|
Người Israel đang dần lấy lại cảm giác về cuộc sống b́nh thường hậu Covid-19 nhờ chương tŕnh tiêm chủng và hộ chiếu vaccine bước đầu thành công.
Bên trong một quán cà phê ở trung tâm Jerusalem, một nhóm phụ nữ vừa tṛ chuyện vừa ăn uống, khẩu trang được đặt bên cạnh. Trong một salon cách đó vài trăm mét, hai khách hàng đang uốn tóc. Bên ngoài, những người phụ nữ đẩy xe nôi đưa con đi dạo ṿng quanh công viên.
Phía cuối phố, chợ Mahane Yehuda nổi tiếng náo nhiệt với tiếng rao của những người bán hàng, trong khi khách đi từ quầy này sang quầy khác, chậm răi chọn đồ.
Nếu không có cảnh thực khách tại các nhà hàng được quét thông tin sau khi tŕnh một chứng nhận đặc biệt gọi là "thẻ xanh" và ai cũng đeo khẩu trang, nhiều người sẽ ngỡ ràng "bóng ma" Covid-19 không c̣n tồn tại ở Israel.
Đây là những ǵ mà quốc gia này đang cố gắng hướng đến, thời kỳ mà Covid-19 chỉ là thứ yếu trong tâm tưởng của mọi người.
Israel tự hào là một trong những quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng Covid-19 cao nhất thế giới, với hơn 50% dân số đă được tiêm hai liều vaccine. Giờ đây, họ đang t́m mọi cách khôi phục lại cảm giác về cuộc sống b́nh thường bằng cách cấp cho những người đă tiêm chủng đầy đủ và những người đă khỏi Covid-19 một tấm thẻ xanh để tiếp cận những hoạt động gần như vắng bóng suốt năm qua v́ giăn cách xă hội và phong tỏa.
Thẻ xanh này được Bộ Y tế Israel cấp, dưới h́nh thức chứng nhận tiêm chủng bằng giấy hoặc tài liệu kỹ thuật số được tải xuống điện thoại của người dân. Người mang thẻ xanh được quyền tham gia các hoạt động như tập thể dục tại pḥng gym, dùng bữa trong những nhà hàng duy tŕ 75% công suất với tối đa 100 người, dự các buổi biểu diễn nghệ thuật trong nhà không quá 500 người hay thậm chí tham dự các cuộc tụ họp trong một hội trường lớn lên đến 300 khách.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm 8/3 bày tỏ hy vọng tại một sự kiện ở Tel Aviv rằng đến đầu tháng 4, nước này sẽ "thoát khỏi" Covid-19.
"Chúng ta chuẩn bị đánh dấu 5 triệu người đă được tiêm vaccine và việc mở cửa trở lại nền kinh tế gần như hoàn toàn phụ thuộc vào thẻ xanh", ông nói. "Chúng ta chỉ c̣n khoảng hơn một triệu người trên 16 tuổi chưa được tiêm chủng".
Từ khi đại dịch bùng phát đến nay, Israel đă ghi nhận hơn 36.700 ca nhiễm và hơn 5.900 ca tử vong v́ Covid-19.
Theo các quan chức chính phủ Israel, ưu điểm lớn nhất của thẻ xanh là chúng khuyến khích mọi người chủ động tiêm vaccine. Nếu bạn muốn tới pḥng gym hay ra ăn tối với bạn bè hoặc đi nghe ḥa nhạc, bạn cần thẻ xanh.
Giáo sư Ayelet Baram-Tsabari, lănh đạo nhóm nghiên cứu Truyền thông Khoa học Ứng dụng tại Viện Công nghệ Israel, tin rằng thẻ xanh sẽ giúp thuyết phục nhiều người tiêm vaccine hơn và điều quan trọng nhất là nó tạo nên một động lực xă hội.
"Khi bạn nh́n thấy tất cả mọi người xung quanh ḿnh đều tiêm vaccine và có thẻ xanh, bạn cũng sẽ bị thôi thúc thực hiện theo nhằm cảm thấy an toàn hơn", bà nói.
Theo Baram-Tsabari, một số người dân Israel chưa tiêm vaccine không nhất thiết là do họ phản đối tiêm chủng. Họ có thể do dự, lo lắng và muốn xem những người khác tiêm trước.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng trong những quyết định về sức khỏe, hầu hết mọi người đều không thể tự đánh giá được vaccine có an toàn không hay liệu nó có giúp ngăn bệnh chuyển biến nghiêm trọng không. Thay vào đó, họ chọn có đặt niềm tin vào người truyền tải thông điệp về an toàn vaccine hay không.
"Chúng ta thường quan sát xung quanh để xem ai là những người yêu cầu ta làm điều này, những người chúng ta tin tưởng, những người chúng ta tin là minh triết, những người chúng ta nghĩ rằng họ có nghiên cứu, họ sẽ làm ǵ? Và nếu bạn thấy rất nhiều người đang cùng làm một việc ǵ đó, bạn sẽ có cảm giác an toàn hơn khi quyết định làm theo", bà nhấn mạnh.
Tâm trạng phấn khích v́ thẻ xanh có thể được cảm nhận rơ ràng, đặc biệt là tại những nhà hàng của Israel.
Theo quy định, nhân viên hoặc chủ nhà hàng phải kiểm tra thẻ xanh hoặc chứng nhân tiêm chủng hay chứng nhận khỏi Covid-19 của khách hàng trước khi mời họ vào bên trong. Việc kiểm tra này có thể được thực hiện dễ dàng bằng cách quét mă QR và mă vạch trên thẻ hay ứng dụng di động. Những người không có thẻ xanh chỉ được phép ngồi bên ngoài nhà hàng.
Các chủ nhà hàng cho biết họ vui mừng v́ được mở cửa trở lại, nhưng vẫn lo lắng v́ chưa quen với quy tŕnh kiểm tra thẻ xanh mới và sợ rằng một sai lầm nhỏ cũng có thể khiến đất nước bị phong tỏa trở lại.
Ethan Padnos, quản lư một quán bia ở Jerusalem, chia sẻ việc mở cửa trở lại khiến ông có "đôi chút lo lắng" nhưng "rất hào hứng". Dù vậy, ông vẫn không thoải mái khi phải hỏi t́nh trạng tiêm chủng của khách hàng. "Tôi thấy rất khó mở lời v́ đây là câu hỏi khá cá nhân", Padnos nói.
Một số trục trặc ban đầu liên quan đến hệ thống thẻ xanh đă xuất hiện. Padnos cho hay ông gặp vài vấn đề với ứng dụng quét thẻ. Cũng có những mối lo ngại rằng việc mở cửa nền kinh tế có nguy cơ dẫn đến một làn sóng bùng phát dịch mới khiến đất nước bị tái áp đặt phong tỏa, đặc biệt là trong lễ Quá Hải sắp diễn ra, kỳ lễ quan trọng nhất của người Do Thái.
Những người biểu t́nh ở Tel Aviv tháng trước phàn nàn rằng hệ thống thẻ xanh sẽ phân chia xă hội thành hai tầng lớp rơ rệt và người không thể hoặc không muốn tiêm vaccine sẽ bị kỳ thị, theo Jerusalem Post.
Trước các câu hỏi xung quanh khó khăn của thẻ xanh, Bộ Y tế Israel cho biết họ sẽ sớm cấp loại thẻ cập nhật.
"Việc cung cấp thẻ tiêm chủng ở h́nh thức hiện nay là cách phản ứng nhanh ban đầu. Cùng lúc, chúng tôi đang xem xét triển khai mă vạch bảo mật hơn sẽ được quốc tế công nhận", một phát ngôn viên Bộ Y tế Israel nói.
Bếp trưởng nổi tiếng Israel Assaf Granit cho hay ông cảm thấy như đang "mở một nhà hàng mới".
"Tâm lư hào hứng là không thể phủ nhận. Tôi đă rời khỏi nhà lần đầu tiên trong 7 tháng với chiếc áo đầu bếp trên tay v́ tôi rất phấn khích", Granit nói hồi đầu tuần tại nhà hàng của ông ở Jerusalem.
"Tôi phải nói rằng chúng tôi rất hạnh phúc, hứng khởi và mong được gặp lại khách hàng. Nhưng bên cạnh đó, chúng tôi cũng thấy áp lực và lo lắng, sợ rằng chúng ta sẽ rơi vào t́nh cảnh như trước đây. Vậy nên hăy đi tiêm chủng và chúng ta sẽ không nh́n thấy tỷ lệ lây nhiễm tăng trở lại", ông nói.
|
|
Games
