Phan Văn Anh Vũ (c̣n gọi là Vũ 'nhôm') được cho là điển h́nh của lũng đoạn kinh tế. Từ nghề nhôm kính, Phan Văn Anh Vũ đă sở hữu nhiều cổ phiếu của các công ty bất động sản. Đại gia Vũ "nhôm" bị truy tố v́ tiết lộ bí mật quốc gia.
Thiếu tướng Lê Văn Cương - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược Bộ Công an
DN đă tặng quà đắt tiền chẳng có ǵ vô tư!
Thiếu tướng Lê Văn Cương - Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược Bộ Công an cho rằng: Câu chuyện về ông Phan Văn Anh Vũ hay người ta gọi là “Vũ Nhôm” th́ trước đây dư luận đă biết tới việc tặng quà là xe sang cho UBND TP. Đà Nẵng. Khi đó tôi đă nói, việc doanh nghiệp tặng xe cho nhiều địa phương đều có mục đích cả, chẳng có chuyện vô tư trong sáng đâu. Hay nói đúng hơn là doanh nghiệp họ “đầu tư” cho lănh đạo để nhằm đạt được mục đích của họ sau đó.
Theo ông Cương, cái đáng lo ngại nhất là tính dân chủ ở một số địa phương c̣n yếu, khi doanh nghiệp đă được lănh đạo cao nhất của tỉnh là bí thư, chủ tịch “ok” th́ hầu như họ chẳng c̣n xem các cấp Sở ra ǵ. “Câu chuyện Giám đốc sở trẻ tuổi ở Quảng Nam, hay Giám đốc sở ở Yên Bái là một ví dụ điển h́nh cho tính dân chủ ở cơ sở. Tại sao các đơn vị khác lại không có ai lên tiếng”, ông Cương nói. Qua đó cũng cho thấy, cán bộ của ta bây giờ cũng không c̣n nhiều người có dũng khí, chẳng ai dám đương đầu.
Theo ông Cương, để giải quyết được t́nh trạng doanh nghiệp “lũng đoạn” bằng cách quan hệ với quan chức th́ bản thân các cơ quan quản lư nhà nước như UBKT của các sở ban ngành, của tỉnh phải vào cuộc và làm hết trách nhiệm. Một khi đă có kết luận kiểm tra bằng văn bản, nếu gửi lên nhiều lần mà lănh đạo cao nhất của tỉnh không giải quyết th́ khi đó trách nhiệm thuộc về các lănh đạo cao nhất.
Ông Cương cũng cho rằng, hiện có những thông tin đồn về việc Vũ “nhôm” c̣n là người trong ngành công an, dù thông tin chưa được xác thực nhưng quy định của pháp luật làm ǵ có chuyện cán bộ ngành được đi làm kinh tế. Trường hợp là công an cũng phải tuân thủ theo quy định của pháp luật và chẳng có ngoại lệ hay ưu tiên ǵ cả nên vi phạm th́ cần xử lư nghiêm.
Có hiện tượng “móc ngoặc” giữa DN với quan chức
PGS. TS. Nguyễn Văn Nam – nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu thương mại cho biết: Ngày xưa quan chức khi bị xử tội tham ô chủ yếu liên quan tới “rút ruột” từ các DN Nhà nước nhưng từ khoảng 10 -15 năm nay đă dần chuyển sang doanh nghiệp tư nhân, thậm chí có cả doanh nghiệp FDI. Mối quan hệ này có sự “móc ngoặc” theo kiểu anh cấp cho tôi dự án c̣n tôi sẽ “lại quả” cho anh một khoản từ chính dự án đó. Lúc đầu chỉ xuất hiện lác đác nhưng giờ th́ phổ biến và ở cấp tỉnh là nhiều.
Có nhiều doanh nghiệp tư nhân nổi đ́nh nổi đám v́ có tin đồn có những ông rất to đứng ở đằng sau “chống lưng”.
Theo ông Nam, trường hợp Phan Văn Anh Vũ ở Đà Nẵng đă “móc ngoặc” rất lâu, sinh năm 1975 mà từ năm 2000 dư luận đă có thông tin công ty của Vũ “nhôm” “lũng đoạn” và tới nay đă sở hữu hàng loạt các lô đất vàng. “Một bên có tài sản “vàng” c̣n một bên có tiền, và sẽ lại quả theo thỏa thuận là điều đáng lo ngại. C̣n một vài hiện vật cụ thể như tặng ô tô sang hay căn hộ…chỉ là những thứ nh́n thấy nhưng tỉ lệ đó theo tôi là rất nhỏ. Cái nhiều người lo ngại chính là sự “móc ngoặc” đă tới mức xảy ra t́nh trạng “lũng đoạn”, ngang nhiên coi thường xă hội th́ rất ghê gớm”, ông Nam nhấn mạnh.
Ông Nam cũng cho rằng, ở nhiều nước trên thế giới cũng có t́nh trạng này như ở Nhật Bản từ những năm 80 của thế kỷ trước đă h́nh thành “Tam giác quỷ”, với sự “móc ngoặc” của doanh nghiệp tư nhân, quan chức và ngân hàng. “Tam giác quỷ” này đă t́m cách moi tài sản nhà nước, moi tiền ngân hàng để làm giàu cho một nhóm lợi ích. Tuy nhiên, khi các nước này càng phát triển th́ luật của họ càng nghiêm. Ví dụ như câu chuyện về nhà sáng lập Lotte, Shin Kyuk-Ho bị truy tố về tội trốn thuế và gian lận cùng ba thành viên trong gia đ́nh và bị xử phạt 20 tháng tù chỉ v́ trả lương sai cho người nhà mà không tham gia làm việc trong công ty vừa được xử ngày 22.12 vừa qua là một minh chứng. Tuy nhiên, ở Việt Nam các quy định của pháp luật về vấn đề này c̣n chung chung nên rất khó xử lư.
Ông Nam cho rằng, trong nền kinh tế thị trường với nhiều thành phần doanh nghiệp th́ cần tạo ra môi trường b́nh đẳng. Nếu có thể chế tốt và đội ngũ cán bộ trong sạch vững mạnh th́ chẳng bao giờ có những “móc ngoặc xảy ra”.
Thứ nhất quan hệ thứ nh́ tiền tệ
PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh – Học viện Tài chính cho biết: T́nh trạng một số doanh nghiệp có quan hệ thân hữu với các quan chức, từ đó có hiện tượng thao túng hoạt động về chính sách nói riêng cũng như hoạt động kinh doanh nói chung ngày càng phổ biến. Có nơi gọi là doanh nghiệp “sân sau” và câu nói “thứ nhất quan hệ, thứ nh́ tiền tệ” giờ đă trở thành quen thuộc . Nhiều doanh nghiệp họ chẳng ngại cho biết, muốn kinh doanh thành công hay chiếm được những dự án th́ thứ nhất là quan hệ thứ nh́ là tiền tệ chứ chẳng liên quan ǵ tới năng lực của doanh nghiệp đó.
“Việc kiên quyết dấu tranh, chống mối quan hệ thân hữu, tham ô, hối lộ, tham nhũng, lũng đoạn chính trị, kinh tế là một việc làm cực kỳ cần thiết trong giai đoạn hiện nay”, PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh nhấn mạnh.
Bản chất ở đây là sự cấu kết, móc nối của một số doanh nghiệp với những người có chức có quyền trong bộ máy công quyền để từ đó lợi dụng chức vụ quyền hạn cũng như chức trách của ḿnh, đem lại lợi ích cho doanh nghiệp đó hoặc nhóm người nào đó. Hiện tượng này phổ biến ở các quốc gia trên thế giới, đặc biệt ở các nước đang xây dựng và phát triển, c̣n các quốc gia phát triển th́ bị giới hạn ở lĩnh vực nhất định do có luật quy định chặt chẽ hơn.
C̣n ở Việt Nam, h́nh thức “cấu kết” của doanh nghiệp với quan chức ở nhiều góc độ khác nhau, có thể là giúp được lợi ích ưu đăi mà doanh nghiệp khác không thể có được trong một dự án. Tức là chỉ ảnh hưởng tới 1 hoặc một nhóm doanh nghiệp nhỏ nhưng cấp độ cao hơn là cấu kết chặt chẽ, lũng đoạn cả kinh tế bằng chính trị. Ông Vũ “nhôm” là trường hợp có thể điều chỉnh mối quan hệ giữa các doanh nghiệp và cả các quan chức nên mới xảy ra t́nh trạng muốn ǵ được đó, coi thường cả luật pháp và các quan chức. T́nh trạng này đang bóp méo cạnh tranh lành mạnh trong môi trường kinh doanh của nên kinh tế, tạo ra mối quan hệ ngầm, luật lệ ngầm như người ta gọi là “mafia” . Từ đó, làm cho cạnh tranh b́nh đẳng, công bằng và tuân thủ theo luật pháp chẳng c̣n ư nghĩa ǵ. Nó sẽ c̣n ảnh hưởng tới cả ḷng tin của các doanh nghiệp vào luật lệ, ḷng tin của xă hội, của người dân sẽ bị ảnh hưởng.
Games
