Ở Việt Nam, người nào cũng muốn ḿnh được nghỉ hưu càng sớm càng tốt. Ở Nhật, câu chuyện này lại hoàn toàn khác. Người Nhật làm việc v́ niềm vui và luoon cố gắng nghỉ hưu càng muộn càng tốt.
Với nhiều người già ở Nhật Bản, công việc không phải là gánh nặng mà ngược lại, là niềm tự hào, niềm vui trong cuộc sống. Trong khi đó, tại Việt Nam, nhiều người chỉ muốn nghỉ hưu sớm.
Ông Fukutaro Fukui hiện đă 104 tuổi, chỉ thực sự nghỉ hưu 3 năm trước, khi đă 101 tuổi. Từng là lănh đạo công ty chứng khoán, sau khi nghỉ hưu ở tuổi 70 ông Fukui lại tiếp tục một công việc mới ở công ty môi giới kinh doanh xổ số Tokyo Takara Shokai. Đáng lẽ, ở cái tuổi này, hầu hết người già ở Nhật đă nghỉ hưu.
Trong suốt 31 năm, ông vẫn làm việc chăm chỉ. Hàng ngày, ông đi tàu điện khoảng một tiếng để tới trung tâm Tokyo làm việc. Tới tận 101 tuổi, cách đây ba năm, ông Fukui mới chính thức nghỉ hưu.
Ở tuổi bách niêm giai lăo mới về hưu, ông Fukutaro Fukui được vinh danh là người làm công ăn lương nổi tiếng nhất ở đất nước mặt trời mọc. Hiện ông đang sống những tháng cuối đời tại nhà dưỡng lăo ở thành phố Chigasaki, ngoại ô Tokyo.
Người đàn ông trăm tuổi vẫn đam mê làm việc. (Ảnh: Nikkei)
Ông Fukui cho biết, làm việc tạo cho ông động lực, thành bản năng ăn sâu trong người, tiền bạc với ông không phải là yếu tố quan trọng. “Tôi làm việc chỉ v́ đó là bản năng. Những ǵ chúng ta đạt được hay có được thăng chức hay không, đó không phải là vấn đề quan trọng”, ông cho biết thêm.
Trong suốt 30 năm công tác ở công ty xổ số, ông vẫn hăng say làm việc, tuy nhiên nó không mấy thú vị v́ liên quan tới kiểm kê tiền bạc và vé số. Mặc dù vậy, ông vẫn khá hài ḷng. Ông chia sẻ: “Thỉnh thoảng tôi đi cầu thang bộ để lên văn pḥng làm việc, mang theo một vali chứ hàng ngh́n tấm vé số, thậm chí tôi c̣n đi nhanh hơn những người trẻ”.
Lư do Fukui gắn bó với công việc suốt 31 năm v́ ông rất thân với người lănh đạo công ty xổ số cũng là người bạn gắn bó từ hồi học đại học kinh tế ở Tokyo. Thủa c̣n là sinh viên, hai người đă mơ ước trở thành nhà nghiên cứu kinh tế nhưng chiến tranh thế giới thứ hai đă khiến họ không đạt được. Ông nhập ngũ và phục vụ trong quân đội.
Sau khi quân ngũ trở về, ông nhận thấy đă có quá nhiều tiến sĩ, c̣n bản thân th́ tụt hậu quá xa. Ông gia nhập sàn chứng khoán nhỏ do người bạn thân nhất sáng lập.
Ông Fukui từng có ư định nghỉ hưu năm 96 tuổi. Nhưng vợ lănh đạo công ty chứng khoán đă nhờ con gái ông khuyên Fukui tiếp tục ở lại làm việc. Chính v́ ḷng trung thành gắn bó với bạn thân mà ông đă làm việc ở công ty đó ngay cả khi người vợ qua đời.
Con dâu trưởng của ông thường lái xe đưa ông tới nhà ga và đón ông sau khi kết thúc giờ làm việc mỗi ngày, cho đến khi Fukui chính thức nghỉ hưu.
Người già ở Nhật luôn tự chủ
Ông đă viết một cuốn sách về cuộc đời ḿnh với nhan đề: “Ở độ tuổi 100: Con người luôn được cần đến”. Sách được phát hành ở Nhật và đă được chuyển ngữ và bán ở Indonesia, Hàn Quốc và lănh thổ Đài Loan.
Công việc là niềm vui
Câu chuyện của ông Fukutaro Fukui đă trở thành tấm gương lao động tại Nhật Bản khi dân số nước này ngày càng già đi. Hiện, nhiều người già Nhật Bản đă quay trở lại làm việc sau khi nghỉ hưu.
Không chỉ Fukutaro Fukui, ông Kenji Wada, một luật sư 73 tuổi cũng chia sẻ: “Tiền là thứ yếu. Cái quan trọng nhất là cần phải làm ǵ đó có ích cho xă hội”. Trong 40 năm qua, ông Wada luôn say mê với nghề của ḿnh và đă làm việc cho nhiều công ty.
Theo một nghiên cứu mới đây của cơ quan lao động Nhật Bản, 82% công ty Nhật tái kư lại hợp đồng với nhân viên sau khi họ nghỉ hưu. Hiện nay, nhân viên có độ tuổi trên 65 đă đạt con số 6,81 triệu người.
Chính phủ Nhật Bản đă thông qua luật yêu cầu các doanh nghiệp cho phép người lao động làm việc đến năm 65 tuổi và bắt đầu áp dụng quy định nghỉ hưu ở tuổi 65 từ năm 2025.
Ông Shigeru Oki, Giám đốc Diễn đàn chính sách kinh doanh, một tổ chức do chính phủ tài trợ, cho biết kéo dài thời gian làm việc là một cách để cảm thấy ḿnh hữu ích. Nghiên cứu của tổ chức này cho thấy, người cao tuổi muốn làm việc để được kết nối với xă hội và duy tŕ sức khỏe.
Theo ông Oki, người già Nhật Bản cảm nhận được rằng hệ thống lương hưu đă trở thành một gánh nặng đối với thế hệ trẻ do tỉ lệ sinh giảm. Do đó, họ có thể chấp nhận hoăn trả lương hưu cho tới tuổi 65.
C̣n tại Singapore, tất cả công việc giản đơn như kéo xe đẩy, dọn vệ sinh, lau chùi nhà WC đều do những ông, bà cụ cỡ 65-75 tuổi làm. Đi taxi th́ hầu hết lái xe đều do các cụ ông tóc bạc tuổi từ 65-75 lái. Trong thành phố tất cả những người nhặt rác, dọn vệ sinh đều do các cụ bà tuổi từ 65-75 làm. C̣n người Việt, nữ 55 tuổi, nam 60 tuổi đă về hưu và về hưu là không làm việc.
Trong khi tại Việt Nam, độ tuổi nghỉ hưu là 55 với nữ và 60 tuổi với nam.
Cách đây 2 năm, dự thảo luật Bảo hiểm xă hội (BHXH) sửa đổi, đề xuất từ năm 2016 trở đi thực hiện tăng tuổi nghỉ hưu nữ đối với cán bộ, công chức, viên chức (nữ từ 55 lên 60 tuổi và nam từ 60 lên 62 tuổi); từ năm 2020 trở đi sẽ thực hiện tăng tuổi hưu đối với các nhóm đối tượng c̣n lại, cứ mỗi năm tăng thêm 4 tháng tuổi cho đến khi đạt 60 tuổi đối với nữ và 62 tuổi đối với nam.
Tuy nhiên, dự thảo này gây ra nhiều tranh căi và đến nay vẫn chưa thực hiện được.
Theo phân tích của Phó Tổng giám đốc FPT Đỗ Cao Bảo, th́ một trong 4 điểm yếu cố hữu cản trợ sự phát triển, khiến người Việt măi nghèo là "sự lười biếng, dễ hài ḷng". Ông Đỗ Cao Bảo cho rằng, người Việt rất hứng thú "vui thú điền viên", "sum vầy bên con cháu" và "60 tuổi đă lên lăo".
Trong xu thế tuổi thọ con người ngày càng tăng, hầu hết các nước đều nâng tuổi về hưu (Mỹ 67 tuổi, Nhật 68 tuổi, Pháp 62 tuổi) Việt Nam vẫn giữ tuổi lao động như cách đây 62 năm - khi mà tuổi thọ thấp hơn hiện nay 10 tuổi - là gánh nặng đè lên quỹ lương hưu và Ngân sách Nhà nước.
VietBF © Sưu Tầm
Games
lao động và hưởng thụ ?
