Gạo, ngô, đậu, lạc, bánh chưng, mứt…bị mốc, người dân đừng tiếc ăn cố, cần phải bỏ đi nếu không muốn bị ngộ độc thực phẩm thậm chí ung thư về sau.
Ăn thực phẩm bị nấm mốc tự rước bệnh ung thư vào người
Ths. BS Nguyễn Văn Tiến, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cảnh báo các bệnh do độc tố nấm gây ra không nhỏ.
Hiện khoa học đă chứng minh, nếu chúng ta ăn phải những thức ăn nhiễm nấm mốc cũng có thể mắc bệnh nguy hiểm. Bệnh có thể xảy ra ở dạng ngộ độc cấp tính, nhưng phần lớn là ngộ độc mạn tính do cơ thể tích lũy dần những lượng nhỏ độc tố nấm.
Người ta ước tính, có khoảng gần 40% số loài nấm mốc đă được biết đến có thể sản sinh ra độc tố, ít nhiều gây nguy hiểm cho sức khỏe con người. Các độc tố nấm đều độc, mức độ độc của các chúng cũng khác nhau, v́ vậy khi xâm nhập vào cơ thể chúng gây bệnh không giống nhau.
Với những loại ít độc hoặc một liều lượng nhỏ độc tố nấm chỉ gây ngộ độc nhẹ, người bệnh bị nôn mửa, tiểu chảy, choáng váng… Những độc tố vi nấm tích lũy dần trong cơ thể lâu dần dẫn đến bệnh hiểm nghèo nguy hiểm như: ung thư gan do aflatoxin, suy thận do ochratoxin, ung thư buồng trứng do fumonisins…
Vậy nấm mốc hay xuất hiện ở thực phẩm nào? Trả lời câu hỏi này, BS Tiến cho biết nấm mốc thường có mặt ở các loại bánh ngọt, mứt, bánh chưng và các loại lương thực, thực phẩm.
Theo đó, đối với bánh chưng mặc dù ngon và nhiều dưỡng chất nhưng nếu đă bị chua, mốc ăn vào cực kỳ nguy hiểm.
“Do độ ẩm cao và giàu chất dinh dưỡng nên bánh chưng là môi trường thích hợp cho nấm mốc phát triển, v́ vậy bánh chưng để lâu dễ bị mốc. Từ lớp lá ở ngoài, nấm mốc phát triển vào bên trong, lan rộng ra và làm hỏng bánh, dưới tác dụng của men amilaza của một số nấm mốc, tinh bột chuyển thành đường glucoza thành rượu ethylic làm bánh bị vữa tại nơi nấm phát triển và có vị cay, hăng mùi rượu.
Một số chủng nấm mốc có khả năng lên men glucoza, mantoza, tạo thành acid gluconic, acid fumatic…làm bánh bị chua.
Một số loại nấm mốc c̣n tiết ra độc tố cho người ăn, phải kể đến những nấm mốc thuộc họ Aspergllus và họ Penicillium. V́ vậy, chúng ta hết sức cảnh giác với bánh chưng mốc. Những chiếc bánh nào mốc nhiều, chua, vữa, đắng…phải kiên quyết bỏ. Những chiếc mới bị mốc chút ít bên ngoài cũng phải cắt bỏ rộng ra xung quanh, chỉ lấy phần bánh c̣n nguyên lành, đem hấp hoặc rán cẩn thận trước khi ăn”, BS Tiến lưu ư.
Đối với các loại bánh ngọt, mứt được sản xuất từ nhiều nguyên liệu khác nhau: bột, đường, bơ, sữa, trứng,… Sau khi được chế biến thành sản phẩm, những thức ăn trên đều đă được tiệt khuẩn, có thể sử dụng được, nhưng nếu để lâu, bảo quản kém, sẽ dễ bị hỏng do vi sinh vật và nấm mốc, nhất là loại bánh kem và các loại mứt. Khi mứt hút ẩm chảy nước là sắp hỏng.
Đấy là yếu tốt thuận lợi cho vi sinh vật và nấm mốc phát triển. Thường thấy nhất là nấm men ưa đường gây nứt nẻ và làm bánh mất mùi vị, màu sắc đặc trưng. Trên bề mặt bánh ngọt để lâu xuất hiện những loại nấm mốc khác nhau. Nếu bánh ngọt chảy nước, mất mùi vị, màu sắc biến đổi mất màu sắc đặc trưng th́ cần bỏ đi.
Cũng theo BS Tiến, nấm mốc từ các loại hạt có dầu như lạc, đậu nành, hạt điều, hạt hướng dương,…
Ở các loại lượng thực như gạo, ngô, sắn và ở các loại thức ăn gia súc. Trong các loại lương thực, thực phẩm bị nhiễm nấm mốc, th́ các loại hạt bị mốc được quan tâm nhiều nhất. Một trong các độc tố vi nấm nguy hiểm là Alfatoxin do nấm Aspergillus flavus và Aspergllus parasiticus sản sinh ra trong gạo, ngô, đậu, lạc,… ẩm mốc.
Ngoài tác hại gây độc cấp tính, nó c̣n tích lũy dần dần trong cơ thể và sẽ là nguyên nhân gây bệnh ung thư.
“Độc tố Aflatoxin rất khó bị phân hủy bởi nhiệt độ cao hay hóa chất, không những thế nó c̣n có thể tích lũy trong cơ thể người và động vật. Người ta đă thấy lạc rang ở nhiệt độ 1.5000C, các bào tử nấm đều bị diệt nhưng độc tố của chúng không bị phá hủy hoàn toàn, v́ vậy ăn vào vẫn nguy hiểm”, BS Tiến nhấn mạnh.
Theo BS Tiến, an toàn thực phẩm luôn bị tác động bởi yếu tố môi trường, chế biến, bảo quản, lưu thông, phân phối và sử dụng. Người tiêu dùng cần có kiến thức cơ bản để lựa chọn những thực phẩm an toàn.
Cụ thể, khi h́nh dạng, màu sắc, mùi vị của thực phẩm bị biến dạng (so với đặc trưng của thực phẩm), hoặc nghi ngờ thực phẩm không đảm bảo an toàn th́ dù có phải tiêu hủy vẫn c̣n ít tốn kém, hơn là phải chịu các chi phí khắc phục hậu quả do chính nó gây nên.
Để ngăn ngừa t́nh trạng ngộ độc do ăn phải độc tố của vi nấm, cần áp dụng các biện pháp đề pḥng như:
Không mua và sử dụng các loại lương thực, thực phẩm đă bị mốc như: lạc, đậu nành, gạo, ngô, bánh ngọt, mứt...
Không được đăi, rửa các lương thực, thực phẩm đă bị mốc để sử dụng trở lại v́ độc tố vẫn c̣n lại bên trong.
Khi sử dụng thực phẩm có biểu hiện của nhiễm độc, ngộ độc thức ăn hoặc nghi ngờ bị ngộ độc th́ nhất thiết không được tiếp tục ăn thức ăn đó và giữ toàn bộ thức ăn thừa, chất nôn, phân, nước tiểu… để gửi đi xét nghiệm, báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất để điều tra xác minh và kịp thời tổ chức cấp cứu người ngộ độc.
Games
