Ngày nhận được giấy báo tử của chồng, bà Hợp khóc cạn nước mắt. Thế nhưng sau 26 năm, bỗng dưng chồng bà trở về. Không thể có niềm vui nào hơn thế!
Chiều 12/9, ông Trịnh Thanh B́nh (62 tuổi) được người thân đón từ Campuchia về nhà. Bà Nguyễn Thị Hợp (68 tuổi, vợ ông B́nh) cầm tấm ảnh thờ chồng ̣a khóc bởi bà không ngờ c̣n có ngày nh́n thấy chồng bằng xương bằng thịt trở về.
Dù người thân cố khơi gợi trí nhớ bằng cách giới thiệu từng thành viên, thế nhưng, ông B́nh cứ hỏi “Hợp là ai?”.
“Nghe tin ông ấy c̣n sống, tôi mừng quưnh chân. Cám ơn Trời, Phật. Nhưng nay về ông không c̣n nhớ nổi tên tôi, trên ḿnh đầy thương tích, nửa tỉnh nửa mê”, bà Hợp nghẹn ngào.

Gia đ́nh bà Hợp đón chồng từ Campuchia trở về sau 30 năm
Theo biên bản làm việc lúc 14 giờ 30 phút ngày 13/9/2018, giữa gia đ́nh ông B́nh với chính quyền địa phương và cơ quan chức năng huyện Hương Khê, ghi rơ: “Theo hồ sơ lưu tại Pḥng LĐ - TB - XH huyện Hương Khê, ông B́nh SN 1956, quê quán xă Gia Phố, huyện Hương Khê, nhập ngũ năm 1976, cấp bậc khi hy sinh là Trung úy, đơn vị khi hy sinh là Đoàn 7704MT479 Quân khu 7, hy sinh ngày 16-7-1988 tại chiến trường Campuchia trong trường hợp chiến đấu mất tin, theo giấy báo tử ngày 21-7-1992 của Tỉnh đội Hà Tĩnh.
Bằng Tổ quốc ghi công số DG415BT theo quyết định số 222CTKT ngày 2-10-1992… Về chế độ chính sách, các chế độ ưu đăi liên quan đối với liệt sĩ và thân nhân liệt sĩ B́nh kể từ ngày 12-9-2018 trở về trước được thực hiện đầy đủ...".
Nhớ lại quăng thời gian xưa cũ, bà Hợp kể, năm 1976 chồng bà nhập ngũ rồi đi chiến đấu ở chiến trường Campuchia. Năm 1988, ông B́nh về phép lần cuối. Ít lâu sau, bà nhận được tin chồng hi sinh, cũng là lúc bà mang thai con gái út mới được 3 tháng.
30 năm qua bà Hợp được hưởng chế độ tuất liệt sĩ cơ bản. Hễ nghe ở đâu có nhà ngoại cảm giỏi là bà t́m đến hỏi phần mộ chồng ḿnh.
26 năm trôi qua, mọi sự cố gắng t́m kiếm tưởng chừng sẽ thành vô vọng th́ gia đ́nh bà bất ngờ nhận được thông tin liệt sĩ B́nh vẫn c̣n sống ở Campuchia từ người đồng đội năm xưa là ông Thái Sơn (ở Ba V́, Hà Nội).
Anh Trịnh Thanh Hoàng (32 tuổi, con trai của ông B́nh) cho biết, đầu năm 2017 anh Hoàng mới gặp được ông Nguyễn Hữu Thọ, quê ở xă Thạch Bàn, huyện Thạch Hà, (Hà Tĩnh) là đồng đội với ông B́nh từng chiến đấu ở Campuchia, nhưng khác đơn vị. Sau khi về nước ông Thọ thường xuyên qua lại đất Campuchia làm ăn, ông có nhiều mối quan hệ quen biết với những đồng đội cũ nên đă thông báo cho mọi người về sự việc như gia đ́nh ông B́nh tŕnh bày.
Không ngờ qua ông Thọ, một đồng đội gần gũi của ông B́nh là ông Nguyễn Thái Sơn quê ở Ba V́ (Hà Nội), sinh sống ở Campuchia đă có vợ con bên đó (hiện vợ ông đă chết, ông ở với con) đă thông báo cho gia đ́nh ông B́nh biết, ông B́nh c̣n sống ở tại Campuchia.
Không đợi lâu, sau khi được Pḥng LĐ -TB&XH huyện Hương Khê hướng dẫn làm đầy đủ các thủ tục giấy tờ, đến ngày 5/9/2018, gia đ́nh ông B́nh đượng ông Nguyễn Hữu Thọ đưa sang Campuchia, và đến ngày 7/9 th́ tiếp cận được ông B́nh tại phum Khum Xơ Nây, huyện Bà Non, thuộc tỉnh Battambang.
“Qua nhiều lần tṛ chuyện, có đồng đội của bố ở huyện Thạch Hà bảo nh́n thấy bố tôi đang c̣n sống ở Campuchia. Ông này đă nhờ thêm một người lần theo h́nh ảnh gia đ́nh cung cấp, và đă t́m thấy bố tôi đang sống với vợ và 5 người con tại vùng hẻo lánh ở tỉnh Battambang. Sau đó, tôi cùng 2 người thân, thuê thêm 1 người phiên dịch, đi t́m bố”, anh Hoàng nói.
“Lúc đến nơi là 1h sáng. Họ chỉ một người đàn ông gầy g̣ ốm yếu, nằm co ro ở nhà sàn của dân tộc và bảo đấy là bố tôi. Ban đầu tôi sợ, không dám đến gần. Tôi cũng không nhận ra ông bởi bố đi chiến đấu từ lúc tôi c̣n rất nhỏ.
Nhưng rồi, có động lực nào đó khiến tôi chạy nhào lại ôm lấy ông, c̣n ông th́ đứng yên run lẩy bẩy và nói tiếng Campuchia. Ông chắp tay trước ngực chào tôi. Tôi ôm lấy bố rồi cứ thể mà khóc”, anh Hoàng tâm sự.
"Lúc sang bên Campuchia, nghe người phiên dịch cho biết, dân ở vùng bản dân tộc tỉnh Battambang kể lại, trước đó năm 1988, họ phát hiện bố tôi trong t́nh trạng bị bom ḿn gây chấn thương hộp sọ, chảy máu tai, rụng hết răng, bị đạn bắn… nằm hôn mê bất tỉnh ở trong rừng, sau đó người dân tộc đă đưa về nhà chữa trị và nuôi cho đến nay.
Hiện tại, bố tôi hầu như quên tiếng Việt, chỉ nói được ít chữ, hiện đang tập nói lại tiếng Việt và tập trí nhớ. 30 năm ở bản dân tộc bên Campuchia như là một giấc ngủ của bố tôi, ở đó bố tôi không tiếp xúc được với người Việt Nam mà chủ yếu là người dân tộc bản địa, không tiếp xúc với xe cộ. Sau khi biết được thông tin và hoàn tất các thủ tục, gia đ́nh tôi đă sang đưa bố tôi từ Battambang đi xe ô tô khách về Phnôm Pênh, sau đó về TPHCM và đón tàu về nhà ở thị trấn Hương Khê”, anh Hoàng nói.
Hiện t́nh trạng sức khỏe của ông B́nh rất yếu, bị chấn thương sọ năo, găy hàm răng dưới, điếc tai bên phải nghe không rơ, đi lại và nói tiếng Việt khó khăn, đă phẫu thuật lách và bị chấn thương ở đùi do đạn bắn.
“Bố tôi mất trí nhớ, không nhớ ra tên ai. Tôi cùng người thân ở lại chơi vài ngày rồi xin phép đưa bố trở về và được họ đồng ư”, anh Hoàng nói.
Trở về Việt Nam, anh Hoàng ông B́nh vào Sài G̣n khám bệnh. Người thân của ông cố nói chuyện để gợi trí nhớ, thỉnh thoảng ông B́nh lại đưa tay ra tạo dáng khẩu súng, dí thẳng vào bụng và nói: “Địch nó bắn pằng pằng vào đây”. Rồi lại chỉ tay lên đầu: “Mảnh đạn đang c̣n trong này”.
Bác sĩ cho biết sức khỏe ông B́nh rất yếu, lách bị cắt, đạn xuyên làm găy hết răng. “Do trên đầu bố tôi có một vết thẹo to, và lúc bố tôi nhớ lại th́ bảo c̣n có mảnh vỏ đạn trong đầu nên bác sĩ bảo tạm thời chưa cho chụp chiếu ở năo, v́ sợ ông sẽ bị liệt”, anh Hoàng nói thêm.
Ngay sau khi ông B́nh được đưa trở về gia đ́nh vào ngày 12/9, cơ quan chức năng ở huyện Hương Khê cùng người dân địa phương đă đến động viên, chia sẻ, Pḥng LĐ-TB&XH huyện Hương Khê cũng đă đến thăm hỏi và tặng quà.
Hiện phía gia đ́nh ông B́nh cũng đă có đề nghị chính quyền địa phương cấp giấy tờ tùy thân, giấy chứng minh nhân dân, ghi tên vào sổ quản lư hộ khẩu, hộ tịch, giấy khai sinh; đề nghị Ban Chỉ huy Quân sự huyện tạo điều kiện cấp giấy giới thiệu cho ông B́nh đến các bệnh viên quân y để khám chữa bệnh; đề nghị các cấp có liên quan hướng dẫn gia đ́nh xây dựng hồ sơ hưởng chế độ thương binh cho ông…
Trước khi chia tay gia đ́nh ông B́nh ra về, bà Nguyễn Thị Hợp, vợ ông vui vẻ cho biết rằng, đêm qua bà nằm ngủ gối tay ông nghe ông nói dù không ra giọng, nhưng là vợ chồng đă có 3 mặt con nên bà đoán được được ư ông muốn nói rằng: Đáng lẽ anh chết 5 lần rồi, anh về được đây là hạnh phúc lắm rồi, anh sống nhờ một ông xe ḅ chở về trạm xá và người dân nuôi đến tận này nay.
Trước đó, lần đầu ông B́nh từ Campuchia về phép cưới bà Hợp năm 1980 là người cùng huyện ở xă Hương Thủy, sinh được 3 người con, con gái đầu của ông bà là chị Trịnh Thị Phương (SN 1980) nhưng thực tế do hoàn cảnh khó khăn, sau này bà Hợp thay đổi ngày khai sinh cho con để đủ tuổi đi làm giày da tại miền Nam; anh Anh Trịnh Thanh Hoàng (SN 1986) nay làm bảo vệ cho Ṭa án huyện Hương Khê; Nguyễn Thị Huế (SN 1989), sau chuyến về phép cuối cùng năm 1988 của ông B́nh nên ông giờ là lần đầu ông B́nh được nh́n đứa con gái út của ḿnh.
Không dấu t́nh thương vô bờ dành cho ông chồng, bà Hợp gạt nước mắt tâm sự: Trong thời gian mấy mươi năm ấy ông B́nh sống được là nhờ ơn của những người dân Campuchia, mặc dù bên đó ông đă xây dựng gia đ́nh, có 5 người con riêng nhưng tất cả cũng chỉ v́ chiến tranh mà thôi!
VietBF © sưu tầm