|
Việc lănh đạo VN Pharma buôn lậu và thuốc giả là hành vi đă quá rơ ràng thế nhưng ṭa án VN lại chỉ xử họ ở tội buôn lậu. Chính điều này đă khiến cho dư luận vô cùng bức xúc suốt mấy ngày nay. Phải chăng việc xét xử như vậy là luật pháp đă để lọt tội danh...
LTS: Trong diễn biến mới nhất, các sáng nay báo Tuổi Trẻ đằng bài viết với dấu hỏi đanh thép Lănh đạo VN Pharma buôn thuốc giả, sao xử tội buôn lậu?
Bài báo dẫn lời luật sư Nguyễn Văn Chiến - phó chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam, chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng: Hành vi của các bị cáo trong vụ án đủ cấu thành tội buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh.
Trước đó một ngày, báo Người Lao Động đăng bài viết của luật gia Huỳnh Bách, đặt vấn đề tương tự: Vụ VN Pharma là buôn thuốc giả chứ buôn lậu ǵ?! Luật sư này viết: "Nếu bị kết tội buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, khung h́nh phạt cao nhất là tử h́nh và điều đặc biệt là tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản!"
Đại biểu Quốc hội Phạm Khánh Phong Lan, nguyên Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, khẳng định gay gắt cũng trên báo Người Lao Động: Cục Quản lư dược không thể vô can trong vụ nhập lậu thuốc điều trị ung thư giả của Công ty CP VN Pharma; Nguyễn Minh Hùng chịu mức án 12 năm tù là quá nhẹ, xử sai tội và sẽ tạo tiền lệ rất bất lợi cho các vụ bán thuốc giả sau này...
Như vậy, vấn đề mấu chốt đang được xă hội quan tâm là: tại sao nhóm bị cáo này chỉ bị kết tội buôn lậu (với mức án cao nhất là 12 năm dành cho Nguyễn Minh Hùng), và thực sự hành vi của các bị cáo là buôn thuốc giả hay chỉ là làm giả hồ sơ giấy tờ buôn thuốc không rơ nguồn gốc?
Dưới đây, chúng tôi xin đăng tải bài viết của dược sĩ Trần Thanh Cảnh phân tích thế nào là thuốc giả, bản chất hành vi của nhóm bị cáo, và nỗi ḷng của một người trong nghề.
Ṭa án xử vụ nhập thuốc chữa ung thư giả của Công ty dược VN Pharma tại thành phố Hồ Chí Minh. V́ biết tôi là dược sĩ nên nhiều bạn bè hay hỏi, anh b́nh luận thế nào về vụ này?
Một người bạn inbox cho tôi: "Với tư cách là dược sĩ anh phải lên tiếng đi chứ, hơn nữa anh c̣n là nhà văn. Anh có biết em đă sốc như thế nào khi đọc tin này không? Anh có biết ba em đă mất v́ căn bệnh quái ác này và bây giờ, em cũng đang mang trong người những mầm mống của căn bệnh này không?"
Tôi biết nói ǵ khi các đồng nghiệp của tôi đă xâm phạm vào một trong những điều tối kỵ của đạo đức nghề nghiệp: Buôn bán thuốc giả.
Thế nào là thuốc giả?
Thuốc giả, theo định nghĩa của Tổ chức y tế thế giới (WHO): "Thuốc giả là sản phẩm được gắn nhăn hiệu một cách gian dối và có chủ đích về đặc tính hoặc nguồn gốc. Thuốc giả có thể bao gồm sản phẩm với đúng hoặc sai hoạt chất, không có hoạt chất hoặc không đủ hàm lượng hoạt chất hoặc với bao b́ giả".
C̣n trong Luật Dược của nước ta cũng nói rất rơ tại điều 2, khoản 33:
"Thuốc giả là thuốc được sản xuất thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a, Không có dược chất, dược liệu.
b, Có dược chất không đúng với dược chất ghi trên nhăn hoặc theo tiêu chuẩn đă đăng kư lưu hành hoặc ghi trong giấy phép nhập khẩu.
c, Có dược chất, dược liệu nhưng không đúng hàm lượng, nồng độ hoặc khối lượng đă đăng kư lưu hành hoặc ghi trong giấy phép nhập khẩu, trừ thuốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng quy định tại khoản 32 điều này trong quá tŕnh bảo quản, lưu thông phân phối.
d, Được sản xuất, tŕnh bày hoặc dán nhăn mạo danh nhà sản xuất, nước sản xuất hoặc nước xuất xứ".
Nguồn gốc xuất xứ của hoạt chất chữa bệnh là vô cùng quan trọng!
Công ty dược VN pharma của Nguyễn Minh Hùng đă nhập thuốc H.Capita 500mg không rơ nguồn gốc xuất xứ, có thể gọi là hàng trôi nổi trên thị trường về.
Là một người dược sĩ, ai cũng phải hiểu rằng nguồn gốc xuất xứ của hoạt chất chữa bệnh là vô cùng quan trọng.
Bởi không ai và không có một loại máy móc đủ tinh xảo nào để có thể kiểm soát hết, trong quá tŕnh tổng hợp ra một hoạt chất chữa bệnh sau hàng bao nhiêu công đoạn và các phản ứng hóa học, với sự tham gia của hàng chục hàng trăm loại hóa chất khác nhau, để đảm bảo rằng hàm lượng tạp chất độc hại là không đáng kể.
Chỉ có các nhà sản xuất tổng hợp các chất gốc ấy người ta mới có thể làm chủ được quy tŕnh và biết rơ sản phẩm của ḿnh ở độ tinh khiết nào mà thôi!
"Bọn làm thuốc giả tinh vi hơn xưa rất nhiều"
Nhân đây xin lấy một ví dụ để các bạn tiện so sánh: Hoạt chất Paracetamol dùng làm thuốc hạ nhiệt giảm đau trị cảm cúm, nếu mua của các nhà sản xuất Châu Âu có uy tín có thể tới hàng chục đô la Mỹ một ki lô gam. Nếu mua của các nhà sản xuất Trung Quốc hoặc Ấn Độ, chỉ vài đô la Mỹ một ki lô gam. Nhưng khi đem về Việt Nam kiểm nghiệm th́ hai lô hoạt chất đó đều đạt yêu cầu về mọi mặt.
Thế nhưng chắc chắn một điều là Paracetamol của Châu Âu sẽ có độ tinh khiết và sinh khả dụng cao hơn của Trung Quốc hay Ấn Độ!
Khái niệm về THUỐC GIẢ không c̣n như xưa khi đất nước ta trong thời chưa mở cửa, mọi thứ khó khăn, bọn gian thương nhiều khi mua bột ḿ về dập thành viên thuốc bán mà hoàn toàn không có hoạt chất chữa bệnh.
Như đă giới thiệu từ đầu bài là, khái niệm ấy bây giờ đă được điều chỉnh rất rộng nhằm bảo vệ người bệnh và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Bây giờ, thuốc chỉ cần có một vài tiêu chí không đúng với tiêu chuẩn chất lượng đă công bố là đă bị coi là thuốc giả.
Ví dụ: Có một hăng dược phẩm rất lớn trên thế giới sản xuất thuốc ở một nước thuộc thế giới thứ ba, họ công bố rằng sản phẩm theo tiêu chuẩn Châu Âu. Thế nhưng khi kiểm tra th́ thực tế nó chỉ đạt tiêu chuẩn của chính nước sở tại! Tất nhiên là đem dùng cho người bệnh vẫn tốt, vẫn ok!
Khi bị phát hiện ra, hăng dược khổng lồ trên đă lập tức phải thu hồi, rút số thuốc đă sản xuất tại nước đó, nếu không sẽ lập tức bị quy tội làm thuốc giả theo khuyến cáo của WHO!
Bây giờ cái cách mà bọn làm thuốc giả tinh vi hơn xưa rất nhiều. Một trong những cách chúng hay dùng là mua thuốc của các hăng không tên tuổi rồi làm lại bao b́ giả tên tuổi các hăng dược nổi tiếng.
Hoặc mua hoạt chất từ các nguồn giá rẻ về bào chế thành sản phẩm mang tên các hăng dược của các nước phát triển. Nói chung là việc làm thuốc giả bây giờ ít thô thiển như xưa, và thường tập trung vào các thuốc đặc trị, nên thủ đoạn th́ lại ngày càng tinh vi hơn, khó phát hiện hơn...
"Đừng hoang mang quá"
Nhưng các bạn cũng đừng hoang mang quá. Thực ra hệ thống pḥng ngừa ngăn chặn thuốc giả của nước ta khá tốt, lúc nào đó ḿnh sẽ giới thiệu tổ chức bộ máy và cơ cấu hoạt động này. Thế cho nên thuốc H. Capita 500mg của VN Pharma nhập về Việt Nam mới bị chặn đứng từ trên Cục Dược mà không tung ra thị trường được.
Vậy với đại đa số người dân ít có kiến thức về dược th́ sao? Lời khuyên ở đây là khi mua một thứ thuốc ǵ, bạn hăy mua ở các địa chỉ tin cậy, uy tín!
Nhân đây cũng xin nói đôi lời về câu chuyện bệnh viện bắt tay với công ty dược. Bác sĩ bắt tay với dược sĩ nhà thuốc. Th́ trong ngành y tế, y và dược nó là hai anh em sinh đôi. Thời gian cách đây chưa xa, tại nước ta và các nước xung quanh c̣n chưa phân ra bác sĩ với dược sĩ như hiện nay.
Chỉ một ông lang là kiêm tất từ "Văn vọng vấn thiết" đến "Sao tẩm hoàn tán kê đơn bốc thuốc". Thế nên cái chuyện bác sĩ thân với dược sĩ, bệnh viện thân với công ty dược, nó cũng là lẽ người nhà b́nh thường.
Bởi nói về mặt phải, cả hai đều là những thành phần không thể thiếu trong việc trị bệnh cứu người, nên phải phối hợp hỗ trợ với nhau là tất nhiên. Bản thân tôi hồi c̣n làm giám đốc một công ty dược cũng luôn phải quán triệt mọi người trong công ty nguyên tắc, trước hết chúng ta là thầy thuốc sau đó mới là người kinh doanh nên luôn phải đặt quyền lợi của bệnh nhân lên trên hết.
Một khi có thiên tai địch họa, dịch bệnh xảy ra th́ có bao nhiêu thuốc trong kho phải lập tức tung ra cho bệnh viện sử dụng đă, tiền nong tính sau.
Thế nhưng dịp gần đây, những biến tướng của mối quan hệ y- dược ngày càng làm nhức nhối dư luận xă hội, nó làm méo mó thêm cái nh́n về ngành y tế nói chung. Công ty dược hối lộ các quan chức y tế bệnh viện để được trúng thầu. Bác sĩ ăn hoa hồng của hăng, của nhà thuốc để kê đơn theo tên biệt dược, chỉ định mua theo địa chỉ. C̣n nhiều chuyện mà kể ra chỉ thêm đau ḷng.
Nhiều đêm tôi nằm ngẫm nghĩ, ngành y tế cũng như mọi ngành khác trong xă hội đang gây bức bối phẫn nộ cho nhân dân như giáo dục, giao thông, tài nguyên môi trường... Có khi chỉ là hệ quả của một cái ǵ đó bị sai từ đâu? Có lẽ cần một cuộc cải tổ từ gốc may ra mới chuyển biến được tất cả.
"Tội buôn bán thuốc giả là rơ ràng"
Trở lại câu chuyện của VN Pharma, những viên thuốc chống ung thư H.Capita 500mg có chứa 97% hoạt chất Capecitabine chữa ung thư uống vào có thể vẫn có tác dụng nào đó và không gây hại cho bệnh nhân.
Thế nhưng với hành vi mua hàng trôi nổi, làm giả giấy tờ, con dấu của công ty Helix Canada để qua mắt các cơ quan chức năng, nhằm hợp thức hóa hàng trôi nổi để bán cho bệnh nhân kiếm lời cao th́ rơ ràng không c̣n ǵ để bao biện: Tội buôn bán thuốc giả là rơ ràng - giả nguồn gốc xuất xứ.
Viết đến đây tôi buồn vô hạn, bởi những người vướng ṿng lao lư kia hầu hết là dược sĩ như tôi. Chỉ v́ tham tiền mà nhất thời họ đă quên hết cả lương tâm đạo đức nghề nghiệp.
|
|
