Chồng tôi có việc về quê ở B́nh Định. Anh tranh thủ hai ngày cuối tuần, để sáng thứ hai đi làm như b́nh thường.
Ḥn Khô, Quy Nhơn
ẢNH: LÊ THANH HẢI
Biết chồng không có thời gian, tôi hỏi, hay anh đi máy bay cho tiện và an toàn? Lời từ chối của chồng tôi: “Anh đi xe khách thôi. Bao nhiêu năm nay anh quen vậy rồi. Nhà xe, mấy người hơi già chút là c̣n biết anh xuống đâu về đâu luôn ấy chứ!”.
Sau câu đó của anh, th́ tôi không ngăn cản nữa. Bởi “thói quen” là khái niệm mà khi chúng ta lớn lên, trải qua nhiều được mất đổi thay trên đời, th́ đấy chính là điều vô cùng quư giá, neo giữ chúng ta vào các kư ức ngọt ngào. Giống như tôi, khoảnh khắc ấy dưng không nhớ lại lần đầu theo chồng với má chồng về xứ. Lúc đó, chúng tôi đă kịp sinh con gái đầu ḷng, cuộc sống cũng có chút chật vật. Thế nhưng, chiều ḷng cô con dâu mới chưa từng đi xe lửa, gia đ́nh quyết định mua vé tàu hỏa, chấp nhận trả số tiền cao gần gấp đôi so với ngồi xe đ̣…
Tôi măi vẫn không quên cảm giác đứng ngơ ngác giữa sân ga Ḥa Hưng, đối diện với con tàu đang chuẩn bị cho hành tŕnh Bắc - Nam hôm ấy. Thật kỳ lạ, vừa nôn nao vừa bồi hồi khó tả. Với một người sinh ra và lớn lên ở đồng bằng, th́ đi tàu lửa là một khái niệm đầy ṭ ṃ háo hức. Và chuyến tàu đêm x́nh xịch rời xa thành phố, chung toa là những người cùng chất giọng “quê xứ” với nhà chồng ghi măi trong tâm trí của tôi. Gần gụi, tự nhiên, thân t́nh, chẳng chút màu mè kiểu cọ. Hồn nhiên mời nhau đồng quà tấm bánh. Hỏi han xem, về đó bác ở đâu, đường Ngô Mây hay gần biển, dưới chân núi hay đi huyện...
Buổi sáng tới ga Diêu Tŕ, không có cảnh chèo kéo tranh giành, mà các bác xe ôm, taxi vẫn c̣n vô cùng mộc mạc. Họ hồn hậu, đen nhẻm, ăn mặc tuềnh toàng, xe cộ cũng cũ xấu. Nhưng lại ít nói thách, không chạy ḷng ṿng, mà nhiệt t́nh hướng dẫn, giới thiệu. Kể chuyện không dứt. Rằng, nhà tôi cũng có đứa con gái đang đi học ở Sài G̣n nè. Kệ, ḿnh chịu khó vất vả chút, để cho con nó kiếm ít chữ vào đời…
Đó cũng là lần đầu, tôi biết, quê chồng ḿnh nghèo tới vậy. Quy Nhơn thuở ấy cũng chưa phải là thành phố du lịch phổ biến như bây giờ. Cảnh biển đẹp đẽ nhưng vắng vẻ. Đường về Phù Cát vẫn chưa có các khu nghỉ dưỡng hoành tráng đắt đỏ, hay các công tŕnh nguy nga xuất hiện. Nông thôn đúng nghĩa. Chỗ đi vệ sinh tuốt xa ngoài vườn. Nhà tắm che chắn tạm bợ, dù ngay mùa gió. Hàng quán ăn vặt không có, đủ khiến cho bà mẹ trẻ bối rối! Nhưng cái t́nh của người dân quê xứ th́ khiến tôi nhớ măi.
Đó cũng là lần đầu, tôi thấm thía cái câu “nhịn miệng đăi khách đằng xa”. Bà con phía bên chồng kéo lưới, kiếm ít tôm cá đăi khách. Cua chỉ có một con duy nhất, được ưu ái dành riêng cho con gái tôi. Tội, đường sá xa xôi, chịu khó lặn lội về tận quê thăm bà con, là quư lắm rồi. Câu phân bua hiền lành trân quư đến xót xa. Bởi ngoài sân kia, là mấy đứa trẻ con gầy g̣ nở nụ cười rụt rè, những mẹ những chị lúi húi nhà sau, miệng luôn tục nhắc nhau “Xem trên mâm có thiếu ǵ th́ múc thêm”, mặc kệ cái xoong trong bếp đă gần như cạn hết. Cái sự chịu thương chịu khó hằn lên qua những vuông ruộng muối, dăm cánh đồng thưa thớt, và trong làn gió chớm đông lành lạnh tạm biệt quê chồng năm nào...
Đường rời miền Trung, tôi mang theo ít con cá chua mới bắt được dưới đầm, mà chồng tôi cứ luôn miệng tấm tắc “Ngon lắm, hai mẹ con em ăn thử là mê ngay”, cùng mớ trứng gà nhà, mấy quả cà dĩa hơi già hái vội. Thế thôi, mà trĩu nặng tấm ḷng…
Tôi sau này vài dịp theo chồng về ngoài ấy. Từng có một lần, chuyến xe đ̣ qua khỏi Tuy Ḥa th́ dừng lại ăn tối. Tôi ngạc nhiên khi chừng gần mười người vốn chẳng quen biết ǵ ngồi chung một bàn, đợi dọn món. Cảnh ấy chẳng khác ǵ mâm cơm nhà. Mọi người bới cơm, so đũa, mời nhau, rồi bắt đầu chan gắp. Không có cảm giác vội vàng, chen chúc, mà thậm chí, tôi c̣n ngỡ ngàng trước thái độ lịch sự, nhường nhịn của những người xa lạ chung bàn chung mâm hôm ấy. Một bữa cơm thôi, mà cứ khiến tôi ngẫm ngợi măi. Phải có thói quen đối đăi với nhau thế nào, phải kham khổ ra sao, phải chắc chiu biết mấy, người ta mới có thể cùng ngồi vào mâm với nhau, bằng một vị thế như vậy…
Tất cả đủ để vương vấn niềm tin rằng, sẽ c̣n nhiều lần khác nữa, mẹ con tôi có mặt trong hành tŕnh về miền quê yêu dấu ấy.
Games
