Bệnh nhân nam, 45 tuổi, sốt cao ba ngày, khó thở và viêm phổi nặng, xét nghiệm RT-PCR âm tính c̣n kết quả cấy máu dương tính Whitmore.
Bác sĩ Hoàng Công T́nh, Trưởng khoa Hồi sức Tích cực - Chống độc, Bệnh viện Đa khoa Ḥa B́nh, cho biết bệnh nhân trước đó hoàn toàn khỏe mạnh, làm việc trong trại nuôi lợn ở khu công nghiệp tại Bắc Giang. Thông thường, cứ ba đến bốn tháng, bệnh nhân về thăm gia đ́nh ở Tân Lạc, Ḥa B́nh, do dịch bệnh nên mấy tháng nay đều ở lại khu công nghiệp. Công việc hằng ngày của anh là tắm rửa, cho lợn ăn và vệ sinh chuồng trại.
Ngày 16/8, bệnh nhân bị sốt cao không bớt. Ba ngày sau, t́nh trạng khó thở tăng dần, anh về quê ở Ḥa B́nh để khám bệnh. Tại cơ sở y tế, bệnh nhân tiếp tục sốt, khó thở và viêm phổi nặng. Trạm y tế huyện đă chủ động cách ly để điều trị và phối hợp Trung tâm Kiểm soát dịch bệnh tỉnh (CDC) làm xét nghiệm RT-PCR sàng lọc Covid-19.
Sáng 21/8, bệnh nhân tiếp tục trở nặng, suy hô hấp kèm theo sốc nhiễm khuẩn, được chuyển đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Ḥa B́nh để điều trị. Toàn bộ quy tŕnh tiếp nhận, điều trị bệnh nhân tại viện được tiến hành như ca nghi nhiễm. Bệnh viện chủ động pḥng ngừa bằng cách bố trí khu riêng biệt để điều trị, các nhân viên y tế cũng được cách ly tạm thời để chữa trị cho bệnh nhân.
Bệnh nhân bị suy hô hấp, tụt huyết áp, suy thận cấp, suy gan cấp, tổn thương phổi lan tỏa hai bên, lơ mơ, không khai thác được yếu tố dịch tễ.
Bác sĩ chỉ định nuôi cấy máu, cấy đờm để t́m nguyên nhân khác như vi khuẩn hoặc vi nấm, do môi trường làm việc người bệnh thường tiếp xúc với bùn đất, chỉ một vết trầy xước nhỏ trên da cũng có thể là nơi xâm nhập của vi khuẩn.
Đêm 21/8, CDC thông báo kết quả xét nghiệm RT-PCR khẳng định bệnh nhân âm tính nCoV. Kết quả xét nghiệm lần hai trong đêm cũng tương tự. Yên tâm loại trừ Covid-19, các bác sĩ tập trung t́m nguyên nhân khiến bệnh nhân bị viêm phổi, sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng.
Hai hôm sau, kết quả cấy máu phân lập cho thấy bệnh nhân dương tính với vi khuẩn Whitmore. Bệnh nhân tiếp tục thở máy, lọc máu và theo dơi liên tục.
Bệnh nhân đang được điều trị tại khoa Hồi sức Tích cực - Chống độc, bệnh viện Đa khoa tỉnh Ḥa B́nh. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Whitmore c̣n gọi bệnh melioidosis, là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei gây nên. Vi khuẩn này có trong đất, bùn và lây nhiễm chủ yếu do vùng da tổn thương tiếp xúc trực tiếp hoặc hít phải các hạt bụi đất chứa vi khuẩn. Bệnh được phát hiện ở Việt Nam từ những năm 50 của thế kỷ trước và xuất hiện lẻ tẻ tại một số tỉnh phía Nam, được xếp vào bệnh truyền nhiễm nguy hiểm bị "lăng quên".
Bệnh biểu hiện ở các vị trí khác nhau nên dấu hiệu và triệu chứng cũng khác nhau, gây nhiễm trùng phổi, nhiễm trùng cục bộ, nhiễm trùng trên da, nhiễm trùng máu, nhiễm trùng lan tỏa...
Whitmore gặp ở tất cả độ tuổi, cả nam và nữ, phần đông là người có nghề nghiệp tiếp xúc trực tiếp và thường xuyên với đất, nước. Người có các bệnh mạn tính như đái tháo đường, thận, phổi, suy giảm miễn dịch... dễ mắc Whitmore. Theo báo cáo từ các vùng có bệnh trên thế giới, tỷ lệ trẻ em mắc Whitmore chiếm 5-15% tổng số ca.
Điều trị bệnh Whitmore hết sức khó khăn, nếu không được điều trị đúng liều, đúng phác đồ và theo dơi sát sao, bệnh dễ tái phát, sức khỏe bệnh nhân suy kiệt dần và có thể tử vong. Tỷ lệ bệnh nhân tử vong lên tới 40%. Ngoài ra, quá tŕnh theo dơi điều trị bệnh kéo dài, lại tốn kém nên không ít bệnh nhân đă bỏ cuộc. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến thất bại trong điều trị và tỷ lệ tử vong cao.
Bệnh thường xảy ra vào mùa mưa, tập trung tháng 7-11. Những người làm việc tiếp xúc nhiều môi trường đất và nước phải có phương tiện bảo hộ lao động như giày, dép và găng tay... Nếu có trầy xước ngoài da và tiếp xúc với khu vực ô nhiễm cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Games
