuk viết trên ứng dụng nhắn tin Telegram.
Ngay sau khi bà đưa ra b́nh luận của ḿnh, một phụ tá của Tổng thống Ukraine cho biết các lực lượng Nga đang tấn công nhà máy thép từ trên không và bằng pháo binh và xe tăng.
Tuần trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin đă nói rằng không cần thiết phải xông vào nhà máy, nơi những người bảo vệ Mariupol cuối cùng của Ukraine đang cố thủ sau hai tháng bị Nga bao vây và bắn phá.
Ukraine kêu gọi Liên hiệp quốc ‘làm cơ quan khởi xướng và bảo đảm hành lang nhân đạo từ Azovstal cho thường dân’, bà Vereshchuk nói. Bà cho biết các quan chức của Liên hiệp quốc và Hội Chữ thập Đỏ Quốc tế nên có mặt khi bất kỳ hành lang nào được thiết lập.
Tổng thư kư Liên hiệp quốc Antonio Guterres, người đang t́m kiếm một thỏa thuận ngừng bắn nhân đạo ở Ukraine, sẽ gặp ông Putin ở Moscow vào ngày 26/4 và gặp Tổng thống Ukraine Volodimir Zelenskyy ở Kyiv vào ngày 27/4.
Bộ Ngoại giao Nga nói Moscow định thảo luận các vấn đề liên quan đến Mariupol và nhà máy Azovstal với ông Guterres, hăng thông tấn Nga RIA đưa tin.
Ông Guterres đă gặp Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan hôm 25/4 và đôi bên ‘nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết’ về các hành lang nhân đạo để sơ tán thường dân và chuyển giao vật phẩm cứu trợ, Liên hiệp quốc cho biết.
Tuy nhiên, Phó Đại sứ Nga tại Liên hiệp quốc Dmitry Polyanskiy nói một thỏa thuận ngừng bắn sẽ chỉ giúp cho các lực lượng Ukraine tập hợp lại.
Ông Polyanskiy nói với các phóng viên: “Chúng tôi không nghĩ rằng ngừng bắn là một lựa chọn tốt vào lúc này,” đồng thời ông cũng lưu ư rằng “không phải do tôi quyết định ”.
Sau khi phái người đứng đầu cứu trợ của Liên hiệp quốc Martin Griffiths tới Nga và Ukraine vào đầu tháng này, ông Guterres hôm 13/4 nói rằng một lệnh ngừng bắn nhân đạo trên toàn quốc dường như không thể thực hiện được ‘vào thời điểm hiện tại’. Sau đó, ông kêu gọi tạm ngưng chiến bốn ngày nhân Lễ Phục sinh Chính thống giáo vào cuối tuần trước, nhưng bị phớt lờ.
Moscow, mô tả các hành động của ḿnh ở Ukraine là một ‘chiến dịch quân sự đặc biệt’, phủ nhận việc nhắm vào thường dân. Nga đổ lỗi cho Ukraine về sự thất bại liên tục của các hành lang nhân đạo.
Mỹ có thể sẽ áp đặt thêm các chế tài kinh tế đối với Nga v́ cuộc xâm lược Ukraine và ‘không ai an toàn trước các chế tài của chúng tôi’, phát ngôn viên Ṭa Bạch Ốc Jen Psaki loan báo ngày 25/4.
Bà Psaki không b́nh luận cụ thể về tin của tờ Wall Street Journal rằng thân mẫu của ba người con của Tổng thống Nga Vladimir Putin cho đến nay vẫn chưa bị chế tài hầu tránh làm ông Putin nổi giận.
Cùng ngày 25/4, Toà Bạch Ốc cho hay gói viện trợ mới cho Ukraine mà Tổng thống Joe Biden yêu cầu có thể là một phần của gói tài trợ dài hạn cần được Quốc hội phê duyệt.
Tuần rồi, ông Biden cho biết ông sẽ yêu cầu Quốc hội chấp thuận viện trợ thêm cho Ukraine sau khi tuyên bố thêm gói viện trợ quân sự 800 triệu đô la vào tuần trước.
Trong một tin khác liên quan, Ṭa án H́nh sự Quốc tế (ICC) ngày 25/4 tuyên bố lần đầu tiên ṭa sẽ tham gia toán điều tra đa quốc để điều tra xem liệu Nga có phạm tội ác chiến tranh trong cuộc xâm lược Ukraine hay không.
Công tố viên ICC Karim Khan và các tổng công tố từ Lithuania, Ba Lan, và Ukraine đă kư một thỏa thuận để cùng tiến hành cuộc điều tra, Cơ quan hợp tác tư pháp châu Âu (Eurojust) cho biết.
Một số cuộc điều tra ban đầu về các hành động của Nga ở Ukraine tập trung vào những cái chết của thường dân, chẳng hạn như vụ thảm sát hàng trăm cư dân ở Bucha và các vùng ngoại ô khác gần thủ đô Kyiv, trước khi Nga chuyển quân để tập trung tấn công miền đông Ukraine.
Liên hiệp quốc nói gần 2.000 thường dân Ukraine đă thiệt mạng tính đến giữa tháng 4 trong khi Nga phủ nhận việc nhắm mục tiêu vào thường dân.
Công ty dầu khí #Balan PGNIG đă nhận được thông báo từ Gazprom cho biết từ ngày 27 tháng 4, việc cung cấp khí đốt tự nhiên của Nga sẽ bị ngừng hoàn toàn tại các điểm nhập cảnh Drozdovici, Vysokoye, Teterovka và Kondratki. Đây là tất cả các điểm đường vào của khí đốt # Nga đến #Poland.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">‼️<a href="https://twitter.com/hashtag/Polish?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Polish</a> oil and gas company PGNIG received a notice from Gazprom stating that from 27 April the supply of Russian natural gas would be completely stopped at Drozdovici, Vysokoye, Teterovka and Kondratki entry points. These are all entry points of <a href="https://twitter.com/hashtag/Russian?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Russian</a> gas to <a href="https://twitter.com/hashtag/Poland?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Poland</a>. <a href="https://t.co/34yaLfMq7V">pic.twitter.com/34yaLfMq7V</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1519015417397878786? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Ông Putin gặp Tổng thư kư Liên hợp quốc António Guterres tại Điện Kremlin. Bàn dài đă trở lại!
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Putin meets UN secretary general António Guterres in the Kremlin. The long table is back! <a href="https://t.co/zjVkHRFL5v">pic.twitter.com/zjVkHRFL5v</a></p>— max seddon (@maxseddon) <a href="https://twitter.com/maxseddon/status/1518998514243719169? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Gazprom ngừng cung cấp khí đốt cho Ba Lan, Bulgaria vào ngày 27/4.
Hăng tin Onet của Ba Lan đưa tin rằng công ty khí đốt nhà nước Ba Lan đă bị cắt khí đốt của Nga do nước này từ chối trả tiền mua khí đốt bằng đồng rúp.
Putin đồng ư với LHQ, Hội Chữ thập đỏ giúp đỡ sơ tán dân thường khỏi nhà máy thép Mariupol.
Bộ Tổng tham mưu cho biết quân đội Nga ở Transnistria đă cảnh giác cao độ.
Tại các khu vực do Nga chiếm đóng ở Moldova, hiện có khoảng 8.000 binh sĩ, trong đó có gần 3.000 lính Nga, theo Vadym Denysenko, cố vấn của Bộ trưởng Nội vụ.
Theo tổng hợp của tạp chí Mỹ Newsweek hôm 22/04, đă có sáu doanh nhân tên tuổi trong lănh vực năng lượng Nga đă tử vong một cách mờ ám.
Trường hợp mới nhất là Sergey Protosenya, 55 tuổi, cựu tổng giám đốc tập đoàn khí đốt Novatek, được t́m thấy trong tư thế treo cổ trong một biệt thự ở Tây Ban Nha ngày 19/04/2022 với một chiếc búa và một con dao đẫm máu bên cạnh, vợ con ông cũng bị đâm chết. Protosenya đă điều hành tập đoàn khí đốt tư nhân lớn nhất nước Nga suốt 20 năm.
Cái chết của nhà tài phiệt này có nhiều điểm giống vụ Vladislav Avayev, cựu viên chức Kremlin và là cựu phó chủ tịch Gazprombank, nhánh tài chánh của tập đoàn Gazprom. Ngày 18/04, xác đầy vết đạn của doanh nhân 51 tuổi cùng với vợ con được phát hiện trong ngôi biệt thự ở Matxcơva được khóa từ bên trong.
Trước đó hôm 24/03, nhà tỉ phú Vasily Melnikov, 43 tuổi cũng đă tử vong tại nhà ở Nijni Novgorod, thành phố lớn thứ sáu của Nga, vợ và hai con bị sát hại bằng nhiều nhát dao. Melnikov là người đứng đầu hăng dược MedStom, chuyên cung cấp thiết bị cho các cơ sở y tế tư nhân. Láng giềng và người thân cho nhật báo Nga Kommersant biết đó là một gia đ́nh mẫu mực không hề có xung đột.
Ngày 28/02, đúng bốn ngày sau khi Putin xua quân sang Ukraina, Mikhail Watford, nhà tài phiệt Nga gốc Ukraina 66 tuổi, cũng được t́m thấy trong tư thế treo cổ trong ga ra ở ngoại ô Luân Đôn. Chính quyền địa phương bác bỏ khả năng tự tử. Watford làm giàu nhờ dầu khí sau khi Liên Xô sụp đổ, và sau đó xây dựng một đế chế địa ốc ở Anh.
Và ngay sau hôm Nga xâm lăng Ukraina, xác của Alexander Tyulyakov, 61 tuổi, phó tổng giám đốc tài chính Gazprom cũng « treo cổ » trong ga ra ở khu nhà ở sang trọng Leninskoye gần Saint-Pétersbourg. Tờ báo độc lập Novaya Gazeta cho biết cảnh sát h́nh sự đang làm việc tại hiện trường th́ bộ phận an ninh của Gazprom đến nơi, đuổi tất cả nhà báo và cảnh sát ra ngoài.
C̣n nạn nhân đầu tiên của loạt feuilleton đen này là Leonid Shulman, 60 tuổi, lănh đạo bộ phận vận chuyển của Gazprom. Ông này là một cán bộ quan trọng tương đương với Tyulyakov, cũng ngụ tại khu Leninskoye dành riêng cho giới ưu đăi của tập đoàn, tử vong trong nhà tắm với một lá thư tuyệt mệnh.
Ông Grzegorz Kuczyński, giám đốc chương tŕnh Eurasia của Warsaw Institute nhận định, loạt « tự sát » trên đây rất đáng ngờ, nhưng ai đă dàn dựng những vụ này và v́ sao ?
Ít nhất 5 nhà tài phiệt Nga thân cận với Vladimir Putin có thể đă bị sát hại, khi tổng thống thanh trừng ṿng tṛn nội bộ của ông là các đồng minh giàu có trước đây.
Kể từ đầu năm, bốn ông chủ ngành công nghiệp khí đốt có liên hệ với bạo chúa và một giám đốc y tế hàng đầu đă chết trong những hoàn cảnh bí ẩn.
Người ta lo sợ rằng Vladimir Putin có thể đang thanh trừng ṿng trong của ḿnh
Ông trùm khí đốt Nga Sergei Protosenya, vợ Natalya, 53 tuổi và con gái tuổi teen Maria được t́m thấy đă chết trong biệt thự ở Tây Ban Nha của họ
Putin được cho là ngày càng trở nên hoang tưởng
Nhưng các nguồn tin cho rằng họ có thể đă thực sự bị sát hại v́ người ta cho rằng có những điểm tương đồng trong cái chết của họ.
Vào ngày 25 tháng 2 - một ngày sau khi Putin điều quân vào Ukraine - thi thể của Alexander Tyulakov, một quan chức tài chính và an ninh cấp cao của Gazprom ở cấp phó tổng giám đốc - đă được người t́nh phát hiện đă chết.
Cổ của người đàn ông 61 tuổi này đă được thắt bằng một chiếc tḥng lọng trong ngôi nhà trị giá 500.000 bảng của ông ta.
Chỉ ba tuần trước - trong cùng một dự án phát triển nhà ở dành cho giới thượng lưu ở vùng Leningrad - Leonid Shulman, người đứng đầu bộ phận giao thông của Gazprom Invest, được phát hiện đă chết.
Người đàn ông 60 tuổi được phát hiện với nhiều vết đâm trên vũng máu trên sàn nhà tắm.
Trong khi đó, Vladislav Avayev giàu có, 51 tuổi, cựu phó chủ tịch ngân hàng Gazprombank và là cựu quan chức Điện Kremlin, được phát hiện bị bắn chết trong căn hộ áp mái sang trọng ở Moscow.
Và vài ngày sau, Sergey Protosenya, 55 tuổi, được t́m thấy đă chết bằng cách treo cổ ở Tây Ban Nha.
Protosenya từng là cựu phó chủ tịch của Novotek, một công ty có liên hệ chặt chẽ với Điện Kremlin.
Dưới đây là 7 manh mối cho thấy 5 người có thể đă bị sát hại trong bối cảnh lo ngại Putin đang thanh trừng nội bộ của ḿnh khi cuộc xâm lược Ukraine tiếp tục bị đ́nh trệ.
"ĐIỂM TƯƠNG ĐỒNG" TRONG TỬ VONG
Ít nhất 4 trong số các vụ tự tử được cho là đă được các nguồn tin Nga dán nhăn là "đáng ngờ" - trong đó có một cựu đại tá FSB trên kênh nhắn tin Telegram.
Viết trên Mozhem Obyasnit - có nghĩa là Chúng ta có thể Giải thích - Gennady Gudkov khẳng định có những điểm tương đồng trong việc chuyển các nhà quản lư hàng đầu và gia đ́nh của họ khỏi các công ty khí đốt cấp cao.
Anh khẳng định: “Đừng để lũ 'chuột' chạy thoát, chúng có thể sẽ nói chuyện.
“Nếu chúng ta đă hiểu rằng chế độ tham gia vào việc loại bỏ các đối thủ và kẻ thù của ḿnh, th́ tại sao họ không xử lư những kẻ bị coi là phản bội đă bỏ trốn khỏi hệ thống.
"Nhiều trường hợp [tử vong đáng ngờ] giống như dàn xếp tỷ số vậy."
quan chức ormer Kremlin và phó chủ tịch ngân hàng Gazprombank Vladislav Avayev được con gái phát hiện đă chết
CÁC GIA Đ̀NH ĐĂ CHẾT
Trong hai vụ việc rùng rợn gần đây nhất, gia đ́nh của hai tên đầu sỏ đă bị giết - làm dấy lên nghi ngờ rằng các vụ "tự sát" được dàn dựng.
Vladislav Avayev, 51 tuổi, được phát hiện bắn chết cùng với vợ Yelena, 47 tuổi và con gái 13 tuổi Maria tại nhà riêng của họ ở Moscow.
Thi thể được phát hiện bởi con gái lớn Anastasia, 26 tuổi của Avayecv, cùng với tổng cộng 13 loại vũ khí khác nhau.
Một nguồn tin thực thi pháp luật nói rằng một khẩu súng đă được t́m thấy trong tay của Avayev.
Nhà phân tích của Điện Kremlin Olga Lautman nói rằng Avayev trước đây từng làm việc trong chính quyền tổng thống của Putin, cũng như trong quốc hội, hay Duma.
Trong khi đó, trong dư âm rùng ḿnh về cái chết của Avayev, nhà tài phiệt Nga Sergey Protosenya, 55 tuổi, vợ Natalya, 53 tuổi và cô con gái 18 tuổi Maria được phát hiện đă chết tại biệt thự sang trọng ở Tây Ban Nha.
Protosenya, người tự hào về khối tài sản hơn 333 triệu bảng, đă không để lại thư tuyệt mệnh trước khi bị cáo buộc treo cổ tự tử trong sân.
Natalia và Maria đă bị tấn công chết trên giường của họ bằng một chiếc ŕu ở Lloret de Mar trên Costa Brava của Tây Ban Nha, theo các báo cáo.
Cảnh sát t́m thấy cảnh tượng khủng khiếp sau khi cậu con trai tuổi teen của cặp vợ chồng, lúc đó đang ở Pháp, gây lo ngại.
Các cáo buộc mâu thuẫn tại hiện trường vụ án và cái chết trùng hợp của hai đầu sỏ gas và gia đ́nh của họ trong vài ngày đă làm dấy lên nhiều nghi vấn.
Alexander Tyulyakov, một quản lư hàng đầu ở Gazprom, được người t́nh t́m thấy đă chết một ngày sau khi chiến tranh nổ ra
NHÀ TÀI PHIỆT 'BỊ ĐÁNH ĐẬP TÀN NHẪN' TRƯỚC KHI CHẾT
Chỉ một ngày sau khi Putin xâm lược Ukraine, người ta đă t́m thấy thi thể của phó tổng giám đốc Gazprom Alexander Tyulakov.
Thi thể treo cổ của anh được người t́nh phát hiện trong ngôi nhà trị giá 500.000 bảng Anh ở Leningrad.
Nhưng theo các báo cáo, anh ta đă bị đánh đập nặng trước khi chết - làm dấy lên suy đoán về cách anh ta chết.
Người quản lư hàng đầu của Gazprom Leonid Shulman, 60 tuổi, được t́m thấy đă chết trong dinh thự của ḿnh với nhiều vết đâm
CON DAO 'NGOÀI TẦM TAY'
Trong cùng một dự án phát triển nhà ở có kiểm soát ở vùng Leningrad, Leonid Shulman - người đứng đầu bộ phận giao thông của Gazprom Invest - được phát hiện đă chết vào ngày 29/1.
Anh ta được phát hiện với nhiều vết đâm trên vũng máu trên sàn nhà tắm.
Một ghi chú đă được t́m thấy, nội dung trong đó chưa được tiết lộ và Ủy ban Điều tra Nga được cho là từ chối thảo luận về những cái chết.
Có thông tin cho rằng một con dao được t́m thấy trong bồn tắm, dường như nằm ngoài tầm với.
Nhiều trường hợp [tử vong đáng ngờ] giống như dàn xếp tỷ số
Gennady Gudkov, Giám đốc FSB
'LIÊN KẾT ĐẾN KREMLIN'
Những nghi ngờ đă dấy lên về 5 cái chết khi họ đến trong bối cảnh quyền sở hữu trong doanh nghiệp Nga đang có sự lung lay.
Sự thay đổi được kích hoạt bởi các lệnh trừng phạt của phương Tây đă đóng băng nhiều vận may.
Kỹ sư và nhà kinh tế Protosenya từng là kế toán trưởng của công ty Novatek, nhà sản xuất khí đốt tự nhiên độc lập lớn nhất ở Nga, từ năm 2002 đến năm 2014, và sau đó là phó chủ tịch.
Người ta khẳng định rằng ông có tài sản 440 triệu đô la.
Novatek do người bạn thân của Putin là Gennady Timchenko đồng sở hữu và người khổng lồ đặc quyền gần đây đă bị loại khỏi sắc lệnh của nhà lănh đạo Điện Kremlin để chỉ kinh doanh năng lượng bằng đồng rúp.
Công ty cũng có mối liên hệ chặt chẽ với Pyotr Kolbin, một người bạn thời thơ ấu của Putin, được cho là "người nắm giữ khối tài sản của Putin".
Mozhem Obyasnit tuyên bố: “V́ vậy, trong những hoàn cảnh kỳ lạ và tương tự, gia đ́nh của các nhà quản lư của hai công ty tư nhân chủ chốt quản lư tiền của đoàn tùy tùng của Putin đă chết”.
Tỷ phú Vasily Melnikov được t́m thấy đă chết cùng gia đ́nh vào tháng trước
"ĐẤU TRANH ĐỂ TIN"
Tháng trước, thi thể của tỷ phú Nga Vasily Melnikov cùng vợ và hai con trai được phát hiện trong căn hộ sang trọng của ông ở thành phố Nizhny Novgorod, cách thủ đô Moscow 250 km về phía đông.
Tất cả đều chết v́ những vết đâm, theo tờ Kommersant của Nga.
Tờ báo này dẫn lời cảnh sát điều tra cho biết họ đă xác định rằng Melnikov đă giết gia đ́nh ḿnh trước khi tự sát.
Tuy nhiên, hàng xóm và người thân từ đó đă đến và nói rằng họ khó tin Melnikov có thể đă làm điều ǵ đó xấu xa như vậy.
Doanh nhân này từng là giám đốc điều hành của công ty y tế MedStom, công ty đă phải chịu đựng rất nhiều hậu quả của các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Nga sau cuộc xâm lược Ukraine, theo tờ Glavred của Ukraine.
Mikhail Watford sinh ra ở Ukraine được t́m thấy đă chết tại dinh thự Surrey của anh ấy vào tháng trước
NGƯỜI CHỈ TRÍCH PUTIN ĐƯỢC T̀M THẤY ĐĂ CHẾT
Đầu tháng 3, chỉ một tuần sau cuộc chiến, cảnh sát ở Surrey được gọi đến ngôi nhà sang trọng của một ông trùm kinh doanh người Ukraine Mikhail Watford.
Người đàn ông 66 tuổi được t́m thấy đă treo cổ tại ngôi nhà trị giá 18 triệu bảng của ḿnh ở khu Wentworth Estate độc quyền ở Virginia Water.
Một người hàng xóm của Mikhail tuyên bố anh ta đă nói với cô ấy rằng Putin đă đưa anh ta vào danh sách nổi tiếng.
Bà cũng cho biết ông Watford, được biết đến với cái tên Misha, từng là bạn của tỷ phú Nga Boris Berezovsky, được t́m thấy trong vụ treo cổ tại nhà riêng ở Ascot, Berks, vào năm 2013.
Ông Watford nói với cô rằng Berezovsky đă bị cơ quan t́nh báo sát hại.
Người hàng xóm tiếp tục: “Tôi khó tin rằng Misha lại tự kết liễu đời ḿnh. Nó không tăng thêm. "
Tập đoàn năng lượng khổng lồ của Nga Gazprom thông báo với công ty PGNiG của Ba Lan rằng sẽ ngừng cung cấp khí đốt dọc theo đường ống Yamal từ sáng ngày 27/4, PGNiG cho biết. Chính phủ Ba Lan nói họ có đủ dự trữ.
Trước đó, dữ liệu từ mạng lưới vận hành truyền dẫn khí đốt của Liên hiệp châu Âu cho thấy luồng khí đốt qua đường ống Yamal-châu Âu từ Belarus đến Ba Lan tạm dừng, nhưng sau đó tái tục hôm 26/4.
Nguồn cung năng lượng của Ba Lan được đảm bảo, Bộ Khí hậu Ba Lan tuyên bố ngày 26/4 và cho biết thêm rằng không cần phải lấy từ kho dự trữ và rằng khí đốt cho người tiêu dùng sẽ không bị cắt giảm.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đă yêu cầu các quốc gia mà ông cho là ‘không thân thiện’ với Nga sau cuộc xâm lược Ukraine phải thực thi kế hoạch mở tài khoản tại ngân hàng Gazprombank và phải đổi các khoản thanh toán bằng euro hay đô la qua đồng rúp khi mua khí đốt của Nga.
Gazprom ngày 26/4 yêu cầu Ba Lan phải bắt đầu thanh toán theo kế hoạch mới. Gazprom không nêu chi tiết ǵ hơn và không b́nh luận về tuyên bố của PGNiG.
Ba Lan, quốc gia có hợp đồng khí đốt với Nga hết hạn vào cuối năm nay, đă nhiều lần nói rằng họ sẽ không tuân thủ kế hoạch thanh toán khí đốt mới. Ba Lan cũng đă nói sẽ không gia hạn hợp đồng.
Hợp đồng của Ba Lan với Gazprom là 10,2 tỷ mét khối mỗi năm và chiếm khoảng 50% lượng tiêu thụ trong nước.
PGNiG ngày 26/4 cho hay họ sẽ thi hành các bước để khôi phục ḍng khí đốt theo hợp đồng Yamal và rằng bất kỳ việc ngừng cung cấp nào đều là vi phạm hợp đồng đó.
PGNiG nói thêm rằng công ty có quyền theo đuổi vụ kiện các thiệt hại do vi phạm hợp đồng.
Sáng ngày 26/4, Ba Lan công bố danh sách 50 nhà tài phiệt và công ty Nga, bao gồm cả Gazprom, là đối tượng của những chế tài theo một đạo luật được thông qua đầu tháng này cho phép phong tỏa tài sản của họ. Luật này tách biệt với các biện pháp chế tài do các nước EU cùng áp đặt.
UKRAINE MUỐN NHẬN 2 TỶ USD VIỆN TRỢ MỖI THÁNG TỪ MỸ
Trong chuyến thăm Mỹ, Bộ trưởng tài chính Ukraine Sergey Marchenko kêu gọi viện trợ kinh tế khẩn cấp ít nhất 2 tỷ USD mỗi tháng từ Mỹ. Ngoài ra, Kiev hy vọng có thể huy động được thêm 3 tỷ USD mỗi tháng từ các nguồn khác.
Theo ông, nếu không có hỗ trợ tài chính, Ukraine sẽ không thể đối phó với cuộc khủng hoảng nhân đạo hiện nay ở nước này.
Theo Bộ trưởng Tài chính Ukraine, cần tổng cộng 5 tỷ USD mỗi tháng để trang trải các nhu cầu tức th́ của Ukraine trong tháng 4, 5 và 6.
Ukraine dự kiến sẽ đề nghị một đợt viện trợ khác để giúp Kiev khắc phục mọi thiệt hại phát sinh.
Ông Lloyd Austin, Bộ trưởng Bộ Quốc pḥng Hoa Kỳ, cùng các chuyên gia quân sự cho biết Hoa Kỳ gửi đại pháo đến Ukraine là để làm suy yếu lực lượng Nga – không chỉ trên chiến trường trước mắt mà c̣n về lâu dài.
Hăng tin AFP cho hay Hoa Kỳ, Pháp, Cộng ḥa Czech và các đồng minh khác đang gửi hàng loạt đại bác howitzers tầm xa để giúp Ukraine đối đầu với cuộc tấn công ngày càng tăng của Nga ở khu vực Donbas miền đông.Với sự hỗ trợ của hệ thống pḥng không tốt hơn, máy bay không người lái và t́nh báo phương Tây, các đồng minh hy vọng rằng Kiev sẽ có thể phá hủy lượng lớn hỏa lực của Nga trong cuộc đối đầu sắp tới.
Ngoại trưởng Anh Liz Truss sẽ nói rằng Anh và các cường quốc phương Tây khác nên cung cấp máy bay chiến đấu cho Ukraine, như một phần của hỗ trợ quân sự lâu dài.
Trong một bài phát biểu quan trọng ở London, bà Truss sẽ lập luận rằng phương Tây "phải chuẩn bị cho chặng đường dài và tăng gấp đôi sự ủng hộ của chúng tôi" đối với Ukraine.
Kể từ khi Nga xâm lược, Ukraine đă nhiều lần yêu cầu các đồng minh cung cấp khí tài hạng nặng như máy bay và xe tăng.
Nato hầu như chỉ cung cấp vũ khí nhẹ hơn trong bối cảnh lo ngại leo thang.
Bộ trưởng Ngoại giao Canada Mélanie Joly cho biết chính phủ liên bang Canada sẽ thay đổi luật trừng phạt của ḿnh cho phép chuyển tài sản bị đóng băng và bị tịch thu của Nga để bồi thường cho các nạn nhân hoặc để giúp xây dựng lại Ukraine sau chiến tranh. Sự thay đổi này sẽ khiến Canada trở thành nước đầu tiên trong khối G7 cho phép thực hiện điều luật này.
Dự luật này đă được Thượng nghị sĩ Ratna Omidvar đưa ra và chuẩn bị được thượng viện thông qua.
Đại sứ quán Ukraine tại Canada đă kêu gọi các nhà lập pháp nhanh chóng ban hành dự luật Omidvar. "Chúng tôi tin rằng hoàn toàn công bằng khi tài sản nhà nước Nga hoặc tài sản bất chính của các nhà tài phiệt Nga phải trở thành một phần của sự đền bù của họ đối với nhân dân và đất nước Ukraine."
Cù Tuấn: Cập nhật chiến tranh ở Ukraina lúc 8h sáng, ngày 27-4-2022
Ngày 26-4, quan chức từ hơn 40 quốc gia họp tại căn cứ không quân Ramstein của Đức để tham gia các cuộc thảo luận do Mỹ chủ tŕ về việc vũ trang cho Ukraina chống lại Nga. Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin cũng có mặt. Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Mark Milley nói, các cuộc thảo luận nhằm đồng bộ hóa và phối hợp hỗ trợ an ninh cho Kiev, bao gồm vũ khí hạng nặng, cũng như máy bay không người lái có vũ trang và đạn dược, theo Hăng tin Reuters.
Ngày 26/4, Hoa Kỳ đă triệu tập 40 đồng minh cung cấp cho Ukraina viện trợ quân sự dài hạn trong cuộc chiến Ukraina mà có thể trở thành một cuộc chiến dài hạn chống lại Nga, và Đức cho biết họ sẽ gửi cho Ukraina hàng chục phương tiện pḥng không bọc thép. Đây là một sự thay đổi chính sách lớn đối với một quốc gia đă dao động v́ lo sợ sẽ khiêu khích Nga nếu họ làm vậy.
Tuyên bố của Đức, nền kinh tế lớn nhất châu Âu và là một trong những đối tác thương mại phương Tây quan trọng nhất của Nga, nằm trong số nhiều tín hiệu hôm 26/4 cho thấy, cuộc chiến Ukraina đang leo thang hơn nữa và các nỗ lực ngoại giao đă thất bại. Sự thay đổi thái độ của Đức cũng được coi là lời khẳng định mạnh mẽ về thông điệp cứng rắn của chính quyền Biden, với nội dung là họ muốn thấy Nga không chỉ bị đánh bại ở Ukraina mà c̣n phải bị suy yếu nghiêm trọng sau cuộc xung đột mà Tổng thống Vladimir Putin bắt đầu cách đây hai tháng.
***
Giới chức Ukraina cho biết, giao tranh diễn ra ác liệt ở hai khu vực miền đông Donetsk và Lugansk, khi quân Nga mở nhiều mũi tiến công vào khu vực này. Pavlo Kyrylenko, người đứng đầu cơ quan quân sự vùng Donetsk, cho biết, quân Nga đă tiến hành nhiều cuộc không kích bằng tên lửa vào các mục tiêu tại thành phố Avdiivka, thuộc tỉnh Donetsk. Kyrylenko thêm rằng, một nỗ lực tấn công khác của quân Nga ở thị trấn Mariinka gần đó đă bị đẩy lùi. Hỏa lực của Nga làm hỏng một trạm biến áp, khiến thị trấn Krasnohorivka bị mất điện. "Hôm nay, pháo kích liên tiếp xảy ra dọc theo toàn bộ chiến tuyến. Ít nhất hai dân thường đă chết", Kyrylenko nói.
***
Theo Hăng tin AFP, trong cuộc gặp tại thủ đô Matxcơva vào ngày 26-4, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói với Tổng thư kư Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres, rằng ông vẫn đặt hy vọng vào các cuộc đàm phán để chấm dứt xung đột ở Ukraina. "Mặc dù chiến dịch quân sự đang diễn ra, nhưng chúng tôi vẫn hy vọng sẽ có thể đạt được các thỏa thuận trên con đường ngoại giao. Chúng tôi đang đàm phán (với Ukraina) và chúng tôi không từ chối đàm phán" - ông Putin nói với ông Guterres.
Tổng thống Putin nói với người đứng đầu Liên Hiệp Quốc, rằng "biết rơ những lo ngại của ngài về chiến dịch quân sự của Nga" ở Ukraina và sẵn sàng thảo luận về vấn đề này. C̣n ông Guterres kêu gọi Nga và Ukraina phối hợp với Liên Hiệp Quốc để lập các hành lang viện trợ và sơ tán cho dân thường ở Ukraina.
Theo thông tin của Liên Hiệp Quốc về cuộc gặp, Tổng thống Putin "về nguyên tắc" đă đồng ư cho phép sơ tán dân thường trong nhà máy thép Azovstal ở TP cảng Mariupol của Ukraina. Điều này được thực hiện có sự phối hợp với Liên Hiệp Quốc, Hội Chữ thập đỏ quốc tế, Bộ Quốc pḥng Nga và các quan chức Ukraina.
Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng Thư kư Liên Hợp Quốc (LHQ) Antonio Guterres đă có cuộc hội đàm về chiến sự Ukraina, nhất là t́nh h́nh ở nhà máy Azovstal. “Các lực lượng Ukraina có nghĩa vụ thả tất cả dân thường khỏi khu vực nhà máy Azovstal ở Mariupol, nếu có người dân ở đó. Đúng là chúng tôi đă nghe được những thông tin từ phía Ukraina về việc có dân thường trong nhà máy Azovstal. Nhưng binh sĩ Ukraina cần thả người dân ra, nếu không hành động của họ sẽ được coi là sử dụng dân thường làm những lá chắn sống. Thả người dân đi là một hành động rất đơn giản, không điều ǵ có thể dễ hơn việc đó”, hăng tin TASS dẫn lời Tổng thống Nga Putin nói với ông Guterres trong cuộc gặp.
“Ngài Tổng Thư kư, ông nói rằng các hành lang nhân đạo được chúng tôi thiết lập không làm việc hiệu quả. Có vẻ ông đă nhận được những thông tin sai lệch. Tôi nhấn mạnh rằng có khoảng 130.000-140.000 người dân đă rời Mariupol với sự hỗ trợ của chúng tôi. Họ được tự do đi tới bất kỳ nơi nào họ muốn, một số người tới Nga trong khi số khác tới nhiều nơi trên khắp Ukraina. Chúng tôi không giữ họ lại, và những người dân đó được hỗ trợ đầy đủ”, ông Putin nói thêm. “Dân thường ở trong nhà máy Azovstal cũng sẽ như vậy. Theo quan điểm của bản thân tôi, việc sử dụng người dân làm lá chắn là một tội ác”, ông chủ Điện Kremlin nhấn mạnh. Phát ngôn viên của ông Guterres, quan chức Stephane Dujarric sau đó nói rằng, ông Putin đă đồng ư để Liên Hợp Quốc cùng nhiều tổ chức quốc tế khác tham gia cứu trợ người dân mắc kẹt trong các vùng chiến sự.
***
Trả lời phỏng vấn báo Rossiyskaya Gazeta (báo Chính phủ Nga), ngày 26-4, ông Nikolai Patrushev, thư kư Hội đồng An ninh Nga, cảnh báo chính sách của phương Tây và Chính phủ Ukraina có thể khiến Ukraina "bị tách thành các nước nhỏ hơn". Ông Nikolai Patrushev, cũng là đồng minh chủ chốt của Tổng thống Nga Vladimir Putin, cáo buộc Mỹ nhiều năm qua đă cố khơi dậy tâm lư bài Nga ở người Ukraina.
Ông Patrushev nói: "Tuy nhiên, lịch sử đă dạy cho chúng ta rằng ḷng căm thù không bao giờ có thể trở thành một yếu tố đáng tin cậy trong sự đoàn kết dân tộc. Nếu có thứ ǵ đó có thể giúp những người dân ở Ukraina đoàn kết hiện nay, th́ đó chính là nỗi sợ hăi về sự tàn bạo của các tiểu đoàn theo chủ nghĩa dân tộc (trong quân đội Ukraina)" - Ông Patrushev đề cập đến các đơn vị lực lượng vũ trang của Ukraina mà Nga xem như một phần lư do khiến họ phát động chiến dịch quân sự. Do đó, ông Patrushev cho rằng chính sách của phương Tây và Chính phủ Ukraina có thể dẫn tới việc Ukraina bị tách thành một số quốc gia nhỏ hơn.
***
Theo TTXVN, Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin cho biết, ông đă có một cuộc thảo luận nồng ấm và mang tính xây dựng với Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky, đồng thời nhấn mạnh rằng, các đồng minh của Mỹ có thể đóng góp nhiều hơn để giúp Ukraina tự vệ.
Ông Austin lưu ư, Mỹ và các đồng minh sẽ cung cấp hỗ trợ cho Ukraina với tiến độ kỷ lục, và nêu rơ: "Chúng tôi có thể làm nhiều hơn nữa để hỗ trợ Ukraina tiếp tục tự vệ". Bộ trưởng Austin cũng cho hay, điều quan trọng là cần chắc chắn rằng, Mỹ và các đồng minh làm hết khả năng để đảm bảo Ukraina sẽ thành công, và đó là con đường tốt nhất để giải quyết nguy cơ lan rộng của cuộc chiến.
Ngày 26/4, Ngoại trưởng Mỹ Antony J. Blinken, người đă đi cùng ông Austin đến Ukraina vào cuối tuần trước, khẳng định rằng, Mỹ sẽ hỗ trợ quân đội Ukraina trong việc đẩy quân Nga ra khỏi miền đông Ukraina, nếu đó là điều mà Tổng thống Volodymyr Zelensky muốn làm. “Nếu đó là cách họ xác định mục tiêu của ḿnh như một quốc gia có chủ quyền, dân chủ, độc lập, th́ chúng tôi sẽ ủng hộ”, ông Blinken nói tại phiên điều trần của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ.
Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo, các thành viên của phái bộ ngoại giao Mỹ tại Ukraina - những người đă phải chuyển đến Ba Lan do chiến sự ở Ukraina - đă đến thành phố Lviv ở phía tây Ukraina vào ngày 26-4. Đây là bước đầu tiên trong nỗ lực của Washington nhằm bảo đảm các nhà ngoại giao của họ quay trở lại Ukraina.
***
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov khẳng định, mục tiêu của Nga ở Ukraina là bảo vệ thường dân nên Nga luôn sẵn sàng hợp tác với Liên Hiệp Quốc để giảm thiểu các ảnh hưởng đến người dân. Các cam kết được ông Lavrov đưa ra trong cuộc họp báo chung với Tổng thư kư Liên Hiệp Quốc (LHQ) Antonio Guterres tại Matxcơva (Nga) ngày 26-4. "LHQ sẵn sàng huy động toàn bộ nhân lực và nguồn lực hậu cần để cứu sống những người ở Mariupol", ông Guterres nêu vấn đề trong họp báo, đồng thời đề xuất Nga phối hợp với Hội Chữ thập đỏ để những người đang bị kẹt bên trong nhà máy thép Azovstal ở Mariupol được rời đi.
Nga khẳng định, những người bên trong nhà máy Azovstal là các tay súng Ukraina đang cố thủ và cáo buộc Kiev ra lệnh cho những người này không được ra hàng. Matxcơva khẳng định, đă nhiều lần kêu gọi người bên trong đầu hàng với lời hứa sẽ đảm bảo an toàn cho họ.
***
Theo người phát ngôn Lầu Năm Góc, John Kirby, Nga đang suy yếu cả về mặt kinh tế lẫn quân sự sau 2 tháng đưa quân vào Ukraina. Ông tuyên bố mục tiêu của Washington là muốn Matxcơva yếu đến mức không c̣n đe dọa được nước khác. Các nhận định được ông Kirby đưa ra trong cuộc phỏng vấn với Đài CNN ngày 26-4. "Nước Nga đang yếu hơn và đang ngày càng tự cô lập ḿnh", người phát ngôn Lầu Năm Góc nêu vấn đề.
Theo ông Kirby, nền kinh tế của Nga đang trong t́nh trạng "tồi tệ" v́ các lệnh trừng phạt của phương Tây, c̣n quân đội đang hứng chịu các tổn thất và tiêu hao nhiều mặt v́ đưa quân vào Ukraina. "Chúng tôi muốn Nga không thể đe dọa các nước láng giềng của họ thêm một lần nào nữa trong tương lai", đại diện Lầu Năm Góc nêu mục tiêu nhưng không nói thêm chi tiết, bao gồm đánh giá của Mỹ về t́nh trạng quân đội Nga hiện nay. Đây là lần thứ hai quan chức Lầu Năm Góc nói về mục tiêu "làm cho Nga suy yếu". Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin, trong cuộc họp báo sau khi thăm Kiev ngày 25-4, đă nói về việc Mỹ muốn Nga yếu đến mức không thể lặp lại các hành động quân sự như đă từng làm với Ukraina.
***
Ngày 26-4, chính quyền Moldova cho biết, 2 vụ nổ đă làm hỏng ăng ten vô tuyến cũ từ thời Liên Xô tại một ngôi làng ở Transdniestria (vùng lănh thổ ly khai khỏi Moldova nằm gần biên giới với Ukraina). Theo Hăng tin Reuters, 2 ăng ten này vẫn được dùng để phát sóng đài của Nga, do đó vụ việc có thể làm gia tăng căng thẳng ở Transdniestria. Nga đă có quân đội thường trú tại đây kể từ khi Liên Xô sụp đổ.
Theo Hăng tin Reuters, ngày 26-4, Bộ Ngoại giao Ukraina cáo buộc Nga cố gắng lôi kéo vùng ly khai Transdniestria (được cho là thân Nga) của Moldova vào cuộc chiến Nga - Ukraina, sau khi nhà chức trách ở Transdniestria cho biết họ đă ghi nhận một số vụ nổ tại địa phương và đổ lỗi cho phía Ukraina về vụ việc. Trước đó, phía Nga tuyên bố lực lượng Nga có kế hoạch chiếm toàn bộ miền nam Ukraina và thiết lập hành lang trên bộ tới vùng Transdniestria của Moldova.
Dmitry Peskov, người phát ngôn Điện Kremlin, ngày 26-4 cho biết, Nga đang theo dơi chặt chẽ các sự kiện tại Transdniestria, vùng lănh thổ ly khai khỏi Moldova và thân Nga. Ông Peskov nói, tin tức từ khu vực này đang gây ra lo ngại lớn. Hăng thông tấn TASS đưa tin, Hội đồng An ninh khu vực ly khai Transdniestria của Moldova đă thông báo về một "cuộc tấn công khủng bố" nhằm vào một đơn vị quân đội gần thành phố Tiraspol. Trước đó, một vụ nổ xé toạc trụ sở an ninh của Transdniestria và 2 vụ nổ khác làm hỏng ăng ten radio cũ, thời Liên Xô. Tổng thống Moldova đă triệu tập một cuộc họp an ninh khẩn cấp ngay trong ngày 26-4.
***
Bắt đầu cuộc họp quốc pḥng với hơn 40 quốc gia vào ngày 26-4, Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin bày tỏ tin tưởng, Ukraina có thể thắng trong cuộc xung đột kéo dài hai tháng qua. Trong khi đó, Bộ Quốc pḥng Belarus cho biết, nước này và Nga sẽ tổ chức các cuộc tập trận chung của lực lượng pḥng không và không quân ở Belarus, theo Reuters. Thời gian tập trận dự kiến từ ngày 26-4 đến 29-4.
Ông Austin cho biết các quan chức quốc pḥng tập trung tại Căn cứ Không quân Ramstein - từ Úc, Bỉ, Anh, Ư, Israel và các nước khác - đă đồng ư thành lập nhóm mà ông gọi là Nhóm liên lạc Ukraina và sẽ họp hàng tháng để đảm bảo họ “tăng cường sức mạnh quân sự của Ukraina cho một cuộc chiến đường dài". Ông Austin nói: “Chúng tôi sẽ tiếp tục làm những chuyện long trời lở đất” để củng cố quân đội Ukraina. “Không ai bị lừa bởi những tuyên bố giả mạo về Donbas của ông Putin”, ông Austin nói, đề cập đến khu vực phía đông Ukraina, nơi Nga gần đây đă tập trung quân để tiếp tục tấn công. Ông nói: “Cuộc xâm lược của Nga là không thể chối căi và những hành động tàn bạo của Nga cũng vậy".
***
Ngày 26/4, Đức thông báo sẽ giao hệ thống pháo pḥng không tự hành Gepard cho Ukraina, đánh dấu bước thay đổi lớn trong chính sách của Berlin. Cam kết chuyển giao hệ thống pháo pḥng không Gepard cho Ukraina được Bộ trưởng Quốc pḥng Đức Christine Lambrecht công bố trong cuộc họp của các quan chức quốc pḥng quốc tế tại căn cứ không quân Ramstein ở Rhineland-Palatinate, phía tây nam nước này. "Chúng tôi đă quyết định vào ngày hôm qua rằng chúng tôi sẽ hỗ trợ Ukraina các hệ thống pḥng không. Đó chính là những ǵ Ukraina cần để bảo vệ không phận từ mặt đất", bà Lambrecht nói. Đây là lần đầu tiên Đức đồng ư cung cấp loại vũ khí hạng nặng này cho Ukraina để đối phó với Nga. Các hệ thống Gepard đă bị loại bỏ dần trong quân đội Đức từ năm 2010.
Ngoại trưởng giao Nga, Sergey V. Lavrov cho biết hôm 26/4, rằng làn sóng vũ khí hạng nặng từ các nước phương Tây đang thúc đẩy Ukraina phá hoại các cuộc đàm phán ḥa b́nh với Matxcơva, vốn không có dấu hiệu tiến triển cụ thể. Ông Lavrov nói, sau cuộc gặp tại Matxcơva với Tổng thư kư Liên Hợp quốc, António Guterres, người đang thực hiện nỗ lực tích cực nhất về ngoại giao nhằm ngăn chặn chiến tranh tại Matxcơva: "Nếu điều đó tiếp tục, các cuộc đàm phán sẽ không mang lại kết quả nào".
***
Hôm thứ Hai, ông Lavrov đă làm sống lại bóng ma chiến tranh hạt nhân, như ông Putin đă làm ít nhất hai lần trước đây. Ông Lavrov nói rằng, mặc dù khả năng như vậy là "không thể chấp nhận được" đối với Nga, nhưng rủi ro đă tăng lên v́ NATO đă "tham gia vào một cuộc chiến với Nga thông qua một bên ủy nhiệm và trang bị cho bên ủy nhiệm đó". Ông nói trong một cuộc phỏng vấn với Channel One, mạng lưới truyền h́nh nhà nước của Nga: “Rủi ro là khá lớn. Tôi không muốn chúng bị thổi phồng quá mức. Nhưng nguy hiểm là nghiêm trọng, có thật - không được đánh giá thấp nguy cơ này".
Theo Hăng tin Reuters, ông Lavrov khẳng định rủi ro này hiện nay là đáng xem xét nhưng quan điểm của Nga là không cho phép xảy ra cuộc chiến như vậy. Do đó, Nga muốn giảm các nguy cơ gây ra chiến tranh hạt nhân. Ông cũng cảnh báo vũ khí được cung cấp cho Kiev, như tên lửa chống tăng vác vai Javelin, có thể rơi vào tay quân khủng bố.
Bộ trưởng Ngoại giao Ukraina, Dmytro Kuleba, gọi nhận xét của ông Lavrov là một dấu hiệu cho thấy "Matxcơva cảm nhận được thất bại ở Ukraina". John F. Kirby, phát ngôn viên Lầu Năm Góc, gọi chúng là “rơ ràng là vô ích, không mang tính xây dựng. Một cuộc chiến tranh hạt nhân là không thể chiến thắng và nó không nên được tiến hành. Không có lư do ǵ để cuộc xung đột hiện tại ở Ukraina đạt đến mức đó cả".
***
Ngày 26-4, Bộ Quốc pḥng Nga cho biết lực lượng của họ đză tấn công hơn 90 mục tiêu quân sự Ukraina trong đêm, tiêu diệt ít nhất 500 binh sĩ Ukraina, phá hủy hàng chục xe bọc thép, pháo và các thiết bị quân sự khác. Theo Hăng tin Reuters, Nga cũng cho biết họ đă tấn công 2 kho đạn ở khu vực Kharkiv, miền đông Ukraina.
Cô Alla Prohonenko, 53 tuổi, chạm tay vào bức ảnh của cha cô, Volodymyr Prohonenko, trong lễ tang của ông tại Irpin, một nghĩa trang vùng ngoại ô Kyiv, ngày 21-4-2022. Ông Proponenko đă chết trong thời gian Nga chiếm đóng. Nguồn: AP / Petros Giannakouris
***
Công ty năng lượng khổng lồ Gazprom của Nga nói với Công ty dầu khí PGNiG của Ba Lan rằng, họ sẽ ngừng cung cấp khí đốt dọc theo đường ống Yamal từ sáng 27-4. Tuy nhiên, Chính phủ Ba Lan cho biết họ có đủ lượng khí đốt dự trữ.
Matxcơva thông báo với Ba Lan và Bulgaria rằng, họ sẽ dừng giao khí đốt từ ngày 27/4 sau khi hai nước này từ chối thanh toán bằng rúp cho công ty năng lượng Nga Gazprom. Công ty khí đốt nhà nước Ba Lan PGNiG cho biết, họ đă được thông báo rằng tất cả hoạt động giao khí đốt sẽ bị tạm dừng ngày 27/4. Bộ Năng lượng Bulgaria cũng xác nhận, họ đă được thông báo việc giao hàng sẽ bị đ́nh chỉ cùng ngày, theo BBC.
"Ngày 26/4, Gazprom đă thông báo cho PGNiG về ư định đ́nh chỉ hoàn toàn việc giao hàng theo hợp đồng Yamal từ ngày 27/4", công ty khí đốt PGNiG của Ba Lan thông báo. Dù vậy, công ty này cho biết "tất cả việc giao hàng cho khách hàng vẫn đang được thực hiện theo yêu cầu". Thủ tướng Mateusz Morawiecki cho biết, các cơ sở dự trữ khí đốt của Ba Lan đă đầy 76% và nước này sẵn sàng t́m kiếm nguồn cung cấp cần thiết khác ngoài đường ống Yamal. Quyết định từ Gazprom được đưa ra sau thông báo trước đó của Ba Lan vào ngày 26/4 nói rằng, nước này sẽ áp lệnh trừng phạt đối với 50 tổ chức và cá nhân, bao gồm công ty khí đốt lớn nhất của Nga sau khi Nga tấn công Ukraina.
Theo Hăng tin Reuters, ngày 26-4, ông Andriy Yermak - chánh Văn pḥng của Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky - cáo buộc Nga "bắt đầu tống tiền châu Âu" bằng cách cắt nguồn cung khí đốt cho Ba Lan và Bulgaria khi cuộc chiến ở Ukraina chưa có lối thoát.
***
Hăng tin Interfax tường thuật ngày 26-4, Bộ Quốc pḥng Nga tuyên bố lực lượng quân sự nước này đă giải phóng toàn bộ khu vực Kherson ở phía nam Ukraina. Hăng tin này dẫn lời một quan chức cấp cao cho biết, ở những nơi khác ở miền nam Ukraina, quân Nga cũng đă chiếm các khu vực Zaporizhzhia và Mykolaiv, cũng như một phần khu vực Kharkov ở phía đông Ukraina.
***
Phát biểu tại cuộc họp báo ở Kiev sau khi thăm Nhà máy điện hạt nhân Chernobyl ngày 26-4, tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi cho biết, ông đă đồng ư với Ukraina về việc giúp sửa chữa nhà máy này sau khi nơi đây bị quân đội Nga kiểm soát vào những ngày đầu chiến sự.
Liên minh châu Âu (EU) đặt mục tiêu giảm 2/3 sự phụ thuộc dầu mỏ và khí đốt của Nga vào cuối năm nay và tiến tới chấm dứt hoàn toàn vào cuối năm 2027. Thông tin này được Ủy viên phụ trách các vấn đề kinh tế của EU Paolo Gentiloni đưa ra khi trả lời phỏng vấn nhật báo Il Messaggero ngày 26-4. Nga là nhà cung cấp dầu lớn nhất cho châu Âu. Năm 2020, Nga cung cấp 26% dầu mỏ nhập khẩu của châu lục này. Trong khi đó, khí đốt của Nga đáp ứng khoảng 40% nhu cầu khí đốt của châu Âu.
***
Ngày 26-4, James Heappey, Bộ trưởng các Lực lượng vũ trang Anh khẳng định, không phải Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) mà là cộng đồng quốc tế đang hỗ trợ quân sự cho Ukraina. Trước đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố, NATO đang tham gia vào một cuộc chiến ủy nhiệm với Nga. Trả lời Đài Sky News về phát biểu của ông Lavrov, ông Heappey nói: "Nỗ lực tài trợ này là do các quốc gia cùng phối hợp, nhiều nước trong số đó là từ NATO, nhưng những nước khác đến từ bên ngoài... Không phải NATO đang thực hiện viện trợ quân sự".
***
Hăng tin TASS dẫn lời phó đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc, ông Dmitry Polyansky nói, hiện tại khó có khả năng đ́nh chiến ở Ukraina. "Họ đă kêu gọi ngừng bắn. Chúng tôi mở các hành lang nhân đạo nhưng phía Ukraina không sử dụng. Chúng tôi không nghĩ ngừng bắn là một lựa chọn hiện nay bởi v́ nó chỉ tạo cơ hội cho các lực lượng Ukraina tập hợp lại, dàn dựng các vụ khiêu khích như ở Bucha", ông Polyansky giải thích.
Chính quyền Kiev áp lệnh giới nghiêm ban đêm, từ 22h tối đến 5h sáng hôm sau, để bảo vệ người dân trước "các hành động khiêu khích" của Nga. "Trong thời gian giới nghiêm, mọi người bị cấm ra đường và ở các nơi công cộng khác, bị cấm đi bộ hoặc các phương tiện vận chuyển", Đài CNN dẫn lời ông Oleksandr Pavliuk, người đứng đầu cơ quan quản lư quân sự khu vực Kiev, nói ngày 25-4.
***
Theo Hăng thông tấn TASS, ngày 25-4, trả lời về khả năng tổ chức một cuộc gặp trực tiếp giữa các phái đoàn đàm phán ḥa b́nh Nga và Ukraina, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Andrey Rudenko cho biết, các điều kiện vẫn chưa đủ để tổ chức. Theo ông Rudenko, một khi phía Ukraina đưa ra các bước đi có ư nghĩa để các cuộc đàm phán trực tiếp có thể tiến hành, th́ khả năng đó sẽ được xem xét.
Chính quyền Kiev đă đe dọa rút khỏi các cuộc đàm phán ḥa b́nh hoàn toàn, và thề sẽ "ngay lập tức" chiếm lại bất kỳ lănh thổ nào dưới sự kiểm soát của Nga với sự trợ giúp của vũ khí từ phương Tây. Lần cuối hai bên đàm phán trực tiếp là ngày 29-3 tại Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, theo Hăng thông tấn Sputnik của Nga, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov xác nhận, t́nh h́nh trên thực địa sẽ quyết định các thỏa thuận ḥa b́nh với Kiev.
***
Ngày 26-4 (theo giờ Việt Nam), phóng viên Will Vernon của Đài BBC đăng tải trên Twitter, cho biết, ông Vyacheslav Gladkov - thống đốc vùng Belgorod của Nga, địa phương giáp biên giới với Ukraina - khẳng định một ngôi làng nữa (làng thứ 2) bị pháo kích và 2 người dân địa phương bị thương, nhiều nhà cửa bị phá hủy. Trước đó, cũng nguồn tin từ vị thống đốc này cho biết, có một ngôi làng bị pháo kích nhưng không có người bị thương.
***
Bộ Quốc pḥng Nga ngày 26/4 cảnh báo sẽ đáp trả Anh thích đáng nếu các lời nói "kích động" của một quan chức nước này với Ukraina trở thành hiện thực. “Chúng tôi muốn nhấn mạnh rằng, việc London trực tiếp kích động chính quyền Kyiv thực hiện những hành động như vậy, nếu chúng thành hiện thực, sẽ lập tức vấp phải sự đáp trả tương xứng từ Nga”, Sputnik dẫn tuyên bố từ Bộ Quốc pḥng Nga. “Như chúng tôi đă cảnh báo, lực lượng vũ trang Nga luôn sẵn sàng tiến hành các cuộc tấn công trả đũa có độ chính xác cao nhằm vào các trung tâm ra quyết sách có liên quan tại Kyiv”, cơ quan trên đe dọa.
Trước đó cùng ngày, ông James Heappey, Thứ trưởng Lực lượng Vũ trang Anh, nói với BBC rằng việc Ukraina tấn công các tuyến đường cung ứng hậu cần của Nga là việc “chính đáng”, cũng như khẳng định các vũ khí mà cộng đồng quốc tế cung cấp cho Ukraina có khả năng tấn công Nga.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đă lên án Nga "tống tiền" châu Âu sau khi tập đoàn năng lượng khổng lồ Gazprom của Nga xác nhận đă cắt nguồn cung cấp khí đốt cho Ba Lan và Bulgaria.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">For some odd reason I associate Ursula von der Leyen with the villain of Horizon Forbidden West, Tilda van der Meer. <a href="https://t.co/SA3brVws3P">pic.twitter.com/SA3brVws3P</a></p>— Sweet Summer Shunü (@SweetSummerSN) <a href="https://twitter.com/SweetSummerSN/status/1519322265912942593? ref_src=twsrc%5Etfw">April 27, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Theo chính trị gia này, việc Gazprom tuyên bố sẽ đơn phương cắt nguồn cung cấp khí đốt cho người tiêu dùng châu Âu là một nỗ lực khác của Nga nhằm sử dụng khí đốt làm phương tiện tống tiền. Theo Von der Leyen điều này là không hợp lư và không thể chấp nhận được. Và nó cho thấy một lần nữa Nga là nhà cung cấp khí đốt là không đáng tin cậy.
Bà ấy nói thêm:
Chúng tôi đă chuẩn bị cho kịch bản này. Chúng tôi liên hệ chặt chẽ với tất cả các Quốc gia Thành viên. Chúng tôi đang nỗ lực để đảm bảo phương tiện vận chuyển thay thế và mức lưu trữ tốt nhất có thể trên toàn EU.
Von der Leyen cho biết các kế hoạch dự pḥng của EU đă được đưa ra cho t́nh huống như vậy và các cuộc đàm phán về khủng hoảng đang được tiến hành tại Brussels. Bà nói: "Các quốc gia thành viên đă phát triển các kế hoạch dự pḥng cho một kịch bản như vậy và chúng tôi đă làm việc với họ một cách đồng bộ và đoàn kết. Nhóm Điều phối Khí hiện đang họp."
Phó Thủ tướng Anh cũng đă phát biểu trên trường quốc tế, ông Dominic Raab nói rằng động thái mới nhất sẽ chỉ cô lập Nga hơn nữa trên trường quốc tế.
Tướng Mỹ: Chiến tranh Nga-Ukraine, kết quả trái ngược với kỳ vọng của Nga
Nguyệt Hà • 07:01, 27/04/22
Một tướng bốn sao của Hoa Kỳ từng là Tư lệnh Đồng minh Tối cao của NATO ở châu Âu nói rằng cuộc chiến Nga-Ukraine đă mang lại cho Nga một kết quả không mong muốn, trái ngược với kỳ vọng ban đầu.
Cuộc chiến xâm lược Ukraine của Nga đă bước sang tháng thứ 3. Khi cuộc chiến ngày càng tiến triển, mối quan hệ của Ukraine với Mỹ và NATO ngày càng khăng khít, ngày càng có nhiều vũ khí tối tân được đưa vào Ukraine.
Theo hăng tin AP, vị Tướng Philip của Lực lượng Không quân Hoa Kỳ hiện đă nghỉ hưu. Philip Breedlove, người đứng đầu Bộ Chỉ huy Đồng minh Tối cao của NATO ở châu Âu từ năm 2013 đến năm 2016, đă tóm tắt mục tiêu của Tổng thống Nga Vladimir Putin đối với những ǵ ông ấy muốn ở Ukraine và các nơi khác xung quanh Nga: rút vũ khí, NATO lùi bước, không cần Mỹ".
Tướng Breedlove nói trong một cuộc phỏng vấn với hăng tin AP rằng: “Những ǵ đă xảy ra hiện nay là Putin đă đạt được chính xác những ǵ ông ấy không muốn: Vũ khí đưa vào nhiều hơn, làm cho NATO triển khai nhiều hơn, khiến Mỹ triển khai nhiều hơn ở châu Âu".
Chiến tranh Nga-Ukraine càng kéo dài, Ukraine càng có khả năng tiếp thu những thành quả của vũ khí và huấn luyện phương Tây - đó chính là điều mà Tổng thống Nga Vladimir Putin muốn ngăn chặn bằng cách xâm lược cuộc chiến ngay từ đầu.
Danh sách vũ khí hiện đang chảy sang Ukraine ngày càng tăng, bao gồm máy bay không người lái không kích chiến trường mới nhất của Mỹ, pháo tối tân của Mỹ và Canada, vũ khí chống tăng từ Na Uy và các nước khác, xe bọc thép và xe chống tăng của Anh; tên lửa đối hạm, tên lửa pḥng không Stinger của Mỹ, tên lửa pḥng không của Đan Mạch và các nước khác, v.v.
Sau hai tháng chiến đấu, Lầu Năm Góc đă cung cấp cho Ukraine 90 loại pháo tối tân nhất của Lục quân Mỹ, cũng như 183.000 khẩu pháo - và các loại vũ khí tiên tiến khác, mang lại cho quân đội Ukraine một lợi thế quan trọng trong trận chiến cấp bách. Hoa Kỳ cũng đang sắp xếp huấn luyện nhiều hơn về các loại vũ khí quan trọng cho quân đội Ukraine, bao gồm cách sử dụng pháo và ít nhất hai loại máy bay không người lái có vũ trang.
Nếu có thể chống lại được quân Nga, vũ khí phương Tây mà Ukraine tích lũy được qua cuộc chiến có thể cách mạng hóa kho vũ khí của chính họ, vốn chủ yếu là trang bị từ thời Liên Xô.
Bộ trưởng Quốc pḥng Lloyd Austin và Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đă công bố tại Ba Lan vào ngày 25 tháng 4, rằng 713 triệu đô la tài trợ quân sự cho Ukraine và 15 đồng minh châu Âu và các nước đối tác, trong đó khoảng 322 triệu đô la dành cho Ukraine, một phần để giúp Ukraine chuyển sang sử dụng vũ khí và hệ thống pḥng không tiên tiến hơn.
Austin cho biết Hoa Kỳ không chỉ hỗ trợ Ukraine pḥng thủ mà c̣n giúp Ukraine đánh bại Nga xâm lược.
Austin và Blinken đă có chuyến thăm bí mật đến thủ đô Kiev của Ukraine vào tối Chủ nhật, ngày 24 tháng 4, để gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và nội các cấp cao của ông.
Sau khi trở về Ba Lan từ Kyiv, Austin nói trong cuộc họp báo ngày 25 rằng Ukraine có muốn chiến thắng, và Mỹ muốn giúp họ chiến thắng.
Ông nói: "Bước đầu tiên để chiến thắng là tin rằng bạn có thể thắng. Chúng tôi tin rằng nếu họ có thiết bị phù hợp, sự hỗ trợ phù hợp, họ có thể giành chiến thắng, và chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể... để đảm bảo rằng họ có thể giành chiến thắng."
Ngoài ra, Austin tiết lộ rằng, về kết quả của cuộc chiến Nga-Ukraine, Hoa Kỳ "muốn thấy Ukraine là một quốc gia có chủ quyền, một quốc gia dân chủ có khả năng bảo vệ lănh thổ có chủ quyền của ḿnh. Chúng tôi muốn thấy Nga suy yếu đến mức không có biện pháp sử dụng nào để tiếp tục xâm lược Ukraine.
Mặc dù quân đội Nga đă thua trong giai đoạn đầu của cuộc tấn công và phải rút quân quanh khu vực Kyiv, nhưng quân đội Nga vẫn có một số lợi thế và họ đă tập hợp thêm binh lính chiến đấu và hỏa lực để tái triển khai đến Donbass, trung tâm công nghiệp miền Đông Ukraine. Mặc dù Ukraine đă mua được một số pháo và vũ khí hạng nặng khác từ Hoa Kỳ và các nước NATO khác, nhưng dự kiến nó sẽ phải trải qua thử nghiệm nghiêm trọng ở Donbass.
Giữ viện trợ quân sự của phương Tây cho Ukraine là tốn kém và phức tạp, và sự tàn khốc của cuộc chiến Nga-Ukraine là một lời nhắc nhở về những ǵ đang bị đe dọa. Trước khi phát động cuộc chiến tranh xâm lược, ông Putin nói rằng, Moscow sẽ không khoan nhượng với những nỗ lực của phương Tây nhằm biến Ukraine trở thành một thành viên chính thức của NATO. Ông Putin tin rằng việc Ukraine thân phương Tây và mong muốn làm lệch lợi ích của Nga là do "các thế lực bên ngoài" như áp lực của Mỹ.
Ngoài việc yêu cầu Ukraine từ bỏ tư cách thành viên NATO, ông Putin cũng muốn quay ngược thời gian trở lại năm 1997, khi đó không có quốc gia nào thuộc Liên Xô cũ đă trở nên độc lập gia nhập NATO.
Việc Ukraine gia nhập NATO trên thực tế là điều khó xảy ra, nhưng cuộc chiến do Nga bắt đầu đă thực sự đưa NATO đến gần Ukraine hơn, và kết quả là đă thúc đẩy khả năng pḥng thủ của Ukraine và khả năng chống lại Nga.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết trong chuyến thăm Ấn Độ vào ngày 25 tháng 4 (thứ Hai) rằng sự xâm lược của Nga ở Ukraine là mối đe dọa trực tiếp đối với an ninh châu Âu.
Von der Leyen phát biểu tại một hội nghị về Địa chính trị ở New Delhi: "Nhắm mục tiêu và giết thường dân vô tội. Cưỡng bức vẽ lại biên giới. Chinh phục ư chí của những người tự do. Điều này đi ngược lại với các nguyên tắc cốt lơi được ghi trong Hiến chương Liên hợp quốc. Ở châu Âu, chúng tôi thấy sự hung hăng của Nga là một mối đe dọa trực tiếp đến an ninh của chúng tôi. "
Von der Leyen cũng nhấn mạnh rằng: "Hành động gây hấn vô cớ đối với Ukraine" của Nga được coi là một "chiến lược thất bại" và EU đang "làm mọi thứ có thể để giúp Ukraine chiến đấu v́ tự do".
Nguyệt Hà
Cửa hàng OBI đầu tiên ở #Moscow đă được mở lại, theo trang web của công ty
Tất cả các cửa hàng OBI tại #Russia dự kiến sẽ mở cửa trước ngày 11 tháng 5. Các cửa hàng sẽ tạm thời tồn tại dưới thương hiệu cũ nhưng sau đó sẽ được đổi thương hiệu.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">❗️The first OBI store in <a href="https://twitter.com/hashtag/Moscow?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Moscow</a> has reopened, according to the company's website<br><br>All the OBI stores in <a href="https://twitter.com/hashtag/Russia?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Russia</a> are expected to open by May 11. The stores will temporarily exist under the former brand but then will be rebranded. <a href="https://t.co/vtsFJcm8bo">pic.twitter.com/vtsFJcm8bo</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1519268080584638464? ref_src=twsrc%5Etfw">April 27, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
# Thụy Sĩ đă cấm # Đức cung cấp cho #Ukraine đạn dược do Thụy Sĩ sản xuất
Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thụy Sĩ cho biết họ lo ngại về việc phủ quyết, cùng với những thứ khác, đạn dược cho hệ thống pḥng không tự hành "Gepard".
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/Switzerland?src=hash &ref_src=twsrc%5E tfw">#Switzerland</a> has banned <a href="https://twitter.com/hashtag/Germany?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Germany</a> from supplying <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> with Swiss-made ammunition<br><br>The veto concerns, among other things, ammunition for the "Gepard" self-propelled air defense systems, the Swiss State Secretariat for Economic Affairs said, citing the country's neutrality. <a href="https://t.co/KBpVf3bAcJ">pic.twitter.com/KBpVf3bAcJ</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1518994878033809410? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Phía # Nga không đàm phán về việc trao đổi Viktor Medvedchuk, người bị giam giữ ở #Ukraine,RIA Novosti đưa tin.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The <a href="https://twitter.com/hashtag/Russian?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Russian</a> side is not negotiating about the exchange of Viktor Medvedchuk, who was detained in <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a>, for the Ukrainian military, RIA Novosti reports with reference to the press secretary of the President of the Russian Federation Dmitry Peskov. <a href="https://t.co/BSauCEbKt1">pic.twitter.com/BSauCEbKt1</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1519303587477733376? ref_src=twsrc%5Etfw">April 27, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
77.000 người tị nạn Ukraine đă có việc làm ở Ba Lan.
Khoảng 47,5% trong số họ làm việc trong lĩnh vực công nghiệp, 10,3% trong lĩnh vực dịch vụ, 8,5% là nhân viên văn pḥng, theo Anna Dzhobolda của công ty tuyển dụng Gremi Personal của Ba Lan.
Na Uy phân bổ 44 triệu USD để mua vũ khí cho Ukraine.
Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store ngày 27/4 cho biết quyết định này là một phần trong sáng kiến do Anh đứng đầu nhằm mua vũ khí cho Ukraine.
Các nhà chức trách Ukraine đă tháo dỡ một bức tượng đồng cao 8 mét, một tượng đài thời Liên Xô, ở trung tâm của Kyiv có ư nghĩa tượng trưng cho t́nh hữu nghị giữa Nga và Ukraine, một phản ứng đối với cuộc xâm lược của Moscow, theo thị trưởng thành phố
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Ukrainian authorities dismantled an eight-meter bronze statue, a Soviet-era monument, in the center of Kyiv meant to symbolize friendship between Russia and Ukraine, a response to Moscow's invasion, according to the city's mayor <a href="https://t.co/gEj2rCD1zp">pic.twitter.com/gEj2rCD1zp</a></p>— Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1519297812441313282? ref_src=twsrc%5Etfw">April 27, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">These are the indicative estimates of Russia’s combat losses as of April 27, according to the Armed Forces of Ukraine. <a href="https://t.co/m5kOv0sk6L">pic.twitter.com/m5kOv0sk6L</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1519229045875085312? ref_src=twsrc%5Etfw">April 27, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Cuộc chiến của Nga tại Ukraine đă bước sang tháng thứ 3. Nhân dịp này, giới chuyên gia quân sự quốc tế đă nh́n lại những “sai lầm” của quân đội Nga trong thời gian qua.
Giới chuyên gia cho rằng, dù Nga ban đầu mở cuộc tiến công trên nhiều mặt trận, họ đă không thể giành được thế thượng phong ở trên không. Quân đội Nga đă tung vào trận hàng đoàn xe tăng nhưng lại thiếu sự yểm trợ từ trên không. Ngoài ra, dường như họ đánh giá thấp sức mạnh kháng cự từ phía Ukraine.
Các bộ tổng tham mưu quân đội phương Tây nh́n chung nhất trí rằng ban đầu Nga đặt mục tiêu hạ gục các lực lượng Ukraine trong một chiến dịch chớp nhoáng, nhưng lực lượng t́nh báo Nga có lẽ chưa đánh giá chính xác t́nh h́nh.
Alexander Khramchikhin – Phó Giám đốc Viện Phân tích Chính trị và Quân sự (Nga), nhận định: Ban lănh đạo Nga cho rằng mọi thứ sẽ diễn ra suôn sẻ tương tự như đợt sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014.
Ông Khramchikhin nói: “Họ nghĩ rằng quân đội Nga sẽ được hoan nghênh trên toàn lănh thổ Ukraine. Rơ ràng là Bộ tư lệnh quân đội Nga chưa được chuẩn bị cho t́nh huống vấp phải sức kháng cự mạnh”.
Vincent Tourret – nghiên cứu viên tại Quỹ Nghiên cứu Chiến lược (Pháp), nhất trí với ông Khramchikhin. Ông Tourret nói: “Người Nga đă đánh giá thấp sự cân bằng sức mạnh… Quân Nga tiến vào Ukraine với quá nhiều mục tiêu, họ hoàn toàn bị phân tán trên lănh thổ đối phương”.
Vào ngày 24/2/2022, Nga phát động cuộc tiến công quân sự nhằm vào lănh thổ Ukraine trên 3 mặt trận cùng một lúc. Nghĩa là, khoảng 150.000 quân Nga được trải ra 3 hướng khác nhau: Ở phía Bắc (hướng về Kiev), ở phía Đông, và ở phía Nam.
“Chưa giành được ưu thế trên không và chưa phối hợp hiệu quả”
Giới chuyên gia quân sự đánh giá, Nga đă mắc phải một sai lầm lớn khi triển khai lực lượng trên bộ mà không giành được quyền kiểm soát bầu trời từ trước đó, dù Nga đă huy động tới 500 máy bay.
Một phi công Pháp giấu tên nói rằng giành ưu thế trên không là điều căn bản quyết định mọi thứ trong xung đột quân sự hiện đại.
Viên phi công này b́nh luận: “Họ lẽ ra phải loại bỏ được từ đầu các chiến đấu cơ, radar, các hệ thống không đối đất, các đường băng của Ukraine”.
Các chuyên gia cũng nhận định, hoạt động di chuyển trên bộ của quân Nga có vẻ không tốt lắm do những yếu kém trong chuỗi chỉ huy và công tác huấn luyện.
Các đơn vị tinh nhuệ của Nga đă nhảy dù xuống sân bay quan trọng Hostomel mà không hề được yểm trợ. C̣n các xe tăng Nga lăn bánh trên chiến trường Ukraine theo các đoàn dài và đôi khi không được yểm hộ, khiến chúng trở thành mục tiêu dễ bị công kích bởi lực lượng Ukraine với sự hỗ trợ của UAV chiến thuật Bayraktar do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất.
William Alberque – Giám đốc Chiến lược, công nghệ và kiểm soát vũ khí tại Viện Nghiên cứu chiến lược Quốc tế (IISS) có trụ sở tại London (Anh), nhận định: “Kỷ nguyên xe tăng vẫn chưa hẳn kết thúc. Xe thiết giáp hoạt động tốt khi được kết hợp với pháo, bộ binh, và yểm trợ đường không”. Ông này cho rằng giai đoạn 1 của chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga đă thiếu vắng yếu tố phối hợp này.
Đă vậy, các đ̣n không kích của Nga được cho là chưa chính xác lắm. Nguồn tin từ chính phủ Mỹ th́ cho rằng chỉ có 50% các cuộc không kích của Nga bằng tên lửa hành tŕnh là đánh trúng mục tiêu.
Trong khi đó, một nguồn tin quân sự châu Âu cho biết, quân Ukraine đă thực hiện chiến dịch nghi binh hiệu quả. Theo nguồn tin này, quân đội Ukraine không cố bảo vệ biên giới trong tầm đạn pháo của đối phương, mà thay vào đó, họ phân tán vũ khí pḥng không và lực lượng không quân, tập kết ở các thành phố để gây khó cho cuộc tấn công của Nga.
Sau một tháng tác chiến, quân đội Nga đă không hạ gục được thành phố Kiev và phải thay đổi chiến lược, tập trung vào chinh phục vùng Donbass ở phía Đông giáp Nga.
Chuyên gia Alberque đánh giá, sau khi Nga thay đổi định hướng chiến lược th́ họ bắt đầu có được sự thống nhất về chỉ huy và về mục tiêu.
Ông này cho biết thêm, ở miền Đông Ukraine, địa h́nh có nhiều sông ng̣i và rừng nên sẽ bất lợi cho quân Nga, nhưng hậu cần của Ukraine lại gặp khó khăn do vũ khí phương Tây viện trợ cho Ukraine lại được gửi tới miền Tây nước này.
Trong giai đoạn thứ hai của cuộc chiến, người Nga tái triển khai lực lượng của họ đến miền đông Ukraine, nơi họ hiện đă vượt qua ranh giới giữa các khu vực ly khai và các vùng lănh thổ Luhansk và Donetsk vẫn nằm trong tay Ukraine. Các chuyên gia cho rằng chiến sự sẽ tăng cường trong thời gian tới và người Nga có thể sớm chiếm một phần ba lănh thổ Ukraine.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The illegal and unprovoked invasion of Ukraine is continuing. <br><br>The map below is the latest Defence Intelligence update on the situation in Ukraine - 27 April 2022 <br><br>Find out more about the UK government's response: <a href="https://t.co/1IqNfdo4VA">https://t.co/1IqNfdo4VA</a><br><br>🇺🇦 <a href="https://twitter.com/hashtag/StandWithUkraine?src =hash&ref_src=twsrc% 5Etfw">#StandWithUkraine</a> 🇺🇦 <a href="https://t.co/OIkiNK4ZMI">pic.twitter.com/OIkiNK4ZMI</a></p>— Ministry of Defence 🇬🇧 (@DefenceHQ) <a href="https://twitter.com/DefenceHQ/status/1519280206682509312? ref_src=twsrc%5Etfw">April 27, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Căn cứ vào các động thái chuyển quân của Nga, có thể kết luận rằng họ muốn cô lập hoàn toàn Ukraine trên biển, các khu vực phía đông muốn nuốt chửng toàn bộ th́ cũng sẽ phải bao vây quân Ukraine đóng ở đó, cắt đứt đường tiếp tế. Theo các báo cáo t́nh báo, các cuộc tấn công tên lửa có chủ đích đă được thực hiện nhằm vào các tuyến đường sắt và các điểm giao cắt đường sắt chính.
Vẫn có binh lính và dân thường Ukraine ở khu công nghiệp Azovstal. Trước đó, ông Putin đă kêu gọi Bộ trưởng Quốc pḥng Nga không tiến hành một cuộc tấn công vào Azovstal, v́ mạng lưới nhiều đường hầm và boongke dưới ḷng đất sẽ tổn thất lớn cho Nga.
Chu Mộng Long: Cả tin và sự tráo trở
Thiếu tướng Lê Văn Cương có phần đúng khi nói thằng hề 43 tuổi Zelensky làm sao có thể chống được một ông già KGB trên 70 như Putin?
Sẽ đúng hơn, nếu nói 30 năm trước, có một thằng hề khác, Tổng thống Leonid Kravchuk, đem cả vận mệnh của Ukraine đặt cược vào bàn đàm phán với Nga và Mỹ về giải giáp vũ khí hạt nhân. Leonid Kravchuk nói: "chúng ta phải loại bỏ những vũ khí hạt nhân này. Đây là quan điểm của tôi và tôi sẽ không đi chệch hướng".
Mặc dù bị làn sóng phản đối mạnh mẽ từ nhân dân và Quốc hội Ukraine, kể cả sự chống trả bằng thái độ từ chức của Bộ trưởng quốc pḥng Kostyantyn Morozov, nhưng tên hề Leonid Kravchuk vẫn quyết theo định hướng xỏ mũi từ phía Nga.
Thảm kịch chiến tranh hôm nay mà Zenlensky cùng nhân dân Ukraine gánh chịu là do thằng hề Leonid Kravchuk. Tất nhiên, cũng phải quy trách nhiệm một phần ở tên ngốc cả tin khác là Tổng thống Mỹ Bill Clinton, kể cả sự ngây ngô của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp quốc lúc bấy giờ.
Bản ghi nhớ, hay cam kết Budapest 1994, gồm Mỹ, Nga, Ukraine, Anh đồng kư tên ghi rơ: "Tái khẳng định nghĩa vụ của các nước kiềm chế bất kỳ mối đe dọa hoặc động thái sử dụng vũ lực chống lại toàn vẹn lănh thổ và độc lập chính trị của Ukraine". Các bên cũng cam kết "kiềm chế hành động áp bức kinh tế" đối với Ukraine và "t́m kiếm hành động lập tức của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc để hỗ trợ cho Ukraine" trong trường hợp có "hành động tấn công" vào nước này.
Kể từ khi kư Bản ghi nhớ Budapest, Ukraine đă đáp ứng các nghĩa vụ bằng cách chuyển giao kho vũ khí hạt nhân lớn thứ ba thế giới.
Nhưng sự thực là, năm 2014, Tổng thống Nga Vladimir Putin đă xé bỏ Bản ghi nhớ Budapest khi cướp bán đảo Crimea, theo một bài viết trên trên WSJ là Ukraine đă bị phản bội trắng trợn. Đúng như bài viết, ngày 4/3/2014, Tổng thống Nga Vladimir Putin quẹt mồm tuyên bố lạnh lùng rằng "một nhà nước mới đă nổi lên, nhưng chúng tôi không kư bất kỳ văn bản bắt buộc nào với nhà nước này".
Ông già KGB trên 70 mà nhóm người Việt ủng hộ xâm lược, ủng hộ giết người đang tôn sùng như thần tượng đấy! Ông này biến Tổng thống Mỹ, Thủ tướng Anh và cả Đại hôi đồng Liên Hiệp quốc thành tên hề luôn!
Việc Mỹ, Anh, NATO và Đại hội đồng Liên Hiệp quốc hiện nay bao vây, cấm vận kinh tế Nga, cung cấp vũ khí cho Ukraine chống Nga là coi như đă sửa sai và thực hiện phần nào cam kết Budapest. Tôi cho rằng, nếu Hội đồng Bảo an chấp nhận cho Mỹ cung cấp vũ khí hạt nhân cho Ukraine theo cam kết đảm bảo an ninh cho Ukraine, cũng không có ǵ là quá đáng!
Việc Tổng thống Zelensky kêu gọi viện trợ vũ khí từ Mỹ và phương Tây, kêu gọi cấm vận Nga, kể cả kiểm tra vũ khí hạt nhân của Nga là yêu cầu chính đáng. Các bên buộc phải thực hiện cam kết Budapest, nếu không th́ là tráo trở.
Thử h́nh dung, nếu Ukraine không bị lừa vào 30 năm trước, vẫn sở hữu vũ khí hạt nhân, liệu Putin có dám ngang ngược cướp, giết, hiếp như bây giờ không?
Công ty sản xuất máy bay không người lái DJI Technology Co cho biết họ sẽ tạm ngừng kinh doanh tại Nga và Ukraine để đảm bảo các sản phẩm của họ không được sử dụng trong cuộc chiến, theo Reuters.
Các quan chức và công dân Ukraine trước đó cáo buộc công ty DJI làm ṛ rỉ dữ liệu về quân đội Ukraine cho Nga - cáo buộc mà nhà sản xuất máy bay không người lái tiêu dùng và công nghiệp lớn nhất thế giới gọi là “hoàn toàn sai sự thật”.
Trái ngược với nhiều công ty phương Tây đă rút khỏi Nga để phản đối cuộc xâm lược Ukraine, các công ty Trung Quốc vẫn ở lại đó, phù hợp với lập trường của Bắc Kinh là kiềm chế lên án Moscow về cuộc xung đột.
Một phát ngôn viên của công ty DJI hôm 27/4 cho biết việc ngừng kinh doanh ở Nga và Ukraine là “không phải để đưa ra tuyên bố về bất kỳ quốc gia nào, mà là để đưa ra tuyên bố về các nguyên tắc của chúng tôi”.
“DJI phản đối bất kỳ việc sử dụng máy bay không người lái nào của chúng tôi để gây hại và chúng tôi đang tạm ngừng bán hàng ở những quốc gia này để giúp đảm bảo không ai sử dụng máy bay không người lái của chúng tôi trong chiến đấu”.
Một đại diện của công ty cho biết vào tháng trước, DJI đă biết về các đoạn ghi h́nh trực tuyến cho thấy quân đội Nga đang sử dụng các sản phẩm của họ, nhưng họ chưa thể xác nhận điều này và công ty không kiểm soát việc sử dụng các sản phẩm của ḿnh.
DJI do tư nhân nắm giữ không công bố thông tin tài chính nhưng công ty nghiên cứu Drone Analyst đă ước tính rằng họ có doanh thu phần cứng là 2,9 tỷ đôla vào năm 2020.
Cuộc xung đột đă khiến các công ty Trung Quốc rơi vào t́nh thế bị ràng buộc. Việc tiếp tục hoạt động ở Nga đă vấp phải sự chỉ trích của quốc tế, nhưng việc rút lui sẽ có nguy cơ bị công chúng Trung Quốc phản ứng dữ dội.
Tổng thống Joe Biden tới tiểu bang Alabama vào thứ Ba để thăm một cơ sở của công ty Lockheed Martin sản xuất hỏa tiển chống tăng Javelins. Đây là một trong số các vũ khí được gửi tới Ukraine. Hỏa tiển Javelin là một trong những mặt hàng được yêu cầu nhiều nhất đối với quân đội Ukraine khi nước này chống lại cuộc xâm lăng của Nga.
Vào tháng 3, Ukraine nói với Hoa Kỳ rằng họ cần 500 hỏa tiển chống tăng mỗi ngày. Tuần trước, tổng thống Biden nhắc đến hỏa tiển Javelins khi ông công bố một gói hỗ trợ quân sự mới trị giá khoảng 800 triệu Mỹ Kim sau một gói viện trợ tương tự vào đầu tháng này. Nếu được thông qua, gói mới nhất có nghĩa là Hoa Kỳ đă cam kết hỗ trợ khoảng 3.4 tỷ Mỹ Kim cho Ukraine kể từ khi cuộc xâm lăng của Nga bắt đầu vào ngày 24/2.
NYT: Phóng sự Ukraina: Zelensky đă giữ vững chính quyền Ukraina như thế nào
Tác giả: Andrew E. Kramer/ Cù Tuấn, dịch
KYIV, Ukraina - Xe tăng Nga lăn bánh qua biên giới và Kyiv, thủ đô Ukraina, ch́m trong lo lắng và hoảng sợ. Giao tranh trên đường phố nổ ra và một đoàn xe bọc thép của Nga đang xông vào thành phố, chỉ c̣n cách văn pḥng của Tổng thống Volodymyr Zelensky 3 cây số.
Trong những ngày đầu tiên căng thẳng của cuộc chiến, hầu hết tất cả mọi người - Tổng thống Nga Vladimir V. Putin, các nhà phân tích quân sự và nhiều quan chức phương Tây - đều cho rằng giới lănh đạo của Ukraina sẽ nhanh chóng tan vỡ. Thay vào đó, ông Zelensky quyết định ở lại thủ đô, và chụp ảnh selfie khi đi bộ trên phố Kyiv để trấn an người dân của ḿnh. Và ông đă ra lệnh cho các trợ lư cấp cao của ḿnh, gồm nhiều thành viên Nội các và phần lớn chính phủ của ông, cũng phải ở lại Kyiv, bất chấp rủi ro.
Đó là một khoảnh khắc tuyệt vời đối với chính phủ của ông Zelensky, khi họ vẫn bảo đảm một loạt các cơ quan tiếp tục hoạt động một cách hiệu quả và đồng bộ. Các chính trị gia hàng đầu Ukraina đă gạt sang một bên cuộc đấu đá nảy lửa, vốn đă định h́nh nền chính trị Ukraina trong nhiều thập kỷ, và thay vào đó tạo ra một hệ thống chính trị thống nhất duy tŕ cho đến ngày nay.
Không có quan chức cấp cao nào chạy sang Nga hoặc bỏ trốn khỏi nhiệm sở, và bộ máy hành chính Ukraina nhanh chóng bắt đầu chuyển sang mô h́nh chính phủ thời chiến.
Serhiy Nikiforov, phát ngôn viên của ông Zelensky, cho biết: “Trong những ngày đầu tiên của cuộc chiến, mọi người đều bị sốc và đều nghĩ phải làm ǵ bây giờ - ở lại Kyiv hay đi sơ tán. Quyết định của tổng thống là không ai đi đâu cả. Chúng tôi ở lại Kyiv và chiến đấu. Quyết định đó đă củng cố chính phủ”.
Đối với hầu hết thế giới, ông Zelensky được biết đến nhiều nhất khi xuất hiện qua các video với thông điệp hàng ngày về ḷng dũng cảm và sự bất chấp khó khăn, để tập hợp người dân của ḿnh và kêu gọi các đồng minh cung cấp vũ khí, tiền bạc và hỗ trợ tinh thần. Hôm 24/4, ông lại thu hút sự chú ư của toàn cầu trong cuộc họp ở Kyiv với hai quan chức hàng đầu của Mỹ, Ngoại trưởng Antony J. Blinken và Bộ trưởng Quốc pḥng Lloyd J. Austin III, người đă cam kết hỗ trợ quân sự nhiều hơn và - trong một động thái mang tính biểu tượng - cho biết Mỹ sẽ t́m cách mở lại đại sứ quán ở Kyiv.
Nhưng ở đằng sau hậu trường, thành công của ông Zelensky cho đến nay cũng bắt nguồn từ khả năng vận hành trơn tru của chính phủ Ukraina và thực hiện các biện pháp giúp mọi người đối phó, chẳng hạn như băi bỏ một số quy định để giữ cho nền kinh tế phát triển và cung cấp hàng hóa và dịch vụ thiết yếu.
Chẳng hạn, bằng cách nới lỏng các quy định xung quanh việc vận chuyển hàng hóa, chính phủ Ukraina đă có thể giải quyết nguy cơ thiếu lương thực nghiêm trọng ở thủ đô Kyiv trong những ngày đầu chiến tranh. Và vào tháng 3, Zelensky đă giảm thuế kinh doanh xuống 2% - và chỉ thu thuế này khi chủ sở hữu muốn trả.
“Hăy nộp thuế nếu bạn có thể, nhưng nếu bạn không nộp th́ chính phủ cũng sẽ không hỏi ǵ”, ông Zelensky nói vào thời điểm đó.
Thú vị hơn, Zelensky đă kết hợp sáu kênh truyền h́nh trước đây vốn cạnh tranh với nhau thành một trung tâm tin tức. Ông nói, việc sáp nhập chúng là cần thiết cho an ninh quốc gia, nhưng việc này khiến các đối thủ chính trị và những người ủng hộ tự do ngôn luận thất vọng.
Zelensky cũng đă thực hiện một thỏa thuận đ́nh chiến với cựu Tổng thống Petro O. Poroshenko, đối thủ chính trị trong nước chính của ông, người mà Zelensky đă rất thù hận cho đến khi chiến tranh bắt đầu.
Volodymyr Yermolenko, tổng biên tập của Ukraina World, một tạp chí chuyên về chính trị, cho biết, một tác động to lớn trong thời chiến chắc chắn đă làm giảm bớt công việc của ông Zelensky. Ông nói: “Điều đặc biệt của nền chính trị Ukraina là các cơ quan này đến từ xă hội, không phải từ các nhà lănh đạo chính trị. Zelensky là người của dân Ukraina, những người đứng sau ông, đă thể hiện ḷng dũng cảm”.
Ông Yermolenko nói thêm rằng, “điều này không làm suy yếu nỗ lực của ông ấy” và ghi nhận, công sức của ông Zelensky khi đă biến nền chính trị dân túy trước chiến tranh của ông thành một phong cách lănh đạo hiệu quả trong bối cảnh xung đột gay gắt.
Ngày nay, nơi làm việc của ông Zelensky trên phố Bankova là một không gian tối tăm kín mít và chật ních binh lính; có các vị trí bắn tỉa được bảo vệ bằng các bao cát ở hành lang và cầu thang bộ. Ông Nikiforov nói: “Chúng tôi đă chuẩn bị sẵn sàng để chiến đấu ngay trong ṭa nhà này".
Từng là một diễn viên hài, nhà lănh đạo Ukraina này đă bao quanh ḿnh bằng một nhóm những người trung thành từ những ngày c̣n làm việc trên truyền h́nh. Những mối quan hệ này đă dẫn đến cáo buộc về chủ nghĩa thân hữu trong quá khứ, nhưng chúng đă phục vụ tốt cho ông trong suốt cuộc xung đột bằng cách giữ cho đội ngũ lănh đạo của ông có cùng một chí hướng. Và Zelensky đă sắp xếp lịch hoạt động hàng ngày của ḿnh theo cách phù hợp với ông.
Zelensky nhận các cuộc họp giao ban trực tiếp từ Tướng Valeriy Zaluzhnyi, Tư lệnh các lực lượng vũ trang, nhiều lần mỗi ngày và thường là vào buổi sáng, các trợ lư và cố vấn cho biết.
Tiếp theo là cuộc họp video buổi sáng với thủ tướng, đôi khi là các thành viên khác trong Nội các, các nhà lănh đạo cơ quan t́nh báo và quân sự theo h́nh thức kết hợp việc ra quyết định quân sự và dân sự, theo phát ngôn viên Nikiforov.
Chắc chắn là các video của ông Zelensky - trước Quốc hội Mỹ, Quốc hội Anh, với Knesset của Israel và các chính phủ khác - vẫn là yếu tố xác định và hiệu quả nhất cho vai tṛ lănh đạo thời chiến của ông. Quân Ukraina và quân Nga vẫn đang đấu súng trong những trận chiến căng thẳng ở vùng đồng bằng phía đông, nhưng trong cuộc chiến thông tin, rơ ràng Kyiv đă giành chiến thắng.
Được truyền lửa bằng niềm đam mê của một cựu diễn viên với khả năng tường thuật và tạo kịch tính nhạy bén, các bài phát biểu của ông Zelensky đă thu hút được sự ủng hộ của những người dân và thu hút được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế.
Một số video của ông Zelensky là nói ngẫu nhiên và những một số khác có kịch bản chi tiết hơn. Dmytro Lytvyn, một cựu nhà báo và nhà phân tích chính trị, 38 tuổi, từng là người viết bài phát biểu cho ông Zelensky. Phát ngôn viên Nikiforov xác nhận, Tổng thống Ukraina đang cộng tác với một nhà văn nhưng từ chối cho biết đó là ai.
Về mặt chính trị, ông Zelensky đă thực hiện một số động thái ban đầu, cho phép ông giảm bớt bất kỳ xung đột nội bộ nào có thể làm ảnh hưởng đến nỗ lực chiến tranh.
Trong số đó có mối quan hệ không mấy dễ chịu với ông Poroshenko, người đă chỉ trích gay gắt ông Zelensky kể từ khi thất bại trước Zelensky trong cuộc bầu cử năm 2019. Cuộc tranh căi của họ tiếp tục diễn ra ngay cả khi Nga tăng cường quân đội ở biên giới, với việc công tố viên của ông Zelensky quản thúc ông Poroshenko v́ nhiều vụ án nhuốm màu chính trị khác nhau.
Nhưng vào ngày Nga nổ súng xâm lược, hai nhà lănh đạo đă đạt được sự hiểu biết lẫn nhau. “Tôi đă gặp ông Zelensky, chúng tôi đă bắt tay nhau”, ông Poroshenko nói vào tháng Ba. “Chúng tôi nói rằng chúng tôi sẽ bắt đầu lại từ đầu, ông ấy có thể tin tưởng chắc chắn vào sự hỗ trợ của tôi, bởi v́ bây giờ chúng tôi có chung một kẻ thù. Và tên của kẻ thù này là Putin”.
Ông Zelensky đă đặt ra ngoài ṿng pháp luật một phe đối lập chính khác - một đảng chính trị thân Nga.
Việc đảng chính trị của ông Zelensky, "Đầy tớ của Nhân dân", giành được đa số ghế trong Quốc hội vào năm 2019, cho phép ông ngay trước chiến tranh đă bổ nhiệm một nội các gồm những người trung thành. Các chính phủ Ukraina trong quá khứ bị chia rẽ giữa các Tổng thống ở một phe và nội các do phe đối lập kiểm soát.
Igor Novikov, một cựu cố vấn chính sách đối ngoại cho biết: “Không phải trên giấy tờ chính thức, nhưng trên thực tế tất cả [nội các] đều là một tập thể lớn, có liên hệ rất chặt chẽ với nhau".
Tymofiy Mylovanov, cựu bộ trưởng kinh tế và hiện là cố vấn kinh tế cho văn pḥng tổng thống, đă ví nền chính trị Ukraina như “những người thân đang chiến đấu với nhau”.
Ông nói: “Đó là một cuộc chiến trong nội bộ gia đ́nh. Nhưng gia đ́nh là trên hết".
Nhóm nội bộ bên trong bao gồm phần lớn là những người kỳ cựu trong ngành truyền thông, điện ảnh và hài kịch có xuất thân tương tự như ông Zelensky.
Andriy Yermak, chánh văn pḥng và một cựu giám đốc sản xuất phim, được nhiều người coi là chính trị gia quyền lực thứ hai ở Ukraina, mặc dù người kế nhiệm theo hiến pháp là Chủ tịch Quốc hội Ruslan Stefanchuk, là người vào những ngày đầu cuộc chiến đă sơ tán đến miền tây Ukraina. Ông Yermak giám sát chính sách kinh tế và đối ngoại.
Các cố vấn quan trọng khác là Mykhailo Podolyak, một cựu nhà báo và biên tập viên, người từng đàm phán với Nga; Serhiy Shefir, một cựu biên kịch, hiện là cố vấn chính trị trong nước; và Kirill Tymoshenko, một cựu nhân viên quay phim hiện đang giám sát hoạt động cứu trợ nhân đạo.
Bộ chỉ huy quân sự cao nhất bao gồm các sĩ quan, trong đó có Tướng Zaluzhnyi, người có kinh nghiệm chiến đấu chống Nga trong 8 năm xung đột ở miền đông Ukraina.
Theo ông Mylovanov, trong những ngày đầu tiên của cuộc chiến, ông Zelensky đặt ra ba ưu tiên cho các Bộ của chính phủ: mua sắm vũ khí, vận chuyển thực phẩm và các hàng hóa khác, và duy tŕ nguồn cung cấp xăng và dầu diesel. Các Bộ đă được yêu cầu viết lại các quy định để bảo đảm giao hàng nhanh chóng cho cả ba ưu tiên này.
Việc này có lẽ là hữu ích nhất trong cơn cấp bách, nhằm cung cấp đủ đồ ăn cho Kyiv, nơi có nguy cơ bị bao vây và chết đói.
Khi chuỗi cung ứng bị gián đoạn, văn pḥng tổng thống đă làm môi giới cho một thỏa thuận giữa các chuỗi cửa hàng tạp hóa, công ty vận tải đường bộ và tài xế t́nh nguyện để thành lập một dịch vụ vận tải đường bộ duy nhất cung cấp hàng hóa cho tất cả các cửa hàng thực phẩm. Các cửa hàng sẽ đăng yêu cầu trên một trang web và bất kỳ tài xế nào có sẵn sẽ thực hiện đơn đặt hàng, hoặc miễn phí hoặc chỉ tính tiền xăng.
Có lẽ động thái gây tranh căi nhất mà ông Zelensky thực hiện là gộp sáu pḥng đưa tin trên truyền h́nh thành một kênh với một phóng sự duy nhất. Bị loại khỏi nhóm là Kênh 5, kênh truyền h́nh đối lập chính, liên kết với ông Poroshenko.
Ông Zelensky cho rằng động thái này là cần thiết cho an ninh quốc gia. Những người phản đối coi đây là một ví dụ đáng lo ngại về việc chính phủ đàn áp những người bất đồng chính kiến.
Volodymyr Ariev, một thành viên trong đảng Đoàn kết của ông Poroshenko, cho biết: “Tôi hy vọng rằng sự khôn ngoan sẽ chiếm ưu thế và ư định của ông Zelensky không phải là dùng việc này để ngăn cản các đối thủ chính trị".
Tính minh bạch trong Quốc hội Ukraina cũng bị chiến tranh làm mất đi.
Nghị viện Ukraina chỉ họp bất thường, không báo trước, kéo dài chỉ một giờ hoặc lâu hơn v́ lư do an ninh, để tránh một cuộc tấn công tên lửa hành tŕnh nhắm mục tiêu nhanh của Nga.
Theo ông Ariev, để đẩy nhanh các phiên họp, các thành viên không tranh luận công khai các dự luật trong pḥng mà tranh luận riêng tư trong khi soạn thảo chúng. Sau đó, các nghị sĩ tập trung trong căn pḥng Quốc hội tân cổ điển trang nghiêm, nhanh chóng bỏ phiếu, sau đó tản ra.
Ông Mylovanov, cố vấn kinh tế của Tổng thống, cho biết, văn hóa chính trị đa nguyên của Ukraina sẽ phục hồi trở lại. Ông nói: Sự thống nhất lúc này là cần thiết.
Ông nói: “Đừng lo lắng. Chúng tôi sẽ sớm quay trở lại h́nh thức tranh luận để có được một chính sách kinh tế tự do và bảo hộ, kiểm soát giá cả, cách thu hút đầu tư và những thứ khác”.
Các biện pháp đối phó của NATO chống lại ĐCSTQ tiến thêm một bước
Trước tham vọng ngày càng tăng của ĐCSTQ, NATO và các quốc gia không thuộc NATO đang có những động thái tích cực để ngăn chặn sự bàng trướng của ĐCSTQ.
Cuộc chiến kéo dài giữa Nga và Ukraine đang nhanh chóng định h́nh lại cục diện quốc tế và gây áp lực chiến lược chưa từng có đối với ĐCSTQ. Ví dụ mới nhất là vào ngày 26/4, Bộ trưởng Quốc pḥng Hoa Kỳ đă mời “các bộ trưởng quốc pḥng và tướng lĩnh cấp cao từ 20 quốc gia thành viên NATO và các quốc gia không thuộc NATO “tổ chức một cuộc họp tại căn cứ quân sự của Hoa Kỳ ở Ramstein, Đức, để thảo luận về cách hiện đại hóa quân đội Ukraine. Bộ Ngoại giao ĐCSTQ nói rằng đây là sự khởi đầu của “một cuộc chiến đen tối mới” với ĐCSTQ.
Luận điệu ngoại giao của ĐCSTQ vẫn trung lập về cuộc chiến giữa Nga và Ukraine, nhưng về bản chất th́ bí mật thoả thuận với Nga. Bất kể ĐCSTQ có cung cấp hỗ trợ đáng kể cho Nga hay không, hai dịp ngoại giao hiếm hoi sau đây có thể thể hiện đầy đủ ảnh hưởng quốc tế của ĐCSTQ (điều này không khiến ĐCSTQ phải trả giá đắt, miễn là nước này duy tŕ một tư thế ngoại giao mềm dẻo và chiến lược ngoại giao khôn khéo), nhưng ĐCSTQ đă từ bỏ và không thực hiện: Thứ nhất, ĐCSTQ có quan hệ mật thiết với Nga và Ukraine. Ukraine, Liên minh Châu Âu và Hoa Kỳ đều mời ĐCSTQ giúp làm trung gian hoà giải cho cuộc chiến Nga-Ukraine, nhưng ĐCSTQ đă phớt lờ. Thứ hai, liên quan đến các thỏa thuận an ninh sau chiến tranh, Ukraine đă nhiều lần đề xuất ĐCSTQ trở thành người bảo đảm an ninh cho Ukraine, cùng với Mỹ, Anh, Ba Lan, Đức, Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ. Ông David Allahamia, một thành viên của phái đoàn Ukraine tham dự cuộc đàm phán Nga-Ukraine, tiết lộ vào ngày 3/4 rằng “Kiev đang đàm phán với Trung Quốc thông qua các kênh ngoại giao”, nhưng so với các nước khác, Trung Quốc có ít tiến triển hơn.
Lập trường này cho thấy ĐCSTQ đang che giấu điều ǵ đó. Phương Tây cũng biết quá rơ điều này. Thông qua cuộc gặp với ông Tập Cận B́nh vào ngày 19/3 và hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc-EU vào ngày 1/4, ĐCSTQ, Hoa Kỳ và EU về cơ bản đă làm rơ điểm mấu chốt của mỗi bên. Một điều quan trọng mà Mỹ và châu Âu đang làm cùng nhau thông qua cuộc chiến Nga-Ukraine là thúc đẩy việc hoàn thiện khái niệm chiến lược mới của NATO – một trong số đó tập trung vào việc đối phó với ĐCSTQ.
Kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, khái niệm chiến lược mới của NATO đă được điều chỉnh một cách linh hoạt. Và kể từ khi hội nghị thượng đỉnh đặc biệt kỷ niệm 70 năm thành lập NATO vào tháng 12/2019 lần đầu tiên đưa vấn đề Trung Quốc vào chương tŕnh nghị sự chính thức, đối phó với ĐCSTQ đă trở thành một trong những vấn đề cốt lơi trong khái niệm chiến lược mới của NATO. Thông cáo chung của hội nghị thượng đỉnh NATO vào ngày 14/6/2021, lần đầu tiên nêu bật tham vọng quân sự của ĐCSTQ – “Tham vọng công khai và hành vi cứng rắn của Trung Quốc (ĐCSTQ) đặt ra một thách thức có hệ thống đối với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và các lĩnh vực liên quan đến an ninh của NATO”.
Cuộc chiến Nga-Ukraine năm nay đă đẩy nhanh quá tŕnh hoàn thiện khái niệm chiến lược mới của NATO. Từ ngày 6 đến ngày 7 tháng 4, vào thời điểm cuộc chiến Ukraine đang ở “giai đoạn quan trọng” như cách gọi của các nhà lănh đạo NATO, cuộc họp ngoại trưởng NATO không chỉ mời các ngoại trưởng Ukraine, Gruzia và các ngoại trưởng khác đến để thảo luận về cách đối phó với hành động gây hấn của Nga, mà cũng thảo luận về khái niệm chiến lược mới, “lần đầu tiên có tính đến ảnh hưởng của Trung Quốc”, đề cập đến những thực tế an ninh mới mà NATO phải đối mặt, bao gồm cả những hậu quả an ninh của một ĐCSTQ mạnh hơn. Để đạt được mục tiêu này, lần đầu tiên NATO đă mời các đối tác châu Á – Thái B́nh Dương là Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc và New Zealand tham gia cuộc họp cấp bộ trưởng để giải quyết những thách thức mà ĐCSTQ đặt ra đối với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và các giá trị dân chủ.
NATO hy vọng hợp tác sâu rộng với các nước châu Á-Thái B́nh Dương để ngăn Trung Quốc hỗ trợ Nga trong xung đột Nga-Ukraine trong bối cảnh lo ngại rằng hỗ trợ tài chính và quân sự của Trung Quốc có thể tŕ hoăn xung đột. Tổng thư kư NATO Jens Stoltenberg cho biết: “Chúng tôi thấy rằng Trung Quốc đang miễn cưỡng lên án hành động xâm lược của Nga. Bắc Kinh tham gia cùng Matxcơva đặt câu hỏi về quyền của các quốc gia được lựa chọn con đường riêng của họ, đây là một thách thức nghiêm trọng với tất cả chúng ta. Điều này càng làm cho việc chúng ta xích lại gần nhau và bảo vệ các giá trị của ḿnh càng trở nên quan trọng hơn”.
Nh́n chung, bất chấp những chia rẽ nội bộ, sự mở rộng của NATO sang châu Á – Thái B́nh Dương đang tăng tốc do những thực tế an ninh mới.
Lần này, Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ đă mời 40 bộ trưởng quốc pḥng và tướng lĩnh cấp cao tập trung tại Đức để thảo luận về cách thức các đối tác của Ukraine có thể giúp nước này xây dựng sức mạnh quân sự sau chiến tranh. Điều này mang ư nghĩa trọng đại.
Thứ nhất, cuộc họp này không được tổ chức trong khuôn khổ NATO, trong số 40 quốc gia tham dự, chỉ có một nửa là thành viên NATO, nửa c̣n lại là các nước không thuộc NATO. Điều này cho thấy việc mở rộng mạng lưới đối tác của NATO đă rất thành công, và NATO ngày càng trở thành ṇng cốt của công tác bảo đảm an ninh quốc tế hiện nay. Điều này cực kỳ có lợi cho việc mở rộng NATO sang Châu Á – Thái B́nh Dương.
Thứ hai, cuộc họp này không phải về bảo đảm an ninh, mà là về trang bị thực tế của quân đội Ukraine. Người phát ngôn Toà Bạch Ốc Kirby cho biết Mỹ đă phối hợp với khoảng 30 quốc gia cung cấp thiết bị quân sự, bao gồm cả đạn dược, cho Ukraine để hỗ trợ các lực lượng của nước này và cuộc họp sẽ thảo luận về cách mở rộng sự hỗ trợ đó. Quan trọng hơn, một cuộc kiểm kê năng lực công nghiệp của các nước đối tác cũng sẽ được thực hiện để xác định cách các nhà sản xuất vũ khí có thể tiếp tục giúp Ukraine. Điều này có nghĩa là tiến độ đáng kể đang đạt được trong quá tŕnh tích hợp thiết bị quân sự giữa NATO và các đối tác. Điều này sẽ nâng cao lợi thế quân sự thông thường của NATO và các đối tác đối với Trung Quốc.
Điều này khiến ĐCSTQ vô cùng sợ hăi và tức giận. Vào ngày 4/2, trước thềm chiến tranh Nga-Ukraine, trong tuyên bố chung sau cuộc hội đàm giữa ông Tập Cận B́nh và ông Putin, ĐCSTQ lần đầu tiên công khai ủng hộ Nga trong việc phản đối sự mở rộng về phía đông của NATO. Để đáp lại cuộc họp ngoại trưởng NATO mở rộng nói trên vào tháng 4 và Hội nghị thượng đỉnh NATO tại Madrid vào ngày 29 và 30 tháng 6 (các nhà lănh đạo của hơn 50 quốc gia sẽ tham dự và “Khái niệm chiến lược mới” dự kiến sẽ chính thức được đưa ra), từ ngày 21-23/4, Tân Hoa xă, cơ quan ngôn luận của ĐCSTQ, đă đăng liên tiếp 3 bài báo, gọi NATO là “di sản của Chiến tranh Lạnh”.
Dù ĐCSTQ có mắng mỏ thế nào đi nữa, miễn là nước này không từ bỏ tham vọng toàn cầu và ngừng tốc độ bành trướng, th́ NATO không thể không mở rộng sang châu Á – Thái B́nh Dương. NATO, với tư cách là liên minh chính trị và quân sự lớn nhất trên thế giới hiện nay, ĐCSTQ không muốn và cố gắng tránh đối đầu với NATO. Nhưng chính tham vọng toàn cầu của Trung Quốc và tốc độ mở rộng ngày càng nhanh của nước này trong những năm gần đây khiến một cuộc va chạm trực diện với NATO là không thể tránh khỏi. ĐCSTQ đă rơi vào một cái hố do chính họ tự đào, một điều vô cùng ngu ngốc.
Theo Vương Hách/The Epoch Times
Ngoại trưởng Anh Liz Truss vừa nêu lập trường quốc tế cứng rắn của Anh, liên quan Nga và cả Trung Quốc.
Phát biểu tối ngày 27/4 tại London, bà Truss cảnh báo Trung Quốc rằng việc không tuân theo các quy tắc toàn cầu sẽ khiến Trung Quốc rớt khỏi vị trí siêu cường, và nói rằng phương Tây nên đảm bảo rằng Đài Loan có thể tự bảo vệ.
"Các quốc gia phải chơi theo luật. Và trong đó bao gồm cả Trung Quốc," bà Truss nói trong một bài phát biểu tại Mansion House ở London.
"Họ sẽ không tiếp tục phát triển nếu họ không chơi đúng luật. Trung Quốc cần thương mại với G7. Chúng ta, nhóm G7, đại diện cho khoảng một nửa nền kinh tế toàn cầu. Và chúng ta có các lựa chọn," bà nói.
Bà nói: "Chúng ta cần phải xử lư đón đầu các mối đe dọa ở Ấn Độ Dương - Thái B́nh Dương, làm việc với các đồng minh như Nhật Bản và Úc để đảm bảo rằng Thái B́nh Dương được bảo vệ."
"Chúng ta phải đảm bảo rằng các nền dân chủ như Đài Loan có khả năng tự vệ."
Trung Quốc luôn nói Đài Loan là một phần lănh thổ không thể chia cắt của Trung Quốc.
Trung Quốc cũng khẳng định kiên quyết đập tan sự can thiệp của thế lực bên ngoài và âm mưu chia rẽ của thế lực "đ̣i Đài Loan độc lập" dưới bất cứ h́nh thức nào, tiếp tục thúc đẩy tiến tŕnh thống nhất đất nước.
Trong bài phát biểu tối 27/4, bà Truss tuyên bố lực lượng Nga phải bị đẩy ra khỏi "toàn bộ lănh thổ Ukraine".
Đây được xem là tuyên bố rơ ràng nhất về mục tiêu chiến tranh của Anh. Trước đó, Anh quốc chỉ giới hạn ở việc tuyên bố rằng cuộc xâm lược Ukraine của Tổng thống Putin "phải thất bại".
Bà Truss nói: "Chúng tôi sẽ tiếp tục tiến xa hơn và nhanh hơn để đẩy Nga ra khỏi toàn bộ lănh thổ Ukraine".
Điều này ngụ ư rằng các lực lượng Nga không chỉ phải rời khỏi lănh thổ bị chiếm đóng trong những tuần gần đây mà c̣n cả những khu vực mà Nga đă xâm lược và sáp nhập tám năm trước, như Crimea và một phần của khu vực Donbas phía đông.
Không phải tất cả các cường quốc phương Tây đều chia sẻ mục tiêu đầy tham vọng của bà Truss, v́ lo ngại khó có thể đạt được bằng vũ khí hoặc đàm phán.
Một số quan chức Pháp và Đức tỏ ra thận trọng hơn khi chỉ tập trung nói về việc bảo vệ Ukraine.
Một tháng sau cuộc xâm lược mới nhất này, Nga tuyên bố mục tiêu chính của họ là "giải phóng Donbas", tức các khu vực Luhansk và Donetsk của Ukraine.
Mỹ đă cung cấp cho quân đội Ukraine thông tin thời gian thực cho phép họ bắn hạ máy bay vận tải chở quân của Nga chở hàng trăm binh sĩ trong những ngày đầu chiến tranh.
Cuộc tấn công thành công của Ukraine nhằm vào máy bay vận tải IL-76 của Nga gần sân bay Kyiv hồi tháng 2 được tiến hành sau khi nhận được thông tin từ Mỹ về một hoạt động chia sẻ thông tin t́nh báo chưa từng có với một đối tác ngoài NATO, các quan chức Mỹ trước đây và hiện tại nói với NBC .
Hai chiếc máy bay như vậy đă được hạ cùng một lúc. Thông tin chi tiết về chiếc máy bay nào trong số hai máy bay bị bắn rơi nhờ thông tin t́nh báo Mỹ vẫn chưa được chia sẻ. Nga không tiết lộ có bao nhiêu binh sĩ thiệt mạng, nhưng mỗi chiếc máy bay có thể chở tới 150 quân.
Mặc dù cuối cùng người Nga đă chiếm được sân bay nhưng chiến dịch của Ukraine trên bầu trời với sự tham gia của t́nh báo Mỹ đă làm suy yếu hoạt động của Nga trong khu vực và đă giúp Ukraine chống lại quân xâm lược, các quan chức giấu tên cho biết thêm.
Một quan chức Mỹ nói ngắn gọn về vấn đề này nói với NBC rằng: "Ngay từ đầu, chúng tôi đă rất mong muốn chia sẻ thông tin t́nh báo chiến lược và hành động với Ukraine". 'Nó có tác động lớn cả ở cấp độ chiến thuật và chiến lược.
'Có những ví dụ mà bạn có thể kể một câu chuyện khá rơ ràng rằng điều này đă tạo ra sự khác biệt lớn.'
Thông tin t́nh báo do Mỹ cung cấp đă cho phép các lực lượng Ukraine biết được vị trí tấn công, đơn vị nào của Nga đang hoạt động và đâu là mồi nhử, và nơi mà lực lượng xâm lược dự định ném bom.
Một quan chức Mỹ nói với NBC rằng các hoạt động bí mật đă cứu binh sĩ và thiết bị của Ukraine đồng thời khiến Nga lăng phí thời gian và đạn dược.
Quan chức này cho biết: 'Quân đội Nga thực sự đă tấn công vào những cánh đồng trống nơi từng được thiết lập hệ thống pḥng không', quan chức này cho biết sau khi các lực lượng Ukraine được di chuyển theo lời khuyên của Mỹ. 'Nó đă có tác động to lớn đến khả năng của quân đội Nga trên mặt đất.'
Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố: 'Chúng tôi thường xuyên cung cấp thông tin t́nh báo chi tiết, kịp thời cho người Ukraine trên chiến trường để giúp họ bảo vệ đất nước trước sự xâm lược của Nga và sẽ tiếp tục làm như vậy.'
CIA cũng đă cung cấp thông tin về cách các lực lượng Ukraine có thể bảo vệ và di chuyển tốt nhất các nhà lănh đạo của họ, bao gồm cả Tổng thống Volodymyr Zelenskyy, người đang là mục tiêu hàng đầu của quân xâm lược Nga, NBC đưa tin.
Các quan chức Mỹ cho biết CIA đă hoạt động tích cực ở Ukraine kể từ khi Nga chiếm Crimea năm 2014, giúp quốc gia Đông Âu này truy bắt các điệp viên Nga.
Trong khi hợp tác Mỹ-Ukraine được xây dựng kể từ khi Nga chiếm Crimea vào năm 2014, chính quyền Biden đă chuyển sang giai đoạn cao trong những tuần trước cuộc xâm lược của Nga, khi một phái đoàn quân sự Mỹ đến thăm để đánh giá t́nh trạng pḥng không của Ukraine. Người Mỹ đă cung cấp cho Ukraine lời khuyên chi tiết về cách phân tán hệ thống pḥng không của họ, một động thái mà các quan chức Mỹ cho rằng đă giúp Ukraine ngăn chặn Nga giành quyền kiểm soát bầu trời.
Lực lượng Ukraine đă sử dụng các tọa độ cụ thể do Mỹ chia sẻ để bắn trực tiếp vào các vị trí và máy bay của Nga, các quan chức đương nhiệm và cựu quan chức nói với NBC News.
Một quan chức t́nh báo phương Tây lưu ư rằng không chỉ thông tin t́nh báo đă được chứng minh là có ư nghĩa quyết định - mà đó là hiệu suất của người Ukraine trong việc sử dụng nó. Nguồn tin cho biết người Ukraine đă chiến đấu với người Nga bằng sự nhanh nhẹn và dũng cảm, và khi nhận được thông tin t́nh báo có thể hành động, họ đă di chuyển với tốc độ đáng kinh ngạc.
McLaughlin cho biết người Ukraine đă sử dụng thông minh cái gọi là thông tin t́nh báo nguồn mở - h́nh ảnh vệ tinh thương mại và những cuộc gọi của người Nga nói chuyện trên radio không mă hóa.
Một quan chức nói với NBC rằng: `` Có một mối quan hệ rất bền chặt giữa các cơ quan t́nh báo Mỹ và Ukraine trong 8 năm qua, và lưu ư rằng chính mối quan hệ này đă cho phép Mỹ chia sẻ thông tin của ḿnh với Ukraine khi Nga bắt đầu xâm lược.
Daily Mail
SỰ TỰ TIN CỦA TẬP VÀO HÀNG KHÔNG MẪU HẠM TRUNG QUỐC BỊ LUNG LAY
Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Xi’s confidence in aircraft carriers shaken after Moskva sinking,” Nikkei Asia, 21/04/2022
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Chiếc Liêu Ninh quư giá của Trung Quốc được sản xuất ở Ukraine thời Liên Xô, cũng giống như chiến hạm Moskva xấu số của Nga.
Hồi kư của một sĩ quan Nga trên soái hạm của Hạm đội Baltic thuộc Đế quốc Nga, chiếc Knyaz Suvorov, đă mô tả một cách sinh động hồi kết của con tàu trong Trận Tsushima.
Cuốn sách của Vladimir Semenoff, The Battle of Tsushima, tả lại cảnh ông đi về phía mũi tàu, chỉ để thấy rằng các tháp pháo cỡ nhỏ đă bị thổi bay hoàn toàn.
Trận chiến diễn ra ở Biển Nhật Bản vào ngày 27 và 28 tháng 05 năm 1905, chính thức kết thúc Chiến tranh Nga-Nhật.
Đảo Tsushima, một phần của tỉnh Nagasaki, vẫn mang những dấu ấn của trận hải chiến. Một bức phù điêu khổng lồ dựng trên một ngọn đồi, mô tả cảnh người chỉ huy bị thương của Hải đội Thái B́nh Dương Thứ hai, Zinovy Rozhdestvensky, đang được Heihachiro Togo, Tổng tư lệnh Hạm đội Liên hợp của Nhật Bản, đến thăm tại một bệnh viện hải quân ở Sasebo.
Đó là một cảnh cảm động. Một giai thoại nổi tiếng khác được lưu truyền qua nhiều thế hệ là câu chuyện về những chiếc thuyền cứu sinh chở 143 thủy thủ bị thương của Hạm đội Baltic đến Tsushima sau khi giao tranh kết thúc. Các thủy thủ đă được cư dân trên đảo chào đón, được phép ở trong nhà của họ, và được các bác sĩ điều trị.
Vụ ch́m tàu Moskva ở Biển Đen vào tuần trước là thiệt hại về soái hạm trong chiến tranh đầu tiên của Nga kể từ khi mất tàu Knyaz Suvorov.
Kể từ sau Thế chiến II, chỉ có duy nhất một vụ việc tương tự. ARA General Belgrano, một tàu tuần dương của hải quân Argentina, đă ch́m trong Chiến tranh Falklands năm 1982, giữa Argentina và Vương quốc Anh.
Điều đáng chú ư là vụ ch́m tàu Moskva có tác động không nhỏ đến suy nghĩ của các quan chức an ninh Trung Quốc.
Tàu Moskva có lẽ đă ch́m sau khi bị hai tên lửa chống hạm Neptune của Ukraine bắn trúng, dù người Nga không muốn thừa nhận điều đó. Một quan chức cấp cao của Bộ Quốc pḥng Mỹ đă xác nhận tuyên bố của Ukraine.
“Nếu điều đó là sự thật, nghĩa là sức mạnh hải quân được ca tụng hết mực của Trung Quốc chẳng qua chỉ là một con hổ giấy”, một nguồn tin Trung Quốc than thở.
Tại sao người ta lại thấy khó chịu? Lịch sử đan xen vào nhau theo những cách thật bí ẩn.
Năm 2005, 100 năm sau vụ ch́m tàu Knyaz Suvorov, tin tức bắt đầu lan truyền, rằng hàng không mẫu hạm đầu tiên của Trung Quốc đang được chế tạo tại một nhà máy đóng tàu ở Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh.
Trung Quốc đă mua lại xác tàu sân bay Varyag, vốn được chế tạo từ năm 1985, nhưng sau đó bị đ́nh trệ do Liên Xô sụp đổ.
Tàu Varyag được đóng tại Xưởng Đóng tàu Biển Đen nổi tiếng ở Mykolaiv, miền nam Ukraine. Trùng hợp thay, Moskva cũng được chế tạo tại một xưởng đóng tàu ở Mykolaiv.
Người Ukraine đă tách rời các mảnh thiết bị khác nhau của Varyag và bán chúng như đồ phế liệu cho một công ty b́nh phong có liên hệ với quân đội Trung Quốc. Xác tàu sau đó được kéo đến Đại Liên và được cải tạo lại, và hiện đă trở thành tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc.
Đại Liên thực ra có một số liên hệ với Nga. Sau khi thuê mũi phía nam của bán đảo Liêu Đông vào thời nhà Thanh, người Nga đă đặt tên cho ngôi làng nghèo khổ ấy là “Dal’nii,” trong tiếng Nga có nghĩa là “xa xôi”.
Trung Quốc c̣n mua hai tàu sân bay cũ khác của Liên Xô – Kiev và Minsk – để phục vụ mục đích nghiên cứu. Kiev, giống như Varyag, cũng được chế tạo ở Mykolaiv trước khi được chuyển về một công viên giải trí ở Thiên Tân, Trung Quốc.
Khi tôi đến tham quan tàu Kiev vài năm trước, con tàu để lại ấn tượng rằng nó là một tàu sân bay hạng nhẹ tương đối nhỏ và lạc hậu, chủ yếu được sử dụng để chở trực thăng.
Tàu Kiev được chế tạo tại Mykolaiv, Ukraine, hiện đang nằm tại một công viên giải trí tại Thiên Tân, Trung Quốc.
Theo những người trong cuộc, Trung Quốc đă có thể ‘thiết kế ngược’ phần lớn các bộ phận của những tàu sân bay Liên Xô cũ, và dần dần cải tiến các công nghệ liên quan của chính họ – dù trước đó không có kinh nghiệm trong lĩnh vực này.
Nhưng nếu lớp giáp của tàu Varyag dựa trên các tiêu chuẩn của Liên Xô trước đây, th́ việc tàu Moskva bị đánh ch́m sẽ chỉ khiến các nhà lănh đạo Trung Quốc thêm lo lắng về khả năng tàu dễ bị tổn thương trước các tên lửa tiên tiến.
Kể từ khi đi vào hoạt động hồi năm 2012, tàu Liêu Ninh được coi là một trong những tài sản chủ chốt của Hải quân Trung Quốc. Nó thường di chuyển đến gần Đài Loan, bao gồm cả đi qua Eo biển Đài Loan.
Tuy nhiên, sau cuộc chiến ở Ukraine, nếu Chủ tịch Tập Cận B́nh, người cũng là Chủ tịch Quân ủy Trung ương, quyết định sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan, th́ Liêu Ninh có thể bị đánh giá là quá dễ bị tổn thương để có thể triển khai tác chiến.
Có lẽ hàng không mẫu hạm thứ hai của Trung Quốc, Sơn Đông – con tàu sân bay đầu tiên được sản xuất trong nước – sẽ có khả năng pḥng thủ tốt hơn. Hàng không mẫu hạm thứ ba của Trung Quốc hiện vẫn đang ở xưởng đóng tàu, nhưng được tin là sẽ sớm hạ thủy.
Tài Liêu Ninh rời Hong Kong ngày 11/07/2017. Hệ thống pḥng thủ tên lửa của tàu, giống như tàu Moskva, được dựa trên các tiêu chuẩn thời Liên Xô.
Tuy nhiên, nếu các tàu sân bay Trung Quốc đến gần Đài Loan, hoặc cố gắng tiến vào Thái B́nh Dương, chúng sẽ bị các tên lửa chống hạm trong khoảng cách rất gần tấn công.
Trung Quốc, vốn không loại trừ khả năng thống nhất với Đài Loan bằng vũ lực, hẳn đă bị sốc trước sự yếu kém của lực lượng Nga. Bắc Kinh nghĩ rằng, Nga áp đảo khả năng pḥng thủ của Ukraine về mọi mặt, v́ nước này có thiết bị, quân số, và ngân sách vượt trội hơn.
Nếu quyết định sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan, Tập có thể mắc phải sai lầm tương tự như Tổng thống Nga Putin đă mắc phải tại Ukraine. Mục tiêu của Tập thậm chí c̣n khó đạt được hơn v́ nó nằm bên kia eo biển.
Ngoài ra, Đài Loan, với nhiều ngọn núi dốc và cao, có thể được xem là một pháo đài tự nhiên, ít nhất là ở phần trung tâm của ḥn đảo. Nếu Trung Quốc không nhanh chóng giành được chiến thắng trong các trận đánh đầu tiên, quân tiếp viện từ Mỹ và các quốc gia khác sẽ đến.
Phương Tây sẽ áp đặt nhiều biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với Trung Quốc và có thể sẽ tiến hành phong tỏa hải quân. Quốc gia đông dân nhất thế giới, phụ thuộc vào các nước khác về năng lượng và lương thực, sẽ phải hứng chịu một đ̣n giáng nặng nề hơn những ǵ Nga đang trải qua hiện nay.
Trung Quốc đă dựa vào nhiều công nghệ quân sự của Liên Xô. Thậm chí khi người Nga từ chối bán vũ khí cho họ, Trung Quốc đôi khi vẫn t́m cách kiếm được vũ khí từ tay Ukraine.
Trung Quốc được cho là đă phát triển thành công máy bay chiến đấu Thẩm Dương J-15, sau khi mua lại công nghệ liên quan đến máy bay trên tàu sân bay từ một nguyên mẫu của máy bay Sukhoi Su-33 do Liên Xô phát triển – thuộc sở hữu của Ukraine.
Quan hệ căng thẳng giữa Nga và Ukraine có phần giống với quan hệ giữa Trung Quốc và Đài Loan. Kết cục cuối cùng của cuộc chiến tranh đang diễn ra ở Ukraine có thể sẽ có ảnh hưởng đến tận Eo biển Đài Loan.
Vụ ch́m tàu Moskva gây chấn động – diễn ra 117 năm sau Trận Tsushima – chắc chắn sẽ tác động đến cách giải quyết căng thẳng giữa Trung Quốc và Đài Loan.
K.N.
---
Katsuji Nakazawa là nhà báo và biên tập viên cấp cao của Nikkei, hiện sinh sống tại Tokyo. Ông đă dành bảy năm làm phóng viên thường trú ở Trung Quốc và sau đó trở thành trưởng văn pḥng Trung Quốc. Ông đă nhận Giải Nhà báo Quốc tế Vaughn-Ueda năm 2014.
Công ty Gazprom của Nga ngày 27/4 ngừng cung cấp khí đốt cho Ba Lan và Bulgaria do hai nước này không chịu thanh toán bằng đồng rúp, gây ra một cuộc chiến kinh tế với châu Âu để đáp trả các chế tài của phương Tây đối với cuộc xâm lược của Moscow tại Ukraine.
Trọng tâm phản ứng của Nga trước các chế tài là yêu sách của Tổng thống Vladimir Putin đ̣i các nước phải chi trả tiền mua khí đốt Nga bằng đồng rúp.
Ủy ban châu Âu tố cáo Moscow tống tiền nhưng nói rằng các nước trong EU mua khí đốt của Nga có thể giao dịch bằng đồng rúp miễn là đáp ứng một số điều kiện nhất định.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tuyên bố kỷ nguyên nhiên liệu hóa thạch của Nga ở châu Âu đang "kết thúc".
Ba Lan là quốc gia đi đầu trong nỗ lực giúp cho quân đội Ukraine được cung cấp thiết bị để chống lại lực lượng Nga. Ba Lan và Bulgaria nói việc công ty Gazprom dừng cung cấp khí đốt là vi phạm hợp đồng.
Giá khí đốt tăng vọt v́ lo ngại sẽ có thêm nhiều quốc gia bị ảnh hưởng, đặc biệt là Đức, cường quốc công nghiệp của châu Âu trong năm 2021 phụ thuộc hơn 50% lượng khí đốt vào Nga.
Đức đă lên kế hoạch độc lập với dầu mỏ của Nga để nền kinh tế lớn nhất châu Âu này có thể xoay sở được trước lệnh cấm vận của Liên hiệp châu Âu lên dầu mỏ Nga.
Bộ trưởng Kinh tế Đức Robert Habeck cho hay nước này đang chuẩn bị thay đổi quyền kiểm soát tại nhà máy lọc dầu PCK ở Schwedt do Rosneft thuộc sở hữu nhà nước Nga điều hành.
Châu Âu phụ thuộc vào các đường ống dẫn khí đốt, các nhà sản xuất Châu Âu hoặc Bắc Phi kết nối với mạng lưới này không thể tăng thêm sản lượng, trong khi các lô hàng khí đốt hóa lỏng (LNG) từ các mỏ xa hơn thường được đặt trước trong các hợp đồng dài hạn.
Bulgaria và Ba Lan là hai quốc gia châu Âu duy nhất có hợp đồng với Gazprom hết hạn vào cuối năm nay, điều đó có nghĩa là việc t́m kiếm nguồn cung cấp thay thế của họ đang được tiến hành.
Cư dân ở Warsaw bày tỏ lo ngại về chi phí năng lượng ngày càng tăng do chiến tranh ở Ukraine.
Nga đă báo cáo một loạt vụ nổ ở miền nam nước Nga và vụ cháy một kho đạn hôm 27/4, sự cố mới nhất trong một loạt các vụ việc mà một quan chức hàng đầu Ukraine mô tả là sự đáp trả nhân quả đối với cuộc xâm lược của Nga.
Hàng chục phụ nữ tập trung tại trung tâm Kyiv, hô vang khẩu hiệu "Hăy cứu Mariupol" trong lúc binh lính và thường dân Ukraine vẫn c̣n cố thủ bên trong nhà máy thép Azovstal ở Mariupol.
Những người biểu t́nh mặt phủ sơn đỏ tượng trưng cho máu, tay cầm đồ chơi và quần áo trẻ em phủ sơn đỏ, tượng trưng cho những đứa trẻ đang c̣n mắc kẹt bên trong nhà máy thép.
Các quan chức Ukraine mô tả t́nh h́nh ở Mariupol, một cảng chiến lược trên Biển Azov, là "thảm họa nhân đạo".
Hôm 21/4, Nga tuyên bố chiến thắng tại Mariupol, nơi diễn ra giao tranh ác liệt giữa các lực lượng Nga và Ukraine trong nhiều tuần.
Những vùng đất rộng lớn của thành phố này đă bị tàn phá nặng nề trong cuộc xung đột.
Cư dân Mariupol hôm 26/4 xếp hàng dài chờ ghi tên lănh trợ cấp v́ nhiều người c̣n kẹt lại ở đó đă cạn hầu bao.
Trợ cấp được nói là do chính quyền của Cộng ḥa Nhân dân Donetsk tự xưng phân phát.
Đánh chiếm Mariupol, cảng chính ở vùng Donbas, sẽ là một phần thưởng chiến lược đối với Nga để có thể kết nối lănh thổ do phe ly khai thân Nga nắm giữ ở miền đông với khu vực Crimea mà Moscow đă sáp nhập vào năm 2014.
"The First Pridnestrovian Channel" đă công bố đoạn video về vụ tấn công vào ṭa nhà của Bộ An ninh Nhà nước ở #Tiraspol vào ngày 25/4. MOLDOVA
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">"The First Pridnestrovian Channel" published a video of the attack on the building of the Ministry of State Security in <a href="https://twitter.com/hashtag/Tiraspol?src=hash&re f_src=twsrc%5Etfw">#Tiraspol</a> on April 25. <a href="https://t.co/jKB5pgRJcK">pic.twitter.com/jKB5pgRJcK</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1519349563114639360? ref_src=twsrc%5Etfw">April 27, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Để chặn bước tiến của Nga, người Ukraine đă cố t́nh cho ngập Demydiv, một ngôi làng ở phía bắc Kyiv, cùng với những cánh đồng rộng lớn và những băi lầy xung quanh nó, tạo ra một vũng lầy. Một người dân nói: “Ai cũng hiểu và không ai tiếc nuối ǵ cả".
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">To block Russia's advance, Ukrainians intentionally flooded Demydiv, a village north of Kyiv, along with a vast expanse of fields and bogs around it, creating a quagmire. "Everybody understands and nobody regrets it for a moment," one resident said. <a href="https://t.co/zTMQp0lclJ">https://t.co/zTMQp0lclJ</a> <a href="https://t.co/UaK7psW1aP">pic.twitter.com/UaK7psW1aP</a></p>— The New York Times (@nytimes) <a href="https://twitter.com/nytimes/status/1519390953164914691? ref_src=twsrc%5Etfw">April 27, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Những người chiếm đóng # Nga lại giải tán một cách thô bạo một cuộc biểu t́nh ủng hộ # Ukraina ôn ḥa ở #Kherson.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/Russian?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Russian</a> occupiers again violently dispersed a peaceful pro-<a href="https://twitter.com/hashtag/Ukrainian?src=hash&r ef_src=twsrc%5Etfw">#Ukrainian</a> rally in <a href="https://twitter.com/hashtag/Kherson?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Kherson</a>. <a href="https://t.co/3Zvp683TOK">pic.twitter.com/3Zvp683TOK</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1519235195551064064? ref_src=twsrc%5Etfw">April 27, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
#Australia gửi sáu khẩu pháo và đạn dược cho #Ukraine.
Ngoài ra, Australia đang gửi viện trợ nhân đạo trị giá 65 triệu USD và ít nhất 70.000 tấn than nhiệt.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/Australia?src=hash&r ef_src=twsrc%5Etfw">#Australia</a> sends six howitzers and ammunition to <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a>. <br><br>In addition, Australia is sending humanitarian aid worth $65 million and at least 70,000 tons of thermal coal. <a href="https://t.co/zFcmd2EYRi">pic.twitter.com/zFcmd2EYRi</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1519215604342874112? ref_src=twsrc%5Etfw">April 27, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Hạ viện đă thông qua một dự luật thúc giục Tổng thống Biden bán các tài sản xa xỉ bị đóng băng của các nhà tài phiệt Nga và sử dụng số tiền này để cung cấp thêm viện trợ quân sự và nhân đạo cho Ukraine.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The House passed a bill urging President Biden to sell the frozen luxury assets of Russian oligarchs and use the funds to provide additional military and humanitarian aid to Ukraine. <a href="https://t.co/7e3NdMA1LY">https://t.co/7e3NdMA1LY</a></p>— The New York Times (@nytimes) <a href="https://twitter.com/nytimes/status/1519428795635281920? ref_src=twsrc%5Etfw">April 27, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Ủy ban châu Âu ngày 27/4 đề nghị đ́nh chỉ trong ṿng một năm thuế nhập khẩu đối với tất cả hàng hóa Ukraine không nằm trong thỏa thuận thương mại tự do hiện có để giúp kinh tế nước này trong thời kỳ chiến tranh với Nga.
Các biện pháp này sẽ áp dụng đặc biệt đối với trái cây và rau củ, đối tượng của các yêu cầu về giá tối thiểu, các sản phẩm nông nghiệp đang đối mặt với hạn ngạch và một số mặt hàng công nghiệp nhất định. Thuế quan lên các sản phẩm này sẽ được dỡ bỏ dần trước cuối năm nay.
Việc dần dần dỡ bỏ thuế này, được đặt ra trong hiệp định thương mại tự do EU-Ukraine năm 2016, áp dụng cho phân bón, các sản phẩm nhôm và ô tô.
Liên hiệp châu Âu cũng sẽ miễn trừ cho Ukraine các biện pháp nhằm hạn chế nhập khẩu thép và dỡ bỏ thuế chống bán phá giá mà EU hiện đang áp đặt đối với ống thép và các sản phẩm thép cuộn cán nóng của Ukraine.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết ông đă thảo luận về đề nghị này với Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen ngày 27/4 và bày tỏ ḷng biết ơn của ông.
Đề nghị hiện nay sẽ cần được Nghị viện châu Âu và các chính phủ EU đồng ư để có hiệu lực.
Ủy ban châu Âu, cơ quan giám sát chính sách thương mại của 27 quốc gia EU, cho biết các biện pháp chưa từng có trước đây được đưa ra nhằm giảm bớt khó khăn cho các nhà sản xuất và xuất khẩu của Ukraine trước sự xâm lược của Nga.
Việc Nga mới đây tuyên bố "giải phóng" thành phố Kherson ở phía nam Ukraine, cùng với các vụ nổ liên tiếp ở Moldova - quốc gia giáp với Ukraine ở phía nam - cho thấy Matxcơva đang đẩy nhanh chiến lược kiểm soát miền đông và nam của Ukraine.
Ngày 26-4, Hăng tin Interfax dẫn lời Bộ Quốc pḥng Nga cho biết các lực lượng nước này đă "giải phóng hoàn toàn" thành phố Kherson ở miền nam Ukraine, đồng thời kiểm soát một số khu vực ở miền nam như Zaporizhzhia, Mykolaiv và một phần của Kharkov ở phía đông thủ đô Kiev.
Tâm điểm Transnistria
Việc kiểm soát miền nam Ukraine sẽ giúp Nga tạo hành lang đến bán đảo Crimea và mở sang hướng tây tiếp cận vùng ly khai Transnistria thân Nga của Moldova.
Ngày 26-4, Hội đồng An ninh quốc gia Moldova đă mở cuộc họp khẩn sau khi ghi nhận hàng loạt vụ nổ ở khu vực ly khai Transnistria vào rạng sáng cùng ngày.
Moldova, một trong những nước nghèo nhất ở châu Âu với 3 triệu dân, đă vô cùng lo lắng kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. "Chúng tôi là một đất nước mong manh giữa một khu vực mong manh", Tổng thống Maia Sandu của Moldova phát biểu gần đây.
Dù vậy, điều Moldova lo lắng nhất là 12.000 thành viên lực lượng ly khai và binh lính Nga ở Transnistria - một dải đất hẹp trong lănh thổ nước này - sẽ tham gia tấn công vào Ukraine từ phía tây đến nay vẫn chưa xảy ra. Nhưng các vụ nổ vào ngày 26-4 có thể làm thay đổi t́nh h́nh.
"T́nh trạng leo thang này xuất phát từ các phe phái trong khu vực Transnistria, những người ủng hộ chiến tranh và muốn làm mất ổn định t́nh h́nh trong khu vực", Tổng thống Maia Sandu nói ngày 26-4.
Tuần trước, Phó tư lệnh Quân khu miền Trung của Nga, thiếu tướng Rustam Minnekayev, nói rằng mục tiêu trong giai đoạn 2 của chiến dịch tại Ukraine là kiểm soát hoàn toàn miền nam, miền đông của nước này và mở lối tiếp cận vùng ly khai Transnistria.
"Điều này sẽ tạo một hành lang trên bộ đến Crimea cũng như ảnh hưởng đến các đối tượng quan trọng của nền kinh tế Ukraine, các cảng ở Biển Đen mà Ukraine cung cấp các sản phẩm nông nghiệp và luyện kim cho các quốc gia khác", tướng Minnekayev cho biết.
Người phát ngôn Dmitry Peskov của Điện Kremlin thận trọng cho biết Matxcơva đang theo dơi sát t́nh h́nh ở Transnistria. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga khẳng định nước này "muốn tránh kịch bản can thiệp vào Transnistria".
Tổng thống Volodymyr Zelensky của Ukraine từng nhận định số phận của miền đông và miền nam sẽ định đoạt cả cuộc chiến và tương lai của nước này. Phản ứng với chiến lược mới của Nga, ông Zelensky khẳng định: "Điều này chỉ khẳng định những ǵ tôi đă nói nhiều lần là họ c̣n muốn chiếm các nước khác".
Các thách thức của Nga
Với kế hoạch kiểm soát phía đông và mở lối về Crimea, các chuyên gia cho rằng Nga sẽ t́m cách cô lập lực lượng Ukraine ở phía đông sông Dnipro. Hăng tin AFP dẫn lời ông Colin Clarke, thuộc tổ chức tư vấn Soufan, nhận định rằng có vẻ như quân đội Nga đang theo đuổi cách tiếp cận phá vỡ ư chí của quân đội Ukraine thông qua việc sử dụng vũ lực áp đảo và pháo kích.
Tại khu vực miền đông Ukraine, giới quan sát cho rằng nếu Nga càng đưa quân sâu vào lănh thổ Ukraine th́ binh sĩ càng dễ bị tổn thương, trong khi nếu hành quân bằng xe thiết giáp có thể khiến các lực lượng Nga mất "nhiều tuần, thậm chí hàng tháng" để tiếp cận lực lượng Ukraine.
C̣n ở khu vực phía nam Ukraine, sau khi gần như "kiệt sức" trước sự phản công của Ukraine trong giai đoạn đầu của cuộc chiến, lực lượng Nga có thể sẽ nhắm mục tiêu phong tỏa kinh tế hơn là tấn công Odessa.
Theo giới phân tích, việc mở rộng về phía tây ở miền nam Ukraine cho thấy Nga có thể nhắm đến thành phố cảng Odessa ở tây nam Ukraine và củng cố vị thế ở Transnistria.
"Theo tôi, Nga có ư định giữ những khu vực họ đă kiểm soát ở miền nam và cố gây sức ép lên Ukraine về mặt kinh tế thông qua việc phong tỏa", báo Guardian dẫn lời ông Michael Kofman, giám đốc phụ trách nghiên cứu về Nga tại Trung tâm An ninh Mỹ mới.
Sau khi vượt qua trở ngại ở thành phố Mariupol, lực lượng Nga sẽ tiếp tục đối mặt với thách thức tại các thành phố như Odessa, Kramatorsk. Ngoài khơi Biển Đen, các tàu chiến Nga cũng bị đẩy ra xa bờ biển Ukraine sau vụ ch́m soái hạm Moskva vào tuần trước.
Ngoài ra, việc phương Tây và nhiều nước đua nhau cung cấp vũ khí cho Ukraine song song với việc Nga tăng cường mở rộng hành lang trên lănh thổ Ukraine cũng được đánh giá là một nhân tố có thể làm thay đổi cuộc chơi.
Kherson bị chiếm đóng sẽ ‘bắt đầu sử dụng đồng rúp’ kể từ ngày 1/5
Thành phố Kherson miền nam Ukraine sẽ bắt đầu sử dụng đồng rúp của Nga từ ngày 1/5, một quan chức thuộc ủy ban thân Nga vốn tự xem là ‘chính quyền quân sự-dân sự’ của khu vực nói với hăng tin Nga RIA.
Ông Kirill Stremousov nói rằng quá tŕnh chuyển đổi sang đồng rúp của Nga sẽ mất tới bốn tháng, trong thời gian đó nó sẽ lưu hành cùng với đồng tiền chính thức của Ukraine – đồng hryvnia, RIA đưa tin.
Hôm 26/4, Nga cho biết họ đă giành được quyền kiểm soát hoàn toàn khu vực Kherson, nơi có tầm quan trọng chiến lược bởi v́ nó làm thành một phần liên kết trên bộ giữa bán đảo Crimea và các khu vực ly khai được Nga hậu thuẫn ở miền đông.
Trong một diễn biến khác, quân đội Nga hôm 27/4 đă sử dụng hơi cay và lựu đạn gây choáng để giải tán một cuộc biểu t́nh ủng hộ Ukraine ở thành phố Kherson bị chiếm đóng, Tổng công tố Ukraine cho biết, trong lúc Moscow thắt chặt kiểm soát miền nam.
Chính quyền địa phương cho biết Nga đă bổ nhiệm thị trưởng Kherson của ḿnh hôm 26/4 sau khi quân của họ tiếp quản trụ sở chính quyền ở thủ phủ khu vực, đô thị lớn đầu tiên bị Nga chiếm giữ sau cuộc xâm lược ngày 24/2.
Một số cư dân ở đây đă tổ chức các cuộc biểu t́nh lẻ tẻ chống chiếm đóng và đám đông lại tụ tập ở trung tâm một lần nữa hôm 27/4, ngày mà Kyiv cho biết Nga tính tổ chức một cuộc trưng cầu dân ư để tạo ra một khu vực ly khai như ở miền đông Ukraine.
“Trong một cuộc biểu t́nh ôn ḥa ủng hộ Ukraine trên Quảng trường Tự do ở thành phố Kherson, các binh lính của quân đội Nga đă sử dụng hơi cay và lựu đạn gây choáng nhằm vào dân thường,” văn pḥng Tổng công tố Ukraine cho biết trong một tuyên bố.
Văn pḥng này cho biết họ đang điều tra vụ việc và đă có ít nhất 4 người bị thương.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đă ca ngợi cuộc biểu t́nh trong bài phát biểu qua video vào tối muộn: “Tôi biết ơn tất cả những người đă không đầu hàng, những người đang phản đối, những người đang phớt lờ kẻ chiếm đóng và cho những kẻ bên lề vốn đă hợp tác với quân chiếm đóng thấy rằng không có tương lai cho họ”.
Thống đốc khu vực Hennadiy Laguta hôm 26/4 cho biết do quân Nga chiếm đóng nên chính quyền của ông không có lựa chọn nào khác ngoài phải ra đi.
Hàng ngàn người đă chạy khỏi Kherson đến lănh thổ do Ukraine kiểm soát, theo giới chức địa phương, vốn cũng cho biết đă xảy ra t́nh trạng mất điện, mất nước, thiếu lương thực và thuốc men nghiêm trọng và các vấn đề mạng điện thoại ở một số khu vực bị chiếm đóng.
H́nh ảnh được chia sẻ trên mạng xă hội hôm 27/4 cho thấy mọi người vội vă rời khỏi quảng trường đầy khói lơ lửng. Một tiếng nổ lớn vang lên và một cột khói trắng dày đặc bốc lên không trung. Có tiếng ho và có người được nh́n thấy dùng tay ôm chặt mắt.
Hai nhân chứng nói với Reuters rằng họ đă tham gia cuộc biểu t́nh và cho biết mọi người vẫy cờ Ukraine, hô vang ‘Vinh quang cho Ukraine’ và hát quốc ca khi đông đảo lính Nga xuất hiện.
Tổng thống Nga Putin ngày 27/4 đă cảnh báo nước Nga sẽ có sự đáp trả "nhanh như sấm chớp" nếu bất kỳ quốc gia nào cố gắng can thiệp vào Ukraine.
"Nếu ai đó bên ngoài muốn can thiệp vào Ukraine và đe dọa chiến lược đối với nước Nga, sự đáp trả chúng ta sẽ nhanh như sấm chớp", ông nói.
Phát biểu trước giới lập pháp thuộc Hội đồng Liên bang Nga tại thành phố St Petersburg ở miền bắc nước này, ông Putin nói thêm là 'Nước Nga có tất cả các công cụ mà không ai có thể vỗ ngực tự hào hơn thế… và chúng ta sẽ sử dụng nếu cần thiết".
Tuyên bố của ông Putin được cho có sự ám chỉ đến tên lửa đạn đạo và vũ khí hạt nhân.
Trong khi đó các đồng minh của Ukraine đang đẩy nhanh tốc độ viện trợ vũ khí, Mỹ đă cam kết đảm bảo cho Ukraine đánh bại Nga.
Nga được cho đang gặp khó khăn tại chiến trường miền đông Ukraine nhằm chiếm lại vùng Donbas. Giới chức Phương Tây nhận định sự kháng cự kiên cường của binh sĩ Ukraine đă khiến Nga chịu nhiều tổn thất.
Tuyên bố của Tổng thống Volodymyr Zelensky về việc Ukraine có thể rút khỏi Bản ghi nhớ Budapest không có nghĩa là đất nước khôi phục lại tiềm năng hạt nhân. Chúng tôi chỉ nói về việc giải phóng khỏi các nghĩa vụ mà Ukraine đảm nhận khi kư bản ghi nhớ. Ư kiến này đă được Zakhar Tropin, Phó Giáo sư Khoa Luật Quốc tế thuộc Viện Quan hệ Quốc tế thuộc Đại học Quốc gia Kyiv, phát biểu trên kênh truyền h́nh. Theo ông, về mặt pháp lư, Ukraine thực sự có quyền rút khỏi Bản ghi nhớ Budapest.
Ông nói: “Câu hỏi về mức độ liên quan đă mang tính chính trị nhiều hơn. Ở đây, cần phải tính đến một số lượng lớn các ưu và khuyết điểm”
Chuyên gia nhấn mạnh rằng không thể kết luận từ tuyên bố của tổng thống rằng Ukraine sẽ khôi phục lại quy chế của một quốc gia hạt nhân, như một số phương tiện truyền thông đă diễn giải.
“Trên thực tế, điều này đă không nói ra. Người ta nói rằng Ukraine sẽ không coi ḿnh bị ràng buộc bởi gói thỏa thuận này, vốn được cung cấp bởi Bản ghi nhớ Budapest”, ông Tropin giải thích.
“Tổng thống Zelensky ám chỉ rằng chúng tôi sẽ xem xét, chúng tôi không bị ràng buộc bởi các điều khoản của nó. Nhưng Ukraine sẽ thực hiện những bước cụ thể nào th́ sẽ có quyết định sau, dựa trên t́nh h́nh và hoàn cảnh cụ thể”.
Trước đó, tại Hội nghị An ninh Munich, Tổng thống Zelensky đă thông báo về việc triệu tập tham vấn các quốc gia bảo lănh của Bản ghi nhớ Budapest. Theo ông, nước này đang triệu tập các cuộc tham vấn như vậy…
Đa số lưỡng đảng trong Hạ viện Hoa Kỳ hôm nay đă bỏ phiếu thông qua Đạo luật thu giữ tài sản để tái thiết Ukraine, đạo luật ban đầu do Hạ nghị sĩ Abigail Spanberger đồng phê duyệt sẽ khuyến khích việc tịch thu và bán tài sản của các nhà tài phiệt Nga để hỗ trợ Ukraine tiếp tục đấu tranh giành tự do.
Đạo luật do Spanberger hậu thuẫn sẽ buộc Tổng thống phải ban bố t́nh trạng khẩn cấp khi phát hiện ra rằng Nga có hành động thù địch chống lại Ukraine. Cho phép chính phủ liên bang tịch thu quỹ hoặc tài sản trị giá hơn 5 triệu đô la từ những người Nga bị trừng phạt hoặc người nước ngoài có liên hệ với chính phủ Nga. Số tiền thu được từ việc thu giữ và bán tài sản của các nhà tài phiệt này sẽ dành cho việc tái thiết Ukraine sau chiến tranh, hỗ trợ nhân đạo, viện trợ quân sự, tái định cư cho người tị nạn hoặc công nghệ để đảm bảo ḍng thông tin tự do đến với người dân Ukraine.
Như vậy là sau Canada bây giờ tới phiên Mỹ đă đưa luật tịch thu tài sản của các quỹ cũng như của tài phiệt Nga để lấy số tiền đó tái thiết Ukraine sau chiến tranh cũng như hỗ trợ nhân đạo.
Trong diễn biến liên quan, Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken tuyên bố, Chính quyền Washington đang nghiên cứu khả năng chuyển tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga bị đóng băng tại Mỹ cho Ukraine. Cũng theo ông, Mỹ đang xem xét đưa Nga vào danh sách các nước tài trợ khủng bố.
Nga cảnh báo phương Tây: ‘Đừng thử thách sự kiên nhẫn của chúng tôi.’
Nga hôm 28/4 cảnh báo phương Tây rằng họ sẽ có phản ứng quân sự mạnh mẽ trước bất kỳ cuộc tấn công nào nữa vào lănh thổ Nga, cáo buộc Mỹ và các đồng minh châu Âu chủ chốt công khai kích động Ukraine tấn công Nga.
Hai tháng kể từ khi Nga xâm lược Ukraine, Nga trong những ngày qua đă cho biết đă xảy ra những ǵ họ nói là một loạt các cuộc tấn công của quân Ukraine vào các vùng lănh thổ Nga giáp giới Ukraine, và cảnh báo rằng các cuộc tấn công như vậy có nguy cơ khiến chiến tranh leo thang đáng kể.
Ukraine không trực tiếp nhận trách nhiệm nhưng nói rằng các vụ việc này cái giá đích đáng.
“Ở phương Tây, họ đang công khai kêu gọi Kyiv tấn công Nga, bao gồm sử dụng vũ khí nhận được từ các nước NATO,” phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói với các phóng viên ở Moscow.
“Tôi khuyên quư vị đừng nên thử thách sự kiên nhẫn của chúng tôi thêm nữa.”
Trước đó, Bộ Quốc pḥng Nga nói rằng nếu các cuộc tấn công như vậy tiếp diễn th́ Moscow sẽ nhắm vào các trung tâm ra quyết định ở Ukraine, bao gồm những nơi mà họ nói rằng các cố vấn phương Tây đang giúp đỡ Kyiv.
“Kyiv và các thủ đô phương Tây nên xem xét nghiêm túc tuyên bố của Bộ Quốc pḥng Nga rằng việc kích động Ukraine tấn công lănh thổ Nga chắc chắn sẽ dẫn đến phản ứng cứng rắn từ phía Nga,” bà Zakharova nói.
Bà Zakharova đă mô tả Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy như là con rối của phương Tây, vốn ‘đang bị Mỹ sử dụng để dọa Nga’.
Một trợ lư cấp cao của Tổng thống Ukraine hôm 28/4 nói rằng Kyiv có ‘quyền’ tấn công các mục tiêu quân sự của Nga, ư đề cập các cuộc tấn công trực tiếp vào các cơ sở bên trong lănh thổ Nga.
“Ukraine sẽ tự vệ bằng mọi cách, bao gồm các cuộc tấn công vào các nhà kho và căn cứ của kẻ quân giết người Nga. Thế giới công nhận quyền này,” trợ lư tổng thống và nhà đàm phán Mykhaylo Podolyak viết trên Twitter.
Ngô Nhân Dụng
Mỹ với Nga đang tham dự một cuộc chiến, nhưng cả hai bên đều không thừa nhận. Vladimir Putin và Joe Biden đều giả bộ như không có ǵ; v́ quân đội hai nước chưa công khai bắn nhau.
Mỹ với Nga đang tham dự một cuộc chiến, nhưng cả hai bên đều không thừa nhận. Vladimir Putin và Joe Biden đều giả bộ như không có ǵ; v́ quân đội hai nước chưa công khai bắn nhau.
Ông Vladimir Putin có nói rằng khi NATO gửi vũ khí giúp Ukraine tức là gây chiến với Nga. Ông dọa sẽ có hậu quả nghiêm trọng. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói bóng gió đến Đại chiến Thứ Ba, đến bom nguyên tử, nhưng ai cũng hiểu đó là những lời nói suông. Ông Putin vẫn bán dầu lửa và khí đốt nếu có nước nào hỏi mua. Ba Lan đă gửi cho Ukraine cả máy bay và thiết giáp do Nga cung cấp thời c̣n chế độ cộng sản. Nga ngưng bán khí đốt, đe dọa, nhưng vẫn không dám đánh thẳng vào các địa điểm chuyển giao vũ khí các nước NATO cho Ukraine, nằm sát biên thùy Ba Lan.
Về phần Joe Biden, ông đă gọi ông Putin là một “tên sát nhân,” một “tội phạm chiến tranh,” rồi nâng lên hàng “đồ tể;” c̣n nói thẳng không nên để ông Putin ngồi yên nắm quyền. Nói như thế c̣n nặng nề hơn công khai tuyên chiến. Ví thử ông Biden tặng ông Tập Cận B́nh những danh hiệu tương tự th́ chắc Trung Cộng đă tuyệt giao với Mỹ và cho quân đội chuẩn bị sẵn sàng lâm chiến. Nhưng ông Putin chứng ông tỏ có một lớp da rất dầy, vẫn im lặng.
Khi một nước tấn công một nước khác, th́ phải coi tất cả những ai giúp quân đối địch với ḿnh là kẻ thù. Không đối đầu trong chiến tranh trực tiếp; nhưng nếu anh giúp một nước đang đánh nhau với tôi tức là anh đánh tôi. Trên thế giới ai cũng phải hiểu như vậy.
Hai phe đang tham dự một cuộc chơi “hiểu ngầm.” Joe Biden không dám công khai nói rằng ḿnh đang đánh Nga. Vladimir Putin không dám nói rằng ḿnh đang bị đánh.
Ngoại trưởng Nga Lavrov tố cáo các nước Tây phương đang “sử dụng” người Ukraine để đánh Nga. Nhưng ai cũng biết rằng quân Ukraine không tấn công nước Nga, họ chỉ tự vệ. Cho nên lời kết án đó vô nghĩa, không căn cứ.
Nga với Anh quốc cũng đang dự một “cuộc chiến giả bộ,” bên ngoài nói vậy mà bên trong không phải vậy. Bộ trưởng Quốc pḥng Anh nói rằng quân Ukraine có thể đánh vào các địa điểm trong nước Nga, dùng vũ khí do nước Anh viện trợ, đó là một thẩm quyền chính đáng. Sau đó nhân viên bộ Quốc pḥng Anh phải “nói rơ hơn,” rằng nước Anh không can dự vào việc quân Ukraine chọn đánh chỗ nào. Nhưng minh xác như vậy cũng chỉ để tiếp tục “giả bộ” mà không nói thêm được ǵ cả.
Nga đă phản ứng, tuyên bố nếu vũ khí Anh, Mỹ bắn sang Nga th́ sẽ leo thang, bắn hỏa tiễn vào đầu năo Kyiv dù đang có các cố vấn nước khác ở đó. Câu này ám chỉ chuyến đi của hai ông bộ trưởng Mỹ, mới đến Kyiv chụp h́nh chung với Tổng thống Volodymyr Zelensky. Ngoại trưởng và bộ trưởng quốc pḥng Mỹ đă quảng cáo trước mấy ngày, hầu như báo trước cho Nga biết, rằng họ sắp tới Kyiv. Nga hiểu, và không đụng tới Kyiv trong những ngày giờ đó. Nếu công nhận đang lâm chiến với Mỹ th́ Nga đâu cần phải lo ḿnh bắn trúng hai vị bộ trưởng, hai người chủ yếu trong chính sách chiến tranh của Mỹ?
Trong khối NATO, Anh và Mỹ chống Nga mạnh nhất. Các nước Pháp, Đức, Ḥa Lan, cho đến Lithuania đều gửi vũ khí giúp Ukraine nhưng chỉ tượng trưng, Anh và Mỹ giúp nhiều loại nguy hiểm và có hiệu quả nhất. Nhưng gíup vũ khí chỉ là “viện trợ mặt nổi.” Quan trọng hơn nữa, Anh Mỹ c̣n cung cấp các tin tức t́nh báo cho quân đội Ukraine. Công tác “viện trợ ch́m” này đă bắt đầu trước khi quân Nga tấn công. Tháng Giêng năm 2022, Giám đốc CIA William Burns đă gặp Tổng thống Zelensky ở Kyiv. Ông báo cáo trước quốc hội Mỹ rằng “Chúng ta chia sẻ các tin tức t́nh báo chi tiết tỉ mỉ về kế hoạch đánh Kyiv của Nga.”
Trước đó, CIA đă hợp tác với t́nh báo Ukraine, sau khi Nga chiếm bán đảo Crimea năm 2014. Công tác đầu tiên trong mấy năm trời, là t́m ra những gián điệp nằm vùng của Nga. Bởi v́ trong thời c̣n chế độ cộng sản mọi thứ ở Ukraine nằm trong hệ thống tương đương của Liên bang Xô viết. Tới năm 2022, tin rằng T́nh báo Ukraine đă thanh lọc xong, Mỹ bắt đầu trao cho Ukraine chi tiết về các kế hoạch hành quân, các cuộc điều động và đường đi nước bước của quân Nga. Những tin tức đó có thể chuyển ngay tức thời mà không sợ tiết lộ nguồn tin của CIA.
Tôn Tử nói, “Biết ḿnh, biết người, trăm trận trăm thắng.” T́nh báo Anh, nhất là Mỹ, đă giúp quân đội Ukraine “biết người” trong cuộc chiến hơn hai tháng qua.
Ngay trong ngày đầu tiên, Ukraine đă bắn hạ một máy bay chở mấy trăm lính biệt kích dù Nga ở phi trường Hostomel gần Kyiv, phá vỡ kế hoạch chiếm phi trường để đổ quân lính, vũ khí và các chiến cụ rồi tấn công vào đầu năo chính phủ.
Ai cũng biết rằng quân đội Ukraine yếu hơn Nga về mọi mặt; thua kém nhất là không quân. Trước ngày Nga tấn công, nhân viên quân sự Mỹ đă quan sát hệ thống pḥng không của Ukraine. Họ đề nghị mỗi ngày di chuyển các máy bay, phân tán các hàng súng và hỏa tiễn ở phi trường. Theo tin NBC News, nhờ tin t́nh báo của Mỹ cho biết trước các cuộc không tập của Nga, nhiều máy bay và hệ thống pḥng không đă được di chuyển ngay trước khi bị máy bay Nga tấn công. Máy bay Nga đă đánh vào những phi trường bỏ trống. Không lực Ukraine bớt thiệt hại, giúp bộ binh không bị máy bay Nga đánh, và bảo vệ được không phận.
Các cuộc chuyển quân của Nga, các địa điểm quy tụ máy bay hoặc thiết giáp Nga cũng được vệ tinh của các công ty tư thu lượm và phổ biến trên mạng. Quân đội Ukraine đă sử dụng các tin tức công khai này. Ngoài ra, họ cũng nghe lén các cuộc điện thoại trong quân đội Nga, v́ Nga vẫn c̣n dùng các dụng cụ từ thời xưa. Binh sĩ Nga khi có dịp cướp được những điện thoại di động của thường dân bị họ giết, vẫn coi là một chiến lợi phẩm quư báu! Các cậu gọi ngay điện thoại cho gia đ́nh, bất chấp lệnh cấp trên. Tám viên tướng Nga đă tử trận, nhiều người gọi điện thoại, để lộ vị trí cho pháo binh, máy bay hay drones của Ukraine nhắm bắn. Máy bay thám thính Mỹ và Anh theo dơi các cuộc chuyển quân của Nga, biết rơ đơn vị nào đang đi tới đâu, báo cho pháo binh và các drones của Ukraine biết các mục tiêu tấn công, với các tọa độ chính xác.
Theo NBC News, trong những tháng đầu, các luật sư thuộc Bộ Quốc pḥng Mỹ và CIA đă ấn định loại tin tức nào có thể cung cấp cho Ukraine. Các tin tức bị giới hạn để Mỹ tránh không bị lên án là tham gia cuộc chiến. Chỉ thị đầu tiên không cho phép tiết lộ các mục tiêu tấn công để giúp quân Ukraine tái chiếm các vùng bị quân Nga cướp, và không được giúp Ukraine tấn công quân Nga ở Crimea cũng như trong vùng Dobas với hai chính quyền ly khai đă được Puitn công nhận.
Nhưng sau một thời gian, chiến tranh tàn bạo hơn, với các hành động giết hại thường dân của lính Nga, các cuộc pháo kích vào khu dân cư, từ tháng Tư Ủy ban An ninh Quốc gia trong chính phủ Mỹ đă xóa bỏ một số giới hạn này; cũng v́ các đại biểu quốc hội Mỹ yêu cầu.
Ngoài ra, CIA đă đặc biệt giúp Ukraine bảo vệ Tổng thống Zelensky từ khi ông quyết liệt tử thủ ở Kyiv, từ chối không để Mỹ đưa ra khỏi thủ đô. Nga đă có kế hoạch ám sát ông Zelensky. T́nh báo Mỹ và Ukraine đă thay đổi chỗ ông Zelensky ở hàng ngày, bảo đảm ông không ở cùng một chỗ với các tướng lănh và những người trong bộ tham mưu.
Cho tới nay, hai ông Vladimir Putin và Joe Biden vẫn có thể “giả bộ” như giữa Nga – Mỹ không hề có chiến tranh; nhưng sự thật không phải như vậy. Có thể nói trong hai tháng qua T́nh báo Mỹ đă “tham chiến” dù không ai có mặt trên đất Ukraine.
Mỹ đă giúp quân đội Ukraine đứng vững và lật ngược thế cờ với các tin t́nh báo, nhờ hệ thống các vệ tinh nhân tạo, các máy bay thám thính, và các nguồn cung cấp khác. Nhưng yếu tố quyết định vẫn là khả năng sử dụng các thông tin một cách nhanh chóng, quyết liệt, nhờ tinh thần chiến đấu “Cosack” dũng cảm của dân và quân Ukraine.
Báo điện tử Pravda của Nga đă công bố danh sách các quốc gia mà họ cho rằng nên bị tấn công bằng tên lửa hành tŕnh v́ ủng hộ "chế độ Kiev phát xít Quốc xă".
Pravda nêu tên các quốc gia cụ thể mà Nga tin rằng có thể bị tấn công bằng tên lửa hành tŕnh:
Cộng ḥa Séc
Ba lan
Slovenia
Thổ
Đức
Hoa Kỳ
Romania không được thêm vào danh sách cụ thể, nhưng người ta vẫn viết rằng một cuộc tấn công sẽ được phát động chống lại Romania và Ba Lan ngay từ đầu. Chống lại Romania v́ nghĩ rằng họ đang chuẩn bị tấn công Transnistria để giúp người Moldova, và chống lại Ba Lan v́ NATO là trung tâm giao vũ khí quan trọng nhất cho Ukraine.
Họ cũng viết rằng một số quốc gia, chẳng hạn như Bulgaria, hỗ trợ Ukraine một cách không chính thức.
Tờ báo Pravda của Nga được biết đến nhiều nhất là cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản trong thời kỳ Xô Viết, nhưng sau khi chế độ này thay đổi, tờ báo này đă tách thành một ấn phẩm trực tuyến (thân chính phủ Nga) và một ấn phẩm ngoại tuyến (cộng sản). Hai bài báo chính thức không liên quan ǵ đến nhau, lư lịch sở hữu và thành phần biên tập cũng khác nhau. Về cơ bản, phiên bản trực tuyến được đọc nhiều hơn.
Lính pḥng thủ Mariupol: Cuộc không kích của Nga đánh vào bệnh viện dă chiến ở nhà máy Azovstal, giết chết binh lính.
Theo các máy bay chiến đấu Azov, chỉ trong một đêm, Nga đă tấn công bệnh viện nơi các binh sĩ Ukraine đang điều trị và sau đó pháo kích vào bệnh viện này bằng pháo hải quân.
Quan chức địa phương: Nga đánh cắp hơn 2.000 tác phẩm nghệ thuật từ các viện bảo tàng ở Mariupol.
Theo Petro Andriushchenko, cố vấn của thị trưởng Mariupol, các tác phẩm nghệ thuật bị đánh cắp bao gồm các bức tranh của Ivan Aivazovsky và Arkhip.
Moldova tham gia cùng EU trừng phạt Nga, cung cấp viện trợ cho Ukraine.
Cố vấn Bộ Nội vụ Ukraine Anton Herashchenko ngày 28/4 cho biết Tổng thống Moldova Maia Sandu đă quyết định cung cấp cho Ukraine viện trợ nhân đạo.
Tổng công tố: Ukraine xác định danh tính 10 binh sĩ Nga đă tra tấn thường dân ở Bucha.
Theo Tổng công tố viên Iryna Venediktova, Ukraine đă xác định được 10 binh sĩ Nga thuộc Lữ đoàn súng trường cơ giới cận vệ số 64 của Nga đă cướp phá và tra tấn dân thường ở Bucha.
Nga phóng bom phốt pho, khoảng 50 cuộc không kích vào Mariupol trong đêm.
Phó chỉ huy Trung đoàn Azov Sviatoslav Palamar kêu gọi các biện pháp quyết định để sơ tán khỏi thành phố, v́ Nga đang sử dụng "mọi thứ mà một kẻ man rợ có thể sử dụng để chống lại loài người."
#German Bundestag, quốc hội Đức đă bỏ phiếu cho việc cung cấp vũ khí hạng nặng cho #Ukraine
586 trong số 693 đại biểu có mặt đă bỏ phiếu “tán thành”, 100 người “chống”, bảy người khác “bỏ phiếu trắng”.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">⚡️The <a href="https://twitter.com/hashtag/German?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#German</a> Bundestag voted for the supply of heavy weapons to <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a><br><br>586 out of 693 deputies present voted “for”, 100 were “against”, seven more “abstained”. <a href="https://t.co/fD3xhYBOmy">pic.twitter.com/fD3xhYBOmy</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1519615885463457794? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Dưới sự hộ tống của các binh sĩ Ukraine và truyền thông quốc tế tháp tùng, ông Guterres đă tới thăm Borodianka, một thị trấn thuộc vùng Kiev và dự kiến đến Bucha và Irpin...
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">War is evil. <a href="https://t.co/LUKYqLTnyB">pic.twitter.com/LUKYqLTnyB</a></p>— António Guterres (@antonioguterres) <a href="https://twitter.com/antonioguterres/status/1519632226962526211? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Tổng thư kư Liên Hiệp Quốc (LHQ) Antonio Guterres đă đến các địa điểm tại vùng Kiev.
Dưới sự hộ tống của các binh sĩ Ukraine và truyền thông quốc tế tháp tùng, ông Guterres đă tới thăm Borodianka, một thị trấn thuộc vùng Kiev.
Tổng thống Zelensky mô tả t́nh h́nh tại Borodianka c̣n nghiêm trọng hơn những ǵ xảy ra tại Bucha.
Đứng trước một số ṭa nhà hư hại và ám đen v́ khói, ông Guterres gọi chiến tranh là "điều phi lư trong thế kỷ 21", theo Hăng thông tấn AFP.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">UN Secretary-General <a href="https://twitter.com/hashtag/AntonioGuterres?src= hash&ref_src=twsrc%5 Etfw">#AntonioGuterres</a> describes war as “evil” and absurd during a visit to Borodianka outside <a href="https://twitter.com/hashtag/Kyiv?src=hash&ref_sr c=twsrc%5Etfw">#Kyiv</a>, where Moscow’s troops are accused of killing civilians during their occupation.<a href="https://twitter.com/hashtag/UkraineRussiaWar?src =hash&ref_src=twsrc% 5Etfw">#UkraineRussiaWar</a><a href="https://t.co/1RQjsjjWan">https://t.co/1RQjsjjWan</a></p>— Al Arabiya English (@AlArabiya_Eng) <a href="https://twitter.com/AlArabiya_Eng/status/1519647619353657344? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Tổng thư kư LHQ dự kiến sẽ gặp nhà lănh đạo Ukraine Zelensky sau các chuyến đi tới những địa điểm trên.
Nga phủ nhận mọi cáo buộc nói nước này sát hại thường dân Ukraine, và cho rằng đây là sự dàn dựng của Ukraine. Các cuộc đàm phán cấp cao đă không thể diễn ra sau những tranh căi giữa hai bên quanh vấn đề này.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">"There is no way a war can be acceptable in the 21st century," said António Guterres, the UN secretary general, as he toured wreckage near Kyiv. He called the war in Ukraine "an absurdity." <a href="https://t.co/cT0lXRTonN">https://t.co/cT0lXRTonN</a></p>— The New York Times (@nytimes) <a href="https://twitter.com/nytimes/status/1519636305264664577? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Theo AFP, ông Guterres đối mặt với một số chỉ trích và sự thất vọng của giới chức Ukraine khi quyết định đến Nga trước, rồi mới sang Ukraine. Trên thực tế, trước khi đến Matxcơva, tổng thư kư LHQ đă ghé Thổ Nhĩ Kỳ, nước đang giữ vai tṛ trung gian thúc đẩy các cuộc ḥa đàm giữa Nga và Ukraine.
Giới quan sát nhận định với chuyến thăm Nga và Ukraine, ông Guterres đang cố gắng giành lại thế chủ động của LHQ trong vấn đề Ukraine, trong bối cảnh tổ chức này bị nhiều người chỉ trích và yêu cầu cải tổ.
Ông Guterres nói: "Tôi tưởng tượng gia đ́nh ḿnh ở một trong những ngôi nhà hiện đă bị phá hủy và toàn màu đen. Tôi thấy các cháu gái của tôi hoảng sợ bỏ chạy. Chiến tranh là một sự phi lư trong thế kỷ XXI. Chiến tranh là ác quỷ. Không thể nào chấp nhận được một cuộc chiến tranh trong thế kỷ XXI."
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Antonio Guterres, UN chief, in Borodyanka was clearly moved by the massive destruction of homes he saw<br><br>He said he imagined his own family running in panic. He sent his condolences. He called war evil and absurd and unacceptable in the 21 century <a href="https://t.co/zhN3BmNJmc">pic.twitter.com/zhN3BmNJmc</a></p>— Sarah Rainsford (@sarahrainsford) <a href="https://twitter.com/sarahrainsford/status/1519586820283109376? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Trước đó, Tổng Thư kư Liên hợp quốc Antonio Guterres thông báo ông đă đến thủ đô Kiev của Ukraine ngày 27/4 sau khi hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Moskva.
Chia sẻ trên mạng xă hội Twitter, ông Guterres khẳng định Liên hợp quốc sẽ tiếp tục nỗ lực nhằm mở rộng hỗ trợ nhân đạo và đảm bảo sơ tán dân thường khỏi các khu vực xung đột ở Ukraine.
Người đứng đầu Liên hợp quốc nhấn mạnh cuộc xung đột này kết thúc càng sớm càng tốt hơn cho Ukraine, Nga và thế giới.
Tổng thống Biden yêu cầu viện trợ thêm 33 tỷ USD cho Ukraine
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">President Biden asks Congress for an additional $33 billion in Ukraine aid<a href="https://t.co/qRWkmxLCpR">https://t.co/qRWkmxLCpR</a></p>— CNN Breaking News (@cnnbrk) <a href="https://twitter.com/cnnbrk/status/1519698906501767172? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Nga tăng gấp đôi doanh thu năng lượng cho EU kể từ ngày 24 tháng 2.
Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch của Phần Lan cho biết, bất chấp các cuộc đàm phán về lệnh cấm vận, Nga đă bán lượng nhiên liệu hóa thạch trị giá 46,3 tỷ USD cho các nước EU.
Đức là nhà nhập khẩu lớn nhất với 9,6 tỷ USD.
Quân đội Nga đă đưa hơn 2.000 cuộc triển lăm từ các bảo tàng #Mariupol đến Donetsk
Theo chính quyền thành phố Mariupol, trong số các cuộc triển lăm được xuất khẩu có các tác phẩm của Arkhip Kuindzhi, Ivan Aivazovsky, các biểu tượng cổ xưa, một cuộn sách viết tay độc đáo của kinh Torah và nhiều tác phẩm khác.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Russian military took more than two thousand exhibits from <a href="https://twitter.com/hashtag/Mariupol?src=hash&re f_src=twsrc%5Etfw">#Mariupol</a> museums to Donetsk<br><br>According to Mariupol city administration, among the exported exhibits were works by Arkhip Kuindzhi, Ivan Aivazovsky, ancient icons, a unique handwritten scroll of the Torah and many others. <a href="https://t.co/oazWEHRjsD">pic.twitter.com/oazWEHRjsD</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1519697547987664902? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
BIDEN: “Cái giá phải trả của cuộc chiến này không hề rẻ, nhưng nếu chúng ta cho phép nó xảy ra tiếp th́ sẽ c̣n tốn kém hơn. Chúng ta hoặc ủng hộ người dân Ukraine khi họ bảo vệ đất nước của họ, hoặc chúng ta đứng về phía người Nga tiếp tục hành động tàn bạo và gây hấn của họ ở Ukraine. "
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">BIDEN: “The cost of this fight is not cheap, but caving to aggression is going to be more costly if we allow it to happen. We either back the Ukrainian people as they defend their country, or we stand by as the Russians continue their atrocities and aggression in Ukraine." <a href="https://t.co/oxXvlcxAfX">pic.twitter.com/oxXvlcxAfX</a></p>— JM Rieger (@RiegerReport) <a href="https://twitter.com/RiegerReport/status/1519699166842306560? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Focus: Chuyên gia tiết lộ cách Ukraine khiến quân đội Putin phải chịu thất bại ở Kyiv
Phan Ba, dịch
Quân đội Nga đă thất bại lớn trong trận Kyiv. Hai nhà nghiên cứu chiến tranh đă xác định được 4 thảm bại mà binh lính của Putin đă trải qua. Chúng đều liên quan đến sự chuẩn bị không tốt.
Ngày 24 tháng 2 năm 2022, Nga xâm lược Ukraine. Mục tiêu chính của cuộc xâm lược: thủ đô Kyiv. Cuộc chinh phục chỉ kéo dài vài ngày. Nhưng quân Nga đă gặp phải sự chống trả quyết liệt. Cuối cùng th́ họ đă thất bại. Hai nhà nghiên cứu chiến tranh Jack Watling và Nick Reynolds thuộc Viện nghiên cứu quốc pḥng và an ninh (Royal United Services Institute for Defence and Security Studies), một tổ chức tư vấn quốc pḥng của Anh, đă phân tích cách người Ukraine đẩy quân đội vào Nga thế bại trận ở quanh Kyiv.
Thảm bại 1: Trận chiến giành sân bay Hostomel
Sáng sớm ngày 24 tháng 2, radar pḥng không Ukraine bị nhiễu nặng. Khi lực lượng pḥng không muốn bắt đầu cuộc chiến, họ đă bị bắn phá. Theo một chuyên gia tác chiến điện tử Ukraine, các tên lửa hành tŕnh và tên lửa đạn đạo đầu tiên của Nga đă tạo gián đoạn đủ để xuyên thủng hệ thống pḥng thủ của Ukraine. Điểm đến: Sân bay Quốc tế Antonov ở Hostomel, phía tây bắc Kyiv. Lính dù Nga được cho là đă đánh chiếm sân bay. Từ đó, quân mặt đất có thể di chuyển đến Kyiv.
Các đơn vị đổ bộ đường không của Nga đă nhận kế hoạch hoạt động của họ ba ngày trước cuộc tấn công. Những ngày sau đó, họ bàn về hoạt động táo bạo của ḿnh và mục tiêu chính, Hostomel. Khi vừa đổ bộ, họ vấp phải đ̣n phản công trực tiếp từ pháo binh Ukraine. Nga đă có thể đánh chiếm sân bay này với những tổn thất lớn. Tuy nhiên, quân đội của Putin đă thất bại trong việc sử dụng nó như một băi đáp. Ukraine cuối cùng đă chiếm lại được sân bay.
Thảm bại 2: Lực lượng đặc biệt mất phương hướng
Cùng lúc với cuộc tấn công vào sân bay Hostomel, quân đội từ Belarus được cho là sẽ di chuyển lên và hỗ trợ cuộc tấn công vào Kyiv. Họ có nhiệm vụ di chuyển về phía nam trên hai con đường, qua vùng có rừng rậm, một phần là đầm lầy. Hai nhóm lực lượng đặc biệt của Nga đă đóng một vai tṛ quan trọng trong việc này: Russian Motor Rifle (Súng trường Cơ giới Nga) và Rosgvardia, Lực lượng Vệ binh Quốc gia Nga.
Các đơn vị đặc biệt chỉ nhận được nhiệm vụ của họ 24 giờ trước khi bắt đầu cuộc chiến. Kết quả là, đă có những vấn đề lớn trong việc phối hợp với các lực lượng trên mặt đất của Nga. Hậu quả: Họ không tiến lên theo từng đội liên tiếp nhau như thường lệ, cũng như không có đủ pháo binh bảo vệ. Các đoàn quân thường di chuyển mà không hề biết điều ǵ sắp xảy ra.
Đặc biệt là Rosgvardia, lực lượng thường có nhiệm vụ che chắn cho quân đội ở phía sau, đôi khi lại tiến hàng km trước quân đội của họ. Họ đến vùng ngoại ô của Kyiv trong ṿng 48 giờ. Nhưng họ đă đi trước các lực lượng mặt đất nhiều km. Do thiếu kế hoạch, các đơn vị đặc biệt đă bị cô lập và bị tiêu diệt phần lớn.
Nh́n chung, các nhà nghiên cứu chiến tranh coi việc thiếu thời gian chuẩn bị là một yếu tố thất bại quan trọng đối với quân đội Nga. Thường th́ họ sẽ không sớm biết rằng họ sẽ tham chiến. Và đă bị đánh tan ở đó trong trận đánh kháng cự đầu tiên.
Thảm bại 3: Cuộc hành quân từ Belarus đến Kyiv
Như đă nói, người Nga, đến từ phía bắc, đă di chuyển theo hai trục chính qua khu vực phía bắc của Kyiv. Người ta vẫn c̣n nhớ đến đoàn xe quân sự dài hàng chục km được thấy trong nhiều h́nh ảnh. Nhưng đoàn xe này sớm bị nghẽn lại. Bị hạn chế bởi rừng và đầm lầy, người Nga không có nhiều con đường nên nhanh chóng bị tắc nghẽn.
Mặt khác, người Ukraine có lợi thế về thông tin. Người Nga thường không biết các vị trí đóng quân rải rác của Ukraine nằm ở đâu. Về phần ḿnh, người Ukraine để người dân địa phương thông báo cho họ biết khi người Nga xuất hiện trong làng của họ. Lực lượng đặc biệt và máy bay không người lái sau đó xác định vị trí các mục tiêu cho pháo binh Ukraine.
Một cố vấn cho Tư lệnh Các Lực lượng vũ trang Ukraine được trích dẫn trong nghiên cứu: "Tên lửa chống tăng đă làm chậm bước tiến của Nga. Nhưng thứ đă giết họ là pháo binh của chúng tôi. Đó là những ǵ đă phá hủy các đơn vị của họ". Ngay cả khi quân đội Nga đă rút ra khỏi vùng, họ vẫn phải hứng chịu đạn pháo tàn khốc và kéo dài.
Thảm bại 4: Vấn đề hậu cần
Hậu cần cho quân đội đă là một vấn đề lớn trong cuộc tấn công đầu tiên của Nga. Các đơn vị của Nga không thể sử dụng đường sắt để đưa lương thực và nhiên liệu vào như thường lệ. Điều này một phần là do những người phá hoại ở Belarus và Ukraine đă phá hủy các tuyến đường sắt và khiến chúng không thể sử dụng được.
T́nh trạng kẹt xe trên các tuyến đường khiến việc cung cấp đủ hàng hóa cho mặt trận gần như không thể. Điều này đặc biệt đă hạ thấp tinh thần của các chiến binh, những người phải đối mặt với sự kháng cự gay gắt của người Ukraine.
Cũng quan trọng không kém: người Nga không thể mang thiết bị vào Ukraine để làm gián đoạn liên lạc của đối phương mà tự ḿnh không bị ảnh hưởng. V́ vậy, thật khó để giải quyết sự nhầm lẫn trong hàng ngũ của chính họ. Kết quả là việc gây nhiễu radar và thông tin liên lạc đă được chấm dứt. Điều này đă làm cho kẻ thù dễ dàng hơn để tự vệ.
Đồng thời, các viên chỉ huy quan trọng đă được cử ra tiền tuyến thay v́ dàn xếp cuộc tấn công từ phía sau. Họ trở thành mục tiêu cho các tay súng bắn tỉa. Trong giai đoạn này, nhiều quân nhân cấp cao của Nga đă thiệt mạng.
Kết quả là Nga tiếp tục cuộc tấn công vào Kyiv. Nhưng quân đội đă yếu đi và tinh thần của người Ukraine được nâng cao. Nga đă cố gắng bao vây thủ đô, nhưng bị pháo binh Ukraine áp sát quá gần và thậm chí c̣n mất thêm nhiều binh lính. Cuối cùng họ đă bị đẩy lùi khỏi chính những nơi đă chiếm được.
Mặt trái lần sụp đổ của Nga xung quanh Kyiv
Trong nghiên cứu của ḿnh, hai nhà nghiên cứu chiến tranh đă đi đến kết luận rằng, Ukraine đă đưa việc bảo vệ Kyiv lên hàng đầu tiên. Họ cũng thành công ở đó v́ họ đưa quân lính và vật liệu từ các vùng khác đến đó.
Kết quả là người Ukraine đă làm suy yếu các vị trí của chính họ ở phía đông và phía nam, ví dụ như ở khu vực xung quanh Mariupol. Một nhà lập kế hoạch cấp cao của Ukraine đă tuyên bố trước cuộc xâm lược: "Chúng tôi không có ǵ ở đó để ngăn chận họ. Họ sẽ chiếm được nhiều vùng đất ở đó”.
Lực lượng pḥng thủ Mariupol và các thành phố khác của Ukraine ở phía đông đă vượt xa hy vọng của Bộ Tổng tham mưu. Tuy nhiên, Mariupol gần như đă bị Nga thâu tóm. Một số phận mà Kyiv đă tránh khỏi.
Chuyên gia nhận định về 3 đ̣n tài chính ông Putin trả đũa Mỹ
Tạ Điền •
Để đối phó và đáp trả các lệnh trừng phạt của châu Âu và Mỹ, Tổng thống Nga Putin đă liên tiếp đưa ra 3 biện pháp gần như có thể xem như giáng lại 3 đ̣n vào Mỹ và đồng đô la Mỹ. Dưới đây là nhận định của Tiến sĩ Tạ Điền tại Đại học Nam Carolina Mỹ về động thái này.
Hồi cuối tháng Hai khi Nga chưa xâm lược Ukraine, Mỹ đă có hạn chế phạm vi lệnh trừng phạt đối với Nga, bao gồm vấn đề nợ, giới thượng lưu và gia đ́nh họ, ngân hàng phát triển do nhà nước điều hành, ngân hàng quân sự và Ngân hàng Truyền thông Công nghiệp (PSB). Các cá nhân bị trừng phạt là các nhân vật ṇng cốt của Tổng thống Putin như giám đốc điều hành của ngân hàng phát triển, phó chánh văn pḥng thứ nhất. Trong đó đáng kể nhất là biện pháp trừng phạt nợ có chủ quyền cắt đứt khả năng tiếp cận nguồn tài chính của Nga từ phương Tây, tức là trái phiếu chính phủ mới do Nga phát hành sẽ không thể giao dịch trên thị trường Mỹ và châu Âu.
Sau khi nổ ra chiến tranh, Mỹ đă có phiên bản nâng cấp của các biện pháp trừng phạt chống lại Nga. Về mặt tài chính, Mỹ đă áp đặt các lệnh phong tỏa sâu rộng, đóng băng tài khoản và áp đặt các hạn chế về nợ và vốn chủ sở hữu đối với 10 tổ chức tài chính lớn nhất của Nga cũng như các tổ chức nắm giữ gần 80% tài sản của các ngân hàng Nga. Ngoài ra c̣n các biện pháp kiểm soát xuất khẩu được áp đặt đối với hơn một nửa số sản phẩm công nghệ cao của Nga, chủ yếu trong lĩnh vực quốc pḥng, hàng không và hàng hải. Châu Âu và Mỹ cũng có biện pháp trừng phạt tài chính “cấp độ bom hạt nhân” khi đẩy Nga ra khỏi hệ thống “Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu” (SWIFT). Ngoài ra, Nga đă bị Mỹ cấm vào không phận Mỹ, bị Mỹ hủy quy chế tối huệ quốc trong thương mại và ngừng nhập khẩu hải sản, kim cương và rượu vodka.
Tính đến cuối tháng Ba, dù các lệnh trừng phạt vẫn chưa ngăn chặn được hành động xâm lược của Nga, nhưng dường như đă làm suy yếu nền kinh tế Nga và có thời điểm khiến đồng rúp mất giá mạnh. Để đối phó với các lệnh trừng phạt của Mỹ và châu Âu, đặc biệt là trừng phạt tài chính, Tổng thống Nga Putin đă liên tiếp đưa ra 3 biện pháp ứng phó, gần như có thể nói rằng ông Putin đă giáng lại 3 đ̣n vào Mỹ và đồng đô la Mỹ khi nhắm thẳng vào hệ thống đô la Mỹ và bản vị vàng.
3 biện pháp đối phó tài chính của Nga bao gồm: thứ nhất, sử dụng đồng rúp để trả nợ nước ngoài của Nga bằng đô la Mỹ và euro; thứ hai, yêu cầu các nước địch thủ sử dụng đồng rúp để thanh toán cho dầu và khí đốt của Nga; thứ ba, liên kết đồng rúp với vàng, cho phép các ngân hàng Nga trực tiếp mua vàng từ kho bạc và với số lượng lớn.
Đ̣n đầu tiên của ông Putin về cơ bản đă bị hầu hết các nước Âu Mỹ từ chối. Họ nhấn mạnh rằng nếu Nga không trả các khoản nợ bằng đô la Mỹ hoặc euro th́ sẽ được coi là vi phạm và ảnh hưởng đến xếp hạng tín nhiệm của Nga. Nhưng Nga đang thúc đẩy chiến tranh xâm lược và phải đối mặt với các lệnh trừng phạt kinh tế từ phương Tây nên chẳng mấy quan tâm chỉ số tín dụng do phương Tây đánh giá. Sau đ̣n đáp trả này, về cơ bản phương Tây và Nga đă vào thế c̣ cưa, Nga không trả bằng đô la Mỹ và euro, c̣n châu Âu và Mỹ th́ không chấp nhận hoàn trả bằng đồng rúp.
Đ̣n trả đũa thứ hai của ông Putin là yêu cầu các nước thù địch trả tiền cho dầu và khí đốt của Nga bằng đồng rúp. Các nước châu Âu phụ thuộc vào khí đốt của Nga rất khó vô hiệu được biện pháp chí mạng này, phải t́m cách gia tăng dự trữ đồng rúp để giữ nguồn khí đốt sưởi ấm. Khi dùng euro mua đồng rúp có nghĩa là các nước châu Âu đang hỗ trợ đồng rúp, giúp đồng rúp trở nên mạnh hơn, như vậy khác nào tự vô hiệu các lệnh trừng phạt của chính ḿnh. Thị trường tài chính cho thấy đồng rúp tăng giá nhanh chóng so với đồng đô la Mỹ, từ trước chiến tranh là 70 rúp đổi 1 đô la Mỹ th́ sau đ̣n trả đũa đă lên 170 rúp đổi 1 đô la Mỹ. Động thái của ông Putin về cơ bản đă khôi phục được mặt bằng đồng rúp bị mất kể từ lệnh trừng phạt, giúp tỷ giá hối đoái hiện tại là khoảng 100 rúp đổi 1 đô la Mỹ.
Sau đ̣n trả đũa thứ hai của ông Putin, một số nước như Mỹ đă không thấy động tĩnh; nhưng một số nước như Đức bắt đầu tỏ ra âm thầm hạ nhiệt, cung cấp đồng euro cho Ngân hàng Xuất nhập khẩu của Nga để lấy đồng rúp trả cho khí đốt tự nhiên. Tại nhiều nước khác, chẳng hạn như Vatican, có tin đă chuyển 10 triệu euro mua rúp từ Ngân hàng Trung ương Liên bang Nga để thanh toán cho lượng khí đốt tự nhiên do Nga cung cấp, điều này hoàn toàn phù hợp với kế hoạch của Nga.
Nếu Ấn Độ và Trung Quốc tham gia vào việc sử dụng đồng rúp th́ có thể củng cố hơn nữa vị thế của đồng rúp. Một tháng sau khi bắt đầu chiến tranh Nga-Ukraine, Chính phủ Mỹ phát hiện ra rằng Ấn Độ đang nhập khẩu rất nhiều dầu của Nga với giá thấp. Các quan chức Mỹ đă cảnh báo rằng nếu Ấn Độ tăng cường nhập khẩu dầu từ Nga có thể khiến Ấn Độ gặp “rủi ro rất lớn”. Nhưng vấn đề là các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga không ngăn được các nước khác mua dầu của Nga, Washington chỉ hy vọng các nước “hạ nhiệt” mua dầu của Nga. Nhưng trong thế giới đạo lư ngày càng sa sút, liệu các nước có thể không chớp lấy cơ hội này trước sự cám dỗ của dầu mỏ giá rẻ của Nga? E rằng sẽ khó khăn. Sau khi chiến tranh Nga-Ukraine bùng nổ vào ngày 24/2, nước nhập khẩu và tiêu thụ dầu lớn thứ 3 thế giới là Ấn Độ đă tận dụng cơ hội Nga hạ mạnh giá dầu để mua dầu của Nga thông qua đấu thầu. Trong ṿng một tháng sau chiến tranh, Ấn Độ đă mua ít nhất 13 triệu thùng dầu của Nga, trong khi cả năm 2021 mua chưa đến 16 triệu thùng. Khi mua hàng của Ấn Độ tiếp tục tăng, Ấn Độ đang thiết lập một cơ chế để giải quyết thương mại với Nga, bao gồm cả thanh toán bằng đồng rupee của Ấn Độ.
Đ̣n trả đũa thứ ba của ông Putin thực sự gây chấn động, đặc biệt là đối với giới tài chính. Đó là Putin liên kết đồng rúp với vàng, hiện nay dường như chỉ là “thí điểm” để xem hiệu quả thế nào, liệu người dân Nga có dùng đồng rúp mua vàng qua đó phân tán dự trữ vàng không. Do Mỹ đă đóng băng một phần dự trữ vàng của Nga và hạn chế các nước mua vàng của Nga, việc mua quy mô lớn đă trở nên bất khả thi nên rơ ràng ông Putin chọn biện pháp phân mảnh để giấu nguồn lực này trong dân chúng. Nếu các ngân hàng lớn của Nga có thể hút đồng rúp và bán vàng thành công cho người dân Nga, th́ sẽ hạn chế được phần nào lệnh trừng phạt của Mỹ đối với hoạt động bán vàng. Nhưng ư nghĩa thực sự của động thái này, trong mắt cộng đồng tài chính, c̣n vượt xa hơn thế.
Đô la Mỹ vươn lên bá chủ thế giới là sau hai cuộc thế chiến, Mỹ thay Anh làm bá chủ hàng hải khiến kinh tế Mỹ trở thành lớn nhất thế giới, từ đó sức mạnh công nghệ, kinh tế, quân sự, văn hóa của Mỹ vượt qua Anh và tất cả các nước trên thế giới, đồng thời đă nhanh chóng thiết lập mô h́nh đô la Mỹ liên kết với vàng. Từ giữa thế kỷ 19 cho đến Thế chiến thứ I, Anh là chủ nợ lớn nhất thế giới, đồng bảng Anh (pound sterling) từng là tiền tệ chính của thương mại và tài chính thế giới. Thời điểm đó, tiền tệ được hỗ trợ bởi dự trữ vàng, trong khi lúc đó Anh có trữ lượng vàng lớn nhất thế giới, các nước theo xu thế dự trữ vàng và đồng bảng Anh. Đến giữa thế kỷ 20, nền kinh tế và xuất khẩu của Anh đều suy giảm và nguồn vàng của Đế quốc Anh cũng không c̣n duy tŕ được thế mạnh. Sau đó Mỹ vươn lên chiếm vị thế bá chủ của Anh.
Sau khi bắt đầu Thế chiến thứ I, thương mại quốc tế ảnh hưởng, hệ thống bản vị vàng sụp đổ, và vào năm 1929 xảy ra suy thoái kinh tế trên toàn thế giới. Năm 1944, hệ thống Bretton Woods được xây dựng, đồng thời thành lập Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (IBRD) thiết lập mức lăi suất cố định giữa đô la Mỹ và vàng, củng cố trật tự tiền tệ quốc tế ở phương Tây đă khôi phục thương mại quốc tế. Trong nửa thế kỷ qua, sự thống trị của đồng đô la Mỹ đă mạnh đến mức ngay cả vào năm 1971 khi đồng đô la Mỹ giảm giá so với vàng, cuối cùng đồng đô la Mỹ đă tách khỏi vàng và Mỹ từ bỏ chế độ bản vị vàng mà vẫn duy tŕ được dự trữ tiền tệ và địa vị tiền tệ số một thế giới. Ba cuộc khủng hoảng dầu mỏ thế giới kể từ năm 1973 đă một lần nữa gia cố vị thế của đồng đô la Mỹ.
Đ̣n đáp trả thứ ba của Nga được đảm bảo bằng vàng. Các nước sản xuất vàng lớn nhất thế giới, theo số liệu từ năm 2020 đến năm 2021 lần lượt là Trung Quốc (365 tấn và 370 tấn), Úc (328 tấn và 330 tấn), Nga (305 tấn và 300 tấn), Mỹ (193 tấn và 180 tấn), Canada (170 tấn và 170 tấn), Ghana (125 tấn và 130 tấn), Nam Phi (96 tấn và 100 tấn); và các nước khác khoảng 100 tấn như Uzbekistan, Mexico, Indonesia, Peru, Sudan. Có nghĩa là Nga, Úc và Trung Quốc đều đang sản xuất vàng hết công suất, mỗi năm khoảng 300-400 tấn. Kể từ năm 2014, Nga cũng đă công khai tích trữ vàng và đô la Mỹ.
Về tổng lượng vàng dự trữ, Mỹ đang vượt xa với 8200 tấn vàng hiện có, cao hơn nhiều so với vị trí thứ hai là Đức (3370 tấn), tiếp theo là Ư (2450 tấn), Pháp (2440 tấn), Nga (2200 tấn), Trung Quốc (1920 tấn), và Thụy Sĩ (1040 tấn). Các nước khác, từ Nhật Bản đến Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Đài Loan, Anh,… đều có trữ lượng vàng trong khoảng 300-700 tấn. Ở một mức độ nhất định th́ dự trữ vàng và năng lực sản xuất vàng của Nga có thể hỗ trợ đ̣n đáp trả thứ ba của ông Putin và cũng gây ra một chút đe dọa đối với đồng đô la Mỹ.
Đồng rúp của Nga được liên kết với đồng đô la Mỹ tạo cơ hội cho đồng rúp có thể trở thành đồng tiền bá chủ mới chiếm vị thế so với đồng đô la Mỹ. Tuy nhiên, chỉ dự trữ vàng và dầu mỏ không đủ để hỗ trợ cho đồng rúp. Hoạt động tiêu thụ của thế giới không chỉ có dầu và khí tự nhiên mà c̣n vô số sản phẩm khác với ưu thế mạnh mẽ của thị trường Mỹ (về nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ, điện tử, các ngành công nghệ cao)… , trong khi những nền tảng của xă hội hiện đại này là thứ nước Nga hoàn toàn không thể có được. Như Einstein đă nói, nếu loài người quay trở lại thời đại hồng hoang đốt nương làm rẫy th́ sau cuộc chiến tranh thế giới thứ III bằng hạt nhân, cuộc chiến tranh thế giới thứ IV của loài người sẽ đánh nhau bằng gậy và đá. Có lẽ lúc đó, đồng tiền của các nước đă vô dụng và vàng có thể trở thành đồng tiền duy nhất được chấp nhận trên toàn thế giới.
Ông Putin dự đoán đồng đô la Mỹ và đồng euro sẽ chết và mọi người sẽ chuyển sang “dự trữ thực tế về nguyên liệu thô” như đất đai, ngũ cốc và vàng. Đây tất nhiên là mơ tưởng của ông ta. Nhưng nếu điều đó thực sự xảy ra th́ vàng, đất đai, lương thực và nước ngọt sẽ trở thành vật chất và tài sản khan hiếm nhất của thế giới loài người, khi đó sẽ không c̣n tồn tại vấn đề đô la Mỹ, rúp, euro, nhân dân tệ. Đó là viễn cảnh sau chiến tranh hạt nhân thế giới, khi mà có thể sau đó các chính phủ và hệ thống tài chính trên toàn thế giới bị sụp đổ, mở ra một kỷ nguyên mới của loài người. Tất nhiên chúng tôi hy vọng rằng kỷ nguyên mới này sẽ là một thế giới của những con người thiện lương, đạo đức loài người được xây dựng lại…
Nh́n từ kinh nghiệm cá nhân của ông Putin, trước khi trở thành Tổng thống Nga, ông ta đă trải qua rất nhiều vai tṛ khác nhau trong cốt lơi của hệ thống quyền lực Nga.
Trước chiến tranh, thực tế kể từ năm 2000, ông Putin đă luôn được thế giới bên ngoài coi là nhà lănh đạo cao nhất của Nga và nhiều lần được Forbes chọn là “Người có ảnh hưởng nhất thế giới”, được đông đảo công luận thế giới ghi nhận là nhà chính trị mạnh mẽ. Dù vậy, kinh nghiệm của ông ta từ KGB đến khi vào Chính phủ Nga thời hậu Xô Viết hoàn toàn không có trực tiếp chi phối kinh tế và tài chính. Trong nhiệm kỳ tổng thống, các cải cách chính trị quan trọng là giảm thuế thu nhập (xuống 13%), giảm thuế suất lợi tức và xây dựng chính sách đất đai mới của Nga, tất cả đều không liên quan đến tài chính hiện đại.
Có nghĩa là nhiều khả năng 3 đ̣n phản công tài chính của ông Putin không phải là ư tưởng của ông ấy, mà là từ chuyên gia đứng sau. Ngay cả khi 3 đ̣n phản công tài chính không thể phá được vai tṛ thống trị của đồng đô la Mỹ th́ cũng có thể đánh sập vài mảng tường hoặc thậm chí một tầng của ṭa nhà hệ thống toàn cầu đồng đô la Mỹ. Sau 3 đ̣n phản công tài chính, ông Putin chỉ tuyên bố sẽ thử nghiệm trong vài tháng, dường như ông ta không biết trữ lượng vàng của Nga có thể trụ được bao lâu; thế giới cũng đang hồi hộp theo dơi xem “rúp dầu khí” có thể tác động như thế nào đối với “đô la dầu khí”. Tất nhiên lịch sử sẽ làm rơ hơn về bản chất của ông Putin và cuộc chiến Nga-Ukraine; c̣n kết quả cuối cùng của các biện pháp trừng phạt tài chính và hành động đáp trả tùy thuộc vào chiến tranh kết thúc như thế nào.
Tạ Điền
Tiến sĩ Tạ Điền, giảng dạy tại Trường Kinh doanh Aiken của Đại học Nam Carolina Mỹ
Các tin tặc của chính phủ Nga thực hiện nhiều cuộc tấn công mạng chống lại Ukraine dường như để hỗ trợ các cuộc tấn công quân sự và các chiến dịch tuyên truyền trên mạng của Moscow, công ty Microsoft cho biết trong một phúc tŕnh ngày 27/4.
Các cuộc xâm nhập được báo cáo - một số chưa từng được tiết lộ trước đây - cho thấy rằng tấn công tin tặc đóng một vai tṛ lớn hơn trong thời gian xảy ra cuộc xung đột, so với những ǵ đă được công bố trước đây.
Các nhà nghiên cứu ghi nhận cuộc tấn công kỹ thuật số khốc liệt, mà Microsoft cho biết đă bắt đầu một năm trước cuộc xâm lược ngày 24/2 năm nay của Nga, có thể đă đặt nền tảng cho các nhiệm vụ quân sự khác nhau trong lănh thổ bị chiến tranh tàn phá.
Trong khoảng thời gian từ ngày 23/2 đến ngày 8/4, Microsoft quan sát tổng cộng 37 cuộc tấn công mạng gây nhiều thiệt hại của Nga bên trong Ukraine.
Ṭa đại sứ Nga tại Washington không trả lời ngay yêu cầu b́nh luận.
Các chuyên gia nói phát hiện này cho thấy chiến tranh hiện đại có thể kết hợp với các cuộc tấn công kỹ thuật số như thế nào.
Microsoft nói chiến dịch quân sự và chiến dịch tin tặc được Nga thực hiện "song hành chống mục tiêu chung đề ra."
Ví dụ, vào ngày 1/3 - cùng ngày một tên lửa Nga bắn vào tháp truyền h́nh của Kyiv - các công ty truyền thông ở thủ đô Ukraine cũng bị tấn công bằng những vụ xâm nhập phá hoại và gián điệp mạng.
Trong một trường hợp khác, nhóm nghiên cứu an ninh mạng của công ty ghi nhận "các tin tặc bị nghi ngờ là người Nga" lờn vờn vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine tại thành phố Sumy, đông bắc nước này, hai tuần trước khi t́nh trạng thiếu điện trên diện rộng được báo cáo trong khu vực vào ngày 3/3.
Ngày kế tiếp, Microsoft nói, các tin tặc Nga đă đột nhập vào một mạng chính phủ ở thành phố Vinnytsia, miền trung Ukraine. Hai ngày sau, tên lửa san bằng sân bay của thành phố.
Ông Victor Zhora, một quan chức an ninh mạng hàng đầu của Ukraine, ngày 27/4 cho biết ông tiếp tục chứng kiến các cuộc tấn công mạng của Nga nhắm vào các công ty viễn thông địa phương và các nhà điều hành mạng lưới năng lượng.
Kể từ khi cuộc chiến bắt đầu, các học giả và các nhà phân tích nói Nga dường như kém tích cực trong lĩnh vực mạng chống lại Ukraine so với dự kiến. Báo cáo của Microsoft tiết lộ một loạt các hoạt động mạng độc hại, dù tác động trong hầu hết các trường hợp là không rơ ràng hoặc không có bằng chứng ngay lập tức.
Cách đây hai tuần, chính phủ Mỹ đă công khai vạch trần một vũ khí mạng, được gọi là Pipedream, được thiết kế để làm hỏng các hệ thống kiểm soát công nghiệp. Mặc dù chưa biết công cụ này có phải của Nga hay không, nhưng nó được xem là rất nguy hiểm và việc phát hiện ra nó trùng hợp với cuộc xung đột ở Ukraine.
Vào hôm thứ Năm, Tổng thống Joe Biden đă đề nghị Quốc hội cấp 33 tỷ Mỹ Kim để tài trợ cả nhân đạo và quân sự cho Ukraine đến hết tháng 9 năm nay. Gói viện trợ khổng lồ đi kèm với đề nghị với Quốc hội rằng Ḥa Kỳ sửa đổi một số luật h́nh sự lâu đời để giúp Mỹ dễ dàng bán bớt tài sản bị tịch thu của các nhà tài phiệt Nga bị trừng phạt.
33 tỷ Mỹ Kim bao gồm yêu cầu hỗ trợ quân sự và an ninh bổ sung trị giá 20.4 tỷ Mỹ Kim cho Ukraine, cũng như khoản tiền bổ sung để tài trợ cho các nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm tăng cường an ninh châu Âu hợp tác với các đồng minh NATO.
Nguyễn Hùng
Việt Nam vẫn tiếp tục các chuyến thăm viếng tới Nga và thậm chí không phủ nhận việc có thể sẽ tham gia tập trận chung với đất nước đang tàn phá Ukraine trong thời gian tới.
Ngoại trưởng Anh vừa có tuyên bố cứng rắn như “bà đầm thép” mới trong đó bà đặt mục tiêu giúp Kyiv quét sạch quân Nga khỏi toàn bộ lănh thổ Ukraine.
Trong bài phát biểu trước các nhà ngoại giao ở London nhân Lễ Phục sinh, Bà Liz Truss cũng cảnh báo đích danh Trung Quốc và tuyên bố họ sẽ không ngóc đầu lên thêm được nếu không chơi theo luật.
Dù không nhắc tên Việt Nam, lời nhắn nhủ đanh thép của bà cũng có thể được hiểu là dành cho những nước có giá trị gần với Nga hơn phần c̣n lại của thế giới như chính thể ở Hà Nội.
Cụ thể bà Truss nói nước Anh thấu hiểu 141 thành viên Liên Hiệp Quốc đă lên án cuộc chiến của Nga ở Ukraine v́ các nước này tôn trọng chủ quyền quốc gia, tôn trọng luật pháp quốc tế và luật chơi nói chung.
Việt Nam nằm trong số 35 nước bỏ phiếu trắng và không thuộc đại đa số các quốc gia ngoại trưởng Anh nhắc tới. Về sau Việt Nam thậm chí c̣n bỏ phiếu chống lại việc loại Nga ra khỏi Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc bất chấp những thống khổ mà Nga gây ra cho thường dân Ukraine.
Việt Nam vẫn tiếp tục các chuyến thăm viếng tới Nga và thậm chí không phủ nhận việc có thể sẽ tham gia tập trận chung với đất nước đang tàn phá Ukraine trong thời gian tới.
Trong bài phát biểu chừng nửa tiếng hôm 27/4 tại London, bà Truss vài lần nhắc tới Indonesia và khối ASEAN nhưng không một lần nhắc tới Việt Nam, điều cho thấy rơ họ không coi Việt Nam là đối tác hàng đầu về an ninh thế giới cũng như khu vực. Ngoài Indonesia, bà Truss nói Anh coi trọng hợp tác với Nhật Bản, Úc và cả Ấn Độ khi nhắc tới an ninh ở châu Á Thái B́nh Dương.
Bộ trưởng Ngoại giao Anh tuyên bố đây là lúc cần “dũng cảm chứ không phải thận trọng”. Sự dũng cảm của Ukraine đă làm phương Tây phải thay đổi cách nh́n và mức độ ủng hộ. Việt Nam đương nhiên nằm trong nhóm nước thận trọng chứ không phải dũng cảm. Hà Nội cũng không có thái độ “đoàn kết và cứng rắn” như Anh mong muốn nhằm sớm buộc Nga phải chấm dứt chiến tranh.
Một cảnh báo khác mà người phụ trách chính sách ngoại giao Anh đưa ra là các quốc gia trên thế giới đừng mong đợi phương Tây sẽ cho phép họ khai thác các thị trường béo bở, chẳng hạn thị trường chiếm gần 50% kinh tế thế giới của các nước trong G7, nếu họ không có thái độ đúng đắn. Bà Truss nói Nga đă có những hành động gây hấn khi các quốc gia phát triển mở rộng cửa với nền kinh tế Nga và điều này khiến luật chơi thay đổi. Quyền tiếp cận kinh tế sẽ không tự nhiên mà có; nó chỉ dành cho những ai xứng đáng – đó là tân chính sách của Anh.
Người được xem là một trong các ứng viên cho vị trí thủ tướng Anh trong tương lai cũng tuyên bố phương Tây đă sai lầm khi nghĩ rằng sự gắn kết kinh tế sẽ kéo theo cải cách chính trị. Đây là lư do họ sẽ chọn mặt gửi vàng chứ không tiếp tục giúp cho các quốc gia độc đoán làm giàu trong khi tiếp tục trấn áp người dân của chính họ và không tuân theo luật chơi quốc tế.
Anh nhắc lại chuyện sẽ đảm bảo để cho các nước dân chủ như Đài Loan có thể tự bảo vệ họ bằng cách trang bị vũ khí tối tân và các sự ủng hộ khác. Bà Truss dẫn lại lời Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy “tự do phải được trang bị vũ khí tốt hơn bạo quyền” và điều này cũng đồng nghĩa với việc những nước như Việt Nam khó mà có thể mua các vũ khí lợi hại của phương Tây nếu tiếp tục đi theo con đường của các quốc gia như Nga và Trung Quốc.
Đương nhiên Anh chủ yếu nhắm tới Nga, nước đang gây chiến, và Trung Quốc, nước có tiềm năng gây chiến trong tương lai. Điều trớ trêu là ngoài Đài Loan, Việt Nam lại là nước dễ có xung đột với Trung Quốc hơn so với các quốc gia châu Á khác. Trong cuộc chiến của Nga với Ukraine hiện nay, Việt Nam có lập trường gần như đồng nhất với Trung Quốc. Khó có thể tưởng tượng Hà Nội có lập trường tương tự nếu tên Nga được thay bằng Trung Quốc và Ukraine được thay bằng Việt Nam. Lần cuối Trung Quốc giết hàng chục binh sĩ Việt Nam xảy ra cách đây không quá lâu – đó là hải chiến Trường Sa hôm 14/3/1988 theo sau cuộc chiến biên giới 1979 và hải chiến Hoàng Sa với Việt Nam Cộng hoà hồi năm 1974.
Ông Jens Stoltenberg, Tổng thư kư NATO, vào hôm thứ Năm, 28 tháng 4, tuyên bố NATO sẵn sàng tiếp tục hỗ trợ Ukraine trong cuộc chiến chống Nga trong nhiều năm, bao gồm cả việc giúp Kiev chuyển từ vũ khí thời Liên Xô sang những vũ khí và hệ thống hiện đại của phương Tây.
Hăng tin Reuters cho hay ông phát biểu sau khi Điện Kremlin khuyến cáo rằng việc cung cấp vũ khí của phương Tây cho Ukraine, bao gồm cả vũ khí hạng nặng, đă đe dọa an ninh của lục địa châu Âu “và gây ra sự bất ổn”. Người đứng đầu NATO khẳng định phương Tây sẽ tiếp tục gây áp lực tối đa lên ông Vladimir Putin, Tổng thống Nga, để chấm dứt cuộc xâm lăng Ukraine thông qua các lệnh trừng phạt cũng như việc viện trợ kinh tế và quân sự cho Kiev.
Chuyên gia: Cần xử lư triệt để vấn đề tập đoàn lớn của Mỹ thân Trung Quốc
Trương Uyển
Ông Clyde Prestowitz, chủ tịch Viện Chiến lược Kinh tế (Economic Strategy Institute), một tổ chức tư vấn của Washington, khi làm chứng trước Ủy ban Đánh giá An ninh và Kinh tế Mỹ – Trung Quốc, đă cảnh báo vấn đề một số công ty lớn của Mỹ liên quan đến Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).
Ủy ban Đánh giá An ninh và Kinh tế Mỹ – Trung Quốc (US-China Economic and Security Review Commission – USCC) là cơ quan được Quốc hội Mỹ ủy quyền thành lập vào tháng 10/2000 để giám sát và điều tra các vấn đề an ninh quốc gia, thương mại và kinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc. Báo cáo do ủy ban công bố hàng năm được coi là tài liệu tham khảo quan trọng để Quốc hội Mỹ và Nhà Trắng quyết định chính sách Mỹ – Trung.
Chuyên gia Prestowitz cho biết trong văn bản làm chứng cho USCC vào ngày 6/4 rằng tách khỏi Trung Quốc nên là mục tiêu hàng đầu trong chính sách thương mại của Mỹ. Do đó, một mục tiêu khác trong chính sách thương mại của Mỹ cần nhắm vào trách nhiệm đối với các công ty lớn của Mỹ.
Ông cũng nhận định vấn đề không chỉ về thương mại mà c̣n về đầu tư, nghĩa là “các công ty công nghệ tiên tiến đang đầu tư vào đâu và họ đang sản xuất ở đâu” và “lư do tại sao họ đưa ra quyết định”…
Chính phủ Mỹ phải bắt đầu truy hỏi các CEO của những công ty đó rằng họ sẽ mang lại lợi ích như thế nào cho Mỹ bằng cách chuyển hoạt động sản xuất và phát triển công nghệ của họ tại Trung Quốc? “Khi những CEO này ra điều trần trước Quốc hội, họ luôn thể hiện là ‘CEO của Mỹ’, nhưng họ có thực sự như vậy không? Người đứng đầu Apple có đang nghĩ về điều ǵ tốt cho nước Mỹ không, hay chỉ nghĩ có thể nhận được bao nhiêu trợ cấp từ Bắc Kinh và lợi nhuận thu được có thể được đặt ở Bermuda hoặc Singapore để tránh phải trả thuế ở Mỹ?”
Tại phiên điều trần của USCC ngày 14/4, chuyên gia Prestowitz đă nêu ví dụ về Apple. Ông cho biết, ở mức độ nhất định tất cả các sản phẩm Apple sản xuất và bán đều xuất phát từ các dự án nghiên cứu được tài trợ bởi Chính phủ Mỹ, kể từ khi thành lập đến nay, công ty này đă nhận được nguồn tài trợ đáng kể từ những người nộp thuế tại Mỹ. Thế nhưng tất cả các sản phẩm của Apple đều được sản xuất tại Trung Quốc.
Văn bản làm chứng của ông cho biết rằng CEO Timothy Donald Cook của Apple có ảnh hưởng chính trị cực kỳ mạnh mẽ ở Washington. Apple có một đội quân luật sư và nhà vận động hành lang, nhiều điều luật do chính những người đó khởi xướng. Ông Cook luôn sẵn sàng giao tiếp với các quan chức hàng đầu của Chính phủ Mỹ và Apple đă thực hiện các khoản quyên góp chính trị đáng kể.
Nhưng ở Trung Quốc, ông Cook không chỉ không có ảnh hưởng ǵ về chính trị mà Apple c̣n thường xuyên bị chèn ép, vậy mà thái độ của ông ấy đối với Bắc Kinh là “cúi đầu” hợp tác; trong khi Trung Quốc thiếu pháp quyền để bảo vệ ông và công ty của ông trước những t́nh huống như cắt điện đột ngột, thanh tra đột xuất, ngoài ra bất cứ lúc nào cũng có thể có chuyện làm nhà cầm quyền Bắc Kinh trút giận. Chuyên gia Prestowitz cho rằng thực tế là CEO của Apple ngán Bắc Kinh hơn và sẵn sàng có hành động thỏa hiệp với Bắc Kinh, thậm chí có thể đại diện cho Bắc Kinh vận động hành lang tại Quốc hội Mỹ.
Ông đă trích dẫn hai ví dụ về thái độ khác nhau của Apple trong cuộc điều tra vụ xả súng ở California và trong phong trào chống dẫn độ ở Hồng Kông:
– Ngày 2/12/2015, 14 người đă thiệt mạng và 21 người bị thương trong một vụ xả súng ở San Bernardino – California. Khi đó, FBI đă yêu cầu Apple mở khóa iPhone của kẻ giết người nhưng Apple từ chối. CEO Tim Cook cho biết vào thời điểm đó rằng yêu cầu của FBI không phù hợp nhu cầu an toàn đối với khách hàng của Apple.
– Nhưng 4 năm sau, trong “phong trào chống dẫn độ” ở Hồng Kông, công ty Apple đă gỡ bỏ ứng dụng di động HKmap.live theo yêu cầu của chính quyền Bắc Kinh.
Chuyên gia Prestowitz nói trước buổi điều trần rằng ứng dụng đó giúp những người biểu t́nh trẻ phát hiện cảnh sát ở đâu, qua đó giúp họ có thể chọn biểu t́nh ở nơi không có cảnh sát. Điều này khiến các nhà chức trách ở Bắc Kinh tức giận và tờ Nhân dân Nhật báo của ĐCSTQ bắt đầu công kích Apple. Sau đó vài ngày, ứng dụng HKmap.live đă biến mất khỏi Apple Store.
Nhưng không chỉ Apple mà c̣n có CEO nhiều công ty lớn khác cũng vậy.
Trong lời làm chứng bằng văn bản, chuyên gia Prestowitz cho biết ĐCSTQ tận dụng t́nh trạng phụ thuộc kinh tế vào các nước khác của các công ty này như một vũ khí để cưỡng chế. Ví dụ: Bắc Kinh đă hủy phát sóng các trận đấu của Hiệp hội Bóng rổ Mỹ ở Trung Quốc để trừng phạt người quản lư đội tuyển Mỹ v́ đă đăng tweet ủng hộ những người biểu t́nh ở Hồng Kông.
Ông cũng chỉ ra mục tiêu của Bắc Kinh là thay thế Mỹ trở thành cường quốc số một thế giới. Không chỉ về mặt chính trị và quân sự, ĐCSTQ muốn giành quyền lănh đạo và kiểm soát trong tất cả các lĩnh vực công nghệ tiên tiến.
V́ mục tiêu này, Bắc Kinh đă thực hiện một cách tiếp cận khác với các nước thị trường tự do: mạnh mẽ lôi kéo và thậm chí gây áp lực đối với đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc; buộc các công ty nước ngoài chuyển nhà máy sang Trung Quốc, sản xuất ở Trung Quốc và xuất khẩu ra nước khác; buộc các công ty nước ngoài đầu tư vào Trung Quốc chuyển giao toàn diện công nghệ. Gần đây, Bắc Kinh cũng khuyến khích các công ty Trung Quốc mua lại các tổ chức công nghệ cao của nước ngoài để chuyển giao công nghệ.
Về phía Mỹ, ông Prestowitz lập luận rằng chính sách của Mỹ gần như hoàn toàn phù hợp với các mục tiêu của ĐCSTQ. Chính sách của Mỹ khuyến khích chuyển giao sang Trung Quốc công nghệ từ Mỹ và từ những nước tự do khác, đồng thời tập trung mục tiêu thúc đẩy phát triển công nghệ mới trong nước Mỹ; cho phép các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán Mỹ mà không cần đáp ứng các tiêu chuẩn niêm yết giống như các công ty Mỹ; việc thực thi không nghiêm các hiệp định thương mại cũng như khuyến khích đưa qua Trung Quốc các hoạt động gia công mà không thể kiểm soát kỹ lưỡng bí mật khoa học công nghệ đă dần làm suy yếu khả năng cạnh tranh và vị trí dẫn đầu của Mỹ trong lĩnh vực sản xuất và công nghệ.
Chuyên gia Prestowitz lập luận rằng trên thực tế, ĐCSTQ đă và đang vận hành một chương tŕnh phát triển kinh tế/công nghiệp toàn diện theo chủ nghĩa trọng thương, trong khi giới lănh đạo Mỹ có xu hướng tin rằng ĐCSTQ sẽ trở thành “bên liên quan có trách nhiệm trong trật tự toàn cầu dựa trên luật pháp và tự do”.
Ông nhắc lại khi ĐCSTQ gia nhập WTO th́ thế giới phương Tây do Mỹ dẫn đầu đă tưởng tượng rằng thương mại tự do có thể thúc đẩy quá tŕnh dân chủ hóa Trung Quốc. Nhưng kết quả không như thế, thậm chí ngược lại khiến ĐCSTQ gây đe dọa nhiều hơn đối với các nền dân chủ.
Từ những vấn đề trên, Prestowitz ủng hộ việc thành lập NATO Kinh tế (ENATO) để thay thế Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Theo đó trong thương mại với Trung Quốc, các thành viên ENATO phải có chính sách chung về thương mại, đầu tư và chuyển giao công nghệ: hạn chế tối đa phụ thuộc vào Trung Quốc về thiết bị viễn thông, chất bán dẫn, robot cũng như mọi sản phẩm và dịch vụ công nghệ tiên tiến khác; không cho phép bán sang Trung Quốc các sản phẩm công nghệ tiên tiến cốt lơi; những công ty Mỹ sản xuất mọi thứ ở Trung Quốc giống như kiểu công ty Apple th́ phải chuyển phần lớn hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc và ngừng chuyển giao bất kỳ công nghệ tiên tiến nào cho Trung Quốc.
“Tóm lại là giới chức Mỹ phải ngừng sách lược cố gắng thuyết phục ĐCSTQ, thay vào đó là hành động để chống lại sự thao túng của ĐCSTQ”, chuyên gia Prestowitz nhấn mạnh.
Bộ trưởng Các lực lượng vũ trang Anh James Heappey tuyên bố Ukraine có quyền tấn công các mục tiêu bên trong lănh thổ Nga bằng vũ khí của Anh. Ông Heappey thậm chí cho rằng, việc Ukraine tấn công lănh thổ Nga là "hoàn toàn hợp pháp" và Anh ủng hộ động thái này, theo Business Insider và Newsmax.
Washington Post: Một con đường thoát hiểm bây giờ có vẻ hấp dẫn đối với Putin chăng?
Tác giả: David Ignatius/ Trần Ngọc Cư, dịch
Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Hai đă chống chế với những người đến thăm Điện Kremlin rằng các đối thủ của ông đang cố gắng “giành chiến thắng trên chiến trường” và “hủy diệt nước Nga từ bên trong”. Lần này ông ta không chỉ bị hoang tưởng.
Quyết tâm của phương Tây đang trở nên cứng rắn trong cuộc chiến Ukraine. Trong nhiều tháng, chính quyền Biden đă cầu xin Putin t́m "lối thoát" khỏi cuộc đối đầu. Giờ đây, mục tiêu được tuyên bố công khai của Hoa Kỳ là giúp Ukraine đánh bại Nga và vô hiệu hóa cỗ máy chiến tranh của Putin để nó không c̣n đe dọa các nước láng giềng trong tương lai.
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin, một người cẩn thận với lời nói của ḿnh, đă tuyên bố rơ ràng hôm thứ Hai sau chuyến đi đến Kyiv để thúc đẩy sự kháng cự của Ukraine: “Chúng tôi muốn thấy Nga suy yếu đến mức không thể làm những điều mà họ đă làm trong việc xâm lược Ukraine”. Austin đă lặp lại thông điệp đó hôm thứ Ba sau cuộc hội đàm với các đồng minh NATO ở Đức.
Đây là một chiến lược với khả năng mất c̣n rất cao - những nỗ lực nhằm làm suy yếu sức mạnh một quốc gia khác bằng các biện pháp quân sự và kinh tế mà trước đây thường không có kết quả mấy - và tôi đă yêu cầu Nhà Trắng giải thích cặn kẽ các phát biểu nói trên. Một phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia trả lời: “Chúng tôi muốn Ukraine giành chiến thắng. Chúng tôi dự định biến cuộc xâm lược này thành một thất bại chiến lược đối với Nga. Một trong những mục tiêu của chúng tôi là hạn chế khả năng Nga làm điều ǵ đó như thế này một lần nữa".
Đánh giá của phương Tây khi họ siết chặt các ốc vít đă được Ngoại trưởng Antony Blinken tuyên bố thẳng thừng hôm thứ Hai: “Nga đang thất bại; Ukraine đang thành công”. Điều đó chắc chắn đúng sau hai tháng chiến tranh đầu tiên, nhưng những ngày đẫm máu nhất của chiến dịch này có thể c̣n ở phía trước. Các câu hỏi đặt ra trong tương lai là, liệu chiến lược gây áp lực có thành công trong việc làm tê liệt Putin hay không và với cái giá phải trả là bao nhiêu.
Cho đến nay, quân đội Nga đă bị đánh trọng thương. Đánh giá thiệt hại chính xác nhất mà tôi thấy được đến từ Ben Wallace, Bộ trưởng Quốc pḥng Anh. Ông cho biết trong một bài phát biểu hôm thứ Hai rằng, 15.000 lính Nga đă bị giết, 2.000 xe bọc thép bị phá hủy và 60 máy bay trực thăng và máy bay chiến đấu bị bắn rơi. Wallace cho biết, đội quân xâm lược khổng lồ của Nga gồm 120 tiểu đoàn đă bị tổn thất 25% sức mạnh chiến đấu. Đó là một đ̣n quật vào cơ thể của Nga.
Một bức chân dung tổng hợp sơ sài về nhân mạng được thể hiện bằng những con số này đến từ Mediazone, một tập đoàn truyền thông độc lập của Nga. Các nhà nghiên cứu đă phân tích 1.744 báo cáo cụ thể về tổn thất nhân mạng của Nga. Họ nhận thấy những tổn thất nặng nề trong số lính tinh nhuệ như lính dù, lính thủy đánh bộ và lực lượng đặc biệt. Ít nhất 317 người chết được báo cáo là sĩ quan; 44 người có quân hàm từ trung tá trở lên. Những người lính đă ngă xuống đa số không tương xứng, đến từ các vùng nghèo khó của Dagestan trên dăy núi Caucasus và Buryatia ở miền đông Siberia.
“Không bao giờ nữa” là câu thần chú của phương Tây trong cuộc chiến này, cũng giống như sau năm 1945. Để đánh bại Putin, Mỹ và các đồng minh NATO đang bơm vũ khí và đạn dược vào Ukraine với tốc độ đáng kinh ngạc. Nhưng chiến thuật thực sự quyết định sẽ là bóp nghẹt bộ máy chiến tranh của Nga thông qua các biện pháp trừng phạt kinh tế.
Sự bóp nghẹt kinh tế này chỉ mới bắt đầu, nhưng một quan chức chính quyền Biden đă mô tả một số hiệu quả ban đầu. Xuất khẩu của Hoa Kỳ sang Nga đă giảm 80% so với một năm trước; các mặt hàng bị kiểm soát xuất khẩu đă giảm 99% giá trị. Tên lửa được dẫn chính xác dựa vào chip bán dẫn nước ngoài sẽ không được thay thế khi nguồn cung cấp cạn kiệt. Theo báo cáo của Ukraine, việc sản xuất xe tăng tại hai nhà máy của Nga đă dừng lại v́ thiếu các bộ phận phụ tùng nước ngoài.
Một quan chức châu Âu nói với tôi rằng, các nguồn thu nhập của Nga đang dần dần biến mất. Người mua đang tránh xa dầu của Nga trong các tàu chở dầu trên biển. T́nh trạng chảy máu chất xám đang gia tăng. Theo báo cáo của một tập đoàn công nghệ Nga, 50.000 đến 70.000 chuyên gia máy tính đă rời khỏi nước, và 100.000 người nữa dự kiến sẽ rời khỏi đất nước vào tháng Tư. Quan chức này dự đoán rằng, nền kinh tế Nga sẽ giảm 8,5% đến 15% trong năm nay.
Sức mạnh toàn cầu của Nga đang suy yếu theo nhiều cách khác. Các ứng cử viên của Moscow đă bị đánh bại trong tháng này trong cuộc bầu cử bốn cơ quan của Liên Hợp quốc. Nga đă bị đ́nh chỉ khỏi Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp quốc. Liên minh Viễn thông Quốc tế đă từ chối các ứng cử viên Nga cho bốn nhóm nghiên cứu đánh giá các vấn đề truyền thông. Những giấc mơ về lănh đạo công nghệ của Điện Kremlin đang chết dần trên các đồng bằng của Ukraine, cùng với những người lính của họ.
Đâu là những nguy cơ khi thương vong của Nga ngày càng tăng, sức ép kinh tế ngày càng thắt chặt, và Moscow dần mất đi sức mạnh xâm lược các nước láng giềng? Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov hôm thứ Hai cảnh báo rằng: “Về bản chất, NATO sẽ gây chiến với Nga thông qua một nước ủy nhiệm” và ông ta nhắc đến nguy cơ xung đột hạt nhân. Ông nói: “Rủi ro này nghiêm trọng. Nó không nên bị đánh giá thấp". Austin cho rằng, luận điệu của Lavrov là "rất nguy hiểm và vô ích".
Các siêu cường đôi khi thua các cuộc chiến v́ thiếu cân nhắc. Điều đó đă xảy ra với Hoa Kỳ ở Việt Nam và Afghanistan, và đó có thể là số phận của Nga ở Ukraine. Đoạn đường thoát hiểm chắc chắn phải trông hấp dẫn hơn đối với Putin bây giờ so với cách đây vài tháng.
__________
Tác giả: David Ignatius viết chuyên mục đối ngoại hai lần một tuần cho báo Washington Post. Cuốn tiểu thuyết mới nhất của ông là "The Paladin".
Một số thành phố ở Ukraine có kế hoạch đổi tên các đường phố và quảng trường có dính đến Nga trong tiến tŕnh ‘phi Nga hóa’ sau khi cuộc xâm lược của Moscow kết thúc.
Một ngày sau khi tháo dỡ tượng đài khổng lồ thời Liên Xô ở Kyiv vốn tượng trưng cho t́nh hữu nghị giữa Nga và Ukraine, hội đồng thành phố hôm 27/4 cho biết họ đă lên một danh sách 467 địa điểm có thể sẽ được cân nhắc đổi tên.
Trong đó có một quảng trường trung tâm được đặt theo tên của nhà văn thế kỷ 19 Leo Tolstoy và một con đường có tên là Hồ Baikal của Nga. Một con đường tên Minsk, thủ đô của Belarus, đồng minh thân cận của Moscow, cũng nằm trong danh sách.
Kể từ khi Ukraine tuyên bố độc lập khỏi Liên Xô vào năm 1991, tên của một số thành phố đă được thay đổi để xóa bỏ di sản của các quan chức Liên Xô vốn bị căm ghét. Một số giới chức Ukraine hiện muốn xóa bỏ tên của các tác giả, nhà thơ và núi non Nga.
Ông Ihor Terekhov, thị trưởng thành phố Kharkiv miền đông Ukraine, hôm 27/4 nói rằng ngay sau khi cuộc chiến với Nga kết thúc, ông sẽ đệ tŕnh một dự luật lên hội đồng thành phố của ḿnh để đổi tên các địa danh có dính đến Nga.
“Ngay cả khi không có những địa danh này, sẽ có quá nhiều vết sẹo nhắc nhở chúng ta trong một thời gian dài về kiểu láng giềng ǵ ở bên kia biên giới phía đông và phía bắc của chúng ta,” ông viết trên Telegram.
Các thành phố và thị trấn ở miền bắc Ukraine đă bắt đầu quá tŕnh đổi tên đường phố theo các đơn vị quân đội đă pḥng thủ ở đó.
Theo đề xuất của thống đốc vùng Chernihiv, các đường phố hoặc quảng trường ở thủ đô khu vực sẽ được đổi tên theo Lữ đoàn Xe tăng số 1.
Bộ trưởng Văn hóa Ukraine, ông Oleksandr Tkachenko, hồi tuần trước cảnh báo rằng không nên loại bỏ bất cứ thứ ǵ dính đến Nga.
Dẫn ra trường hợp Nikolai Gogol, tiểu thuyết gia người Nga nhưng sinh ra ở Ukraine làm ví dụ, ông nói một số ‘nhân vật... thuộc về kho di sản (văn hóa) toàn cầu’.
Các quan chức Ukraine cho biết, Nga đă phóng hai tên lửa hành tŕnh vào thủ đô Kiev khi Tổng thư kư Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đang ở thăm thành phố này.
Tờ The Guardian đưa tin, hai vụ nổ lớn làm rung chuyển Kiev vào tối qua (28/4) sau khi ông Guterres tới thăm hiện trường các ngôi mộ tập thể ở ngoại ô thành phố, và gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">🇺🇦This is how the house in Kiev where the cruise missile hit looks like. There are already six victims in hospitals.😔 <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/Kiev?src=hash&ref_sr c=twsrc%5Etfw">#Kiev</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/NoWar?src=hash&ref_s rc=twsrc%5Etfw">#NoWar</a> <a href="https://t.co/ZiKQZNEyOo">pic.twitter.com/ZiKQZNEyOo</a></p>— Katerina ❤️ (@digibyte_girl) <a href="https://twitter.com/digibyte_girl/status/1519811331905437696? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Các quan chức Ukraine đă lên án và nhấn mạnh thời điểm bất thường của vụ tấn công, chỉ đúng một ngày sau khi ông Guterres gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin. Bộ trưởng Quốc pḥng Ukraine Oleksi Rezniko cáo buộc đó là cuộc tấn công nhằm vào an ninh của Tổng thư kư Liên Hợp Quốc và an ninh của thế giới.
Thị trưởng Kiev Vitali Klitschenko cho biết, một trong hai quả tên lửa đă rơi trúng một ṭa nhà dân cư, làm ít nhất ba người bị thương. Tên lửa c̣n lại bắn trúng một cơ sở không người, gần ṭa nhà trên, thư kư báo chí của cơ quan các dịch vụ khẩn cấp quốc gia của Ukraine là Svetlana Vodolaga nói.
Các nhân chứng của Reuters trước đó cho biết, có hai tiếng nổ lớn trong thành phố.
Tuy nhiên, trong thông điệp bằng video được phát đi hàng ngày, Tổng thống Ukraine lại nói rằng: "Hôm nay, ngay sau khi cuộc gặp của tôi với Tổng thư kư Liên Hợp Quốc kết thúc ở Kiev, 5 tên lửa của Nga đă bay vào thành phố".
Hiện, Moscow chưa có b́nh luận ǵ về các vụ nổ ở Kiev. Nga đă rút quân khỏi khu vực gần Kiev từ đầu tháng này và kể từ đó tới giờ, nhiều quan chức cấp cao của Mỹ, châu Âu đă tới thăm thành phố này.
Quốc hội Mỹ đă thông qua một biện pháp gia hạn chương tŕnh thuê - vay quân sự thời Thế chiến II để gửi viện trợ cho Ukraine. Hăng AP đưa tin, dự luật Thuê - Vay Ukraine được thông qua với tỷ lệ phiếu ủng hộ áp đảo 417/10 phiếu trắng và đă được gửi tới bàn của Tổng thống Joe Biden để kư thành luật.
Theo dự luật, Tổng thống Mỹ được phép kư các thỏa thuận thuê - vay với Ukraine để cung cấp cho nước này các thiết bị pḥng thủ và vũ khí nhằm bảo vệ dân thường và tự vệ trước cuộc tấn công của Nga.
Một quan chức địa phương của Ukraine cho biết, quân Nga đă tấn công nhà máy thép Azovstal ở thành phố Mariupol với những đ̣n nặng nhất cho tới nay. Trong khi đó, một quan chức quốc pḥng cấp cao của Mỹ tiết lộ, Mỹ đă nhận thấy các dấu hiệu rằng quân Nga đang rời khỏi Mariupol và di chuyển về phía tây bắc dù giao tranh tại thành phố cảng Mariupol vẫn tiếp diễn.
Các vụ nổ lớn cũng xảy ra trên khắp đất nước Ukraine, ở Polonne - phía tây, tại Chernihiv gần biên giới với Belarus, và ở Fastiv - một trung tâm đường sắt lớn tại phía tây nam thủ đô. Thị trưởng Odessa ở nam Ukraine cho biết, hệ thống pḥng không đă chặn được một số rocket.
Theo giới chức Ukraine, Nga đang bắn phá ác liệt ở Donbass, trung tâm công nghiệp phía đông của Ukraine, nơi Kremlin coi là mục tiêu chính, và ở gần Kharkiv, thành phố phía đông bắc Donbass, nơi được coi là trọng điểm của cuộc tấn công của Nga.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Zaporizhzhia is 20-30 miles away from the fighting, by the latest information I have, and is located at this strategic juncture, which you can see by this map.<br><br>Evacuees from Mariupol, Melitopol and the Donbas region -- for example -- have congregated there. <a href="https://t.co/io35Zxr78o">pic.twitter.com/io35Zxr78o</a></p>— Tim Mak (@timkmak) <a href="https://twitter.com/timkmak/status/1519670989969408000? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Bộ Quốc pḥng Hoa Kỳ lộ ảnh các khẩu pháo 155 mm vận chuyển cho Ukraine
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The US Department of Defense showed the loading of 155-mm howitzers for shipment to Ukraine <a href="https://t.co/ywp7rVhQF5">pic.twitter.com/ywp7rVhQF5</a></p>— Oriannalyla 🇺🇦 (@Lyla_lilas) <a href="https://twitter.com/Lyla_lilas/status/1519822188370608129? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">A powerful moment for Ukraine before the <a href="https://twitter.com/hashtag/NFLDraft?src=hash&re f_src=twsrc%5Etfw">#NFLDraft</a> 💛💙<br><br>To help support people affected by the crisis in Ukraine, please visit <a href="https://t.co/sa1aIv01EY">https://t.co/sa1aIv01EY</a> <a href="https://t.co/ZdwZMuvQjO">pic.twitter.com/ZdwZMuvQjO</a></p>— NFL (@NFL) <a href="https://twitter.com/NFL/status/1519826787563233280? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Theo hợp đồng cho thuê, #Ukraine sẽ nhận được xe tăng chiến đấu M1A2 Abrams, xe bọc thép bộ binh M2A3 Bradley, pháo 155 mm M109A6 Paladin, Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao M142 (HIMARS) 227 mm 300 km.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">[2] According to lend-lease act, <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> will receive battle tanks M1A2 Abrams, infantry armored vehicles M2A3 Bradley, 155 mm howitzers M109A6 Paladin, 227mm 300 km range M142 High Mobility Artillery Rocket Systems (HIMARS). <a href="https://t.co/nXPmkUUCb7">pic.twitter.com/nXPmkUUCb7</a></p>— Victor Kovalenko (@MrKovalenko) <a href="https://twitter.com/MrKovalenko/status/1519825722617090049? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Những người lính chuyển pháo cho Ukraine lên máy bay tại Căn cứ Dự bị Không quân March ở California.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">▶️ U.S. soldiers load howitzers bound for Ukraine onto aircraft at March Air Reserve Base in California. <br><br>👉Biden Wants $33 Billion in New Ukraine Aid <a href="https://t.co/pcNPLylHox">https://t.co/pcNPLylHox</a> <a href="https://t.co/Y45lljieGk">pic.twitter.com/Y45lljieGk</a></p>— The Voice of America (@VOANews) <a href="https://twitter.com/VOANews/status/1519817486832594946? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Zelensky về yêu cầu của Biden 33 tỷ đô la cho Ukraine: “Đây là một bước đi rất quan trọng của Hoa Kỳ. Và tôi biết ơn người dân Mỹ và cá nhân Tổng thống Biden về điều đó. Tôi mong rằng Quốc hội Mỹ sẽ nhanh chóng ủng hộ yêu cầu giúp đỡ này đối với nhà nước của chúng tôi ”.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Zelensky on Biden’s request for $33 billion for Ukraine: “This is a very important step by the United States. And I am grateful to the American people and personally to President Biden for it. I hope that the Congress will quickly support this request for help to our state.” <a href="https://t.co/8oV6m8lGX1">pic.twitter.com/8oV6m8lGX1</a></p>— Christopher Miller (@ChristopherJM) <a href="https://twitter.com/ChristopherJM/status/1519784230796025859? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Bản đồ về t́nh h́nh ở Ukraine tính đến 00:00 UTC 29/04/22.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">A map of the approximate situation on the ground in Ukraine as of 00:00 UTC 29/04/22. <a href="https://t.co/chDgqWBDq3">pic.twitter.com/chDgqWBDq3</a></p>— Ukraine War Map (@War_Mapper) <a href="https://twitter.com/War_Mapper/status/1519828941661519872? ref_src=twsrc%5Etfw">April 29, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">These are the indicative estimates of Russia’s combat losses as of April 28, according to the Armed Forces of Ukraine. <a href="https://t.co/oCRFdZaxNW">pic.twitter.com/oCRFdZaxNW</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1519584091712245761? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
10 người bị thương do một cuộc tấn công tên lửa vào Kyiv.
Cơ quan T́nh trạng khẩn cấp của Ukraine thông báo rằng một cuộc tấn công bằng tên lửa của Nga đă khiến 10 người bị thương và phá hủy một phần hai tầng đầu tiên của ṭa nhà 25 tầng.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">⚡️10 people injured as a result of missile attack on Kyiv. <br><br>Ukraine’s State Emergency Service reported that a Russian missile strike injured 10 people and partly destroyed the first two floors of a 25-story building.<br><br>📸 State Emergency Service <a href="https://t.co/2Dp7nJcz1q">pic.twitter.com/2Dp7nJcz1q</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1519772458194198533? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
LHQ đă sẵn sàng tham gia vào việc sơ tán dân thường khỏi Azovstal ở Mariupol bị chiếm đóng.
Tại Kyiv, Tổng thư kư Liên hợp quốc Antonio Guterres nói rằng "các cuộc thảo luận chuyên sâu" đang được tiến hành về sự tham gia của Liên hợp quốc và Hội Chữ thập đỏ trong quá tŕnh sơ tán.
****
3 tên lửa của Nga bị đánh chặn ở Odessa Oblast.
Thống đốc Maksym Marchenko nói rằng các hệ thống pḥng không đă đánh chặn tên lửa và "bầu trời trong tầm kiểm soát của chúng." Hai tiếng nổ được cho là đă nghe thấy ở Odessa vào tối ngày 28 tháng 4.
****
Người Nga buộc các giáo viên trường học ở thị trấn bị chiếm đóng chuyển sang chương tŕnh giảng dạy của Nga.
Yuriy Sobolevskyi, phó chủ tịch Hội đồng khu vực Kherson, cho biết các hiệu trưởng trường học ở Henichesk ở Kherson Oblast đă được thông báo rằng giáo viên phải chuyển đổi hoặc đối mặt với việc bị sa thải.
****
Truyền thông Ba Lan: Tàu của quân đội Tây Ban Nha đến Ba Lan với 200 tấn hỗ trợ quân sự cho Ukraine.
Tàu Ysabel dài 149 mét mang theo lượng hàng viện trợ quân sự lớn nhất mà Tây Ban Nha từng cung cấp cho các lực lượng vũ trang Ukraine: vũ khí, 30 xe tải và 10 xe địa h́nh.
****
Biden yêu cầu Quốc hội 33 tỷ đô la cho Ukraine.
Tổng thống Joe Biden đă đề nghị Quốc hội hỗ trợ 33 tỷ USD cho Ukraine, bao gồm hơn 20 tỷ USD hỗ trợ quân sự, 8,5 tỷ USD hỗ trợ kinh tế trực tiếp cho chính phủ và 3 tỷ USD viện trợ nhân đạo.
****
Phó Thủ tướng Vereshchuk: 45 người Ukraine được thả trong cuộc trao đổi tù nhân mới với Nga.
Phó Thủ tướng Iryna Vereshchuk cho biết 13 sĩ quan, 20 binh sĩ và 12 dân thường đă được thả khỏi nơi giam giữ của Nga vào ngày 28/4.
****
Quan chức Kherson: Nga thiếu sự ủng hộ của người dân đối với cuộc trưng cầu dân ư được tổ chức ở Kherson.
Theo Yurii Sobolevskyi, Phó chủ tịch Hội đồng Khu vực Kherson, những người chiếm đóng Nga không có sự ủng hộ từ người dân địa phương và do đó không thể tổ chức một cuộc trưng cầu dân ư được dàn dựng.
****
CNN: Video mới cho thấy binh lính Nga, xe bên cạnh thường dân thiệt mạng ở Bucha.
Đoạn video do CNN thu được được quay vào ngày 12-13 tháng 3 bằng một máy bay không người lái. Nó cho thấy lực lượng và xe bọc thép của Nga gần xác của những người thiệt mạng ở Bucha.
****
Bloomberg: Đức 'sẵn sàng xem xét' bổ sung Sberbank vào gói lệnh trừng phạt tiếp theo của EU.
Bloomberg đưa tin vào ngày 28 tháng 4, trích dẫn các nguồn ẩn danh, rằng Đức "đă (trước đây) lo ngại rằng việc trừng phạt Sberbank sẽ làm gián đoạn các giao dịch liên quan đến năng lượng."
****
Bộ Quốc pḥng Anh: "Khoảng 20 tàu Hải quân Nga vẫn ở trong vùng hoạt động của Biển Đen", bao gồm cả tàu ngầm. "
Bộ này ngày 28/4 cho biết Nga không thể thay thế tàu tuần dương Moscow bị mất, v́ eo biển Bosporus vẫn đóng cửa với các tàu chiến không phải của Thổ Nhĩ Kỳ.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">⚡️ UK Defense Ministry: ‘Approximately 20 Russian Navy vessels remain in Black Sea’s operational zone, including submarines.’ <br><br>The ministry said on April 28 that Russia is unable to replace the lost cruiser Moskva, as the Bosporus Strait remains closed to non-Turkish warships. <a href="https://t.co/KxooI4RJfQ">pic.twitter.com/KxooI4RJfQ</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1519570026122166277? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Ukraine thừa nhận Nga chiếm được một số thị trấn, nhưng ‘với cái giá rất đắt’
Ukraine hôm 29/4 thừa nhận rằng họ đang hứng chịu tổn thất nặng nề trước cuộc tấn công của Nga ở miền đông, nhưng cho biết tổn thất của phía Nga thậm chí c̣n nặng nề hơn.
Ukraine thừa nhận mất quyền kiểm soát một số thị trấn và làng mạc ở miền đông kể từ khi Nga nối lại tấn công hồi tuần trước, nhưng cho biết quân Nga, vốn đă bị hao ṃn sau thất bại ở khu vực thủ Kyiv, đă phải trả giá đắt cho những ǵ họ chiếm được.
“Chúng tôi bị tổn thất nghiêm trọng nhưng mất mát của phía Nga c̣n lớn hơn nhiều... Tổn thất của họ hết sức to lớn,” cố vấn tổng thống, ông Oleksiy Arestovych, nói.
Anh cho biết giao tranh đặc biệt dữ dội xung quanh các thành phố Lysychansk và Severodonetsk, khu vực chính của Donbass mà Nga vẫn đang cố gắng giành lấy, với nỗ lực tiến về phía nam – từ Izium do Nga kiểm soát về phía Sloviansk.
“Do sự kháng cự mạnh mẽ của Ukraine, những vùng lănh thổ mà Nga chiếm được rất hạn chế và quân Nga đă phải trả cái giá rất đắt,” Bộ Quốc pḥng Anh cho biết trong bản cập nhật t́nh h́nh chiến sự.
Nguyễn Xuân Thọ
Trong những ngày gần đây, ở Moldova (Moldavie) đă xảy ra các đám cháy và vụ nổ trong khu vực ly khai Transnitria nằm sát biên giới Ukraine [1]. Truyền thông Nga đă đe dọa chính quyền Moldova và Ukraine về các hành động này. Thực hư ra sao?
Moldova là một nước nhỏ với diện tích 33.000 km² (bằng 1/10 Việt Nam) với dân số hơn 3,5 triệu, 85% nói tiếng Rumanie. Xứ này vốn là một tiểu vương quốc, luôn bị giành giật bởi các đế quốc Ottoman (Thổ Nhĩ Kỳ), Rumanie và Nga. Sau Cách mạng tháng 10-1917, ở đây đă h́nh thành một nhà nước Xô viết, nhưng trong Chiến tranh Thế giới II, lại bị Đức và đồng minh Rumanie thanh toán. Sau thắng lợi của Hồng quân năm 1945, nước Mondavie với thủ đô là Kischninov lại thành nước CHXHCN Xô viết. Nhiều sinh viên Việt Nam đă từng học ở đó.
Chế độ XHCN ở Moldova chấm dứt vào năm 1991, khi Liên Xô tan ră. Nước CH Moldava độc lập, theo chế độ dân chủ đại nghị ra đời. Nhưng ngay lúc đó, các lực lượng gốc Slave và thân Nga đă t́m cách tách khu vực Transnistria ở biên giới Ukraine ra khỏi chính quyền Kischinhov. Moldova đưa quân đến dẹp. Nội chiến bùng nổ với hơn 1000 người chết.
Trong suốt mấy chục năm XHCN, quân đội Liên Xô coi Moldova là một quân khu, do quân đoàn 14 quản. Khi nội chiến nổ ra, quân đoàn 14 dưới sự chỉ huy của tướng Lebed giữ vai tṛ trung lập (v́ trong đó có rất nhiều sỹ quan binh lính người Moldova). Cuối cùng uy tín chính trị của tướng Lebed đă giúp ḥa giải để hai bên ngừng bắn [2]. Nước "Cộng ḥa Transnitria Moldova“ tự ra đời, không được bất cứ nước nào công nhận. Quân đoàn 14 của Nga vẫn đóng ở đó, không theo một quy chế nào cả. Nước Moldova vẫn coi Transnitria là lănh thổ của ḿnh, không chấp nhận quyền tự trị của chính phủ bù nh́n ở "Thủ đô Tiraspol“. Nhưng cũng không dám tấn công.
Bị cô lập, Transnistria trở nên tiêu điều. Các xí nghiệp kinh tế từng liên hợp với Ukraine, Moldova, Rumanie thời kỳ XHCN đều đóng cửa. Thu nhập b́nh quân đầu người theo sức mua ở đây thấp nhất châu Âu (7000 USD/năm). Ở Moldova con số này xấp xỉ 14.000. Căng thẳng chủng tộc, bế quan tỏa cảng càng khiến dân chúng bỏ đi. Từ 500.000 dân năm 2015, nay chỉ c̣n khoảng 370.000 chịu ở lại với nhà nước ly khai.
Nếu Moldova được coi là túp lều nghèo ở châu Âu, th́ Transnistria là cô gái xanh xao, bị kẻ cướp cưỡng bức, bắt làm con tin ngay trong một góc lều đó và chủ nhà bất lực.
Khi Nga và Ukraine c̣n hữu hảo th́ quân đoàn 14 vẫn được tiếp tế bằng đường bộ từ cảng Sevastopol (mà Nga thuê lại của Ukraine) hay Odessa. 2000 quân Nga đóng ở Transnitria cùng 6000 quân ly khai là cái gai cấy vào giữa cơ thể Moldova. Nước Moldova bé nhỏ với 7000 quân chính quy, trang bị tồi luôn nh́n sang Transnitria với nỗi lo canh cánh.
Các chính phủ ở Kischinhov từ 1991 đến nay luôn do dự trong lựa chọn: Theo Nga hay hướng Tây? Mọi cải cách kinh tế và chính trị của đất nước cũng như con lắc, đu dây giữa hai cực nên suốt 30 năm qua, Moldova chưa đi xa được mấy, dù không có chiến tranh. Tháng 12.2020, nữ tổng thống cấp tiến Maia Sandu lên cầm quyền đă quyết tâm đưa Moldova lên con đường gia nhập EU [3]. Là nước nghèo và nhỏ, nhưng hai tháng qua Moldova đă chu cấp và giúp đỡ hơn 300.000 người tỵ nạn từ Ukraine sang (giả sử như VN nhận 10 triệu người tỵ nạn).
Khi Nga xâm lăng Ukraina cuối tháng 2.2022, việc đầu tiên mà Maia Sandu làm là khẩn thiết xin gia nhập NATO. Đây là hy vọng duy nhất của nước cộng ḥa bé nhỏ để không bị nuốt chửng.
Hôm 22.04.2022 thiếu tướng Nga Rustam Minnekajew nói rằng Nga sẽ chiếm toàn bộ vùng Donbas, miền Nam Ukraine bao gồm cả Odessa nối tới tận Transnistria, tạo thành một ṿng cung khổng lồ. Những ai hiểu về lịch sử đế quốc Nga sẽ không ngạc nhiên với tham vọng này. Trước 1989, xe tăng Nga từng nằm sâu tới tận Hungary, Tiệp Khắc, Đông Đức.
Trong suốt 30 năm qua, Nga chiếm đóng một vùng hầu như không có khả năng tự lập về kinh tế, phải bù lỗ nuôi chính quyền ly khai, phải chịu búa ŕu dư luận. Tất cả chỉ nhằm duy tŕ một đống than chiến tranh âm ỷ. Đống than này giờ đây có thể được thổi bùng để tạo ra đám cháy rừng ở Moldova, như đống than Donbas từng bùng cháy ở Ukraine.
V́ sợ những đám cháy lan sang nhà ḿnh mà cả Gruzia, Moldova, Thụy Điển và Phần Lan đă muốn xin vào NATO sau ngày 24.2.22. V́ chỉ có NATO mới đủ sức cứu họ trước đe dọa của Nga. Lư lẽ "Vào NATO để đe dọa Nga“ là đổi trắng thay đen.
NATO có phải là chiếc khiên thần có thể chặn đứng mọi ngọn lửa chiến tranh hay không? Xin thưa là không. Bài học ở Afghanistan, ở Trung Đông hay Nam Tư c̣n sờ sờ ra đó.
Afghanistan đang quay trở lại thời kỳ đồ đá v́ NATO chỉ đủ sức chặn Taliban bằng bom đạn (kèm theo nhiều cái chết oan uổng của dân thường), nhưng không phải là lực lượng có thể xây dựng một xă hội dân sự vững mạnh, một tầng lớp tinh hoa vừa có tri thức vừa đủ ḷng dũng cảm để bảo vệ đất nước trước sự man rợ của chính đồng bào ḿnh. Đó là việc của người Afghanistan.
NATO đă dẹp được cuộc nội chiến Nam Tư bằng bom, bằng việc kẻ lại đường biên giới lập ra nước Kosovo, nhưng không xóa bỏ được mọi hận thù chủng tộc và tôn giáo nhen nhúm lâu nay, do vậy ở Bosnia-Herzegowina, Kosovo hay ở Bắc Makedonia luôn âm ỷ những ḷ than chủng tộc, chỉ chờ lúc bùng cháy.
Trong chiến tranh Ukraine, NATO luôn dè chừng, không để bị lôi vào cuộc chiến. Do vậy cho đến nay Ukraine vẫn không có đủ vũ khí nặng để chặn quân Nga, chứ đừng nói đến phản công. Những ǵ quân Ukraine đạt được đến nay đều nằm ngoài mọi tính toán của giới tướng lănh NATO. Giờ đây, biết quân đội Nga không mạnh như họ vẫn nghĩ, NATO bớt sợ và ai cũng muốn đánh bại Nga. Nhưng không ai muốn bị Nga coi là kẻ thù chính (Ngoài Mỹ ở bên kia đại dương, có cái ô hạt nhân cứng nhất thế giới).
Mấy chiếc xe tăng Gepard cũ mà Đức mới hứa viện trợ cho Kyiv hôm 26.4 vừa qua là điển h́nh của thái độ nửa vời đó. Tặng để lấy tiếng là chính phủ Đức giúp vũ khí nặng, để khỏi bị dân chửi, nhưng không nặng đến mức khiến Nga tức giận. V́ Gepard là xe tăng pḥng không tầm thấp, dùng cho tự vệ, mà Ukraine đă có khá nhiều vũ khí pḥng không tầm thấp. Khi Ukraine hỏi tăng hạng nặng tấn công để đánh thủng các pḥng tuyến của Nga, cần các hệ thống pḥng không tầm cao để diệt máy bay và tên lửa từ xa th́ Berlin chỉ cười trừ, nói quanh.
Nếu NATO muốn đánh Nga đến người Ukraine cuối cùng th́ họ đă tuôn vào đó tất cả máy bay MIG, SUKOI, tất cả các xe tăng và hệ thống pḥng không S-300, S-400 mà các nước Đông Âu và Thổ Nhĩ Kỳ đang có, chứ không dền dứ, đùn đẩy cho nhau.
Ukraine trụ được cho đến hôm chủ yếu là nhờ:
- Tinh thần và chiến thuật của quân đội.
- Tŕnh độ tổ chức tốt của chính quyền nhằm sử dụng sức mạnh đoàn kết toàn quốc hỗ trợ chiến tranh.
- Sử dụng hightec cộng với tin tức t́nh báo của Mỹ, Anh để lấy yếu đánh mạnh.
- Viện trợ vũ khí đạn dược từ phương Tây.
Như vậy ngoại viện chỉ là môt phần, các yếu tố nội lực mới quyết định.
Nói như vậy để thấy rằng phương Tây chỉ chữa các đám cháy để lửa không bén sang nhà họ chứ không có khả năng và cũng không muốn nhảy vào phá tan cái ḷ lửa. Do vậy việc các nước nhỏ bám vào đó để nhờ chặn đám cháy rừng đang sắp lan ra tuy là việc cần thiết, nhưng cũng không thể đe dọa Nga.
Và phương Tây cũng không thể cứu giúp tất cả.
Để vào được các liên minh quân sự và kinh tế của phương Tây, ứng cử viên phải đạt nhiều tiêu chuẩn về kinh tế, chính trị, quân sự và cả văn hóa mà chủ nhà đặt ra. Trải qua các cải cách ngoạn mục, Ba-Lan, các nước Baltic tuy nằm sát Nga vẫn được tham dự cả EU lẫn NATO. Nếu Thụy Điển và Phần Lan nộp đơn th́ việc gia nhập NATO cả về quy chế lẫn ḥa nhập quân đội sẽ rất dễ dàng. Nhưng Ukraine, Gruzia, Moldova sẽ phải kinh qua giai đoạn thử thách, thẩm tra sẽ kéo dài, tùy thuộc vào nội lực và quyết tâm cải cách của từng nước.
Ukraine đang tạo cho ḿnh những h́nh ảnh tốt đẹp nhờ tầng lớp tinh hoa mới. Nhưng đi sâu vào mọi ngơ ngách, nạn tham nhũng, quan liêu vẫn c̣n nặng, kinh tế vẫn bị quản lư theo phương thức cũ trong khi xă hội dân sự mới phát triển.
Cả Ukraine và Moldova đều đă để lỡ khá nhiều cơ hội bứt ra khỏi ṿng cương tỏa của Nga khi đế quốc này c̣n suy yếu. Giờ đây họ đang đối diện với các đám cháy rừng mà ḷ lửa đă được kẻ đốt nhà gài cắm từ lâu.
Điều trùng hợp là sự hung hăng của Nga đă khiến giới chính trị ở hai nước này cùng t́m cách thoát Nga và hướng Tây.
Tuy chậm, nhưng người Ukraine đă chứng minh là họ đúng. Nếu thắng cuộc chiến tranh này, dù với giá nào cũng sẽ là một nước Ukraine khác hẳn.
Ngược lại: Thất bại về quân sự, bi bao vây kinh tế, cô lập về chính trị và văn hóa sẽ khiến Nga suy sụp. Dù có chiếm được đất nhưng không được dân chấp nhận th́ kẻ đốt rừng sẽ măi măi ngồi bên đống tro tàn.
V̀ SAO XE TĂNG NGA DỄ BỊ 'BAY ĐẦU'?
Yếu điểm của xe tăng hay bị đối phương khai thác nhiều chính là hai bộ xích bên hông, chỉ cần bắn đứt xích một bên thôi cũng đủ khiến nó nằm liệt tại chỗ. Thế nhưng những tấm h́nh chụp xe tăng Nga bị loại ở Ukraine lại thường là bị 'thổi bay đầu' xe nằm một nơi pháo tháp nằm một nẻo ngay từ những ngày đầu cuộc chiến.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">🇷🇺Russian tanks with their tops blown off are just the latest sign that Russia's invasion of Ukraine isn't going to plan. <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> 🫶<br> <a href="https://t.co/X0c0HeMYIu">https://t.co/X0c0HeMYIu</a></p>— Make it Stop - Liberty and Justice for All 🌊🌊🌊 (@mcarr2021) <a href="https://twitter.com/mcarr2021/status/1519697057849565185? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Nguyên nhân khiến xe tăng Nga bị 'bay đầu' theo phóng viên Brad Lendon CNN là do lỗ hổng thiết kế 'jack-in-the-box' của nó mà phương Tây đă biết đến từ cuộc chiến tranh vùng Vịnh thập niên 90s có liên quan đến cách Nga trang bị đạn dược cho xe tăng của họ (tanks' ammunition is stored)
Không giống như xe tăng hiện đại của phương Tây, xe tăng của Nga mang nhiều đạn bên trong pháo tháp khiến nó rất dễ 'tổn thương' ngay cả khi trúng đạn ở bộ phận khác hiệu ứng xung kích được tạo ra vẫn có thể làm nổ tung toàn bộ kho đạn lên tới 40 quả đạn chứa trong nó.
Lượng sóng xung kích khiến pháo tháp xe tăng Nga 'rơi rụng' như lá mùa Thu theo ước tính của các chuyên gia phương Tây đủ mạnh làm nổ tung ṭa nhà hai tầng.
Theo bộ trưởng quốc pḥng Anh Ben Wallace cho biết hôm Thứ Hai đến nay Nga đă mất 580 xe tăng cùng khoảng 15 ngàn lính, tổn thất nặng này đă khiến cuộc xâm lược Ukraine của Nga không đúng như họ dự tính ban đầu.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Ukrainian Special Forces soldier pictured with a destroyed Russian tank <a href="https://t.co/mMwi2GOk2L">pic.twitter.com/mMwi2GOk2L</a></p>— Business Ukraine mag (@Biz_Ukraine_Mag) <a href="https://twitter.com/Biz_Ukraine_Mag/status/1517442355804225536? ref_src=twsrc%5Etfw">April 22, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Russian T 90 A tank 😢 <a href="https://t.co/Th2LSSIgN6">pic.twitter.com/Th2LSSIgN6</a></p>— E Chidambaram. (@JaiRam92739628) <a href="https://twitter.com/JaiRam92739628/status/1519584027589890048? ref_src=twsrc%5Etfw">April 28, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Các nhà lập pháp Canada bỏ phiếu nhất trí gọi hành vi của Nga ở Ukraina là ‘tội ác diệt chủng’
Trần Phong
Các nhà lập pháp Canada hôm thứ Tư đă bỏ phiếu nhất trí gọi các cuộc tấn công của Nga ở Ukraine là một “tội ác diệt chủng”. Các thành viên quốc hội nói rằng có “nhiều bằng chứng về tội ác chiến tranh có hệ thống và quy mô chống lại loài người” do Matxcơva thực hiện.
Động thái của Hạ viện Canada cho biết các tội ác chiến tranh của Nga bao gồm hành động tàn bạo trên diện rộng, các trường hợp cố ư giết hại thường dân Ukraine, hành hạ xác thi thể, cưỡng bức chia cắt trẻ em Ukraine, tra tấn, làm tổn hại thể chất, tổn hại tinh thần và hiếp dâm.
Đầu tháng này, Thủ tướng Justin Trudeau cho biết ngày càng nhiều người mô tả các hành động của Nga ở Ukraine là hành động diệt chủng là “hoàn toàn đúng đắn”, ủng hộ cáo buộc của Tổng thống Mỹ Joe Biden một ngày trước đó.
Hồi đầu tháng 4, ông Biden đă nói rằng cuộc xâm lược Ukraine đă lên tới mức diệt chủng. Tuy nhiên, ông nói thêm rằng các luật sư quốc tế sẽ phải quyết định xem liệu cuộc xâm lược có đáp ứng các tiêu chí của tội diệt chủng hay không.
Canada là một trong số các quốc gia đă áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga sau khi nước này xâm lược Ukraine vào ngày 24 tháng 2. Cũng trong ngày 27/4, Canada đă trừng phạt 203 cá nhân mà họ cho là đồng lơa với nỗ lực sáp nhập của Nga vào một số khu vực nhất định của vùng Donbass ở miền đông Ukraina.
Chính phủ Canada cũng cho biết họ sẽ thay đổi luật trừng phạt của ḿnh để cho phép thanh toán các khoản tiền hoặc tài sản bị thu giữ hoặc trừng phạt từ Nga để giúp tái thiết Ukraine hoặc cho những người bị ảnh hưởng bởi cuộc xâm lược của Nga.
Ngày 28/4, Đức và Pháp thông báo các quyết định cung cấp thêm vũ khí cho Ukraine nhằm đối phó với chiến dịch quân sự của Nga.
Hăng tin Sputnik dẫn lời người phát ngôn chính phủ Pháp Gabriel Attal cho biết, trong những ngày này, Pháp vẫn tiếp tục cung cấp cho các lực lượng vũ trang Ukraine vũ khí pḥng thủ, đặc biệt là pháo binh.
Tuần trước, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết, Pháp đă bắt đầu giao pháo tự hành Caesar cho Ukraine.
Trong khi đó, tại Đức, với sự ủng hộ của liên minh cầm quyền gồm đảng Dân chủ Xă hội (SPD), đảng Xanh và đảng Dân chủ Tự do (FDP) cũng như liên đảng bảo thủ Liên minh Dân chủ/Xă hội cơ đốc giáo (CDU/CSU), Quốc hội nước này ngày 28/4 đă phê chuẩn nghị quyết cung cấp vũ khí hạng nặng cho Ukraine.
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Đức Wolfgang Kubicki, nghị quyết với tên gọi "Bảo vệ ḥa b́nh và tự do ở châu u - Hỗ trợ toàn diện cho Ukraine" được thông qua với 586 phiếu ủng hộ, 100 phiếu chống và 7 phiếu trắng. Trước đó, các nghị sĩ đảng Sự lựa chọn v́ nước Đức (AfD) và đảng Cánh tả tuyên bố sẽ bỏ phiếu chống nghị quyết trên.
Động thái trên của Quốc hội Đức sẽ tạo cơ sở pháp lư cho chính phủ liên bang Đức vận chuyển các loại vũ khí và hệ thống phức hợp "hiệu quả và hạng nặng" của Đức cho Ukraine. Việc xuất khẩu vũ khí cũng sẽ được thảo luận và trao đổi chặt chẽ với các đối tác NATO.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz đă hoan nghênh động thái của Quốc hội. Truyền thông Đức dẫn lời ông cho biết, việc đa số nghị sĩ liên bang ủng hộ cung cấp vũ khí hạng nặng cho Ukraine là "tín hiệu rơ ràng" trong cuộc tranh căi về vấn đề này.
Ông nói: "Tôi rất cảm ơn sự hỗ trợ rơ ràng mà Quốc hội liên bang Đức hôm nay đă trao cho chính sách của chính phủ do tôi đứng đầu".
Phản ứng trước động thái trên, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định, việc các nước phương Tây "bơm" vũ khí, trong đó có vũ khí hạng nặng, vào Ukraine là hành động đe dọa đến an ninh của toàn châu u, kích động bất ổn tại khu vực này.
Nhiều công ty năng lượng khác ở châu Âu được cho là cũng đang chuẩn bị để hành động tương tự Uniper v́ lo ngại bị Nga cắt khí đốt như Moscow đă làm đối với hai nước Bulgaria và Ba Lan...
Một trong những công ty năng lượng lớn nhất của Đức cho biết đang chuẩn bị cho việc thanh toán tiền mua khí đốt Nga qua một hệ thống mà các nhà phê b́nh cho rằng sẽ làm suy yếu các biện pháp trừng phạt mà Liên minh châu ÂU (EU) áp lên Nga liên quan tới chiến tranh Nga-Ukraine.
Theo tin từ BBC, công ty Uniper cho biết sẽ trả bằng Euro cho khí đốt mua từ Nga, nhưng số Euro này sẽ được chuyển đổi sang đồng Rúp thông qua một hệ thống do Nga thiết lập. Cách làm này vừa không vi phạm lệnh trừng phạt, vừa đáp ứng yêu cầu của điện Kremlin về việc các quốc gia “không thân thiện” phải thanh toán tiền mua khí đốt Nga bằng Rúp.
Nhiều công ty năng lượng khác ở châu Âu được cho là cũng đang chuẩn bị để hành động tương tự Uniper v́ lo ngại bị Nga cắt khí đốt như Moscow đă làm đối với hai nước Bulgaria và Ba Lan.
Uniper nói rằng công ty năng lượng khổng lồ này không c̣n lựa chọn nào khác, nhưng vẫn tuân thủ đầy đủ lệnh trừng phạt của EU đối với Nga. “Chúng tôi đang cân nhắc một h́nh thức thanh toán chuyển đổi, để vừa đảm bảo được lệnh trừng phạt vừa đáp ứng được sắc lệnh của Nga”, một người phát ngôn của công ty này nói với BBC. “Đối với công ty chúng tôi và với nước Đức nói chung, việc sống mà không có khí đốt Nga trong thời gian trước mắt là không thể. Sẽ có những hệ quả nghiêm trọng đối với nền kinh tế của chúng tôi”.
Công ty năng lượng lớn nhất của Đức RWE từ chối trả lời BBC khi được hỏi làm thế nào để thanh toán tiền mua khí đốt Nga.
Hồi cuối tháng 3, Tổng thống Nga Vladimir Putin đưa ra sắc lệnh yêu cầu “các quốc gia không thân thiện” phải trả tiền mua khí đốt từ nước này bằng đồng Rúp. Đây được xem là một động thái nhằm củng cố tỷ giá đồng Rúp sau khi phương Tây đóng băng khoảng một nửa dự trữ ngoại hối của Nga.
Theo sắc lệnh này, các nhà nhập khẩu khí đốt ở châu Âu phải chuyển Euro hoặc USD vào một tài khoản tại Gazprombank, ngân hàng đặt tại Thuỵ Sỹ là một nhánh của công ty khí đốt quốc doanh Nga Gazprom. Sau đó, số tiền này sẽ được chuyển đổi thành đồng Rúp và chuyển vào một tài khoản thứ hai ở Nga.
Tuần trước, Uỷ ban châu Âu (EC) nói rằng nếu bên mua khí đốt Nga có thể hoàn tất việc thanh toán bằng đồng Euro và được xác nhận về việc này trước khi số Euro đó được chuyển đổi sang Rúp, th́ việc thanh toán đó không bị coi là vi phạm lệnh trừng phạt.
Tuy nhiên, các quốc gia châu Âu có cách diễn giải khác nhau về hướng dẫn của EC. Tuần này, Chủ tịch EC Ursula von der Leyen cũng gây băn khoăn khi nói rằng các công ty năng lượng châu Âu vẫn có thể vi phạm lệnh trừng phạt.
Ngày 28/4, một quan chức EU xác nhận rằng bất kỳ nỗ lực đổi tiền nào sang đồng Rúp ở Nga cũng sẽ là một “sự lách lệnh trừng phạt rơ rành rành” v́ giao dịch có liên quan đến Ngân hàng Trung ương Nga (CBR).
“Điều mà chúng tôi không thể chấp nhận là các công ty châu Âu buộc phải mở một tài khoản thứ hai, và ở giữa tài khoản thứ nhất và thứ hai, số tiền Euro đó nằm trong tay của Chính phủ và CBR, và việc thanh toán chỉ hoàn tất khi số tiền đó được chuyển đổi sang Rúp”, vị này nói.
Trước đó, vào hôm thứ Ba tuần này, Ba Lan và Bulgaria từ chối thanh toán tiền mua khí đốt Nga bằng Rúp, và Gazporm đă dừng cung cấp khí đốt cho hai nước này. Hai nước đều tuyên bố sẽ không gia hạn hợp đồng mua khí đốt từ Gazprom khi hợp đồng hết hạn trong năm nay.
Ba Lan là một trong những nước ủng hộ mạnh mẽ việc tăng cường trừng phạt Nga. Nước này nói EU nên trừng phạt những nước dùng Rúp để thanh toán tiền mua khí đốt Nga. Bộ trưởng Bộ Khí hậu Ba Lan Anna Moskwa chỉ rơ Đức, Hungary và Áo là những nước đang phản đối cấm vận khí đốt Nga.
“Chúng tôi cho là sẽ có hậu quả đối với những nước chấp nhận thanh toán tiền mua khí đốt Nga bằng Rúp. Đó sẽ là kết cục đối với họ nếu họ nhượng bộ”, bà Moskwa nói.
Ngoài việc bảo vệ tỷ giá đồng nội tệ, yêu cầu của Nga về thanh toán tiền mua khí đốt bằng Rúp c̣n được cho là nhằm mục đích chia rẽ các nước phương Tây.
Đại đa số, khoảng 97%, hợp đồng cung cấp khí đốt giữa Gazprom và các công ty EU quy định thanh toán bằng Euro hoặc USD.
Hungary và Slovakia nói sẽ sử dụng phương pháp thanh toán chuyển đổi mà Nga đưa ra. Bộ trưởng Bộ Kinh tế Đức Robert Habeck hôm thứ Tư tuần này nói “đó là hướng đi mà EU đă vạch ra cho chúng ta”.
“Đó là hướng đi tương thích với trừng phạt. Và theo như tôi được biết, các công ty Đức định làm theo cách này hoàn toàn tuân thủ đúng hợp đồng. Hầu hết các nước EU sẽ làm theo cách này”, ông Habeck phát biểu.
Khoảng 40% khí đốt mà châu Âu tiêu thụ là do Nga cung cấp. Tỷ lệ này cao hơn ở một số nước, nên việc đột ngột bị Nga cắt khí đốt có thể gây ra hệ quả lớn về mặt kinh tế.
“Nhiều công ty châu Âu có thể chấp nhận thanh toán như cách Nga đưa ra, để vừa duy tŕ được giao dịch, vừa ở trong giới hạn của các biện pháp trừng phạt mà EU đưa ra”, nhà phân tích Nathan Piper của Investec phát biểu. “Những công ty đó cần khí đốt để cung cấp cho người tiêu dùng, và Đức hiện chưa có một nguồn cung nào khác có thể thay thế khí đốt Nga ở thời điểm này.
Theo tờ Financial Times, công ty năng lượng lớn nhất Áo OMV cũng đang có kế hoạch chấp nhận cơ chế thanh toán mà Nga đưa ra. Hăng Eni của Italy cũng cân nhắc hành động tương tự.
“Chúng tôi đă phân tích yêu cầu của phía Gazprom về có chế thanh toán, trong khuôn khổ các biện pháp trừng phạt của EU. Chúng tôi đang t́m ra một giải pháp sao cho tuân thủ được lệnh trừng phạt”, OMV nói với BBC.
Nga sẽ cho phép Ấn Độ mua dầu thô và thanh toán bằng USD hoặc euro trong khi các giao dịch thương mại khác sẽ sử dụng cơ chế định giá bằng đồng rúp - rupee.
Nga đă cung cấp cho Ấn Độ một cơ chế thanh toán kép, cho phép giao dịch bằng nội tệ nhiều hơn trước áp lực trừng phạt từ châu Âu cho mảng xuất khẩu năng lượng.
Lời đề nghị mới nhất của Nga cho phép Ấn Độ nhập khẩu dầu, sau đó thanh toán bằng USD hoặc euro trong khi các giao dịch thương mại khác sẽ sử dụng cơ chế định giá bằng đồng rúp - rupee.
Các quan chức ngân hàng trung ương Nga cùng với đại diện của Sberbank đă thảo luận về các đề xuất với đối tác Ấn Độ và cả quan chức Bộ tài chính vào tuần trước. Chưa có quyết định cuối cùng nào đưa ra.
Bộ tài chính và Ngân hàng trung ương Ấn Độ không trả lời email yêu cầu b́nh luận.
Ấn Độ là một trong số những nền kinh tế lớn vẫn tiếp tục giao thương với Nga sau hoạt động quân sự tại Ukraine. Các quốc gia phương Tây, trong khi đó, đang t́m cách thu hẹp quan hệ với Moscow. Chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi muốn tiếp tục duy tŕ quan hệ thương mại song phương để tận dụng nguồn dầu thô giá rẻ từ Nga nhằm giảm bớt gánh nặng của lạm phát gia tăng.
Nga đă thúc đẩy Ấn Độ thanh toán bằng đồng rupee bằng hệ thống SPFS kể từ khi lệnh trừn phạt được công bố với các ngân hàng Nga và lệnh cấm giao dịch từ hệ thống SWIFT.
Dữ liệu mới nhất cho thấy Ấn Độ thâm hụt thương mại khoảng 5,5 tỷ USD, trong đó có 3,3 tỷ USD đến từ dầu và các sản phẩm dầu mỏ. Ấn Độ muốn tăng thêm lượng xuất khẩu khoảng 2 tỷ USD để thu hẹp sự mất cân bằng thương mại này.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">These are the indicative estimates of Russia’s combat losses as of April 29, according to the Armed Forces of Ukraine. <a href="https://t.co/AAPPGlsAhf">pic.twitter.com/AAPPGlsAhf</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1519944298573225984? ref_src=twsrc%5Etfw">April 29, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Quân đội Ukraine cho nổ tung cầu đường sắt ở Donetsk Oblast.
Cây cầu bắc qua sông Siversky Donets đă bị nổ tung cùng với các toa xe lửa của Nga, khiến quân đội Nga không thể đi bằng đường sắt tới thành phố Lyman, Chiến dịch Liên hợp cho biết hôm 29/4.
****
Quan chức cho biết Mỹ đă huấn luyện 100 người Ukraine sử dụng pháo Mỹ.
Một Hoa Kỳ cao cấp quan chức quốc pḥng cũng nói rằng Hoa Kỳ CNN đưa tin ngày 29/4 đă huấn luyện 15 người Ukraine sử dụng hệ thống radar.
****
New York Times: Các nước EU có khả năng sẽ thông qua lệnh cấm vận theo từng giai đoạn đối với dầu của Nga vào tuần tới.
Các đại sứ sẽ gặp nhau vào ngày 4/5 và dự kiến sẽ đưa ra sự chấp thuận cuối cùng vào cuối tuần, một số quan chức EU và nhà ngoại giao tham gia vào quá tŕnh này nói với New York Times.
****
Zelensky cho biết một ngôi mộ tập thể khác với 900 người được t́m thấy ở Kyiv Oblast.
Hàng trăm dân thường đă bị giết bởi quân đội Nga trong khu vực. Zelensky cũng nói với truyền thông Ba Lan rằng khoảng 500.000 người Ukraine đă bị trục xuất trái phép sang Nga.
****
Đại sứ Vương quốc Anh Melinda Simmons trở lại Kyiv.
"Đó là một chuyến lái xe dài nhưng đáng để vượt qua quăng đường", cô ấy đă tweet vào ngày 29 tháng 4. "Thật tốt khi được ở lại Kyiv một lần nữa." Đại sứ quán Anh rời Kyiv một tuần trước khi Nga tiến hành cuộc xâm lược Ukraine vào ngày 24 tháng 2.
****
Forbes Ukraine: Nga đă bắn tên lửa tổng trị giá ít nhất 7,5 tỷ USD.
****
2 khu vực của Nga tuyên bố pháo kích từ lănh thổ Ukraine.
Hai khu vực của Nga giáp biên giới với Ukraine, Kursk và Bryank, tuyên bố lănh thổ của họ đă bị pháo kích. Không có thương vong được báo cáo.
****
Các tội ác bao gồm giết người, gây thương tích, bắt cóc, đe dọa và pháo kích vào các tháp truyền h́nh.
Nh́n chung, 7 nhà báo đă thiệt mạng, 15 người mất tích, 14 người chết v́ chiến đấu hoặc do bị Nga pháo kích khi họ không làm nhiệm vụ, 9 người bị thương và 8 nhà báo bị bắt cóc.
****
Thị trưởng Mariupol: Hơn 600 người bị thương vẫn đang điều trị tại bệnh viện dă chiến tại nhà máy Azovstal.
Thị trưởng Vadym Boychenko nói với người Nga tiếp tục sử dụng vũ khí hạng nặng. Ông nói: “Trước khi pháo kích vào bệnh viện, số người bị thương là 170 người, giờ là hơn 600 người. Lực lượng Nga đă giết chết hơn 20.000 người.
****
Ba Lan cung cấp cho Ukraine hơn 200 xe tăng T-72, hàng chục xe chiến đấu bộ binh.
Tổng cộng, Ba Lan đă cung cấp cho Ukraine số thiết bị quân sự trị giá 1,5 tỷ euro, Đài Ba Lan đưa tin ngày 29/4.
“Hổ không gầm, chó lại tưởng rừng xanh vô chủ,” thời kỳ lo ngại leo thang và kích động chiến tranh hạt nhân đă đi vào dĩ văng. Trước đó càng nhân nhượng th́ Nga càng lấn tới. Tức nước vỡ bờ, Tổng thư kư NATO Jens Stoltenberg hôm thứ Năm (28/4) đă tuyên bố rằng liên minh quân sự này sẵn sàng duy tŕ hỗ trợ Ukraine trong cuộc chiến tranh với Nga nhiều năm.
Ông Jens Stoltenberg đưa ra tuyên bố nêu trên sau khi Điện Kremlin cảnh báo rằng vũ khí phương Tây cung cấp cho Ukraine, gồm cả vũ khí hạng nặng, đă đặt ra mối đe dọa đối với an ninh của lục địa châu u, “và gây ra sự mất ổn định”.
Ông Stoltenberg nói tại một diễn đàn thanh niên ở Brussels rằng: “Chúng ta cần chuẩn bị cho dài hạn. Chắc chắn có khả năng cuộc chiến tranh này sẽ dai dẳng và kéo dài hàng tháng, hàng năm”.
Tổng thư kư NATO cho biết phương Tây sẽ tiếp tục đặt áp lực tối đa lên Tổng thống Nga Vladimir Putin để chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine mà Nga gọi là “hoạt động quân sự đặc biệt”. Áp lực này bao gồm các chế tài khắc nghiệt áp lên Moscow, đồng thời với viện trợ kinh tế và quân sự cho Kyiv.
“Các nước đồng minh NATO đang chuẩn bị cung cấp sự hỗ trợ trong thời gian dài và cũng sẽ giúp Ukraine chuyển đổi vũ khí cũ kỹ thời Liên Xô sang các loại vũ khí và hệ thống hiện đại theo tiêu chuẩn NATO, đồng thời huấn huyện họ sử dụng các vũ khí mới này”, ông Stoltenberg nói.
Hầu hết vũ khí hạng nặng mà các quốc gia NATO đă đang chuyển cho Ukraine cho đến nay là vũ khí được sản xuất từ thời Liên Xô và hiện vẫn c̣n được giữ trong các kho vũ khí của các nước thành viên NATO thuộc khu vực Đông u. Tuy nhiên, Mỹ và một số đồng minh khác của Mỹ hiện cũng đă đang bắt đầu cung cấp cho Ukraine các loại vũ khí hiện đại của phương Tây, trong đó có các loại pháo hạng nặng.
SAIGON POST
Chính phủ Thụy Điển vào hôm thứ Sáu, 29 tháng 4, cho biết họ đă dành tới 1.6 tỷ Krona Thụy Điển (163 triệu mỹ kim) để củng cố cơ sở hạ tầng quân sự trên ḥn đảo chiến lược Gotland ở Biển Baltic, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Nga gần đó.
Hăng tin Reuters cho hay Thụy Điển đang xây dựng lại quân đội trong thập niên qua, đặc biệt là kể từ khi Nga sáp nhật Crimea từ Ukraine hồi năm 2014. Cuộc xâm lăng Ukraine vào ngày 24 tháng 2, mà Moscow gọi là “chiến dịch quân sự đặc biệt”, đă làm tăng thêm tính cấp bách cho chương tŕnh tái vũ trang của Thụy Điển và kích động cuộc tranh luận về việc liệu nước này – và Phần Lan, nước láng giềng Bắc Âu – có nên gia nhập NATO hay không.
Hạ Viện Hoa Kỳ vào hôm thứ Năm, 28 tháng 4, vừa ủng hộ áp đảo dự luật sẽ giúp xuất cảng thiết bị quân sự sang Ukraine dễ dàng hơn, hồi sinh “Lend-Lease Act” đă giúp đánh bại Hitler trong Thế Chiến II.
Hăng tin Reuters cho biết Hạ viện đă thông qua “Ukraine Democracy Defense Lend-Lease Act of 2022” với kết quả 417-10, ba tuần sau khi dự luật này được Thượng viện thống nhất thông qua. Tiếp theo, dự luật sẽ được chuyển đến Ṭa Bạch Ốc để Tổng thống Joe Biden kư thành luật. Biện pháp này sẽ hồi sinh chương tŕnh thời Thế chiến II đă cho phép Washington cho các đồng minh của Hoa Kỳ mượn hoặc thuê thiết bị quân sự. Trong trường hợp này, dự luật sẽ giúp đỡ những người bị ảnh hưởng bởi cuộc xâm lăng của Nga, chẳng hạn như Ba Lan và các nước Đông Âu khác cũng như Ukraine.
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Hậu quả toàn cầu của một cuộc xung đột kéo dài sẽ như thế nào?
Chiến tranh rồi sẽ kết thúc, và những khoảnh khắc kết thúc ấy thường rất sống động và đáng nhớ. Ví dụ như quyết định đầu hàng của Tướng Hợp bang Robert E. Lee trước Tướng Liên minh Ulysses S. Grant vào tháng 04/1865 đă đưa Nội chiến Mỹ đến hồi kết. Hay hiệp định đ́nh chiến chấm dứt Thế chiến 1, được Đức và Đồng minh Hiệp ước kư kết trên một toa tàu gần Paris vào tháng 11/1918. Hoặc sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh, với biểu tượng là sự sụp đổ của Bức tường Berlin vào tháng 11/1989 và sau đó là việc hạ lá cờ Liên Xô tại Điện Kremlin vào Lễ Giáng sinh năm 1991. Những sự kiện này xuất hiện trong văn hóa của chúng ta như những khoảnh khắc quyết định, mang lại cảm giác về một kết thúc rơ ràng.
Nhưng bối cảnh xung quanh kết thúc của một cuộc chiến có thể gây hiểu lầm. Việc Hợp bang miền Nam đầu hàng tại Ṭa án Appomattox đă không giải quyết được căng thẳng chính trị hoặc căng thẳng văn hóa giữa hai miền Bắc và Nam, cũng không giải quyết được những định kiến về chủng tộc và khác biệt chính trị có liên quan, vốn đă tiếp tục tồn tại rất lâu sau khi chế độ nô lệ bị băi bỏ. Giai đoạn giữa hai cuộc thế chiến, những năm 1920 và 1930, ở châu Âu ngập tràn lo lắng và căng thẳng, dần dồn nén thành một cuộc đại chiến khác. Hồi kết của Thế chiến 2 chính là b́nh minh của Chiến tranh Lạnh. Và, bất chấp sự sụp đổ của Liên Xô, Chiến tranh Lạnh có lẽ chưa kết thúc – nó có thể vẫn đang tiếp diễn, như nhà sử học Stephen Kotkin gần đây đă lập luận.
Trong cuộc chiến của Nga ở Ukraine, có thể sẽ không có một khoảnh khắc riêng rẽ nào đánh dấu sự kết thúc của chiến tranh – chí ít là trong một thời gian nữa. Cuộc chiến đă kéo dài được tám tuần – dài hơn nhiều so với dự đoán của hai bên – và thực sự có khả năng hai quốc gia sẽ không đạt được những ǵ họ mong muốn. Ukraine có lẽ sẽ không thể trục xuất được hoàn toàn lực lượng Nga ra khỏi lănh thổ mà họ đă chiếm được kể từ khi Moscow tiến hành xâm lược vào tháng 2. C̣n Nga có vẻ sẽ không thể đạt được mục tiêu chính trị chính của ḿnh: kiểm soát Ukraine. Thay v́ đi đến một giải pháp dứt điểm, cuộc chiến có thể mở ra một kỷ nguyên xung đột mới, đặc trưng bởi một chu kỳ chiến tranh của Nga ở Ukraine. Nếu chiến tranh không sớm kết thúc, th́ câu hỏi quan trọng là: Thời gian sẽ đứng về phía ai?
CHUẨN BỊ CHO GIAI ĐOẠN KHÓ KHĂN
Thời gian có thể nghiêng về phía Nga. Một cuộc chiến kéo dài nhiều tháng hoặc nhiều năm có thể là kết quả có thể chấp nhận được, thậm chí có lợi cho Moscow. Nó chắc chắn sẽ là một kết cục tồi tệ đối với Ukraine, quốc gia sẽ bị tàn phá nặng nề, và đối với phương Tây, nơi sẽ phải đối mặt với nhiều năm bất ổn ở châu Âu và thường xuyên bị đe dọa về chiến tranh lan rộng. Một cuộc chiến dài hạn cũng có thể được cảm nhận trên toàn cầu, với khả năng gây ra những làn sóng đói kém và bất ổn kinh tế. Một cuộc chiến vô tận ở Ukraine cũng có nguy cơ làm xói ṃn sự ủng hộ đối với Kyiv tại các xă hội phương Tây, vốn không được chuẩn bị kỹ càng để chịu đựng các xung đột quân sự kéo dài, dù rằng xung đột xảy ra ở nơi khác. Các xă hội phương Tây theo định hướng thương mại, hậu hiện đại đă quen với những tiện nghi của một thế giới thời b́nh toàn cầu hóa có thể mất hứng thú với chiến tranh Ukraine – khác với dân thường Nga, mà bộ máy tuyên truyền của Tổng thống Nga Vladimir Putin đă kích động và huy động trở thành một xă hội thời chiến.
Dù Mỹ và các đồng minh có lư do chính đáng khi hy vọng và nỗ lực hướng tới một chiến thắng nhanh chóng cho Ukraine, các nhà hoạch định chính sách phương Tây vẫn phải sẵn sàng cho một cuộc chiến kéo dài. Các công cụ chính sách mà họ sử dụng – chẳng hạn như viện trợ quân sự và các biện pháp trừng phạt – sẽ không thay đổi nhiều trong suốt thời gian diễn ra chiến tranh. Hỗ trợ quân sự tối đa cho Ukraine là điều cần thiết, bất kể quỹ đạo của cuộc chiến có thế nào. Các biện pháp trừng phạt nhắm vào Nga, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng, về mặt lư thuyết sẽ dẫn đến những thay đổi trong tính toán của Nga, và sẽ phù hợp với mục đích dài hạn là làm suy yếu cỗ máy chiến tranh Nga.
Thách thức chính không nằm ở việc hỗ trợ Ukraine. Nó nằm ở việc ủng hộ chiến tranh trong nội bộ các quốc gia đang hậu thuẫn cho Ukraine. Trong thời đại của mạng xă hội và của những cảm xúc được định hướng bằng h́nh ảnh, dư luận có thể thay đổi thất thường. Để Ukraine có thể thành công, dư luận toàn cầu phải rất kiên định, và điều đó phụ thuộc vào khả năng lănh đạo chính trị lăo luyện và kiên nhẫn hơn bất cứ thứ ǵ khác.
CUỘC CHƠI C̉N DÀI
Putin có nhiều lư do để không kết thúc cuộc chiến mà ông đă bắt đầu. Ông c̣n ở rất xa so với các mục tiêu chính của ḿnh. Cho đến nay, quân đội của ông đă không đủ hiệu quả để có thể buộc người Ukraine đầu hàng, và Nga c̣n một chặng đường dài trước khi lật đổ được chính phủ Ukraine. Những thất bại của ông đă bị công khai một cách nhục nhă. Sau khi đột ngột rút lui khỏi các khu vực xung quanh Kyiv, quân đội Nga đă phải chứng kiến cảnh Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tiếp đón những vị khách nước ngoài đến thăm thủ đô và các đại sứ quán mở cửa trở lại. Vụ ch́m soái hạm Moskva của Nga, nhiều khả năng do tên lửa Ukraine, là một ví dụ rơ ràng khác cho thấy sự mất mặt của quân đội Nga trước lực lượng Ukraine. Putin đă phải trả một cái giá đắt cho cuộc xâm lược của ḿnh. Theo quan điểm của Tổng thống Nga, bất kỳ thỏa thuận ḥa b́nh nào trong tương lai, nếu không giành được sự nhượng bộ lớn từ Ukraine, th́ sẽ không tương xứng với thiệt hại về người, về của, và sự cô lập quốc tế mà nước Nga đă phải chịu đựng. Sau khi huy động người Nga tham gia chiến tranh – và trong quá tŕnh đó, khơi gợi lại những xung đột mang tính biểu tượng, như Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại của Liên Xô chống lại Đức Quốc xă – Putin có thể sẽ không chấp nhận một nền ḥa b́nh nhục nhă.
Dù cuộc chiến này là một sai lầm chiến lược đối với Nga, nhưng Putin có thể sẽ tự gây thiệt hại về mặt chính trị cho bản thân, nếu ông thừa nhận sai lầm của ḿnh. Trước khi xâm lược Ukraine, Nga vẫn duy tŕ quan hệ với châu Âu và Mỹ, và có một nền kinh tế vẫn hoạt động tốt. Ukraine, về mặt chính thức, là một quốc gia không liên kết với nhiều chia rẽ nội bộ và nhiều lỗ hổng. Cũng không có kế hoạch mở rộng NATO theo bất kỳ hướng nào trong tương lai gần. Vậy mà chỉ vài tuần sau, cuộc chiến ở Ukraine đă phá hủy mối quan hệ của Nga với châu Âu và Mỹ. Nó sẽ dần dần tàn phá nền kinh tế Nga, đồng thời đẩy Ukraine đi xa hơn về phía phương Tây. Phần Lan và Thụy Điển có thể sẽ gia nhập NATO vào mùa hè này. Tham chiến với mục đích ban đầu là ngăn chặn việc bị bao vây, thay vào đó, Nga lại giúp củng cố NATO và thắt chặt quan hệ xuyên Đại Tây Dương. Điều đó sẽ khiến việc cắt giảm tổn thất của Putin ở Ukraine trở nên khó khăn hơn – chứ không phải dễ dàng hơn.
Putin có thể dùng đến phương án chiến tranh tiêu hao, vốn mang lại cho ông một số lợi thế. Nếu bị đánh bại, ông có thể tŕ hoăn thất bại đó bằng một cuộc chiến kéo dài, và thậm chí có thể trao lại cuộc xung đột cho người kế nhiệm. Một cuộc chiến dài hạn cũng sẽ tận dụng một số điểm mạnh bẩm sinh của Nga. Nó sẽ cho phép Nga có thời gian để huy động lính nhập ngũ và đào tạo hàng trăm ngh́n lính mới, theo đó làm thay đổi chiến cục. Nếu chiến tranh kéo dài nhiều năm, quân đội Nga có thể xây dựng lại lực lượng đă bị suy kiệt, đặc biệt nếu ngân sách nhà nước của Nga vẫn ổn định – nghĩa là nếu các khoản thanh toán năng lượng từ châu Âu và các nơi khác vẫn được tiếp tục. Nga cũng không nhất thiết phải giành chiến thắng trên chiến trường để có thể gây áp lực lên Kyiv, đặc biệt nếu chiến tranh kéo dài thêm nữa. Ngân hàng Thế giới đánh giá thiệt hại GDP của Ukraine vào năm 2022 là 45%. Sự tàn phá kinh tế Ukraine là một trong những kết quả quan trọng, dù ít thấy hơn, của cuộc chiến.
Một cuộc chiến tiêu hao có thể giúp Putin gây áp lực lên liên minh xuyên Đại Tây Dương, đặc biệt nếu sự ủng hộ dành cho Ukraine bắt đầu suy yếu ở phương Tây. Putin coi các nền dân chủ phương Tây là không ổn định và kém hiệu quả, và có thể ông đang đặt cược vào các chuyển đổi chính trị ở châu Âu hoặc Mỹ trong lúc căng thẳng chiến tranh ngày một lớn. Nếu Donald Trump tái đắc cử trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024, ông có thể cố gắng đạt được thỏa thuận với Nga một lần nữa, với cái giá phải trả là NATO. Chiến thắng dành cho Marine Le Pen trong ṿng hai của cuộc bầu cử Tổng thống Pháp vào ngày 24/04 cũng sẽ mở ra cơ hội cho Putin. Ông là một nhà độc tài. Bị thuyết phục rằng quyền lực của họ là vĩnh cửu, các nhà độc tài thường có thể chấp nhận một cuộc chơi lâu dài. Hoặc ít nhất họ nghĩ rằng họ có thể làm như vậy.
ĐỪNG NÓNG VỘI
Ukraine cũng có nhiều lư do để không kết thúc chiến tranh bằng một thỏa thuận ngừng bắn vội vă theo điều kiện của Nga. Quân đội của nước này đă hoạt động cực kỳ hiệu quả. Đối mặt với cuộc tấn công vô cớ từ một trong những cường quốc quân sự lớn trên thế giới, lực lượng Ukraine đă thành công trong việc đẩy lùi kẻ thù ở miền bắc và đông bắc đất nước. Người Nga đă thua trong trận chiến giành Kyiv, và họ đă không thể vượt qua thành phố miền nam Mykolaiv, về phía Odessa. Ukraine đă chứng minh rằng tính kiên cường và tinh thần chiến đấu, được hỗ trợ bởi máy bay không người lái và vũ khí chống tăng hiện đại, có thể củng cố năng lực pḥng thủ của quân đội. Nga vẫn có khả năng sẽ thua trong cuộc chiến này, và v́ vậy, Ukraine có lợi thế để kết thúc chiến tranh cùng những thỏa thuận tốt hơn so với những nhượng bộ lớn, không thể chấp nhận được mà Moscow hiện đang muốn từ Kyiv.
Chính phủ Kyiv sẽ muốn cố gắng đạt được những điều khoản tốt hơn, thông qua các bước tiến trên chiến trường, và việc đẩy lùi thành công cuộc tấn công của Nga ở miền đông Ukraine. Cách thức tiến hành chiến tranh tàn bạo của Nga đă làm phức tạp thêm cuộc đàm phán về một lệnh ngừng bắn có thể xảy ra trong tương lai. Lính Nga nhắm mục tiêu vào dân thường và cơ sở hạ tầng dân sự trên khắp Ukraine. Họ đă phạm tội ác chiến tranh và đă có nhiều hành động tàn bạo, gồm cả bạo lực t́nh dục trên diện rộng và trục xuất công dân Ukraine sang Nga. Đây là một cuộc chiến nhắm vào người dân Ukraine. Người ta buộc phải giả định rằng bất kỳ lănh thổ nào mà Nga giành được đều sẽ đối mặt với những hành động chiếm đóng xấu xa. Chính phủ Ukraine không thể chấp nhận những hành động tàn bạo như vậy chống lại chính người dân trong lănh thổ của ḿnh. Một lệnh ngừng bắn sớm, tuân theo các điều khoản của Nga sẽ yêu cầu Ukraine giao một số lănh thổ mà Nga đă chiếm giữ kể từ khi cuộc xâm lược bắt đầu vào ngày 24/02. Nó sẽ liên quan đến việc Nga chiếm được một khu vực lớn hơn ở Donbas, lớn hơn so với những ǵ họ đă chiếm được vào năm 2014, và cũng có thể gồm các thành phố Kharkiv và Mariupol. Nga cũng sẽ t́m kiếm những nhượng bộ lớn hơn về t́nh trạng quân sự của Ukraine. Zelensky đă đồng ư không gia nhập NATO. Nhưng việc giải giáp và phi quân sự hóa lực lượng Ukraine sẽ hạn chế chủ quyền của Ukraine, cả về lư thuyết lẫn thực tế. Sau khi ‘bỏ túi’ những nhượng bộ này, Nga hoàn toàn có thể tái khởi động cuộc chiến chống lại quân đội Ukraine “phi quân sự hóa” để kết thúc những ǵ họ đă bắt đầu.
Bất kỳ nhượng bộ nào của Kyiv cũng cần được người dân Ukraine tán thành. Ukraine đang phải trả giá bằng máu cho cuộc chiến khủng khiếp này. Một thỏa thuận với quỷ có thể bị xem là tệ hơn cả khi không có thỏa thuận nào. Zelensky đă thành công trong việc thống nhất nhân dân Ukraine và thu hút sự ủng hộ trên toàn thế giới cho Ukraine – cờ Ukraine hiện đă xuất hiện khắp nơi bên ngoài nước này. Chính phủ và người dân đă xích lại gần nhau hơn, đất nước đă gắn kết hơn so với trước chiến tranh. Người duy nhất có thể thuyết phục dân chúng Ukraine chấp nhận một thỏa thuận chính là Zelensky lôi cuốn và nổi tiếng. Nhưng ông cần phải đưa ra một thỏa thuận với các điều khoản mà người dân có thể chấp nhận. Những điều khoản đó – cho phép Ukraine bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lănh thổ, và an ninh của ḿnh càng nhiều càng tốt – có thể phụ thuộc vào những tiến bộ hơn nữa của binh sĩ Ukraine trên chiến trường. Cái giá để người Ukraine nhanh chóng kết thúc chiến tranh sẽ cao hơn nhiều so với cái giá của Nga. Đối với Nga, kết thúc cuộc chiến theo các điều khoản của Ukraine có thể làm tổn hại đến niềm tự hào của một nhà độc tài. Đối với Ukraine, việc vội vàng chấp nhận các điều khoản của Nga sẽ gây nguy hiểm cho đời sống của người dân và sự tồn tại của đất nước với tư cách một quốc gia độc lập.
Tuy nhiên, một cuộc chiến dài hạn cũng đặt ra những thách thức chính trị cho Ukraine. Nếu chiến tranh kéo dài nhiều năm, Ukraine sẽ phải t́m cách giữ cho hệ thống chính trị của ḿnh được nguyên vẹn và nền dân chủ của ḿnh tiếp tục tồn tại. Cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo ở Ukraine dự kiến sẽ diễn ra vào mùa xuân năm 2024 – chính vào thời điểm cuộc bầu cử tổng thống Nga tiếp theo sẽ được tổ chức. Nhưng cuộc bầu cử của Nga sẽ là giả, c̣n cuộc bầu cử của Ukraine sẽ là thật. Như nhà triết học chính trị Alexis de Tocqueville đă cảnh báo, “Không có cuộc chiến tranh kéo dài nào lại không gây nguy hiểm cho tự do của một quốc gia dân chủ.” Ukraine sẽ phải chứng minh ông đă sai.
TÁC ĐỘNG ĐỐI VỚI THẾ GIỚI
Chiến tranh kéo dài ở Ukraine sẽ gây ra những hậu quả sâu sắc cho lục địa già. Châu Âu sẽ không c̣n toàn vẹn, tự do, và ḥa b́nh. Nó sẽ mang trong ḿnh một vùng chiến sự với nguy cơ leo thang. Quân đội Nga hiện chưa có lư do nào để tiến vào Ba Lan hoặc các nước cộng ḥa Baltic, nhưng một ‘ranh giới hiểm nguy’ sẽ chạy dọc từ bắc xuống nam, và bất ổn hơn nhiều so với Bức màn Sắt của thời Chiến tranh Lạnh, đ̣i hỏi NATO phải có những phương pháp pḥng thủ mới. Cuộc di cư của những người tị nạn Ukraine sẽ tiếp tục, và theo thời gian, nhóm người này có thể quyết định định cư lâu dài ở những vùng khác của châu Âu.
Một cuộc chiến kéo dài ở Ukraine cũng sẽ gây ra hậu quả trên quy mô toàn cầu. Nếu chiến sự rơi vào bế tắc, nó chắc chắn sẽ làm trầm trọng thêm nạn đói toàn cầu, v́ Ukraine và Nga là nhà sản xuất lớn các loại lương thực như lúa ḿ. Nạn đói lại là nguyên nhân gây bất ổn toàn cầu. Ở châu Phi và Trung Đông, những nơi tưởng chừng ở rất xa Ukraine có thể rơi vào khủng hoảng chính trị do hậu quả của cuộc chiến ở Ukraine gây ra. Thực tế này sẽ phá hủy giấc mơ về một lối thoát nhẹ nhàng khỏi đại dịch COVID-19. Sự khác biệt trong phản ứng quốc tế đối với xung đột đă bắt đầu xuất hiện. Nhiều quốc gia đă nhận ra tiêu chuẩn kép, v́ phương Tây nhiệt t́nh tiếp nhận người tị nạn Ukraine và mạnh mẽ trừng phạt Nga v́ đă gây chiến, trong khi, như một số nhà quan sát đă cáo buộc, Mỹ cũng tham gia một số cuộc chiến như vậy trong những năm gần đây. Chỉ có 37 quốc gia áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga, nhưng có tới 141 quốc gia lên án cuộc xâm lược tại Liên Hiệp Quốc, một sự khác biệt cho thấy không phải tất cả các thành viên của cộng đồng quốc tế đều để mắt đến cuộc chiến ở Ukraine.
Khi chiến tranh kéo dài và hồ sơ về sự tàn bạo của người Nga ngày một dày thêm, các lệnh trừng phạt sẽ chồng chất và giá các mặt hàng như dầu mỏ sẽ tiếp tục tăng cao. Các tác động kinh tế sẽ được cảm nhận trên toàn châu Âu và cái giá của nó chủ yếu cũng là người châu Âu phải trả. Do đó, sự ủng hộ dành cho Ukraine có thể suy yếu dần nếu cuộc chiến tiếp tục kéo dài. Những tiếng nói yêu cầu Ukraine phải chấp nhận ngừng bắn bằng bất cứ giá nào có thể trở nên lớn hơn. Các cuộc xung đột khác, chẳng hạn như cuộc chiến ở Syria từ lâu đă không c̣n được chú ư, chứng tỏ rằng một cuộc chiến không hồi kết có thể trở thành đơn giản là một sự phiền toái đối với các xă hội ưa thoải mái và dễ bị phân tâm, và dần dà mọi thứ sẽ lại trôi vào quên lăng. Các chính trị gia phương Tây nên chủ động đón nhận thách thức này và giải thích tại sao sự ủng hộ đối với Ukraine không chỉ là hành động nhân đạo, mà c̣n là điều thực sự cần thiết cho an ninh châu Âu và tương lai của các xă hội tự do. Chiến dịch ủng hộ Ukraine này không phải là miễn phí. Nhưng nếu Putin chiến thắng ở Ukraine, ông ta sẽ được khích lệ để mở rộng phạm vi xâm lược của Nga.
Mục tiêu cuối cùng của Ukraine rất rơ ràng. Đó là bảo tồn nền độc lập và chủ quyền của ḿnh. Đó là những ǵ họ xứng đáng được nhận – và là những ǵ Châu Âu cần cho an ninh của chính ḿnh. Nếu người Ukraine thắng thế, chủ quyền của nước này sẽ tạo tiền lệ quan trọng cho việc thúc đẩy một trật tự quốc tế tự do, ổn định. Mỹ và châu Âu không nên thúc ép Kyiv tiến tới một thỏa thuận thương lượng. Họ cũng không nên t́m cách ngăn chặn nếu Zelensky có thể t́m thấy một thỏa thuận mà cả ông và người dân Ukraine đều chấp nhận được. Tuy nhiên, điều này có lẽ sẽ chỉ xảy ra sau nhiều năm chiến đấu. Trước mắt, các nhà lănh đạo Mỹ và châu Âu phải giải thích cho công chúng của họ rằng điều ǵ đang bị đe dọa – đối với người Ukraine và đối với thế giới – trong cuộc chiến này.
Quan trọng nhất, họ cần phải nói rơ giá trị của một chiến thắng của Ukraine. Tám tuần đầu tiên của cuộc chiến đôi khi gợi nhớ đến những mô típ và khuôn mẫu của một bộ phim Hollywood. Có một nhân vật phản diện độc ác – Putin – xa cách và cô độc trên chiếc bàn dài ở Điện Kremlin. Có một nhân vật anh hùng – Zelensky – liều chết để giải cứu đất nước của ḿnh. Và điều bất ngờ trong câu chuyện là sự kém cỏi của quân đội Nga và sự thành công trên chiến trường của lực lượng Ukraine. Câu chuyện đạo đức và tự sự này gợi ư rằng sẽ có một kết thúc có hậu . Nhưng nó sẽ không đến sớm. Hiểu được khả năng tập trung chú ư ngắn hạn của các cử tri, khi soạn thảo thông điệp của ḿnh, các nhà lănh đạo chính trị ở các quốc gia ủng hộ Ukraine nên ít dựa vào các kịch bản phim Hollywood, vốn hướng đến sự hài ḷng ngay lập tức. Thay vào đó, họ nên dựa nhiều hơn vào các bài phát biểu thời chiến của Thủ tướng Anh Winston Churchill, trong đó khuyên chúng ta nên kiên tŕ và đừng bao giờ hứa hẹn về một chiến thắng nhanh chóng. Kyiv sẽ phải trải qua nhiều khó khăn trong một cuộc chiến vốn sẽ gây ra những hậu quả sâu rộng về mặt chiến lược, chính trị, và nhân đạo. Mỹ và các đồng minh phải chuẩn bị để hỗ trợ Ukraine trong suốt hành tŕnh dài đó.
Liana Fix là Giám đốc tại Quỹ Körber và là cựu nghiên cứu viên thường trú của Quỹ German Marshall, ở Washington, D.C.
Michael Kimmage là Giáo sư Lịch sử tại Đại học Công giáo Mỹ và là Nghiên cứu viên khách mời của Quỹ German Marshall. Từ năm 2014 đến năm 2016, ông phục vụ trong Nhóm Hoạch định Chính sách tại Bộ Ngoại giao Mỹ, nơi ông phụ trách khu vực Nga/Ukraine.
L.F. & M.K.
Ukraine vào hôm thứ Sáu, 29 tháng 4, thừa nhận rằng họ đang chịu tổn thất nặng nề trong cuộc tấn công của Nga ở phía đông, nhưng khẳng định tổn thất của Nga thậm chí c̣n trầm trọng hơn, khi tổng thống Joe Biden kêu gọi Quốc hội gửi 33 tỷ mỹ kim để giúp Kiev pḥng thủ.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đă ca ngợi lời đề nghị giúp đỡ của tổng thống Biden, gấp gần 10 lần số tiền viện trợ mà Washington đă gửi cho đến nay kể từ khi cuộc chiến bắt đầu vào ngày 24 tháng 2. Sau khi thất bại trong cuộc tấn công vào Kiev ở phía bắc Ukraine hồi tháng trước, Nga đang cố gắng chiếm hoàn toàn hai tỉnh miền đông được gọi là Donbas.
Không chỉ #Belarusians, mà cả những người Nga cũng đang chiến đấu bên phía Ukraine. Quân đoàn "Freedom of #Russia" đến chiến tuyến.
Các đơn vị của Quân đoàn "Nước Nga Tự do", được thành lập bởi những người Nga thân Ukraine, đă chuyển đến chiến trường ở phía đông của #Ukraine sau hai tháng huấn luyện.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Not only <a href="https://twitter.com/hashtag/Belarusians?src=hash &ref_src=twsrc%5E tfw">#Belarusians</a>, but also Russians are fighting on the side of Ukraine. The "Freedom of <a href="https://twitter.com/hashtag/Russia?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Russia</a>" Legion goes to the front.<br><br>Units of "Freedom of Russia" Legion, formed of pro-Ukrainian Russians, moved to battlefields in the east of <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> after two months of training. <a href="https://t.co/9zofHeeMSn">pic.twitter.com/9zofHeeMSn</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1520148066380259330? ref_src=twsrc%5Etfw">April 29, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Thi thể của Vira Hyrych, một nhà báo nổi tiếng của đài phát thanh Ukraine, đă được t́m thấy sau một cuộc tấn công tên lửa của Nga vào ṭa nhà chung cư của cô ở Kyiv. Cô đă làm việc cho Đài Châu Âu Tự do / Đài Tự do, một tổ chức tin tức độc lập do Hoa Kỳ tài trợ, kể từ năm 2018.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The body of Vira Hyrych, a prominent Ukrainian radio journalist, was recovered after a Russian missile strike on her apartment building in Kyiv. She had worked for Radio Free Europe/Radio Liberty, a U.S.-funded independent news organization, since 2018.<a href="https://t.co/kHqKQiSN3c">https://t.co/kHqKQiSN3c</a> <a href="https://t.co/D7Gariy399">pic.twitter.com/D7Gariy399</a></p>— The New York Times (@nytimes) <a href="https://twitter.com/nytimes/status/1520128292791230465? ref_src=twsrc%5Etfw">April 29, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Tại sao Mỹ gửi pháo Howitzer?
Mỹ đă gửi pháo sau khi các quan chức Ukraine yêu cầu pháo binh. Người ta tin rằng các khẩu pháo sẽ đóng một vai tṛ quan trọng đối với khu vực Donbas, một quan chức quốc pḥng nói với Stars & Stripes.
Quan chức này cho biết: “Chúng tôi đă biết khi nói chuyện với người Ukraine rằng pháo binh sẽ là một nhu cầu thiết yếu v́ vấn đề địa h́nh".
Bộ Quốc pḥng Mỹ xác nhận rằng 18 pháo cỡ 155 mm sẽ được gửi tới Ukraine như một phần của khoản viện trợ quân sự trị giá 800 triệu USD đầu tiên. Trong gói viện trợ quân sự thứ hai cũng trị giá 800 triệu USD, được ông Biden công bố hôm thứ Năm (21/4), thêm 72 xe tăng, 72 xe chiến thuật để kéo pháo và 144.000 viên đạn sẽ được gửi tới Ukraine. Các vũ khí được xuất từ kho dự trữ của Quân đội và Thủy quân lục chiến Mỹ.
Pháo Howitzer là một loại pháo ngắn, đặt ở góc nghiêng, được sử dụng để bắn ở quỹ đạo tương đối cao. Theo Quân đội Mỹ, các khẩu pháo có thể bắn tới bốn phát mỗi phút.
Các loại vũ khí này có thể bắt nguồn từ thế kỷ 15 khi những mẫu tương tự được người Séc sử dụng và được gọi là đại bác “Houfnice”. Kể từ Thế chiến thứ nhất, từ “lựu pháo” đă được sử dụng để mô tả những vũ khí này.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">.<a href="https://twitter.com/usairforce?ref_src=t wsrc%5Etfw">@usairforce</a> airmen load 155mm Howitzer ammunition bound for Ukraine into a C-17 Globemaster III at Travis Air Force Base, Calif. <a href="https://t.co/hUJc8BlPqY">pic.twitter.com/hUJc8BlPqY</a></p>— Department of Defense 🇺🇸 (@DeptofDefense) <a href="https://twitter.com/DeptofDefense/status/1520050904682139649? ref_src=twsrc%5Etfw">April 29, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Thị trưởng Kyiv Vitali Klitschko nói với CNN rằng Nga đă cho LHQ thấy "ngón giữa" bằng cách tấn công trung tâm Kyiv ngay sau cuộc gặp với Tổng thống Zelensky và Tổng thư kư LHQ.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Kyiv’s mayor Vitali Klitschko tells <a href="https://twitter.com/andersoncooper?ref_s rc=twsrc%5Etfw">@andersoncooper</a> that Russia showed the UN a “middle finger” by striking central Kyiv shortly after a meeting with President Zelensky and the UN Secretary General. <a href="https://t.co/zKHLeDZe4S">pic.twitter.com/zKHLeDZe4S</a></p>— CNN (@CNN) <a href="https://twitter.com/CNN/status/1520222387014356997? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho rằng Mỹ không quan tâm đến ḥa b́nh ở Ukraine, mà thay vào đó đang làm mọi thứ có thể để cuộc xung đột ở nước này kéo dài càng lâu càng tốt.
Theo đài RT ngày 29/4, ông Triệu Lập Kiên nhận định: “Trong khi cộng đồng quốc tế đang kêu gọi chấm dứt các hành động thù địch, Mỹ vẫn tiếp tục đổ thêm dầu vào lửa và thể hiện sự sẵn sàng chiến đấu cho đến người Ukraine cuối cùng”. B́nh luận này nhắc đến việc Mỹ viện trợ tài chính và chuyển vũ khí từ đến Ukraine.
Ông nói: “Mục tiêu thực tế của họ không phải là đạt được ḥa b́nh, mà là đảm bảo rằng xung đột sẽ kéo dài. Như người Mỹ đă tự nói điều đó, họ đang muốn làm suy yếu nước Nga. Về việc liệu Mỹ mang lại ḥa b́nh hay chiến tranh, an ninh hay hỗn loạn, tôi cho rằng tất cả chúng ta đều biết câu trả lời”.
Đầu tuần này, Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin thừa nhận rằng thông qua giúp đỡ Ukraine, Mỹ muốn thấy “Nga suy yếu đến mức không thể làm những điều mà họ đă làm khi đưa quân vào Ukraine”.
Ngày 28/4, Tổng thống Mỹ Joe Biden đă yêu cầu Quốc hội cấp thêm 33 tỷ USD để hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột đang diễn ra với Nga.
Theo đề nghị mà ông Biden đă kư và gửi lên Quốc hội Mỹ, hơn 20 tỷ USD trong gói hỗ trợ này sẽ dành để hỗ trợ vũ khí, đạn dược và những hỗ trợ quân sự khác cho Ukraine, 8,5 tỷ USD để hỗ trợ kinh tế trực tiếp cho Kiev và 3 tỷ USD dành cho các hoạt động nhân đạo. Ngoài ra, Nhà Trắng cho biết đề xuất của Tổng thống Biden cũng sẽ cho phép giới chức Mỹ tịch thu thêm nhiều tài sản của các nhà tài phiệt Nga để có thể hỗ trợ tiền cho Ukraine và xử phạt những đối tượng né tránh các biện pháp trừng phạt nhằm vào Moskva. Đây là một trong những nỗ lực của Mỹ nhằm cô lập và trừng phạt Nga liên quan đến chiến dịch quân sự đặc biệt của Moskva tại Ukraine, cũng như giúp Ukraine phục hồi sau xung đột.
Trong khi bác bỏ cử lực lượng của ḿnh hoặc của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đến Ukraine, Mỹ và các đồng minh đă cung cấp vũ khí cho Ukraine, như máy bay không người lái, hệ thống pháo hạng nặng Howitzer, tên lửa pḥng không Stinger và tên lửa chống tăng Javelin.
Cùng ngày, các nhà lập pháp Mỹ đă bỏ phiếu thông qua kế hoạch cho mượn-cho thuê để hỗ trợ Ukraine. Đạo luật này có tên “Đạo luật Cho mượn-Cho Thuế Quốc pḥng Dân chủ Ukraine”. Nếu được Tổng thống Joe Biden chấp thuận, Mỹ sẽ dễ dàng gửi vũ khí tới Ukraine hơn. Tuy nhiên, theo nhận định, Ukraine sẽ phải trả tiền cho những lần giao vũ khí đó. Nga đă cảnh báo rằng động thái này có thể khiến Ukraine rơi vào hố nợ, ảnh hưởng đến quốc gia này trong nhiều thế hệ.
Các sự kiện ở Ukraine càng khiến quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc thêm căng thẳng. Bất chấp mọi nỗ lực, chính quyền của ông Biden đă không thể gây áp lực buộc Trung Quốc lên án Nga và tham gia trừng phạt quốc tế chống lại Nga.
Bắc Kinh đă kêu gọi ḥa b́nh ở Ukraine, nhưng đổ lỗi cho việc bùng phát xung đột là do Mỹ và nỗ lực mở rộng của NATO sát biên giới Nga. Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 18/3, ông Triệu Lập Kiên cho biết Trung Quốc giữ quan điểm độc lập đối với khủng hoảng Ukraine. Ông Triệu Lập Kiên khẳng định riêng trong vấn đề Ukraine, Trung Quốc luôn hành xử khách quan, đưa ra các đánh giá độc lập dựa trên bản chất của vấn đề. Ông nh́n nhận việc Mỹ gây sức ép sẽ không làm Bắc Kinh thay đổi quan điểm.
Liên quan việc các nước gửi vũ khí cho Ukraine, ngày 28/4, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định việc này gây nguy hiểm cho an ninh toàn châu Âu, kích động bất ổn tại khu vực này. Tuyên bố của ông Peskov nhằm phản ứng với phát biểu trước đó của Ngoại trưởng Anh Liz Truss, trong đó kêu gọi các đồng minh tăng cường sản xuất vũ khí để viện trợ cho Ukraine.
Thùy Dương
Rosatom đang cố gắng tiếp quản nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia do Nga chiếm đóng ở Energodar.
Ukraine thông báo với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế vào ngày 29 tháng 4 rằng tập đoàn nguyên tử nhà nước của Nga đă cử tám chuyên gia hạt nhân đến nhà máy điện.
Họ được cho là đă yêu cầu các báo cáo về các vấn đề bí mật liên quan đến hoạt động của nhà máy, việc điều hành, quản lư và bảo tŕ nhà máy điện Zaporizhzhia.
****
Ṭa án phong tỏa số tài sản có liên quan đến nhà tài phiệt Nga trị giá 16 triệu USD.
Văn pḥng Tổng công tố cho biết tài sản của Mikhail Fridman và các đối tác của ông ta được giữ tại Ngân hàng Alfa của ông ta ở Ukraine.
Họ bị cáo buộc cố gắng chuyển 36 triệu USD ra khỏi Ukraine thông qua các giao dịch hư cấu.
****
Quân đội Ukraine cho nổ tung cầu đường sắt ở Donetsk Oblast.
Cây cầu bắc qua sông Siversky Donets đă bị nổ tung cùng với các toa xe lửa của Nga, khiến quân đội Nga không thể đi bằng đường sắt tới thành phố Lyman, Chiến dịch Liên hợp cho biết hôm 29/4.
****
Quan chức cho biết Mỹ đă huấn luyện 100 người Ukraine sử dụng pháo Mỹ.
Một Hoa Kỳ cao cấp quan chức quốc pḥng cũng nói rằng Hoa Kỳ CNN đưa tin ngày 29/4 đă huấn luyện 15 người Ukraine sử dụng hệ thống radar.
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=2046437&stc=1&d=1651291255
Liên minh Châu Âu đang chuẩn bị cấm vận tất cả các hoạt động nhập khẩu dầu từ Nga vào tuần tới, New York Times ngày 29.4 dẫn lời các quan chức giấu tên ở Brussels.
Đại sứ của 27 quốc gia thành viên EU dự kiến gặp nhau vào 4.5 để đưa ra sự chấp thuận cuối cùng cho biện pháp này, hăng tin Mỹ dẫn lời “một số quan chức và nhà ngoại giao EU tham gia vào quá tŕnh này”.
Các quan chức giấu tên chỉ ra, trừ khi Hungary đưa ra các yêu cầu “vào phút chót”, quá tŕnh này sẽ được hoàn tất mà không cần thời gian kêu gọi tất cả các nhà lănh đạo EU họp tại Brussels.
Lệnh cấm vận dầu Nga có khả năng theo từng giai đoạn, trong đó chặn các tàu chở dầu nhanh hơn so với các tuyến đường ống đồng thời cho các thành viên EU thời gian để rút khỏi các hợp đồng hiện có, tương tự như thời gian gia hạn 4 tháng với lệnh cấm nhập khẩu than, đă được đưa ra trước đó.
Gói trừng phạt Nga lần thứ 6 của EU cũng sẽ nhắm vào Sberbank, ngân hàng lớn nhất của Nga có hiện diện đáng kể ở Châu Âu, cũng như những cá nhân nổi tiếng ở Nga.
Đức được cho là bên mấu chốt cho tiến tŕnh này. Berlin từng nhập khẩu 1/3 lượng dầu từ Moscow nhưng bằng cách nào đó đă có thể cắt giảm xuống chỉ c̣n 12%, theo Bộ trưởng Năng lượng Đức Robert Habeck.
“Vấn đề có vẻ rất lớn đối với Đức chỉ vài tuần trước đây đă trở nên nhỏ hơn nhiều. Đức đă tiến rất gần đến việc độc lập khỏi nhập khẩu dầu của Nga" - Bộ trưởng Habeck nói trong chuyến thăm Ba Lan tuần này.
Nga cung cấp khoảng 25% tổng nhu cầu dầu hàng năm của EU trong năm 2020 và khối này chiếm một nửa lượng dầu xuất khẩu của Nga. Brussels dự định lấp khoảng trống cách tăng nhập khẩu từ Nigeria, các nhà xuất khẩu ở Vịnh Ba Tư, cũng như các nước láng giềng của Nga là Azerbaijan và Kazakhstan, các quan chức giấu tên tiết lộ với New York Times.
Tuần trước, Bộ Tài chính Mỹ đề nghị EU áp đặt trần giá hoặc thuế với dầu nhập khẩu của Nga, nhưng điều đó không đủ sức hút với Brussels.
Phản ứng với yêu cầu thanh toán bằng đồng rúp
Các lệnh trừng phạt của Mỹ và EU buộc Nga phải yêu cầu thanh toán khí đốt bằng đồng rúp. Trong khi Brussels đă chính thức phản đối yêu cầu này, 4 trong số các thành viên của khối được cho là đă thực hiện thanh toán theo cơ chế mới dựa trên đồng rúp của Nga và ít nhất 10 nước đă lập tài khoản đồng rúp với ngân hàng Gazprombank của Nga.
Trong khi đó, một số nước từ chối thanh toán. Nga đă ngừng giao khí đốt cho Ba Lan và Bulgaria sau khi 2 nước Châu Âu này từ chối thanh toán bằng đồng rúp Nga.
Ngày 29.4, Thủ tướng Cộng ḥa Czech Petr Fiala cho biết, Praha không có kế hoạch thanh toán khí đốt Nga bằng đồng rúp, theo yêu cầu của Moscow.
Tập đoàn năng lượng Đan Mạch Orsted cũng ra tín hiệu khẳng định không có ư định thanh toán khí đốt bằng đồng tiền của Nga.
Orsted có hợp đồng cung cấp khí đốt dài hạn với Gazprom để cung cấp hàng năm tới 2 tỉ mét khối, kéo dài từ năm 2011 đến năm 2030.
Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao Hungary Péter Szijjarto cho hay, một số công ty Châu Âu nhập khẩu khí đốt Nga đă đồng ư với kế hoạch thanh toán của Moscow. Bộ trưởng Szijjarto giải thích, để mua khí đốt, các công ty nhập khẩu mở 2 tài khoản với Gazprombank, một tài khoản bằng euro hoặc USD và một tài khoản khác bằng đồng rúp.
Trong diễn biến khác liên quan, tập đoàn khí đốt Nga Gazprom thông báo ngày 29.4 về việc đang hủy chứng chỉ lưu kư (depositary receipts) khỏi các sàn giao dịch chứng khoán quốc tế sau khi chính phủ Nga không chấp thuận cho lưu hành thêm.
Thông cáo trên trang web của công ty cho hay, những cổ đông sẽ có “quyền chuyển đổi chúng thành cổ phiếu phổ thông”.
Gazprom cũng cho biết đă thông báo cho cơ quan quản lư tài chính của Vương quốc Anh về ư định hủy niêm yết tiêu chuẩn trên sàn giao dịch chứng khoán London (LSE). Công ty cũng đă yêu cầu LSE và sàn giao dịch Singapore xóa các chứng chỉ lưu kư của công ty trong ṿng 20 ngày làm việc.
Theo luật mới, chứng khoán của các công ty Nga chỉ có thể được giao dịch trên các sàn giao dịch nước ngoài khi có sự cho phép đặc biệt của chính quyền Nga.
Tháng trước, LSE đă chặn giao dịch của 27 tập đoàn Nga, bao gồm EN+, Gazprom, Lukoil, Rosneft và Sberbank. Danh sách đen này một phần trong nỗ lực của phương Tây nhằm loại Nga khỏi thị trường tài chính quốc tế sau chiến dịch quân sự ở Ukraina.
Giới chức Đức cho biết chính phủ nước này sẵn sàng ngừng mua dầu Nga khi đảm bảo được nguồn cung thay thế, mở đường cho lệnh cấm vận dầu từ nước này của EU.
Đức đă là một trong những nước phản đối EU đoạn tuyệt năng lượng Nga. Tuy nhiên, đại diện của Đức tại Liên minh châu Âu (EU) đă thay đổi quan điểm phản đối lệnh cấm vận dầu mỏ từ Nga, với điều kiện Berlin có đủ thời gian để đảm bảo được nguồn cung thay thế, WSJ hôm 28/4 dẫn lời hai quan chức thạo tin.
Sự thay đổi của Đức có thể làm tăng khả năng các nước EU sẽ đồng ư về lệnh cấm vận theo từng giai đoạn với dầu mỏ Nga. Theo các nhà ngoại giao và quan chức nhận định, quyết định cuối cùng có thể được EU đưa ra vào tuần tới.
EU nhập khẩu 3-3,5 triệu thùng dầu Nga mỗi ngày, với khoản thanh toán khoảng 400 triệu USD/ngày. Nguồn cung Nga chiếm khoảng 27% lượng dầu cả khối nhập khẩu. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, doanh thu từ dầu chiếm 45% ngân sách liên bang của Nga vào năm 2021.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen tuần trước đánh giá lệnh cấm vận dầu mỏ Nga của châu Âu sẽ đẩy giá dầu quốc tế tăng cao, gây tổn hại nền kinh tế toàn cầu đang mong manh và "gây rất ít ảnh hưởng" đến Nga. Bà Yellen gợi ư châu Âu có thể tiếp tục mua dầu và hạn chế Nga tiếp cận các khoản thanh toán.
Lệnh cấm vận dầu Nga của EU phải được toàn bộ 27 nước thành viên chấp thuận.
Theo New York Times, Hungary hiện là quốc gia phản đối cuối cùng của lệnh cấm vận dầu mỏ, và nếu các đại diện "phủ quyết quyết định" !!!, điều đó có nghĩa là, không giống như trước đây, Hội đồng châu Âu (tức 27 lănh đạo của một Quốc gia thành viên EU) chiếm đa số trong số họ phải thông qua quyết định.
Tuy nhiên, tờ báo Mỹ cho rằng điều này khó có thể xảy ra, nghĩa là Hungary, giống như các gói trừng phạt trước đây, ủng hộ gói trừng phạt này.
Theo New York Times, lệnh cấm vận đầu tiên có thể ảnh hưởng đến các chuyến hàng chở dầu của các tàu chở dầu của Nga và có thể mất nhiều tháng để dừng các đường ống dẫn dầu (ví dụ, khi Nga cấm nhập khẩu than vào đầu tháng 4, các nước thành viên được cho 4 tháng để làm vậy). Ngoài lệnh cấm vận dầu mỏ, ngân hàng Sberbank của Nga dự kiến sẽ bị trừng phạt trong gói mới và sẽ có thêm nhiều cá nhân người Nga được đưa vào danh sách trừng phạt của EU.
Vào lúc cộng đồng người Việt khắp nơi ở Mỹ đang tưởng niệm sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, cuộc chiến tranh xâm lược của Nga nhắm vào Ukraine đang tô đậm thêm nỗi xót xa cay đắng nơi một số người khi họ nghĩ về số phận của đất nước họ giờ không c̣n tồn tại.
Sự sụp đổ của Việt Nam Cộng Ḥa trước cuộc tiến công của phe cộng sản khép lại Chiến tranh Việt Nam, một cuộc xung đột đẫm máu không chỉ giữa hai miền nam bắc mà c̣n là cuộc đối đầu ư thức hệ thời Chiến tranh Lạnh giữa các cường quốc Mỹ, Liên Xô và Trung Quốc.
Tại Việt Nam, chiến thắng của phe cộng sản được mô tả là kết cục hào hùng cho công cuộc “giải phóng miền Nam thống nhất đất nước” nhưng đối với hàng triệu người bỏ nước ra đi sau năm 1975, nó đặt dấu chấm hết cho một nền tự do mà họ từng biết và gieo vào tâm thức họ nỗi “quốc hận.”
47 năm sau, những kí ức tưởng đă lùi xa giờ lại hiện lên sống động khi những h́nh ảnh từ cuộc chiến của Nga ở Ukraine nhắc họ nhớ lại những đau thương và kinh hoàng của cuộc chiến mà họ đă trải qua, và về số phận của đất nước họ khi cuộc chiến kết thúc.
Kể từ khi Nga phát động chiến tranh nhắm vào nước láng giềng phía nam vào tháng 2, Tiến sĩ Đinh Xuân Quân, một kinh tế gia đă về hưu ở miền bam bang California, thường xuyên xuất hiện trong những chương tŕnh b́nh luận thời sự của một đài truyền h́nh tiếng Việt địa phương. Ông đưa ra những phân tích về t́nh h́nh chiến sự hàng ngày và nhắc nhở khán giả nhớ về những ǵ từng xảy ra ở Việt Nam
“Cuộc xâm lăng Ukraine của Nga đă làm tôi suy nghĩ rất nhiều và liên tưởng tới cuộc chiến tranh Việt Nam nhất là sắp tới ngày 30 tháng 4, ngày mà Việt Nam Cộng Ḥa sụp đổ,” ông nói với VOA qua email ngày thứ Năm. “Nó cho tôi liên tưởng đến một miền Bắc xâm chiếm miền Nam, nó là cuộc nội chiến giữa miền Bắc và miền Nam, một cuộc chiến giữa phe Quốc gia giành độc lập và phe Cộng sản trá h́nh Việt Minh có từ những thập niên 1930-1940 đến 1975.”
Từng phục vụ trong tư cách một chuyên viên kinh tế tại ngân hàng trung ương của Việt Nam Cộng Ḥa, ông cho biết ông bị bắt đi tù cải tạo trong ba năm và sau đó vượt biên qua Mỹ vào năm 1979.
Ông nhận định sự sụp đổ của Việt Nam Cộng Ḥa là “thí dụ điển h́nh phe tà thắng phe thiện” trong cuộc chiến giữa tự do chống lại độc tài. Bi kịch của Việt Nam Cộng Ḥa là nước này có đồng minh nhưng không kiên tŕ như phe cộng sản, ông nói. “Sau khi đồng minh nhất là Mỹ rút th́ Việt Nam Cộng Ḥa cố gắng hết sức để tự lực tự cường nhưng thời gian không cho phép.”
Đối với những người từng cầm súng chiến đấu, sự ủng hộ và hỗ trợ mà Mỹ và các nước phương Tây đang cung cấp cho Ukraine khiến họ không khỏi chạnh ḷng về điều mà họ xem là sự đơn độc của Việt Nam Cộng Ḥa trong cuộc chiến chống lại phe cộng sản. Việt Nam Cộng Ḥa đă bị “bỏ rơi” và cuối cùng bị “bức tử” bởi chính những đồng minh của ḿnh.
“Vào thời điểm năm 1973 [Mỹ] rút hết quân đội ra khỏi miền Nam, từ bao nhiêu tỉ đôla họ rút xuống c̣n 300 triệu,” ông Đinh Hùng Cường, thiếu tá bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng Ḥa từng tham gia chiến đấu bảo vệ một tuyến đường tiếp tế vào đầu tháng 4 năm 1975, nói từ bang Virginia, lưu ư rằng viện trợ của Mỹ sụt giảm mạnh đă khiến quân đội gặp rất nhiều khó khăn trên chiến trường.
“C̣n bây giờ ḿnh thấy cả thế giới, các quốc gia NATO bên Âu Châu, đều đồng ḷng giúp cho Ukraine để mà chống lại Nga. Nước Mỹ lúc đầu c̣n e dè th́ bây giờ đă đi tới ba mươi mấy tỉ đôla để giúp cho Ukraine th́ ḿnh thấy rơ là Ukraine đứng vững được ngày hôm nay là nhờ NATO, nhờ Mỹ, nhờ thế giới tự do. C̣n Việt Nam không thể đứng được v́ họ đă bỏ ḿnh, họ không viện trợ cho ḿnh, và hơn nữa họ không có ḷng nhân đạo để giúp cho ḿnh chiến đấu thành ra bắt buộc ḿnh bị cộng sản chiếm thôi.”
Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày thứ Năm yêu cầu Quốc hội cấp 33 tỉ đôla để hỗ trợ Ukraine – một mức tăng rất lớn về tài trợ của Mỹ dành cho cuộc chiến với Nga - và các công cụ mới để rút tài sản từ các nhà tài phiệt Nga. Yêu cầu ngân khoản này bao gồm hơn 20 tỉ đôla cho vũ khí, đạn dược và các h́nh thức viện trợ quân sự khác, cũng như 8,5 tỉ đôla hỗ trợ kinh tế trực tiếp cho chính phủ và 3 tỉ đôla viện trợ nhân đạo.
“Chúng tôi cần dự luật này để hỗ trợ Ukraine trong cuộc chiến v́ tự do,” ông Biden nói tại Nhà Trắng sau khi kí yêu cầu ngày thứ Năm. “Cái giá phải trả của cuộc chiến này không hề rẻ, nhưng nhún nhường sự gây hấn th́ sẽ c̣n tốn kém hơn.”
Khi cuộc chiến tranh Việt Nam đang lùi xa dần vào quá khứ và những thế hệ người Việt trẻ hơn sinh trưởng ở Mỹ ít gắn bó hơn với cộng đồng, có những lo ngại rằng rồi đây kí ức về cuộc chiến v́ tự do của Việt Nam Cộng Ḥa sẽ bị quên lăng. Nhưng Sean Le, 40 tuổi, một hạ sĩ quan Hải quân Hoa Kỳ đă giải ngũ, đang cố gắng ǵn giữ những kí ức này và phổ biến nó qua những video mà anh đăng tải trên kênh YouTube của anh với hàng trăm ngàn người theo dơi.
Trả lời phỏng vấn của VOA từ Quận Cam ở nam California, anh cho biết kể từ khi anh theo gia đ́nh qua Mỹ định cư vào năm 1995, anh bắt đầu đọc và hiểu nhiều hơn về biến cố lịch sử 30 tháng 4 mà trước đây ở Việt Nam anh chỉ biết đó là một ngày lễ đánh dấu sự kiện “giải phóng miền Nam.”
“Khi ḿnh càng t́m hiểu th́ ḿnh càng thấy đau ḷng. Đó là một trong những giai đoạn lịch sử mà Sean thấy rất là quan trọng mà chúng ta cần phải ǵn giữ và phải nhắc đến, không những nhắc đến mà phải vinh danh những người đă hi sinh v́ cuộc chiến đó và những nạn nhân đă bỏ mạng trên biển cả,” anh nói, nhắc đến những người tị nạn vượt biên sau năm 1975. “Những nhân vật trong lịch sử này không hề được nhắc đến dưới mái trường xă hội chủ nghĩa Việt Nam, Sean cảm thấy đó là một điều rất bất công, một điều sỉ nhục cho lịch sử.”
Cựu quân nhân này nói anh nh́n thấy những nét tương đồng giữa cuộc chiến của Việt Nam Cộng Ḥa nửa thế kỉ trước và cuộc chiến của Ukraine ở hiện tại. Anh hi vọng số phận của Ukraine sẽ khác Việt Nam Cộng Ḥa nhờ sự hỗ trợ rộng răi của cộng đồng quốc tế.
“Qua cuộc chiến này chúng ta thấy được ḷng yêu nước của người dân Ukraine mạnh mẽ đế cỡ nào, nó không dễ ǵ khuất phục trước bất cứ sức mạnh về quân sự nào của kẻ xâm lăng,” anh nêu ư kiến.
Sau khi thất bại trong cuộc tấn công vào thủ đô Kyiv ở phía bắc Ukraine vào tháng trước, Nga hiện đang cố gắng chiếm hoàn toàn hai tỉnh miền đông được gọi là Donbas.
Ukraine thừa nhận đă mất quyền kiểm soát một số thị trấn và làng mạc ở đó kể từ khi cuộc tấn công bắt đầu vào tuần trước, nhưng nói rằng Moscow đă đánh đổi những bước tiến bằng tổn thất to lớn đối với một lực lượng Nga đă suy yếu sau thất bại trước đó gần thủ đô.
Các quan chức phương Tây nói Nga chịu ít thương vong hơn sau khi thu hẹp quy mô cuộc xâm lược nhưng con số này vẫn ở mức "khá cao," trong khi Bộ Quốc pḥng Anh cho biết những bước tiến của Nga đến nay vẫn hạn chế và trả giá bằng "tổn thất đáng kể."
Dù cuộc chiến ở Ukraine gợi lại nỗi xót xa nơi nhiều người Việt từng sống dưới chính thể Việt Nam Cộng Ḥa, nó cũng khơi niềm hi vọng nơi những người từng tuyệt vọng chứng kiến sự cáo chung của đất nước họ.
Cựu thiếu tá Đinh Hùng Cường nói Ukraine “thật là may mắn” khi nhận được sự ủng hộ và viện trợ từ các nước đồng minh cũng như dư luận quốc tế, điều mà nước của ông đă thiếu khi cuộc chiến bước vào giai đoạn quyết định.
“Ḿnh hăy tin tưởng rằng chính nghĩa lần này sẽ thắng và Ukraine sẽ không bị bức tử như Nam Việt Nam 47 năm về trước,” ông nói.
Già gân" 60 năm vẫn chạy tốt, sẵn sàng sang Ukraine đối đầu với vũ khí Nga/ Liên Xô như những năm tháng chiến tranh Việt Nam.
530193565186662
ANH NÓI LỰC LƯỢNG NGA Ở UKRAINE ĐANG BỊ ‘SUY YẾU TINH THẦN’
Quân đội Anh tin rằng các lực lượng Nga ở Ukraine có phần chắc đang bị “suy yếu tinh thần.”
Bộ Quốc pḥng Anh đưa ra đánh giá này trên Twitter hôm thứ Bảy như một phần trong báo cáo hàng ngày mà họ cung cấp về cuộc chiến của Nga với Ukraine.
Bộ nói Nga "vẫn đối mặt với những thách thức đáng kể" trong chiến đấu. Quân đội Anh tin rằng các lực lượng Nga đă “buộc phải hợp nhất và tái điều động các đơn vị đă bị tiêu hao và lẻ tẻ khỏi đợt tiến công thất bại ở đông bắc Ukraine.”
Bộ không cho biết họ đi tới đánh giá này như thế nào. Nhưng các nhà phân tích tin rằng lực lượng Nga không thất bại trong nỗ lực chiếm thủ đô Kyiv hồi đầu chiến tranh đă được tái điều động mà không có thời gian cần thiết để tái vũ trang và tái cơ cấu.
Phía Anh tin rằng Nga hi vọng sẽ tổ chức lại nỗ lực của ḿnh và rút ngắn các đường tiếp tế.
Bộ nói thêm: “Việc thiếu các kĩ năng cấp đơn vị và yểm trợ trên không không đồng đều đă khiến Nga không thể phát huy hết năng lực tác chiến tổng thể của ḿnh, dù có những cải thiện mang tính cục bộ.”
Một quan chức quốc pḥng cao cấp của Mỹ ngày thứ Sáu nói cuộc tiến công của Nga đang diễn tiến chậm hơn nhiều so với kế hoạch một phần là do sức kháng cự của Ukraine.
Khi binh sĩ cố gắng di chuyển về phía bắc ra khỏi Mariupol để họ có thể tấn công các lực lượng Ukraine từ phía nam, bước tiến của họ đến giờ vẫn "chậm và không đồng đều, và chắc chắn không mang tính quyết định trong bất cứ trường hợp nào," quan chức này nói.
Tỷ giá đồng rúp : Nga đă thắng hiệp đầu tiên bất chấp trừng phạt của phương Tây
Sau cú trượt dốc lịch sử do cuộc xâm lăng của Nga và Ukraina, đồng rúp đă phục hồi ngoạn mục, tăng vọt lên mức cao nhất từ hai năm qua trong phiên giao dịch ở Matxcơva, ngày 27/04/2022. Các biện pháp kiểm soát vốn nghiêm ngặt và chính sách xuất khẩu năng lượng - « bắt chẹt » châu Âu chính là lư do tạo ra cú lội ngược ḍng này.
Nga đă ngừng cung cấp khí đốt cho Bulgari và Ba Lan hôm 27/04 do hai nước này từ chối yêu cầu thanh toán bằng đồng rúp. Phát ngôn viên điện Kremlin Dmitri Peskov giải thích rằng việc thanh toán bằng đồng rúp là để đáp trả lại việc phương Tây đă đóng băng 300 tỷ đô la dự trữ ngoại tệ của Ngân hàng Trung ương Nga. Ngay sau thông báo này, vào 14 giờ GMT cùng ngày, tỷ giá đồng rúp đă tăng 1,8 % đối với đồng euro - 75,43/ euro, đây là tỷ giá cao nhất kể từ đầu tháng 3 năm 2020. So với đồng đô la, đồng rúp cũng tăng thêm 1,1 %, ở mức 72,75/ đô la.
Đồng tiền của Nga rớt giá từ cuối tháng Hai và xuống mức thấp kỷ lục, khoảng 136 rúp/đô la hôm 10/03, do hàng loạt trừng phạt của phương Tây đối với hành động xâm lăng vào Ukraina. Kể từ 31/03, đồng rúp đă phục hồi dần, sau khi tổng thống Nga Vladimir Putin ra lệnh chỉ chấp nhận thanh toán khí đốt bằng đồng rúp. Theo đó, bên mua khí đốt Nga phải mở một tài khoản tại các ngân hàng của Nga, nguồn cung ứng khí đốt sẽ bị cắt nếu bên mua không tuân thủ các điều khoản này.
Về sự biến động tỷ giá đồng rúp, RFI trao đổi với chuyên gia kinh tế Nga Julien Vercueil, giảng viên môn khoa học kinh tế tại trường INALCO, tác giả của cuốn sách Économie politique de la Russie (1918-2018).
Trước tiên ông đánh giá về đồng rúp thế nào ? Đây có phải là một đồng tiền mạnh ?
Julien Vercueil : Thông thường các loại tiền tệ được đánh giá là mạnh khi loại tiền đó được sử dụng nhiều trong giao thương quốc tế. Loại tiền này phải dựa vào một nền kinh tế mở cửa với thế giới và có thị trường xuất khẩu đa dạng. Đồng rúp được sử dụng trong một nền kinh tế mở nhưng lại không có nhiều mặt hàng xuất khẩu, mà chỉ tập trung trong một số loại nhất định như dầu khí, kim loại quư và một số sản phẩm nông nghiệp thô và ít sản phẩm công nghệ cao (trừ các sản phẩm hóa học hoặc vũ khí). Đây chính là điểm yếu của đồng rúp. Bởi v́ chỉ cần nhu cầu của một mặt hàng nào đó giảm, đồng rúp sẽ giảm theo. Do vậy, chúng ta không thể nói rúp là một loại tiền tệ mạnh, mà đúng hơn nó phụ thuộc vào sự biến động của giá của nguyên liệu thô được định mức theo chuẩn quốc tế. Mối liên hệ cung – cầu lại không phụ thuộc vào Nga mà vào các nhân tố rộng lớn hơn rất nhiều so với nền kinh tế Nga.
Vừa qua, Nga đă thực hiện một cú lội ngược ḍng, phục hồi tỷ giá đồng rúp về mức trước chiến tranh Ukraina, tỷ giá đồng tiền của Nga trong những ngày gần đây c̣n cao hơn cả mức của hai năm về trước. Vậy Nga đă thực hiện những biện pháp nào ?
Julien Vercueil : Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc đồng rúp phục hồi là do các doanh nghiệp xuất khẩu nguyên liệu thô của Nga bắt buộc phải chuyển 80 % doanh thu xuất khẩu về ngân hàng Trung ương của Nga. Các doanh nghiệp này phải bán ngoại tệ, đồng nghĩa với việc họ phải mua đồng rúp từ ngân hàng Trung ương. Điều này khiến cho nhu cầu đồng rúp tăng trở lại và duy tŕ tỷ giá của đồng tiền Nga. Biện pháp này do bộ Tài Chính của Nga đưa ra, đă tạo ra đ̣n bẩy làm tỷ giá đồng rúp tăng.
Một lư do khác nữa, đó là v́ kim ngạch nhập khẩu của Nga đă giảm, nhu cầu về ngoại tệ của các doanh nghiệp của Nga cũng giảm theo. Và chúng ta có thể thấy cán cân cung cầu mất thăng bằng, khiến tỷ giá hối đoái có lợi cho đồng rúp.
Các biện pháp mà tôi kể trên rất hiệu quả, nhất là trong trường hợp của Nga, nước này chỉ phải xử lư một số nhỏ các nhà xuất khẩu lớn. Nếu như Nga xuất khẩu hàng ngàn sản phẩm khác nhau, Matxcơva sẽ rất khó kiểm soát. Nhưng nền kinh tế Nga rất tập trung, đặc biệt trong lĩnh vực nguyên liệu thô.
Nga có thể tiếp tục duy tŕ các biện pháp kể trên về lâu dài hay không ?
Julien Vercueil : Chắc chắn rằng Nga có thể duy tŕ các biện pháp này về lâu dài, miễn là chính quyền Nga kiểm soát được hoạt động của các công ty xuất khẩu. Và câu hỏi thứ hai được đặt ra, theo tôi c̣n quan trọng hơn, đó là liệu các điều kiện quốc tế có cho phép các biện pháp này có hiệu quả về lâu dài hay không ? Câu trả lời là không.
Có hai lư do chính. Một là, các khách quen của các doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt trong lĩnh vực dầu khí, bắt đầu đặt vấn đề về sự phụ thuộc vào Nga, do vậy chúng ta có thể thấy xu hướng hiện nay về việc giảm bớt phụ thuộc đối với khí đốt của Nga. Tức là trong 2, 3 năm nữa, tập đoàn dầu khí Gazprom của Nhà nước Nga sẽ không thể xuất khẩu lượng khí đốt lớn như hiện nay, ví dụ như cho các nước như Đức hay châu Âu.
Lư do tiếp theo đó là giá dầu khí dao động mạnh trong những năm gần đây. Vào năm 2020, 2021, ở một số thời điểm, giá dầu đă âm (thấp hơn giá thành). Hiện nay giá dầu rất cao, lên đến 100 đô la/thùng, nhưng cách đây không lâu, 1 thùng dầu chỉ có giá 20 đô la, và trước đó nữa, là 80 đô la. Trong tương lai, giá quốc tế về nguyên liệu thô và dầu sẽ tiếp tục dao động mạnh. Dù các chính sách mà chính phủ Nga áp đặt có bền vững hay không, các điều kiện quốc tế về nguồn cung nguyên liệu thô mà Nga xuất khẩu sẽ buộc nước này phải tuân theo, và chắc chắc là chúng không đủ để cứu lấy đồng rúp về lâu dài.
Sự bất ổn của tỷ giá nội tệ Nga tác động tới nền kinh tế nước này ra sao ? Liệu giao thương thế giới có bị ảnh hưởng không ?
Julien Vercueil : Đối với nền kinh tế Nga, tác động đầu tiên là lạm phát. Có khả năng tỷ lệ lạm phát ở Nga sẽ tăng gấp đôi so với tỷ lệ trước chiến tranh, lên đến 20 %. Đây là một con số lớn, nhưng không phải là thảm hoạ cho kinh tế nước này, nhưng đối với các gia đ́nh có thu nhập thấp, 20 % là một vấn đề lớn. Hơn nữa, đây lại là tầng lớp ủng hộ Putin. Chính phủ sẽ phải đưa ra những lựa chọn khó khăn để giải ngân một khoản khổng lồ, nhằm b́nh ổn giá, cũng như trợ giúp các doanh nghiệp liên quan.
Lạm phát gia tăng kéo theo đó là giảm sức mua và nợ công tăng. Nếu như ngân hàng Trung ương Nga không đưa ra các chính sách để kiểm soát ngoại hối, đồng rúp có thể xuống thấp nữa và cả việc mất vốn. Bởi v́ trong trường hợp này các doanh nghiệp Nga muốn giữ đô la và không gửi về Nga, đồng rúp có thể rớt giá nghiêm trọng hơn, và tỷ lệ lạm phát có thể cao hơn nhiều. Ngân hàng Trung ương không thể cứu vớt đồng rúp do các lệnh trừng phạt hiện nay. Nga cũng sẽ gặp phải nhiều khó khăn để vực dậy. Cuộc khủng hoảng sẽ kéo dài và có nguy cơ trở thành cuộc đại suy thoái kinh tế, giống như vào đầu những thập niên 80 ở Nga, mọi thứ sụp đổ sau khi Liên Xô tan ră.
C̣n đối với nền kinh tế toàn cầu, theo tôi, tỷ giá đồng rúp có tăng hay giảm th́ cũng không tạo ra bất cứ rủi ro nào. Tuy nhiên, sự bất ổn của thị trường năng lượng và việc xuất khẩu các sản phẩm nông sản của Nga, đây mới chính là hai yếu tố lớn tác động với thế giới. Nhưng sự bất ổn này không liên quan đến đồng rúp. Đồng rúp không quyết định mà là do các khả năng của chính phủ Nga t́m ra con đường xuất khẩu cho hàng hóa của ḿnh.
Kể từ khi đồng rúp trên đà tăng trở lại, câu hỏi đặt ra là liệu các trừng phạt của châu Âu có hiệu quả không ?
Julien Vercueil : Các trừng phạt của phương Tây nhắm đến hai mục đích. Thứ nhất đó là phong tỏa tài sản của tài phiệt thân chính phủ Nga ở bên ngoài lănh thổ Nga hoặc ngăn cản ngân hàng Trung ương trợ giúp các ngân hàng đang gặp khó khăn bằng đồng đô la, hiện đang ở Pháp hay Mỹ. Do vậy, các biện pháp này có hiệu quả khi thống đốc ngân hàng Trung ương Nga không thể sử dụng số vốn của họ. Tuy nhiên, mục đích thứ hai đó là khiến chính quyền Putin phải suy tính lại về hành động xâm lăng, rằng Nga phải trả cái giá quá đắt v́ gây chiến nên phải dừng lại và đàm phán nhanh chóng với Ukraina và kết thúc chiến tranh. Và dĩ nhiên là phương Tây không đạt được mục đích này.
Từ cuộc khủng hoảng năm 2014, Nga đă t́m cách thay thế đồng đô la trong thanh toán quốc tế (phi đô la hóa) để giảm thiểu thiệt hại từ các trừng phạt của phương Tây. Vào năm 2019, lần đầu tiên tập đoàn dầu khí quốc gia Nga Gazprom thông báo bán khí đốt cho một doanh nghiệp châu Âu bằng đồng rúp. Ông nhận định thế nào về chiến lược phi đô la hóa của Nga ?
Julien Vercueil : Nếu như Nga là quốc gia duy nhất thực hiện phi đô la hoá, vậy th́ chiến lược này không hiệu quả. Bởi v́, Nga là quốc gia xuất khẩu rất ít mặt hàng (chủ yếu là nguyên liệu thô, dù xuất khẩu với số lượng lớn). Tuy nhiên nếu như Nga liên minh với Trung Quốc để giảm thiểu vai tṛ của đồng đô la trong giao thương quốc tế, điều này có thể tạo những tác động lớn và về lâu dài làm suy yếu đồng đô la. Phi đô la hoá có thể thực hiện, về lâu dài, nếu như một số tác nhân lớn của hai nước này và của một số nước châu Á, đồng loạt không muốn dự trữ đô la trong kho dự trữ ngoại hối của nước đó.
Một câu hỏi khác được đặt ra, đó là đồng tiền nào sẽ thay thế đồng đô la trong trường hợp này ? Trả lời câu hỏi này không dễ dàng bởi v́ Trung Quốc không thể thay đồng đô la bằng Nhân Dân Tệ (NDT) trong giao thương quốc tế và Bắc Kinh cũng không muốn điều này, v́ để khiến đồng NDT trở thành một loại tiền tệ quốc tế, quốc gia này phải gánh rất nhiều trách nhiệm. Đặc biệt là sau sự kiện phá giá năm 2015 (làm bay vốn 1000 tỷ đô la), rung chuyển nền kinh tế toàn cầu, đồng NDT đă suy yếu, kể từ đó Trung Quốc muốn hạn chế thanh toán quốc tế bằng đồng nội tệ của ḿnh.
C̣n đồng rúp th́ không thể thay thế được đồng đô là v́ đây là đồng tiền của một nền kinh tế nhỏ, dù cho có mở cửa với thế giới và xuất khẩu nhiều nguyên liệu thô. Thế nhưng, Nga lại không có nhiều mặt hàng để xuất khẩu như Trung Quốc. Nga chủ yếu xuất khẩu với số lượng lớn một vài mặt hàng như dầu khí, kim loại quư và một số sản phẩm nông nghiệp, chủ yếu là nguyên liệu thô và không tiên tiến, sáng tạo và đa dạng như Trung Quốc (ngoại trừ các sản phẩm hoá học hay vũ khí). Phi đô la hoá có thể giúp Nga hạn chế tác động của các trừng phạt, nhưng lại không có giải pháp nào thay thế đồng đô la trong thanh toán quốc tế.
RFI xin cảm ơn ông Julien Vercueil, nhà kinh tế học, chuyên gia nghiên cứu về kinh tế Nga, giảng dạy tại trường INALCO, Paris, Pháp.
Tỷ giá đồng Rúp tiếp tục tăng vào 29/04, 0,3 % so với đồng euro. Tuy nhiên sự phục hồi ngoạn mục này không đồng nghĩa với việc kinh tế Nga phục hồi sau hàng loạt trừng phạt của phương Tây. Các tổ chức tài chính quốc tế ước tính tốc độ tăng trưởng của quốc gia này có thể giảm mạnh tới 15% trong năm 2022. Như vậy, Nga sẽ phải đối mặt với cuộc suy thoái tồi tệ nhất từ năm 1992 (14,5 %). Alfa Bank nhận định với AFP rằng « thị trường chứng khoán Nga và đồng Rúp hiện vẫn bị tách biệt khỏi nền kinh tế toàn cầu do các biện pháp kiểm vốn ».
Theo AFP, các nhà kinh tế cho rằng Nga sẽ tiếp tục hứng chịu các tác động tồi tệ hơn từ các lệnh trừng phạt. Nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu thiết bị sản xuất và hàng tiêu dùng sẽ rơi vào suy thoái sâu hơn. Nhà nghiên cứu chiến lược thị trường tại Blue Bay Asset Management, Timothy Ash cho rằng ngân hàng Trung ương Nga đang lũng đoạn. « Đây không phải là một thị trường thanh khoản, đây chỉ là một chiến dịch PR của ngân hàng TƯ Nga – một công cụ của điện Kremlin. »
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Oh no! The GRES-2 power plant in Sakhalin, Russia is on fire.<br><br>Long live Ukraine.<a href="https://t.co/CYx7m06uCk">pic.twitter.com/CYx7m06uCk</a></p>— Visegrád 24 (@visegrad24) <a href="https://twitter.com/visegrad24/status/1520295866468294656? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Truyền thông Nga vừa đưa tin về một vụ cháy lớn khác ở nước này. Lần này là nhà máy điện trên đảo Sakhalin.
Sakhalin là một ḥn đảo ở Bắc Thái B́nh Dương, phía Bắc Nhật Bản. Nó có diện tích 72.492 km vuông. Ngọn lửa bùng phát trong đêm, kéo dài cho tới sáng nay và rất khó kiểm soát do các vật liệu dễ cháy ở đây. Hiện vẫn chưa rơ nguyên nhân vụ cháy. Tuy nhiên, theo thông tin được truyền thông Nga truyền đi, hiện tại nguồn điện cung cấp cho ḥn đảo có khoảng 600.000 dân này vẫn chưa bị cắt.
Tất cả các vụ cháy gần đây ở Nga đều chưa t́m ra nguyên nhân, và đó chính mới là nỗi lo của họ.
LE VAN QUY
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Unconfirmed reports of a Fire in the city of Sakhalin in Russia's east. <a href="https://t.co/Ys1BYnv6Xv">pic.twitter.com/Ys1BYnv6Xv</a></p>— OPSEC? (@GuinieZoo_Intel) <a href="https://twitter.com/GuinieZoo_Intel/status/1520245035207258113? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">FUN FACT: In <a href="https://twitter.com/hashtag/Russia?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Russia</a>, <a href="https://twitter.com/hashtag/Kuril?src=hash&ref_s rc=twsrc%5Etfw">#Kuril</a> Islands are part of Sakhalin. The sabotaged 120 mega-watt power plant was brand new - entered commission in 2019. Was expected to supply 1/3 of the entire <a href="https://twitter.com/hashtag/Sakhalin?src=hash&re f_src=twsrc%5Etfw">#Sakhalin</a>'s energy needs - nearly 500,000 population. 😳 <a href="https://twitter.com/hashtag/WindofChange?src=has h&ref_src=twsrc%5Etf w">#WindofChange</a> <a href="https://t.co/w7PPNNRfq9">pic.twitter.com/w7PPNNRfq9</a></p>— Igor Sushko (@igorsushko) <a href="https://twitter.com/igorsushko/status/1520292739878817793? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Các binh sĩ di chuyển các xe bọc thép M113 đến 🇺🇦 Ukraine lên xe tải kéo tại Georgia.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">.<a href="https://twitter.com/USArmy?ref_src=twsrc %5Etfw">@USArmy</a> soldiers move M113 Armored Personnel Carriers bound for 🇺🇦 Ukraine onto truck trailers at <a href="https://twitter.com/USAGStewartHAAF?ref_ src=twsrc%5Etfw">@USAGStewartHAAF</a>, Georgia. <a href="https://t.co/P2cvS9bbE3">pic.twitter.com/P2cvS9bbE3</a></p>— Department of Defense 🇺🇸 (@DeptofDefense) <a href="https://twitter.com/DeptofDefense/status/1520392953100914689? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Serbia shows off new Chinese missiles in display of military power <a href="https://t.co/n36TWiCPp7">https://t.co/n36TWiCPp7</a> <a href="https://t.co/BxhKXxLKlC">pic.twitter.com/BxhKXxLKlC</a></p>— Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1520402674344251394? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Việc Serbia mua hệ thống tên lửa FK-3 của Trung Quốc cho thấy nước này đang xích lại gần Bắc Kinh hơn và trong tương lai gần có thể tự tạo khoảng cách với Nga hơn nữa.
Hôm 10-4, Trung Quốc chuyển giao hệ thống tên lửa đất đối không HQ-22 (FK-3) cho quân đội Serbia – quốc gia liên tục được truyền thông phương Tây mô tả là đồng minh của Nga.
Serbia - quốc gia châu Âu đầu tiên vận hành tên lửa Trung Quốc
FK-3 là phiên bản xuất khẩu của HQ-22 được so sánh với hệ thống tên lửa đất đối không S-300 của Nga và hệ thống pḥng không Patriot của Mỹ.
Việc Serbia mua hệ thống pḥng không tinh vi FK-3 của Trung Quốc cũng như mua các máy bay không người lái của Trung Quốc năm 2020 cho thấy Belgrade muốn thắt chặt quan hệ với Bắc Kinh.
Giờ đây Serbia sẽ là quốc gia đầu tiên tại châu Âu vận hành tên lửa Trung Quốc. Điều này có lẽ cũng không quá ngạc nhiên v́ đây cũng là quốc gia châu Âu đầu tiên mua vaccine COVID-19 của Trung Quốc vào năm 2021.
Mỹ sẽ phản ứng thế nào trước việc Serbia hợp tác quân sự với Trung Quốc?
Serbia ban đầu có kế hoạch mua hệ thống pḥng không của Nga.
Năm 2019, Mỹ cảnh báo Serbia về khả năng mua hệ thống pḥng không của Nga.
“Chúng tôi hy vọng các đối tác Serbia của chúng tôi sẽ cẩn trọng và cẩn thận về bất kỳ giao dịch nào như vậy” – ông Matthew Palmer, đặc phái viên Mỹ tại khu vực Balkan nói.
Serbia dĩ nhiên hiểu được thông điệp đó. Kết quả nước này đă chọn mua hệ thống pḥng không của Trung Quốc thay v́ của Nga.
Năm 2020, sau khi Trung Quốc và Serbia thỏa thuận về việc chuyển giao FK-3, Đại sứ quán Mỹ tại Belgrade nhấn mạnh rằng việc mua thiết bị quân sự là quyết định mang tính chủ quyền của mỗi quốc gia nhưng các chính phủ cần lưu ư về các rủi ro ngắn hạn và dài hạn cũng như cái giá của việc làm ăn với các công ty Trung Quốc.
Việc các máy bay Trung Quốc chở vũ khí tới Serbia được phép bay qua không phận các nước NATO như Thổ Nhĩ Kỳ và Bulgaria cho thấy việc Serbia mua tên lửa FK-3 ít nhất đă được Mỹ ngầm chấp thuận.
Hiện Nga đang t́m cách mua UAV Bayraktar của Thổ Nhĩ Kỳ cũng như mua tiêm kích đa nhiệm Rafale của Pháp.
Chính sách đối ngoại “đa vector” của Serbia
Serbia, từng tuyên bố trung lập về quân sự năm 2017, đang cố gắng tăng cường khả năng quân sự bởi v́ không như các nước láng giềng Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), nước này không thể dựa vào sự hỗ trợ từ khối liên minh do Mỹ dẫn đầu này.
Đồng thời, Các lực lượng vũ trang Serbia vẫn liên hệ chặt chẽ với Vệ binh quốc gia Ohio, trong khi đó các báo cáo cho hay Mỹ là nước tài trợ quân sự lớn nhất của Serbia.
Điều quan trọng hơn là quân đội Serbia đă tiến hành tập trận quân sự với các quốc gia thành viên NATO nhiều hơn là với quân đội Nga. Thậm chí ông Palmer c̣n cho rằng mối quan hệ của quân đội Mỹ với Serbia quan trọng hơn quan hệ Nga-Serbia.
Năm 2019, Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic nói rằng v́ là một quốc gia nhỏ bé vây quanh là các nước thành viên NATO, nước này sẽ không bao giờ cho phép để xảy ra t́nh trạng vô trách nhiệm như trong những năm 1990.
Trong những năm 1990, Serbia đă chống lại cả NATO lẫn các đồng minh của nước này trong khu vực. Cho đến hiện nay, nhiều thập niên sau cuộc xung đột đó, khả năng điều động chiến lược của quốc gia vùng Balkan này vẫn c̣n khá hạn chế.
Phụ thuộc nhiều vào phương Tây trong nhiều khía cạnh khác nhau và có mối quan hệ kinh tế chặt chẽ với Liên minh châu Âu (EU), Serbia vẫn chưa thể đạt được thế cân bằng giữa Nga và phương Tây. Đó là lư do trước áp lực của các cường quốc phương Tây gần đây Serbia đă bỏ phiếu ủng hộ việc trục xuất Nga khỏi Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc.
Dù thế truyền thông phương Tây tiếp tục mô tả Serbia là đồng minh của Nga.
Phản ứng của Điện Kremlin trước việc Serbia bỏ phiếu ủng hộ trục xuất Nga khỏi Hội đồng nhân quyền Liên Hợp Quốc khá yếu ớt.
“Đó không phải là vấn đề hiểu và tha thứ cho các quốc gia thân thiện đă bỏ phiếu “đồng ư”. Đó là vấn đề về sức ép chưa từng có nhằm kích động thái độ bài Nga. Tất cả quốc gia đang cố gắng chịu áp lực như vậy bằng mọi cách để theo đuổi chính sách cân bằng. Chúng tôi hiểu điều đó” – người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói.
Có thể thấy trước tuyên bố như vậy từ phía Nga, Serbia ít có khả năng chịu bất cứ hậu quả nào từ quyết định đứng về phương Tây chống lại Nga.
14 năm qua, Nga đă bảo vệ sự toàn vẹn lănh thổ của Serbia bằng việc ngăn Kosovo gia nhập Liên Hợp Quốc.
Kosovo là vùng lănh thổ đơn phương tuyên bố độc lập khỏi Serbia năm 2008 và được hầu hết các nước phương Tây công nhận.
Truyền thông phương Tây cho rằng Serbia, được Nga và Trung Quốc cấp vũ khí, có thể phát động một cuộc chiến tranh mới chống lại Kosovo.
Tuy nhiên việc phát động chiến tranh chống lại Kosovo là điều khó xảy ra, đặc biệt là trong bối cảnh Kosovo có một căn cứ rộng lớn của Mỹ và khoảng 3.600 binh sĩ NATO vẫn đồn trú ở đó.
Theo các nhà quan sát, Serbia sẽ không vội vă tham gia các lệnh trừng phạt chống Nga, dù khả năng trong tương lai gần Belgrade có thể sẽ xa rời Moscow hơn.
Tuy nhiên, điều đó không hoàn toàn đồng nghĩa rằng Serbia sẽ xích lại gần phương Tây, ít nhất là không phải ở giai đoạn đầu của một cuộc Chiến tranh Lạnh mới.
Về phần ḿnh, Trung Quốc có ư định tăng cường hiện diện tại quốc gia Balkan này, nơi Bắc Kinh tham gia nhiều vào các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng khác nhau. Đồng thời Trung Quốc dường như muốn tăng cường ảnh hưởng chính trị ở Serbia.
Sau khi chuyển giao vũ khí cho Serbia, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nhấn mạnh rằng Trung Quốc ủng hộ Serbia trong việc bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lănh thổ và ḷng tự tôn quốc gia.
Theo Asia Times, cần phải xem liệu Serbia có bắt đầu chủ động hơn với Trung Quốc trong nỗ lực duy tŕ chính sách đối ngoại “đa vector” của ḿnh hay không th́ mới có thể nhận định rơ hơn về lập trường của quốc gia vùng Balkan này.
Khoảng 30 người biểu t́nh Ukraine đă tụ tập bên ngoài Hội đồng châu Âu ở Brussels hôm thứ Sáu để kêu gọi các nước thành viên EU áp đặt lệnh cấm vận đối với năng lượng dầu và khí đốt của Nga
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Some 30 Ukrainian demonstrators gathered outside the European Council in Brussels on Friday to call on EU member states to impose an embargo on Russian energy oil and gas <a href="https://t.co/mRGcGYpSpz">pic.twitter.com/mRGcGYpSpz</a></p>— Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1520104377226121216? ref_src=twsrc%5Etfw">April 29, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Cảnh sát: Nga thuê các băng nhóm tội phạm âm mưu khiêu khích và bạo loạn ở Odessa.
Cảnh sát cho rằng Nga có ư định kích động biểu t́nh và bạo loạn lật đổ chính phủ Ukraine vào ngày 2/5.
Odessa đă ban bố lệnh giới nghiêm từ tối ngày 1 tháng 5 đến ngày 3 tháng 5.
****
Các nhà chức trách do Nga thành lập được cho là có kế hoạch buộc những người Ukraine bị trục xuất về Nga phải quay trở lại Mariupol để xây dựng lại nó.
Nguồn: Petro Andryushchenko, cố vấn của thị trưởng Mariupol.
****
Những người chiếm đóng Nga dựng tượng Vladimir Lenin ở Nova Kakhovka bị chiếm đóng ở Kherson Oblast.
Đó cũng là tượng đài đă bị dỡ bỏ vào năm 2014 sau cuộc Cách mạng EuroMaidan thân phương Tây.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">⚡️ Russian occupiers erect Vladimir Lenin statue in occupied Nova Kakhovka in Kherson Oblast. <br><br>It is the same monument that was removed in 2014 in the wake of the pro-Western EuroMaidan Revolution.<br><br>Photo: Deputy Prime Minister Mykhailo Fedorov <a href="https://t.co/pDJn4iAWBc">pic.twitter.com/pDJn4iAWBc</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1520391464773206019? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
****
Nữ diễn viên kiêm nhà làm phim Angelina Jolie được bắt gặp tại một quán cà phê ở thành phố Lviv, miền tây Ukraine vào ngày 30/4.
Jolie là đặc phái viên của Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">⚡️ Actress and filmmaker Angelina Jolie was spotted at a cafe in western Ukrainian city of Lviv on April 30. <br><br>Jolie is a special envoy for the United Nations High Commissioner for Refugees. <br><br>Video: Maya Pidhoretska via Facebook. <a href="https://t.co/CBtR4HBMNR">pic.twitter.com/CBtR4HBMNR</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1520388925226995712? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Donetsk Oblast bị hỏa lực dữ dội, ít nhất 4 dân thường thiệt mạng, trong đó có 1 trẻ em.
Cảnh sát khu vực cho biết lực lượng Nga đă nă pháo vào 12 khu định cư trong 24 giờ qua, phá hủy ít nhất 36 cơ sở hạ tầng dân sự, bao gồm một trường học và một bệnh viện.
****
Nga bị cáo buộc cố gắng giả mạo sự ủng hộ của người Tatars ở Crimea cho cuộc chiến chống lại Ukraine.
Theo Refat Chubarov, người đứng đầu Mejlis của Crimea, lănh đạo ủng hộ Điện Kremlin ở Crimea sẽ kêu gọi một hội nghị của người Tatars ở Crimea vào ngày 30 tháng 4 để tuyên bố ủng hộ cuộc chiến.
****
Ngôi mộ có thi thể của 3 người đàn ông được phát hiện ở Kyiv Oblast.
Theo Cảnh sát trưởng Kyiv Oblast Andriy Nebytov, những người đàn ông này đă bị tra tấn và sau đó bị bắn bởi binh lính Nga.
Thi thể của họ được t́m thấy trong một ngôi mộ nông trong rừng ở quận Buchansky.
****
Nga tuyên bố Ukraine đă bắn vào vùng Bryansk, không có báo cáo thương vong.
Thống đốc địa phương Alexander Bogomaz cho biết ngôi làng Zhecha bị bắn cháy "khi các hệ thống pḥng không chặn một máy bay Ukraine tiến vào lănh thổ Nga."
****
Putin đă từ chối lời kêu gọi của Giáo hoàng Francis về hành lang nhân đạo Mariupol lần 3.
Giáo hoàng Francis đă cố gắng thuyết phục Vladimir Putin cho phép một hành lang nhân đạo từ Mariupol, nhưng Điện Kremlin tuyên bố "nó không thể đảm bảo an ninh", tờ báo Ư Il Messdowro viết.
****
Podolyak: Ukraine t́m cách sơ tán Mariupol, Nga từ chối đề xuất.
Mykhailo Podolyak, một cố vấn của văn pḥng tổng thống Ukraine, cho biết Nga không sẵn sàng cho phép một hành lang nhân đạo từ Mariupol.
"Việc họ tiêu diệt các chiến binh Mariupol và Azov."
****
T́nh báo Ukraine: Sự phản kháng có thể phá hỏng kế hoạch thiết lập nhà nước ủy nhiệm của Putin ở Kherson.
Cục t́nh báo của Bộ Quốc pḥng cho biết các cuộc giao tranh đang diễn ra ở Kherson Oblast và các cuộc biểu t́nh dân sự ở thủ đô khu vực được thiết lập để phá hỏng kế hoạch tổ chức một “cuộc trưng cầu dân ư” giả mạo của Nga.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">These are the indicative estimates of Russia’s combat losses as of April 30, according to the Armed Forces of Ukraine. <a href="https://t.co/ran792ghJ8">pic.twitter.com/ran792ghJ8</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1520311914315853824? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Thị trưởng Popasna: Lực lượng Nga bắn vào hai xe buưt di tản, chưa có thông tin về thương vong.
Thị trưởng Mykola Khanatov cho biết chỉ có 31 người được sơ tán khỏi Popasna ở phía đông Luhansk Oblast.
****
T́nh báo Anh: Lực lượng Nga ở Ukraine đă suy yếu về tinh thần.
Theo thông tin cập nhật mới nhất của Bộ Quốc pḥng Anh, Nga phải đối mặt với những thách thức trong cuộc xâm lược Ukraine, buộc phải hợp nhất & tái triển khai “các đơn vị đă cạn kiệt & tách biệt khỏi những bước tiến thất bại ở đông bắc Ukraine”.
****
Ngoại trưởng Lavrov: dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Nga trong một phần đàm phán với Ukraine.
Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov hôm 30/4 cho biết trong khi các cuộc đàm phán ḥa b́nh giữa Kyiv và Moscow đang gặp "khó khăn", th́ việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Nga là một phần của các cuộc đàm phán, theo Reuters.
****
Ông Lavrov cũng cho biết hai bên đang thảo luận về một dự thảo của một hiệp ước khả thi.
Trước đó, Zelensky nói rằng các biện pháp trừng phạt không thể là một phần của các cuộc đàm phán.
****
Mỹ cân nhắc cách tiếp cận hội nghị thượng đỉnh G20 sau khi có tin Putin sẽ tham dự.
Trong khi Hoa Kỳ đă lên án sự tham gia của Nga trong G20, Thư kư Báo chí Nhà Trắng nói rằng c̣n quá sớm để dự đoán hội nghị thượng đỉnh sẽ như thế nào.
Các lực lượng Nga đă đánh cắp "vài trăm ngàn tấn" ngũ cốc tại các khu vực của Ukraine mà họ chiếm đóng, thứ trưởng bộ nông nghiệp Ukraine cho biết ngày thứ Bảy.
Phát biểu với đài truyền h́nh quốc gia Ukraine, ông Taras Vysotskiy bày tỏ lo ngại rằng hầu hết những ǵ ông nói là 1,5 triệu tấn ngũ cốc được cất giữ trong lănh thổ bị chiếm đóng cũng có thể bị quân Nga đánh cắp.
Bộ ngoại giao Ukraine ngày thứ Năm cáo buộc Nga đánh cắp ngũ cốc trong lănh thổ mà nước này đă chiếm đóng, một hành động mà họ nói là làm gia tăng mối đe dọa đối với an ninh lương thực toàn cầu.
Bộ trưởng nông nghiệp Mykola Solskyi nói nạn trộm ngũ cốc đă gia tăng trong hai tuần qua.
"Cá nhân tôi nghe điều này từ nhiều chủ kho chứa thóc trong lănh thổ bị chiếm đóng. Đây là hành vi ăn cướp trắng trợn. Và điều này đang diễn ra khắp nơi trong lănh thổ bị chiếm đóng," bộ dẫn lời ông nói.
Ông cho biết t́nh trạng như vậy có thể tạo ra vấn đề lương thực ở những khu vực hiện chưa được kiểm soát.
"Sẽ sớm có một vụ thu hoạch lúa ḿ ở phía nam. Nhưng những người nông dân trong hoàn cảnh này có thể nói: 'Ch́a khóa của máy kéo đây - hăy tự đi mà thu hoạch, nếu các người muốn,'" ông Solskyi nói.
Điện Kremlin bác bỏ cáo buộc của Ukraine, nói rằng họ không biết thông tin này đến từ đâu.
Bộ nông nghiệp ngày thứ Sáu nói rằng sáu vùng ở Ukraine đă hoàn thành gieo hạt đầu xuân bất chấp cuộc xâm lược của Nga.
Ukraine được chia thành 24 vùng, nhưng không có kế hoạch gieo hạt ở Luhansk thuộc miền đông do giao tranh ác liệt ở đó.
Bộ không đưa ra dự báo thu hoạch ngũ cốc năm 2022, trong khi các nhà phân tích cho rằng sản lượng đạt 41,4 triệu tấn trong năm nay so với 86 triệu tấn năm 2021.
Công ty tư vấn APK-Inform cho biết xuất khẩu ngũ cốc vụ 2022/23 có thể đạt tổng cộng 33,2 triệu tấn so với 45,5 triệu tấn dự kiến cho niên vụ 2021/22 kết thúc vào tháng 6.
Trong những ngày gần đây, ở Moldova (Moldavie) đă xảy ra các đám cháy và vụ nổ trong khu vực ly khai Transnitria nằm sát biên giới Ukraine [1]. Truyền thông Nga đă đe dọa chính quyền Moldova và Ukraine về các hành động này. Thực hư ra sao?
Moldova là một nước nhỏ với diện tích 33.000km² (bằng 1/10 Việt Nam) với dân số hơn 3,5 triệu, 85% nói tiếng Romanian. Xứ này vốn là một tiểu vương quốc, luôn bị giành giật bởi các đế quốc Ottoman (Thổ Nhĩ Kỳ), Romania và Nga. Sau Cách mạng tháng 10-1917, ở đây đă h́nh thành một nhà nước Xô-viết, nhưng trong chiến tranh thế giới II, lại bị Đức và đồng minh Romania thanh toán. Sau thắng lợi của Hồng quân năm 1945, nước Moldova với thủ đô là Kishinev lại thành nước CHXHCN Xô-viết. Nhiều sinh viên Việt Nam đă từng học ở đó.
Chế độ XHCN ở Moldova chấm dứt vào năm 1991, khi Liên Xô tan ră. Nước Cộng ḥa Moldava độc lập, chế độ dân chủ đại nghị ra đời. Nhưng ngay lúc đó, các lực lượng gốc Slave và thân Nga đă t́m cách tách khu vực Transnistria ở biên giới Ukraine ra khỏi chính quyền Kishinev. Moldova đưa quân đến dẹp. Nội chiến bùng nổ với hơn 1000 người chết.
Trong suốt mấy chục năm XHCN, quân đội Liên Xô coi Moldova là một quân khu, do quân đoàn 14 quản. Khi nội chiến nổ ra, quân đoàn 14 dưới sự chỉ huy của tướng Lebed giữ vai tṛ trung lập (v́ trong đó có rất nhiều sỹ quan binh lính người Moldova). Cuối cùng uy tín chính trị của tướng Lebed đă giúp ḥa giải để hai bên ngừng bắn [2]. Nước "Cộng ḥa Transnistria Moldova" tự ra đời, không được bất cứ nước nào công nhận. Quân đoàn 14 của Nga vẫn đóng ở đó, không theo một quy chế nào cả. Nước Moldova vẫn coi Transnistria là lănh thổ của ḿnh, không chấp nhận quyền tự trị của chính phủ bù nh́n ở "Thủ đô Tiraspol". Nhưng cũng không dám tấn công.
Bị cô lập, Transnistria trở nên tiêu điều. Các xí nghiệp kinh tế từng liên hợp với Ukraine, Moldova, Romania thời kỳ XHCN đều đóng cửa. Thu nhập b́nh quân đầu người theo sức mua ở đây thấp nhất châu Âu (7000 USD/năm). Ở Moldova, con số này xấp xỉ 14.000. Căng thẳng chủng tộc, bế quan tỏa cảng càng khiến dân chúng bỏ đi. Từ 500.000 dân năm 2015, nay chỉ c̣n khoảng 370.000 chịu ở lại với nhà nước ly khai.
Nếu Moldova được coi là túp lều nghèo ở châu Âu, th́ Transnistria là cô gái xanh xao, bị kẻ cướp cưỡng bức, bắt làm con tin ngay trong một góc lều đó và chủ nhà bất lực.
Khi Nga và Ukraine c̣n hữu hảo th́ quân đoàn 14 vẫn được tiếp tế bằng đường bộ từ cảng Sevastopol (mà Nga thuê lại của Ukraine) hay Odessa. 2.000 quân Nga đóng ở Transnistria cùng 6.000 quân ly khai là cái gai cấy vào giữa cơ thể Moldova. Nước Moldova bé nhỏ với 7.000 quân chính quy, trang bị tồi, luôn nh́n sang Transnistria với nỗi lo canh cánh.
Các chính phủ ở Kishinev từ năm 1991 đến nay luôn do dự trong lựa chọn: Theo Nga hay hướng Tây? Mọi cải cách kinh tế và chính trị của đất nước cũng như con lắc, đu dây giữa hai cực nên suốt 30 năm qua, Moldova chưa đi xa được mấy, dù không có chiến tranh.
Tháng 12.2020, nữ tổng thống cấp tiến Maia Sandu lên cầm quyền đă quyết tâm đưa Moldova lên con đường gia nhập EU [3]. Là nước nghèo và nhỏ, nhưng hai tháng qua Moldova đă chu cấp và giúp đỡ hơn 300.000 người tỵ nạn từ Ukraine sang (giả sử như VN nhận 10 triệu người tỵ nạn).
Ảnh: Nữ tổng thống cấp tiến Maia Sandu của Moldova đang t́m cách đưa đất nước hội nhập vào EU. Nguồn: Internet
Khi Nga xâm lăng Ukraina cuối tháng 2.2022, việc đầu tiên mà Maia Sandu làm là khẩn thiết xin gia nhập NATO. Đây là hy vọng duy nhất của nước cộng ḥa bé nhỏ để không bị nuốt chửng.
Hôm 22-4-2022, thiếu tướng Nga Rustam Minnekajew nói rằng, Nga sẽ chiếm toàn bộ vùng Donbas, miền Nam Ukraine bao gồm cả Odessa nối tới tận Transnistria, tạo thành một ṿng cung khổng lồ. Những ai hiểu về lịch sử đế quốc Nga sẽ không ngạc nhiên với tham vọng này. Trước năm 1989, xe tăng Nga từng nằm sâu tới tận Hungary, Tiệp Khắc, Đông Đức.
Trong suốt 30 năm qua, Nga chiếm đóng một vùng hầu như không có khả năng tự lập về kinh tế, phải bù lỗ nuôi chính quyền ly khai, phải chịu búa ŕu dư luận. Tất cả chỉ nhằm duy tŕ một đống than chiến tranh âm ỷ. Đống than này giờ đây có thể được thổi bùng để tạo ra đám cháy rừng ở Moldova, như đống than Donbas từng bùng cháy ở Ukraine.
V́ sợ những đám cháy lan sang nhà ḿnh mà cả Gruzia, Moldova, Thụy Điển và Phần Lan đă muốn xin vào NATO sau ngày 24-2-2022. V́ chỉ có NATO mới đủ sức cứu họ trước đe dọa của Nga. Lư lẽ "Vào NATO để đe dọa Nga" là đổi trắng thay đen.
NATO có phải là chiếc khiên thần có thể chặn đứng mọi ngọn lửa chiến tranh hay không? Xin thưa là không. Bài học ở Afghanistan, ở Trung Đông hay Nam Tư c̣n sờ sờ ra đó.
Afghanistan đang quay trở lại thời kỳ đồ đá v́ NATO chỉ đủ sức chặn Taliban bằng bom đạn (kèm theo nhiều cái chết oan uổng của dân thường), nhưng không phải là lực lượng có thể xây dựng một xă hội dân sự vững mạnh, một tầng lớp tinh hoa vừa có tri thức vừa đủ ḷng dũng cảm để bảo vệ đất nước trước sự man rợ của chính đồng bào ḿnh. Đó là việc của người Afghanistan.
NATO đă dẹp được cuộc nội chiến Nam Tư bằng bom, bằng việc kẻ lại đường biên giới, lập ra nước Kosovo, nhưng không xóa bỏ được mọi hận thù chủng tộc và tôn giáo nhen nhúm lâu nay, do vậy ở Bosnia-Herzegowina, Kosovo hay ở Bắc Makedonia luôn âm ỷ những ḷ than chủng tộc, chỉ chờ lúc bùng cháy.
Trong chiến tranh Ukraine, NATO luôn dè chừng, không để bị lôi vào cuộc chiến. Do vậy cho đến nay Ukraine vẫn không có đủ vũ khí nặng để chặn quân Nga, chứ đừng nói đến phản công. Những ǵ quân Ukraine đạt được đến nay đều nằm ngoài mọi tính toán của giới tướng lănh NATO. Giờ đây, biết quân đội Nga không mạnh như họ vẫn nghĩ, NATO bớt sợ và ai cũng muốn đánh bại Nga. Nhưng không ai muốn bị Nga coi là kẻ thù chính (Ngoài Mỹ ở bên kia đại dương, có cái ô hạt nhân cứng nhất thế giới).
Mấy chiếc xe tăng Gepard cũ mà Đức mới hứa viện trợ cho Kyiv hôm 26-4 vừa qua là điển h́nh của thái độ nửa vời đó. Tặng để lấy tiếng là chính phủ Đức giúp vũ khí nặng, để khỏi bị dân chửi, nhưng không nặng đến mức khiến Nga tức giận. V́ Gepard là xe tăng pḥng không tầm thấp, dùng cho tự vệ, mà Ukraine đă có khá nhiều vũ khí pḥng không tầm thấp. Khi Ukraine hỏi tăng hạng nặng tấn công để đánh thủng các pḥng tuyến của Nga, cần các hệ thống pḥng không tầm cao để diệt máy bay và tên lửa từ xa th́ Berlin chỉ cười trừ, nói quanh.
Nếu NATO muốn đánh Nga đến người Ukraine cuối cùng th́ họ đă tuôn vào đó tất cả máy bay MIG, SUKOI, tất cả các xe tăng và hệ thống pḥng không S-300, S-400 mà các nước Đông Âu và Thổ Nhĩ Kỳ đang có, chứ không dền dứ, đùn đẩy cho nhau.
Ukraine trụ được cho đến hôm chủ yếu là nhờ:
- Tinh thần và chiến thuật của quân đội;
- Tŕnh độ tổ chức tốt của chính quyền nhằm sử dụng sức mạnh đoàn kết toàn quốc hỗ trợ chiến tranh;
- Sử dụng high tech, cộng với tin tức t́nh báo của Mỹ, Anh để lấy yếu đánh mạnh;
- Viện trợ vũ khí đạn dược từ phương tây.
Như vậy ngoại viện chỉ là một phần, các yếu tố nội lực mới quyết định.
Nói như vậy để thấy rằng phương Tây chỉ chữa các đám cháy để lửa không bén sang nhà họ chứ không có khả năng và cũng không muốn nhảy vào phá tan cái ḷ lửa. Do vậy việc các nước nhỏ bám vào đó để nhờ chặn đám cháy rừng đang sắp lan ra tuy là việc cần thiết, nhưng cũng không thể đe dọa Nga.
Và phương Tây cũng không thể cứu giúp tất cả. Để vào được các liên minh quân sự và kinh tế của phương Tây, ứng cử viên phải đạt nhiều tiêu chuẩn về kinh tế, chính trị, quân sự và cả văn hóa mà chủ nhà đặt ra. Trải qua các cải cách ngoạn mục, Ba-Lan, các nước Baltic tuy nằm sát Nga vẫn được tham dự cả EU lẫn NATO. Nếu Thụy Điển và Phần Lan nộp đơn th́ việc gia nhập NATO cả về quy chế lẫn ḥa nhập quân đội sẽ rất dễ dàng. Nhưng Ukraine, Gruzia, Moldova sẽ phải kinh qua giai đoạn thử thách, thẩm tra sẽ kéo dài, tùy thuộc vào nội lực và quyết tâm cải cách của từng nước.
Ukraine đang tạo cho ḿnh những h́nh ảnh tốt đẹp nhờ tầng lớp tinh hoa mới. Nhưng đi sâu vào mọi ngơ ngách, nạn tham nhũng, quan liêu vẫn c̣n nặng, kinh tế vẫn bị quản lư theo phương thức cũ trong khi xă hội dân sự mới phát triển.
Cả Ukraine và Moldova đều đă để lỡ khá nhiều cơ hội bứt ra khỏi ṿng cương tỏa của Nga khi đế quốc này c̣n suy yếu. Giờ đây họ đang đối diện với các đám cháy rừng mà ḷ lửa đă được kẻ đốt nhà gài cắm từ lâu.
Điều trùng hợp là sự hung hăng của Nga đă khiến giới chính trị ở hai nước này cùng t́m cách thoát Nga và hướng Tây.
Tuy chậm, nhưng người Ukraine đă chứng minh là họ đúng. Nếu thắng cuộc chiến tranh này, dù với giá nào cũng sẽ là một nước Ukraine khác hẳn.
Ngược lại: Thất bại về quân sự, bi bao vây kinh tế, cô lập về chính trị và văn hóa sẽ khiến Nga suy sụp. Dù có chiếm được đất nhưng không được dân chấp nhận, th́ kẻ đốt rừng sẽ măi măi ngồi bên đống tro tàn.
Ngoại trưởng Nga, Serguei Lavrov, thúc giục NATO và Mỹ ngừng giao vũ khí cho Kiev, « nếu họ thật sự quan tâm đến việc giải quyết xung đột trong cuộc khủng hoảng Ukraina ».
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn đăng trên trang mạng của Tân Hoa Xă ngày hôm nay, 30/04/2022, ngoại trưởng Nga tuyên bố : « Hàng loạt vũ khí đủ kiểu tiếp tục đổ vào Ukraina thông qua ngả Ba Lan và quan tâm đến việc giải quyết cuộc khủng hoảng, th́ trước hết, họ phải thức tỉnh và ngưng cung cấp vũ khí, đạn dược cho chế độ Kiev. »
AFP nhắc lại, hôm thứ Ba, 26/04/2022, Mỹ và hơn 40 nước đồng minh tụ họp tại Berlin (Đức), để phối hợp thúc đẩy việc cung cấp trang thiết bị quân sự theo như yêu cầu của Ukraina.
Mỹ tố cáo Nga « đồi bại » và « tàn bạo »
Về phía Mỹ, hôm qua, 29/04/2022, Lầu Năm Góc tố cáo tổng thống Nga Vladimir Putin « đồi bại » và « tàn bạo » về cách quân đội Nga hành xử tại Ukraina, như cho sát hại thường dân, kể cả trẻ em.
Trong một cuộc họp báo, khi được hỏi về t́nh trạng tâm lư của nguyên thủ Nga trong cuộc xung đột hiện nay, phát ngôn viên bộ Quốc Pḥng Mỹ, John Kirby, cho rằng khó thể h́nh dung là một nhà lănh đạo nghiêm túc có thể làm một điều mà ông cho là « đồi bại ».
Những h́nh ảnh thường dân bị sát hại một cách « dă man », kể cả phụ nữ đang mang thai, cho thấy « không thể dung ḥa » những lập luận « kỳ lạ » của ông Putin - vốn khẳng định rằng cuộc chiến này được tiến hành để bảo vệ thiểu số người Nga ở Ukraina khỏi nạn phát xít Ukraina - với những ǵ nguyên thủ Nga đang làm ở Ukraina.
Cuối cùng, phát ngôn viên Lầu Năm Góc cũng thừa nhận là Hoa Kỳ « biết rơ ông Putin có khả năng bảo vệ một cách lạnh lùng và với một quyết tâm mạnh mẽ những ǵ ông ấy đánh giá là lợi ích quốc gia », nhưng Mỹ « không thật sự nghĩ đến một mức độ bạo lực, tàn bạo và đồi bại, mà tổng thống Nga đă sử dụng đối với những người vô tội, dân thường tay không vũ khí ».
Hăng tin Pháp lưu ư, Ukraina và các nước phương Tây tố cáo Nga phạm tội « thảm sát » và « tội ác chiến tranh » sau vụ phát hiện hàng trăm thi thể ở nhiều địa phương vùng Kiev trong giai đoạn bị Nga chiếm đóng hồi tháng 3/2022.
Cuộc chiến ở Ukraine đang ngày càng lan rộng ra bên ngoài chiến trường. Với bước tiến của Nga bị đ́nh trệ do sự kháng cự quyết liệt tại địa phương và sự hỗ trợ của phương Tây, các nhà phân tích cho rằng cả hai bên dường như đă sẵn sàng cho một cuộc xung đột kéo dài.
Từ khuyến cáo về nguy cơ đối đầu nguyên tử đến tạo ra khủng hoảng năng lượng và thậm chí đặt mục tiêu xâm lăng các vùng lănh thổ mới, Moscow đă tăng cường những lời đe dọa trong tuần này – cũng như phương Tây: Hoa Kỳ và các đồng minh đang chuẩn bị các lô hàng vũ khí hạng nặng và thiết bị quân sự mới để giúp quân đội Ukraine trên thực địa, đồng thời bày tỏ các mục tiêu tham vọng hơn cho cuộc xung đột.
Phân tích: Vũng lầy Ukraine của Nga là bài học khó nhằn cho Trung Quốc
Huyền Anh
Từ việc đối phó với "cuộc chiến thông tin" của phương Tây trong cuộc xung đột với Đài Loan cho đến việc sử dụng "cú sốc và nỗi sợ" để nhanh chóng khuất phục ḥn đảo này, các chiến lược gia Trung Quốc đang rút ra bài học từ vũng lầy Ukraine của Nga, theo nhận định của các nhà ngoại giao, các học giả và nhà phân tích Trung Quốc.
Các chuyên gia quân sự Trung Quốc đang thảo luận sôi nổi về cuộc xung đột tại Ukraine và đưa ra quan điểm của họ về sự can dự của phương Tây vào sự kiện này, kèm theo đó là những thất bại của Nga, theo nhận định của các học giả và nhà ngoại giao có quan hệ mật thiết với các chiến lược gia Trung Quốc.
Mặc dù các kết luận này vẫn chưa xuất hiện trên các tạp chí quân sự chính thức hay phương tiện truyền thông nhà nước, nhưng việc Nga 'chậm chạp trong việc đè bẹp' lực lượng Ukraine và những quan ngại về năng lực của quân đội Trung Quốc là những chủ đề chính được đưa ra bàn luận.
Học giả an ninh Zhao Tong, thành viên cấp cao của Carnegie Endowment for International Peace cho biết: “Nhiều chuyên gia Trung Quốc đang theo dơi cuộc chiến này như thể họ đang tưởng tượng xem, chuyện này sẽ diễn biến như thế nào nếu ứng với Trung Quốc và phương Tây".
Cách tiếp cận của Nga trong giai đoạn đầu của cuộc chiến rơ ràng đă không thể khuất phục được các lực lượng Ukraine, điều này đă khuyến khích cộng đồng quốc tế can thiệp bằng cách chia sẻ thông tin t́nh báo, viện trợ quân sự và cô lập Nga về mặt kinh tế.
"Trung Quốc tốt hơn hết là nên nghĩ đến việc tiến hành một chiến dịch toàn diện và mạnh mẽ ngay từ đầu, để gây sốc và khiếp sợ đối với Đài Loan, đảm bảo sẽ chiếm được lợi thế to lớn", ông Zhao nói, đề cập đến quan sát từ các chiến lược gia Trung Quốc.
Các nhà phân tích tin rằng, việc đảm bảo lợi thế đó sẽ "ngăn cản các lực lượng đối phương phản công", ông nói.
Học giả Collin Koh đến từ Singapore cho rằng, cách tiếp cận này sẽ gây ra nhiều vấn đề hơn cho Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA).
Ông Koh, thuộc Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam tại Singapore, cho biết: “Nếu Trung Quốc có ư định gây 'sốc và kinh hoàng' cho Đài Loan với lực lượng áp đảo trong giai đoạn đầu, th́ có thể kéo theo rất nhiều thương vong về mặt dân sự. Điều đó sẽ gây khó khăn cho việc chiếm đóng và vấp phải sự phản đối dữ dội của cộng đồng quốc tế".
Ông nói: “Người Trung Quốc bây giờ không thể ảo tưởng rằng họ sẽ được cung cấp nguồn lực hỗ trợ và chào đón với tư cách là những người giải phóng ở Đài Loan".
Đài Loan có năng lực tên lửa lớn mạnh hơn Ukraine, cho phép tấn công phủ đầu vào một căn cứ hoặc vào các cơ sở của Trung Quốc chỉ sau một cuộc xâm lược.
Bộ Quốc pḥng Trung Quốc không trả lời ngay lập tức các yêu cầu b́nh luận.
Các lực lượng Nga xâm lược miền đông Ukraine bắt đầu từ ngày 24/2, biến các thị trấn và thành phố phồn thịnh nay trở thành đống đổ nát trong bối cảnh bị kháng cự gay gắt, gây thiệt hại hàng ngh́n quân nhân cũng như xe tăng, trực thăng và máy bay. Các quan chức Anh ước tính trong tuần này có khoảng 15.000 quân Nga đă thiệt mạng; các nguồn tin khác cho rằng con số thực tế c̣n cao hơn nhiều.
Hơn 5 triệu người dân Ukraine đă tháo chạy khỏi đất nước, sau những ǵ mà Nga mô tả là một "chiến dịch quân sự đặc biệt" nhằm giải giáp Ukraine và bảo vệ Ukraine khỏi 'chủ nghĩa phát xít'. Ukraine và các chính phủ phương Tây cho rằng, đây là cái cớ giả tạo cho một cuộc chiến tranh xâm lược vô cớ của Tổng thống Vladimir Putin.
Các chiến lược gia Trung Quốc cũng lo lắng về việc Nga đang kháng cự trước nỗ lực tăng cường viện trợ quân sự gián tiếp của phương Tây, một yếu tố mà Trung Quốc cũng sẽ phải đối mặt trong kịch bản ứng với Đài Loan.
Các chuyên gia Trung Quốc cũng đưa ra những nhận định về sự thiết yếu của cuộc chiến thông tin đối với Bắc Kinh, vốn gia tăng sự phức tạp về vị thế của Nga trên chiến trường, ông Zhao nói.
Bên cạnh việc cô lập Nga về mặt kinh tế, các nỗ lực ngoại giao của phương Tây - và đưa tin về các hành động tàn bạo trong khu vực chiến sự - đă khiến việc viện trợ cho Ukraine trở nên dễ dàng hơn và Nga khó t́m kiếm sự hỗ trợ từ bên ngoài hơn.
Ông Zhao nói rằng, đối với các chiến lược gia Trung Quốc, một trong những phần quan trọng nhất của cuộc xung đột hiện nay là cách các quốc gia phương Tây "có thể thao túng từ quan điểm của họ cho đến quan điểm quốc tế, từ đó thay đổi quyết định phản ứng của cộng đồng quốc tế đối với cuộc chiến”.
Ông Zhao nói: “Có rất nhiều cuộc thảo luận về việc Trung Quốc cần hết sức quan tâm đến lĩnh vực thông tin này".
Một số nhà phân tích lưu ư rằng, chiến dịch của Ukraine đă được tiến hành rất lâu trước khi các lực lượng Nga xâm lược vào cuối tháng Hai, với nhiều tháng tích lũy lực lượng ở biên giới của Nga. Những nỗ lực đó đă được các công ty t́nh báo nguồn mở của khu vực tư nhân dễ dàng theo dơi và nhiều lần được các chính phủ Hoa Kỳ và các nước khác nhấn mạnh.
Ông Alexander Neill, người điều hành một công ty tư vấn chiến lược tại Singapore cho biết: “Đài Loan sẽ gặp thách thức lớn hơn nhiều về mặt hậu cần so với Ukraine, và việc chuẩn bị sẵn sàng cho một lực lượng xâm lược trên quy mô đó mà không bị phát hiện sẽ vô cùng khó khăn”.
Các nhà lănh đạo quân sự của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ cũng đă hướng tới Moscow không chỉ về vũ khí mà c̣n cả học thuyết về cấu trúc và chỉ huy.
Các lực lượng Nga và Trung Quốc đă tăng cường tổ chức các cuộc tập trận chung trong những năm gần đây, bao gồm các hoạt động vũ khí tổng hợp quy mô lớn ở Nga vào tháng 9/2020.
Tuy nhiên, các giả định chiến lược từ sự hợp tác này đang được thử nghiệm. Vào năm 2012, PLA đă thông qua các đơn vị tương tự như Tiểu đoàn Chiến thuật (BTG) của Nga - các đơn vị được cho là tinh nhuệ, hoạt bát và có khả năng tự hỗ trợ. Nhưng các Tiểu đoàn Chiến thuật của Nga đă sa lầy ở Ukraine và được chứng minh là rất dễ bị tấn công.
Nga cũng đă cố gắng điều phối sự tham gia của một số quân khu trong cuộc chiến Ukraine. Các nhà phân tích Trung Quốc lo ngại một cuộc xâm lược của Trung Quốc qua eo biển Đài Loan - được nhiều người coi là một thách thức quân sự với quy mô lớn hơn nhiều - sẽ gặp phải những vấn đề tương tự, v́ nó đ̣i hỏi sự hợp tác nhịp nhàng giữa các lực lượng.
Các lực lượng của Nga tại Ukraine đă gặp phải t́nh trạng rối loạn chỉ huy và xuống tinh thần nhanh chóng. Các nhà phân tích cho rằng, không rơ quân đội Trung Quốc - chưa được kiểm tra kể từ khi họ xâm lược miền Bắc Việt Nam năm 1979 - sẽ hoạt động như thế nào trong một cuộc xung đột hiện đại.
Ông Neill nói: “Chúng ta đă chứng kiến những dấu hiệu của sự vô kỷ luật đáng báo động từ quân đội Nga, đó là lời cảnh tỉnh rằng c̣n rất nhiều điều điều mà chúng ta chưa biết về việc quân đội Trung Quốc sẽ chiến đấu như thế nào dưới sức ép của chiến tranh”. "Đối mặt với tất cả các tuyên truyền chính trị, chúng ta không thể lường trước được sự kiên cường của họ có thể mang đến kết cục ǵ”.
Huyền Anh
Theo Reuters
Ukraina : Cuộc xâm lược bất thành bộc lộ sự thối nát của quân đội Nga
Một quân đội tham nhũng và tàn bạo
Sức mạnh quân sự được huy động nhằm chứng tỏ với thế giới là Vladimir Putin tái lập được sự vĩ đại của đất nước, sau khi Liên Xô sụp đổ. Nhưng ngược lại, thiệt hại nặng nề tại Ukraina đă bộc lộ những lỗ hổng chết người của Nga. Cho đến nay, cuộc xâm lăng là một thảm họa cho Matxcơva : khoảng 15.000 quân đă tử trận trong hai tháng qua, theo số liệu của Anh. Ít nhất 1.600 xe bọc thép bị phá hủy, cùng với vài chục máy bay và cả soái hạm Moskva, cuộc tấn công vào thủ đô Kiev là cả một sự hỗn loạn.
Léon Trotsky đă viết « Quân đội là bản sao của xă hội và mắc phải mọi bệnh tật của nó, nhưng với thân nhiệt cao hơn ». Giao tranh ở miền đông và miền nam Ukraina trong những tuần tới sẽ quyết định không chỉ diễn biến cuộc chiến, mà cả mức độ mà quân đội Nga có thể cứu văn thể diện của ḿnh và của xă hội.
Ngân sách quốc pḥng Nga 250 tỉ đô la, cao gấp ba Anh hoặc Pháp, nhưng phần lớn đă bị tham nhũng hay đánh cắp. Ông Putin và những nhà lănh đạo hàng đầu đă che giấu kế hoạch xâm lược với các sĩ quan cao cấp, cho thấy sự thiếu tin tưởng. Những người lính bất măn, được cấp khẩu phần lương thực quá hạn sử dụng, đă bỏ rơi các xe quân sự. Việc ăn bớt trang thiết bị thấy rơ qua những bánh xe rẻ tiền của Trung Quốc không chạy được trên đất bùn. Không có điện thoại mă hóa nên liên lạc bằng bộ đàm thông dụng, thậm chí bằng mạng di động của Ukraina, dẫn đến cái chết của 10 tướng lănh.
Những đơn vị dùng cách tra tấn, hăm hiếp, giết người chỉ để được Kremlin tưởng thưởng : hôm 18/04, lữ đoàn bộ binh cơ giới 64, bị cho là thủ phạm vụ thảm sát Bucha, đă được Putin gắn huy chương. Nga không kiểm soát được bầu trời qua sự phối hợp giữa sức mạnh không quân, pháo binh, xe tăng và bộ binh. Các tướng lănh tham nhũng, không có sáng kiến và không rút được bài học từ những sai lầm, đă từ bỏ những học thuyết quân sự tiên tiến, quay sang san bằng các thành phố và khủng bố thường dân.
Quân sự, phương tiện để Putin tạo uy thế trên trường quốc tế
Đối với Vladimir Putin, kết quả đợt tấn công đầu tiên là một cái tát vỗ mặt. Tuy kiểm soát một bộ máy tuyên truyền to lớn có thể bóp nghẹt những chỉ trích, nhưng thất bại này đe dọa vị thế của ông, chủ yếu v́ quân sự là trung tâm của chiến lược tạo ra sức nặng của Nga trên trường quốc tế. Nước Nga rộng lớn nhưng vẫn là một cường quốc bậc trung luôn mơ thành siêu cường. Dân số Nga được xếp giữa Bangladesh và Mêhicô, kinh tế giữa Brazil và Hàn Quốc, xuất khẩu nằm giữa Đài Loan và Thụy Sĩ. Dù được cảm t́nh của một số quốc gia không liên kết như Nam Phi và Ấn Độ, quyền lực mềm của Nga đang đi xuống do sự bất tài và tàn bạo ở Ukraina.
Nhằm thu ngắn khoảng cách giữa khả năng và tham vọng, Putin quay sang lănh vực duy nhất có tầm quốc tế là quân sự. Trong 14 năm qua, ông ta đă xâm lăng Gruzia và Ukraina, đưa quân sang Syria, lính đánh thuê của ông được triển khai ở Libya, Cộng ḥa Trung Phi, Soudan, và nay là Ukraina.So sánh với Trung Quốc, Bắc Kinh cũng đầy tham vọng nhưng sử dụng quyền lực kinh tế và ngoại giao.
Cuộc chiến có thể kéo dài, và Nga không thể tung ra những chiến dịch lớn ở nơi khác. Thiết bị, đạn dược và nhân lực tiêu hao nhanh chóng, muốn bổ sung sẽ mất nhiều năm; và nếu trừng phạt duy tŕ v́ Putin vẫn tại vị, th́ sẽ c̣n lâu hơn nữa. Hỏa tiễn Nga có nhiều chi tiết của phương Tây, sự ra đi của những tài năng Nga sẽ đè nặng lên nền kinh tế.
Tuy nhiên thực tế Ukraina cho thấy nếu quân đội Nga không chiếm được ưu thế trên chiến trường, họ sẽ tàn bạo hơn - một viễn cảnh khủng khiếp. Bên cạnh đó, Nga vẫn có ưu thế về vũ khí hóa học, sinh học và nguyên tử. Từ đầu cuộc chiến Ukraina, Vladimir Putin và chính quyền của ông ta nhiều lần đe dọa dùng đến vũ khí hủy diệt hàng loạt. Putin là người có lư trí, muốn chế độ của ḿnh tồn tại, như vậy khả năng sử dụng những loại vũ khí này là thấp. Nhưng một khi quân đội Nga không c̣n nhiều chọn lựa về vũ khí quy ước, rất có thể sẽ có ư định leo thang. Một ngơ cụt ở Donbass có thể gây ra những cuộc chiến mới đáng ngại hơn. Theo The Economist, cách tốt nhất tránh được Putin và quân đội thối nát của ông ta là răn đe họ không nên gây chiến.
Với Trump, Putin sẽ phải đắn đo trước khi động binh
Cũng có cùng một ư như trên, cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien khi trả lời L’Express đă nhận định « Với ông Trump, Putin sẽ đắn đo khi muốn xâm lăng Ukraina », trước nguy cơ bị trả đũa. Điện Kremlin không thể biết được Donald Trump sẽ phản ứng như thế nào, nghệ thuật răn đe của ông là không cho đối thủ biết ḿnh nghĩ ǵ. Ngược lại, chính quyền Biden báo trước là sẽ không can thiệp, và Vladimir Putin coi là đă được bật đèn xanh. Hồi tháng Bảy năm ngoái, Joe Biden cũng đă chấp nhận gặp gỡ tại Genève theo lời đề nghị của Putin mà không đ̣i hỏi điều ǵ đáp lại, khiến ông chủ Kremlin coi là dấu hiệu yếu đuổi.
Một số người trách ông Trump là ḥa hảo với Putin. Tuy nhiên phải thấy rằng Donald Trump muốn tỏ ra thân thiện với các nhà lănh đạo thế giới, nhưng điều này không cấm cản được ông thẳng thừng trong hậu trường. Chính ông đă ra lệnh ngưng dự án đường ống Nord Stream 2, và không ngần ngại trừng phạt các tài phiệt, lănh đạo Nga. Trump áp dụng với Putin câu châm ngôn của tổng thống Theodore Roosevelt : « Speak sofly and carry a big stick » (Nói năng nhẹ nhàng nhưng mang theo một cây gậy to).
NATO bí mật huấn luyện quân đội Ukraina theo tiêu chí phương Tây
Courrier International trích dịch bài viết của Wall Street Journal về « Việc huấn luyện âm thầm nhưng hiệu quả của NATO » cho quân đội Ukraina. Chiến dịch bí mật do các nước NATO tiến hành đă làm thay đổi hẳn từ người lính trơn cho đến bộ Quốc Pḥng. Đó là một trong những lư do khiến quân đội Ukraina gây ngạc nhiên cho cả thế giới, khi đẩy lùi được quân xâm lăng đông đảo hơn và vũ khí hiện đại hơn.
Nhờ những bài học và thực hành, diễn tập cho 10.000 quân nhân Ukraina hàng năm từ 8 năm qua, NATO đă giúp nước này chuyển từ hệ thống chỉ huy quân sự cứng nhắc kiểu xô-viết sang tiêu chí phương Tây. Sĩ quan cấp dưới và hạ sĩ quan được giao vai tṛ rộng răi hơn, những quân nhân kinh nghiệm là mắt xích giữa các tướng lănh và đạo quân trên thực địa. Cấp trên vạch ra mục tiêu, cấp dưới tự quyết định để thực hiện tùy t́nh h́nh chiến trường. Ngược lại phía Nga vẫn như thời Liên Xô cũ: sĩ quan ra lệnh, lính chỉ có việc tuân theo và không thể tự ư thích ứng.
Việc hợp tác khởi đầu từ năm 2008, khi thấy Nga đưa quân sang Gruzia, tổng thống Ukraina thời đó là Petro Porochenko đă ra lệnh cải cách quân đội. Năm 2014, NATO giúp huấn luyện cứu thương trên chiến trường, thực hiện những kế hoạch dân sự khẩn cấp, và chống lại chiến tranh đa diện của Nga, từ drone cho đến việc xâm nhập điện thoại di động. Các cuộc tập trận Rapid Trident được Mỹ tổ chức hàng năm tại Yavoriv, địa điểm huấn luyện quân sự rộng 380 kilomet vuông nằm gần biên giới Ba Lan, nhờ đó quân Ukraina có thể tập luyện với lực lượng của hơn một chục nước khác. Năm ngoái, khi áp lực từ Matxcơva tăng lên, chỉ huy trưởng người Anh Bill Ross phụ trách huấn luyện bộ binh Ukraina đă nhanh chóng cho tập thao tác với hỏa tiễn chống tăng NLAW mà Luân Đôn viện trợ, và giờ đây đă chứng tỏ hiệu lực trên chiến địa.
Tổng thống Emmanuel Macron chiếm lĩnh mặt báo Pháp
Tổng thống vừa tái đắc cử Emmanuel Macron chiếm trang b́a và hồ sơ chính của tất cả các tuần báo Pháp kỳ này. Cùng đăng ảnh ông Macron, nhưng tựa của Le Point rất đơn giản « Tổng thống », và những trang trong là « đơn đặt hàng » cho nhà lănh đạo đất nước. L'Obs chạy tít « Macron đệ nhị, những ǵ phải thay đổi ». L'Express cho rằng Emmanuel Macron cần biến việc thắng cử của ḿnh thành dịp để thay đổi chính trị trong nước. Nếu năm 2017, Macron là tổng thống của cơ may, th́ năm 2022 ông trở thành tổng thống của cơ hội cuối cùng.
Courrier International ví von « Quay lại với mặt đất ». Việc Emmanuel Macron tiếp tục làm tổng thống nhiệm kỳ thứ hai có thể là sự may mắn cho châu Âu, nhưng người Pháp th́ lại chia rẽ hơn bao giờ hết. Làm thế nào để ḥa giải ? Tuần báo trích dịch Süddeutsche Zeitung : « Macron được trao một cơ hội thứ hai, trong khi kết quả ṿng 1 cho thấy ông không thuyết phục được 1/3 người Pháp. Nhiệm kỳ này là nhờ những người cánh tả, dù bất măn nhưng vẫn không quẳng những giá trị cộng ḥa vào thùng rác ».
L'Obs đề cập đến « Ṿng bầu cử thứ ba » : cuộc bầu cử Quốc Hội. Năm 2017, người Pháp muốn dành cho tân tổng thống cơ hội lănh đạo, nên dồn phiếu cho đảng của ông. Nhưng lần này sẽ khó khăn hơn. Vấn đề xă hội được xới lên trở lại, lạm phát lên đến mức kỷ lục 7,5% trong khu vực đồng euro, sức mua là mối quan tâm chính. Đảng Cộng Ḥa Tiến Bước vốn đang hướng về một cánh hữu mở rộng, sẽ phải điều chỉnh lại.
Thoát được tai họa cực hữu
Nước Pháp đă quay lại, thế giới đă qua cơn run sợ một đồng minh của Putin lên đứng đầu quốc gia chủ tịch luân phiên Liên Hiệp Châu Âu (EU). Pháp lănh nhận trách nhiệm trong bối cảnh đặc biệt không ai muốn : chiến tranh ở ngay cửa ngơ Liên hiệp.
Các nước EU đối mặt với hai thử thách. Thứ nhất, 27 nước thành viên nay tham gia sâu hơn vào một cuộc chiến mà họ muốn tránh được thất bại của một đất nước thuộc về « đại gia đ́nh châu Âu ». Thậm chí muốn Kiev « chiến thắng » - một chữ khó định nghĩa trong cuộc xung đột với một cường quốc nguyên tử như Nga. Mục tiêu thứ hai là sự ḥa hợp trong khối. Người Ba Lan hay một nước Baltic vốn có những kỷ niệm đau thương trong thời Liên Xô chiếm đóng, cảm thấy phải giúp đỡ Ukraina, khác với người dân Tây Âu vẫn sống với ảo tưởng một thế giới hậu độc tài từ 1945.
Như vậy nhiệm vụ khẩn cấp của tổng thống Pháp là tái lập sự đoàn kết của EU đang chịu đựng ba cú sốc : nỗ lực chiến tranh giúp Ukraina, tác động của cuộc chiến từ làn sóng tị nạn đến kinh tế, và cuối cùng là mang lại lời đáp cho thách thức địa chính trị - tại Ukraina, Moldova, Balkan.
Emmanuel Macron là khuôn mặt đại diện đúng mực cho nước Pháp
Trả lời L'Express, nhà báo giàu kinh nghiệm Gideon Rachman của Financial Times đánh giá cuộc bầu cử tổng thống Pháp thực sự quan trọng đối với châu Âu. Pháp là nền kinh tế thứ nh́ EU, là cường quốc nguyên tử duy nhất của EU sau khi Anh ra đi. Nếu Marine Le Pen chiến thắng sẽ là thảm họa, nhất là sau khi chiến tranh đă quay lại châu Âu với cuộc xâm lăng Ukraina. Washington, Berlin, Bruxelles đều thở phào nhẹ nhơm khi Macron tái đắc cử.
Emmanuel Macron là người ái quốc, nhưng không dân tộc chủ nghĩa, ông đại diện khá tốt nước Pháp trên trường quốc tế. Macron đă thành công với những cải cách kinh tế quan trọng trong nước, và sự năng động của ông gây được ảnh hưởng ở châu Âu. Tuy nhiên ông Rachman lo ngại nếu trong sáu tháng tới người dân đă quen với chiến tranh ở Ukraina, dễ bị sốc trước vật giá gia tăng hơn là những tội ác, có thể đ̣i nhượng bộ những yêu sách của Putin để sớm kết thúc.
Vị trí cường quốc quân sự hàng đầu EU của Pháp lung lay nếu không đầu tư
Le Point nói về « Macron đệ nhị trước thách thức của một thế giới mới ». Tờ báo đặt ra bốn câu hỏi, trong bối cảnh cuộc chiến Ukraina có nguy cơ kéo dài suốt nhiệm kỳ 5 năm này và có thể c̣n lâu hơn nữa. L’Obs nêu ra « Những vấn đề châu Âu khẩn cấp của tổng thống ».
Thứ nhất, làm thế nào Pháp vẫn là « thế lực tạo cân bằng », sau thất bại trong việc xích lại gần Matxcơva. Thứ hai, liệu có thể tiếp tục trông cậy vào đa phương, khi Liên Hiệp Quốc - bị tê liệt v́ Nga phủ quyết - rơ ràng đă tỏ ra lỗi thời ? Nga cũng như Pháp, là thành viên thường trực Hội đồng Bảo an, định chế được cho là nhằm ǵn giữ ḥa b́nh thế giới. Cuộc xâm lăng Ukraina làm mất uy tín cho cả một hệ thống mà năm nước đồng minh hồi 1945 đă xây dựng.
Thứ ba, làm sao xây dựng một châu Âu tự chủ trong khi các đối tác EU chỉ muốn dựa vào Washington ? Cuộc xâm lược đă làm hồi sinh NATO mà ông Emmanuel Macron cho là chết năo, thúc đẩy hai quốc gia trung lập Phần Lan và Thụy Điển gia nhập. Nhưng vào lúc châu Âu xích gần với Mỹ, Washington có thể thu ḿnh lại nếu đảng Cộng Ḥa chấp chính, Paris có thể khai thác nghịch lư này.
Cuối cùng, làm thế nào tái thúc đẩy động lực Pháp-Đức ? Chiến tranh Ukraina đă làm bật lên những điểm yếu trong chiến lược của hai nước đối với Nga. Emmanuel Macron và Olaf Scholz đều không thấy xuất hiện ở Kiev kể từ 24/02, trong khi nhiều nhà lănh đạo các nước châu Âu khác đă đến tận nơi để bày tỏ sự ủng hộ. Viện trợ quân sự của hai nước lớn nhất EU th́ chỉ tối thiểu. Đức đă cam kết đầu tư 100 tỉ đô la cho quân đội, Pháp sẽ đặt lên bàn cân những ǵ để duy tŕ vị thế của ḿnh ? Về lâu về dài, ngôi vị cường quốc quân sự lớn nhất EU của Pháp sẽ bị đe dọa.
Bên cạnh đó c̣n là những vấn đề khác : gánh nặng nợ nần, chống khủng bố, căng thẳng với Bắc Phi. Giữa một nước Nga xét lại, một Trung Quốc hiếu chiến, châu Âu dễ tổn thương và nước Mỹ bất định, con thuyền Emmanuel Macron phải chèo chống trong ḍng nước xoáy. Nhưng mục tiêu của ông th́ đúng đắn. Châu Âu sẽ bảo vệ được chúng ta nếu quốc pḥng hùng mạnh, dựa trên kỹ nghệ quốc pḥng vững chắc với sức mạnh răn đe nguyên tử, quyền lực liên bang hiệu quả. Đó là ch́a khóa cho sự tái sinh của châu Âu.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden bày tỏ mong muốn Quốc Hội xúc tiến visa cho các nhà khoa học Nga đang muốn rời khỏi đất nước khi Moscow xâm lăng Ukraine. Theo New York Times đưa tin, đây là nỗ lực để đẩy nhanh t́nh trạng chảy máu chất xám vốn đang diễn ra và tiếp tục tước đi một số nhân tài hàng đầu của Nga.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">They're all hi-tech pros are already fleeing & defecting to the EI..scientists next?💦<a href="https://t.co/dB0mlcocXK">https://t.co/dB0mlcocXK</a><br><br>WASHINGTON — President Joe Biden wants Congress to expedite visas for Russian scientists eager to leave their country in the midst of Moscow’s invasion of Ukra...</p>— Rose PArsons (@lilstuffParsons) <a href="https://twitter.com/lilstuffParsons/status/1520456083860594690? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Đ́nh chỉ trong bốn năm yêu cầu các nhà khoa học đăng kư H1-B đều phải có nhà tuyển dụng tài trợ, loại bỏ một trong những trở ngại lớn nhất đối với nhiều người t́m cách đến Hoa Kỳ. Biện pháp này sẽ chỉ áp dụng cho các công dân Nga có bằng thạc sĩ hoặc tiến sĩ trong các lĩnh vực khoa học hoặc kỹ thuật như trí tuệ nhân tạo, kỹ thuật hạt nhân hoặc vật lư lượng tử. Các quan chức chính quyền lập luận rằng một động thái như vậy sẽ có lợi thế kép - gây thiệt hại cho Nga trong khi mang lại lợi ích cho Mỹ.
Phần lớn tất cả những thứ như vậy cho ngành công nghệ đều thuộc về công nhân đến từ Ấn Độ. Khoảng 1.800 người Nga có được quy chế thường trú nhân hợp pháp mỗi năm trước đại dịch dựa trên phân loại nhập cư chủ yếu dành cho các giáo sư, nhà nghiên cứu xuất sắc và các chuyên gia có bằng cấp cao nếu họ có nhà tuyển dụng tài trợ. Ngay cả với đề xuất mới nhất, tất cả các ứng viên vẫn phải đáp ứng các yêu cầu khác, bao gồm cả quy tŕnh kiểm tra bảo mật.
Nga ngày thứ Sáu đột ngột đổi ư khi nước này thanh toán một số khoản nợ quốc tế đă quá hạn thanh toán bằng đồng đôla dù trước đó tuyên bố rằng họ sẽ chỉ trả bằng đồng rúp.
Chưa rơ liệu số tiền này có đến được Mỹ và các quốc gia phương Tây khác đă chế tài Nga hay không, nhưng nó cho thấy Nga đă lùi bước khỏi tuyên bố trước đó của ḿnh để tránh bị vỡ nợ.
Bộ tài chính Nga cho biết họ đă thu xếp thanh toán 564,8 triệu đôla trái phiếu Eurobond năm 2022 và 84,4 triệu trái phiếu năm 2042 tính bằng đôla - loại tiền tệ được xác định trên trái phiếu này.
Bộ nói họ đă chuyển các khoản tiền cần trả đến chi nhánh ngân hàng Citibank ở London, một trong những nơi được gọi là đại lư thanh toán trái phiếu có nhiệm vụ giải ngân cho các nhà đầu tư cho Moscow vay tiền lúc đầu.
Nga đă không có bất cứ h́nh thức vỡ nợ nào kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 1998 và cũng chưa chứng kiến một vụ vỡ nợ lớn trên thị trường quốc tế hoặc thị trường ‘bên ngoài’ kể từ sau cuộc cách mạng Bolshevik năm 1917.
Tuy nhiên, rủi ro xảy ra một vụ vỡ nợ giờ đang là điểm nóng trong cuộc đọ sức kinh tế với các nước phương Tây, vốn đă áp đặt lên Nga các biện pháp trừng phạt để đáp lại các hành động của nước này ở Ukraine mà Moscow gọi là "chiến dịch quân sự đặc biệt."
Các trái phiếu lẽ ra được thanh toán vào đầu tháng này nhưng 'thời gian ân hạn' thêm 30 ngày mà trái phiếu chính phủ thường có trong các điều khoản có nghĩa là hạn chót cuối cùng của Moscow là ngày 4 tháng 5.
ĐẶC PHÁI VIÊN CỦA CAO ỦY TỴ NẠN LIÊN HIỆP QUỐC (INHCR) ANGELINA JOLIE THĂM THÀNH PHỐ LVIV, UKRAINE
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">U.N. refugee agency special envoy Angelina Jolie visited the Ukrainian city of Lviv to meet people displaced by the war with Russia <a href="https://t.co/madvRht6f9">https://t.co/madvRht6f9</a> <a href="https://t.co/8vOX8DemD2">pic.twitter.com/8vOX8DemD2</a></p>— Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1520561136512339968? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Đặc phái viên của Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc (UNHCR), Angelina Jolie đă được nh́n thấy trong một tiệm bánh vào thứ Bảy (30/4), ở thành phố Lviv tại Ukraine gần biên giới Ba Lan.
Nữ diễn viên Hollywood chụp ảnh cùng người dân địa phương trong chuyến thăm bất ngờ tới Ukraine.
Diễn viên Hoa Kỳ Angelina Jolie sau đó đă đến thăm một nhà ga xe lửa ở thành phố Lviv của Ukraine. Jolie đă gặp gỡ và nói chuyện với các t́nh nguyện viên về những đau thương của chiến tranh, và sự hỗ trợ mà họ đă dành cho, đặc biệt là đối với trẻ em.
Jolie nói: “Tôi chỉ muốn cho mọi người biết rằng tiếng nói của người Ukraine rất quan trọng trong thời điểm này. Và cả thế giới đều đang nghe tiếng nói của họ”
Chuyến thăm của nữ diễn viên 46 tuổi diễn ra khi Nga xâm lăng Ukraine vào ngày 24 tháng 2 khiến hàng triệu người phải di tản.
Cơ quan tị nạn của Liên hiệp quốc (UNHCR) dự kiến khoảng 8.3 triệu người sẽ rời khỏi Ukraine trong năm nay, điều chỉnh dự báo trước đó của cơ quan này.
Phát ngôn viên của UNHCR Shabia Mantoo cho biết trong một cuộc họp báo của Liên Hiệp Quốc, hơn 12.7 triệu người đă phải rời bỏ nhà cửa của họ trong hai tháng qua, bao gồm 7.7 triệu người phải di dời trong nước và hơn 5 triệu người đă chạy trốn qua biên giới.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Lviv, Ukraine. The video shows Angelina Jolie talking to refugees at the train station.<br><br>(The actress's trip to Ukraine has not been officially announced) <a href="https://t.co/SROU8QtMuI">pic.twitter.com/SROU8QtMuI</a></p>— The Insider (@InsiderEng) <a href="https://twitter.com/InsiderEng/status/1520414155295137792? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
CNN: H́nh ảnh vệ tinh cho thấy sự phá hủy đáng kể của nhà máy thép Azovstal ở Mariupol.
Các h́nh ảnh vệ tinh mới từ Maxar Technologies đă cho thấy những tàn tích của hầu hết các ṭa nhà của nhà máy. Một số trong số chúng bị sập trong khi những cái khác có những lỗ thủng lớn trên mái nhà.
Hiện vẫn chưa rơ liệu căn hầm có dân thường từ 4 tháng đến 16 tuổi có sống sót sau các cuộc tấn công của quân đội Nga hay không.
****
Dịch vụ di động, internet đă ngừng hoạt động ở Kherson Oblast bị chiếm đóng một phần.
Các phương tiện truyền thông địa phương và chính quyền cho biết kết nối đă biến mất ở thành phố Kherson và một số quận khác. Lư do đằng sau việc ngừng hoạt động vẫn chưa được rơ ràng.
****
Trung đoàn Azov: 20 thường dân sơ tán khỏi Azovstal ở Mariupol bị chiếm đóng.
Phó chỉ huy Sviatoslav Palamar cho biết phụ nữ và trẻ em được họ giải cứu khỏi đống đổ nát của nhà máy Azovstal đă được sơ tán và đang hướng đến lănh thổ do Ukraine kiểm soát.
****
Thị trưởng Mariupol: Quân đội Nga đă giết số cư dân (20.000) gấp đôi Đức Quốc xă (10.000).
Vadym Boychenko cho biết, trong 2 năm Mariupol chiếm đóng trong Thế chiến II, Đức Quốc xă đă giết chết 10.000 người. Người Nga đă tăng gấp đôi số nạn nhân trong 2 tháng xảy ra cuộc vây hăm Mariupol.
"Đây là một trong những vụ diệt chủng dân thường tồi tệ nhất trong lịch sử hiện đại", thị trưởng Mariupol nói.
****
Theo ấn phẩm OLFI của Đan Mạch, Đan Mạch sẽ gửi cho Ukraine 25 tàu sân bay bọc thép Piranha III, 50 tàu sân bay bọc thép M113 và súng cối M10 với hàng ngh́n quả đạn cho họ.
****
Ukraine, Nga trao đổi tù nhân.
Bảy quân nhân Ukraine và bảy thường dân đang trở về nhà sau cuộc trao đổi tù binh hôm 30/4.
Phó Thủ tướng Iryna Vereshchuk cho biết một trong những quân nhân là một phụ nữ đang mang thai.
****
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Actress and filmmaker Angelina Jolie visits the central railway station in Lviv to welcome the internally displaced Ukrainians arriving on an evacuation train from Pokrovsk, a city in Donetsk Oblast, on April 30. Jolie is a special envoy of UNHCR.<br><br>Photo: Ukrainian Railways. <a href="https://t.co/KNmnKyYur8">pic.twitter.com/KNmnKyYur8</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1520425268401389569? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Angelina Jolie meets children, volunteers in Lviv Oblast on April 30.<br><br>Jolie visited injured children evacuated from Donetsk Oblast and orphans. She also met volunteers who provide medical and psychological help to Ukrainian evacuees.<br><br>Source: Lviv Oblast Governor Maksym Kozytsky <a href="https://t.co/RAp9OIZSIY">pic.twitter.com/RAp9OIZSIY</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1520476378713534466? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Thiếu tướng Andrei Simonov, Quân đoàn 2 Vũ khí Liên hợp, bị giết bởi hỏa lực pháo binh trong một trạm chỉ huy gần Izyum. Ông có lẽ là tư lệnh Tác chiến điện tử của quân đoàn 2, từng là tư lệnh EW của Quân khu phía Tây. Đây là tướng quân đội Nga thứ chín chết ở Ukraine.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Another 🇷🇺 general beats the dust: Major General Andrei Simonov, 2nd Combined Arms Army, was killed by 🇺🇦 artillery fire in a command post near Izyum. He was probably the commander of Electronic Warfare of the 2nd army, used to be EW commander of the Western Military District. <a href="https://t.co/8dWLCTCzQH">pic.twitter.com/8dWLCTCzQH</a></p>— Eerik N Kross (@EerikNKross) <a href="https://twitter.com/EerikNKross/status/1520488030787756034? ref_src=twsrc%5Etfw">April 30, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">IZIUM TACMAP 0030 UTC01 MAY. Intel reports that RU units on the Izium salient are being reenforced. UKR SIGINT identified a Russian headquarters element near Izium; a subsequent strike killed MGEN Andrei Simonov, the 10th RU flag or general officer to die in combat in Ukraine. <a href="https://t.co/fgAja2DuoN">pic.twitter.com/fgAja2DuoN</a></p>— Chuck Pfarrer (@ChuckPfarrer) <a href="https://twitter.com/ChuckPfarrer/status/1520559397528907783? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Vũ khí Mỹ cung cấp cho Ukraine sẽ được thanh toán bằng chính tiền của Nga, đó là những khoản dự trữ ngoại tệ bị phong tỏa trong các ngân hàng cùng với tài sản bị tịch thu từ các nhà tài phiệt.
Vào ngày 28/4, Hạ viện Mỹ đă thông qua một gói hỗ trợ quân sự mới cho Kyiv, theo đó các lực lượng vũ trang Ukraine sẽ nhận được nhiều loại vũ khí hạng nặng với mức độ hiện đại và số lượng lớn chưa từng có.
Số vũ khí trên sẽ được cung cấp theo "Đạo luật cho thuê để bảo vệ nền dân chủ Ukraine năm 2022" với giá trị khoảng trên 20 tỷ USD, đây thực chất là sự lặp lại chương tŕnh Lend-Lease nổi tiếng từng được áp dụng trong Chiến tranh thế giới thứ hai.
Theo thông tin ban đầu, những vũ khí được lên kế hoạch chuyển giao sẽ bao gồm xe tăng chiến đấu chủ lực M1A2 Abrams, xe chiến đấu bộ binh M2A3 Bradley, pháo tự hành M109A6 Paladin, tổ hợp pháo phản lực phóng loạt M142 HIMARS cùng với M270 MLRS.
Không chỉ có vậy, gói viện trợ dự kiến c̣n bao gồm hệ thống pḥng không di động NASAMS 2 hợp tác sản xuất cùng Na Uy, tổ hợp pḥng thủ tên lửa Patriot và máy bay chiến đấu đa năng F-16C/D Fighting Falcon cũng sẽ được cung cấp cho Lực lượng vũ trang Ukraine.
Thời hạn cho Kyiv vay mượn vũ khí nhằm đáp ứng các nhu cầu quân sự của ḿnh dự kiến được tăng lên 5 năm, đồng thời việc thanh toán những khoản viện trợ quân sự cũng diễn ra theo cách cực kỳ bất thường.
Hiện nay tài sản của Nga bị đóng băng tại Mỹ có trị giá vượt quá 12 tỷ USD, chưa kể một số thuộc về những nhà tài phiệt thân cận với Điện Kremlin cũng đă bị tịch thu và Washington dự kiến sẽ dùng chúng để thanh toán.
Do vậy trên thực tế, Nga đang bị ép phải trả tiền cho tổ hợp công nghiệp quốc pḥng của Mỹ để vũ khí do nước này sản xuất được gửi tới Ukraine nhằm gây sát thương cho binh sĩ Nga.
Ngoài ra chính quyền Tổng thống Biden cũng đang chuẩn bị một gói viện trợ mới cho Kyiv với tổng giá trị dự kiến lên tới khoảng 83 tỷ USD. Trước đó một gói viện trợ được xem là lớn chưa từng có trị giá 33 tỷ USD cũng đă được thông qua.
Để so sánh, theo Viện nghiên cứu ḥa b́nh quốc tế Stokholm - SIPRI của Thụy Điển, Nga đă chi khoảng 62 tỷ USD cho vũ khí trang bị vào năm ngoái, tức là Quân đội Ukraine sẽ nhận từ riêng Mỹ khoản tiền cao hơn cả ngân sách quốc pḥng hàng năm của Nga.
Đồng thời điều quan trọng cần lưu ư nữa đó là không chỉ riêng Mỹ, nhiều quốc gia châu Âu khác cũng đang dần bị lôi kéo vào cuộc xung đột khi cam kết cung thêm viện trợ quân sự cho Kyiv, tiêu biểu là Cộng ḥa Séc, Ba Lan và một vài nước khác.
Trước diễn biến trên, báo chí Nga cho rằng nếu Moskva không thực hiện các bước đi quyết liệt để huy động nền kinh tế và bộ máy nhà nước theo chế độ thời chiến th́ thời gian quư báu có thể bị mất.
Trong trường hợp này, đối thủ của Moskva với tiềm lực kinh tế cũng như kỹ thuật vượt trội sẽ chiếm ưu thế lớn và có thể gây ra cho Liên bang Nga những hậu quả cực kỳ khó lường.
Nhưng kể cả trường hợp nước Nga có "gồng minh" lên để chống chịu đ̣n tấn công từ phương Tây th́ rơ ràng chênh lệch giữa hai bên vẫn là quá lớn và cực khó để Moskva tạo được thế cân bằng, nhất là khi họ phải chịu những lệnh cấm vận nặng nề.
Theo 19FortyFive
Ukraine có thể xóa sổ hạm đội tầu ngầm Kilo của Nga ở biển Đen sau khi nhận được viện trợ tầu chiến không người lái Sea Hunter, . Đây chắc sẽ nằm trong gói viện trợ vũ khí của Mỹ trong tuần tới.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Sea Hunter - World's Largest Unmanned Drone <a href="https://t.co/yrAxxS9bNY">https://t.co/yrAxxS9bNY</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/drones?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#drones</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/ai?src=hash&ref_src= twsrc%5Etfw">#ai</a> <a href="https://t.co/fD1T4XmlCc">pic.twitter.com/fD1T4XmlCc</a></p>— 🇺🇦Evan Kirstel #TechFluencer (@EvanKirstel) <a href="https://twitter.com/EvanKirstel/status/1311806907217317888? ref_src=twsrc%5Etfw">October 1, 2020</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Đây là những h́nh ảnh đầu tiên của Sea Hunter tàu mặt nước không người lái hạng trung hoạt động. Có chức năng chống tầu ngầm và tác chiến mọi tầu nổi, đây là thứ vũ khí công nghệ cao mà Việt nam cũng như các nước khác chỉ có thể tưởng tượng ra trên phim viễn tưởng nhưng nó lại là đời thực. Tầu tác chiến không người lái Sea Hunter không công bố chi tiết vũ khí được trang bị. Một số thông số ṛ rỉ ra bao gồm chiều dài 40 mét, tầm hoạt động là 10.000 hải lư tức là 19 ngàn km, thân tầu có thể ổn định hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết và cực kỳ cơ động, với tốc độ tối đa 50km một giờ trên biển.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">US <a href="https://twitter.com/hashtag/Navy?src=hash&ref_sr c=twsrc%5Etfw">#Navy</a> Sea Hawk and Sea Hunter medium displacement unmanned surface <a href="https://twitter.com/hashtag/vessels?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#vessels</a> operate near Naval Base Point Loma <a href="https://t.co/VGX4UNyZMA">pic.twitter.com/VGX4UNyZMA</a></p>— www.anoncandanga.com 🚨💣 (@anon_candanga) <a href="https://twitter.com/anon_candanga/status/1384894696011481089? ref_src=twsrc%5Etfw">April 21, 2021</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Cùng với tọa độ thu thập được bằng máy bay săn ngầm, rất có thể trong thời gian rất ngắn sắp tới chúng ta sẽ chứng kiến một vài con của hạm đội Kilo tự dưng bốc cháy, ngửa bụng trên biển, có thể chán động ngang với vụ bắn ch́m soái hạm Moscow
Nguyễn Đăng Hải
Rộ lên tin đồn TT Putin có thể phải ẩn thân để phẫu thuật khối u
Chủ nhật, 01/05/2022
Một kênh ẩn danh trên Telegram mới đây đă tuyên bố rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin sắp tới có thể phải ẩn thân trong thời gian ngắn để phẩu thuật khối u.
Kênh ẩn danh General SVR trên Telegram đưa ra thông tin nêu trên. Tờ Mirror của Anh cho biết kênh này được đồn đoán là do một cựu sĩ quan quân đội Nga vận hành. Từ hơn một năm nước, chính kênh ẩn danh này cũng đă đưa tin ông Putin bị khối u ở ổ bụng và bệnh Parkinson.
Kênh ẩn danh trên Telegram cho biết ông Putin đă phải hoăn phẫu thuận từ cuối tháng Tư và tiến tŕnh y tế này có lẽ sẽ chưa được thực hiện cho đến trước ngày 9/5 – ngày kỷ niệm chiến thắng phát-xít Đức. Đang có đồn đoán cho rằng ông Putin sẽ nhân ngày 9/5 để tuyên bố “cuộc chiến tranh toàn diện” tại Ukraine nhằm huy động thêm nguồn lực, thay v́ gọi đây là “hoạt động quân sự đặc biệt”.
“Ông Putin được khuyến nghị phải phẫu thuật, ngày giờ của liệu pháp y tế này đă được thảo luận và đồng ư”, kênh Telegram ẩn danh cho biết và nói thêm rằng: “Dường như đây không phải là ca phẫu thuật khẩn cấp, nhưng cũng không được tŕ hoăn”.
Điện Kremlin thời gian qua vẫn tiếp tục khẳng định Tổng thống Putin, 69 tuổi, vẫn đang trong t́nh trạng sức khỏe rất tốt và không bị bất kỳ bệnh lư nào.
Cũng theo kênh Telegram ẩn danh, ông Putin sẽ trao quyền điều hành đất nước và quân đội cho lănh đạo Hội đồng An ninh Quốc gia Nga Shadowy Patrushev trong thời gian ông phải phẫu thuật và phục hồi hậu phẫu.
Ông Shadowy Patrushev, 70 tuổi, là cựu sĩ quan phản gián KGB và được cho là kiến trúc sư chính của chiến lược chiến tranh xâm lược Ukraine. Ông cũng được cho là người đă thuyết phục ông Putin rằng Kyiv đầy rẫy những kẻ tân phát-xít.
Theo Hiến pháp Nga, ông Putin, trong thời gian mất khả năng nhận thức, đáng lư phải trao quyền cho Thủ tướng Mikhail Mishustin. Ông Mishustin, 56 tuổi, là một nhà kỹ trị không có kiến thức quân sự và cũng không có mối liên kết với quân đội.
Theo tờ Mirror, các nhà báo Nga sống lưu vong gần đây cũng công bố một số báo cáo điều tra cho rằng ông Putin đang phải điều trị bệnh ung thư tuyến giáp.
Tờ Mirror dẫn nhận định của cựu lănh đạo cơ quan t́nh báo Anh MIG, ông Richard Dearlove cho rằng có thể ông Putin đang bị bệnh Parkinson.
“Có lẽ cách hành xử của ông Putin – có lẽ lư chí của ông ta – đă bị chi phối bởi bệnh tật. Cách giải thích hợp lư nhất, dù chúng ta không biết liệu nó có đúng hay không, là rằng ông ta có thể bị bệnh Parkinson”, ông Dearlove nói.
“Chắc chắn tôi đă nghe nhiều nhà thần kinh học nói rằng việc mất kiềm chế, rối loạn tâm thần là những triệu chứng rất điển h́nh của bệnh Parkinson”, ông Dearlove giải thích thêm.
Như Ngọc
Cảnh sát Ukraine ngày thứ Bảy cho biết họ đă t́m thấy thi thể của ba thường dân ở khu Bucha phía bắc thủ đô Kyiv trong t́nh trạng bị trói và một số bị bịt miệng, với một số vết thương do đạn bắn cho thấy họ đă bị tra tấn, theo cảnh sát.
Kyiv nói hơn 1.000 thi thể đă được phát hiện tại hoặc xung quanh Bucha, nơi mà các lực lượng Nga bị cáo buộc đă ngược đăi thường dân có hệ thống trong lúc họ chiếm đóng khu vực này trong vài tuần trong một nỗ lực chiếm thủ đô bất thành.
Moscow bác bỏ các cáo buộc này.
Trong một video đăng trên YouTube, cảnh sát trưởng khu vực Kyiv Andriy Nebytov cho biết những vết đạn ở tay chân của những người đàn ông cho thấy họ đă bị tra tấn, nói thêm: "Cuối cùng, mỗi người họ đều bị bắn vào tai."
Video cũng chứa các h́nh ảnh được nói là cho thấy ngôi mộ và các thi thể đẫm máu, với các khuôn mặt được làm mờ đi.
Bộ quốc pḥng Nga không trả lời ngay lập tức yêu cầu b́nh luận qua email về những phát biểu của ông Nebytov.
Reuters không thể xác minh độc lập thông tin ông đưa ra.
Ông Nebytov nói những người đàn ông được t́m thấy trong những ngôi mộ nông trong rừng gần làng Myrotke, gần những vị trí quân sự của Nga, bị bịt mắt và bị trói tay, và một số bị bịt miệng. Ông nói quần áo của những người đàn ông cho thấy họ là thường dân, nói thêm rằng danh tính của họ chưa được biết v́ khuôn mặt của họ đă bị biến dạng do tra tấn.
Ông Nebytov cho biết các pḥng thí nghiệm pháp y giờ đă khám nghiệm tổng cộng 1.202 thi thể thường dân được cho là đă bị giết hại bởi quân Nga chiếm đóng ở vùng Kyiv.
Reuters vẫn chưa thể xác minh số người chết ở Bucha cũng như hoàn cảnh cái chết của họ.
Moscow bác bỏ cáo buộc của Ukraine và các quốc gia phương Tây về tội ác chiến tranh, và đă phủ nhận nhắm mục tiêu vào thường dân trong điều mà Điện Kremlin gọi là "chiến dịch quân sự đặc biệt" nhằm giải trừ quân sự nước láng giềng.
Họ gọi những cáo buộc các lực lượng Nga hành quyết thường dân ở Bucha là một "sự ngụy tạo khủng khiếp" nhằm mục đích bôi nhọ quân đội Nga.
ZELENSKYY: TƯỚNG LĨNH NGA DỰ LIỆU HÀNG NGÀN LÍNH NGA SẼ CHẾT Ở UKRAINE
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy chuyển sang nói tiếng Nga trong bài phát biểu qua video hàng đêm của ông để kêu gọi binh sĩ Nga ngừng chiến đấu ở Ukraine, nói rằng ngay cả các tướng lĩnh của họ cũng dự liệu hàng ngàn người trong số họ sẽ chết.
Nga đă mất hơn 23.000 binh lính trong "cuộc chiến phi nghĩa" ở Ukraine, ông Zelenskyy nói.
Ông nói Nga tuyển quân mới “với ít động lực và ít kinh nghiệm chiến đấu” cho các đơn vị đă bị tổn thất nặng nề trong những tuần đầu của cuộc chiến để các đơn vị này có thể quay trở lại chiến trường.
Ông nói các chỉ huy Nga hoàn toàn hiểu rằng hàng ngàn người trong số họ sẽ chết và hàng ngàn người khác sẽ bị thương trong những tuần tới.
“Các chỉ huy Nga đang nói dối binh lính của họ khi họ nói rằng những người lính này có thể phải chịu trách nhiệm nghiêm trọng về chuyện từ chối chiến đấu và sau đó cũng không nói với họ rằng quân đội Nga đang chuẩn bị thêm xe tải đông lạnh để cất giữ các thi thể. Họ không nói với lính của họ về những tổn thất mới mà các tướng lĩnh dự liệu,” ông Zelenskyy nói vào cuối ngày thứ Bảy.
“Mọi người lính Nga vẫn có thể tự cứu lấy mạng sống của ḿnh. Các người sống sót ở Nga vẫn tốt hơn là chết trên đất của chúng tôi,” ông nói.
Lực lượng Nga đă dội pháo dồn dập vùng Donbas ở miền đông Ukraine ngày thứ Bảy nhưng không chiếm được ba khu vực mục tiêu, quân đội Ukraine cho biết.
Bộ Quốc pḥng Anh, trong một bản cập nhật t́nh h́nh chiến sự đăng ngày thứ Bảy, nói Nga "vẫn đối mặt với những thách thức đáng kể" trong chiến đấu dù đă có những cải thiện mang tính cục bộ.
Biên dịch: Nguyễn Hải Hoành
Một tuần sau vụ soái hạm Moskva của hạm đội Nga bị ch́m ở Biển Đen, ngày càng có nhiều gia đ́nh các binh sĩ mất tích đặt câu hỏi về số phận con em của họ, trong khi Bộ Quốc pḥng và các quan chức cấp cao trong chính phủ Nga vẫn im lặng.
Thông qua mạng xă hội hoặc các cơ quan truyền thông, ít nhất đă có 10 gia đ́nh công khai bày tỏ sự bất b́nh của họ. Nhiều người, kể cả các quan chức, đă đưa ra những câu trả lời khác nhau, nói rằng con em các gia đ́nh kể trên vẫn c̣n sống, hoặc đă mất tích hay đă chết. Tuy nhiên, Nhà nước không thay đổi nội dung bản thông báo ban đầu, trong đó nói toàn bộ hơn 500 thành viên thủy thủ đoàn của tàu tuần dương Moskva đă được cứu thoát.
“Họ không muốn đối thoại với chúng tôi”, Maksim Savin, 32 tuổi, nói khi trả lời một cuộc phỏng vấn, ông đang t́m kiếm người em trai Leonid 20 tuổi của ḿnh. Leonid là lính nghĩa vụ cũng từng ở trên tàu Moskva. “Chúng tôi rất đau buồn. Họ đă gọi em trai tôi đi lính và có thể chú ấy sẽ không bao giờ trở về”.
Im lặng về số phận của thủy thủ đoàn tàu chiến Moskva là một phần trong hành động tổng thể của Điện Kremlin nhằm ngăn chặn việc đưa ra những tin tức xấu về cuộc chiến tại Ukraine và nhằm kiểm soát phát ngôn của công chúng Nga về diễn biến cuộc chiến này. Nhiều thủy thủ mất tích là lính nghĩa vụ – đây vốn là một chủ đề nhạy cảm ở Nga kể từ sau cuộc chiến Chechnya, hồi ấy những lính trẻ chưa được huấn luyện đầy đủ đă bị đưa ra trận, họ bị chết hàng loạt – sự việc đó đă làm suy yếu sự ủng hộ của công chúng đối với cuộc chiến Chechnya.
Nguyên nhân tàu Moskva bị ch́m đang gây tranh căi, phía Nga cho rằng đó là do hỏa hoạn làm kho đạn trên tàu bị nổ, con tàu bị hư hỏng đă ch́m trong quá tŕnh lai dắt dưới điều kiện thời tiết xấu. Phía Ukraine cho biết họ đă phóng hai tên lửa Neptune trúng con tàu này, tuyên bố đó được các quan chức Mỹ xác nhận. Dù thế nào đi nữa, đây là một trong những tàu chiến lớn nhất bị tổn thất kể từ Thế chiến 2, một sự kiện làm Nga bối rối.
Theo tin từ một số hăng thông tấn độc lập của Nga có trụ sở đặt tại nước ngoài, khi tàu chiến Moskva ch́m đă có khoảng 40 binh sĩ thiệt mạng và 100 người khác bị thương. Nguồn tin này dẫn lời một quan chức giấu tên và dẫn lời bà mẹ của một trong những thủy thủ thiệt mạng. Ngoài ra, vợ một trung tá Hải quân nhiều tuổi xác nhận với Radio Liberty, một đài truyền h́nh có trụ sở ở bên ngoài nước Nga và có quan hệ với chính phủ Mỹ, rằng chồng bà đă thiệt mạng.
H́nh vệ tinh của hăng Maxar Technologies cho thấy tàu Moskva đang neo ở cảng Sevastopol, Crimea, đầu tháng 4/2022 (Maxar Technologies, via Associated Press).
Sự phản đối cuộc chiến tranh Chechnya lần thứ nhất vào giữa những năm 1990 bắt nguồn từ nỗi giận dữ của nhiều gia đ́nh Nga cho rằng con em của họ đang làm nghĩa vụ quân sự đă bị sử dụng làm bia đỡ đạn.
Theo Alexander Cherkasov, cựu chủ tịch Trung tâm Kỷ niệm Nhân quyền (Memorial Human Rights Center) có trụ sở tại Moskva, trong cuộc chiến tranh đó có “hàng trăm” binh sĩ cho đến nay vẫn c̣n mất tích. Trong tháng này Trung tâm nói trên đă bị giải tán theo lệnh của ṭa án.
“Không ai quan tâm đến những người lính ấy”, Cherkasov cho biết và nói thêm rằng việc chính quyền hạn chế hoạt động của các tổ chức phi chính phủ có nghĩa là giờ đây các tổ chức đó hầu như không thể theo dơi được số phận những binh sĩ mất tích.
Ông Putin đă nhiều lần nói rằng các binh sĩ mới đi nghĩa vụ quân sự một năm sẽ không được triển khai tới Ukraine – tuyên bố này không phù hợp với t́nh h́nh thực tế trên chiến trường. Hội Liên hiệp các Ủy ban Bà mẹ binh sĩ Nga (Union of Committees of Soldiers’ Mothers of Russia), một tổ chức có từ thời chiến tranh Chechnya, xác nhận họ đang nhận được yêu cầu t́m kiếm những người lính mất tích. Tổ chức này từ chối b́nh luận thêm, viện lư do có luật cấm chia sẻ thông tin quân sự với các tổ chức nước ngoài.
Cha mẹ của các thủy binh trên tàu Moskva, con tàu được đặt theo tên thủ đô nước Nga, cho biết họ phẫn nộ trước thái độ qua loa tắc trách của chính quyền. Ông Dmitry Shkrebets nói: “Các bậc cha mẹ chúng tôi chỉ quan tâm đến số phận con ḿnh: tại sao chúng – những người lính nghĩa vụ – lại tham gia hành động quân sự này?”. Ông có một con trai là Yegor, 19 tuổi, làm đầu bếp trên tàu chiến Moskva.
Ảnh: Tổng thống Nga Vladimir V. Putin, bên trái, đang rời tàu Moskva tại cảng Sochi, năm 2014 (Alexei Druzhinin/Sputnik, via Reuters).
Trong cuộc phỏng vấn, Shkrebets không muốn bàn thêm về vấn đề đó, nhưng hôm Chủ nhật, ông đă đưa ra một phát biểu với lời lẽ gay gắt hơn trên mạng xă hội VKontakte – tương đương với Facebook của Nga.
Ông cho biết, lúc đầu cảnh sát nói với ông rằng Yegor nằm trong số những người mất tích, nhưng sau đó họ ngừng trả lời các câu hỏi của ông. “Thưa quư vị, thế là con tôi vừa biến mất trên biển cả?!!!”, ông viết. “Tôi hỏi thẳng, tại sao các ông – các quan chức – vẫn c̣n sống, nhưng con trai tôi, một lính nghĩa vụ lại chết?”. Sau đó Shkrebets bắt đầu thu thập lời chứng từ các gia đ́nh khác, những người không thể t́m thấy con trai của họ. “Chúng tôi càng viết nhiều, họ càng khó giữ im lặng về những ǵ đang xảy ra”, ông viết. Tính đến tối thứ Năm, từ các gia đ́nh tuyên bố có binh sĩ mất tích, ông đă thu thập được họ tên của 15 quân nhân, gồm 14 lính nghĩa vụ và một lính hợp đồng.
Hôm thứ Ba, Dmitry Peskov người Phát ngôn Điện Kremlin cho biết ông không có quyền đưa ra bất kỳ thông tin nào về các thủy binh mất tích và sẽ chuyển vấn đề này sang Bộ Quốc pḥng.
Bộ Quốc pḥng đă không trả lời yêu cầu b́nh luận. Hôm Thứ Bảy, Bộ này phát một đoạn video, nghe nói có cảnh Tư lệnh Hải quân Nga, Đô đốc Nikolai Yevmenov gặp những người được cho là thành viên thủy thủ đoàn của tàu Moskva, các binh sĩ đó mặc đồng phục và xếp thành đội h́nh. Hiện vẫn chưa rơ có bao nhiêu người sống sót sau vụ tấn công. Trong video trên mạng xă hội hoặc trong các bài đăng kèm cũng không nói ǵ về thương vong của bất cứ người nào.
Các tin tức phát trên Vesti Nedeli, một bản tin hàng tuần được phát sóng trên truyền h́nh nhà nước vào tối Chủ nhật, có ngầm thể hiện lập trường của chính quyền. Chương tŕnh này kéo dài 3 giờ, có dành khoảng 30 giây để mô tả cảnh ch́m tàu, nhưng không đề cập đến thương vong nhân mạng.
Tuy nhiên, không phải các cơ quan ngôn luận Điện Kremlin đều im lặng như vậy. Hôm Thứ Bảy, người dẫn chương tŕnh Vladimir Solovyev đă yêu cầu giải thích lư do tại sao con tàu bị ch́m.
Ảnh: Leonid Savin, thứ ba từ phải qua, trong một bức ảnh gia đ́nh do anh trai cung cấp.
Maksim Savin cho biết gia đ́nh ông không thể liên lạc điện thoại với bất kỳ quan chức nào trong đơn vị em trai ông. Mẹ ông đă nhắn tin cho một máy điện thoại và nhận được phản hồi rằng Leonid con trai bà đă mất tích. Sau đó, gia đ́nh nhận được một loạt cuộc gọi điện thoại từ một người đàn ông dường như đă phục vụ Leonid, nhưng người này mỗi lần nói một khác. Maksim Savin kể: Lần đầu người ấy nói rằng Leonid đă chết khi lao vào cứu một người bạn. Trong lần gọi thứ hai, anh lại nói rằng không có hoạt động cứu hộ nào cả, nhưng Leonid đang ở nơi xảy ra vụ nổ. Lần thứ ba, anh ta gọi điện nói rằng anh đă nhầm lẫn và Leonid đă mất tích. “Có vẻ như các quan chức đang cố gắng để mọi người đều im miệng”, Maksim Savin nói.
Lần đầu tiên trên mạng xă hội xuất hiện nhiều tin tức về những người lính nghĩa vụ mất tích. Một phụ nữ viết rằng anh trai của cô thường xuyên làm việc trong pḥng máy tuabin, được liệt kê là mất tích, nhưng cô tin rằng anh đă chết.
Anna Siromesova, mẹ của một lính nghĩa vụ mất tích, nói với hăng thông tấn Nga Meduza rằng bà không thể đọc bất kỳ tài liệu chính thức nào có liên quan đến thương vong. “Không có danh sách binh sĩ thương vong”, bà nói. “Chúng tôi đang tự ḿnh t́m kiếm danh sách ấy. Họ không cho chúng tôi biết bất cứ điều ǵ”. Qua liên hệ điện thoại, bản báo đă bắt liên lạc với bà, nhưng bà từ chối nói chuyện với các cơ quan truyền thông nước ngoài.
Tamara Grudinina nói với đài BBC tiếng Nga rằng con trai của bà là Sergei Grudinin, 21 tuổi, được chỉ định lên tàu Moskva ngay sau khi mới được huấn luyện cơ bản. Bà Grudinina cho biết khi nghe tin con tàu bị ch́m, bà đă gọi đến “Đường dây nóng người thân” của Bộ Quốc pḥng và được thông báo rằng con trai bà “c̣n sống, khỏe mạnh và sẽ liên lạc với chúng tôi trong thời gian sớm nhất”. Theo BBC, sau đó không lâu, một người đàn ông tự xưng là chỉ huy của tàu Moskva liên lạc với bà, nói với bà rằng con trai bà “về cơ bản đă ch́m cùng con tàu”.
Ảnh chụp màn h́nh video của Bộ Quốc pḥng Nga cho thấy Nikolai Yevmenov, Tư lệnh Hải quân Nga, được cho là đang gặp gỡ thủy thủ đoàn của tàu Moskva tại Sevastopol, Crimea (Russian Defense Ministry, via Shutterstock).
Maksim Savin nói, sau khi chiến tranh bắt đầu vào ngày 24 tháng 2, gia đ́nh ông đă liên lạc với các sĩ quan hải quân để hỏi về t́nh h́nh con tàu và được thông báo rằng chiến hạm này không tham gia các hoạt động quân sự và sẽ sớm quay trở lại cảng. Anh trai của Leonid cho biết không bao giờ nhận được điện thoại của Leonid nữa, nhưng sau khi nói chuyện với các sĩ quan, họ nhận được một lá thư từ Leonid, viết rằng anh sẽ được về nhà sớm.
Maksim Savin nói em trai ông được đào tạo thành thợ cơ khí ô tô tại một trường dạy nghề, đă miễn cưỡng đi lính và cũng không ủng hộ chiến tranh. Bức ảnh gia đ́nh cho thấy một thanh niên cao gầy trong bộ đồng phục hải quân với khẩu súng trường trên ngực, xung quanh là cha mẹ và ba anh em của anh. Theo lời kể của anh trai, Leonid thích đi bộ đường dài trên những vùng đồi núi của Crimea với con chó của gia đ́nh, thích đọc sách hoặc làm vườn. Trước ngày nhập ngũ, Leonid đă trồng thêm hai cây trong vườn. Maksim Savin cho biết: “Trong một bức thư gửi về nhà, chú ấy đă hỏi về t́nh h́nh cây trồng của ḿnh. Chú ấy không yên tâm về mấy cây mới trồng”.
N.M.F. – A.L.
---
Neil MacFarquhar là nhà báo chuyên đưa tin về Mỹ. Trước đây từng là trưởng văn pḥng Moskva, chùm báo cáo của ông đă giành được Giải thưởng Pulitzer năm 2017 cho Báo cáo Quốc tế. Ông đă làm việc hơn 15 năm tại Trung Đông và các vùng lân cận, trong đó có 5 năm làm trưởng văn pḥng ở Cairo, và đă viết hai cuốn sách về khu vực này.
Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi hôm Chủ nhật cho biết bà đă gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy ở Kyiv để gửi thông điệp rằng Hoa Kỳ đứng vững với Ukraine khi nước này chống lại "cuộc xâm lược ác độc của Putin".
Mặc bộ quần áo quân sự kaki mà ông thường sử dụng để xuất hiện trước công chúng kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược của Nga vào ngày 24 tháng 2 và được hộ tống bởi lực lượng vũ trang, ông Zelenskyy chào đón bà Pelosi bên ngoài văn pḥng tổng thống của ông.
"Phái đoàn của chúng tôi đến Kyiv để gửi một thông điệp không thể nhầm lẫn và vang dội đến toàn thế giới: Mỹ đứng vững với Ukraine", bà Pelosi nói trong một tuyên bố.
Bà được tháp tùng bởi một số nhà lập pháp trong chuyến đi của các dân biểu Mỹ sau chuyến thăm Ukraine vào cuối tuần trước của Ngoại trưởng Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc pḥng Lloyd Austin.
Bà Pelosi cho biết ông Zelenskyy đă nói rơ Ukraine cần thêm viện trợ an ninh, kinh tế và nhân đạo "để giải quyết thiệt hại về nhân mạng đối với người dân Ukraine do cuộc xâm lược ác độc của (Tổng thống Vladimir) Putin".
"Phái đoàn của chúng tôi tự hào đưa ra thông điệp rằng sự hỗ trợ bổ sung của Mỹ đang trên đường tới", bà nói.
Hôm thứ Sáu, bà Pelosi cho biết bà hy vọng sẽ thông qua gói viện trợ trị giá 33 tỷ đô la cho Ukraine do Tổng thống Joe Biden yêu cầu càng sớm càng tốt.
Đây là sự gia tăng đáng kể về tài trợ của Mỹ cho Ukraine hơn hai tháng sau khi Nga phát động cái mà nước này gọi là "chiến dịch quân sự đặc biệt".
"Mỹ là nước đi đầu trong việc ủng hộ mạnh mẽ Ukraine trong cuộc chiến chống lại sự xâm lược của Nga. Cảm ơn đă giúp bảo vệ chủ quyền và sự toàn vẹn lănh thổ của nhà nước chúng tôi", ông Zelenskyy nói trên Twitter, chia sẻ video về cuộc gặp với bà Pelosi.
Phái đoàn của bà Pelosi, bao gồm Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Gregory Meeks, đă đi tiếp từ Ukraine đến Ba Lan để gặp Tổng thống Andrzej Duda và các quan chức cấp cao khác, theo tuyên bố của đoàn.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Nancy Pelosi made an unannounced visit to Ukraine’s capital Saturday, becoming the highest-ranking U.S. official to meet with President Volodymyr Zelensky since the war started. She told him, "Our commitment is to be there for you until the fight is done." <a href="https://t.co/qiefJPVPMt">https://t.co/qiefJPVPMt</a> <a href="https://t.co/ms1jTh5Fdg">pic.twitter.com/ms1jTh5Fdg</a></p>— The New York Times (@nytimes) <a href="https://twitter.com/nytimes/status/1520763740068761600? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Ukrainian President Volodymyr Zelensky awarded House Speaker Nancy Pelosi a Ukrainian civil honor — the Order of Princess Olga — following their meeting in Kyiv, a decoration given to women who have made outstanding contributions to the Ukrainian state.<a href="https://t.co/Ygpud8S5ha">https://t.co/Ygpud8S5ha</a></p>— The Washington Post (@washingtonpost) <a href="https://twitter.com/washingtonpost/status/1520777090576048128? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Vladimir Putin có thể bị buộc phải giao lại quyền kiểm soát Nga khi ông nghỉ để phẫu thuật ung thư, một người trong điện Kremlin tuyên bố. Tổng thống Nga bị cáo buộc đă tŕ hoăn ca mổ dự kiến vào nửa cuối tháng 4.
Nhà độc tài Nga được cho là sẽ chỉ định lănh đạo cứng rắn của Hội đồng Bảo an và cựu giám đốc FSB Nikolai Patrusev để kiểm soát cuộc xâm lược trong khi ông ta mổ ung thư, Daily Mail đưa tin.
Patrusev, 70 tuổi, được coi là nhà hoạch định chính của chiến lược chiến tranh cho đến nay - và là người thuyết phục Putin rằng phe "tân phát xít" đang nhung nhúc ở Kiev.
Các cáo buộc bất thường xuất hiện trên kênh Telegram nổi tiếng của General SVR, trong đó khẳng định nguồn tin của nó là một trong những người đàn ông cấp cao của Điện Kremlin. General SVR đưa tin cách đây 18 tháng rằng Putin bị ung thư gan và bệnh Parkinson.
Tổng thống Nga được cho là đă hoăn ca mổ, và sẽ không c̣n diễn ra trước lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng 9/5, kỷ niệm chiến thắng của Nga trong Thế chiến thứ hai. Cuộc phẫu thuật đă được lên kế hoạch vào nửa cuối tháng 4, nhưng SVR cho biết nó đă bị hoăn lại.
Kênh này cho biết: “Putin đă được đề nghị phẫu thuật, thời điểm hiện đang được thương lượng và thống nhất.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Vladimir Putin may be forced to hand over control of Russia as he disappears to have cancer surgery, a ‘Kremlin insider’ claims. The Russian president allegedly already delayed the operation which was scheduled for the second half of April.<a href="https://t.co/rLa7yxwfKO">https://t.co/rLa7yxwfKO</a></p>— Metro (@MetroUK) <a href="https://twitter.com/MetroUK/status/1520759960900100100? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Việt Nam hỗ trợ nhân đạo Ukraine 500.000 USD sau hơn hai tháng chiến tranh
Thủ tướng Phạm Minh Chính sáng 1/5/2022 cho biết, Việt Nam sẽ hỗ trợ nhân đạo cho Ukraine thông qua các tổ chức quốc tế số tiền 500.000 đô la Mỹ sau hơn hai tháng cuộc chiến tranh xâm lược do Nga phát động diễn ra và vẫn chưa kết thúc.
Để so sánh, số tiền này bằng với trị giá của số trang thiết bị y tế mà Hà Nội gửi cho Bắc Kinh hồi tháng 2 năm 2020 để đối phó với dịch COVID-19.
Trong khi đó, Hội Chữ thập đỏ Trung Quốc thông báo cung cấp hỗ trợ nhân đạo trị giá 2,37 triệu USD trong hai lần cho Ukraine.
Đài Loan th́ quyên góp 20 triệu đô la cho những người tị nạn, chủ yếu là từ công chúng, và nước này có kế hoạch giải ngân thêm 12 triệu đô la.
Thông báo của ông Chính được đưa ra trong buổi họp báo chung với Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio và được các tờ báo nhà nước tường thuật lại.
Việt Nam đă hai lần bỏ phiếu trắng cho các nghị quyết chống lại cuộc xâm lược Nga và một lần bỏ phiếu chống lại nghị quyết loại Nga khỏi Hội đồng nhân quyền Liên hiệp quốc, sau khi các bằng chứng được đưa ra cho thấy binh lính Moscow gây ra các cuộc thảm sát thường dân tại ngoại ô Kyiv trong khi đang chiếm đóng.
Số phận thường dân và binh sĩ Ukraina cố thủ trong các hầm ngầm tại nhà máy Azovstal là tâm điểm chú ư của cộng đồng quốc tế. Cho đến nay, mọi nỗ lực di tản thường dân khỏi Azovstal đều thất bại. Theo Jens Laerke, người phát ngôn của Văn pḥng Điều phối các Hoạt động Nhân đạo của Liên Hiệp Quốc, ở Genève, hôm nay, 01/05/2022, hoạt động tiếp tục di tản.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Putin's chief of staff Valery Gerasimov is 'wounded by shrapnel after being sent to Ukraine,' reports claim <a href="https://t.co/uXX5OB0sfT">https://t.co/uXX5OB0sfT</a></p>— Daily Mail Online (@MailOnline) <a href="https://twitter.com/MailOnline/status/1520802155518644225? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Tướng cao cấp nhất của Nga trên chiến trường Ukraine, Đại tướng tổng tham mưu trưởng QĐ Nga, thứ trưởng bộ quốc pḥng Valery Gerasimov vừa nhậm chức tổng tư lệnh chiến trường Ukraine được 2 ngày th́ bị đạn pháo bắn thương nặng ở chân phải tại mặt trận gần Izium, Kharcov, Ukraine.
Ông đă bị dính đạn pháo tập kích mảnh đạn văng vào 1 phần 3 chân phải phía trên và cụt một phần chim, hiện đă được mổ lấy mảnh đạn, ghép mảnh vỡ, không nguy hiểm đến tính mạng nhưng dự kiến sẽ phải nằm viện khá lâu để điều trị. Tuy nhiên, 1 vệ sỹ, 1 tướng phụ tá và 20 sỹ quan cấp tá khác đă thiệt mạng trong vụ tập kích này.
Năm nay 66 tuổi, ông là một trong những vị tướng lĩnh cao cấp nhất quân đội Nga, đương chức thứ trưởng bộ quốc pḥng, tổng tham mưu trưởng toàn quân. Do bước tiến của Nga quá chậm chạp, nhận nhiều thất bại nên đại tướng tổng tham mưu trưởng vừa được Putin bổ nhiệm làm tổng tư lệnh chiến trường toàn Ukraine từ ngày 29 tháng 4 năm 2022, tức là vừa lên giữ chức được 2 ngày.
Vừa sang chiến trường nhậm chức được 2 ngày, đại tướng tổng tham mưu trưởng quân đội Nga đă bị loại ra khỏi chiến trường, c̣n lâu mới có thể quay lại, hồn xiêu phách lạc.
Valery Vasilyevich Gerasimov là một chỉ huy quân đội Liên Xô và Nga. Ông hiện là Tổng tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Liên bang Nga, Thứ trưởng thứ nhất Bộ Quốc pḥng Liên bang Nga kể từ ngày 09/11/2012, thành viên Hội đồng An ninh Nga, Đại tướng lục quân, Anh hùng Liên bang Nga.
Nguyễn Đăng Hải
Các lực lượng vũ trang của Ba Lan hôm Chủ nhật cho biết rằng các cuộc tập trận quân sự với sự tham gia của hàng ngh́n binh sĩ NATO đă bắt đầu.
Đây là các cuộc tập trận thường xuyên nhằm cải thiện an ninh ở sườn phía đông của liên minh nhưng năm nay diễn ra khi cuộc chiến của Nga đối với Ukraine đang hoành hành gần đó.
Quân đội Ba Lan hôm Chủ nhật đă kêu gọi công chúng không công bố thông tin hoặc h́nh ảnh về các đoàn xe quân sự dự kiến sẽ di chuyển qua đất nước trong những tuần tới.
Ba Lan cảnh báo rằng "hành động thiếu cân nhắc" có thể gây hại cho an ninh của liên minh. “Hăy nhận thức về các nguy cơ!” tuyên bố cho biết.
Quân đội Ba Lan cho biết trong một tuyên bố rằng 18.000 binh sĩ từ hơn 20 quốc gia đang tham gia các cuộc tập trận có tên gọi “Defender Europe 2022” và “Swift Response 2022” diễn ra ở Ba Lan và 8 quốc gia khác.
Các cuộc tập trận dự kiến diễn ra từ ngày 1 tới 27 tháng 5.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Enhancing <a href="https://twitter.com/NATO?ref_src=twsrc%5 Etfw">@NATO</a> interoperability. <a href="https://twitter.com/USArmy?ref_src=twsrc %5Etfw">@USArmy</a> soldiers travel via CH-47 Chinook helicopter from Trzcianiec, 🇵🇱 Poland to nearby air assault training with the Polish armed forces. <a href="https://twitter.com/hashtag/StrongerTogether?src =hash&ref_src=twsrc% 5Etfw">#StrongerTogether</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/WeAreNATO?src=hash&r ef_src=twsrc%5Etfw">#WeAreNATO</a> <a href="https://t.co/6aEZOnPPSM">pic.twitter.com/6aEZOnPPSM</a></p>— Department of Defense 🇺🇸 (@DeptofDefense) <a href="https://twitter.com/DeptofDefense/status/1519073937992437760? ref_src=twsrc%5Etfw">April 26, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Cuộc chiến tại miền đông Ukraine của Nga đang đi đến thất bại, với cùng nguyên nhân như chiến dịch tấn công Kyiv.
Quân đội Nga đang mắc kẹt trong bùn của Ukraine, v́ vậy họ buộc phải di chuyển trong các đoàn xe xếp hàng 1 trên những con đường trải nhựa, khiến họ dễ dàng bị các lực lượng kháng chiến Ukraine tấn công.
Cùng với tinh thần quân đội của Putin xuống thấp đến mức nguy hiểm, người ta nghi ngờ nghiêm trọng về việc liệu người Nga có thể thực sự duy tŕ cuộc tấn công tại Donbas hay không.
Rơ ràng là Nga không thể tự bảo vệ ḿnh từ một quốc gia quy mô vừa như Ukraine. Điều đó thật đáng xấu hổ, và điều này càng làm tăng thêm cảm giác rằng quân đội Nga là một con hổ giấy.
Trong giai đoạn đầu của cuộc chiến, chúng ta thấy rằng quân đội Nga có những vấn đề nghiêm trọng về hậu cần, nhưng nhiều người tin rằng sau khi họ rút khỏi các khu vực xung quanh Kyiv, cuối cùng chúng ta sẽ thấy sức mạnh thật của Nga.
Con hổ thật mà chúng đă tưởng tượng sẽ quay trở lại.
Thay vào đó, thế giới đang tận mắt chứng kiến sự yếu kém rất nghiêm trọng trong lực lượng Nga, khi họ phải trải qua nhiều vấn đề giống như họ đă trải qua ở Kyiv và các khu vực xung quanh.
Dẫn lời Giáo sư Phillips O’Brien, một trong những nhà tư tưởng chiến lược hàng đầu của Vương quốc Anh, ông nói: “Quân đội Nga có thể không thể tồn tại ở Donbas.
Chẳng bao lâu nữa họ sẽ phụ thuộc vào lính nghĩa vụ, tinh thần của họ ở Donbas thậm chí c̣n thấp hơn ở giai đoạn đầu của cuộc chiến, bởi v́ họ gửi đến cùng một đạo quân vừa phải chịu thất bại.
Họ vừa phải thực hiện tội ác chiến tranh và cấp trên đưa họ trở lại trận chiến mà không có nhiều thời gian để nghỉ ngơi.
Câu hỏi về Donbas vẫn c̣n rất bỏ ngỏ và chúng ta đang thấy quân đội Nga không có khả năng tiến hành bất kỳ loại chiến tranh hoặc chinh phục nào. Thật là xấu hổ cho Nga."
Quang Vu
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">BREAKING: <br><br>The UK will send AS-90 self-propelled Howitzers & 45,000 high-explosive shells to Poland this week.<br><br>Ukrainian forces will be taught in Poland how use them before deploying them the front.<br><br>The Donbas Battle will be the world’s largest artillery battle since WW2. <a href="https://t.co/WrbsgSW13O">pic.twitter.com/WrbsgSW13O</a></p>— Visegrád 24 (@visegrad24) <a href="https://twitter.com/visegrad24/status/1518246621838028801? ref_src=twsrc%5Etfw">April 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Matxcơva tiếp tục bắn tín hiệu đe dọa châu Âu. Báo chí Pháp hôm qua 30/04/2022 thuật lại nội dung một chương tŕnh truyền h́nh được theo dơi nhiều tại Nga, quảng bá cho loại tên lửa hạt nhân liên lục địa mới, có khả năng hủy diệt cả một quốc gia châu Âu lớn.
Trên chương tŕnh « 60 phút », của đài truyền h́nh Nhà nước Nga Rossiya 1 phát hôm thứ Năm 29/04, một số nhà b́nh luận khẳng định một cuộc chiến tranh thế giới đang bắt đầu, và điện Kremlin có thể sử dụng vũ khí hạt nhân. Chương tŕnh « 60 phút » của đài Rossiya 1 được coi là có nhiều khán thính giả theo dơi nhất tại Nga. Đài Pháp BFM TV cho biết, nhà b́nh luận nổi tiếng với quan điểm dân tộc chủ nghĩa cực đoan Vladimir Solovyov, khẳng định tên lửa Sarmat của Nga, mang 10 đầu đạn hạt nhân, có thể san phẳng một quốc gia như Pháp hay Anh.
Người dẫn chương tŕnh sau đó cho biết cụ thể là một hỏa tiễn Sarmat « từ Kaliningrad có thể bắn tới Berlin trong ṿng 106 giây, từ Kaliningrad đến Paris trong ṿng 200 giây », và đến Luân Đôn « trong ṿng 202 giây ». Người dẫn chương tŕnh của đài Rossiya 1 cũng chỉ rơ trên một tấm bản đồ lộ tŕnh giả định của các hỏa tiễn hạt nhân tấn công châu Âu.
Tên lửa Sarmat – c̣n có thể Satan 2, theo xếp loại của phương Tây – là loại hỏa tiễn của Nga đang trong giai đoạn thử nghiệm, nhằm thay thế cho các hỏa tiễn chiến lược tương đương có từ thời Liên Xô. Cách đây mươi hôm, Matxcơva tuyên bố bắn thử thành công lần thứ nhất tên lửa Sarmat, bắn từ một địa điểm ở vùng tây bắc nước Nga trúng mục tiêu tại bán đảo Kamchatka, Viễn Đông, cách nơi xuất phát hơn 5.000 km. Trong khi chưa hoàn tất Sarmat, điện Kremlin hiện sở hữu hỏa tiễn R-36M2 Voyevoda với tính năng gần tương đương (c̣n gọi là hỏa tiễn Satan).
Việc đài truyền h́nh Nhà nước Nga phổ biến nội dung khiêu khích nói trên diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Nga và phương Tây gia tăng. Trong những ngày gần đây, chính quyền Nga liên tục đe dọa về nguy cơ « Đệ Tam Thế Chiến », thậm chí khả năng vũ khí hạt nhân sẽ được sử dụng, trong lúc phương Tây quyết tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraina, về số lượng cũng như chất lượng, đặc biệt với hội nghị hơn 40 quốc gia hỗ trợ quân sự cho Kiev họp hồi đầu tuần. Hoa Kỳ dự kiến chi thêm 20 tỉ đô la phương tiện quân sự cho Ukraina, tương đương gần một phần ba ngân sách quân sự hàng năm của Nga.
Lầu Năm Góc : Không có nguy cơ Nga tấn công hạt nhân NATO
Về khả năng Matxcơva liều lĩnh dùng vũ khí hạt nhân, theo AFP, ngày hôm qua, 30/04/2022, một quan chức cao cấp Lầu Năm Góc khẳng định Hoa Kỳ « không cho rằng có nguy cơ (Nga) sử dụng vũ khí nguyên tử, hay các vùng lănh thổ của khối NATO bị đe dọa ». Đối với chuyên gia chiến lược quân sự người Anh, ông Lawrence Freedman, giáo sư danh dự Đại học King's College Luân Đôn, th́ các đe dọa hạt nhân của Nga giờ đây « được ít xem trọng hơn trước » và « sức mạnh của Nga đang suy giảm ».
Vũ khí hạt nhân là loại vũ khí chỉ được các cường quốc nguyên tử sử dụng để « răn đe ». Việc sử dụng vũ khí hạt nhân có những quy tắc riêng. Hồi đầu năm nay, 5 cường quốc hạt nhân thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc đă ra một tuyên bố chung, khẳng định sẽ « không có bên thắng », nếu nổ ra chiến tranh hạt nhân. Hôm thứ Năm 29/04, tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden chỉ trích các đe dọa « vô trách nhiệm » từ phía chính quyền Nga.
Đoàn đại biểu Quốc hội của chúng ta rất vinh dự được gặp gỡ với Zelensky tại Kyiv để mừng sự lănh đạo và ḷng dũng cảm của ông, để khen ngợi người dân Ukraine v́ sự bảo vệ xuất sắc của nền Dân chủ và để nói rằng chúng ta sẽ đồng hành cùng các bạn cho đến khi giành được chiến thắng.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Our Congressional Delegation was honored to meet with <a href="https://twitter.com/ZelenskyyUa?ref_src= twsrc%5Etfw">@ZelenskyyUa</a> in Kyiv to salute his leadership and courage, to commend the Ukrainian people for their outstanding defense of Democracy and to say that we are with you until victory is won. <a href="https://t.co/zkc588Qcrv">pic.twitter.com/zkc588Qcrv</a></p>— Nancy Pelosi (@SpeakerPelosi) <a href="https://twitter.com/SpeakerPelosi/status/1520672718823297032? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Thành viên trong phái đoàn của chúng tôi và tôi đến Rzeszów, Ba Lan để họp báo về t́nh h́nh ở Ukraine.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Join Members of our delegation and me in Rzeszów, Poland for a press conference on the situation in Ukraine. <a href="https://t.co/QbuHSRk11i">https://t.co/QbuHSRk11i</a></p>— Nancy Pelosi (@SpeakerPelosi) <a href="https://twitter.com/SpeakerPelosi/status/1520693888507383810? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Với tư cách là Người phát biểu, tôi có vinh dự được dẫn đầu một phái đoàn Quốc hội cấp cao tới Ba Lan, khi chúng tôi tái khẳng định cam kết chặt chẽ của Mỹ đối với Ukraine và sự đoàn kết vững chắc của chúng tôi với các đồng minh NATO.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">As Speaker, it is my privilege to lead a high-powered Congressional delegation to Poland, as we reaffirm America’s ironclad commitment to Ukraine and our unwavering unity with our NATO allies. <a href="https://t.co/XaNbhZJwVt">pic.twitter.com/XaNbhZJwVt</a></p>— Nancy Pelosi (@SpeakerPelosi) <a href="https://twitter.com/SpeakerPelosi/status/1520738300096618497? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Hôm nay, tại Rzeszów, phái đoàn của chúng tôi đă gặp gỡ với USAID, để tận mắt xem tai nghe Hoa Kỳ và Ba Lan nỗ lực hỗ trợ những người tị nạn Ukraine buộc phải rời bỏ nhà cửa v́ cuộc xâm lược ác độc của Putin.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Today, in Rzeszów, our delegation met with <a href="https://twitter.com/USAID?ref_src=twsrc% 5Etfw">@USAID</a> to hear firsthand about the U.S. and Polish efforts to assist Ukrainian refugees forced to flee their homes because of Putin’s diabolical invasion. <a href="https://t.co/4HYUhXm2xo">pic.twitter.com/4HYUhXm2xo</a></p>— Nancy Pelosi (@SpeakerPelosi) <a href="https://twitter.com/SpeakerPelosi/status/1520754851768066050? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">⚡️US House of Representatives speaker visits Kyiv.<br><br>U.S. Speaker of the House of Representatives Nancy Pelosi has met with President Volodymyr Zelensky during her visit to Ukraine’s capital on May 1. <br><br>Video: President's press service <a href="https://t.co/zrsXoDdajZ">pic.twitter.com/zrsXoDdajZ</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1520663575953608706? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Zelensky trao tặng U.S. Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi với Huân Chương Công chúa Olga v́ "đóng góp cá nhân đáng kể" trong việc tăng cường hợp tác Ukraine-Mỹ và "hỗ trợ Ukraine có chủ quyền, độc lập và dân chủ."
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Zelensky awarded U.S. House of Representatives Speaker Nancy Pelosi with the Order of Princess Olga for a “significant personal contribution" to strengthening Ukrainian-American cooperation and "supporting sovereign, independent and democratic Ukraine.”<br><br>📷President's Office <a href="https://t.co/PmDrCd5V1B">pic.twitter.com/PmDrCd5V1B</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1520680217177726977? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Quân đội Nga tiếp tục cố gắng tiến lên Kharkiv Oblast, nơi họ dùng súng cối bắn vào các lực lượng Ukraine. Quân đội Ukraine đă ngăn chặn bước tiến của Nga gần Izyum.
****
9.158 cuộc điều tra tội phạm chiến tranh đă được mở đối với những người chiếm đóng Nga.
Tổng công tố Iryna Venediktova cho biết 25 người Nga liên quan đến tội ác chiến tranh ở Kyiv Oblast đă được xác định vào ngày 1/5.
Bên cạnh đó, 620 quan chức cấp cao nhất của Nga sẽ bị truy tố vắng mặt.
****
T́nh báo Ukraine: Quân đội Nga đánh cắp, phá hủy thiết bị y tế tại các khu vực bị chiếm đóng.
Quân đội Nga đă đánh cắp tất cả các thiết bị từ đơn vị bệnh truyền nhiễm của một bệnh viện ở thành phố Starobilsk, Luhansk Oblast, Cục t́nh báo Bộ Quốc pḥng đưa tin.
****
Zelensky xác nhận đă bắt đầu sơ tán khỏi Azovstal.
Tổng thống Volodymyr Zelensky viết: “Việc sơ tán dân thường khỏi Azovstal đă bắt đầu.
Ông nói thêm: “Nhóm đầu tiên khoảng 100 người đă đến khu vực kiểm soát của (chính phủ).
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">These are the indicative estimates of Russia’s combat losses as of May 1, according to the Armed Forces of Ukraine. <a href="https://t.co/SjdjrA0nge">pic.twitter.com/SjdjrA0nge</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1520686567001673728? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
TỪ CUỘC CHIẾN TẠI UKRAINE, NH̀N LẠI CHÍNH SÁCH QUỐC PH̉NG "BỐN KHÔNG" CỦA VIỆT NAM
Trần Trung Đạo
Với tỷ số vượt trội gồm 141 nước kết án Nga và chỉ có 5 nước ủng hộ Nga trong Quyết nghị LHQ ngày 2 tháng 3, 2022 là một kết quả rất ngạc nhiên và người ngạc nhiên nhất không ai khác hơn là Vladimir Putin.
Trước đó, ngày 25 tháng 2, Hội đồng Bảo an LHQ họp để biểu quyết quyết nghị tố cáo Nga vi phạm Điều 2, phân đoạn 4 của Hiến chương LHQ v́ đă dùng vơ lực xâm phạm chủ quyền và sự toàn vẹn lănh thổ của Ukraine, quốc gia hội viên. Quyết nghị này bị Nga phủ quyết, nhưng ngoài TC, Ấn, United Arab Emirates bỏ phiếu trắng, không một quốc gia nào trong số 15 hội viên của Hội đồng Bảo an ủng hộ Nga.
Cộng ḥa Kenya là thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an LHQ. Buổi chiều tối trước giờ biểu quyết, Đại sứ Martin Kimani đă đọc một diễn văn để bày tỏ lập trường của quốc gia ông. Dưới đây là vài đoạn trích từ diễn văn hùng hồn, đầy thôi thúc của Đại sứ Martin Kimani:
“Kenya và hầu hết các quốc gia châu Phi ra đời bởi sự kết thúc của đế chế. Biên giới của chúng tôi không phải do chúng tôi vẽ mà được vẽ ở các mẫu quốc thuộc địa xa xôi của London, Paris và Lisbon, không liên quan ǵ đến các quốc gia thời cổ đại đă bị tách rời nhau”.
“Chúng tôi cũng lên án mạnh mẽ xu hướng trong vài thập niên gần đây của các cường quốc, bao gồm cả các thành viên của Hội đồng Bảo an, vi phạm luật pháp quốc tế mà không được quan tâm”.
“Đêm nay, chủ nghĩa đa phương nằm trên giường bệnh. Ngày nay cũng như trong quá khứ gần đây, chủ nghĩa đa phương đă bị các cường quốc tấn công”.
Một người Việt Nam quan tâm nào đọc diễn văn của Đại sứ Martin Kimani cũng đều cảm thấy gần gũi, xúc động và cảm thông. Số phận những nước nhược tiểu từng bị thực dân bóc lột ở đâu cũng giống nhau.
Giống như dân tộc Kenya, dân tộc Việt Nam không hề kư vào các Ḥa ước Nhâm Tuất 1862 (nhượng Nam Kỳ cho Pháp), Ḥa ước Giáp Thân (Patenôtre) 1884, Hiệp định Geneva 1954 hay Hiệp định Paris 1973. Tất cả đều là tác phẩm của thực dân và đế quốc để phân chia quyền lợi và quyền lực bằng máu xương người Việt.
Diễn văn của Đại sứ Martin Kimani cũng cho thấy khuôn mặt mới của thế giới đang định h́nh và một xu hướng mới đang mở ra cho các quan hệ đối ngoại. Kết quả hai cuộc biểu quyết ở LHQ cũng cho thấy sự cần thiết phải đẩy mạnh chủ nghĩa đa phương để giải quyết các vấn đề chung của các quốc gia trong phạm vi một khu vực hay thế giới.
Chủ nghĩa đa phương (multilateralism) liên kết của các quốc gia qua h́nh thức của những tổ chức, những trung tâm, những cơ quan quốc tế, những nhóm liên kết của ba nước hay nhiều hơn. Khác với phương thức đơn phương (unilateralism) hay song phương (bilateralism), phương thức đa phương là cơ hội cho các quốc gia nhỏ có tiếng nói, có quyền hạn và trách nhiệm đối với cộng đồng nhân loại. LHQ hay WTO là những tổ chức đa phương.
TC rất sợ và từ chối cách giải quyết các tranh chấp trên nền tảng đa phương. Chiến lược đàm phán của TC từ nhiều năm nay là song phương nhưng thực chất cũng chỉ là đơn phương v́ TC luôn giữ thế mạnh và quyết định kết quả của đàm phán.
Các lănh đạo đảng CSVN thường xuyên lặp lại hai chữ “ổn định” để diễn tả t́nh trạng Việt Nam. Nhưng đó chỉ cách nói dối, không chỉ dối với người dân mà c̣n tự dối với chính ḿnh.
Hiểm họa TC là hiểm họa thường trực th́ làm ǵ có ổn định. Đọc lại vài biến cố nổi bật từ sau chiến tranh Biên giới Việt-Trung 1979 tới nay để thấy tội ác của bá quyền TC đối với dân tộc Việt Nam gấp nhiều lần hơn so với tội các của Nga đối với Ukraine.
Cuộc chiến xâm lược Việt Nam của Đặng Tiểu B́nh năm 1979 mang về cho TC một thảm bại nhục nhă nhưng đồng thời đó cũng là thời điểm đánh dấu những thay đổi lớn trong sách lược quốc pḥng. Họ Đặng đẩy mạnh hiện đại hóa quốc pḥng bằng cách trẻ trung hóa cấp chỉ huy và nâng cấp kỹ thuật chiến tranh trong quân đội. Hơn một triệu lính và sĩ quan già các cấp bị cho giải ngũ. Yếu tố phẩm chất được nhấn mạnh thay v́ số lượng.
Mặc dù thua to, họ Đặng không từ bỏ tham vọng tấn công Việt Nam.
Những năm từ 1980 đến 1983, các trận pháo liên tục bắn vào lănh thổ Việt Nam và các đụng độ nhỏ tiếp tục diễn ra dọc biên giới Việt-Trung. Theo Miles Maochun Yu (Dư Mậu Xuân 余茂春 học giả Mỹ gốc Hoa – BVN chú), từng là cố vấn chính sách về Trung Quốc của Bộ Ngoại giao Mỹ: “Chỉ trong năm 1985, Trung Quốc đă bắn một triệu quả đạn vào vùng Vị Xuyên của Việt Nam, sau đó là một loạt trận pháo kích dài ngày khác trong suốt hai năm sau đó, kèm theo các cuộc tấn công của Trung Quốc vào các vị trí của Việt Nam với sự tham gia của ít nhất 15 sư đoàn quân TC. Chỉ trong ṿng 5 năm từ 1985 đến 1989, Trung Quốc đă bắn hơn hai triệu quả đạn pháo vào Việt Nam.” (America’s Pivot To Vietnam, Miles Maochun Yu, Friday, May 27, 2016, Hoover Institution).
Hai triệu quả pháo là một con số khủng khiếp, không nhiều hơn nhưng chắc cũng không ít hơn so với số lượng pháo TC bắn vào hai đảo Kim Môn và Mă Tổ trong thập niên 1950.
Sau 5 năm cải tiến, Đặng Tiểu B́nh muốn thử nghiệm hiệu quả của chính sách “hiện đại hóa quốc pḥng” và lần nữa nơi thử nghiệm chẳng đâu khác là Việt Nam.
Ngày 24, 12, 1983, họ Đặng tiếp Norodom Sihanouk, lúc đó đang là Chủ tịch của Chính phủ Liên hiệp Ba thành phần gồm Khmer Đỏ, Campuchia Dân chủ và Mặt trận Giải phóng Dân tộc Khmer, tại Bắc Kinh. Trong buổi tiếp xúc này, Norodom Sihanouk yêu cầu Đặng can thiệp bằng quân sự v́ phía CSVN đang thắng thế trong nhiều mặt trận trên khắp lănh thổ Cambodia. (Xiaoming Zhang (Trương Hiểu Minh 张晓明 – BVN chú), Deng Xiaoping’s Long War: The Military Conflict between China and Vietnam, University of North Carolina Press, 2015).
Đặng Tiểu B́nh đồng ư giúp nhưng thay v́ mở một cuộc chiến tranh biên giới khác, họ Đặng nhắm hai căn cứ chiến lược Lăo Sơn (Laoshan) và Núi Bạc (Zheyinshan). Sau nhiều trận đánh suốt mùa hè 1984, Lăo Sơn của Việt Nam đă bị TC chiếm ngày 16 tháng 7, 1984. Nhiều ngàn thanh niên Việt Nam đă chết trên các đỉnh núi Lăo Sơn. Đặng Tiểu B́nh xem đây là một chiến thắng lớn. Viên Tư lịnh Sư đoàn tham dự mặt trận Lăo Sơn được đặc cách lên chức Tư lịnh Binh đoàn 11 của quân đội TC [(1) Trần Trung Đạo, Đặng Tiểu B́nh và Trận Lăo Sơn Trong Chiến tranh Biên giới Trung – Việt Năm 1984 dịch từ China-Defense, (2) Charlie Gao, China’s Loss That You Have Never Heard About, The National Interest, August 18, 2021].
Ngày 14 tháng 3, 1988, TC chiếm Gạc Ma. Cuộc thảm sát này hiện nay được được nhắc lại trong các báo khá nhiều. Báo Lao Động ngày 13/03/2022 viết: “Ngày 14.3.1988, nhằm ngày 27 tháng giêng âm lịch, Trung Quốc đă dùng vũ lực đánh chiếm đảo đá ch́m Gạc Ma, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Trong một cuộc chiến không cân sức để bảo vệ đảo đá Gạc Ma, 64 chiến sĩ thuộc lực lượng Hải quân Nhân dân Việt Nam đă kiên cường chiến đấu và anh dũng hy sinh. Nhiều người trong số họ đă nằm lại măi măi nơi đáy biển sâu”. Cũng theo báo Lao Động, măi tới 11 năm sau “những bài báo viết về các anh, các cựu binh Gạc Ma mới bắt đầu xuất hiện rải rác (Lao Động, Chủ nhật, 13/03/2022).
Chiếm Gạc Ma chỉ là đầu cầu cho chiến lược bành trướng Biển Đông của Đặng Tiểu B́nh. Vào thập niên 1990, đối tượng cạnh tranh chiến lược của Đặng Tiểu B́nh và các lănh đạo TC sau ông ta là Mỹ, Nhật, Đức chứ không c̣n là Việt Nam.
Cuối năm 1990, LX đang trên đà sụp đổ. Sáu trong số mười lăm nước “Cộng ḥa Xă hội chủ nghĩa” đă tuyên bố độc lập, nền kinh tế LX đang thời kỳ suy thoái, bức tường Bá Linh đă bị đập đổ. Boris Yeltsin từ bỏ đảng CS và trở thành lănh đạo của phong trào dân chủ Nga. CSVN trở thành con thuyền không bến và chiếc phao duy nhất c̣n lại là TC. Hội nghị Thành Đô trong hai ngày 3 và 4 tháng 9 năm 1990 đánh dấu cho ngày trở về của đảng CSVN dưới ảnh hưởng TC.
Chỉ ba tháng sau hội nghị Thành Đô, ngày 8 tháng 5 năm 1992 Trung Cộng kư hợp đồng khai thác dầu khí với công ty năng lượng Crestone của Mỹ, cho phép công ty này thăm ḍ khai thác dầu khí trong thềm lục địa của Việt Nam, nằm ở phía Tây Nam của quần đảo Trường Sa. Trung Cộng cũng hứa với công ty Creston sẽ bảo vệ bằng vơ lực nếu Việt Nam can thiệp vào công việc của họ.
Ngày 25 tháng 2, 1992, TC thông qua Luật Lănh hải và Vùng Tiếp giáp. Theo luật này, Biển Đông, trong đó có Hoàng Sa và Trường Sa, thuộc về TC. Văn bản này viết: “Lănh hải của Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa là vành đai biển tiếp giáp lănh thổ đất liền và nội thủy của Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa. Lănh thổ trên đất liền của Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa bao gồm đất liền và các đảo ven biển; Đài Loan và tất cả các đảo bao gồm quần đảo Điếu Ngư; quần đảo Penghu; quần đảo Đông Sa; quần đảo Tây Sa; quần đảo Trung Sa và quần đảo Nam Sa; cũng như tất cả các đảo khác thuộc Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa”.
Theo phân tích của Council On Foreign Relations, một trung tâm nghiên cứu lớn tại Mỹ, ư đồ của TC không chỉ là kinh tế nhưng chính là quân sự. TC muốn khóa Biển Đông khỏi sự hải hành quân sự của Mỹ.
Quan trọng nhất là việc TC quân sự hóa Biển Đông qua việc xây dựng hàng loạt “đảo nhân tạo” và các căn cứ quân sự trên quần đảo Hoàng Sa. Bảy đảo nhân tạo đó gồm Johnson Reef South (Đá Gạc Ma), Subi Reef (Đá Xu Bi), Gaven Reef (Đá Ga Ven), Hughes Reef (Đá Tư Nghĩa), Fiery Cross Reef (Đá Chữ Thập), Cuarteron Reef (Đá Châu Viên) và Mischief Reef (Đá Vành Khăn).
Tại hội nghị Shangri-La 2015 (The IISS Shangri-La Dialogue) với cấp bộ trưởng quốc pḥng của 50 quốc gia, Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Ash Carter chính thức yêu cầu TC ngưng xây dựng các căn cứ quân sự nổi qua h́nh thức các đảo nhân tạo. Tuy nhiên, ngoại trừ có các biện pháp cứng rắn của các quốc gia trực tiếp trong ṿng tranh chấp, không một lời yêu cầu nào hay văn bản nào có thể làm thay đổi tham vọng của Tập Cận B́nh.
Ngày 14 tháng 2, 2016, TC đặt các giàn hỏa tiễn địa đối không (surface-to-air missiles) và chiến đấu cơ J-11 trên đảo Phú Lâm (Hoàng Sa). Tờ The Wall Street Journal trích dẫn nguồn tin quân sự cho biết đây là loại hỏa tiễn HQ-9 dài 6 mét, nặng hai tấn, tầm bắn từ trung b́nh tới xa (China Positions Missiles on Disputed South China Sea Island, The Wall Street Journal, Feb. 17, 2016).
Ngày 18 tháng 5, 2018, các oanh tạc cơ H-6 của TC cất cánh từ đảo Phú Lâm và đáp xuống một “đảo nhân tạo” của TC trên Biển Đông. Ấn bản điện tử của Nhân dân Nhật báo c̣n đăng cả một video ngắn cho thấy oanh tạc cơ H-6K có tầm bay xa 1900 hải lư hạ cánh xuống một trong những “đảo nhân tạo”. Với loại oanh tạc cơ này, tất cả các thành phố lớn, các quốc gia vùng Đông Nam Á đều nằm trong tầm oanh tạc của H-6K nói chi là Việt Nam chỉ cách Hoàng Sa 121 hải lư (China lands bomber on South China Sea island for first time, CNBC, May 18, 2018).
Ngày 18 tháng 4, 2020, TC công bố thành lập hai đơn vị hành chánh mới gồm Tây Sa bao gồm Hoàng Sa và Nam Sa bao gồm Trường Sa của Việt Nam. Trụ sở của hai đơn vị hành chánh này đặt tại đảo Phú Lâm, trực thuộc tỉnh Hải Nam của TC. Nhiều người nghĩ t́nh trạng Covid-19 sẽ làm giảm chính sách bành trướng của Tập Cận B́nh, nhưng không, họ Tập không những [không] chậm mà c̣n lợi dụng khó khăn của thế giới để đẩy mạnh hơn tham vọng xâm thực chủ quyền của các nước chung quanh trong đó có Việt Nam.
Trên đây chỉ là vài sự kiện chính được các viện nghiên cứu, các hăng tin, các báo chí quốc tế ghi lại. Sự chịu đựng của ngư dân Việt Nam trong 47 năm qua không sách vở nào ghi hết như Nguyễn Trăi viết trong B́nh Ngô Đại cáo “Trúc Nam Sơn không ghi hết tội, nước Đông Hải không rửa sạch mùi”.
Nhiều người có thể đặt câu hỏi nếu vậy th́ làm ǵ?
Cuộc chiến tranh xâm lược của Nga vào Ukraine đă làm các nhà phác họa chính sách đối ngoại, từ các nước lớn như Mỹ, Đức, Anh cho tới những nước nhỏ xa xôi như Ghana ở Phi Châu hay Cambodia ở Á Châu suy nghĩ lại chính sách đối ngoại của nước ḿnh và chọn lựa một hướng đi mới phù hợp với xu hướng mới đặt trên nền tảng đa phương.
Việt Nam không có khả năng đánh bại hải quân TC, không đủ không quân để làm chủ bầu trời Biển Đông nhưng không phải là tuyệt lộ. Ít nhất có một việc nên làm ngay, đó là hủy bỏ chính sách quốc pḥng “Bốn không”.
Chính sách “Bốn không” được xác định trong Sách trắng Quốc pḥng Việt Nam 2019: “Việt Nam chủ trương không tham gia liên minh quân sự; không liên kết với nước này để chống nước kia; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lănh thổ Việt Nam để chống lại nước khác; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế” (Sách trắng Quốc pḥng Việt Nam 2019).
Tại sao phải “Bốn không”? Thái Lan, Nam Dương, Mă Lai, Philippines, Cambodia và ngay cả nước nhỏ tí như Brunei cũng không tự cô lập khi đưa ra một chính sách tự trói tay như Việt Nam.
Một chính sách đối ngoại đúng là chính sách đặt quyền lợi của đất nước lên trên hết chứ không đặt quyền lợi của cường quốc nào lên trên hết. Chính sách “Bốn không” thực chất là một chính sách “tiền đồn” nhằm phục vụ cho quyền lợi của TC để giữ “sân sau” Việt Nam làm hành lang an toàn cho TC khi có một xung đột giữa TC với Mỹ và Đồng minh xảy ra.
Hủy bỏ “Bốn không” không có nghĩa phải thay bằng “Bốn có”, không nhất thiết phải chọn đi với Mỹ nhưng để giải quyết các vấn đề thế giới trên nền tảng đa phương, không tự trói tay.
Hủy bỏ “Bốn không” không có nghĩa là chống lại TC mà là giới hạn sự lệ thuộc vào TC và tạo điều kiện được đối xử b́nh đẳng trong quan hệ ngoại giao với TC.
Cuộc chiến tự vệ của Cộng ḥa Ukraine với sự ủng hộ của gần hết các quốc gia trên thế giới cho thấy tầm quan trọng của chủ nghĩa đa phương.
Chưa bao giờ trong lịch sử thế giới từ sau Thế chiến thứ Hai, sự liên kết và phụ thuộc hỗ tương giữa các quốc gia bất kể lớn nhỏ quan trọng như những ngày này. Một trong những quốc gia nhỏ nhất thế giới là Lục Xâm Bảo (Luxembourg) với dân số chỉ 640 ngàn người cũng gởi vơ khí chống tăng đến giúp Ukraine. Con số tuy nhỏ nhưng tính đại diện rất quan trọng và ư nghĩa.
Sự thất bại của Putin là bài học cho Tập Cận B́nh, đặc biệt là quan điểm chủ nghĩa dân tộc cực đoan của y đối với Đài Loan. Khái niệm dân tộc ngày nay không chỉ được định nghĩa bằng quá khứ lịch sử, ngôn ngữ, giống ṇi, tôn giáo mà quan trọng hơn là dựa vào khát vọng của con người sống trong thời đại họ. Khi thành phố Bucha của Ukraine bị san bằng, hàng ngàn người dân vô tội, kể cả phụ nữ mang thai bị giết, mọi lời rao về t́nh dân tộc Rus củaVladimir Putin đă trở thành những hạt muối xát vào vết thương của người dân Ukraine.
Sự thất bại của Putin cũng là bài học cho Tập Cận B́nh về hậu quả của chủ nghĩa bành trướng. Lịch sử cận đại chứng minh các đế quốc bành trướng như Ottoman, Phổ, Nhật, Nga, Áo-Hung v.v. đều thất bại và sụp đổ.
Cái gọi là “quyền lịch sử” mà bộ máy tuyên truyền TC huênh hoang tối ngày thực chất chỉ là quyền ăn cướp. Nếu TC quả thật có đủ bằng chứng cụ thể và thuyết phục trước công pháp quốc tế th́ họ đă không trốn khi bị Philippines kiện ra ṭa.
Xin nhớ, Chính phủ Philippines không hề giấu diếm ư định mà c̣n báo trước cho TC biết họ sẽ nộp đơn kiện để TC có thời gian chuẩn bị.
Nhắc lại, ngày 22 tháng 1, 2013 Chính phủ Philippines trao cho Đại sứ Trung Cộng tại Philippines một công hàm ngoại giao trong đó tŕnh bày lư do Philippines kiện Trung Cộng lên Ṭa án Quốc tế về Luật Biển (ITLOS). Chính phủ Philippines cũng cho Đại sứ TC biết trọng tài thứ nhất Philippines chọn là luật gia người Đức Rüdiger Wolfrum.
Cộng ḥa Philippines dựa vào Điều 287 (chọn thủ tục) và Phụ lục số Bảy (Annex VII) của Công ước Liên Hiệp Quốc Về Luật Biển (United Nations Convention on the Law of the Sea, UNCLOS) để nộp đơn lên kiện Trung Cộng vi phạm UNCLOS đối với Philippines và thách thức cái gọi là “Quyền lịch sử” của Trung Cộng trên Biển Đông.
Kẻ cướp chỉ có súng chứ làm ǵ có bằng chứng sở hữu v́ của cải, đất đai, nhà cửa là của chủ nhà. Sau gần một tháng họp bàn, ngày 19 tháng 2, 2013 TC thông báo cho Chính phủ Philippines biết sẽ không tham gia vụ kiện. V́ không tham gia nên TC không có quyền đề cử thẩm phán trọng tài. Kết quả như cả thế giới đều biết hôm nay, Philippines chẳng những thắng phần ḿnh mà c̣n làm cho lư luận gọi là “quyền lịch sử” chỉ để đun nóng chủ nghĩa dân tộc cực đoan tại lục địa chứ hoàn toàn vô nghĩa trước công pháp quốc tế (The South China Sea Arbitration. The Republic of Philippines v. The People’s Republic of China, Case 2013-19 PCA)
Thay v́ “Bốn không”, quan điểm quốc pḥng chỉ nên viết một cách tổng quát: Chính sách quốc pḥng Việt Nam phục vụ cho mục đích duy nhất là bảo vệ chủ quyền và sự toàn vẹn lănh thổ của Việt Nam, và do đó, trong mỗi t́nh huống của thế giới, chính sách có thể sẽ được linh động áp dụng một cách thích nghi.
Hủy bỏ “Bốn không” chưa hẳn là “thoát Trung” nhưng ít nhất cũng phá vỡ t́nh trạng tự cô lập, bế tắc để mở ra một không gian mới thúc đẩy đa phương hóa trong tranh chấp Biển Đông.
Im lặng là góp phần nuôi dưỡng tội ác.
Nh́n bức ảnh đính kèm theo bài viết độc giả sẽ thấy không phải một sáng, một chiều, một tháng, hay ngay cả một năm mà TC xây xong bảy căn cứ quân sự trên Biển Đông.
Các h́nh ảnh chụp năm 1988 và 1995 cho thấy những “căn cứ” của TC trên Trường Sa vừa chiếm được của Việt Nam đơn sơ không khác ǵ những cḥi giữ vịt ở Cao Lănh. Tuy nhiên, chính sách quốc pḥng tự cô lập của Việt Nam đă khuyến khích TC biến những cḥi giữ vịt đó thành những phi trường cho các oanh tạc cơ, chiến đấu cơ, các giàn phóng hỏa tiễn tầm xa được đặt, đồn trú hay trang bị như ngày nay.
TC có kho ngoại hối dự trữ (foreign-exchange reserves) lớn nhất thế giới nhờ mấy chục năm bán sức lao động của mấy trăm triệu dân và kho vơ khí hiện đại một phần không nhỏ do ăn cắp kỹ thuật. Tuy nhiên, như bài học Putin cho thấy vơ khí và tiền bạc không đem lại chiến thắng.
Nga có nguồn dự trữ lớn thứ tư trên thế giới với 611 tỷ dollar nhưng ngoại trừ 13% số tiền đó kư thác trong các ngân hàng Trung Cộng và sẽ sử dụng được, số lớn c̣n lại đă bị “đóng băng”. Kỹ thuật chiến tranh của Nga chưa phải là đối thủ của Mỹ và NATO.
Yếu tố c̣n lại và cũng là yếu tố quyết định là con người. Đây cũng là nỗi lo của Tập Cận B́nh. Chính họ Tập đă gọi quân đội TC đang mắc một bệnh dịch gọi là “bệnh ḥa b́nh”. Lư do, từ sau chiến tranh biên giới với Việt Nam, quân đội TC chưa tham dự một cuộc chiến nào. (Charlie Lyons Jones, Xi believes a ‘peace disease’ hampers China’s military modernization, Australian Strategic Policy Institute, 26 Aug 2019)
TC không đáng sợ nhưng nếu CSVN tiếp tục theo đuổi các chính sách tự cô lập, tách rời khỏi hướng đi của thời đại, không liên kết với các quốc gia có cùng quyền lợi để ngăn chặn kịp thời tham vọng bành trướng của TC, Việt Nam, một quốc gia bán đảo bên bờ Thái B́nh Dương, có nguy cơ trở thành một nước không có biển.
Cuộc chiến xâm lược của Nga tại Ukraine là một trường hợp nghiên cứu cho tất cả học viện quân sự, các “think tank” (trung tâm nghiên cứu chiến lược) tại mọi quốc gia, mọi chính phủ, nhất là những nước có vị trí địa lư chính trị tương tự như Ukraine.
Nếu Ukraine cũng theo đuổi chính sách “Bốn không” như Việt Nam chắc chắn đă không có sự viện trợ quân sự của 36 quốc gia, và hậu quả ai cũng có thể h́nh dung được thủ đô Kyiv hôm nay là một đống tro tàn.
Qua hai cuộc bỏ phiếu vừa rồi tại LHQ, người viết không kỳ vọng giới cầm quyền CSVN thay đổi chính sách quốc pḥng, nhưng chẳng qua nói phải nói cho hết, viết phải viết cho hết.
Biển vô cùng quan trọng. Phải giữ cho được biển. Nhiều ngàn năm trước, tổ tiên ḍng giống Việt vượt núi, băng rừng từ bỏ vùng đất nằm sâu trong đất liền để di dân về phương Nam và đă dừng lại ở Việt Nam chỉ v́ nơi đây có biển. Đừng v́ sự “ổn định” tạm thời của đời ḿnh hay của đảng ḿnh mà quên đi nền ḥa b́nh, thịnh vượng và ổn định thật sự của cả dân tộc trong nhiều đời sau.
Quan chức Mỹ nói các nhà tài phiệt Nga sẽ bị nhắm đến trong gói viện trợ của Mỹ cho Ukraina
Trần Phong
Lănh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện Hoa Kỳ Chuck Schumer hôm Chủ nhật theo giờ địa phương cho biết ông sẽ hành động theo yêu cầu của chính quyền TT Biden về việc bổ sung các điều khoản vào gói viện trợ trị giá 33 tỷ đô la Mỹ cho Ukraina, theo đó cho phép Hoa Kỳ thu giữ tài sản của các nhà tài phiệt Nga và gửi tiền trực tiếp từ việc bán của họ đến Ukraina.
Ông Schumer nói tại một cuộc họp báo ở thành phố New York: “Ukraina cần tất cả sự giúp đỡ mà họ có thể nhận được và đồng thời, chúng tôi cần tất cả các tài sản mà chúng tôi có thể tập hợp lại để cung cấp cho Ukraina những khoản viện trợ cần thiết”.
Tổng thống Joe Biden đă yêu cầu Quốc hội thông qua khoản hỗ trợ 33 tỷ đô la Mỹ cho Kyiv vào thứ Năm.
Chính quyền của ông cũng yêu cầu các nhà lập pháp đưa vào các điều khoản để giúp nước này thu giữ nhiều tài sản hơn, thanh lư khối tài sản đó và gửi tiền cho Ukraina.
Lănh đạo đảng Dân chủ Schumer cho biết các điều khoản được thêm vào sẽ hợp lư hóa quy tŕnh tịch thu đối với các bất động sản thuộc sở hữu của nhà tài phiệt Nga ở Hoa Kỳ, đồng thời cho phép xem xét nhanh chóng tại ṭa án liên bang, theo yêu cầu của Ṭa Bạch Ốc.
Ông nói, chính quyền Mỹ cũng sẽ coi đó việc cố ư chiếm hữu số tiền thu được từ “các giao dịch tham nhũng” với chính phủ Nga là hành vi phạm tội.
Ông Schumer phát biểu: “Đă đến lúc các nhà tài phiệt Nga bị trừng phạt phải chịu trách nhiệm về khối tài sản bất chính mà họ đă nhận.
Hạ viện Hoa Kỳ đă phát những tín hiệu ủng hộ việc trao cho chính quyền nhiều quyền hơn để nhắm mục tiêu vào các nhà tài phiệt kiếm lợi từ mối quan hệ của họ với Tổng thống Nga Vladimir Putin khi Hạ viện thông qua luật không ràng buộc vào thứ Tư.
Khoản tài trợ 33 tỷ đô la Mỹ cho Ukraina sẽ được sử dụng để cung cấp cho Ukraina vũ khí, đạn dược và các hỗ trợ quân sự khác, cũng như viện trợ kinh tế và nhân đạo trực tiếp. Các quan chức mong muốn khoản viện trợ này nhanh chóng được thông qua.
Nguồn: Reuters
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết các nhà ngoại giao Mỹ đang lên kế hoạch quay trở lại Ukraine sớm nhất có thể.
Ông Blinken đưa ra b́nh luận trên khi nói chuyện với Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba.
Một tuyên bố hôm Chủ nhật cho biết ông Blinken nói với người đồng cấp Ukraine Kuleba rằng Mỹ "có kế hoạch trở lại Kyiv sớm nhất có thể".
Ông cho biết các nhà ngoại giao đă thực hiện "những chuyến thăm ban đầu" đến Lviv để chuẩn bị.
Hoa Kỳ đă sơ tán đại sứ quán ở Kyiv vào tháng Hai ngay trước khi Nga tiến hành cuộc chiến ở Ukraine.
Hoa Kỳ đă đưa các nhà ngoại giao qua biên giới Ba Lan mỗi ngày để làm việc tại Lviv, một thành phố ở phía tây Ukraine, trước khi ngừng hoạt động này.
Lviv phần lớn không bị tác động trong cuộc xung đột, mặc dù một cuộc tấn công tên lửa vài ngày trước đă nhắm vào một cơ sở đường sắt gần thành phố này.
Hoa Kỳ là một trong những nước ủng hộ chính của Ukraine trong cuộc chiến, cung cấp hàng tỷ USD viện trợ và vũ khí.
TAZ: Trẻ em như một con bài mặc cả
Lê Thanh Nhàn, dịch
Nhiều trẻ vị thành niên từ Ukraine bị mang sang Nga. Moscow khẳng định, nhiều em trong số đó là trẻ mồ côi.
Đồ chơi nằm trong đống đổ nát của một ṭa nhà chung cư bị Nga phá hủy ở Borodyanka, Ukraine, ngày 5-4-2022. Nguồn: Vadim Ghirda / AP
DNIPRO / MOSCOW — Cậu bé có thể khoảng năm hoặc sáu tuổi, tóc đen và răng thưa, có tên là David. Cậu bé nói: "Ở đó có những chiếc xe tăng. Họ đă bắn rất nhiều. Chúng cháu đă đi xuống hầm". Cậu cùng với anh (em) trai Maxim xuất hiện trong một đoạn video mà hăng thông tấn Nga Ria phát hồi tháng Ba. Chủ đề: "Chính phủ" của "Cộng ḥa Nhân dân Donetsk" và chính phủ Nga đang làm ǵ để đưa trẻ em ra khỏi vùng chiến sự. Tất nhiên, Nga không gọi các hoạt động tác chiến là "chiến tranh" mà là "hoạt động quân sự đặc biệt".
Ria, cũng như David và Maxim, cùng với mười bảy bé trai và bé gái khác, là những đứa trẻ và những đứa con nuôi từ Mariupol mà cha mẹ đă từ bỏ, những đứa trẻ hoặc cha mẹ nuôi của chúng đă biến mất. Nga coi chúng là trẻ mồ côi. Bài báo viết rằng: Khi các cuộc tấn công vào thành phố bắt đầu th́ những đứa trẻ này đang được chữa trị trong một viện điều dưỡng Mariupol. Tất cả người lớn từ viện điều dưỡng đă rời khỏi thành phố và bỏ trẻ em lại, bài báo khẳng định.
Chỉ lúc đó quân đội Nga mới "cứu" các đứa bé từ 4 đến 17 tuổi này và đưa chúng đến một trại trẻ mồ côi ở Donetsk. Khuôn mặt của hai anh em này cũng có thể thấy trên các phương tiện truyền thông nhà nước khác của Nga. Đó là những bài báo về một trại trẻ mồ côi ở Nga.
Theo các nhà chức trách Ukraine và Nga, Nga mang hàng trăm người khỏi Ukraine mỗi ngày. Nga gọi đó là "sơ tán"; Ukraine nói đó là "bắt cóc". Người Ukraine - được ở trong các kư túc xá chuyển tiếp trên khắp nước Nga hoặc ở nhờ nhà người thân, hoặc trong các trại trẻ mồ côi. Việc tiếp cận của các nhà báo sau hàng rào ở các cơ sở dân cư như vậy đều bị cản trở - hoặc chỉ được phép một cách có tổ chức.
Theo thông tin của Nga, Nga tuyên bố đă đưa 915.000 người Ukraine ra khỏi Ukraine, trong đó có 170.000 trẻ em. Bà Maria Lwowa-Belowa, ủy viên phụ trách bảo vệ trẻ em của Nga, cho biết, 1.700 trong số đó là trẻ mồ côi. Rất khó để nói liệu những con số này có đáng tin cậy hay không. Cơ quan Người tị nạn LHQ (UNHCR) cho đến nay đă xác nhận 550.000 người Ukraine bị trục xuất, trong đó có 121.000 trẻ em.
Ludmila Denisova, thanh tra viên tị nạn Ukraine, nói: “Họ đếm số người bằng cách đếm xe buưt . Chúng tôi đă yêu cầu danh sách với tất cả tên họ. Nhưng vẫn chưa có được điều đó. Do giao tranh liên tục, chúng tôi chưa có được các danh sách như vậy, v́ không có thể tiếp cận các khu vực do Nga chiếm đóng. Và cũng không thể đến lănh thổ của Nga”.
Trong khi đó, Nga đang đơn giản hóa luật nhận con nuôi đối với trẻ em từ Donbass. Tất cả các tin tức ở Nga chỉ nói về trẻ em từ khu vực này, mặc dù theo báo cáo của Ukraine, trẻ em từ các khu vực khác của Ukraine cũng đă bị bắt cóc.
Theo các chuyên gia Ukraine, điều này có thể liên quan đến việc Nga đang cùng soạn thảo với các khu vực ly khai Donetsk và Luhansk về các luật chung, bao gồm cả việc thay đổi luật nhận con nuôi. V́ lư do này, tất cả trẻ em Ukraine bị quân đội Nga bắt đi đầu tiên đều "đi qua" cái gọi là các cơ sở chăm lo ở "Cộng ḥa Nhân dân" Donetsk và Luhansk, chủ yếu ở Donetsk. Sau đó, chúng được coi là "trẻ mồ côi từ Donbass".
Những đứa trẻ cần phải học tiếng Nga
Trên các diễn đàn của Nga, những cha mẹ chăm sóc trao đổi lẫn nhau về cách nhanh chóng nhận trẻ em Ukraine làm con nuôi. Các nhà chức trách Nga không c̣n bận tâm đến cái quốc tịch Ukraine của những đứa trẻ. Người Ukraine phàn nàn rằng, người Nga cũng đang cố gắng phá hủy bản sắc Ukraine thông qua các biện pháp như vậy.
Trong khi đó, đài truyền h́nh nhà nước Nga phát những h́nh ảnh về cuộc đón tiếp vui vẻ của trẻ em Ukraine ở Moscow. Nhà ga được trang trí, vị thống đốc chờ đợi với những chú gấu nhồi bông màu hồng và xanh nhạt. Đó là những h́nh ảnh đáng lo ngại về cách ông ta lao về phía những đứa trẻ với món đồ chơi, ôm các cô bé, vui mừng, khi lũ trẻ gọi những người phụ nữ mà chúng không biết, bằng "Mẹ". Ông ta chụp ảnh với bọn trẻ và tuyên bố rằng chúng vẫn ổn cả. Các t́nh nguyện viên đă xếp hàng để tiếp nhận những đứa trẻ làm con nuôi, bài báo cho biết.
Tại cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin trong tuần này, Lvova Belova, Ủy viên bảo vệ Trẻ em của Nga, cho biết, các sổ đăng kư đặc biệt đang được thiết lập cho trẻ mồ côi Donbas. Việc chăm sóc nuôi dưỡng và nhận con nuôi từ Ukraine trở nên dễ dàng hơn. Putin nói: "Hăy cho tôi biết các rào cản quan liêu nẳm ở đâu để chúng tôi tiêu diệt chúng". Chỉ có điều: Những đứa trẻ từ Donbass thực sự không c̣n gia đ́nh sao?
Không (phải vậy).
Kia là cô bé Obedinska mười hai tuổi. Cô bé cũng bị mắc kẹt ở Mariupol. Cha cô đă chết trong cuộc không kích của Nga vào ngày 17 tháng 3, và mẹ cô đă chết trước chiến tranh. Kira được cho là đă ở trong một tầng hầm bên cạnh người cha đă chết trong nhiều ngày. Các binh sĩ Nga đă đưa cô bé bị thương cùng những đứa trẻ khác đến bệnh viện ở Donetsk, và sau đó là đến Nga. Theo nhà chức trách Nga th́ cô bé chỉ có một ḿnh.
Tuy nhiên, ở quê nhà Ukraine, Alexander và Svetlana Obedinski đă đấu tranh v́ cháu gái của họ. Họ đă muốn đưa cô bé ra khỏi Donetsk, điều này hóa ra là không khả dĩ. Cơ quan chức năng yêu cầu họ tŕnh giấy tờ quyền giám hộ. Nhưng họ phải làm thế nào để có được giấy chứng tử của con trai ḿnh? Ông bà của cô bé không bỏ cuộc. Kira hiện đă trở về với người thân của cô ở miền tây Ukraine.
Kể cả hai anh em David và Maxim cũng không phải trẻ mồ côi. Chúng được cho là có mẹ nuôi người Ukraine, Ria để bà nói chuyện qua điện thoại. Đúng, Olga Lopatkina nói, những đứa trẻ đă đến viện điều dưỡng ở Mariupol để điều trị, sau đó bom ập đến. "Chúng tôi muốn đón và mang chúng nó ra, nhưng từ nhà của chúng tôi ở Wuhledar đến Mariupol phải mất hai đến ba giờ đi ô tô".
"Tôi đă phải ẩn ḿnh trong tầng hầm cùng với hai đứa con trai khác của ḿnh. Chỉ là chúng tôi đă không đến được Mariupol", cô ấy nói, nói về "sự đau khổ vô nhân đạo". Cô mất liên lạc với David và Maxim, đành di tản cùng những đứa con khác của ḿnh. Hiện gia đ́nh này đang ở Pháp. Các nhà chức trách thông báo với cô rằng, hai đứa con trai bị lạc đang ở Nga. Cô ấy hỏi, gần như khóc: “Nhưng tôi phải làm thế nào để đưa chúng ra khỏi nước Nga?”.
Người Ukraine đang t́m kiếm người thân ở Nga
Không biết có bao nhiêu gia đ́nh Ukraine đang t́m kiếm người thân của họ ở Nga. "Chúng tôi phải kiểm tra kỹ từng trường hợp cụ thể và cố gắng t́m hiểu xem những đứa trẻ đến với chúng tôi có thực sự là trẻ mồ côi hay không. Ekaterina Lakhova, chủ tịch Hội Phụ nữ Nga ở Moscow, nói về việc nhận con nuôi nhanh là quá sớm". Tổ chức này thân với chính phủ Nga, nhưng phản đối việc nhanh chóng xếp trẻ em từ Ukraine vào các gia đ́nh Nga.
Hội đồng thành phố Mariupol đang cố gắng lưu giữ hồ sơ tất cả những đứa trẻ mất tích. Phó Thị trưởng Mariupol Arkady Meshkov cho biết: “Đây là vấn đề vô cùng khó v́ chúng tôi chỉ có thể làm việc với những thông tin do những người bà con cung cấp. Đôi khi chúng tôi cũng nhận thấy những tin tức tương ứng trên mạng xă hội hoặc trên báo chí Nga. Chúng tôi đang tham gia một cách có hệ thống vào việc giám sát này. Theo thông tin của chúng tôi, chúng tôi có thể xác nhận rằng, 5.487 trẻ em đă được đưa đi khỏi Mariupol".
Nữ thanh tra Ukraina Denisova nói: “Hiện tại chúng tôi chỉ có thông tin rời rạc về số phận của những đứa trẻ đến Nga”. Họ biết rằng một số trong số chúng ở Okrug, khu tự trị Yamal-Nenets, miền bắc nước Nga.
Có trẻ em Ukraine ở Penza miền trung nước Nga. “Ở đó chúng sống trong một trại cô lập, chúng không được phép rời khỏi khu vực đó. Người ta nói rằng chúng sẽ đến trung tâm học ngôn ngữ, nơi chúng phải học từ tiếng Ukraine sang tiếng Nga”. Cô vừa nhận được một cuộc gọi, cho biết, cách Cheboksary 30 km, trên sông Volga, có 1.000 công dân Ukraina đến từ Mariupol. "Và ở Vladimir có một nhóm thanh thiếu niên 14-15 tuổi đến từ Mariupol. Chúng tôi vẫn chưa nhận được danh sách đầy đủ về những đứa trẻ".
Không thể t́m hiểu xem những đứa trẻ từ Ukraine sống ở Nga trong điều kiện nào. Khi phương tiện truyền thông Nga gần gũi với báo cáo nhà nước, th́ người ta nói rằng những đứa trẻ có "cuộc sống tốt đẹp" và có đủ để ăn, có trường mẫu giáo và trường học, và được "trang bị đồ chơi".
Các nhà báo nước ngoài không có quyền truy cập ǵ. Ngay khi văn pḥng của nhân viên bảo vệ trẻ em Lwowa-Belowa nghe tin một tờ báo của Đức đang liên lạc, cô thư kư đă gạt họ đi: "Tôi không biết tại sao người có trách nhiệm cũng không nghe điện thoại". Như vậy "người có trách nhiệm" vẫn chưa biết được người ta đang muốn bàn về chủ đề nào.
Thụy Điển sẽ chi tổng cộng 1,6 tỷ krona Thụy Điển (tương đương với 163 triệu USD) nhằm nâng cấp khả năng pḥng thủ của đảo Gotland, đảo tiền tiêu nằm trên biển Baltic cách vùng lănh thổ Kaliningrad của Nga khoảng 250 km. Kaliningrad cũng chính là nơi Hải quân Nga đặt trụ sở của Hạm đội Biển Baltic.
Động thái này diễn ra như một phần trong nỗ lực của Stockholm nhằm tăng cường khả năng quân sự, đặc biệt là trong bối cảnh quan hệ giữa phương Tây và Nga bắt đầu trở nên xấu đi từ năm 2014. Gần đây, Thụy Điển cũng đă xem xét gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Người phát ngôn của Văn pḥng điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hợp Quốc hôm Chủ nhật cho biết tổ chức này đang tiến hành một "hoạt động di chuyển an toàn" cho dân thường từ nhà máy thép Azovstal ở thành phố Mariupol của Ukraine.
Người phát ngôn Saviano Abreu nói với Reuters rằng công việc bắt đầu vào ngày 29 tháng 4 và đang được phối hợp với Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế, Nga và Ukraine.
Ông cho biết nhóm phụ trách việc sơ tán đến nhà máy thép vào sáng thứ Bảy.
Ông nói thêm rằng không thể tiết lộ thêm chi tiết nào để không gây nguy hiểm cho sự an toàn của những người sơ tán và đoàn xe.
V́ cần đồng minh, Nga có ngầm đồng thuận khi Trung Quốc 'xơi tái' Biển đông lúc này?
B́nh luận Thanh Đoàn • 15:00, 01/05/22
Trung Quốc chưa bao giờ lăng phí các cuộc khủng hoảng, họ không chỉ "toạ sơn quan hổ đấu" mà luôn là "đục nước béo c̣". Rất nhanh, chế độ Bắc Kinh đang thử ḷng Nga và năng lực mà họ cho là "đang ngày càng yếu nhược" của Mỹ trên Biển Đông. Đài Loan quá khó có thể nuốt trôi lúc này, nhưng Biển Đông th́ nhiều cơ hội hơn v́ rào cản duy nhất là Nga ở khu vực này đang trở thành 'bạn thân' của Bắc Kinh. Nhưng thái độ của Nga th́ sao? Liệu v́ cần đồng minh cho cuộc xâm lược Ukraine, Nga có để mặc Biển Đông cho 'người bạn mới' này hay không?
Phi công Trung Quốc tuyên bố 'sẵn sàng thả bom' đuổi mọi tầu chiến khỏi Biển Đông
Theo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng vừa đưa tin hôm qua ngày 30/4/2022, đài truyền h́nh Trung ương Trung Quốc CCTV đăng tải video và lan truyền rộng răi trên truyền thông của nước này cho thấy phi công của PLA (quân đội Trung Quốc) lái máy bay ném bom đang liều chết để 'trục xuất' tầu chiến nước ngoài khỏi Biển Đông.
Trong video này, một phi công Trung Quốc Gao Zengsong và các đồng đội đang thực hiện sứ mệnh chặn một tầu nước ngoài trong "lănh hải Trung Quốc", thực tế là vùng Biển Đông mà Trung Quốc đang tuyên bố sở hữu trái pháp luật quốc tế. Gao tuyên bố trong video" chúng tôi đă sẵn sàng để thả bom".
Như vậy, Trung Quốc đă sử dụng không lực phối hợp với hải quân để xâm lược trái phép Biển đông. Với cách tuyên truyền trong video, Trung Quốc tuyên bố mọi tầu chiến của bất kỳ quốc gia nào dù đến từ Mỹ, EU hay Nga trên vùng biển đang tranh chấp này.
Trước khi phát hành video trên CCTV, Trung Quốc đă ra lệnh cho các quốc gia trong khu vực 'cấm đánh bắt cá trái phép' trên Biển Đông.
Như NTDVN đưa tin, chiều tối 29/4, trả lời câu hỏi của phóng viên về phản ứng của Việt Nam trước việc Trung Quốc ban hành lệnh cấm đánh bắt cá trong 3 tháng tại Biển Đông, trong đó có vùng biển của Việt Nam, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng cho biết: "Lập trường của Việt Nam đối với lệnh cấm đánh bắt cá của Trung Quốc ở Biển Đông là nhất quán, được khẳng định rơ trong những năm qua".
Theo đó, một phần phạm vi của lệnh cấm đánh bắt cá đă vi phạm chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam được xác định theo Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, Hiệp định phân định Vịnh Bắc Bộ giữa Việt Nam và Trung Quốc kư năm 2000.
Động thái khai hoả với các tầu thuyền đánh cá, tầu chiến trên Biển Đông dù là của quốc gia nào là động thái leo thang chiến sự lớn nhất cho tới nay, sau một chuỗi các động thái hung hăng kể từ khi Nga xâm lược Ukraine.
Từ ngày 04 đến 15/3/2022, Cục Hải sự Hải Nam, Trung Quốc, công bố nước này tổ chức tập trận tại khu vực Vịnh Bắc Bộ, giữa đảo Hải Nam và bờ biển Thừa Thiên Huế. Đây là khu vực hiện chưa được phân định ranh giới giữa Trung Quốc và Việt Nam sau nhiều ṿng đàm phán. Đáng chú ư, khu vực tập trận đă vượt qua 'đường trung tuyến' phân định giữa đảo Hải Nam và bờ biển tỉnh Thừa Thiên Huế. Trung Quốc thậm chí đă lấn tới hơn 20 hải lư khỏi 'đường trung tuyến' vào bờ biển phía Nam của Việt Nam; khu vực nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Vị trí gần nhất trong khu vực tập trận cách bờ biển Việt Nam khoảng hơn 50 hải lư, cách đảo Hải Nam Trung Quốc tới 90 hải lư.
Không chỉ tập trận, Trung Quốc liên tục sử dụng tầu hải cảnh tiếp cận các khu vực khai thác dầu khí của Việt Nam kể từ đầu năm 2022. Phía Philippines cũng liên tục tố cáo tầu hải cảnh của Trung Quốc vi phạm luật pháp quốc tế, gia tăng sự hiện diện ở vùng biển thuộc hải quyền của họ.
Việt Nam đă và luôn hợp tác với cường quốc mà Trung Quốc không thể thách thức: Nga
Trang International Business Times (IBT) nhận định Trung Quốc đang tranh thủ cuộc chiến của Nga ở Ukraine để vừa ủng hộ Nga vừa đẩy mạnh chiến dịch thông trị Biển Đông. Bằng các cuộc tập trận quân sự ở Biển Đông giữa đảo Hải Nam và tỉnh Thừa Thiên Huế, Bắc Kinh đang thử nghiệm chủ quyền của Hà Nội về vấn đề này.
Rơ ràng nhận định của IBT có lư. Sau cuộc tập trận, như đề cập ở trên, Trung Quốc đă dùng tới không lực để đánh đuổi mọi tầu chiến của các quốc gia khác xuất hiện trên Biển Đông; vùng biển Trung Quốc coi như 'ao nhà' bất chấp sự thật lịch sử và luật pháp quốc tế.
Theo IBT, trong nhiều năm, Việt Nam đă có một chiến lược khôn ngoan để bảo vệ chủ quyền trước sự xâm lược của Trung Quốc, hợp tác với một cường quốc thế giới mà Bắc Kinh không thể thách thức: Nga.
Hà Nội và Moscow có mối quan hệ thân thiết kể từ sau Chiến tranh Lạnh khi Liên Xô cung cấp và hậu thuẫn cho miền Bắc chống lại miền Nam Việt Nam do Hoa Kỳ hỗ trợ. Sau khi tạm lắng vào những năm 1990 trong bối cảnh Liên Xô sụp đổ, quan hệ Việt-Nga đă nối lại và phát triển trong hơn một thập kỷ qua.
Để chống lại sức mạnh của Trung Quốc, Việt Nam chủ yếu cần các khoản đầu tư vũ khí và năng lượng của Nga ở Biển Đông. Theo một nghiên cứu đăng trên Winson Centre năm 2021, trong 25 năm qua, Nga đă cung cấp cho Hà Nội số vũ khí trị giá 7,5 tỷ USD. Bao gồm các hệ thống vũ khí phù hợp, tăng cường khả năng chống lại Trung Quốc của Việt Nam, chẳng hạn như tên lửa chống hạm, tàu ngầm lớp Kilo, máy bay chiến đấu và pháo pḥng thủ bờ biển.
Ngoài vũ khí, Việt Nam đă rất khôn ngoan hợp tác với các công ty năng lượng thuộc sở hữu nhà nước hoặc bán quốc doanh của Nga hoạt động khai thác dầu khí trong vùng Biển Đông thuộc Việt Nam mà Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền. Bất chấp chính sách trung lập theo tuyên bố của của Moscow, các hăng Rosneft, Zarubezhneft và Gazprom đều đă hoạt động ngoài khơi bờ biển Việt Nam và thỉnh thoảng gây hấn với Bắc Kinh trong các cuộc đối đầu trên Biển Đông với Việt Nam, đáng chú ư nhất là vào năm 2019 gần lô 06-01 khai thác dầu khí của hăng Rosneft, gần Ngân hàng Vanguard ở Trường Sa.
Mặc dù không phải là một liên minh chính thức, nhưng Việt Nam rơ ràng đă tin tưởng rằng mối quan hệ của Hà Nội với Nga sẽ mang lại một số hậu thuẫn quốc tế trước cuộc xâm lược của Trung Quốc ở Biển Đông.
Rơ ràng, chiến lược này đă phát huy tác dụng. Ở Biển Đông, Trung Quốc có thể vẫn gây áp lực lên các công ty năng lượng của Nga, nhưng những công ty của Nga thực sự có khả năng chống lại sự tức giận của Bắc Kinh; đây là điều mà các công ty khác, ngoài Nga, không có. Năm 2017, Việt Nam đă hủy bỏ dự án khoan dầu của công ty năng lượng Tây Ban Nha Repsol sau khi Trung Quốc gây hấn ở dàn khoan của công ty này trên vùng biển Việt Nam tuyên bố chủ quyền. Nhưng các công ty Nga vẫn tiếp tục khoan dầu ở các vùng biển tranh chấp bất chấp sự phản đối của Bắc Kinh. Chừng nào Nga c̣n đang khai thác dầu ở Biển đông của Việt Nam, Trung Quốc cần phải cân nhắc việc trở nên quá hung hăng.
Biển Đông có nằm trên bàn thương lượng trong 'tuyên bố chung' của Nga - Trung?
Rơ ràng, rủi ro lớn nhất trong cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine là an ninh Biển Đông. Trong nhiều năm, Nga đă là chỗ dựa khôn ngoan của Việt Nam, đơn giản bởi v́ Nga là cường quốc mà Trung Quốc không thể thách thức.
Nhưng vận thế xoay chiều. Cuộc chiến của Nga tại Ukraine khiến Nga rơi vào vị thế cô lập chưa từng có kể từ khi Liên Xô tan ră năm 1991. Lúc này, Trung Quốc trở thành quốc gia lớn hiếm hoi công khai ủng hộ Nga.
Trung Quốc và Nga kịp tuyên bố nâng cấp quan hệ và ra tuyên bố chung ngay trước khi Nga mang quân vào xâm lược Ukraine.
Theo thông cáo chung ngày 4/2 được kư kết sau hội nghị thượng đỉnh Nga - Trung ở Bắc Kinh, “phía Nga đánh giá tích cực quan điểm của Trung Quốc về việc xây dựng một 'cộng đồng với một tương lai chung cho toàn nhân loại'” - đó là giấc mơ của ông Tập - trong khi “Trung Quốc tích cực đánh giá những nỗ lực của Nga trong việc thúc đẩy việc xây dựng một hệ thống quan hệ quốc tế công bằng và đa cực”.
Họ coi sự mở rộng lănh thổ như một biểu tượng của việc khôi phục lại những vinh quang trong quá khứ. Do đó, ông Putin muốn nuốt chửng toàn bộ Ukraine, tuyên bố rằng Ukraine luôn là một phần của Nga. Ông Tập có ư định chiếm Đài Loan như một biểu tượng của “sự phục hưng dân tộc vĩ đại của Trung Quốc” và tuyên bố rằng ḥn đảo này về mặt lịch sử là của Trung Quốc. Và hiện tại, Bắc Kinh đang muốn chiếm xong Biển Đông khi bắt tay với Nga trước cuộc chiến Nga - Ukraine.
Thực tế, Trung Quốc không bao giờ sử dụng từ 'xâm lược' để nói về cuộc chiến Nga - Ukraine. Trung Quốc tăng cường mua dầu khí, kim loại thiết yếu từ Nga trong bối cảnh nước này bị cấm vận và cô lập. Đây là những mặt hàng Trung Quốc đang cần tăng cường dự trữ trong khi có thể mua được giá rẻ từ Nga và đạt được các lợi thế ở với Đài Loan hay Biển Đông. Một mũi tên trúng 3 đích.
Chưa kể, trong khi một số ngân hàng và doanh nghiệp Nga bị loại khỏi hệ thống thanh toán đồng USD là SWIFT toàn cầu, Trung Quốc sẽ lập tức chào đón họ vào hệ thống thanh toán đồng nhân dân tệ của Trung Quốc là CIPS; hệ thống mà Trung Quốc khao khát mở rộng nhưng chưa thành công.
Trước mỗi sự kiện chiến tranh, các nước lớn, các phe phái đạt được thoả thuận chung. Thông thường, các thoả thuận ấy là số phận các nước tiểu nhược mà các nước lớn đang có 'thực quyền thao túng'. Sau cuộc gặp của cựu tổng thống Mỹ Nixon và Mao Trạch Đông vào tháng Hai năm 1972, quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam rơi vào tay Trung Quốc năm 1974 và số phận Việt Nam quyết định vào năm 1975. Sau đó, Việt Nam buộc phải tham dự vào cuộc chiến chống diệt chủng Polpot ở Campuchia; thế lực do Trung Quốc hậu thuẫn. Sau cuộc chiến, dưới sự dẫn dắt của Mỹ, Việt Nam bị cấm vận nặng nề bất chấp sự thật về đội quân diệt chủng tàn ác hơn cả chế độ Nazis mà thế giới lên án. Trong cuộc chiến biên giới Tây - Nam khi đó, tội ác của Trung Quốc nuôi dưỡng, đạo tạo ra Polpot - kẻ diệt chủng 2 triệu người dân Campuchia - gần như bị tẩy trắng bởi hành động đưa quân vượt qua biên giới của Việt Nam.
Lịch sử luôn cho chúng ta các bài học đắt giá. Câu hỏi đặt ra là, liệu sau tuyên bố chung của Nga và Trung Quốc ngày 4/2/2022, chỉ 20 ngày trước khi Nga đưa quân tràn vào lănh thổ Ukraine, có bao gồm thái độ của Nga với Biển Đông? Với các nhà quan sát chiến lược bên ngoài như chúng ta, chưa ai có câu trả lời thích đáng lúc này, nhưng rơ ràng, trong cuộc chiến Nga - Ukraine, Biển Đông trở thành khu vực chịu rủi ro nhất với Việt Nam.
Nga sẽ tập trận chung với Việt Nam trong bối cảnh leo thang căng thẳng Biển Đông
Trung Quốc coi Biển Đông là biển của họ và họ đă và đang làm bất cứ điều ǵ cần thiết để khẳng định chủ quyền trên một vùng nước rộng lớn như đe dọa các nước láng giềng bằng cách cho tàu của họ đi trong vùng biển tranh chấp và thực hiện các cuộc tập trận quân sự. Và giờ là cho máy bay ném bom đe doạ sẽ huỷ đi bất cứ tầu chiến nào khu vực.
Đe doạ Trung Quốc đưa ra sau khi tin tập trận chung xuyên lục địa giữa Nga và Việt Nam được tung ra.
Theo tin từ truyền thông Nga ngày 19/4/2022, Việt Nam và Nga sẽ tham gia tập trận chung mang tên Liên Minh Lục địa 2022. Thông tin tập chung Việt - Nga vào giữa cuộc chiến Nga - Ukraine đă làm bùng lên các chỉ trích Việt Nam trong việc phải bày tỏ quan điểm phản đối Nga.
Theo báo chí trong nước, ngày 21/04/2022 phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng giải thích: “Chủ trương nhất quán của Việt Nam là các hoạt động hợp tác quốc pḥng với các nước, bao gồm giao lưu, luyện tập chung, phục vụ hội thao, hội thi nhằm tăng cường hợp tác hữu nghị đoàn kết tin cậy và hiểu biết lẫn nhau v́ ḥa b́nh, hợp tác và phát triển ở khu vực cũng như trên thế giới”.
Hôm 19/04/2022 hăng tin RIA Novosti cho biết bộ Quốc Pḥng Nga và Việt Nam đă họp trực tuyến, bàn về kế hoạch cuộc tập trận chung Liên Minh Lục Địa 2022. Vẫn theo nguồn tin này, hai bên Việt - Nga đă đồng ư về “chủ đề cho cuộc tập trận sắp tới, thời điểm và địa điểm”. Đại diện quân sự hai nước cũng đă “thảo luận về các vấn đề hỗ trợ hậu cần, y tế, và các chương tŕnh giao lưu văn hóa, thể thao”.
Chưa rơ, cuộc tập trận có diễn ra trên Biển Đông hay không và liệu đây có phải là lư do mà Trung Quốc tuyên bố sẽ đánh bom bất kỳ tầu chiến nào đang xuất hiện ở khu vực Biển Đông hay không.
Dù gánh chịu nhiều búa ŕu chỉ trích của dư luận trong nước, sức ép ngoại giao của Mỹ và EU về cuộc tập trận Nga - Việt, nhưng rơ ràng, trước mối đe doạ của Biển đông, trước ưu tiên an ninh quốc gia, Việt Nam đang rơi vào thế khó có thể làm hài ḷng tất cả.
Trong bối cảnh Nga đang bị phương Tây trừng phạt v́ xâm chiếm Ukraina, Biển Đông đang bị đe doạ 'xơi tái' bởi Trung Quốc, cuộc tập trận chung Liên Minh Lục Địa 2022 có thể là dấu hiệu cho thấy "Việt Nam muốn chứng minh rằng Nga vẫn là một người bạn đáng tin cậy của Việt Nam". Đây có lẽ là thông điệp mà Việt Nam muốn gửi tới Trung Quốc chứ không phải Mỹ hay Châu Âu.
Thanh Đoàn
Hơn 50 thường dân hôm Chủ nhật đă được sơ tán khỏi nhà máy thép Azovstal ở Mariupol trên các xe mang biểu tượng của Liên Hợp Quốc.
Cuộc bao vây Mariupol, vốn dẫn tới việc các lực lượng Nga và Ukraine tấn công lẫn nhau trong gần hai tháng qua, đă biến thành phố cảng này thành một vùng đất hoang với số người chết hiện chưa rơ bao nhiêu và hàng ngh́n người cố gắng sống sót trong cảnh không có nước hoặc thực phẩm.
Thành phố nằm dưới sự kiểm soát của Nga nhưng một số chiến binh và dân thường vẫn ẩn náu trong các công tŕnh ở Azovstal - một nhà máy rộng lớn từ thời Liên Xô, được thành lập dưới thời Josef Stalin và được thiết kế với một mê cung gồm các boongke và đường hầm để chống lại các cuộc tấn công.
Trong một trong những dấu hiệu quan trọng đầu tiên của thỏa thuận sơ tán, một nhóm khoảng 40 thường dân đă đến một trung tâm lưu trú tạm thời hôm Chủ nhật sau khi rời khu vực xung quanh nhà máy Azovstal, một nhiếp ảnh gia của Reuters cho biết.
Các bức ảnh của Reuters cho thấy những dân thường đến làng Bezimenne ở Vùng Donetsk do Nga hậu thuẫn, cách Mariupol khoảng 30 km về phía đông, với biển số Ukraine trong một đoàn xe của các lực lượng Nga và phương tiện có biểu tượng của Liên Hợp Quốc.
Sau đó, một nhóm khác khoảng 14 người đă đến trung tâm lưu trú, nhiếp ảnh gia của Reuters cho biết.
Tổng thư kư Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cho biết sau cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy tại Kyiv hôm thứ Năm rằng các cuộc thảo luận căng thẳng đang được tiến hành để cho phép việc sơ tán ở Azovstal.
Một phát ngôn viên của Liên Hợp Quốc cho biết ông không thể b́nh luận ngay lập tức.
Theo giới chức Ukraine, quân đội Nga trong đêm 1/5 đă tiếp tục nă pháo vào nhà máy thép Azovstal ở Mariupol.
“Cuộc pháo kích của quân đội Nga vào nhà máy thép Azovstal ở Mariupol đă tiếp diễn, ngay sau khi một số dân thường mắc kẹt tại đó được sơ tán. Vẫn cần ít nhất một đợt sơ tán nữa cho những dân thường trong nhà máy Azovstal, bởi vẫn c̣n hàng chục trẻ nhỏ ở trong những boong ke nằm dưới các cơ sở công nghiệp”, chỉ huy lữ đoàn vệ binh quốc gia Ukraine Denys Shlega nói với tờ US News.
“Theo tôi ước tính, vẫn c̣n vài trăm dân thường đang mắc kẹt ở nhà máy thép cùng với gần 500 binh sĩ bị thương”, ông Denys Shlega nói thêm.
Hiện tờ US News chưa thể kiểm chứng tính xác thực các tuyên bố trên của ông Shlega.
Mỹ cảnh báo thảm họa thiếu lương thực
Giám đốc Cơ quan phát triển quốc tế Mỹ (USAID) Samantha Power ngày 1/5 đă bày tỏ lo ngại về thảm họa thiếu lương thực ở một số khu vực như Trung Đông và Hạ Sahara thuộc châu Phi, do tác động từ cuộc chiến ở Ukraine.
“Cuộc chiến Nga-Ukraine đang gây ra t́nh trạng thiếu lương thực ở Trung Đông và Hạ Sahara, khi tỷ lệ nhập khẩu lúa ḿ và ngũ cốc Ukraine của nhiều quốc gia trong hai khu vực đó nằm trong khoảng 80-90%. Giá lương thực toàn cầu hiện nay đă tăng thêm 34% so với thời điểm một năm về trước. Đây là một tác động ‘thảm họa’ do chiến sự gây ra”, tờ US News dẫn lời bà Power nói trong cuộc phỏng vấn được tổ chức hôm 1/5.
“Chiến sự đă khiến việc sản xuất dầu hướng dương ở Ukraine bị ngưng trệ, dẫn tới t́nh trạng người dân ở nhiều nơi trên thế giới bị hạn chế trong việc mua dầu ăn. Sự khủng khiếp của chiến tranh có thể được chứng kiến khi hàng triệu người Ukraine phải rời bỏ đất nước hay người dân tại thành phố Mariupol bị đói”, bà Power nói thêm.
Giao tranh dữ dội ở miền đông Ukraine
“Các cuộc tấn công của quân đội Nga dọc pḥng tuyến ở miền đông đă bị chặn đứng bởi lực lượng vũ trang Ukraine. Binh sĩ Nga đă cố tiến vào nhiều khu vực thuộc tỉnh Donetsk, nhưng bị ḱm hăm bởi các đơn vị pḥng thủ của Ukraine ở nhiều ngôi làng”, tờ US News trích thông cáo được Bộ Tổng tham mưu các Lực lượng Vũ trang Ukraine đăng trên Facebook hôm 1/5, nêu rơ.
Cũng theo Bộ Tổng tham mưu các Lực lượng Vũ trang Ukraine, các cuộc giao tranh giữa quân đội Nga và lực lượng pḥng thủ Ukraine ở thành phố Kharkiv hôm 1/5 vẫn diễn ra ác liệt.
Tuấn Trần
LHQ: Sự phong tỏa của Nga ngăn cản xuất khẩu 4,5 triệu tấn lúa ḿ của Ukraine.
Do việc Nga phong tỏa các cảng của Ukraine, các tuyến đường biển không thể tiếp cận để xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine.
****
Các nước phương Tây đă nhiều lần cảnh báo về khả năng xảy ra khủng hoảng lương thực và nạn đói ở một số quốc gia do cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine.
****
Lực lượng Nga không thành công trong việc tiến đến Huliaipole và bị tổn thất.
Cơ quan quản lư quân sự khu vực Zaporizhzhia báo cáo vào ngày 1 tháng 5 rằng các nỗ lực của Nga nhằm tiến vào khu vực Zaporizhzhia đă thất bại.
****
Lực lượng Nga đă pháo kích vào các khu vực dân sự ở Orikhove khiến 2 người thiệt mạng và 4 người bị thương.
****
BBC: Quân đội Nga bắt cóc, cắt xẻo phụ tá pḥng thí nghiệm Ukraine.
Người trợ lư pḥng thí nghiệm 31 tuổi tại một bệnh viện ở thành phố Kyiv được cho là đă bị đưa đi 600 km về phía đông bắc của Kyiv đến một trung tâm giam giữ ở Kursk, Nga, nơi anh ta liên tục bị đánh đập.
****
Người đàn ông bị tê cóng và bị cắt cụt ngón chân.
Thanh tra viên Ukraine Lyudmyla Denisova ngày 1/5 xác nhận rằng những người Ukraine trở về sau khi bị Nga giam giữ đă bị đối xử tệ và có dấu hiệu lạm dụng thể chất.
****
Thống đốc: Các cuộc pháo kích của Nga làm 4 người chết, 11 người bị thương ở Donetsk Oblast vào ngày 1/5.
Thống đốc Donetsk Oblast Pavlo Kyrylenko nhắc nhở rằng bất kỳ báo cáo nào về các nạn nhân trong khu vực không bao gồm thương vong ở Mariupol và Volnovakha, nơi chính quyền Ukraine không có quyền tiếp cận.
****
Lính chiếm đóng của Nga tiếp tục pháo kích vào Azovstal.
Theo ước tính của Ukraine, khoảng 1.000 người vẫn đang bị mắc kẹt cùng các binh sĩ Ukraine dưới nhà máy luyện kim ở Mariupol. 100 người đầu tiên đă được sơ tán vào ngày 1 tháng 5. Cuộc sơ tán dự kiến sẽ tiếp tục vào ngày 2 tháng Năm.
****
Bộ Tư pháp: Hoạt động bất động sản trở lại ở Ukraine.
Bộ cho biết việc đăng kư nhà nước về quyền sở hữu tài sản được mở lại vào ngày 28 tháng 4, cho phép người Ukraine mua và bán tài sản với một số hạn chế.
Nó đă bị đ́nh chỉ khi Nga xâm lược Ukraine vào ngày 24 tháng 2.
****
Nghị sĩ Mỹ kêu gọi triển khai quân đội ở Ukraine nếu Putin sử dụng vũ khí hóa học, sinh học hoặc hạt nhân.
Hạ nghị sĩ đảng Cộng ḥa Adam Kinzinger đă đưa ra một nghị quyết vào ngày 1 tháng 5 để cho phép U.S. Tổng thống Joe Biden sẽ gửi quân đến Ukraine trong những trường hợp như vậy.
****
Đây là cách thường dân Mariupol từ dưới các công tŕnh thép Azovstal để chạy trốn khỏi thành phố đổ nát trong cuộc di tản do Liên Hợp Quốc dẫn đầu. Hơn 100 phụ nữ và trẻ em đă được sơ tán và dự kiến sẽ tới Zaporizhia do Ukraine kiểm soát vào sáng mai.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">This is how Mariupol civilians emerged from under the Azovstal steel works to flee the ruined city in UN-led evacuation. 100+ women and children were evacuated and are expected to reach Ukraine-controlled Zaporizhia tomorrow morning. Video by MP David Arakhamia via Azov regiment <a href="https://t.co/JSY5GCgsWu">pic.twitter.com/JSY5GCgsWu</a></p>— Myroslava Petsa (@myroslavapetsa) <a href="https://twitter.com/myroslavapetsa/status/1520829064457633794? ref_src=twsrc%5Etfw">May 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Today in D. C. <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> <a href="https://t.co/yHEvphsNUg">pic.twitter.com/yHEvphsNUg</a></p>— Ed Skibicki #OccupyNationalMall4 Ukraine (https://www.vietbf.com/forum/usertag.php?do=list&action=hash&hash=OccupyNationalM all4Ukraine) (@BigEdSkib) <a href="https://twitter.com/BigEdSkib/status/1520939101251383296? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Ukraine: The Ukrainian 54th Mechanized Brigade struck a Separatist/Russian base with indirect fire, damaging a BTR-82 and transport vehicle(s) in Staromykhailivka town, <a href="https://twitter.com/hashtag/Donetsk?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Donetsk</a> Oblast. <a href="https://twitter.com/hashtag/StandWithUkraine?src =hash&ref_src=twsrc% 5Etfw">#StandWithUkraine</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/StopPutinNOW?src=has h&ref_src=twsrc%5Etf w">#StopPutinNOW</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> <a href="https://t.co/q17hQmE03j">pic.twitter.com/q17hQmE03j</a></p>— Eng yanyong (@EngYanyong) <a href="https://twitter.com/EngYanyong/status/1520945803811901440? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Với cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, một số ṭa nhà ở thủ đô Berlin của Đức có thể được nh́n thấy với những tấm áp phích thể hiện t́nh đoàn kết với Ukraine. Nhiều người có cờ Ukraine.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">With Russian invasion of Ukraine, several buildings in German capital Berlin can be seen with posters of solidarity with Ukraine. Many have Ukraine flags. <a href="https://t.co/4NCj9NQkRr">pic.twitter.com/4NCj9NQkRr</a></p>— Sidhant Sibal (@sidhant) <a href="https://twitter.com/sidhant/status/1520951747006578690? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
20 tiếng đồng hồ ở Nhật, thủ tướng Scholz đă thay đổi cục diện quân sự ở châu Á? Con hổ Nhật Bản chuyển ḿnh – chuẩn bị vào cuộc.
VTP-LTH dịch
*
Một nửa dân tộc muốn thay đổi: Nhật Bản tranh luận về hiến pháp ḥa b́nh
05.02.2022,
Kể từ khi Thế chiến thứ II kết thúc, Nhật Bản chính thức không c̣n quân đội nữa, chỉ có "Lực lượng Pḥng vệ". Giờ đây, điều khoản hiến pháp quyết định điều này có vẻ như đang lung lay. Bởi v́: Nga là một trong những nước láng giềng gần nhất và Nga với cuộc tấn công vào Ukraine có thể là h́nh mẫu cho Trung Quốc.
°
Cuộc chiến xâm lược của Nga chống lại Ukraine đă làm sống lại cuộc thảo luận ở Nhật Bản về hiến pháp ḥa b́nh của đất nước. Trong Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền của Thủ tướng Fumio Kishida, những lời kêu gọi thay đổi hiến pháp 75 năm tuổi đang ngày càng gay gắt. Theo một cuộc khảo sát mới, tâm trạng của người dân đang bị phân rẽ. Theo "Điều 9 của Chủ nghĩa Ḥa b́nh": Nhật Bản vĩnh viễn từ bỏ chiến tranh như một chủ quyền độc lập của quốc gia và từ bỏ sự đe dọa hoặc sử dụng vũ lực như một phương tiện giải quyết tranh chấp quốc tế.
Hăng thông tấn Kyodo đă công bố một cuộc thăm ḍ vào hôm thứ Hai, theo đó 50% dân số hiện đang ủng hộ việc thay đổi Điều 9 - và 48% phản đối điều đó. Những người ủng hộ bản sửa đổi của cựu Thủ tướng cánh hữu Shinzo Abe cho rằng, hiến pháp này không phù hợp với một quốc gia độc lập, v́ nó do quân đội chiếm đóng Hoa Kỳ vào thời điểm đó áp đặt lên Nhật Bản. Họ muốn "Lực lượng Pḥng vệ" phải được biết đến như một quân đội. Trên thực tế, lâu nay Nhật Bản đă có một quân đội hiện đại.
Hiến pháp Nhật Bản có hiệu lực từ ngày 3 tháng 5 năm 1947 và không thay đổi cho đến ngày nay. "Ngày Hiến pháp" là một ngày nghỉ lễ. V́ ràng buộc vào hiến pháp mà Nhật Bản - không giống như Đức - không thể gửi vũ khí đến Ukraine. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên họ cung cấp các thiết bị trong quân đội của họ cho một bên tham chiến, bao gồm áo chống đạn và quần áo bảo vệ chống lại vũ khí hóa học. Trong chuyến thăm của Thủ tướng Olaf Scholz ở Tokyo vào tuần trước, cả hai nước đối tác G7 đă nhất trí hợp tác chặt chẽ hơn về cuộc chiến ở Ukraine.
Những người ủng hộ thay đổi hiến pháp cũng chỉ ra nguy cơ, giống như Nga đối với Ukraine, Trung Quốc có thể tấn công với Đài Loan dân chủ, một nước mà Bắc Kinh tuyên bố thuộc về họ. Thêm vào đó là mối đe dọa tên lửa của Triều Tiên. Việc sửa đổi hiến pháp cần có sự chấp thuận đa số (2/3) trong lưỡng viện của Quốc Hội, sau đó là một cuộc trưng cầu dân ư.
Ukraine đă chính thức đóng cửa 4 cảng biển thuộc biển Đen và biển Azov mà lực lượng Nga đă chiếm được, Bộ Nông nghiệp Ukraine cho biết hôm 2/5, theo Reuters.
Bộ Nông nghiệp Ukraine cho biết các cảng Mariupol, Berdiansk và Skadovsk trên Biển Azov và cảng Kherson trên Biển Đen đă bị đóng cửa “cho đến khi khôi phục quyền kiểm soát”.
Bộ này cho biết: “Việc áp dụng biện pháp này là do không thể phục vụ tàu và hành khách, thực hiện hàng hóa, vận tải và các hoạt động kinh tế liên quan khác, đảm bảo mức độ an toàn thích hợp của hàng hải”.
Tất cả các cảng biển của Ukraine đă bị đ́nh chỉ hoạt động do hậu quả của cuộc xâm lược của Nga từ cuối tháng Hai. Các lực lượng Nga đă chiếm được một số cảng và phong tỏa các cảng khác.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy hôm 2/5 cho biết Ukraine có thể mất hàng chục triệu tấn ngũ cốc do việc Nga kiểm soát hoạt động vận chuyển trên Biển Đen, gây ra một cuộc khủng hoảng lương thực sẽ ảnh hưởng đến châu Âu, châu Á và châu Phi.
Ông Zelenskiy nói trên chương tŕnh 60 Minutes của Australia: “Nga không cho tàu ra vào, họ đang kiểm soát Biển Đen”.
“Nga muốn phong tỏa hoàn toàn nền kinh tế của đất nước chúng tôi”.
Ukraine, một nước sản xuất nông nghiệp lớn, từng xuất khẩu hầu hết hàng hóa của ḿnh bằng đường biển nhưng đă buộc phải chuyển sang xuất khẩu bằng tàu hỏa qua biên giới phía Tây hoặc qua các cảng sông Danube nhỏ của nước này.
Chiến tranh ở Ukraine đặt ra câu hỏi về nguyên tắc: Thụy Sĩ vẫn có thể giữ thái độ trung lập hay không?
✳️ Đối với Thụy Sĩ, trung lập là một giá trị căn bản – bây giờ, liệu điều này có thay đổi do tác động của cuộc chiến Ukraine?
Tác giả Jan Dirk Herberman
*
Trung lập là một trong những trụ cột chính trị chủ yếu của Thụy Sĩ, từ hàng trăm năm nay. Nó c̣n được xem như một phần của đặc tính của người Thụy Sĩ và nó cho phép đất nước giàu có này tránh khỏi các cuộc xung đột.
Các chính trị gia trong Đảng Nhân dân cánh hữu Thụy Sĩ đặc biệt tôn vinh và đề cao sự trung lập như một đức tính cao quư mà về nguyên tắc, chỉ người Thụy Sĩ mới có khả năng làm được. “Thế giới cần một Thụy Sĩ trung lập,” nhà báo SVP và nghị sĩ Roger Köppel gần đây với tư cách là tác giả khách mời của tờ báo Neue Zürcher Zeitung (Thụy Sĩ) đă viết. Köppel giải thích: “Tính trung lập đ̣i hỏi sức mạnh và sự vững chắc.”
Nhưng trước cuộc chiến tranh xâm lược tàn khốc của Nga tại Ukraine, trước tội ác và những vụ thảm sát của quân đội điện Kremlin, sự trung lập của Thụy Sĩ đang chao đảo. Vào cuối tháng 2, sau nhiều lần cân nhắc, Thượng viện Liên bang đă quyết định thông qua các biện pháp trừng phạt của EU đối với Nga.
Nền chính trị hiện nay có nhiều đ̣i hỏi hơn về việc xem lại khái niệm của tính trung lập cứng ngắt, trong các cuộc xung đột. Trên hết, yêu cầu của nhà lănh đạo đảng "Die Mitte", Gerhard Pfister, cung cấp đạn do Thụy Sĩ sản xuất cho Ukraine thông qua Đức, đă thổi bùng cuộc tranh luận.
°
◼️ Chính phủ Thụy Sĩ cấm vận chuyển đạn
Die Mitte là đảng đang cầm quyền, được h́nh thành vào đầu năm 2021 thông qua sự hợp nhất của Đảng Nhân dân Dân chủ Thiên Chúa giáo và Đảng Dân chủ Dân sự. Bộ trưởng Quốc pḥng Viola Amherd cũng là đảng viên của Die Mitte.
Chủ tịch đảng Die Mitte hiện yêu cầu Thụy Sĩ phải hỗ trợ Ukraine tự vệ. Do chính phủ Thụy Sĩ cấm vận chuyển đạn nên nước này phải chịu trách nhiệm về việc “từ chối giúp đỡ”. Pfister được sự hậu thuẫn từ chính đảng Die Mitte của ông, từ Đảng Nhân dân Dân chủ Thiên Chúa giáo trước đây và từ các phương tiện truyền thông.
Các tờ báo của tập đoàn CH-Media nói về người Thụy Sĩ và sự trung lập của họ: “Nó tạo cho chúng ta một thói quen, ngồi trên chiếc ghế sofa ấm áp trong pḥng khách rồi khoái trá theo dơi sự việc.”
°
◼️ Các công ty quân bị Thụy Sĩ sản xuất hầu hết mọi thứ
Đặc biệt đạo đức giả khi từ chối Ukraine, mà phía sau đó lại cung cấp vũ khí cho các “sheikh ở Trung Đông”. Trên thực tế, các nhà sản xuất vũ khí của Thụy Sĩ cũng cung cấp sản phẩm của họ cho Saudi-Arabien (Ả Rập Xê-út), quốc gia đang tiến hành cuộc chiến giết chóc ở Yemen.
Thụy Sĩ có hầu hết mọi thứ mà Ukraine có thể cần trong cuộc chiến sinh tồn: xe tăng, xe bọc thép, hệ thống pḥng không, máy bay có người lái - không người lái và động cơ tương ứng, bom, ngư lôi, hỏa tiễn, phi đạn, chất nổ quân sự, nhiên liệu cũng như các dụng cụ đặc biệt như máy đo khoảng cách, thiết bị nh́n ban đêm hoặc thiết bị bảo vệ.
Các loại vũ khí và phụ kiện “Made in Switzerland” được xem là đắt tiền. Nhưng chúng nổi tiếng về chất lượng cao và độ tin cậy cao - xét cho cùng, quốc gia nhỏ bé này đứng thứ 14 trong số các nhà xuất khẩu vũ khí trên toàn thế giới vào năm 2020.
°
◼️ Quyết định của Đức khiến Thụy Sĩ chịu nhiều áp lực
Việc Đức quyết định cung cấp cho Ukraine các phương tiện pḥng không Gepard đă châm ng̣i nổ cho cuộc thảo luận của Thụy Sĩ về tính trung lập. V́ chính phủ liên bang Đức muốn cung cấp cả đạn cho người Ukraine nên Ban Thư kư Nhà nước Thụy Sĩ về các vấn đề kinh tế (Seco) đă nhận được hai yêu cầu của Đức. Đó là về việc chuyển đạn cho Ukraine, số đạn mà trước đó Đức đă nhận từ Thụy Sĩ.
“Một yêu cầu liên quan đến đạn 35mm cho xe tăng pḥng không Gepard. Yêu cầu khác th́ không có ǵ đặc biệt,” Seco giải thích trên báo Thụy Sĩ. Seco đă trả lời cả hai câu hỏi một cách tiêu cực dựa trên tính trung lập của Thụy Sĩ và “các tiêu chí từ chối bắt buộc của đạo luật về vật liệu chiến tranh của Thụy Sĩ”.
Seco khẳng định: Nước tiếp nhận - trong trường hợp này là Đức - đă từng cam kết không chuyển vật liệu chiến tranh nhận được từ Thụy Sĩ cho nước khác, nếu không có sự đồng ư trước của Thụy Sĩ. Nói cách khác: Bern nắm quyền phủ quyết.
Theo báo Neue Zürcher Zeitung (Thụy Sĩ), sự kiện này minh họa cho việc Thụy Sĩ gặp khó khăn như thế nào để có một thế đứng rơ ràng, khi đối diện với hành động xâm lược của Nga. “Ở xứ này, người ta thích chê bai chuyện người Đức dè dặt trong việc xuất khẩu vũ khí. Nhưng đồng thời, với lư do trung lập, người ta lại không muốn xuất khẩu bất kỳ vật liệu chiến tranh nào,” tờ báo Thụy Sĩ nói.
Bern trích dẫn Công ước La Hay (Den Haag) ngày 18 tháng 10 năm 1907, mà Thụy Sĩ đă kư kết, làm cơ sở pháp lư cho việc nói “Không” của họ. Nó liên quan đến quyền và nghĩa vụ của các cường quốc trung lập như Thụy Sĩ trong trường hợp xảy ra chiến tranh trên mặt đất.
°
◼️ Không được phép giao hàng cho một phía
Theo công ước này, một quốc gia trung lập phải đảm bảo đối xử b́nh đẳng với những kẻ tham chiến, trong việc xuất khẩu vũ khí. Theo đó, Thụy Sĩ không được đứng về một phía, chấp nhận việc chuyển giao đạn dược hoặc các thiết bị quân sự khác cho Ukraine. Thực vậy, theo thông tin của chính phủ, Thụy Sĩ đă không chấp thuận bất kỳ hoạt động xuất khẩu vũ khí nào sang Ukraine hoặc Nga trong bao nhiêu năm nay.
Vào tháng Ba, Tổng thống Thụy Sĩ Ignazio Cassis đă phải đối diện với công ước hiện hành La Hay. Trong chuyến thăm Warsaw của Casiss, Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki đă đề nghị mua vũ khí từ Thụy Sĩ, để gửi cho Ukraine.
Cassis lịch sự từ chối: “V́ tính trung lập, chúng tôi không thể chuyển giao vũ khí.” Tuy nhiên, suy cho cùng, Thượng viện Liên bang Thụy Sĩ vẫn có thể áp dụng “sự can thiệp pháp lư khẩn cấp” để gỡ bỏ quyền phủ quyết - nếu như họ muốn.
VTP-LTH dịch
Lynn Huỳnh
(VNTB) - Nhiều dư luận viên vào thế “việt vị” v́ đă từng lên án việc kêu gọi hỗ trợ nhân đạo tài chính cho Ukraine
Việt Nam sẽ hỗ trợ nhân đạo nửa triệu USD cho Ukraine.
Thông tin được đưa ra tại buổi gặp gỡ báo chí thông báo kết quả hội đàm giữa Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio ngày 1-5.
Theo đó, về t́nh h́nh Ukraine, hai bên khẳng định tôn trọng nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hiệp Quốc, nhất là các nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lănh thổ; quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các nước; không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế; kêu gọi các bên kiên tŕ thúc đẩy đối thoại, đàm phán để t́m giải pháp ḥa b́nh lâu dài.
Việt Nam đă bày tỏ quan điểm toàn diện về vấn đề nhân đạo tại Ukraine; sẵn sàng đóng góp tích cực cho các hoạt động cứu trợ nhân đạo, tiến tŕnh ngoại giao, đối thoại và đàm phán.
Trên tinh thần đó, Việt Nam sẽ hỗ trợ nhân đạo 500.000 USD cho Ukraine thông qua các tổ chức nhân đạo quốc tế.
Bản tin nói trên đă đẩy nhiều dư luận viên vào thế “việt vị” v́ họ đă từng lên án những ai đă và đang kêu gọi hỗ trợ nhân đạo về tài chính cho Ukraine. Lập luận phổ biến của nhóm dư luận viên ủng hộ cuộc chiến của Nga như đại tá quân đội Lê Thế Mẫu chẳng hạn, thường bám theo trục lập luận được “định hướng” như sau:
“Một vấn đề từ lâu dần trở thành quy luật trong chiến lược “Diễn biến ḥa b́nh” chống Việt Nam, đó là mỗi khi t́nh h́nh chính trị khu vực và thế giới biến động phức tạp th́ các thế lực thù địch, phản động, các phần tử cơ hội, bất măn chống đối lại “thừa nước đục thả câu”, “bới lông t́m vết”, tung ra những luận điệu phản tuyên truyền… nhằm chống phá sự nghiệp cách mạng của dân tộc Việt Nam.
Chiêu bài đó, đă và đang được thực hiện lại trong những ngày qua, khi chính trường thế giới liên tục dậy sóng trước những căng thẳng leo thang xoay quanh quan hệ giữa Nga và Ukraine mà điểm nút là khi Tổng thống Nga Putin phát động chiến dịch quân sự tại Ukraine (24/02/2022).
Trên các trang mạng, diễn đàn, tài khoản mạng xă hội của các tổ chức, cá nhân thù địch, chống đối liên tục đăng tải tin, bài có nội dung phê phán, xuyên tạc đường lối, chủ trương, chính sách của Việt Nam trong quan điểm, cách nh́n nhận, ứng xử trước các vấn đề liên quan đến xung đột giữa Nga và Ukraine… từ đó hướng dư luận trong và ngoài nước hiểu sai lệch về Việt Nam” – trích tài liệu phục vụ tuyên truyền của cơ quan Tuyên giáo.
Với “định hướng” trên, trong một bài viết trên fanpage cùng tên của đại tá Lê Thế Mẫu liên tục có nội dung tương tự như sau (trích):
“Có hay không chủ nghĩa phát xít mới hay quốc xă mới ở Ukraina?
Vừa qua, khi nhận định về mục tiêu “phát xít hóa” của chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraina, trên facebook có nhiều ư kiến cho rằng Moscow “bịa ra nguy cơ chủ nghĩa phát xít mới ở Ukraina” để mượn cơ đó “xâm lược Ukraina”.
Tôi nghĩ, một số người do thiếu thông tin, hoặc v́ động cơ nào đó, nên có ư kiến như vậy. Tuy nhiên, tôi rất ngạc nhiên là có một số bạn bè của tôi từng được học hành rất bài bản, có tŕnh độ, lại cũng đă từng học ở Nga, cũng có ư kiến như vậy.
Tôi cũng xin chia sẻ thêm: tôi đă từng học đại học ở Kharkov (Ukraina), có nhiều thầy giáo cũ và bạn bè ở đó. V́ thế, tôi rất buồn là nhà nước Ukraina hiện nay đă trở thành công cụ cho một số thế lực sử dụng để chống phá Nga và đây là nguyên nhân sâu xa dẫn đến t́nh h́nh khủng hoảng như hiện nay” (dừng trích).
Dễ thấy rằng các nội dung như trích dẫn ở trên đă hoàn toàn đi ngược lại với thông tin được đưa ra tại buổi gặp gỡ báo chí thông báo kết quả hội đàm giữa Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio ngày 1-5.
Liệu đây có phải là “ḍi trong xương ḍi ra” của Đảng Cộng sản Việt Nam?
Đệ nhất phu nhân Jill Biden sẽ thăm Romania và Slovakia từ ngày 5 đến 9 tháng 5 để gặp gỡ các binh sĩ và nhân viên ṭa đại sứ Hoa Kỳ, cha mẹ và trẻ em Ukraine phải di tản khỏi đất nước, cũng như nhân viên cứu trợ nhân đạo và giáo viên.
Theo Reuters, vào Chủ nhật (ngày 8 tháng 5), Ngày của Mẹ ở Hoa Kỳ, bà Biden sẽ gặp gỡ những bà mẹ và trẻ em Ukraine, những người đă buộc phải rời bỏ đất nước v́ cuộc xâm lăng của Nga. Bên cạnh đó, bà Biden sẽ gặp gỡ các quân nhân Hoa Kỳ tại căn cứ không quân Mihail Kogalniceau ở Romania vào ngày 6 tháng 5, trước khi đến Bucharest để gặp gỡ giới chức chính phủ Romania, nhân viên ṭa đại sứ Hoa Kỳ, nhân viên cứu trợ nhân đạo và giáo viên làm việc với trẻ em Ukraine di tản.
Trong hai ngày cuối tuần, 30/4 và 01/5/2022, có thông tin về việc quân đội Ukraina gia tăng các hoạt động đánh phá những cơ sở quân sự của Nga ngay trên lănh thổ Nga. Quân đội Ukraina thông báo tiêu diệt được hai tầu tuần tra Nga ngoài khơi Biển Đen, trong khi đà tiến của quân Nga tại Donbass vẫn chậm.
Trong đêm qua rạng sáng hôm nay, 02/05, Belgorod, thành phố của Nga giáp biên với Ukraina, đă bị rung chuyển bởi hai vụ nổ lớn. Hăng thông tấn TASS của Nga dẫn lời thống đốc vùng Viacheslav Gladkov khẳng định không có thiệt hại và thương vong nào. Nhiều đoạn video được chia sẻ trên mạng xă hội Twitter dường như cho đấy là drone của Ukraina bay trên không phận Belgorod. Những đoạn video này c̣n cho thấy h́nh ảnh triển khai cả pháo pḥng không. Tuy nhiên AFP lưu ư chưa thể xác định tính xác thực của những video này.
Hôm thứ Bảy, 30/04/2022, một loạt các vụ nổ cũng đă xảy ra ở Belgorod, nhắm vào nhiều cơ sở quân sự của Nga, sau một vụ nhiều binh sĩ Ukraina đột nhập lănh thổ Nga. Cùng ngày, thống đốc vùng Koursk, một vùng biên giới khác, cũng tố cáo Ukraina có hành động phá hoại khi cho đánh sập một cây cầu đường sắt.
Tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraina, Valeriy Zaluzhniy, trên mạng Telegram hôm nay cho biết « hai tầu tuần tra của Nga lớp Raptor đă bị thiết bị bay điều khiển từ xa Bayraktar TB-2 phá hủy gần đảo Rắn » tại vùng Biển Đen. Thông tin này hiện vẫn chưa được phía Nga xác nhận.
Báo Pháp Le Figaro lưu ư, tầu chiến lớp Raptor của Nga tuy nhỏ so với soái hạm Moskva mà Ukraina khẳng định đă đánh ch́m, lại là loại tầu chiến rất hiện đại do được chế tạo trong những năm 2010. Từ nhiều ngày qua, quân đội Ukraina thông báo đă phá hủy thành công nhiều mục tiêu quân sự của Nga tại đảo Rắn chiến lược, đă bị quân Nga chiếm được ngay từ những ngày đầu của chiến dịch quân sự.
Về diễn biến chiến sự vùng Donbass, theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh ( Institute for the study of war ), quân Nga vẫn chưa chọc thủng được tuyến pḥng thủ của Ukraina nằm dọc theo chiến tuyến phía đông, mặc dù đă mở các cuộc tấn công liên tục. Thất bại liên tiếp của Nga trong việc đánh chiếm các ngôi làng như Zolote và Vilne cho thấy các vị trí của Ukraina đă được củng cố chặt chẽ trước khi nổ ra cuộc chiến xâm lược của Nga.
Viện nghiên cứu của Mỹ c̣n cho rằng lực lượng Ukraina dường như đă tấn công một sở chỉ huy ở Izioum hôm 30/4, làm thiệt mạng một tướng Nga, Andrei Simonov, cùng nhiều sĩ quan khác. Theo một quan chức cao cấp bộ Quốc Pḥng Mỹ, tổng tham mưu trưởng Quân Đội Nga, tướng Valery Gerasimov, đă có mặt tại sở chỉ huy của quân Nga tại Izium, và đă trở về Nga, trước cuộc tấn công của Ukraina.
Trong khi đó, chiến dịch sơ tán thường dân trú ẩn tại nhà máy luyện kim Azovstal vẫn được tiếp tục. Tổng thống Ukraina, Volodymyr Zelensky hôm nay cho biết khoảng 100 người đầu tiên đă được đưa về vùng lănh thổ do Ukraina kiểm soát. Liên Hiệp Quốc xác nhận chiến dịch được bắt đầu từ hôm thứ Bảy 30/4 dưới sự phối hợp giữa Nga, Ukraina và Ủy Ban Chữ Thập Đỏ Quốc Tế (CICR).
Các báo cáo chưa được xác nhận, từ nhiều nguồn khác nhau ở Ukraine và Nga, cho rằng Trung tướng Trevor Cadieu của Lực lượng Canada đă bị Lực lượng Nga bắt giữ ở Mariupol. Việc bắt giữ anh ta xảy ra khi anh ta đang cố gắng thoát khỏi cơ sở Azovstal bị bao vây, thông qua một đường ống thoát nước.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">💥Unconfirmed reports, from various sources in Ukraine and Russia, suggest that Canadian Forces Lt. General Trevor Cadieu has been captured by Russian Forces in Mariupol. His capture occurred while he was attempting to escape the encircled Azovstal facility, through a sewer pipe. <a href="https://t.co/Rs9VqZxvRr">pic.twitter.com/Rs9VqZxvRr</a></p>— Nixin Wolf (@NixinWolf) <a href="https://twitter.com/NixinWolf/status/1520919665417109504? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Vào ngày 21/4, Bộ Quốc pḥng Canada thông báo Trung tướng Trevor Cadieu, Tư lệnh Lục quân với kinh nghiệm chỉ huy phong phú và 30 năm kinh nghiệm trong quân đội, đă xuất ngũ vào ngày 5/4.
BẢN TIN CHIẾN SỰ CỦA BỘ TỔNG THAM MƯU CÁC LỰC LƯỢNG VŨ TRANG UKRAINE ĐẾN 06.00 2/5/2022
Ngày thứ Sáu mươi tám cuộc chiến đấu anh hùng của nhân dân Ukraine trước sự xâm lược của quân đội Liên bang Nga đă bắt đầu.
Kẻ thù tiếp tục tiến hành các cuộc xâm lược vũ trang toàn diện chống lại Ukraine và các hoạt động tấn công ở Vùng tác chiến phía Đông.
Quân Nga xâm lược chịu tổn thất lớn nhất (trong ngày qua) trên hướng Izyum. Trên hướng Izyum, địch cố gắng tiến hành các hoạt động tấn công, không thành công và bị tổn thất về nhân lực và trang thiết bị.
Để tăng nhịp độ của chiến dịch tấn công, Bộ chỉ huy các lực lượng vũ trang Liên bang Nga tiếp tục thực hiện các biện pháp nhằm tăng cường tiềm lực tấn công của quân đội ḿnh. Các vũ khí và thiết bị quân sự được đưa ra khỏi kho ở các Quân khu phía Tây, Trung ương, và phía Đông và Hạm đội phương Bắc được chuyển đến khu vực biên giới với Ukraine bằng đường sắt.
Có một mối đe dọa rằng kẻ thù sẽ thực hiện các cuộc tấn công tên lửa vào cơ sở hạ tầng quân sự và dân sự trên khắp Ukraine từ lănh thổ của Cộng ḥa Belarus, cũng như các hành động khiêu khích của đối phương trên khu vực quy định của biên giới quốc gia Ukraine.
Trên hướng Siversky, các đơn vị Nga bắn vào các vị trí của quân ta gần làng Senkivka từ lănh thổ vùng Bryansk. Để làm rơ vị trí của quân ta trên hướng Sumy, địch tiến hành trinh sát đường không bằng UAV.
Trên hướng Slobozhansky, đối phương tiếp tục thực hiện các cuộc không kích và nă pháo vào Kharkiv. Những người chiếm đóng đang tiến hành các hoạt động tấn công trên các hướng Izium – Barvinkove và Izyum – Slovyansk. Nhóm tiến công của địch tiếp tục tăng cường. Có tới 300 vũ khí và trang thiết bị quân sự đă được chuyển đến một số khu vực nhất định, và khoảng một ngh́n người được huy động đă đến từ các vùng lănh thổ tạm thời bị chiếm đóng như Donetsk và Luhansk.
Để yểm hộ lực lượng không quân đang tiến công trong 4 khu vực đă định, địch triển khai hai sư đoàn tên lửa pḥng không trang bị Buk-M2 (SA-17 “Grizzly”) và Tor-M (SA-15 “Gauntlet”).
Trên các hướng Donetsk và Tavriya, các nhóm quân địch đang tiến hành các hoạt động tích cực dọc theo toàn bộ phần của tuyến liên lạc. Địch đang cố gắng tiến hành các cuộc không kích và bắn pháo vào các vị trí của quân ta.
Theo hướng Lyman, kẻ thù đang tiến theo hướng Krymka và Oleksandrivka.
Theo hướng Popasna, quân chiếm đóng đang thực hiện các hoạt động tấn công theo hướng Novotoshkivske – Orikhove và chúng cố định lực lượng trên các giới tuyến đă đạt được. Nhằm ngăn chặn sự cơ động của lực lượng và phương tiện Ukraine, chúng đang tổ chức phong tỏa ở một số khu vực nhất định.
Trên hướng Kurakhiv, được sự yểm trợ của pháo binh, địch đang muốn chọc thủng tuyến pḥng thủ của các đơn vị ta trên hướng Olenivka – Novomykhailivka.
Trên hướng Nam Buh, địch đang đánh chiếm biên giới hành chính của phủ Kherson để tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc tấn công vào các thành phố Mykolayiv và Kryvyi Rih.
Những nỗ lực chính của những người chiếm đóng tập trung vào hướng Kryvyi Rih. Họ nă pháo vào các vị trí của đơn vị chúng tôi ở các quận Tavriysky, Osokorivka, Trudolyubivka và Knyazivka.
Trên hướng Mykolayiv, kẻ thù tiến hành tập hợp lại các sư đoàn.
Để làm rơ t́nh h́nh và xác định vị trí của các đơn vị ta, địch đă tiến hành trinh sát đường không với sự tham gia của các UAV ở phía đông Mykolayiv và phía tây bắc vùng Kherson.
Chỉ riêng tại các điểm pḥng thủ khu vực Donetsk và Luhansk, 9 cuộc tấn công của địch đă bị đẩy lùi trong 24 giờ qua, 8 xe tăng, 1 hệ thống pháo binh, 24 đơn vị xe bọc thép chiến đấu, 1 xe đặc biệt và 5 xe (trong đó có 2 xe tăng) đă bị phá hủy.
Theo hướng Slobozhansky, kẻ thù bắn súng cối vào các vị trí của Lực lượng Pḥng vệ trong khu vực định cư của Udy và Prudyanka. Những người chiếm đóng cũng bị thương vong trong chiến đấu ở khu vực làng Stary Saltiv.
Trên các hướng Donetsk và Tavriya, kẻ thù cố gắng thiết lập toàn quyền kiểm soát các khu định cư của Rubizhne và Popasna, nhưng không thành công và bị tổn thất.
Bọn chúng cũng đă tấn công các khu định cư của Ozerne và Marinka không thành công. Kẻ thù cũng bị tổn thất trong khu vực định cư của Vremivka và Zelene Pole.
Ngày hôm trước, các đơn vị pḥng không đă bắn trúng 9 mục tiêu trên không: 2 máy bay Su-25 và 7 UAV.
Thường dân đă được di tản vào hôm Chủ nhật, 1 tháng 5, từ các căn hầm trú ẩn trong nhà máy thép Azovstal của Mariupol, sau khi Liên Hiệp Quốc và Hội Hồng thập tự quốc tế dẫn đầu một thỏa thuận để giảm bớt thách thức của cuộc bao vây tàn phá nhất trong cuộc chiến Ukraine.
Theo Reuters đưa tin, các lực lượng Nga đă tấn công thành phố cảng trong gần hai tháng, biến Mariupol thành vùng đất hoang với số người chết không xác định, và hàng ngàn người cố gắng sống sót mà không có nước, hệ thống vệ sinh hoặc thực phẩm. Thành phố này đang nằm dưới sự kiểm soát của Nga, nhưng một số chiến binh và thường dân đă trú ẩn dưới ḷng đất trong các công tŕnh Azovstal – nhà máy rộng lớn từ thời Liên Xô được thành lập dưới thời Josef Stalin và được thiết kế với một mê cung hầm trú ẩn và đường hầm để cầm cự khi bị tấn công.
Zelensky nói rằng tên lửa của Nga đă bắn trúng một kư túc xá ở Odessa.
“Ở Odessa, một cậu bé 14 tuổi thiệt mạng, một cô gái 17 tuổi bị thương. Cái này là cái ǵ? Để làm ǵ? Làm thế nào mà những đứa trẻ và kư túc xá này lại đe dọa Nga? ” Zelensky nói.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">⚡️Zelensky says Russian missile hit a dormitory in Odesa.<br><br>“In Odesa, a 14-year-old boy was killed, a 17-year-old girl was injured. What is this? What for? How did these kids and this dormitory threaten Russia?” said Zelensky.<br><br>Video: State Emergency Service <a href="https://t.co/JrkcADlXai">pic.twitter.com/JrkcADlXai</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1521231646770577411? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">These are the indicative estimates of Russia’s combat losses as of May 2, according to the Armed Forces of Ukraine. <a href="https://t.co/4vVg3NWD5P">pic.twitter.com/4vVg3NWD5P</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1521035338248077312? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Nhiều tiếng nổ hơn được nghe thấy ở vùng Belgorod của Nga.
Một loạt vụ nổ cũng được đưa tin trên một kênh Telegram địa phương.
****
Vương quốc Anh Thủ tướng Boris Johnson ngày 2/5 cho biết Anh sẽ cung cấp 375 triệu USD viện trợ quân sự cho Ukraine, bên cạnh 250 triệu USD mà họ đă cung cấp cho đến nay.
Khoản viện trợ sẽ bao gồm thiết bị tác chiến điện tử và hệ thống radar.
****
Việc sơ tán khỏi Mariupol sẽ tiếp tục vào ngày 3 tháng 5.
Với sự hỗ trợ của LHQ và Hội Chữ thập đỏ, chính phủ Ukraine sẽ tiếp tục sơ tán dân thường khỏi Mariupol vào ngày 3/5, bắt đầu từ 7h sáng giờ địa phương, Hội đồng thành phố Mariupol cho biết.
****
Tài liệu của Liên hợp quốc ít nhất 6.469 thường dân thương vong ở Ukraine do chiến tranh của Nga.
Theo cơ quan nhân quyền của LHQ, tính đến nửa đêm ngày 1/5, cuộc chiến toàn diện của Nga chống Ukraine đă khiến 3.153 dân thường thiệt mạng và 3.316 người bị thương kể từ ngày 24/2.
****
Thụy Điển mở lại đại sứ quán tại Kyiv vào ngày 4/5.
Bộ trưởng Ngoại giao Thụy Điển Ann Linde đă viết.
****
Đại sứ Hoa Kỳ: Nga sáp nhập các khu vực Donetsk, Luhansk bị chiếm đóng vào giữa tháng Năm.
Theo U.S. Đại sứ tại OSCE Michael Carpenter, Washington có thông tin t́nh báo “rất đáng tin cậy” rằng Nga sẽ tổ chức một cuộc “trưng cầu dân ư” giả để chiếm lănh thổ Ukraine.
****
Thư kư Hội đồng Bảo an: Chính quyền Hungary đă biết trước về cuộc xâm lược toàn diện của Nga.
Thư kư NSDC Oleksiy Danilov nói rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin đă chia sẻ kế hoạch phát động một cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine với chính quyền Hungary.
****
Đức sẵn sàng ủng hộ cấm vận dầu mỏ của Nga.
Bộ trưởng Tài chính Đức Christian Lindner cho biết đất nước của ông sẽ đồng ư với lệnh cấm của EU đối với dầu của Nga, bất chấp thực tế là giá nhiên liệu có thể tăng.
****
Bộ Tổng tham mưu: Quân đội Nga đang tấn công ở các vùng Kharkiv, Luhansk, Kherson.
Theo Lực lượng vũ trang Ukraine, quân đội Nga đang cố gắng giành quyền kiểm soát các thị trấn Luhansk Oblast của Rubizhne và Popasna và giành toàn quyền kiểm soát khu vực.
***
Quân đội Nga cũng đang đẩy mạnh từ Izyum, Kharkiv Oblast, về phía nam tới Donetsk Oblast.
Ở phía nam Kherson Oblast, Nga cũng đang nỗ lực đánh chiếm toàn bộ khu vực.
****
Bloomberg: Cảng Hà Lan từ chối dỡ hàng tàu chở nhiên liệu của Nga.
Các nhân viên của một bến tàu Hà Lan đă từ chối dỡ hàng một tàu chở dầu Sunny Liger chở khoảng 60.000 tấn dầu diesel từ cảng Primorsk của Nga, Bloomberg đưa tin.
****
Thứ trưởng Bộ Quốc pḥng: Ukraine giành lại quyền kiểm soát Ruska Lozova ở Kharkiv Oblast bất chấp ‘leo thang và tổn thất’.
Hanna Maliar báo cáo vào ngày 2 tháng 5 rằng Lực lượng vũ trang của Ukraine cuối cùng đă giải phóng Ruska Lozova cùng với một số ngôi làng khác ở Kharkiv Oblast.
****
Ukraine xác định nghi phạm đầu tiên trong vụ thảm sát ở Bucha.
Sergey Kolotsey, chỉ huy một đơn vị Vệ binh Quốc gia Nga bị cáo buộc đă giết 4 người đàn ông không vũ trang vào ngày 18/3 và tra tấn một dân thường khác vào ngày 29/3, theo Tổng công tố Iryna Venediktova.
****
Ukraine nhận được 495 triệu euro từ Ngân hàng Thế giới.
Bộ Tài chính báo cáo vào ngày 2 tháng 5 rằng Ukraine đă nhận được khoản hỗ trợ không hoàn lại 495 triệu euro từ Quỹ Ủy thác các nhà tài trợ của Ngân hàng Thế giới để chi cho các nhu cầu xă hội, nhân đạo và chăm sóc sức khỏe, cũng như giúp đỡ các IDP.
****
Cảnh sát: Người Nga đă giết ít nhất 1.202 thường dân ở Kyiv Oblast.
280 người trong số họ vẫn chưa được xác định. Trong khi đó, Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) báo cáo rằng họ đă xác định được gần 900 người Nga đă phạm tội ác với dân thường ở Kyiv Oblast.
****
Theo ước tính của Tổng thống Zelensky, cuộc chiến của Nga đă khiến 3.000 binh sĩ Ukraine thiệt mạng.
****
Quân đội Ukraine phá hủy 2 tàu tuần tra của Nga ở Biển Đen.
Tổng tư lệnh Ukraine Valerii Zaluzhnyi cho biết các tàu tuần tra lớp Raptor đă bị tiêu diệt bằng máy bay không người lái Bayraktar do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất gần đảo Zmiinyi (Rắn) vào rạng sáng ngày 2/5.
M777 Howitzers di chuyển đến Ukraine trên một C-17 Globemaster III
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">.<a href="https://twitter.com/USMC?ref_src=twsrc%5 Etfw">@USMC</a> and <a href="https://twitter.com/usairforce?ref_src=t wsrc%5Etfw">@usairforce</a> personnel load M777 Howitzers bound for 🇺🇦 Ukraine onto a C-17 Globemaster III at <a href="https://twitter.com/March_ARB?ref_src=tw src%5Etfw">@March_ARB</a> in April 2022. <a href="https://t.co/lJfYPMLO4c">pic.twitter.com/lJfYPMLO4c</a></p>— Department of Defense 🇺🇸 (@DeptofDefense) <a href="https://twitter.com/DeptofDefense/status/1521121246649405440? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Ukraine đă đăng một đoạn video cho thấy TB2 UCAV tấn công hai tàu tấn công nhanh Raptor của Nga gần Đảo Rắn.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Ukraine posted a video reportedly showing TB2 UCAV strikes on two Russian Raptor fast-attack craft near Snake Island. The date on the HUD indicates it was from this morning.<a href="https://t.co/6IUfCc4YJT">https://t.co/6IUfCc4YJT</a> <a href="https://t.co/i9gKwUYm2o">pic.twitter.com/i9gKwUYm2o</a></p>— Rob Lee (@RALee85) <a href="https://twitter.com/RALee85/status/1521024978455572481? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Quyết định gia nhập NATO sẽ được đưa ra theo lộ tŕnh hai bước vào ngày 12/5, với việc Tổng thống Phần Lan tuyên bố chấp thuận cho nước này tham gia NATO và sau đó Quốc hội sẽ phê chuẩn.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Finland will decide to apply for NATO membership on May 12, says Iltalehti newspaper <a href="https://t.co/KoJTV60hSF">https://t.co/KoJTV60hSF</a> <a href="https://t.co/DwxC0PGw91">pic.twitter.com/DwxC0PGw91</a></p>— Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1521025468128010240? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Theo Reuters, báo Iltalehti của Phần Lan tối 1/5 dẫn các nguồn giấu tên của chính phủ cho hay nước này sẽ quyết định nộp đơn xin gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) vào ngày 12/5 tới.
Quyết định gia nhập NATO sẽ được đưa ra theo lộ tŕnh hai bước vào ngày 12/5, với việc Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto trước tiên tuyên bố chấp thuận cho nước láng giềng Bắc Âu của Nga tham gia liên minh quân sự phương Tây, sau đó các nhóm nghị sỹ trong Quốc hội sẽ phê chuẩn việc này.
Theo Hiến pháp Phần Lan, tổng thống điều hành chính sách đối ngoại và an ninh với sự phối hợp của chính phủ. Quyết định trên sẽ được xác định trong cuộc họp giữa tổng thống và các bộ trưởng chủ chốt của chính phủ Đan Mạch sau khi có thông báo ban đầu của tổng thống và quốc hội.
Trước đó, tờ Iltalehti cũng cho biết các nhà lănh đạo của Phần Lan và Thụy Điển dự kiến gặp nhau vào ngày 16/5 và sau đó công khai ư định xin gia nhập liên minh.
Bộ trưởng Ngoại giao Phần Lan Pekka Haavisto từ chối b́nh luận, nhưng nhắc lại ông muốn Phần Lan và Thụy Điển đưa ra những lựa chọn tương tự.
Trong khi đó, nhật báo Thụy Điển Aftonbladet trích dẫn các nguồn tin thân cận với Chính phủ Thụy Điển cho biết Mỹ và Anh đă hứa với Thụy Điển tăng cường hiện diện quân sự, tập trận rộng răi hơn và hỗ trợ chính trị "mạnh mẽ" từ các nước của NATO trong trường hợp quy tŕnh ứng viên khả thi.
Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Thụy Điển từ chối b́nh luận về các bài báo trên.
Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin trong chuyến thăm người đồng cấp Thụy Điển Magdalena Andersson cách đây 2 tuần cho biết mong muốn Phần Lan sẽ đưa ra quyết định về việc xin gia nhập NATO trong những tuần tới.
Stockholm hiện đang tiến hành xem xét lại chính sách an ninh của ḿnh, bao gồm ư kiến về khả năng trở thành thành viên NATO. Kết quả dự kiến sẽ được công bố vào giữa tháng Năm.
Ngoài ra, Đảng Dân chủ Xă hội Thụy Điển cầm quyền cũng đang xem xét lại sự phản đối lâu dài của họ đối với tư cách thành viên NATO. Dự kiến sẽ có kết quả chậm nhất vào ngày 24/5.
Súng cối của Lữ đoàn cơ giới số 30 của Ukraine phá hủy một kho đạn của Nga.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Ukraine’s 30th Mechanized Brigade mortars destroy a Russian munitions depot. <br>This background music tho. <a href="https://t.co/9c0BvMFcwO">pic.twitter.com/9c0BvMFcwO</a></p>— Illia Ponomarenko 🇺🇦 (@IAPonomarenko) <a href="https://twitter.com/IAPonomarenko/status/1521140074028621825? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Ukraine đă công bố đoạn video đầu tiên cho thế giới thấy một số trong số 236 xe tăng T-72M1 do Ba Lan viện trợ cho Ukraine.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Ukraine has released its first video showing the world some of the 236 T-72M1 tanks donated to Ukraine by Poland.<br><br>They are now arriving at the frontlines of the Battle of the Donbas and just might tip the scale in favor of the Ukrainian Army. <a href="https://t.co/wTQ9Yhu8PY">pic.twitter.com/wTQ9Yhu8PY</a></p>— Visegrád 24 (@visegrad24) <a href="https://twitter.com/visegrad24/status/1521040691241136128? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">"I respect pacifism," said <br>German Chancellor Olaf Scholz during a May Day rally, "but it must seem cynical to the citizens of Ukraine to be told to fight back against Putin's aggression without weapons."<a href="https://t.co/TfLBesDQPM">pic.twitter.com/TfLBesDQPM</a></p>— DW News (@dwnews) <a href="https://twitter.com/dwnews/status/1521061684542124033? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Những tin đồn về cái chết của các viking Đan Mạch chiến đấu cho Ukraine chống lại Nga một lần nữa được chứng minh là sai.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The rumors about the deaths of the Danish vikings fighting for Ukraine against Russia have once again proved to be wrong. <br><br>🇩🇰🇺🇦<a href="https://t.co/X37rqBhBBF">pic.twitter.com/X37rqBhBBF</a></p>— Visegrád 24 (@visegrad24) <a href="https://twitter.com/visegrad24/status/1521158305258815489? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Thủ tướng Đức Olaf Scholz nói rằng ông sẽ không đến thăm Zelensky ở Kyiv v́ Ukraine đă không cho phép Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier đến đó vài tuần trước.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">German Chancellor Olaf Scholz says that he won’t visit Zelensky in Kyiv because Ukraine didn’t allow the German President Frank-Walter Steinmeier to go there a few weeks ago.<br><br>Just go there & bring some heavy weapons with you Mr Scholz. <br><br>Don’t play hurt. <a href="https://t.co/IRBGLMgiJP">pic.twitter.com/IRBGLMgiJP</a></p>— Visegrád 24 (@visegrad24) <a href="https://twitter.com/visegrad24/status/1521189069761527808? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Cháy rừng ở Siberia.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Massive forest fires in Siberia right now.<br><br>Maybe it would be better for Russia to focus on more productive things than getting bogged down in a bloody war in Ukraine? <a href="https://t.co/omUd5sOsFs">pic.twitter.com/omUd5sOsFs</a></p>— Visegrád 24 (@visegrad24) <a href="https://twitter.com/visegrad24/status/1521102726939262978? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Thường dân đă được sơ tán khỏi các boong-ke của các công tŕnh thép Azovstal ở Mariupol sau khi Liên hợp quốc và Hội Chữ thập đỏ quốc tế dẫn đầu một thỏa thuận của cuộc bao vây tàn khốc nhất trong chiến tranh ở Ukraine
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Civilians were evacuated from the bunkers of Mariupol's Azovstal steel works after the United Nations and the International Red Cross led a deal to ease the ordeal of the most destructive siege of the war in Ukraine <a href="https://t.co/t95s9OUjxv">https://t.co/t95s9OUjxv</a> <a href="https://t.co/QIYLzpsQLx">pic.twitter.com/QIYLzpsQLx</a></p>— Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1521181474157957122? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Nga đang đánh vào kho dự trữ ngũ cốc và lương thực khác của Ukraine. Đoạn video này cho thấy cách tên lửa của đối phương bắn trúng thang máy và một nhà kho chứa ngũ cốc ở vùng Dnipropetrovsk.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Russia is hitting Ukrainian stocks of grain and other food. This video shows how the enemy missile hit an elevator and a warehouse with grains in the Dnipropetrovsk region. As the world cries out about famine over the war in <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a>, <a href="https://twitter.com/hashtag/Russia?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Russia</a> is causing that famine. <br>Follow me++ <a href="https://t.co/weRJW63lnB">pic.twitter.com/weRJW63lnB</a></p>— kiran joshi (100% Follow Back) (@kiranjoshi235) <a href="https://twitter.com/kiranjoshi235/status/1521048787262746624? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Tại nhà ga ở Stuttgart, Đức, một lô thiết bị quân sự gồm pháo tự hành Pzh 2000 và MLRS m270 của Mỹ đă sẵn sàng được chuyển tới Ukraine
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">🇩🇪At the railway station in Stuttgart, Germany, a batch of military equipment of self-propelled guns Pzh 2000 and the American MLRS m270 are ready to be sent to Ukraine <a href="https://t.co/5vuDOZ9q56">pic.twitter.com/5vuDOZ9q56</a></p>— Daniel G (@DanielG04963186) <a href="https://twitter.com/DanielG04963186/status/1520987802447589377? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Land lease in action, goes by car ... Ukraine is waiting!<a href="https://twitter.com/hashtag/OpenWorld?src=hash&r ef_src=twsrc%5Etfw">#OpenWorld</a><a href="https://twitter.com/hashtag/openworldinfo?src=ha sh&ref_src=twsrc%5Et fw">#openworldinfo</a> <a href="https://t.co/s25ta5ixF5">pic.twitter.com/s25ta5ixF5</a></p>— Open World / OpenWorld.Info (@OpenWorld_info) <a href="https://twitter.com/OpenWorld_info/status/1521069298021806081? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Người dân trên khắp Ukraine đang đến thăm các nghĩa trang để tưởng nhớ những người đă khuất. Ukraine đánh dấu ngày kỷ niệm một tuần sau Lễ Phục sinh.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">People across Ukraine are visiting cemeteries to remember the dead. Ukraine marks the commemoration day a week after Easter.<a href="https://twitter.com/hashtag/UkraineRussia?src=ha sh&ref_src=twsrc%5Et fw">#UkraineRussia</a> <a href="https://t.co/qmf3OAet0C">pic.twitter.com/qmf3OAet0C</a></p>— NoComment (@nocomment) <a href="https://twitter.com/nocomment/status/1521059206891200512? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/Russia?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Russia</a> in <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> in a nutshell.<br><br>Same goes for its merry band of Twitter trolls.<br><br>Glory to <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> ✊🏻🇺🇦 <a href="https://t.co/u7t2rJM3kQ">pic.twitter.com/u7t2rJM3kQ</a></p>— Canadian Ukrainian Volunteer 🇺🇦🇨🇦✊🏻 (@CanadianUkrain1) <a href="https://twitter.com/CanadianUkrain1/status/1521098347246809088? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Sarah Cook, “The CCP’s Ukraine War Propaganda,” The Diplomat
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Đảng và Nhà nước Trung Quốc đang sử dụng hộp công cụ kiểm soát thông tin phong phú của ḿnh để lan truyền phiên bản quan điểm của họ về cuộc xâm lược của Nga.
Bộ máy kiểm soát thông tin khổng lồ của Trung Quốc thường tập trung vào việc bóp méo thông tin mà các công dân Trung Quốc có thể tiếp cận về đất nước ḿnh, trong khi các thông tin liên quan đến nước ngoài chỉ có tầm quan trọng thứ yếu. Tuy nhiên, trong bảy tuần qua, quyết định rơ ràng của các lănh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đứng về phía Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc xâm lược vô cớ vào Ukraine đă thúc đẩy một chiến dịch toàn diện nhằm định h́nh dư luận và các cuộc thảo luận về các sự kiện đang diễn ra cách xa hàng ngh́n dặm.
Sâu trong hộp công cụ kiểm soát thông tin của ĐCSTQ, có ba chiến thuật dường như đang đóng vai tṛ lớn trong chiến dịch này: các phương tiện truyền thông nhà nước lặp lại các tin tức thất thiệt từ phía Nga, thao túng các hashtag và chủ đề thịnh hành trên mạng xă hội, và kiểm duyệt các quan điểm và nguồn thông tin thay thế.
Nỗ lực này đă xây dựng thành công một bức tường cô lập Trung Quốc, khiến cho độc giả tin tức của nước này chỉ có thể tiếp cận một phiên bản duy nhất của một trong những sự kiện địa chính trị quan trọng nhất thế kỷ này, khác hẳn với phiên bản được giới thiệu đến các nhóm dân cư khác trên thế giới.
MỘT CHIẾN LƯỢC BA MŨI NHỌN NHẰM BÓP MÉO THỰC TẾ
Trong những tuần kể từ khi Putin xâm lược Ukraine, ba trong số các hăng truyền thông nhà nước của Trung Quốc – cơ quan ngôn luận của ĐCSTQ, tờ Nhân dân Nhật báo; Đài truyền h́nh Trung ương Trung Quốc (CCTV); và ṭa soạn dân tộc chủ nghĩa, tờ Hoàn cầu Thời báo – đă đặc biệt tích cực phát sóng các thông tin tuyên truyền của nhà nước Nga cho cư dân Trung Quốc. Thay v́ chỉ đơn giản quảng bá các quan điểm hoặc tuyên bố chính thức của Moscow, các kênh này lại phổ biến nhiều nội dung hoàn toàn sai sự thật. Chẳng hạn, họ tuyên bố rằng binh lính Ukraine đă đầu hàng, rằng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đă chạy trốn khỏi Kyiv, và lực lượng Nga chỉ tấn công vào các mục tiêu quân sự.
Không kém phần quan trọng so với những lời nói dối đang lan truyền là những sự thật cơ bản đă không được lên sóng. Không có sự thừa nhận nào về việc Moscow đă khơi mào chiến tranh bằng cách xâm lược một nước láng giềng có chủ quyền, vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế. Không có thời lượng phát sóng nào được cấp cho các video thường nhật lôi cuốn của Zelenskyy, vốn là nội dung đă lan truyền mạnh trong khán giả toàn cầu. Cũng không có các bản tường thuật chi tiết về những cuộc thảm sát tàn bạo ở Kyiv, xuất hiện sau khi quân Nga rút lui. Ví dụ, nhiều chương tŕnh phát sóng tin tức của CCTV – bao gồm cả các chương tŕnh giờ vàng vẫn được hàng chục triệu người Trung Quốc theo dơi mỗi tối – hầu như không đề cập đến cái chết của thường dân được báo cáo ở thị trấn Bucha vào đầu tháng 4. Thay vào đó, họ tập trung vào các chủ đề như những cuộc tấn công quân sự thành công của Nga và những chuyến hàng vũ khí của Mỹ tới Ukraine.
ĐCSTQ đă hỗ trợ phổ biến các thông tin tuyên truyền ủng hộ Điện Kremlin bằng cách thao túng các hashtag và các chủ đề thịnh hành trên các nền tảng truyền thông xă hội trong nước. Có rất nhiều ví dụ về việc các phương tiện truyền thông của nhà nước Trung Quốc tạo ra các hashtag liên quan đến các câu chuyện sai lệch thông tin mà sau đó đă được phổ biến một cách mạnh mẽ. Trong những ngày đầu của cuộc chiến, CCTV đă tạo ra một hashtag khẳng định rằng Zelenskyy đă chạy trốn khỏi Kyiv, hashtag này được cho là đă được xem 510 triệu lần. Gần đây hơn, sau khi chính phủ Nga thông báo rằng họ sẽ tổ chức một hội nghị chống chủ nghĩa phát xít vào tháng 8 – một phần trong câu chuyện sai lệch rằng cuộc xâm lược là cần thiết để loại bỏ chủ nghĩa quốc xă khỏi Ukraine – CCTV đă cho đăng một câu chuyện liên quan và tạo một hashtag trên nền tảng Weibo. Trong ṿng 24 giờ, nó đă thu hút được 650 triệu lượt xem và 90 trích dẫn trên các phương tiện truyền thông.
Ngay cả khi họ giữ cho các thuật toán và chủ đề thịnh hành phù hợp với ưu tiên của chính phủ, nhân viên tại các nền tảng truyền thông xă hội của Trung Quốc vẫn phải bận rộn xóa các nội dung xa rời với thông tin ḍng chính. Chẳng hạn, họ đă xóa các bài đăng và thư ngỏ của các nhân vật nổi tiếng ở Trung Quốc, những người trực tiếp đặt câu hỏi về sự ủng hộ của chính phủ đối với Moscow, phê phán Putin, lên tiếng ủng hộ Ukraine, hoặc chỉ trích việc các cư dân mạng theo chủ nghĩa dân tộc đă coi thường nỗi đau lịch sử dưới tay giặc ngoại xâm của chính Trung Quốc. Trong ít nhất hai trường hợp, tài khoản Weibo của những người nổi tiếng dám gọi Putin là “kẻ điên rồ,” kêu gọi những người theo dơi cầu nguyện cho ḥa b́nh, hoặc đăng ảnh về các cuộc biểu t́nh chống chiến tranh ở Nga đă bị khóa hoặc hạn chế. Có hai cá nhân, cựu dẫn chương tŕnh Jin Xing và nữ diễn viên Ke Lan, đă mất khả năng tiếp cận lần lượt là 13,6 triệu và 2,9 triệu người theo dơi. Dù một số bài đăng ủng hộ Moscow về mặt quân sự đă bị gỡ xuống, nhưng các bài đăng nổi bật trên mạng internet bị kiểm duyệt và xuyên tạc của Trung Quốc vẫn là ủng hộ Điện Kremlin, chống Mỹ và chống NATO.
Các nhà kiểm duyệt cũng đă sử dụng cách thức tương tự để ngăn chặn thông tin trực tiếp đến từ các cư dân Trung Quốc đang sinh sống ở Ukraine, bao gồm cả các khiếu nại liên quan đến việc chính phủ chậm trễ trong việc sơ tán họ khỏi vùng chiến sự. Wang Jixian, một nhân viên công nghệ, người đăng video từ thành phố Odesa, đă phải chứng kiến các tài khoản của ḿnh trên nhiều nền tảng mạng xă hội, bao gồm cả WeChat, bị khóa. Trong một đoạn video đầy xúc động được đăng tải lên YouTube, Wang giận dữ than thở về việc anh không c̣n cách nào để liên lạc trực tiếp với cha mẹ, và nhờ bạn bè thông báo với họ rằng anh vẫn c̣n sống. Các bài đăng và video của cư dân mạng trên Jinri Toutiao, một công cụ tổng hợp nội dung được sử dụng rộng răi thuộc sở hữu của tập đoàn ByteDance, đă bị xóa v́ ghi lại h́nh ảnh cuộc biểu t́nh phản đối cuộc chiến của Nga.
Các chiến thuật kiểm soát thông tin này tuân thủ chặt chẽ một chỉ thị truyền thông chính thức, vốn đă bị ṛ rỉ hồi ngày 03/03. Chỉ thị đặc biệt này nói rằng không được phép đăng lại các bản tin nước ngoài và các nền tảng truyền thông xă hội phải “kiểm soát chặt chẽ” các b́nh luận thách thức những tuyên bố chính thức, liên quan đến “xúi giục đối kháng Trung-Nga,” đề cập đến các cuộc xâm lược trước đây vào Trung Quốc, hoặc liên quan đến “các tuyên bố phản chiến công khai.” Chỉ thị này và một chỉ thị khác đều yêu cầu thực thi tính độc quyền của phương tiện truyền thông nhà nước đối với các hashtag và các chủ đề thịnh hành liên quan đến chiến tranh, chẳng hạn như lưu ư rằng “không có ngoại lệ, các hashtag hiện có được tạo bởi các cá nhân, phương tiện truyền thông tự xuất bản, và nền tảng thương mại sẽ không được đưa vào các chủ đề thịnh hành, c̣n các hashtag mới sẽ bị nghiêm cấm.”
NHỮNG TIẾNG NÓI BẤT ĐỒNG VÀ PHẢN KHÁNG
Trong lúc không gian cho các quan điểm thay thế về cuộc chiến ở Ukraine rơ ràng đang chịu áp lực nặng nề, một số ví dụ về sự phản kháng – cả công khai lẫn âm thầm – đă xuất hiện.
Trong số các kênh truyền thông truyền thống, một số ít đă đề cập khá rơ ràng về trách nhiệm của Moscow đối với cuộc xâm lược. Ngày 07/03, Tuần báo Con người Mới, một ấn phẩm thương mại ở Thượng Hải, đă xuất bản câu chuyện về cuộc di tản của một sinh viên Trung Quốc khỏi Ukraine, mô tả cách các lực lượng Nga bất ngờ “phát động cuộc chiến” chống lại Ukraine. Caixin, một tờ báo tài chính được công nhận rộng răi nhờ các bài báo điều tra, đă cho đăng một bài phân tích trong đó gọi cuộc chiến ở Ukraine là cuộc xâm lược toàn diện của Nga, đồng thời công bố nhiều h́nh ảnh cho thấy các ṭa nhà bị phá hủy.
Ngày 26/02, năm nhà sử học Trung Quốc đă công bố một bức thư ngỏ lên án chiến tranh và trực tiếp thách thức quan điểm của chính phủ Trung Quốc. Họ tuyên bố rằng “là một đất nước từng bị chiến tranh tàn phá… chúng tôi đồng cảm với nỗi đau khổ của người dân Ukraine.” Các tác giả cũng thẳng thừng bác bỏ những nỗ lực biện minh cho cuộc xâm lược: “Bất chấp vô vàn lư lẽ mà người Nga đưa ra, việc sử dụng vũ lực để xâm lược một quốc gia có chủ quyền là chà đạp lên các chuẩn mực quan hệ quốc tế dựa trên Hiến chương Liên Hiệp Quốc.”
Đầu tháng 3, trang Giám sát Nhận thức Mỹ-Trung của Trung tâm Carter đă xuất bản một bài b́nh luận bằng tiếng Anh và tiếng Trung của Hồ Vỹ, một học giả có liên quan đến một số cơ sở trực thuộc nhà nước ở Trung Quốc. Bài báo đă phân tích những tác động lâu dài của cuộc chiến đối với Trung Quốc và thế giới, cảnh báo rằng “Trung Quốc không thể bị ràng buộc với Putin” và nên “chọn đi theo xu hướng chủ đạo của thế giới”. Cả hai b́nh luận này đều bị kiểm duyệt ở Trung Quốc và trang web của Giám sát Nhận thức Mỹ-Trung sau đó đă bị chặn, nhưng khi đó bài đăng gốc bằng tiếng Trung đă có hơn 185.000 lượt xem.
Những biểu hiện âm thầm hơn thể hiện sự hoài nghi đường lối chính thức và ủng hộ Ukraine cũng đă xuất hiện. Nhà báo Xifan Yang phát hiện ra rằng bốn trong số năm mẫu trâm cài áo bán chạy nhất trên trang thương mại điện tử Taobao có chủ đề cờ Ukraine. Nhận xét của người dùng về các sản phẩm này đi kèm những câu như “Nhân dân Ukraine muôn năm!” Nhà nghiên cứu Ling Li đă thu thập nhiều ví dụ về b́nh luận của cư dân mạng Trung Quốc khác với các thông tin chính thức, bao gồm những b́nh luận như “người ta có thể thờ ơ với chiến tranh, nhưng chí ít đừng nên ủng hộ chiến tranh, hoặc tệ hơn, ca ngợi những kẻ xâm lược,” đă nhận được hơn 6.900 lượt thích. Thậm chí, một đoạn video của ngôi sao Hollywood, cũng là cựu Thống đốc bang California Arnold Schwarzenegger, nhằm phản bác chương tŕnh tuyên truyền của Điện Kremlin dành cho khán giả Nga, đă được phát hiện đang lan truyền trên WeChat với phụ đề tiếng Trung.
Một cửa sổ cho thấy quan điểm của giới lănh đạo, một hàng rào ngăn cách với thế giới
Do sự mơ hồ của giới lănh đạo Trung Quốc, rất khó để xác định chính xác động cơ nào đă thúc đẩy chế độ ủng hộ cuộc chiến của Putin. Đó có thể là một phần trong nỗ lực thay đổi cân bằng quyền lực quốc tế, làm suy yếu Mỹ, tạo tiền đề để ĐCSTQ tiếp quản Đài Loan trong tương lai, hoặc đơn giản là để cứu Tập Cận B́nh khỏi bị bẽ mặt bởi quan hệ đối tác công khai với Putin mà ông từng tung hô vào đầu tháng 2, trước khi xảy ra xâm lược. Điều rơ ràng là câu chuyện phát sóng trên các phương tiện truyền thông trong nước phản ánh quan điểm của các nhà lănh đạo ĐCSTQ, hơn là những b́nh luận có tính trung lập và ôn ḥa của các nhà ngoại giao Trung Quốc. Một khi Tập và cộng sự của ông quyết định rằng việc ủng hộ Putin là có lợi về mặt chiến lược cho ĐCSTQ, nếu không nói là cho Trung Quốc, th́ bộ máy kiểm soát thông tin của đảng sẽ nhanh chóng hành động.
Trong khi chiến tranh tiếp tục ở Ukraine, tự do, ḥa b́nh và trật tự quốc tế sẽ bị đe dọa. Nhưng bất kể kết quả trên chiến trường có thế nào, th́ cuộc xung đột cũng đă dẫn đến việc củng cố bộ máy tuyên truyền của ĐCSTQ và tạo ra khoảng cách thông tin sâu rộng hơn giữa nhiều người ở Trung Quốc với phần c̣n lại của thế giới.
S.C.
Sarah Cook là Giám đốc Nghiên cứu về Trung Quốc, Hồng Kông và Đài Loan tại Tổ chức Ngôi nhà Tự do (Freedom House).
Cơ quan t́nh báo quốc pḥng của Anh hôm thứ Hai cho biết Nga đă tung khoảng 65% toàn bộ lực lượng tác chiến trên bộ của ḿnh tham gia cuộc chiến ở Ukraine và hơn một phần tư trong số đó có khả năng “không c̣n chiến đấu hiệu quả”.
Đánh giá này bổ sung vào các báo cáo t́nh báo khác của Mỹ và Anh rằng các lực lượng Nga đă chịu tổn thất nặng nề trong cuộc xung đột, dù Moscow đang đẩy mạnh cuộc tấn công ở phía đông và nam.
Một số đơn vị tinh nhuệ nhất của Nga, kể cả Lực lượng Dù, “phải chịu mức tiêu hao cao nhất” và “có thể sẽ mất nhiều năm để Nga tái lập các lực lượng này.”
Quân đội Anh gần đây ước tính rằng khoảng 15.000 binh sĩ Nga đă thiệt mạng và số người bị thương có thể bằng gấp đôi.
Lực lượng xâm lược của Nga được ước tính vào khoảng 120 tiểu đoàn chiến thuật, mỗi tiểu đoàn có từ 700 đến 1.000 binh sĩ. Trong những tuần đầu của cuộc chiến, Nga đă tấn công từ nhiều hướng, dàn quân trên một khu vực rộng lớn bao gồm Kyiv ở phía bắc, Kharkiv ở phía đông, Mariupol ở phía đông nam và Mykolaiv ở phía tây nam. Nhưng kế hoạch đánh chiếm lănh thổ của Điện Kremlin nhanh chóng thất bại và Nga phải rút lui, nhiều đơn vị c̣n lại sẽ quay về Belarus và Nga để dưỡng quân.
Khi Nga tiến hành cuộc tấn công mới, cách đây hai tuần, nhằm chiếm lănh thổ ở miền đông Ukraine, Bộ Quốc pḥng Hoa Kỳ đă ước tính rằng Moscow có 92 tiểu đoàn ở Ukraine, có một lợi thế khá lớn so với quân số của Ukraine.
Trong những ngày gần đây, quân đội Ukraine tuyên bố đă phá hủy một số trung tâm chỉ huy của Nga ở phía đông và nam. Theo quân đội Ukraine, trong một cuộc tấn công ở thành phố Izium do Nga kiểm soát, khoảng 200 binh sĩ Nga đă thiệt mạng, trong đó có ít nhất một tướng. Không thể kiểm chứng các tuyên bố này.
Tuy nhiên, các lực lượng Nga không có dấu hiệu rút lui. Quân đội Ukraine cho biết, Nga tiếp tục đưa thêm binh sĩ tới mặt trận phía đông và đang t́m cách mở rộng quyền kiểm soát lănh thổ trên toàn miền nam Ukraine.
Cuối tuần qua, tướng Valery Gerasimov, Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga đă đi thăm chiến tuyến ở miền đông Ukraine. Thông thường, người giữ vị trí này ít khi có mặt ở tuyến đầu, khiến các nhà phân tích cho rằng lực lượng Nga vẫn c̣n gặp rắc rối về hậu cần và tinh thần chiến đấu đang hỗn loạn.
Bất chấp những tổn thất nặng nề, các lực lượng Nga vẫn tiếp tục bắn phá các mục tiêu ở các tỉnh Luhansk và Donetsk, một khu vực được gọi chung là Donbas. Quân đội Ukraine cho biết họ đang đưa thêm nhiều tên lửa pḥng không đến phía đông và phía nam, là nơi mà quân Nga đang cố gắng xuyên thủng hệ thống pḥng thủ của Ukraine ở khu vực Kherson và bắn pháo vào khu vực xung quanh thành phố Mykolaiv.
Các tin khác
Ukraine đang gặp khủng hoảng nhiên liệu, nguyên nhân một phần là do Nga phong tỏa các cảng biển và các cuộc tấn công vào các nhà máy lọc dầu và kho chứa nhiên liệu của Ukraine. Sự thiếu hụt đă tạo ra những hàng dài chờ mua tại các trạm xăng và sẽ gây khó khăn cho nông dân Ukraine trong việc thu hoạch hoặc trồng trọt trong năm nay.
Cơ quan tị nạn Liên Hiệp Quốc cho biết hơn 5,5 triệu người đă chạy khỏi Ukraine kể từ khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu, trong đó có hơn 3 triệu người đă đến Ba Lan.
Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi đă ghé Ba Lan vào thứ Hai sau khi thăm Kyiv vào cuối tuần. Bà nói với Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda rằng Hoa Kỳ “biết ơn sâu sắc chính phủ và người dân Ba Lan đă mở rộng trái tim và mái ấm của họ cho những người tị nạn Ukraine, và chúng tôi tái khẳng định cam kết của quốc gia chúng tôi là tiếp tục hỗ trợ các nỗ lực nhân đạo của Ba Lan”.
Giới bộ trưởng năng lượng từ các nước Liên minh châu Âu vừa đàm phán khẩn cấp vào hôm thứ Hai, 2 tháng 5, khi khối này cố gắng thống nhất phản ứng với yêu cầu của Moscow rằng các bên mua châu Âu phải trả tiền cho khí đốt Nga bằng đồng rúp hoặc chấp nhận bị cắt đứt nguồn cung cấp.
Hăng tin Reuters cho biết Nga đă ngừng cung cấp khí đốt cho Bulgaria và Ba Lan hồi tuần trước, sau khi họ từ chối đáp ứng yêu cầu thanh toán bằng đồng rúp. Những quốc gia này vốn đă lập kế hoạch ngừng sử dụng khí đốt Nga trong năm nay và nói rằng họ có thể đối phó với việc cắt nguồn cung cấp, nhưng sự việc đă khiến nhiều người lo ngại rằng các quốc gia EU khác, bao gồm cả Đức, cường quốc kinh tế châu Âu phụ thuộc vào khí đốt, có thể sẽ là mục tiêu tiếp theo.
Cách nay vài ngày, Viện Hải Quân Mỹ công bố h́nh ảnh vệ tinh chụp hải cảng Sébastopol (bán đảo Crimée) cho thấy quân đội Nga dường như đă cho triển khai cá heo tại cảng chiến lược này, đề pḥng một cuộc tấn công từ Ukraina.
Sau ngựa, chó, chim bồ câu, chuột, voi hay cừu, giờ đến lượt cá heo cũng được con người đưa vào sử dụng để hỗ trợ cho các chiến dịch quân sự. Khi quan sát các h́nh ảnh vệ tinh, Viện Hải Quân Mỹ (USNI) phát hiện rằng Nga đă cho bố trí cá heo – những loài cá heo mũi chai, có tên khoa học là Tursiops Truncatus – tại một căn cứ hải quân ở Biển Đen, cụ thể là cảng biển Sébastopol (bán đảo Crimée). Thời điểm triển khai là vào tháng Hai, đúng vào lúc « chiến dịch quân sự đặc biệt » được Vladimir Putin khởi động.
Theo các h́nh ảnh vệ tinh, Nga vào năm 2018 dường như cũng đă bố trí cá heo ở cảng Tartous của Syria. Về phần ḿnh, các ngư dân Na Uy năm 2019 đă bất ngờ phát hiện một con cá voi trắng có hành vi kỳ lạ bơi xung quanh thuyền của họ. Theo các ngư dân này, chú cá voi đó đeo một dây đai, phía trên có thể được trang bị một camera GoPro – ghi rơ ḍng chữ « thiết bị của Saint-Pétersbourg ». Và không chút đắn đo, người ta nghi ngờ chú cá voi trắng này hoạt động dọ thám.
Câu hỏi đặt ra là v́ sao những con cá heo này lại được bố trí ngay lối vào cảng biển Sebastopol ? Giới chuyên gia đưa ra nhiều giải thích. Trước hết, cá heo có thể được dùng để ḍ t́m ḿn hay các vật thể khác, nhờ vào thiết bị định vị sóng âm. Nhiều chương tŕnh huấn luyện đă được Liên Xô và Hoa Kỳ khởi xướng trong suốt thời kỳ Chiến Tranh Lạnh, v́ cá heo là loài động vật bơi giỏi hơn người. Cá heo không bị các vấn đề giảm áp, chúng có thể phát hiện các vật thể mà các hệ thống chuyên dụng của con người không nh́n thấy được. Sự nhanh nhẹn của chúng trong nước cũng thường ngăn cá heo vô t́nh kích hoạt các quả ḿn đang được t́m kiếm.
Cá heo : « Khuyển canh cổng biển »
Nhưng những chú cá heo đó cũng có thể đóng vai tṛ như là « khuyển canh biển ». Chúng có thể đi tuần tra phát hiện kẻ đột nhập. Thậm chí, như một số người, chúng c̣n được huấn luyện để hạ sát thợ lặn ! Đủ để ngăn chặn các lực lượng tác chiến của kẻ thù xâm nhập cảng biển để phá hoạt tầu chiến đang neo đậu ở đó.
Căn cứ hải quân Sebastopol có tầm quan trọng đặc biệt đối với Nga, do nằm gần bán đảo Crimée, vốn bị sáp nhập vào Nga năm 2014. Rất nhiều tầu chiến neo đậu ở đây, nằm ngoài tầm bắn của các tên lửa Ukraina, nhưng lại không nằm ngoài khả năng của các chiến dịch phá hoại tầu ngầm.
Cũng chính tại cảng biển này mà Liên Xô trước đây từng huấn luyện cá heo ḍ ḿn trong suốt thời kỳ chiến tranh lạnh. Khi Liên Xô sụp đổ vào đầu những năm 1990, nhiều đơn vị động vật có vú này thuộc quyền kiểm soát của Ukraina. Đến khi Nga « thu hồi » Crimée, nước Nga lấy lại quyền sở hữu cá heo và tăng cường chương tŕnh huấn luyện loài động vật có vú ở biển.
Trang mạng Futura-Sciences nhắc lại, Hoa Kỳ là quốc gia đầu tiên sử dụng cá heo như một công cụ hỗ trợ cho chiến tranh. Trong suốt giai đoạn Chiến tranh Việt Nam, Garth, John, Slan, Tinker và Toad, tên của những con cá heo, dường như đă được bố trí ở cảng Cam Ranh. Nhiệm vụ của chúng là ngăn chặn những tay thợ lặn kẻ thù tấn công kho đạn bến cảng.
Tính đến hôm nay, dường như chỉ có 4 nước đă phát triển chương tŕnh quân sự dựa trên các loài động vật có vú ở biển như cá heo, cá voi trắng mũi chai, hải cẩu hoặc sư tử biển : Hoa Kỳ, Nga, Bắc Triều Tiên và Israel.
Israel phản ứng giận dữ trước tuyên bố của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov rằng Adolf Hitler "mang ḍng máu Do Thái".
Ông Sergei Lavrov đưa ra b́nh luận nhằm cố biện minh cho việc Nga khắc họa h́nh ảnh của Ukraine là "Phát xít" mặc dù Tổng thống Zelensky là người Do Thái.
Bộ Ngoại giao Israel đă triệu tập Đại sứ Nga để "làm rơ" và yêu cầu lời xin lỗi.
Phát xít Đức đă giết 6 triệu người Do Thái trong nạn diệt chủng Holocaust thời Thế chiến Lần 2.
Ông Lavrov đưa ra tuyên bố trong chương tŕnh truyền h́nh Zona Bianca ở Italy hôm 01/05, vài ngày sau khi Israel tiến hành lễ kỷ niệm nạn nhân Holocaust, một trong những dịp kỷ niệm trọng đại nhất tại Israel.
Khi được hỏi là cách nước Nga tuyên bố đang chiến đấu để "giải trừ phát xít" tại Ukraine khi chính Tổng thống Volodymyr Zelensky là người Do Thái, ông Lavrov nói: "Có thể tôi đă sai. Nhưng Hitler mang ḍng máu Do Thái. [Zelensky là người Do Thái] th́ hoàn toàn không có ư nghĩa ǵ. Những người Do Thái thông thái nhất lại chính là những người bài Do Thái dữ dội nhất."
Tuyên bố của ông Lavrov đă khiến giới chính trị gia tại Israel giận dữ.
Thủ tướng Israel Naftali Bennett nói: "Những lời dối trá nhằm dụng ư cho rằng chính người Do Thái đă gây tội ác kinh khủng nhất trong lịch sử và v́ vậy những kẻ đàn áp người Do Thái được miễn trừ trách nhiệm."
"Không có cuộc chiến tranh nào ngày nay là nạn diệt chủng Holocaust hoặc giống như Holocaust."
Ngoại trưởng Israel Yair Lapid phản ứng giận dữ, gọi ngôn từ của ông Lavrov là "không thể dung thứ".
Người đứng đầu Trung tâm Tưởng niệm Holocaust của Israel, ông Dani Dayan cũng lên án tuyên bố của ông Lavrov.
"Hầu hết các tuyên bố của ông ta là ngu xuẩn, hoang tưởng, nguy hiểm, và đáng bị lên án," ông Dani Dayan nói trong ḍng tweet. "Lavrov đảo ngược nạn diệt chủng Holocaust: biến các nạn nhân thành tội đồ, dựa trên cách thúc đẩy một thông tin hoàn toàn vô căn cứ là Hitler có gốc Do Thái."
Phát biểu trong một video, Tổng thống Ukraine Zelensky nói: "Tôi không có từ ngữ nào…Không ai nghe bất kỳ sự bác bỏ hay biện minh nào từ Moscow. Tất cả chúng ta cần là sự im lặng."
Tổng thống Ukraine nói thêm rằng sự im lặng đồng nghĩa giới lănh đạo Nga đă quên "tất cả những bài học trong Thế chiến lần 2" hoặc "có lẽ họ đă không bao giờ học được những bài học này".
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price nói rằng những b́nh luận của ông Lavrov cho thấy "một dạng thức phân biệt chủng tộc thấp kém nhất" và "những "lời dối trá xảo quyệt".
Ông Ned Price cũng nói thêm rằng "Điện Kremlin kiên định trong việc chứng tỏ rằng không có mức thấp nhất mà họ có thể tự hạ bản thân", và tuyên bố của ông Lavrov là "ví dụ mới nhất về điều này".
Nhà báo Jon Donnison của BBC tại Jerusalem nói các phản ứng mạnh mẽ cho thấy b́nh luận của ông Lavrov là xúc phạm và không thể chấp nhận về mặt đạo đức sâu sắc đối với người Do Thái, ở Israel và trên thế giới.
Trong những tháng gần đây, Israel - quốc gia có đông người Nga sinh sống, đôi khi nỗ lực đóng vai tṛ là trung gian giữa Nga và Ukraine.
Nhưng nhà báo Jon Donnison nói rằng chính phủ Israel đă đối mặt với lời chỉ trích v́ không có lập trường đủ cứng rắn với Tổng thống Nga Putin. B́nh luận của Lavrov sẽ là phép thử cho mối quan hệ của Israel với Nga và trong khi lời nói này khiến nhiều người bị xúc phạm nhưng nó lại phản ánh một diễn ngôn chung của giới ủng hộ Kremlin, phóng viên của BBC nói thêm.
Ngoại trưởng Ukraine cũng phản pháo, nói rằng b́nh luận của ông Lavrov là bằng chứng về "chủ nghĩa bài Do Thái ăn sâu" của chính nước Nga.
Trong hàng thập kỷ đă có những thông tin không có bằng chứng rằng người ông cố không xác định danh tính của Hitler là người Do Thái.
Luật sư của Hitler là Hans Frank trong một quyển hồi kư xuất bản năm 1953 ghi rằng ông đă được Hitler hướng dẫn điều tra các tin đồn là ông mang ḍng máu Do Thái. Frank nói ông đă phát hiện rằng ông cố của Hitler thật sự là người Do Thái - mặc dù tuyên bố này được giới theo thuyết âm mưu tin vào nhưng các nhà sử học chính thống th́ lại hoài nghi.
CÂU CHUYỆN CÓ THẬT XẢY RA Ở UKRAINE- CHIẾC XE HƠI MÀU ĐỎ
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=2048153&stc=1&d=1651591805
Jen Dang kể lại.
Trong chiến tranh, có nhiều chuyện lạ lùng đến khó tin, và đây là câu chuyện được kể lại hôm qua từ một cư dân Kyiv.
…
Khi rời hầm tránh bom, tôi nh́n thấy ngay một chiếc ô tô màu đỏ c̣n gắn ch́a khóa đậu gần cửa hàng đang bốc cháy. Tôi quan sát nó suốt hai tiếng, nhưng không thấy chủ nhân chiếc xe xuất hiện - gia đ́nh tôi không thể đợi quá lâu... Tôi quyết định trộm chiếc xe, khẩn cấp đưa gia đ́nh ḿnh đến Vinnitsa, nơi có nhà của họ hàng để lánh khỏi làn lửa bom đạn. Sau đó, tôi t́m thấy một số điện thoại trong ngăn đựng găng tay nên lập tức gọi vào số ấy với hy vọng gặp được chủ nhân của chiếc xe.
- “Tôi vô cùng xin lỗi v́ đă lấy trộm xe hơi của Ông. Chiếc xe đă cứu gia đ́nh tôi!"
- “Ôi, tốt quá! Bạn hăy thôi lo lắng đi nhé. Tôi có những 4 chiếc xe hơi, chiếc Jeep đă đưa gia đ́nh tôi khỏi Kyiv. Trước khi thoát đi, tôi kịp đổ đầy xăng cho 3 chiếc c̣n lại, để ở những nơi khác nhau với ch́a khóa gắn sẵn trong ổ điện và số điện thoại liên lạc trong ngăn đựng găng tay. Cám ơn Chúa ḷng lành, như vậy là tôi đă nhận được đủ cuộc gọi lại từ tất cả các xe, rằng gia đ́nh các Bạn đều b́nh yên - hẹn gặp lại mọi người. Bảo trọng Bạn nhé!"
Vẫn c̣n đó nhiều lắm ḷng tốt trên đời này. Và trong số đó là từ những con người của đất nước Ukraine anh hùng!
Đô la và nhân dân tệ, một mặt trận khác của cuộc chiến Ukraina
Trên trận địa Ukraina, mọi chú ư hướng về cuộc đọ sức giữa vũ khí của Nga và Mỹ. Về tài chính, Ukraina có thể là điểm khởi đầu cuộc xung đột giữa đồng đô la Mỹ và nhân dân tệ Trung Quốc. Lệnh trừng phạt Nga xâm chiếm Ukraina khiến Bắc Kinh mạnh dạn hơn để áp đặt một trật tự tiền tệ mới với thế giới.
Đâu là những lợi thế và trở ngại để nhân dân tệ soán ngôi đô la ? Liệu rằng thế giới có dám tin vào một đơn vị tiền tệ quốc tế hoàn toàn không tuân thủ luật chơi của thị trường như đồng tiền Trung Quốc ?
Chiến tranh Ukraina, bệ phóng cho đồng nhân dân tệ
Phương Tây đă ban hành một loạt các biện pháp trừng phạt Matxcơva ngay những ngày đầu tổng thống Vladimir Putin đưa quân xâm chiếm Ukraina. Dự trữ ngoại tệ của hầu hết các ngân hàng Nga tại Hoa Kỳ và châu Âu bị phong tỏa. Nga cũng đă bị loại khỏi hệ thống thông tin ngân hàng quốc tế SWIFT. Nội hai quyết định đó đă đủ để làm dấy lên trở lại viễn cảnh Trung Quốc cùng với một số quốc gia không hữu hảo với Hoa Kỳ như Iran hay Venezuela thành lập một mặt trận « chống đô la » khuynh đảo vị thế của đồng tiền Mỹ trong hệ thống tài chính và tiền tệ toàn cầu.
Trong chưa đầy hai tháng, hai đồng minh thân thiết nhất của Washington là Israel và Ả Rập Xê Út đă bắn đi hai tín hiệu theo chiều hướng này : Tel Aviv vừa thông báo, dự trữ của Ngân Hàng Trung Ương Isral mở cửa đón nhân dân tệ. Riyad từ đầu tháng 3/2022 cho biết đang nghiên cứu khả năng dùng đồng tiền Trung Quốc để thanh toán một phần các hóa đơn xuất khẩu dầu hỏa. Báo tài chính Mỹ Wall Street Journal coi đây là một tin « động trời », bởi từ sau Thế Chiến Thứ Hai, Ả Rập Xê Út tuyệt đối « trung thành » với Mỹ và đă từng nhiều lần đem kho dự trữ dầu hỏa quốc gia để phục vụ lợi ích chính trị, địa chính trị của Hoa Kỳ. Giờ đây Riyad là nguồn cung cấp đến 25 % dầu hỏa cho Trung Quốc, bắt đầu « chuyển hướng » và đây là « dấu hiệu rạn nứt rơ rệt nhất giữa các nền kinh tế đang trỗi dậy và phương Tây », là bằng chứng mới thể hiện nguyện vọng « tách rời khỏi quỹ đạo của đồng đô la Mỹ » .
Trong mắt nhà kinh tế Pháp Michel Aglietta, chuyên gia về tiền tệ và đồng tác giả cuốn Cuộc chạy đua tranh giành thế thượng phong trên về tiền tệ thế giới trước thách thức cạnh tranh Mỹ-Trung- La course à la suprématie monétaire mondiale. A l’épreuve de la rivalité sino-américaine, NXB Odile Jacob (4/2022), đây là thời điểm đồng nhân dân tệ Trung Quốc « lên ngôi ». Mỹ rồi Liên Hiệp Châu Âu phong tỏa dự trữ ngoại tệ của Ngân Hàng Trung Ương Nga (gần 50 % trong số hơ 640 tỷ đô la) khiến bản thân Bắc Kinh và không ít quốc gia đang phát triển từ ở châu Phi đến châu Á và cả châu Mỹ Latinh lo sợ. Trung Quốc hiện đang có 3.500 tỷ đô la dự trữ ngoại tệ và đang nắm giữ 1.000 tỷ công trái phiếu của Hoa Kỳ.
Thuận lợi trong kế hoạch soán ngôi đô la
Trong tác phẩm mới cho ra mắt độc giả đầu tháng tư Michel Aglietta nhấn mạnh trên hai điểm : một là vị trí của đồng đô la trong « giỏ dự trữ ngoại tệ » của thế giới đang từ 70 % hồi năm 2000 nay đă rơi xuống c̣n 59 %. Trái lại, nhân dân tệ tuy mới chỉ có một chỗ đứng « khiêm tốn » nhưng càng lúc càng được một số quốc gia quan tâm, bởi nguyện vọng « tách rời khỏi quỹ đạo đô la ». Nguyện vọng đó thể hiện mạnh mẽ tại tại khu vực châu Á (trong đó có Việt Nam, Cam Bốt …).
Trong bối cảnh đó Michel Aglietta ghi nhận chiến tranh Ukraina càng « thúc đẩy bước tiến của nhân dân tệ trên trường quốc tế và thu hẹp ảnh hưởng của đô la » cho dù là trong ngắn hạn có nhiều khả năng Bắc Kinh không quá lộ liễu thể hiện là điểm tựa mang tính quyết định đối với Nga ở thời điểm này, nhưng Bắc Kinh luôn có tầm nh́n xa và mục tiêu của Trung Quốc là « tăng cường tính độc lập đối với Hoa Kỳ » trên nhiều lĩnh vực từ công nghệ cao đến tiền tệ …
Công cụ lợi hại: E-nhân dân tệ
Vậy trên con đường chinh phục thế giới đó, Trung Quốc có những lợi thế và trở ngại nào ? Vẫn chuyên gia về tiền tệ Michel Aglietta đánh giá, một trong những lợi thế của Trung Quốc là đồng nhân dân tệ digigal ( kỹ thuật số ), do Ngân Hàng Trung Ương Trung Quốc phát hành, vận hành gần như một đồng tiền b́nh thường qua ứng dụng điện thoại. Đồng nhân dân tệ digital như vậy được đặt dưới sự quản lư của các giới chức tiền tệ và tài chính Trung Quốc, cho phép quan sát mọi luồng giao dịch, biết rơ tiền bạc được chuyển từ tài khoản nào và đến tay ai. Các hoạt động rửa tiền, trốn thuế khó mà thoát khỏi tai mắt của nhân viên thanh tra. Nhưng có lẽ quan trọng hơn là mục tiêu giảm bớt ảnh hưởng của đồng đô la Mỹ. Hiện tại, 88 % giao dịch thương mại trên thế giới được thanh toán bằng đô la. Để so sánh, cho dù là công xưởng và là quốc gia xuất khẩu số 1 của thế giới, đồng nhân dân tệ của Trung Quốc chỉ chiếm có 4 %.
Ngân hàng Goldman Sachs của Mỹ dự báo trong 10 năm nữa sẽ có tới 1 tỷ người trên thế giới dùng tiền nhân dân tệ kỹ thuật số và đây sẽ là đơn vị được dùng trong 15 % các khoản giao dịch trên toàn cầu.
Virus corona phá hỏng tham vọng của Bắc Kinh ?
Tuy nhiên đúng vào lúc Trung Quốc gặp thuận lợi nhờ chiến tranh Ukraina để đẩy mạnh tiến tŕnh « quốc tế hóa » nhân dân tệ th́ virus corona lại giáng cho Bắc Kinh một đ̣n đau. Trả lời RFI Việt ngữ, Michel Santi chuyên gia về kinh tế vĩ mô và thị trường tài chính, phân tích :
Michel Santi : « Vào thời điểm mà cả thế giới đă mở rộng cửa, riêng Trung Quốc vẫn thu ḿnh khép kín trong các các đợt phong tỏa. Bắc Kinh khăng khăng giữ chủ trương zero Covid. Công xưởng của thế giới bị đóng cửa và khoảng 1.000 tàu chở hàng bị kẹt ngoài khơi cảng Thượng Hải, không vào được gần bờ để dỡ hay chất hàng. Giả định Thượng Hải dỡ bỏ lệnh cấm vận ngay bây giờ, cũng phải mất nhiều tuần lễ mới hy vọng giải quyết được t́nh trạng ách tắc. Có thể nói là trong một chừng mực nào đó, thị trường Trung Quốc đang bị tê liệt và kèm theo đó là những hậu quả tiềm tàng rất tai hại, trước hết là đối với ngành xuất khẩu của nước này. Vào lúc mà Bắc Kinh muốn một phần kim ngạch xuất khẩu phải được thanh toán bằng nhân dân tệ, quyết định phong tỏa chặt chẽ nhiều cảng và thành phố công nghiệp để chống dịch là tín hiệu không hay. Thậm chí chính sách đó hủy hoại những nỗ lực nhằm củng cố uy tín của đồng nhân dân tệ.
Bản thân đồng tiền Trung Quốc chưa đủ sức trấn an cộng đồng quốc tế ông Santi phân tích tiếp :
Michel Santi : « Như mọi nhà đầu tư, các Ngân Hàng Trung Ương đều phải có một khoản dự trữ ngoại tệ và đương nhiên đó phải là những đơn vị tiền tệ ổn định và dễ hoán đổi sang một ngoại tệ khác. Khác với đô la Mỹ, euro của châu Âu hay đồng yen Nhật Bản, nhà nước Trung Quốc can thiệp để kiểm soát tỷ giá đồng nhân dân tệ. Bắc Kinh kiểm soát từ tỷ giá giao dịch nhân dân tệ đến thị trường và tất cả các doanh nghiệp như là Alibaba … Trong mắt giới tài chính, đó là dấu hiệu cho thấy ‘thị trường Trung Quốc chưa chín muồi’. Hệ quả kèm theo là không dễ hoán đổi đơn vị tiền tệ Trung Quốc để thu vào đô la hay bất kỳ một đơn vị tiền tệ quốc tế có uy tín nào khác. Điều này ảnh hưởng đế quyết định của các Ngân Hàng Trung Ương trên thế giới trong giỏ dự trữ ngoại tệ ».
Ngày tàn của đô la c̣n xa
Như vừa nói, đô la Mỹ vẫn c̣n nhiều lợi điểm mà không một đơn vị tiền tệ nào có được, kể cả đồng tiền chung châu Âu euro hay yen của Nhật. Cho đến tận ngày nay, đô la « vẫn là vua », chiếm 59 % dự trữ ngoại tệ của thế giới, là đơn vị thanh toán gần 90 % trao đổi mậu dịch toàn cầu. Các nhà đầu tư trên thế giới dường như vẫn chỉ tin tưởng vào đồng tiền của Mỹ. Chuyên gia Michel Santi đánh giá :
Michel Santi : « Không có lư do chính đáng nào để nghi ngờ về thế thượng phong của đồng đô la Mỹ. Ngay cả đồng tiền chung châu Âu là euro cũng không có tham vọng và cũng không muốn soán ngôi đô la. Ở thời điểm hiện tại, đô la đang tăng giá so với yen của Nhật, euro của châu Âu. Đây là bằng chứng rơ rệt nhất cho thấy thế giới không dễ thoát ly khỏi quỹ đạo của đô la. Điểm đáng ngại ở đây là khi đô la tăng giá, nợ nước ngoại của các nền kinh tế đang trỗi dậy cũng tăng theo. Gánh nặng nợ nần càng lúc càng nặng. Ở thập niên 1970, một vị bộ trưởng tài chính Mỹ đă nói với đồng nhiệm Pháp ‘đô la là đơn vị tiền tệ của chúng tôi, nhưng là một vấn đề của các bạn’ Câu nói đó vẫn c̣n tính thời sự.
Đây là cơ hội để đồng tiền Trung Quốc gặm nhấm thêm thị phần, nhưng vấn đề chỉ khoanh vùng đối với Nga mà thôi. Nh́n rộng hơn một chút về thái độ của Trung Quốc trên vấn đề Ukraina : Trung Quốc tránh lên án Matxcơva xâm chiếm Ukraina và đă không về hùa với phương Tây trừng phạt Kremlin. Ai cũng biết Trung Quốc đang là điểm tựa kinh tế của Nga trong giai đoạn này. Theo tôi, thái độ đó bất lợi cho đà quốc tế hóa đồng nhân dân tệ, bởi giới đầu tư sợ rằng Âu, Mỹ cũng có thể trừng phạt các ngân hàng hay doanh nghiệp Trung Quốc. Tuy nhiên, Bắc Kinh cũng cân nhắc kỹ lưỡng những « được », « thua » và đang kỳ vọng nhiều về các dự án hợp tác khai thác tài nguyên của Nga trong vùng Siberi. Một khi kinh tế Nga suy yếu và cần đầu tư nước ngoài, th́ Trung Quốc sẽ « một ḿnh một chợ », v́ các hăng lớn của Âu Mỹ đă bỏ đi hết cả. Là một quốc gia khát nguyên liệu như Trung Quốc, cắm rễ vào Siberi và cùng khai thác tài nguyên với Matxcơva là tham vọng Bắc Kinh đang ấp ủ ».
Ngay cả trong trường họp một số quốc gia muốn giảm mức độ lệ thuộc vào đô la Mỹ th́ các đơn vị tiền tệ quốc tế được ưa chuộng nhất là euro, yen, đồng bản Anh, franc của Thụy Sĩ và đương nhiên là mức độ tin cậy rất cao vào vàng.
Không thể phủ nhận trọng lượng kinh tế, thương mại, và tài chính của Trung Quốc, nhưng cũng phải nh́n nhận rằng nhân dân tệ c̣n là một đồng tiền « với nhiều khác biệt » : nhân dân tệ không « hoạt động tự do và tỷ giá hối đoái của đơn vị tiền tệ này nằm ngoài tầm kiểm soát của luật cung cầu trên thị trường » .
Vậy th́ ai dám đánh cuộc vào nhân dân tệ để thoát ly khỏi đô la ? Ai dám đánh cuộc rằng, khác với Washington, Bắc Kinh sẽ không sử dụng đồng tiền của Trung Quốc như một loại vũ khí trừng phạt những đối thủ chính trị, quân sự, kinh tế của Đảng Cộng Sản nước này ?
Gặp Gỡ Aerorozvidka, Các Chiến Binh T́nh Nguyện Của Ukraine.
Mỗi ngày, chúng tôi biết thêm về những phương pháp độc đáo mà các binh sĩ Ukraine sử dụng để đạt được hiệu quả tuyệt vời. Aerorozvidka được thành lập vào năm 2014 với tư cách là một nhóm t́nh nguyện viên huy động vốn cộng đồng vận hành máy bay không người lái theo sở thích, kể từ đó nó đă được biên chế vào quân đội Ukraine . Aerorozvidka hiện là một phi đội trinh sát và tác chiến bằng máy bay không người lái tinh nhuệ. Nó đă tiến hành cuộc chiến đấu với xe tăng và xe bọc thép của Nga trong vài tháng qua, và là một ví dụ tuyệt vời về những người thường xuyên đổi mới để chống lại những kẻ xâm lược Nga .
Đó là một cuộc chiến tranh nhân dân.
Các t́nh nguyện viên đă thành lập Aerorozvidka 8 năm trước, sau khi Nga sáp nhập Crimea. Họ đă vận động để ngăn chặn những phần tử ly khai thân Nga ở vùng Donbas. Volodymyr Kochetkov-Sukach, một chủ ngân hàng đầu tư người Ukraine, đă thành lập đơn vị và các t́nh nguyện viên khác tham gia từ lĩnh vực công nghệ thông tin và an ninh mạng. Kochetkov-Sukach đă thiệt mạng trong trận chiến ở Donbas vào năm 2015, và nhóm đă cố gắng tôn vinh di sản của anh bằng cách đáp lại lời kêu gọi chống lại những kẻ xâm lược Nga.
Aerorozvidka tuyên bố có 50 đội bay không người lái khác nhau hoạt động trên các không gian chiến đấu trên khắp đất nước. Phương pháp của phi đội là đánh vào ban đêm, khi quân địch đang ngủ. Lực lượng thiết giáp Nga giấu xe tăng trong các khu dân cư không cho Ukraine liều lĩnh tấn công bằng pháo có thể gây nguy hiểm cho dân thường. Aerorozvidka mang lại cho quân đội Ukraine khả năng phản ứng với chiến thuật này, và đó là lư do chính khiến đơn vị này là một tài sản quan trọng như vậy.
Đánh nhau ban đêm
Để trinh sát, Aerorozvidka sử dụng máy bay không người lái Quad-copter với camera nhiệt, chẳng hạn như DJI Mavic 2 Enterprise . Máy bay không người lái này có cảm biến mạnh mẽ, khả năng zoom quang học và kỹ thuật số cùng các chức năng tự động. Được xây dựng cho những người đam mê nhiếp ảnh, Mavic 2 Enterprise có giá chỉ 1.600 đô la.
Khi các thiết bị này đă xác định được mục tiêu của chúng, máy bay không người lái R18 có thể hoạt động. Hệ thống R18 có tầm bay 2,5 dặm với thời gian bay 40 phút và có thể thả lựu đạn chống tăng nặng 11 pound. R18 đă được ghi nhận tiêu diệt nhiều xe tăng Nga .
Một quân nhân chiến đấu của Aerorozvidka nói với trang tin DroneXL rằng không thể nh́n thấy máy bay không người lái vào ban đêm. “Chúng tôi đặc biệt t́m kiếm mục tiêu có giá trị nhất trong đoàn xe và sau đó chúng tôi đă đánh trúng nó chính xác,” chiến binh nói. “Chúng tôi có thể làm điều đó thực sự tốt với thiệt hại phụ rất thấp - ngay cả ở các làng, khu dân cư cũng có thể. Bạn có thể đến gần hơn nhiều vào ban đêm ”.
Một phần của một số chiến thắng lớn.
Khi bản thân R18 không tấn công mục tiêu, nó có thể cung cấp dữ liệu cho các đơn vị pháo binh thông thường để thực hiện các nhiệm vụ khai hỏa nhắm vào các đoàn xe của Nga. Aerorozvidka đă được ghi nhận v́ đă giúp đánh đoàn xe bọc thép lớn dài 40 dặm tiếp cận Kyiv trong thời kỳ đầu của cuộc chiến.
Aerorozvidka cũng chế tạo các phương tiện đa Copter, được điều khiển từ xa trong nhà. Những chiếc này mang theo lượng thuốc nổ lớn hơn có thể nhắm vào đỉnh tháp pháo xe tăng, nơi thường có lớp giáp yếu nhất.
Aerorozvidka cho thấy cách làm việc theo nhóm tạo điều kiện cho các giải pháp sáng tạo cho các vấn đề chiến trường. The Guardian đưa tin rằng Aerorozvidka “đă tạo ra một hệ thống có tên là Delta, một mạng lưới các cảm biến dọc theo tiền tuyến được đưa vào bản đồ kỹ thuật số để các chỉ huy có thể nh́n thấy các chuyển động của kẻ thù khi chúng di chuyển”. Điều này giải thích khả năng nhận thức t́nh huống làm chủ được của người Ukraine nhờ sức mạnh của máy bay không người lái.
Người Nga không bao giờ dự đoán rằng những người lính công dân Ukraine sẽ đứng lên bảo vệ đất nước của họ theo cách như vậy. Họ tập trung vào những con số thông thường, và họ không lập kế hoạch cho những người chiến đấu t́nh nguyện sẽ phát triển một cách hữu cơ từ các nghề công nghệ cao. Aerorozvidka cho thấy cách thường dân có thể sử dụng các kỹ năng chuyên môn của họ để tạo ra sự khác biệt trên chiến trường.
Bren M. Eastwoot
Bộ trưởng Ngoại giao Canada Mélanie Joly cho biết chính phủ liên bang Canada sẽ thay đổi luật trừng phạt của ḿnh cho phép chuyển tài sản bị đóng băng và bị tịch thu của Nga để bồi thường cho các nạn nhân hoặc để giúp xây dựng lại Ukraine sau chiến tranh. Sự thay đổi này sẽ khiến Canada trở thành nước đầu tiên trong khối G7 cho phép thực hiện điều luật này.
Dự luật này đă được Thượng nghị sĩ Ratna Omidvar đưa ra và chuẩn bị được thượng viện thông qua.
Đại sứ quán Ukraine tại Canada đă kêu gọi các nhà lập pháp nhanh chóng ban hành dự luật Omidvar. "Chúng tôi tin rằng hoàn toàn công bằng khi tài sản nhà nước Nga hoặc tài sản bất chính của các nhà tài phiệt Nga phải trở thành một phần của sự đền bù của họ đối với nhân dân và đất nước Ukraine."
Nguồn: Le Van Quy
Israel ngày 2/5 lên án Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov v́ ngụ ư rằng lănh đạo Đức quốc xă Adolf Hitler có nguồn gốc Do Thái và đề nghị Moscow xin lỗi.
Bộ Ngoại giao Israel cho hay sẽ triệu đại sứ Nga để nói chuyện ‘cứng rắn’ về những lời phát biểu mà Ngoại trưởng Nga Lavrov đưa ra hôm 1/5 trong cuộc phỏng vấn với đài truyền h́nh Ư.
Ngoại trưởng Israel, Yair Lapid, nói: “Đó là một tuyên bố tai tiếng không thể nào tha thứ được và dĩ nhiên cũng là một sai lầm khủng khiếp về lịch sử, và chúng tôi trông chờ một lời xin lỗi.”
Đại sứ quán Nga chưa hồi đáp tức th́.
Trong cuộc phỏng vấn với kênh Rete 4 của Ư, Ngoại trưởng Nga được hỏi làm thế nào mà Nga có thể tuyên bố rằng họ ‘phi đức quốc xă’ Ukraine trong khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy là một người có gốc gác Do Thái.
“Họ bảo ‘đức quốc xă kiểu ǵ khi mà chúng tôi là Do Thái’, này, tôi thấy ông Hitler cũng có gốc gác Do Thái vậy, cho nên điều họ nói chẳng nghĩa lư ǵ cả”, ông Lavrov nói thông qua một người thông dịch.
Ông c̣n nói thêm rằng: “Từ lâu nay chúng ta nghe những người Do Thái thông thái nói rằng những kẻ chống Do Thái ghê gớm nhất lại chính là những người Do Thái.”
Ông Dani Dayan, chủ tịch đài tưởng niệm Yad Vashem của Israel dành cho 6 triệu nạn nhân Do Thái trong cuộc tàn sát chủng tộc Holocaust, nói phát biểu của Ngoại trưởng Nga là sai và đáng khinh, đáng phải bị lên án kịch liệt.
Cho dù kết quả ra sao, cuộc chiến tranh Ukraina do tổng thống Nga Vladimir Putin phát động có nguy cơ gây ra sự phân mảnh thế giới cả về địa chính trị, kinh tế và kỹ thuật số, và đây là điều đáng lo ngại. Trên đây là nhận định của cây bút thời luận Pierre Haski của tuần báo Pháp L’Obs trong bài viết « Những hậu quả đáng lo ngại của sóng xung kích chiến lược trong cuộc chiến ở Ukraina », đăng ngày 28/03/2022.
Theo Pierre Haski, cuộc chiến Ukraina là một bước ngoặt lịch sử và sẽ không c̣n ǵ có thể giống như trước nữa. Trước tiên là những hệ quả liên quan đến quan hệ giữa các cường quốc : tuyên bố của Joe Biden ở Vacxava, hôm thứ Bảy 26/03 rằng Vladimir Putin « không thể tiếp tục nắm quyền lực » giống như một trận động đất. Liệu có phải tổng thống Hoa Kỳ đặt mục tiêu thay đổi chế độ ở Matxcơva hay không ? Nhà Trắng đă nhanh chóng giải tỏa thắc mắc: một quan chức cấp cao của Mỹ nói rằng ư của tổng thống Biden là « ông Putin không được phép thực thi quyền lực đối với các nước láng giềng hoặc khu vực », rằng Biden « không nói về quyền lực của tổng thống Putin ngay tại nước Nga, cũng không nói về sự thay đổi chế độ ».
Không phải cả thế giới đứng về phía phương Tây
Dẫu sao th́ chuyện này cũng dự báo là nguyên thủ Mỹ và Nga sẽ không sớm gặp gỡ trực tiếp như hồi tháng 06/2021 tại Genèves. Một h́nh thức « chiến tranh lạnh » đang quay trở lại ven châu Âu, với việc Nga có nguy cơ bị tách biệt lâu dài khỏi thế giới phương Tây thông qua các lệnh trừng phạt nghiêm khắc nhắm vào nước này kể từ cuộc xâm lăng Ukraina hôm 24/02/2022.
Pierre Haski nhận định chúng ta đă chạm tới chiến tranh lạnh và phi toàn cầu hóa bán phần. Chiến tranh Ukraina càng kéo dài th́ điều đó càng rơ nét. Điều này đặt ra một câu hỏi chiến lược lớn : trước chiến tranh Ukraina, bầu chiến tranh lạnh với Trung Quốc đang dần h́nh thành, nhưng nay chúng ta vẫn đang tiếp tục cuộc chiến tranh lạnh đó, hay đây là hai cuộc chiến tranh lạnh khác nhau ? Dường như hiện giờ đang có sự bất định về chiến lược, thế giới đang chuyển động và rất khó để có thể phân tích.
Phương Tây đang nhận ra rằng không phải cả thế giới đều đồng t́nh với Mỹ và châu Âu trong việc lên án hành vi Putin điều quân xâm lược Ukraina. Nhiều nước phía Nam bán cầu vẫn giữ những kư ức cay đắng về các hành động quân sự trực tiếp hoặc gián tiếp của Mỹ hoặc châu Âu, như tại Irak, Libya, Yemen … Các nước này cũng không choáng váng bởi điều mà Tây phương tỏ ra như mới khám phá và gọi là « sự trở lại của chiến tranh ». Sự tiếp đón tuyệt vời mà các nước châu Âu dành cho hàng triệu người tị nạn Ukraina cũng trái ngược khủng khiếp với những h́nh ảnh về cuộc khủng hoảng di dân hồi năm 2015, hay những phát ngôn bài ngoại nở rộ trong chiến dịch bầu cử tổng thống Pháp mới đây.
Do đó, có một nguy cơ lớn là trong những năm tới đây chúng ta sẽ chứng kiến một thế giới không phải chỉ bị xẻ làm đôi, mà là bị chia cắt thành những mảnh nhỏ hơn, với hai nhóm chính đối đầu nhau, một bên là phương Tây được tạo lập lại và một bên là liên minh trên thực tế giữa Bắc Kinh và Matxcơva, c̣n phần c̣n lại của thế giới th́ phải t́m cách chèo lái trong thời kỳ băng giá mới này. Sau châu Âu, người ta lo rằng căng thẳng sẽ chuyển dịch sang lục địa châu Á. Các thách thức đa phương lớn, chẳng hạn cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, chống đói nghèo hoặc các đại dịch lớn, sẽ gánh chịu những hậu quả tiêu cực từ sự ganh đua, cạnh tranh nói trên.
Trên thực tế, toàn cầu hóa về kinh tế, vốn phần nào đă bị đại khủng hoảng Covid-19 gây ảnh hưởng và làm suy yếu. Ông chủ của quỹ đầu tư khổng lồ BlackRock, trong một bức thư gửi các nhà đầu tư, cũng đă tuyên bố toàn cầu hóa đă chết. Các chuỗi cung ứng, vốn dĩ ngay từ đầu đại dịch Covid-19 đă cho thấy rất mong manh, dễ bị tác động, nay với chiến tranh Ukraina, một lần nữa lại tỏ ra dễ bị tổn thương. Rất có thể hệ quả sẽ là khu vực hóa lĩnh vực sản xuất các linh kiện quan trọng và mang tính chiến lược, lĩnh vực mà trước đây các chuỗi cung ứng đă được toàn cầu hóa.
Khi một dây chuyền chế tạo xe phải ngưng hoạt động v́ không nhận được một linh kiện nhỏ do đại dịch hoặc chiến tranh, chi phí sẽ không thể đo lường được và điều này dẫn đến những điều chỉnh mạnh mẽ. Ngoài ra, nếu môi trường kinh doanh không c̣n thuận lợi ở các quốc gia cho đến nay được xem là cởi mở, đón nhận nhiều dây chuyền sản xuất, chẳng hạn như Trung Quốc, th́ sự thay đổi này là vô cùng lớn.
Khủng hoảng hệ thống
Cũng giống như cuối cuộc Chiến tranh lạnh đầu tiên mà hai phe đối đầu là Liên Xô và Hoa Kỳ với các đồng minh của Wahsington, lần này chiến tranh lạnh và phi toàn cầu hóa bán phần sẽ là một đ̣n giáng khiến thế giới đ́nh trệ. Một số biểu tượng của thế giới mở thời hậu Bức tường Berlin, như mạng Internet mở và kết nối toàn cầu, đang thụt lùi. Tiêu biểu là Trung Quốc và Nga đang tách khỏi mạng internet toàn cầu, tái nội địa hóa mạng internet cho riêng họ. Đó là một sự thụt lùi về kỹ thuật, nhưng trên hết là một sự thụt lùi về chính trị, với những bức tường ảo mọc lên, bên cạnh những bức tường thật đă được dựng lên trong những năm gần đây.
Phương Tây đă bắt đầu gắn kết trở lại và tỏ thái độ kiên quyết trước cuộc khủng hoảng Ukraina, nhưng phương Tây chắc chắn không c̣n quyền lực và khả năng bá chủ tối cao như trước. Một số cường quốc khu vực, như Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, các quốc gia vùng Vịnh hay thậm chí Israel, đă giành được quyền tự chủ chiến lược một cách khá ấn tượng và đang áp đặt các luật chơi mới. Những luật chơi mới này cũng sẽ không dễ xác định.
Dưới góc nh́n đó, châu Âu đang ở ngă rẽ lịch sử. Châu Âu vẫn c̣n nhiều lá bài, nhưng không phải lúc nào họ cũng sẵn sàng sử dụng, ngay cả khi mọi chuyện đang thay đổi rất nhanh chóng. Và cuối cùng, Hoa Kỳ đă giành lại được vai tṛ lănh đạo trong cuộc khủng hoảng Ukraina, nhưng t́nh h́nh trong nước không phải lúc nào cũng dễ nắm bắt, nhiều lănh đạo của các nước đồng minh với Washington dù không nói thẳng ra nhưng đang băn khoăn về thái độ của chính quyền Mỹ trong trường hợp Donald Trump tái đắc cử trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ kỳ tới, hoặc một vị tổng thống « theo kiểu Trump » sẽ bước vào Nhà Trắng trong năm 2024. Cuộc bầu cử lập pháp giữa kỳ tại Mỹ chỉ trong vài tháng nữa sẽ mang tới phần mở đầu cho câu trả lời.
Cá nhân quyết định - thế giới chao đảo
Tính chất đặc biệt của cuộc chiến Ukraina lần này cũng liên quan đến quy mô, mức độ làn sóng xung kích mà nó gây ra trên thế giới, ngoài các bên có liên quan chính. Cho dù đó là về giá năng lượng tác động đến tất cả mọi người, là cuộc khủng hoảng lương thực đe dọa một phần thế giới đang phát triển trong dài hạn, mức lạm phát đang ngày càng cao, sự suy yếu liên tục của Liên Hiệp Quốc và của tất cả các quy tắc đa phương, hay cuối cùng là những tác động đến toàn cầu hóa kinh tế, th́ cuộc khủng hoảng này đều sẽ tác động đến cả hệ thống.
Cây bút thời luận Pierre Haski của tuần báo Pháp L’Obs kết luận Vladimir Putin giống như là kẻ gây chuyện mà không biết cách dừng lại và dường như ông ta đă quá xa rời thực tế thế giới, nên không quan tâm đến việc hạn chế tác động của nó. Chúng ta sẽ phải chung sống rất lâu với hậu quả từ quyết định của Putin, vốn không chỉ liên quan đến cá nhân ông ta, mà c̣n làm cả thế giới chao đảo.
Nói thêm về phi toàn cầu hóa, một đề tài được nói đến nhiều trong thời gian qua, trên Les Echos, Jean-Marc Vittori, cây bút xă luận của báo kinh tế Pháp (ngày 21/04/2022), nhấn mạnh phi toàn cầu hóa không phải là điều mới mẻ, phi toàn cầu hóa không chỉ do chiến tranh Ukraina, nhưng việc Nga xâm lăng Ukraina là dấu hiệu cho thấy một thực tế khác : sự phân mảnh thế giới đang ngày càng mạnh mẽ.
Tổng giám đốc Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế, Kristalina Georgieva, mới đây đă nói đến một nguy cơ ngày càng gia tăng : Nền kinh tế thế giới phân mảnh dựa trên các khối địa chính trị, với các chuẩn thương mại và công nghệ, hệ thống thanh toán và đồng tiền dự trữ khác nhau. Nước Nga có thể sáp nhập vào khối Trung Quốc : Thỏa thuận về việc xây dựng một đường ống dẫn dầu khổng lồ nối hai nước được kư kết ngay sau khi quân Nga bắt đầu tấn công Ukraina là một ví dụ. Hàng hóa và vốn đầu tư không phải là những thứ duy nhất chịu tác động, mà du lịch, dịch vụ, dữ liệu giữa các khối cũng sẽ ít được trao đổi.
C̣n theo kinh tế gia Laurence Daziano, cây bút thời luận của Les Echos (ngày 04/04/2022), phương Tây cần tránh sự cắt đứt quá mạnh và mang tính hệ thống với Trung Quốc, để không gây ra những rủi ro lớn về chiến lược, chính trị, khí hậu và tài chính, bởi theo kinh tế gia John Maynard Keynes, điều tệ hại nhất không phải là điều không thể tránh khỏi mà là điều không thể đoán trước được.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">These are the indicative estimates of Russia’s combat losses as of May 3, according to the Armed Forces of Ukraine. <a href="https://t.co/TXQ4jiQ8mT">pic.twitter.com/TXQ4jiQ8mT</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1521414611114803200? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">UEFA suspended the Russian national soccer team from participating in the 2022/23 League of Nations.<br><br>Russia has also been suspended from the Women's EURO 2022/22.<br><br>In addition, <a href="https://twitter.com/hashtag/Russian?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Russian</a> clubs have been suspended from <a href="https://twitter.com/hashtag/European?src=hash&re f_src=twsrc%5Etfw">#European</a> Cups for the 2022/23 season. <a href="https://t.co/udeVgo45m2">pic.twitter.com/udeVgo45m2</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1521204250356948992? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Johnson phát biểu trước Quốc hội Ukraine, thông báo hỗ trợ thêm $ 375 triệu.
Nước Anh. sẽ gửi tên lửa chống hạm Brimstone và hệ thống pḥng không Stormer.
Johnson nói: “Ukraine sẽ thắng, Ukraine sẽ tự do.
****
Nghị viện bật đèn xanh cho việc triển khai các Đơn vị Pḥng thủ Lănh thổ trong các vùng chiến sự.
Quốc hội Ukraine đă bỏ phiếu cho phép các Đơn vị Pḥng thủ Lănh thổ chiến đấu bên ngoài các khu vực được chỉ định của họ.
****
Đức Thánh Cha Phanxicô sẵn sàng đến gặp Putin ở Moscow, không đi đến Kyiv.
Điện Kremlin đă không trả lời đề nghị của Vatican. Giáo hoàng Francis cho biết ông đă cố gắng t́m hiểu động cơ phát động chiến tranh của Nga, đồng thời nói thêm rằng hành động của NATO có thể là nguyên nhân.
****
Lực lượng Nga bắt đầu đổ bộ vào Azovstal.
Quân đội Nga đang cố gắng đột nhập vào nhà máy Azovstal của Mariupol sau một đêm pháo kích dữ dội khiến hai dân thường thiệt mạng, quân đội Ukraine nói với Ukrainska Pravda ngày 3/5.
****
Ít nhất 9 người thiệt mạng do cuộc tấn công của Nga ở Donetsk Oblast.
Thống đốc Donetsk Oblast Pavlo Kyrylenko cho biết, Nga đă đánh bom Avdiivka vào ngày 3/5 khiến ít nhất 3 người thiệt mạng và 2 người khác bị thương.
****
Die Welt: Đức có kế hoạch gửi pháo tới Ukraine.
Tờ Die Welt của Đức đưa tin, chính phủ Đức đă quyết định gửi 7 chiếc xe pháo Panzerhaubitze 2000 tới Ukraine.
Những khẩu pháo này là một trong những vũ khí pháo binh mạnh nhất trong kho vũ khí của Bundeswehr và có thể bắn trúng mục tiêu ở khoảng cách 40 km (25 dặm). Báo cáo cho biết, quá tŕnh huấn luyện cho quân đội Ukraine sẽ diễn ra tại Đức.
****
Nga cáo buộc Israel ủng hộ "chủ nghĩa phát xít mới".
Trong một tuyên truyền mỉa mai, Bộ Ngoại giao Nga cáo buộc Israel ủng hộ "chủ nghĩa phát xít mới" ở Ukraine một ngày sau khi Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố Adolf Hitler là người gốc Do Thái.
Israel gọi những b́nh luận của Ngoại trưởng Lavrov là "không thể tha thứ", nói rằng những lời b́nh luận này đă đổ lỗi cho người Do Thái về Holocaust.
****
Bloomberg: EU đang để mắt tới châu Phi khi họ t́m cách thay thế khí đốt của Nga.
Liên minh châu Âu sẽ t́m cách tăng cường hợp tác với các nước châu Phi để giúp thay thế nhập khẩu khí đốt tự nhiên của Nga và giảm gần 2/3 sự phụ thuộc vào Moscow trong năm nay, Bloomberg đưa tin.
Các quốc gia ở Châu Phi như Nigeria, Senegal và Angola cung cấp tiềm năng lớn về khí đốt tự nhiên hóa lỏng chưa được khai thác. Do sự xâm lược toàn diện của Nga đối với Ukraine, một số nước EU đang nhắm đến việc ngừng mua khí đốt của Nga.
****
Trận pháo kích của Nga vào Kharkiv Oblast khiến 1 người thiệt mạng, 3 người bị thương trong 24 giờ qua.
Thống đốc Kharkiv Oblast, ông Oleh Synehubov ngày 3/5 cho biết một đám cháy đă bùng phát tại một trong những doanh nghiệp trong khu vực do pháo kích khiến một công nhân thiệt mạng.
****
T́nh báo Anh: Quân đội Nga yếu hơn đáng kể do xâm lược Ukraine. Theo cập nhật t́nh báo gần đây của Vương quốc Anh. Bộ Quốc pḥng, cuộc xâm lược đang diễn ra vào Ukraine sẽ có tác động lâu dài đối với các lực lượng Nga.
Bộ này nói thêm rằng ngân sách quốc pḥng của Nga đă tăng xấp xỉ gấp đôi từ năm 2005 đến năm 2018 nhưng "việc hiện đại hóa các trang thiết bị vật chất đă không giúp Nga thắng Ukraine" do những thất bại trong cả hoạch định chiến lược và thực thi tác chiến.
****
Zelensky: 'Nga đă quên tất cả các bài học của Thế chiến thứ hai. Hoặc có thể họ chưa bao giờ học những bài học đó. '
Zelensky trong bài phát biểu hàng đêm của ḿnh đă đề cập đến Sergiy Lavrov của Nga, người cáo buộc Hitler có “ḍng máu Do Thái” và rằng “những người bài Do Thái hăng hái hiện nay chính là người Do Thái”.
Zelensky cho biết những tuyên bố của Ngoại trưởng Lavrov là "không phải ngẫu nhiên" và "không phải ngẫu nhiên mà những người chiếm đóng Nga đang tạo ra cái gọi là "trại lọc" trên đất Ukraine mà hàng ngh́n người Ukraine đang đi qua, nơi người dân bị giết, tra tấn và hăm hiếp."
“Để làm được điều này, người ta phải bác bỏ hoàn toàn đạo đức và những thành tựu của chiến thắng trước chủ nghĩa Quốc xă,” Zelensky nói.
****
Nga định tuyến lại lưu lượng truy cập internet ở Kherson tạm thời bị chiếm đóng tới cơ sở hạ tầng của nước này.
Sau khi mất điện internet, Nga đă định tuyến lại lưu lượng truy cập internet thông qua cơ sở hạ tầng truyền thông của Nga, giám sát gián đoạn dịch vụ internet NetBlocks cho biết vào ngày 2 tháng 5, Reuters đưa tin.
****
Đại sứ Hoa Kỳ: Thị trưởng Mariupol báo cáo về 4 “trại lọc” của Nga trong và xung quanh thành phố.
Đại sứ tại OSCE Michael Carpenter nói với phóng viên CNN tại một cuộc họp báo rằng “trại lọc” đă được sử dụng để xử lư thường dân Ukraine trước khi họ được đưa đến Nga.
Carpenter cho biết việc buộc bắt người Ukraine "sẽ vi phạm luật nhân đạo quốc tế và là tội ác chiến tranh."
Nga bắt giam 1,1 triệu người Ukraine sang Nga, trong đó có gần 200.000 trẻ em.
Bộ Quốc pḥng Nga cho biết kể từ ngày 24 tháng 2, 1.092.137 người Ukraine đă bị bắt về Nga từ Donbas do Nga chiếm đóng, trong đó có 196.356 trẻ em.
****
Đỗ Ngà: Nga - Từ kẻ săn mồi sắp trở thành con mồi
Dù là mănh hổ hay mănh sư mà nếu bị cắt đứt nguồn thức ăn, nó cũng sẽ là miếng mồi ngon cho kền kền hoặc thậm chí là mồi cho những con vật nhỏ nhất như ruồi hoặc gịi bọ. Đó là quy luật, quy luật này được con người áp dụng vào những cuộc chiến để thay đổi cục diện. Chính nhờ nó mà nhiều kẻ yếu đă quật ngă những tên khổng lồ hơn ḿnh gấp nhiều lần.
Năm 220, tại trận chiến Quang Độ, Tào Tháo dùng 7 vạn quân đánh bại Viên Thiệu 70 vạn quân trong tay. Đây là cuộc chiến không cân sức nhưng kẻ thắng lại là kẻ yếu hơn. Nguyên nhân là do Tào Tháo phá được kho lương của địch. Chỉ đơn giản vậy thôi.
Dù thời nào, th́ kế hoạch cắt nguồn lương thực của địch luôn là kết hoạch hiệu quả để triệt hạ sức mạnh kẻ thù. Việc quân đội Ucraina đánh vào các căn cứ hậu cần của quân Nga tại nước Nga cũng là chiến thuật đấy. Và hiệu quả trông thấy, quân Ucraina ngày càng chủ động hơn trong cuộc chiến không cân sức.
Ở tầm cao hơn, nước Mỹ cũng đang dùng cấm vận để “bóp bao tử” người Nga. Khi kinh tế Nga kiệt quệ th́ nguồn tiền nuôi sống chính quyền Nga và nuôi sống quân đội Nga cũng bị bóp lại. Đây là cách gián tiếp làm suy yếu nội lực của quân đội Nga. Quân đội đă rệu ră, vũ khí đă lạc hậu, cần rất nhiều tiền để hiện đại hóa, tuy nhiên với việc bị “đói triền miên” th́ quân đội Nga khó có cơ hội hiện đại hóa để theo kịp các cường quốc khác được. Trên cuộc đua này, Nga sẽ bị bỏ lại phía sau.
Hiện giờ Nga đang dùng lợi thế dầu mỏ để làm cho Phương Tây và Mỹ chưa thể cấm vận hoàn toàn nền kinh tế Nga v́ nhiều quốc gia đang phụ thuộc vào nguồn khí đốt nước này. Nếu ngưng mua khí đốt của Nga, nền kinh tế Đức đang bị mắc kẹt. EU đang tiến tới cấm vận hoàn toàn đối với nước Nga theo lộ tŕnh. Các quốc gia nhỏ trong EU tiêu thụ năng lượng ít nên việc chuyển đổi nguồn cung không khó khăn ǵ. Vấn đề lớn nhất là nước Đức – nền kinh tế lớn nhất Châu Âu, muốn cắt đứt nguồn cung khí đốt từ Nga, nước Đức phải có lộ tŕnh.
Hiện nay, Đức đang rất nỗ lực để thực hiện điều đó. Vào ngày 24/2, ngày mà Nga xâm lược Ucraina, trên 50% lượng khí đốt nhập khẩu của Đức là từ Nga. Tuy nhiên, đến nay Đức chỉ c̣n nhập của Nga khoảng 35% và đang điều chỉnh giảm dần. Bù vào phần khí đốt đó, Na Uy và Hà Lan sẽ thay thế. Với nguồn dầu mỏ, th́ ngày 24/2, Đức nhập từ Nga 12% nhưng nay giảm xuống chỉ c̣n 8%. Đến cuối tháng 5, Đức sẽ ngưng nhập hoàn toàn nguồn dầu mỏ từ Nga.
Khi EU giải quyết xong tài toán năng lượng th́ lúc đó nước Nga sẽ bị cấm vận hoàn toàn. Khi đó, nền kinh tế Nga sẽ kiệt quệ chứ không được thong thả như bây giờ. Sợi dây tḥng lọng kinh tế đang siết, và sức mạnh “cơ bắp” của Nga đang giảm đi một cách rơ rệt. Chỉ mới hơn 2 tháng mà từ vị trí kẻ săn mồi, nước Nga của Putin đang trở thành con mồi trong chiến lược của nước Mỹ và Phương Tây.
Ngay từ đầu, khi Nga hung hăng tấn công Ucraina, NATO phản ứng rất thận trọng, thậm chí có phần thờ ơ. Tuy nhiên, sau hơn 2 tháng, khi mà sức mạnh Nga thực sự được định vị là “con hổ giấy”, đồng thời quân Nga bị tiêu hao sinh lực khá nhiều th́ NATO tiến thêm bước nữa là áp sát biên giới Nga bằng cách tập trận chung với Ba lan, Phần Lan, Estonia, Litva. NATO đang sẵn sàng chia lửa với Ucraina.
Ở mũi tấn công chính, Mỹ thông qua luật Lend and Lease (mượn và cho thuê) vũ khí. Song hành với đó, Mỹ bung gói viện trợ 33 tỷ đô. Mục đích là chuẩn bị cho quân Ukraine mở đ̣n phản công lại lực lượng Nga. Bên mạn đông, Nga bị NATO áp sát, với động thái này của NATO th́ Nga không thể không điều quân đồn trú nơi đó để pḥng ngừa.
Đấy là cách NATO phân tán sức mạnh quân đội Nga. Ở mặt trận chính, Ucraina đang được chiến đấu bằng vũ khí của Mỹ rất hiện đại và rất dồi dào. Chính v́ thế, cố vấn của Tổng thống Ukraine - Volodymyr Zelensky đă không ngần ngại công bố ra toàn thế giới rằng “từ cuối tháng 5 đến giữa tháng 6 Ucraina sẽ chuyển từ pḥng thủ sang phản công”.
Thời gian tới, quân Nga khó tránh khỏi thân phận con mồi trước quân đội Ucraina. Trên b́nh diện quốc tế, nước Nga của Putin từ chỗ muốn nuốt chửng những quốc gia hướng đông của NATO và EU để ḥng giành lấy vị thế cân bằng trước Mỹ th́ nay đang trở thành con mồi của họ. Rồi sau chiến tranh, đẳng cấp của quân đội Nga bị giáng, cùng với đó, sức mạnh nền kinh tế Nga cũng bị hạ bệ nốt. Một cường quốc hung hăng như nước Nga cần phải hạ bệ nó th́ thế giới tiến bộ được b́nh yên.
Putin là một kẻ vừa không biết người mà lại không biết ta, th́ sẽ trăm trận trăm bại. Ảo tưởng sức mạnh cường quốc số 2 thế giới, Putin vác súng đi săn mồi nhưng cuối cùng ông ta trở thành con mồi cho kẻ khác. Chính Putin đă trao cho Mỹ cơ hội hạ bệ nốt vai tṛ cường quốc quân sự mà Nga đă thừa hưởng sau khi Liên Xô sụp đổ.
Năm 1991, Mỹ đánh sập chủ nghĩa CS ở Nga, đến hơn 30 năm sau, Mỹ hạ bệ vai tṛ cường quốc của nước Nga. Đây là thông điệp hay nhất mà Mỹ muốn gởi tới anh cường quốc mới nổi Trung Quốc. Như lời của bà Ngoại trưởng Anh Liz Truss gởi thông điệp đến Trung Quốc hôm ngày 27/4 rằng: “muốn trỗi dậy th́ phải biết chơi theo luật”.
Vâng! Đấy cũng là thông điệp của Mỹ, và Mỹ làm thật chứ không phải chỉ nói bằng mồm. Trung Quốc nh́n “vật thí nghiệm Nga” mà biết tự lượng sức ḿnh.
Hăng tin Reuters cho hay mục đích của hành động này là thắt chặt quyền kiểm soát của Moscow đối với khu vực mà họ tuyên bố đă chiếm được hoàn toàn. Giới chức do Nga chỉ định tại các khu vực của Kherson tuyên bố khu vực này sẽ bắt đầu sử dụng đồng rúp của Nga vào ngày 1 tháng 5.
NetBlocks có trụ sở tại Luân Đôn xác nhận họ đă theo dơi gần như toàn bộ vụ mất kết nối internet trên toàn khu vực Kherson hồi hôm thứ Bảy, 30 tháng 4, vốn ảnh hưởng đến nhiều nhà cung cấp của Ukraine.Kết nối đă được khôi phục sau vài giờ, nhưng nhiều dữ kiện cho thấy lưu lượng truy cập hiện đang đi qua Nga.
"Có thể tôi đă sai. Nhưng Hitler mang ḍng máu Do Thái. [Zelensky là người Do Thái] th́ hoàn toàn không có ư nghĩa ǵ. Những người Do Thái thông thái nhất lại chính là những người bài Do Thái dữ dội nhất", Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov trả lời phỏng vấn trên chương tŕnh Zona Bianca của Italy ngày 01/05.
Tuyên bố này đă khiến Israel giận dữ.
Thủ tướng Israel Naftali Bennett phản ứng: "Những lời dối trá nhằm dụng ư cho rằng chính người Do Thái đă gây tội ác kinh khủng nhất trong lịch sử và v́ vậy những kẻ áp bức người Do Thái được miễn trừ trách nhiệm. Không có cuộc chiến ngày nay là nạn diệt chủng Holocaust hoặc giống như Holocaust."
Đại sứ Nga tại Israel đă bị triệu tập để làm rơ tuyên bố của ông Lavrov.
Tổng thống Ukraine Zelensky nói: "Tôi không có từ ngữ nào…Không ai nghe bất kỳ sự bác bỏ hay biện minh nào từ Moscow. Tất cả chúng ta cần là sự im lặng."
Tổng thống Ukraine nói thêm rằng sự im lặng đồng nghĩa giới lănh đạo Nga đă quên "tất cả những bài học trong Thế chiến lần 2" hoặc "có lẽ họ đă không bao giờ học được những bài học này".
Bộ Ngoại giao Mỹ gọi lời b́nh luận của ông Lavrov cho thấy "một dạng thức phân biệt chủng tộc thấp kém nhất" và "những “lời dối trá xảo quyệt".
Phát xít Đức đă giết chết 6 triệu người Do Thái trong nạn diệt chủng Holocaust trong Thế chiến lần 2.
Tổng thống Nga Putin từng tuyên bố ngay từ lúc bắt đầu cuộc xâm lược, đó là muốn "giải trừ Tân phát xít" tại Ukraine, một lập luận được giới phân tích Phương Tây xem là vô căn cứ.
Anh ngày 2/5 tuyên bố sẽ cung cấp thêm 375 triệu đô la viện trợ quân sự cho Ukraine, bao gồm thiết bị chiến tranh điện tử và hệ thống ra-đa pḥng không, ngoài khoản viện trợ gần 250 triệu đô la đă giúp Ukraine cho tới nay.
Anh cũng đă gửi cho Ukraine hơn 5.000 phi đạn chống tăng và 5 hệ thống pḥng không cùng các đạn dược và chất nổ khác kể từ khi Nga xâm lược Ukraine hôm 24/2 khiến nhiều thành phố bị phá huỷ và hàng ngàn người chết hay bị thương.
Mỹ tới nay đă cung cấp cho Ukraine 3 tỷ đô la viện trợ quân sự và tuần rồi Tổng thống Joe Biden đề nghị Quốc hội chuẩn thuận hơn 20 tỷ đô la hỗ trợ quân sự cho Urkaine.
Nga tuần trước tuyên bố rằng các nước NATO đang tham gia một cuộc chiến uỷ nhiệm bằng cách cung cấp vơ khí cho Ukraine, nơi mà Nga nói đang tiến hành ‘chiến dịch quân sự đặc biệt’ để giải giới Ukraine và loại bỏ chủ nghĩa dân tộc chống Nga mà Moscow cho là được thúc đẩy bởi phương Tây.
Ukraine và phương Tây nói Nga phát động cuộc chiến tranh xâm lược phi lư để thâu tóm lănh thổ vốn đe doạ leo thang thành một cuộc xung đột rộng lớn hơn.
Văn pḥng Thủ tướng Anh Boris Johnson cho hay cùng với các thiết bị khác, Anh cũng sẽ cung cấp cho Ukraine các thiết bị bao gồm dụng cụ phá sóng định vị vệ tinh, các máy bay không người lái có khả năng bốc dỡ hạng nặng để tái tiếp tế cho binh lính Ukraine troops, và các xe thiết giáp cho giới chức dân sự.
Theo dự kiến, Thủ tướng Anh sẽ phát biểu trước quốc hội Ukraine qua video trực tuyến vào sáng ngày 3/5.
Dù đă cung cấp viện trợ quân sự đáng kể cho Ukraine, nhưng tới nay Anh nhận tương đối không nhiều trong số trên 5 triệu người Ukraine tị nạn. Tính tới tuần rồi, chính phủ Anh cho hay đă cấp trên 86.000 visa cho người tị nạn Ukraine. Trong số này, trên 27.000 người đă tới Anh.
Các tin đồn đang xoáy vào Moscow rằng các cựu tướng lĩnh / quan chức KGB đang chuẩn bị lật đổ Tổng thống Nga Vladimir Putin để chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine, điều ngày càng được coi là một sai lầm chiến lược / thảm họa kinh tế trên toàn nước Nga.
Hấp dẫn.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Rumours are swirling in Moscow that former generals / KGB officials are preparing to oust Russia’s president Vladimir Putin to end the war in Ukraine, which is increasingly seen across Russia as a strategic mistake / an economic disaster.<br>Interesting.<a href="https://t.co/1SCK9PLdjk">https://t.co/1SCK9PLdjk</a></p>— Anders Åslund (@anders_aslund) <a href="https://twitter.com/anders_aslund/status/1521578020607348736? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Các tin đồn đang lan tràn ở Moscow rằng một số cựu tướng lĩnh và quan chức KGB đang chuẩn bị lật đổ Tổng thống Nga Vladimir Putin và lên kế hoạch chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, điều ngày càng được người Nga coi là một sai lầm chiến lược và trên hết là một thảm họa kinh tế.
Theo các nhà phân tích và các phương tiện truyền thông địa phương, cấp cao nhất của cơ quan an ninh Nga FSB - được cho là rất thất vọng về sự thiếu tiến bộ của quân đội ở Ukraine nên đă liên hệ với một số tướng lĩnh và cựu quan chức quân đội, theo nhiều nhà phân tích và báo chí địa phương. .
Đặc biệt, một nhóm có tên ‘Siloviki’ - bao gồm các cựu sĩ quan FSB đang hoạt động trong chính trường Nga - đă nỗ lực hết sức để thay thế Putin, cùng với các cựu sĩ quan từ GRU, KGB và FSO, các đơn vị t́nh báo khác của Nga.
Ư tưởng về một cuộc đảo chính có thể sắp xảy ra càng được củng cố bởi hoạt động truyền thông xă hội trên khắp Nga và Đông Âu, vốn đă trở nên quá tải trong 24 giờ qua.
Hơn nữa, các nhà phân tích trong và ngoài nước Nga cho rằng tất cả các dấu hiệu đều cho thấy Putin sẽ sớm đối mặt với một cuộc đảo chính.
Tổng thống Nga được cho là "rất lo lắng" và đă thắt chặt an ninh trong và xung quanh Điện Kremlin.
“Nó có quan trọng không? Nó có rất nhiều vấn đề ”, chuyên gia an ninh Nga Andrei Soldatov, Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu, cho biết.
“Tổng thống Nga đă chuẩn bị cho một cuộc đảo chính trong vài tuần v́ đă phải đối mặt với những lời chỉ trích dữ dội về“ hoạt động đặc biệt ”của ông ấy ở Ukraine và ông ấy đă thanh trừng khoảng 150 điệp viên của ḿnh v́ những thất bại liên tục,” Soldatov giải thích.
Hơn nữa, những tin đồn cũng xuất hiện xung quanh sức khỏe của Putin đă bị ảnh hưởng nghiêm trọng kể từ khi cuộc chiến bắt đầu. Trên một số video, Tổng thống Nga trông có vẻ mệt mỏi và cáu kỉnh.
Căng thẳng gia tăng giữa FSB và Điện Kremlin
Rơ ràng là mối quan hệ giữa FSB và Putin đă xấu đi kể từ khi chiến tranh bắt đầu.
Tháng trước, hai sĩ quan cấp cao trong FSB đă bị Putin quản thúc tại gia.
Andrei Soldatov, người điều hành, trang web điều tra được nhiều thông tin Agentura, đă báo cáo rằng Sergei Beseda, người đứng đầu Cơ quan thứ năm - chi nhánh t́nh báo nước ngoài của FSB - và cấp phó của anh ta đă bị giam giữ và quản thúc tại gia.
Động thái này được coi là một dấu hiệu rơ ràng Putin quan tâm sâu sắc đến vai tṛ của FSB trong cuộc tấn công chống lại Ukraine và ông lo ngại các lực lượng trong bộ máy t́nh báo có thể đang hoạt động chống lại ông, các quan chức phương Tây nói với nền tảng Agentura.
Một người cho biết: “Cả hai người đều đóng vai tṛ quan trọng trong các hoạt động t́nh báo chống lại Ukraine trong vài năm và rất có thể đóng vai tṛ quan trọng trong việc lập kế hoạch cho cuộc xâm lược.
"Có thể có những thay đổi đáng kể ở các cấp cao trong FSB."
Nhà phân tích Nga Alexey Muraviev cũng tin rằng Tổng thống Nga đang phải đối mặt với một cuộc đảo chính từ những người đứng đầu quân đội và t́nh báo hàng đầu của ông.
Muraviev nói với Sky News Australia rằng nỗ lực loại bỏ Putin có thể sắp xảy ra v́ "Tôi nghĩ rằng đă có căng thẳng giữa Nga và cộng đồng t́nh báo và Tổng thống Nga Vladimir Putin."
“Tôi nghĩ rằng loại tường thuật sai lầm đó đă được Tổng tư lệnh tối cao tŕnh bày cho họ, và khi nó bắn trả khi người Nga bắt đầu nhận thương vong nặng nề, Putin bắt đầu lặng lẽ đổ lỗi cho các dịch vụ an ninh,” ông tiếp tục.
"Tôi không nghĩ mọi chuyện diễn ra tốt đẹp v́ đến từ bộ máy an ninh."
Ông giải thích: “Về kế hoạch ban đầu và giai đoạn đầu của cuộc xâm lược mà quân đội Nga cho rằng họ đến đó với tư cách là những người giải phóng chứ không phải là những kẻ xâm lược.
Biden nói với các công nhân tại cơ sở Lockheed Martin nơi sản xuất tên lửa chống tăng Javelin:
"Bạn đang tạo điều kiện cho người dân Ukraine có thể tự vệ, chúng ta không cần phải mạo hiểm tham gia vào một cuộc chiến tranh thế giới thứ ba với cách gửi lính Mỹ (tới chiến trường)."
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Pres. Biden tells workers at a Lockheed Martin facility where Javelin anti-tank missiles are made:<br><br>"You're making it possible for the Ukrainian people to defend themselves, without us having to risk getting into a third world war by sending American soldiers." <a href="https://t.co/a8zXKs4mKn">pic.twitter.com/a8zXKs4mKn</a></p>— CBS News (@CBSNews) <a href="https://twitter.com/CBSNews/status/1521570228433469440? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Theo Hăng tin Reuters, ngày 2-5, Bộ trưởng Kinh tế và khí hậu Đức - ông Robert Habeck cho biết quốc gia này đă thu xếp để có thể ủng hộ lệnh cấm vận dầu của Nga.
Theo bản tin Hăng thông tấn AP, trước đó Đức cho biết đang đạt được tiến triển trong việc từ bỏ nhiên liệu hóa thạch của Nga, và hy vọng sẽ hoàn toàn thoát khỏi sự phụ thuộc vào dầu của Nga từ cuối mùa hè năm nay. Cụ thể, nước này sẽ chuyển sang nhập khẩu dầu và than từ các nước khác.
Ông Robert Habeck cho biết Đức đă giảm tỉ lệ nhập khẩu năng lượng Nga xuống c̣n 12% với dầu mỏ, 8% với than đá và 35% với khí đốt.
Đức đang chịu áp lực từ Ukraine và các quốc gia khác ở châu Âu nhằm cắt giảm nhập khẩu năng lượng từ Nga v́ việc này gián tiếp tạo ra nguồn tài chính cho chiến sự tại Ukraine của Nga.
Trước khi Nga tiến hành chiến dịch đặc biệt ở Ukraine ngày 24-2, hơn một nửa lượng khí đốt nhập khẩu của Đức là từ Nga.
Các đại diện của các quốc gia thành viên EU sẽ họp vào ngày 4-5 để thảo luận về gói trừng phạt mới với Nga và việc phê duyệt các quyết định trừng phạt sẽ diễn ra vào cuối tuần.
Để được thông qua, lệnh cấm dầu của Nga cần sự đồng thuận của tất cả các nước thành viên EU, tuy nhiên có thể EU khó đạt được sự đồng thuận này.
Lệnh cấm vận dầu mỏ được coi là biện pháp trừng phạt quan trọng nhất trong gói trừng phạt thứ sáu với Nga của EU. Ngoài dầu, gói cũng sẽ bao gồm các biện pháp trừng phạt đối với ngân hàng lớn nhất của Nga, Sberbank, vốn chiếm 37% hoạt động ngân hàng của Nga, cũng như các biện pháp bổ sung đối với những quan chức cấp cao của Nga.
Tôi có một tin nhắn cho bạn hôm nay: Ukraine sẽ chiến thắng. Ukraine sẽ được tự do.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">I have one message for you today: Ukraine will win. Ukraine will be free. <a href="https://t.co/mlUX0wVXbk">pic.twitter.com/mlUX0wVXbk</a></p>— Boris Johnson (@BorisJohnson) <a href="https://twitter.com/BorisJohnson/status/1521534332887834624? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Hôm nay tại quốc hội của # Ukraine. Hoan hô Tổng thống Volodymyr #Zelensky. Đă thay đổi bao nhiêu kể từ khi quốc hội bị chia rẽ & phân cực. Hôm nay chúng ta là một.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Today in <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a>’s parliament. Standing ovation to President Volodymyr <a href="https://twitter.com/hashtag/Zelensky?src=hash&re f_src=twsrc%5Etfw">#Zelensky</a>. How much has changed since the parliament was divided & polarized. Today we are one.<a href="https://twitter.com/hashtag/StandWithUkraine?src =hash&ref_src=twsrc% 5Etfw">#StandWithUkraine</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/UkraineWillWin?src=h ash&ref_src=twsrc%5E tfw">#UkraineWillWin</a> <a href="https://t.co/EOiIJpVzJ6">pic.twitter.com/EOiIJpVzJ6</a></p>— olexander scherba🇺🇦 (@olex_scherba) <a href="https://twitter.com/olex_scherba/status/1521530176030625792? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Ukraine bắn đoàn xe tiếp tế của Nga gần làng Vesele ở vùng Kharkiv.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Ukrainian military destroyed Russian supply convoy near Vesele village in Kharkiv region <a href="https://t.co/V5b1GRrFfo">https://t.co/V5b1GRrFfo</a> via <a href="https://twitter.com/donikroman?ref_src=t wsrc%5Etfw">@donikroman</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> <a href="https://t.co/bUh6cFFOJ6">pic.twitter.com/bUh6cFFOJ6</a></p>— Liveuamap (@Liveuamap) <a href="https://twitter.com/Liveuamap/status/1521556446747541510? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Những người bảo vệ #Mariupol vào một buổi sáng đi dạo qua vùng đổ nát.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The defenders of <a href="https://twitter.com/hashtag/Mariupol?src=hash&re f_src=twsrc%5Etfw">#Mariupol</a> on a morning stroll through the fields of destruction. <br><br>Glory to <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> ✊🏻🇺🇦 <a href="https://t.co/I8BIhJZt9M">pic.twitter.com/I8BIhJZt9M</a></p>— Canadian Ukrainian Volunteer 🇺🇦🇨🇦✊🏻 (@CanadianUkrain1) <a href="https://twitter.com/CanadianUkrain1/status/1521401406552702976? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Chúng tôi đang gửi thêm một gói hỗ trợ quân sự tới Ukraine trị giá 300 triệu bảng Anh.
Gói này bao gồm thiết bị tác chiến điện tử, hệ thống radar phản lực, thiết bị gây nhiễu GPS, máy bay không người lái hạng nặng và hàng ngh́n thiết bị nh́n đêm.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">We’re sending a further package of military support to Ukraine worth £300 million. <br><br>The package includes electronic warfare equipment, a counter battery radar system, GPS jamming equipment, heavy-lift supply drones and thousands of night vision devices.<br><br>🇺🇦🇬🇧 <a href="https://t.co/f2mrj4YdUq">pic.twitter.com/f2mrj4YdUq</a></p>— UK Prime Minister (@10DowningStreet) <a href="https://twitter.com/10DowningStreet/status/1521492436996005889? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Thủ tướng Boris Johnson đă là một nhà lănh đạo mạnh mẽ trong cuộc chiến chống Nga. Anh ấy là đồng minh quan trọng của Ukraine trong suốt thời gian qua. Tôi muốn nói điều đó.
Nhà lănh đạo thế giới đầu tiên phát biểu trước Quốc hội Ukraine và nhận được nhiều sự hoan nghênh nhiệt liệt.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Prime Minister <a href="https://twitter.com/BorisJohnson?ref_src =twsrc%5Etfw">@BorisJohnson</a> has been a strong leader in the fight against Russia. He’s been a key ally to Ukraine throughout. I’m proud of that. <br><br>First world leader to address the Ukrainian Parliament and received multiple standing ovations. 👏🏼 🇬🇧🇺🇦<a href="https://t.co/t64FmTgzGm">pic.twitter.com/t64FmTgzGm</a></p>— Kevin Edger (@KEdge23) <a href="https://twitter.com/KEdge23/status/1521510734336774147? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Thân nhân của những người thiệt mạng ở ngoại ô Kyiv của Bucha đang cố gắng nhận dạng thi thể các thành viên trong gia đ́nh. Ukraine cho biết hơn 1.000 thi thể đă được phát hiện xung quanh Bucha kể từ khi lực lượng Nga rút quân vào tháng 4, với nhiều dấu hiệu bị tra tấn, radiosvoboda báo cáo.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Relatives of people killed in the Kyiv suburb of Bucha are trying to identify the bodies of family members. Ukraine says more than 1,000 bodies have been discovered around Bucha since Russian forces withdrew in April, with many showing signs of torture. <a href="https://twitter.com/radiosvoboda?ref_src =twsrc%5Etfw">@radiosvoboda</a> reports. <a href="https://t.co/KpHZdgyNwZ">pic.twitter.com/KpHZdgyNwZ</a></p>— Radio Free Europe/Radio Liberty (@RFERL) <a href="https://twitter.com/RFERL/status/1521215305002979331? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Đây là #Mariupol, một thành phố có 450.000 dân, ở phía đông #Ukraine. Trước khi # Nga của Putin xâm lược và biến thành phố thành đống đổ nát:
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">This was <a href="https://twitter.com/hashtag/Mariupol?src=hash&re f_src=twsrc%5Etfw">#Mariupol</a>, a city of 450,000 people, in east <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a>. Before Putin's <a href="https://twitter.com/hashtag/Russia?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Russia</a> invaded and turned the city into rubble:<a href="https://t.co/zXPtxCi74l">pic.twitter.com/zXPtxCi74l</a></p>— Alex Kokcharov (@AlexKokcharov) <a href="https://twitter.com/AlexKokcharov/status/1521464553816666115? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
"Tôi không thể tưởng tượng rằng Liên Xô (Nga) lại làm một điều như vậy", Thị trưởng Odessa Gennadiy Trukhanov nói với 60 Minutes.
Trong khi báo cáo ở Ukraine, Scott Pelley nhận thấy nhiều người, bao gồm cả anh, phải vật lộn để hiểu tại sao Nga lại tấn công các khu vực dân sự.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">"I couldn't imagine that the Soviet people would do such a thing," Odesa Mayor Gennadiy Trukhanov told 60 Minutes.<br><br>While reporting in Ukraine, Scott Pelley found many, including himself, struggled to understand why Russia has attacked civilian areas. <a href="https://t.co/rtu96RPeBX">https://t.co/rtu96RPeBX</a> <a href="https://t.co/QPXK2XR2vK">pic.twitter.com/QPXK2XR2vK</a></p>— 60 Minutes (@60Minutes) <a href="https://twitter.com/60Minutes/status/1521231748037857287? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Cuộc chiến ở Ukraine đang gây thiệt hại không nhỏ đối với món ăn linh hồn của Nhật Bản bằng cách đẩy giá ḿ soba lên cao
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The war in Ukraine is taking an unlikely toll on a Japanese soul food by driving up the price of soba noodles <a href="https://t.co/sNaSlqNlp0">pic.twitter.com/sNaSlqNlp0</a></p>— Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1521346310024085507? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Cuộc chiến ở Ukraine và lệnh cấm xuất khẩu dầu cọ của Indonesia đă gây ra những cú sốc về giá trên khắp châu Á, thực phẩm tăng chóng mặt.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The war in Ukraine and a ban on palm oil exports by Indonesia have sent price shocks across Asia, as typically cheap comfort foods start costing consumers more. <a href="https://t.co/gufjM0MEIb">pic.twitter.com/gufjM0MEIb</a></p>— South China Morning Post (@SCMPNews) <a href="https://twitter.com/SCMPNews/status/1521399164206301184? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Tỷ giá yen/USD vượt ngưỡng 130 lần đầu tiên kể từ năm 2002.
Hội đồng Chính sách BoJ đă kết thúc phiên họp thường kỳ tháng Tư với quyết định nâng dự báo lạm phát ở nước này trong tài khóa 2022 từ 1,1% lên 1,9%, nhưng lại giữ nguyên lăi suất ngắn hạn ở mức âm 0,1% và lăi suất trái phiếu Chính phủ Nhật Bản (JGB) kỳ hạn 10 năm ở mức khoảng 0% để hỗ trợ cho đà phục hồi của nền kinh tế sau đại dịch. Điều này khiến cho các nhà đầu tư lo ngại khoảng cách về lăi suất giữa Nhật Bản và Mỹ sẽ tiếp tục nới rộng.
B́nh luận về vấn đề này, ông Takuya Kanda, chuyên gia của Viện Nghiên cứu Gaitame.com, nói: “BoJ không chỉ duy tŕ chính sách tiền tệ siêu lỏng mà c̣n theo cách quyết liệt hơn nữa khi đề xuất mua vào không giới hạn trái phiếu. Động thái này gây ấn tượng mạnh với các nhà đầu tư rằng chính sách của BoJ đang đi theo hướng ngược với các ngân hàng trung ương chủ chốt khác”.
Kể từ đầu tháng 3 tới nay, đồng yen đă liên tục giảm giá so với đồng bạc xanh của Mỹ. Việc đồng yen giảm giá có lợi cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Nhật Bản bởi v́, nó làm tăng lợi nhuận thu được từ hoạt động xuất khẩu khi quy đổi ra đồng yen và làm tăng khả năng cạnh tranh của hàng hóa Nhật Bản trên thị trường thế giới.
Tuy nhiên, điều này cũng khiến giá cả hàng hóa nhập khẩu trở nên đắt đỏ hơn trong khi Nhật Bản vẫn phải nhập khẩu năng lượng và nhiều nguyên liệu khác. Giá cả năng lượng và nhiều nguyên liệu này đă tăng cao sau khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, khiến nhiều doanh nghiệp nhập khẩu ở Nhật Bản phải đối mặt với cú sốc kép về giá.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">"First it was Covid, and then the Ukraine war."<br><br>Japan's yen hit a 20-year-low against the dollar in April. From beer to salmon, import-reliant businesses like <a href="https://twitter.com/kobatsu?ref_src=twsr c%5Etfw">@kobatsu</a> and <a href="https://twitter.com/yapparisteak?ref_src =twsrc%5Etfw">@yapparisteak</a> are feeling the inflation pain, <a href="https://twitter.com/rumireports?ref_src= twsrc%5Etfw">@rumireports</a> from Tokyo <a href="https://t.co/DildhqdmAW">https://t.co/DildhqdmAW</a> <a href="https://twitter.com/Quicktake?ref_src=tw src%5Etfw">@Quicktake</a> <a href="https://t.co/IaQlfErSiF">pic.twitter.com/IaQlfErSiF</a></p>— Bloomberg (@business) <a href="https://twitter.com/business/status/1521376760935329792? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Tổng thống Joe Biden hôm thứ Ba đă ghi công các công nhân của dây chuyền lắp ráp tại nhà máy tên lửa Javelin v́ đă chế tạo vũ khí chống tăng được gửi đến Ukraine để ngăn chặn cuộc xâm lược của Nga.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">President Joe Biden on Tuesday credited assembly line workers at a Javelin missile plant for building antitank weapons that are being sent to Ukraine to stifle Russia's invasion.<br><br>👉Biden Salutes US Workers Making Anti-Tank Missiles Being Sent to Ukraine<a href="https://t.co/oFdxQkcqZe">https://t.co/oFdxQkcqZe</a> <a href="https://t.co/HJwcJmyI7N">pic.twitter.com/HJwcJmyI7N</a></p>— The Voice of America (@VOANews) <a href="https://twitter.com/VOANews/status/1521638077181136896? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Ngày 68 của Chiến tranh ở Ukraine. Vào lúc 7 giờ tối theo giờ địa phương, người Nga đă ném bom vào một khu dân cư ở Odessa, Ukraine. Một cậu bé 13 tuổi đang ôn thi đă tử vong.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Day 68 of the War in Ukraine. At 7 pm local time Russians bombed residential area on Odessa, Ukraine. A 13-year old boy, who was studying for school exam is dead. His 17-yo sister in the hospital 🤬🤬🤬 World has got to stop this war 🛑 <a href="https://t.co/EmpkDrhCjr">pic.twitter.com/EmpkDrhCjr</a></p>— Lena Pysareva (@LenaPysareva) <a href="https://twitter.com/LenaPysareva/status/1521245500011270145? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Một lính bắn tỉa từ Quân đoàn nước ngoài của Ukraine gửi lời chào trân trọng tới Quân đội Nga.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">A sniper from Ukraine’s Foreign Legion sends his regards to the Russian Army. <a href="https://twitter.com/hashtag/StandWithUkraine?src =hash&ref_src=twsrc% 5Etfw">#StandWithUkraine</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/StopRussia?src=hash& ref_src=twsrc%5Etfw">#StopRussia</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/StopPutin?src=hash&r ef_src=twsrc%5Etfw">#StopPutin</a> <a href="https://t.co/9eNtsy8wwD">pic.twitter.com/9eNtsy8wwD</a></p>— Eng yanyong (@EngYanyong) <a href="https://twitter.com/EngYanyong/status/1521291432036016129? ref_src=twsrc%5Etfw">May 3, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Lữ đoàn đổ bộ đường không biệt động số 79 của Lực lượng vũ trang Ukraine đă tiêu diệt hai đơn vị xe bọc thép của quân xâm lược Nga cùng với quân của chúng.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The 79th separate air assault brigade of the Airborne Assault Air Force of the Armed Forces of Ukraine destroyed two units of armored vehicles of the Russian invaders along with their personnel. <a href="https://t.co/pD2Li7BC2f">pic.twitter.com/pD2Li7BC2f</a></p>— ТРУХА⚡️English (@TpyxaNews) <a href="https://twitter.com/TpyxaNews/status/1521239175420329984? ref_src=twsrc%5Etfw">May 2, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
vBulletin® v3.8.9, Copyright ©2000-2025, vBulletin Solutions, Inc.