Vụ Cty Cổ phần Ánh Dương Việt Nam (Vinasun) kiện Cty TNHH Grab (Grab) và đ̣i Grab phải bồi thường hơn 41 tỉ cho Vinasun. Mới đây toà đă tuyên án kết thúc vụ kiện với kết quả bất ngờ.
Sáng 28/12, dựa vào các tài liệu chứng cứ và tranh luận tại ṭa, HĐXX nhận định căn cứ vào đơn khởi kiện của Vinasun là đ̣i Grab bồi thường 41,2 tỷ đồng chứ không yêu cầu giải quyết việc cạnh tranh không lành mạnh. Do đó, việc Grab cho rằng việc giải quyết tranh chấp này của Bộ GTVT là không có căn cứ.
Grab đă vi phạm nghiêm trọng pháp luật Việt Nam
Grab là doanh nghiệp Việt Nam có trụ sở tại TP.HCM nên thẩm quyền thụ lư thuộc Ṭa Kinh tế TAND TP.HCM. Việc triệu tập các cơ quan như Bộ GTVT đến ṭa, HĐXX cho rằng không cần thiết. Công ty giám định Cửu Long không phải là đối tượng bắt buộc phải có mặt nên không cần thiết phải triệu tập cho bằng được.
Xét hoạt động của Grab, ṭa cho rằng Grab đă trực tiếp kinh doanh taxi, điều chỉnh giá bán, khuyến măi, thưởng điểm cho tài xế,…Grab cho rằng tài xế thuộc Hợp tác xă quản lư nhưng phải thừa nhận Grab có xử phạt tài xế trong khi Đề án 24 không cho phép Grab làm điều này.
Với tài xế khi đăng kư làm cho Grab, họ hoàn toàn làm việc với Grab chứ không có đơn vị vận tải nào. Điều này ṭa nhận định dựa vào biên bản lời khai của đơn vị vận tải và tài xế.
HĐXX cho rằng nếu Grab là đơn vị cung ứng dịch vụ kết nối th́ không có lư do ǵ Grab đứng ra mua bảo hiểm cho lái xe. Khi khách hàng gọi xe th́ khách hàng chi trả vào tài khoản của Grab, điều này cho thấy chi phí này thuộc về phần mềm dịch vụ của Grab chứ không phải đơn vị kinh doanh vận tải.
Tại ṭa, HĐXX có hỏi Grab về mức chiết khấu về quăng đường khác nhau trong khi cùng một điều kiện nhưng Grab không trả lời được. Điều này cho thấy Grab chủ động điều chỉnh mức chiết khấu. Giao dịch của Grab không phải là hợp đồng điện tử như Grab nói, bởi v́ không có điều khoản cơ bản, quyền nghĩa vụ của hai bên, chữ kư của các chủ thể, không có phương thức giải quyết tranh chấp,...
Từ những điều này cho thấy việc Grab cho rằng công ty này chỉ hoạt động cung ứng phần mềm là không có cơ sở chấp nhận. Hoạt động Grab đă và đang thực hiện là hoạt động kinh doanh vận tải taxi.
Ṭa cũng dẫn chứng vụ kiện đối với Uber tại Ṭa Công lư Châu Âu, với phán quyết theo hướng Uber cũng là công ty kinh doanh dịch vụ vận tải. HĐXX nhận định Grab vị phạm Nghị định 86 về kinh doanh vận tải bằng ôtô, Đề án 24, Luật Thương mại,... Bởi Grab chỉ được phép cung ứng dịch vụ kết nối nhưng lại trực tiếp kinh doanh vận tải taxi. Đây là hành vi có lỗi của Grab, vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật.
Việc Vinasun khởi kiện cho rằng thời gian qua Grab kinh doanh vi phạm pháp luật, gây thiệt hại cho Vinasun là có căn cứ. Tuy nhiên, cần xem xét mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật của Grab và hậu quả gây ra. Việc chọn công ty giám định thiệt hại của ṭa là hoàn toàn phù hợp quy định của pháp luật.
Công ty Quốc Việt hỗ trợ Công ty Cửu Long giám định một số phần, ṭa cho biết có cơ sở, không vi phạm pháp luật. Xét tranh chấp Vinasun - Grab là tranh chấp bồi thường ngoài hợp đồng, hành vi có lỗi của Grab đă được chứng minh. C̣n về thiệt hại, dựa vào kết quả giám định đều cho thấy có thiệt hại với Vinasun, có nguyên nhân do Grab gây ra.
Về mối quan hệ nhân quả, dựa vào tài liệu thu thập cho thấy từ đầu năm 2016, số lượng xe đăng kư phù hiệu xe hợp đồng của Grab tăng đột biến, số lượng xe nằm băi và kinh doanh của Vinasun ngày càng giảm. Điều này cho thấy có mối quan hệ nhân quả giữa việc xuất hiện của Grab với thiệt hại của Vinasun; có sự sụt giảm doanh thu của Vinasun do Grab.
Tuy nhiên, đối với phần giảm giá trị vốn hóa của Vinasun, ṭa nhận thấy sự sụt giảm đó c̣n phụ thuộc vào nhiều yếu tố, không thể tách biệt giữa phần nào do Grab gây ra, phần nào do yếu tố khác. Do đó, HĐXX không có căn cứ chấp nhận toàn bộ yêu cầu khỏi kiện của Vinasun. Ṭa chỉ chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, yêu cầu Grab bồi thường 4,8 tỷ đồng; bác bỏ yêu cầu đ̣i Grab 36,3 tỷ đồng.
HĐXX mong vụ việc kết thúc nhanh gọn
Trước đó, khi đại diện VKS tŕnh bày quan điểm, chủ tọa giải thích về thắc mắc của Grab khi cho rằng phiên ṭa kéo dài vụ xử gây thiệt hại. C̣n Vinasun ư kiến kéo dài làm cho nguyên đơn có thời gian thu thập chứng cứ, có lợi cho nguyên đơn.
Chủ tọa cho biết việc gửi đơn tố cáo chủ tọa là quyền của các đương sự. Tuy nhiên, hành động như vậy thể hiện sự yếu kém của các luật sư của nguyên đơn v́ họ đều là cử nhân, thạc sỹ luật.
Cụ thể, Grab đơn gửi đơn tố cáo đến Viện trưởng, Chánh án TAND Tối cao, Chủ tịch nước, đặt câu hỏi v́ sao phiên ṭa nhỏ lại báo cáo Hội đồng thẩm phán đến 2 lần? Có vi phạm hiến pháp không? “Chủ tọa xin giải thích luôn việc có báo hay không tôi không có nhiệm vụ trả lời. Việc quyết định là thuộc HĐXX không chịu tác động của bất cứ cơ quan hay tổ chức nào”, vị chủ tọa nhấn mạnh.
Vinasun cũng có hành động gửi đơn tương tự, HĐXX nói: "Cho dù gửi đi đâu chăng nữa, quyền quyết định là ở đây, thuộc HĐXX vụ án này. HĐXX cho dừng ṭa nhằm mục đích 2 bên ḥa giải, HĐXX cũng mong vụ việc này kết thúc nhanh gọn”, vị chủ tọa cho biết thêm.
Đề nghị chấp nhận một phần yêu cầu của Vinasun
Tŕnh bày quan điểm về vụ kiện, đại diện VKS cho rằng, trong quá tŕnh giải quyết vụ án, sau khi nghiên cứu hồ sơ, tài liệu, chứng cứ sau ngày 23/10, VKSND nhận định: Thẩm phán đă thực hiện đúng quy tŕnh tự tố tụng.
Công ty giám định Cửu Long đă được triệu tập nhiều lần nhưng không đến, mặc dù được ṭa chỉ định và nhiều lần triệu tập tới ṭa nhưng đều không đến, cơ quan công tố cho rằng điều này là vi phạm pháp luật.
VKS cho rằng Grab có những hành vi trái pháp luật gây thiệt hại cho Vinasun và thiệt hại thực tế thiệt hại có thể lớn hơn rất nhiều so với yêu cầu bồi thường của nguyên đơn. Tuy nhiên, Vinasun lại không đưa ra được những căn cứ chứng minh hành vi vi phạm của Grab là nguyên nhân duy nhất gây ra thiệt hại cho ḿnh. V́ vậy không đủ cơ sở chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của Vinasun buộc Grab phải bồi thường số tiền là 41,2 tỷ đồng.
VKS cho biết thông qua vụ án này, VKS sẽ có báo cáo đề xuất với VKSND Tối cao kiến nghị Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải và các ngành có liên quan xây dựng lại khung pháp lư về việc quản lư các loại h́nh kinh doanh vận tải nhằm tạo sự công bằng, b́nh đẳng cho những đơn vị tham gia vận tải hành khách
Tại phiên ṭa ngày 26/12, HĐXX thông báo khi Grab đề nghị ḥa giải với Viansun, giải pháp Grab đưa ra là mua lại cổ phiếu của Vinasun, chịu lỗ 65 tỷ đồng. Tuy nhiên, nguyên đơn trả lời do nội dung đàm phán không gắn với nội dung vụ án và không gắn với mối quan hệ nhân quả nên Vinasun không chấp nhận.
“Số tiền đó dù có lớn hơn nữa nhưng mục đích chúng tôi không phải v́ khoản tiền đó mà mục đích chúng tôi khởi kiện đ̣i bồi thường thiệt hại để làm sao làm rơ được các hành vi sai phạm trong hoạt động kinh doanh của Grab. Đây là lợi ích của đất nước, của quốc gia với mong muốn xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh”, Vinasun nhấn mạnh trước ṭa.
Vào chiều 23/10, VKS từng nhận định quan điểm về vụ kiện này. Cơ quan công tố cho rằng dựa vào chứng cứ có trong hồ sơ và kết quả tranh tụng tại ṭa, đủ cơ sở chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của Vinasun, buộc Grab phải bồi thường một lần hơn 41,2 tỷ đồng cho thiệt hại phát sinh do các hành vi của Grab gây ra.
Games
