Dịch bệnh khiến các em học sinh phải học trực tuyến ở nhà. Với các em học sinh ở thành phố th́ không thành vấn đề. Nhưng với các em ở vùng sâu, vùng xa th́ gian nan vô cùng.
Khi nhiều tỉnh thành có phương án cho học sinh đi học trở lại sau thời gian dài nghỉ v́ dịch Covid-19, hầu hết học sinh, sinh viên đều vui mừng mong ngày đến trường. Nhưng niềm mong ước đó càng lớn hơn với những học sinh vùng sâu, vùng xa khi hành tŕnh học trực tuyến của các em thời gian qua đă vô cùng gian nan.
Qua 3 chuyến đ̣ từ thị trấn Cần Thạnh, chúng tôi mới đến được nơi mà hai chị em ở ấp đảo Thiềng Liềng phải ngày ngày ra cḥi muối mới bắt được tí sóng chập chờn, lúc có lúc không để học trực tuyến.
Ấp đảo Thiềng Liềng là nơi xa xôi và tách biệt nhất của xă đảo Thạnh An (huyện Cần Giờ, TP.HCM), nhưng nơi mà gia đ́nh của 2 chị em Phạm Thị Quỳnh Nghi và Phạm Thị Xuân Mai sinh sống lại c̣n được xếp vào địa điểm “khỉ ho c̣ gáy” nhất của ấp đảo. Chính v́ thế, đường đến nhà 2 chị em như một cuộc phiêu lưu đầy mạo hiểm và cũng v́ thế mà hành tŕnh học trực tuyến của 2 chị em chưa bao giờ dễ dàng.
“Nhà em ở trong rừng, xa lắm”
Cách đây 4 năm trong một chuyến công tác, tôi đă có dịp về đến ấp đảo Thiềng Liềng, lúc c̣n chưa có cầu đ̣, lại đúng lúc con nước chưa lên nên khi xuống thuyền phải lội bộ một đoạn bùn lún đến gần nửa người mới vào được đến ấp. Lúc ấy, những tưởng đă là chặng đường khó khăn nhất để qua được ấp này, nhưng không ngờ, Thiềng Liềng c̣n một nơi tách biệt hơn mà người dân ở đây gọi là “ở trong rừng”.
Một ngày gần cuối tháng tư, ngọn gió vẫn đang c̣n chướng, thổi tạt vào người khiến những giọt mồ hôi nhễ nhại sau chặng đường gian nan vượt gần 100 km và qua 2 chuyến đ̣ để sang ấp đảo Thiềng Liềng, được cơ hội ngấm vào người nghe man mát. Nhưng từ cầu đ̣ của ấp, khi gọi điện với nhă ư muốn ghé đến nhà th́ Quỳnh Nghi nói với vẻ từ chối: “Nhà em ở trong rừng, xa lắm, chị không vào được đâu”.
Sau một hồi, chúng tôi cũng quả quyết muốn vào nên Nghi mủi ḷng và mượn một chiếc vỏ lăi sang đón. Thế là chuyến đ̣ thứ 3 để đến được nhà của 2 chị em. Nhưng v́ chúng tôi là khách, mới được đi sang như vậy, chứ b́nh thường, chị em Nghi cũng như những em nhỏ ở đây đều lội bộ đường rừng và băng qua những ruộng muối từ 3, 4 giờ sáng mới đến được cầu đ̣ để bắt thuyền sang xă đảo cho kịp giờ vào lớp.
Ngoài này mạng chập chờn, lúc được lúc mất, nên chuyện đang học màn h́nh đứng sựng là chuyện b́nh thường. Có lúc cô đang đặt câu hỏi, chưa kịp nghe th́ mạng đứng, lúc sau vào lại được, em mới nói cô hỏi lại giúp em để trả lời
Phạm Thị Quỳnh Nghi, xă đảo Thạnh An, H.Cần Giờ, TP.HCM
Ấy thế mà, năm nay Nghi đă là cô sinh viên năm nhất và em Nghi đă học lớp 11. Đường đến trường dẫu gian nan, hay cái khổ cứ bám lấy gia đ́nh khiến nhiều lần ba mẹ Nghi phải nuốt nước mắt vào trong bảo 2 chị em nghỉ học, nhưng v́ ham cái chữ, v́ muốn đổi thay vùng đất bao đời vẫn khó này, nên những học tṛ hiếu học ở đây chưa bao giờ lùi bước.
Khổ v́ học trực tuyến
Vào đến nhà rồi mới hiểu v́ sao Nghi ái ngại khi chúng tôi đến chơi nhà. Một phần v́ đường xa khó đi, một phần v́ ngại căn nhà chật chội nơi gia đ́nh Nghi sinh sống. Nghi bảo đấy là nhà, nhưng cũng chỉ là cái cḥi lá được dựng lên và nền nhà cũng chỉ toàn đất sét, được thuê lại từ chủ của ruộng muối.
Càng vào sâu trong những rừng đước ngoài ấp đảo, sóng càng yếu. Ở trong nhà Nghi dường như không c̣n sóng điện thoại, mỗi lần muốn nghe điện thoại hay gọi đi đâu là ra ruộng muối trước nhà và hét lớn lên để đầu dây bên kia c̣n nghe, và lâu lâu lại không quên hỏi “Alô, c̣n nghe đó không?”, để biết rằng sóng có c̣n ổn?
Bắt sóng điện thoại đă kém, nên để bắt được mạng 3G học trực tuyến th́ chị em Nghi phải xách ghế, cầm tập và điện thoại ra cḥi muối cách nhà gần 500 m để bắt sóng.
Bất kể ngày hay đêm, cứ cần mạng để học trực tuyến là chị em Nghi lại xách ghế chạy ra cḥi muối. Tận dụng khoảng diện tích c̣n trống trong cḥi muối, Nghi đặt một chiếc ghế nhỏ, ngồi xổm và bắt mạng học.
“Ở đây không có mạng nên em ít rành về công nghệ, ngày đầu học trực tuyến vô cùng khó khăn. Ngày đầu em chưa thể nào vào được v́ ṃ măi chẳng mở được ứng dụng để học, măi đến ngày hôm sau, được thầy cô hướng dẫn th́ em mới mở được”, Nghi nói và kể thêm: “Ngoài này mạng chập chờn, lúc được lúc mất, nên chuyện đang học màn h́nh đứng sựng là chuyện b́nh thường. Có lúc cô đang đặt câu hỏi, chưa kịp nghe th́ mạng đứng, lúc sau vào lại được, em mới nói cô hỏi lại giúp em để trả lời”.
V́ trong nhà không có mạng, nên mỗi lần ra cḥi muối học trực tuyến, hay những lúc xem bài giảng thầy cô tải lên, Xuân Mai phải chụp màn h́nh lại để lúc vào nhà c̣n có cái để xem lại mà giải bài tập. Lúc giải xong, Mai chụp lại và mang ra cḥi muối để bắt mạng gửi đi.
Gian nan vẫn không nản chí
Ở trong rừng này, đặc sản không ǵ ngoài muỗi và bóng đêm. Chỉ cần lơ là một cái, nh́n lại muỗi đă bu đen kín chân. Và v́ dùng điện năng lượng mặt trời, tối đến mỗi nhà chỉ thắp vỏn vẹn một bóng đèn nhỏ nên cũng chỉ đủ như ánh đèn le lói lọt thỏm giữa màn đêm đen đặc. V́ thế, cḥi muối làm ǵ có điện. Nên dạo này, cứ tối đến, nguồn sáng phát ra từ chiếc điện thoại nơi cḥi muối của chị em Nghi, sao giống như ánh sáng phát ra từ con đom đóm trong vỏ trứng của chàng trai hiếu học Mạc Đĩnh Chi ngày xưa. Nhưng chắc có phần vui tai hơn v́ cứ nghe âm thanh của tiếng đập muỗi bốp bốp mỗi lúc 2 chị em ngồi bắt sóng học bài.
“Ngồi đây là xác định nạp mạng cho muỗi, nhưng mỗi lần cần sóng để học bài th́ chấp nhận thôi ạ”, Xuân Mai nói.
Học trực tuyến vất vả là thế, nhưng cứ trưa nắng là chị em Nghi lại “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” trên những ruộng muối để cùng ba mẹ làm một diêm dân thực thụ. Bao năm qua, gia đ́nh Nghi vẫn bám lấy cái nghề mà cứ mát lại vào nghỉ và nắng phải ra dang, để kiếm tiền nuôi các con ăn học.
“Ḿnh khổ quá rồi, sống gần 50 năm trên đời mà chưa có được cái nhà để ở. Khổ quá mới sống nơi khỉ ho c̣ gáy và bám lấy cái nghề vắt kiệt sức này để mưu sinh, và cũng khổ quá nên mới cố gắng lo cho con ăn học để mong tương lai của sắp nhỏ sẽ khá hơn”, ông Phạm Văn Thanh, cha của Quỳnh Nghi, trải ḷng…
Thế đấy, dẫu sự khó cứ bám lấy người dân như śnh lầy chẳng bao giờ chịu buông tha đôi bàn chân những diêm dân nơi ấp đảo Thiềng Liềng, thế nhưng các em vẫn kiên tŕ bám lấy sự học, như chị em Nghi, như cô bé Kim Thanh và những thế hệ học sinh nghèo nơi đây. Niềm quyết tâm đó khó ḷng mà lay được, như 10 đầu ngón chân các em luôn bấu chặt xuống đất để không phải trượt ngă v́ śnh lầy mỗi lần mùa mưa đi học.(c̣n tiếp)
Games
