Nguyen Khan|
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có quyền tự hào v́ kết quả 6 tháng đầu năm thế giới tăng trưởng âm nhưng Việt Nam vẫn giữ được tăng trưởng dương, dù rất thấp.
Hai cuộc khủng hoảng kinh tế gần đây, khủng hoảng tài chính Thái Lan năm 1997, khủng hoảng ngân hàng địa ốc Mỹ năm 2007 làm kinh tế thế giới lao đao, lắm kẻ lên bờ xuống ruộng… Song chỉ là muỗi so với đại dịch cúm Tàu hiện nay.
Có thể nói, từ cuộc đại khủng hoảng kinh tế thế giới năm 1929-1933 dẫn đến việc ra đời Đức Quốc Xă và Thế Chiến II làm tan nát và tan thương nhân loại đến nay, thế giới trải qua rất nhiều cuộc khủng hoảng lớn nhỏ khác nhau theo quy luật thịnh suy của kinh tế thị trường. Song ngoài cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933 được xếp hạng đại khủng hoảng, từ bấy đến nay chưa có lần khủng hoảng kinh tế thế giới nào được xếp hạng như vậy. Nhưng có lẽ dịch cúm Tàu đă làm được điều đó, nó không chỉ làm kinh tế thế giới lao dốc (tăng trưởng âm), mà c̣n tạo ra một nhà nước phát xít Trung Cộng nhe nanh múa vuốt biến đại khủng hoảng cúm Tàu thành cơ hội xâm lăng thế giới y chang nhà nước phát xít Đức hồi thập niên 30 thế kỷ trước. Hiện tàu chiến của phát xít Trung Cộng đang ngang tàng ngạo mạn xâm lược Biển Đông, uy hiếp biển đảo Việt Nam và các lân bang là một minh chứng.
Nói thế để thấy rằng, trong ṿng xoáy đại khủng hoảng cúm Tàu, chẳng nước nào có thể thành công nước đôi, vừa ngăn chặn được dịch cúm vừa duy tŕ tăng trưởng kinh tế, được này mất kia, không khéo mất cả hai. Và cũng chẳng nước nào có thể chủ động tạo tăng trưởng, v́ phải phụ thuộc lẫn nhau trong thời đại toàn cầu hóa hôm nay. Tỉ như Việt Nam kiểm soát được dịch cúm Tàu khá sớm, song cũng đành chịu nh́n chiếc xe kinh tế mà thủ tướng Phúc ví von là chiếc xe tam mă chạy theo ṿng xoáy đại dịch cúm Tàu, anh xà ích Nguyễn Xuân Phúc không tài nào điều khiển dây cương theo ư ḿnh. Bởi như lời ông bộ trưởng bộ lao động thương binh xă hội Đào Ngọc Dung th́, đại dịch cúm Tàu làm các doanh nghiệp Việt Nam không xuất khẩu được hàng, và nếu có xuất khẩu được th́ cũng không có nguyên liệu để làm hàng do chuỗi cung ứng bị đứt găy. Ông Dung c̣n cho rằng đến cuối quư III nạn thất nghiệp mới gay gắt, dù hiện tại đă có gần 8 triệu người mất việc, nghỉ việc luân phiên, và khoảng 17 triệu người bị ảnh hưởng v́ giảm thu nhập.
Một nước đang phát triển như Việt Nam, tốc độ tăng trưởng GDP dưới 6%/năm là đă oải rồi. Vậy mà nay tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm là 1,81% th́ thật thê thảm. Bởi quư II GDP chỉ đạt 0,36%, thấp hơn tiên liệu xấu nhất của các quan chức Việt Nam. Với t́nh trạng đại suy thoái thế giới hiện tại, th́ 6 tháng cuối năm chưa có ǵ sáng sủa, nên quyết tâm tăng GDP trong năm nay từ 3-4% của thủ tướng thật là khó nói.
Theo các quan chức Việt Nam th́ với GDP tăng 1,81% chỉ bằng 1/2 tăng trưởng GDP năm 1986 làm giật ḿnh nhớ lại thời sắn khoai.
Bởi năm 1986 là năm đại hội đảng lần thứ VI của Đảng Cộng sản Việt Nam với chủ trương đổi mới. Khi ấy th́ chủ đề đổi mới hay là chết được bàn luận nhiều, nên năm 1986 được xem là năm đỉnh điểm của cơ chế tập trung quan liêu bao cấp, c̣n gọi khác là thời bao cấp, thời sắn khoai không đủ no ḷng, sẽ được đại hội VI băi bỏ sau đó để đổi mới.
Dù năm 1986 bắt đầu đổi mới, song độ trễ của nó phải qua năm 1987 mới có kết quả tăng trưởng GDP tương đối, nghĩa là GDP năm 1986 vẫn c̣n nguyên sắn khoai. Vậy mà tăng trưởng GDP năm ấy gấp đôi tăng GDP 6 tháng đầu năm nay th́… Nửa năm qua thu nhập của người dân c̣n tệ hơn thời khoai sắn. Có khác chăng là sau hơn 30 năm đổi mới, người dân ít nhiều có tích lũy, nên 6 tháng qua họ ăn vào tích lũy đó giống như thằng lằn ăn đuôi để sống nên tạm thời chưa thấy mùi sắn khoai. Nếu từ đây đến cuối năm mà t́nh h́nh kinh tế không căi thiện, vẫn dậm chân tại chỗ hoặc thụt lùi, th́ có khi sẽ nh́n thấy sắn khoai trên bàn ăn.
Đó là lư do thôi thúc thủ tướng phải tuyên bố, nhiệm vụ phát triển kinh tế hiện nay c̣n cấp bách hơn pḥng chống dịch, và đang t́m cách cho chiếc xe kinh tế tam mă tiến lên :
– Nhất mă kéo xuất khẩu: Liệu có kéo được như mong muốn không khi thế giới, đặc biệt là hai thị trường chủ lực mang về thặng dư mậu dịch khổng lồ cho Việt Nam là Mỹ và EU đang bị cúm Tàu làm tê liệt, và đang điên đảo đối phó với dịch cúm Tàu tấn công lượt về ?
– Nhị mă kéo đầu tư: Liệu có kéo nổi đầu tư khi vốn FDI giảm, các doanh nghiệp gặp khó khăn không thể gia tăng đầu tư, chỉ duy nhất nguồn đầu tư công là phù hợp lúc này, th́ ngay cả vốn đối ứng để giải ngân gần 30 tỷ USD vốn ODA cho đầu tư công mà các địa phương, ban ngành cũng không huy động được th́ khai thông thế nào, hay dùng củi đậu nấu đậu, tức mượn vốn ODA làm vốn đối ứng? Nếu vậy phải sửa luật?
Tiếc là đầu tư vốn ODA cho công ích th́ chậm chạp, vướng víu không giải ngân được dù nguồn vốn khổng lồ ODA 30 tỷ USD đang ứ đọng lâu nay chờ giải ngân. Nhưng đầu tư vào việc không sinh lời, chưa cần thiết như tượng đài, cổng chào, kỵ binh v.v… Th́ mau mắn.
– Tam mă kéo kích cầu: liệu kích cầu tốt không khi đầu tư công khó triễn khai v́ vướng… khó giải ngân vốn ODA ? Gói hỗ trợ 62 ngàn tỷ của chính phủ triễn khai quá chậm chạp? Số lao động mất việc lên đỉnh điểm vào cuối quư III sẽ làm giảm thêm sức mua?
Tóm lại, nếu t́nh h́nh ngăn chặn đại dịch cúm Tàu trên thế giới không khả quan, nền kinh tế toàn cầu tiếp tục lún sâu vào đại suy thoái, th́ ông xà ích Nguyễn Xuân Phúc có tài giỏi đến đâu cũng không thể điều khiển dây cương chiếc xe tam mă theo ư ḿnh, nên nếu phải đưa khoai sắn trở lại bàn ăn th́ cũng là chuyện b́nh thường, ráng mà ăn vậy.
Tuy nhiên hi vọng vào dự đoán kinh tế thế giới năm nay không đến nỗi nào của IMF, WB… Để kinh tế Việt Nam đạt được tốc độ tăng trưởng GDP từ 3-4% như ông xà ích Nguyễn Xuân Phúc hạ quyết tâm, để khoai sắn không trở lại bàn ăn./.